Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: DOCX | Số trang:109

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam được nghiên cứu nhằm mục đích nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính Ngân hàng: Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGOẠI THƯƠNG LUẬN VĂN THẠC SĨ GIẢI PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ THANH TOÁN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẦU TƯ VÀ PHÁT TRIỂN VIỆT NAM Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng NGUYỄN THỊ HỒNG NGỌC
Hà Nội 2017 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Luận văn “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu trong luận văn được sử dụng trung thực, được trích dẫn và có tính kế thừa, phát triển từ các tài liệu, tạp chí, các công trình nghiên cứu đã được công bố, các websites…Các giải pháp nêu trong luận văn được rút ra từ những cơ sở lý luận và quá trình nghiên cứu thực tiễn. Hà Nội, ngày 27 tháng 4 năm 2017 Tác giả luận văn
LỜI CẢM ƠN Luận văn thạc sĩ với đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam” là kết quả của quá trình cố gắng không ngừng của bản thân và sự giúp đỡ, động viên khích lệ của thầy cô, bạn bè đồng nghiệp và người thân. Qua trang viết này, tôi xin gửi lời cảm ơn tới những người đã giúp đỡ tôi trong thời gian học tập – nghiên cứu khoa học vừa qua. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới các thầy cô Trường Đại học Ngoại thương, Khoa Sau Đại học, Khoa Tài chính Ngân hàng đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành nhất tới PGS.TS Thịnh Văn Vinh (Học viện Tài chính), người đã quan tâm, hướng dẫn và chỉ bảo tận tình trong suốt quá trình tôi thực hiện luận văn này. Cuối cùng, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đối với đồng nghiệp tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong suốt quá trình thu thập số liệu, báo cáo phục vụ công tác nghiên cứu luận văn. Hà Nội, ngày 27 tháng 4 năm 2017 Tác giả luận văn
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ATM Máy rút tiền tự động (Automatic Teller Machine) CNTT Công nghệ thông tin CN Chi nhánh ĐCTC Định chế tài chính ĐGD Điểm giao dịch KBNN Kho bạc Nhà nước L/C Thư tín dụng (Letter of Credit) NHNN Ngân hàng Nhà nước NHTM Ngân hàng thương mại NHTVTT Ngân hàng thành viên trực tiếp NHTVGT Ngân hàng thành viên gián tiếp PGD Phòng giao dịch POS Máy chấp nhận thanh toán thẻ (Point of Sale) QTK Quỹ tiết kiệm TGTT Tiền gửi thanh toán TK Tài khoản TTSP Thanh toán song phương TTĐP Thanh toán đa phương UNC Ủy nhiệm chi UNT Ủy nhiệm thu
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC SƠ ĐỒ
TÓM TẮT KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU LUẬN VĂN Luận văn “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam” là đề tài không mới. Tuy nhiên, bằng nỗ lực của mình, tác giả đã cố gắng chỉ ra những ưu điểm và hạn chế tồn tại trong hệ thống thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam, đồng thời đưa ra giải pháp có ý nghĩa thực tiễn hơn so với các công trình nghiên cứu cùng đề tài trước đây. Theo đó, dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam có rất nhiều ưu điểm so với dịch vụ thanh toán của các ngân hàng khác như: các phương thức thanh toán đa dạng (séc, ủy nhiệm chi, ủy nhiệm thu, thẻ, thư tín dụng); các kênh thanh toán phong phú, hiệu quả (hệ thống thanh toán song phương/đa phương, hệ thống điện tử liên ngân hàng, hệ thống thanh toán bù trừ, hệ thống SWIFT, dịch vụ Western Union); quy trình thanh toán được thực hiện theo hướng đơn giản hóa, hướng tới khách hàng; cơ sở vật chất kỹ thuật hiện đại; phí dịch vụ tương đối cạnh tranh; đội ngũ nhân sự có chất lượng cao, kỹ năng tốt… Mặc dù vậy, trên thực tế còn cho thấy một số tồn tại trong dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam như: tỷ lệ thanh toán séc có xu hướng giảm, tỷ lệ thanh toán bằng ủy nhiệm thu còn thấp, hoạt động thanh toán thẻ phát triển chưa tương xứng với tiềm năng, giao dịch thanh toán của ngân hàng còn phát sinh lỗi, làm chậm thời gian giao dịch cũng như gây mất niềm tin nơi khách hàng… Trên cơ sở những hạn chế nêu trên, tác giả đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam có ý nghĩa thực tiễn. Cụ thể như: đẩy mạnh thanh toán thẻ, ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động thanh toán, tăng cường công tác tư vấn và chăm sóc khách hàng, cải tiến quy trình thanh toán, tăng cường công tác Marketing, hay đẩy mạnh liên kết với các ngân hàng trong việc cung ứng sản phẩm dịch vụ thanh toán, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực… Trong quá trình nghiên cứu, luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót,
tác giả rất mong nhận được sự thông cảm và góp ý từ Quý thầy cô.
10 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Năm 2017 có ý nghĩa rất quan trọng, là năm then chốt trong việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội 5 năm 2016 – 2020. Bên cạnh những yếu tố thuận lợi cho phát triển kinh tế xã hội (nền kinh tế tiếp tục phục hồi, tình hình kinh tế vĩ mô cơ bản ổn định, lạm phát được kiểm soát... ) cũng còn nhiều khó khăn, thách thức tác động tới nền kinh tế Việt Nam (những bất ổn về chính trị, xung đột khu vực, tranh chấp chủ quyền lãnh thổ trên Biển Đông; chất lượng tăng trưởng, sức cạnh tranh của nền kinh tế còn thấp…). Để đứng vững trong tình hình này, các ngân hàng thương mại Việt Nam buộc phải tìm giải pháp và hướng đi cho mình để nâng cao sức cạnh tranh bền vững. Khi doanh thu từ hoạt động tín dụng có xu hướng giảm dần thì việc phát triển các dịch vụ ngân hàng, trong đó có dịch vụ thanh toán đóng vai trò quan trọng, có tính chiến lược đối với sự phát triển của mỗi ngân hàng. Được thành lập năm 1957, Ngân hàng thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam (BIDV) là ngân hàng có lịch sử hoạt động lâu đời nhất trong hệ thống các tổ chức tín dụng Việt Nam. Qua 60 năm hoạt động, BIDV đã bồi đắp và gia tăng những yếu tố phát triển bền vững cả về bề rộng, chiều sâu, cả về quy mô, phạm vi và lĩnh vực hoạt động. Với định hướng thu hẹp khoảng cách với các ngân hàng tiên tiến trên thế giới, BIDV đã hoàn thiện, phát triển và nâng cao chất lượng dịch vụ nhằm phục vụ tốt nhất nhu cầu của khách hàng đồng thời duy trì khả năng cạnh tranh, đặc biệt là dịch vụ thanh toán. Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề nói trên, tác giả xin lựa chọn đề tài “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam”. 2. Tình hình nghiên cứu Thực tiễn cho thấy, lợi ích của việc sử dụng các phương tiện thanh toán
11 không dùng tiền mặt là khá rõ ràng bởi sự tiện lợi và chi phí thấp cho xã hội. Theo Công ty cổ phần Thanh toán quốc gia Việt Nam (NAPAS) năm 2016, tổng giá trị giao dịch qua hệ thống này đạt 320.000 tỷ đồng, tăng trưởng 50% so với năm 2015. Sự dịch chuyển tỷ trọng giao dịch tiền mặt sang giao d ịch thanh toán không dùng tiền mặt thực sự là một tín hiệu tốt cho thị trường. Theo đó, việc nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của ngân hàng từ lâu đã được quan tâm chú trọng. Một số công trình nghiên cứu về vấn đề này đã được thực hiện như: Luận văn “Phát triển dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thái Nguyên” của tác giả Lã Thị Kim Anh (2015); Luận văn “Một số giải pháp nâng cao chất lượng thanh toán không dùng tiền mặt tại chi nhánh Ngân hàng TMCP Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Thái Nguyên” của tác giả Hoàng Phương Thủy (2012); Luận văn “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng liên doanh Lào – Việt – Chi nhánh Hà Nội trong điều kiện hội nhập kinh tế quốc tế” của tác giả Khamsaveng Keoboualapha (2008); Luận văn “Giải pháp nhằm nâng cao chất lượng thanh toán không dùng tiền mặt tại chi nhánh Ngân hàng Công Thương khu vực II – Hai Bà Trưng – Hà Nội” của tác giả Nguyễn Như Mai (2004). Những đề tài trên đã chỉ ra thực trạng, đánh giá thành tựu cũng như hạn chế của dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại các ngân hàng, qua đó đề xuất một số giải pháp phát triển dịch vụ thanh toán . Tuy nhiên, các phân tích, đánh giá và các giải pháp còn chung chung, mang nặng tính lý thuyết, đồng thời thời gian thực hiện nghiên cứu cũng khá lâu, không mang tính thời đại. Vì vậy, những công trình nghiên cứu trên chỉ có giá trị làm tài liệu trong nghiên cứu và tham khảo. Cho tới thời điểm hiện tại, ngay sau khi Quyết định số 2545/QĐTTg của Thủ tướng chính phủ được ban hành vào ngày 30 tháng 12 năm 2016 về việc Phê duyệt Đề án phát triển thanh toán không dùng tiền mặt tại Việt Nam giai
12 đoạn 2016 – 2020, thì chưa có một công trình nghiên cứu nào về việc nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam được thực hiện. Do đó, tác giả xin được lựa chọn đề tài “Nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam” để nghiên cứu trong khuôn khổ luận văn thạc sỹ với mong muốn mang tới cái nhìn bao quát nhưng cũng sâu sát hơn về chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng BIDV trong thời kỳ đổi mới hiện nay. 3. Mục đích nghiên cứu Đề tài nghiên cứu nhằm mục đích nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu: chất lượng dịch vụ thanh toán tại ngân hàng thương mại. 4.2. Phạm vi nghiên cứu: Trong khuôn khổ của luận văn, luận văn chỉ giới hạn nghiên cứu chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam giai đoạn 2014 – 2016. 5. Nhiệm vụ nghiên cứu Nghiên cứu cơ sở lý luận về chất lượng dịch vụ thanh toán của ngân hàng thương mại. Phân tích thực trạng về chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam. Đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán tại Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam. 6. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp thống kê Phương pháp tổng hợp
13 Phương pháp phân tích, so sánh 7. Cấu trúc của luận văn Ngoài các phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh mục chữ viết tắt, danh mục bảng, biểu đồ, sơ đồ, mục lục, nội dung chính của luận văn được thể hiện ở ba chương sau đây: Chương 1: Cơ sở lý luận về chất lượng dịch vụ thanh toán của ngân hàng thương mại; Chương 2: Thực trạng chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam; Chương 3: Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ thanh toán của Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam.
14 CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CHẤT LƯỢNG DỊCH VỤ THANH TOÁN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1. Tổng quan về dịch vụ thanh toán của ngân hàng thương mại 1.1.1. Khái niệm dịch vụ thanh toán của ngân hàng thương mại Cùng với sự phát triển nhanh chóng của nền kinh tế hàng hóa, của công nghệ thông tin, các ngân hàng thương mại đã không ngừng đa dạng hóa và mở rộng phạm vi cung cấp các dịch vụ trong đó có dịch vụ thanh toán. Theo đó, dịch vụ thanh toán qua ngân hàng thương mại (hay còn gọi là thanh toán không dùng tiền mặt) là các dịch vụ mà trong đó ngân hàng thực hiện chi trả (hoặc thu hộ) theo yêu cầu của khách hàng bên trả với vai trò là trung gian thanh toán. Điều 15 Luật các tổ chức tín dụng số 47/2010/QH12 ngày 16/06/2010 quy định: “Các dịch vụ thanh toán qua ngân hàng bao gồm: thanh toán bằng séc, thanh toán bằng lệnh chi hoặc ủy nhiệm chi (thanh toán ủy nhiệm chi), thanh toán nhờ thu hoặc ủy nhiệm thu (thanh toán ủy nhiệm thu), thanh toán bằng thẻ ngân hàng, thanh toán bằng thư tín dụng, và các dịch vụ thanh toán khác cho khách hàng thông qua tài khoản của khách hàng.” 1.1.2. Các phương tiện thanh toán qua ngân hàng thương mại 1.1.2.1. Thanh toán bằng séc Séc là hình thức thanh toán lâu đời, phổ biến nhất ở hầu hết các ngân hàng trên thế giới. Thông tư số 22/2015/TTNHNN ngày 20 tháng 11 năm 2015 Quy định hoạt động cung ứng và sử dụng séc nêu: “Séc là giấy tờ có giá do người ký phát lập, ra lệnh cho người bị ký phát trích một số tiền nhất định từ tài khoản thanh toán của mình để thanh toán cho người thụ hưởng”. Các bên có liên quan đến thanh toán bằng séc gồm có: người ký phát, người được trả tiền, người thụ
15 hưởng, người có liên quan, người thu hộ, người bảo lãnh, người được bảo lãnh. Đặc điểm của séc là có tính thời hạn, chỉ có giá trị thanh toán trong thời gian hiệu lực được quy định và tùy theo từng tiêu thức mà séc được phân chia thành nhiều loại. Căn cứ theo tính chất chuyển nhượng, séc có các loại: séc ký danh, séc vô danh, séc theo lệnh. Căn cứ vào nội dung thanh toán, séc có các loại: séc lĩnh tiền mặt, séc chuyển khoản, séc bảo chi: + Séc chuyển khoản là séc mà người ký phát séc trực tiếp giao cho người thụ hưởng sau khi nhận được hàng hóa, dịch vụ. Người thụ hưởng séc sẽ nộp tờ séc vào ngân hàng phục vụ mình để được thanh toán. Ngân hàng phục vụ người thụ hưởng có trách nhiệm chuyển tờ séc tới ngân hàng phát hành. Trên cơ sở tờ séc hợp lệ, ngân hàng phát hành sẽ trích nợ tài khoản của người phát hành séc, chuyển tới ngân hàng thụ hưởng để ghi có vào tài khoản của người thụ hưởng séc. + Séc bảo chi cũng là một dạng séc chuyển khoản thông thường nhưng được ngân hàng phát hành đảm bảo khả năng chi trả bằng cách phong tỏa số tiền tương ứng với giá trị tờ séc. Người thụ hưởng tờ séc sẽ được ngân hàng phục vụ khi có ngay số tiền trên tờ séc. Séc là phương tiện thanh toán đơn giản. Tuy nhiên, cho đến nay séc vẫn là một phương tiện thanh toán dựa trên cơ sở chứng từ với chi phí cao hơn so với những phương tiện thanh toán khác. Mặt khác thanh toán bằng séc có những khó khăn nhất định ở việc ứng dụng công nghệ trong thanh toán. Tại Việt Nam, séc là phương tiện thanh toán do người ký phát lập dưới hình thức chứng từ theo mẫu in sẵn, lệnh cho người thực hiện thanh toán trả không điều kiện một số tiền nhất định cho người thụ hưởng. Trong đó “Người ký phát” là người lập và ký tên trên séc để ra lệnh cho người thực hiện thanh toán
16 thay mặt mình trả số tiền ghi trên séc; “Người thực hiện thanh toán” là tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán nơi người ký phát được sử dụng tài khoản thanh toán với một khoản tiền để ký phát séc theo thỏa thuận giữa người ký phát với tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán đó; “Người được trả tiền” là người mà người ký phát chỉ định có quyền hưởng hoặc chuyển nhượng quyền hưởng đối với số tiền ghi trên tờ séc; “Người thụ hưởng” là người cầm tờ séc mà tờ séc đó: Có ghi tên người được trả tiền là chính mình; hoặc Không ghi tên người được trả tiền hoặc ghi cụm từ “Trả cho người cầm séc”; hoặc Đã được chuyển nhượng bằng ký hậu cho mình thông qua dãy chữ ký chuyển nhượng liên tục. Sơ đồ 1.1: Quy trình thanh toán bằng Séc Nguồn: TS.Lê Thị Mận, Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, 2010 (1) Dịch vụ thanh toán bằng Séc bắt đầu bằng việc phát hành Séc trắng và tài khoản TGTT cho khách hàng. (2) Khách hàng của ngân hàng phát sinh các quan hệ giao dịch với đối tác dẫn đến thanh toán bằng séc. Tại đây khách hàng của ngân hàng ký phát séc chuyển tới người thụ hưởng. (3) Ngân hàng nhận séc từ người thụ hưởng hoặc (3’) từ ngân hàng phục vụ người bán. (4) Ngân hàng phục vụ người mua trích nợ tài khoản khách hàng. (4’) Ngân hàng phục vụ người mua trả tiền mặt/chuyển khoản cho người thụ hưởng. (5) Nếu ngân hàng phục vụ người mua nhận séc từ ngân hàng đại lý thì sẽ thực hiện thanh toán bù trừ thông qua Trung tâm thanh toán bù trừ.
17 (6) Sau khi nhận được tiền từ ngân hàng phục vụ người mua, ngân hàng đại lý thực hiện ghi có tài khoản cho người thụ hưởng. 1.1.2.2. Thanh toán bằng lệnh chi, uỷ nhiệm chi  Định nghĩa Điều 3 Thông tư số 46/2014/TTNHNN ngày 31/12/2014 Hướng dẫn về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt quy định: “Dịch vụ thanh toán lệnh chi, ủy nhiệm chi (sau đây gọi chung là dịch vụ thanh toán ủy nhiệm chi) là việc ngân hàng thực hiện yêu cầu của bên trả tiền trích một số tiền nhất định trên tài khoản thanh toán của bên trả tiền để trả hoặc chuyển tiền cho bên thụ hưởng. Bên thụ hưởng có thể là bên trả tiền”. Uỷ nhiệm chi được áp dụng trong thanh toán tiền hàng hoá, dịch vụ, nộp thuế, trả nợ hoặc chuyển tiền của người sử dụng dịch vụ thanh toán tại một chi nhánh ngân hàng hoặc giữa các chi nhánh, cùng hoặc khác hệ thống trong phạm vi cả nước. Trong vòng một ngày làm việc khi nhận được uỷ nhiệm chi ngân hàng phải thực hiện ngay yêu cầu đó của chủ tài khoản, nếu uỷ nhiệm chi hợp lệ và số dư trên tài khoản đủ để thực hiện. Đây là hình thức thanh toán đơn giản, nhanh chóng nên nó thường chiếm tỷ trọng lớn. Trường hợp hai chủ thể thanh toán mở tài khoản tại hai Ngân hàng thì đơn vị bán sau khi giao hàng cho đơn vị mua, đơn vị mua sẽ lập UNC gửi đến ngân hàng phục vụ mình. Tại ngân hàng phục vụ đơn vị mua, sau khi kiểm tra tính hợp lệ của chứng từ sẽ tiến hành ghi nợ và chuyển theo liên ngân hàng/thanh toán bù trừ trong ngày làm việc.
18  Quy trình thanh toán uỷ nhiệm chi Sơ đồ 1.2: Quy trình thanh toán ủy nhiệm chi Nguồn: TS.Lê Thị Mận, Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, 2010 (1) Người bán cung cấp hàng hoá, dịch vụ cho người mua. (2) Người mua lập ủy nhiệm chi nộp vào ngân hàng phục vụ mình yêu cầu trích tài khoản của mình để thanh toán cho người thụ hưởng. (3) Ngân hàng phục vụ người mua kiểm tra ủy nhiệm chi do bên mua chuyển đến, nếu hợp lệ thì tiến hành thanh toán bằng cách trích tiền trên tài khoản người mua (ghi Nợ tài khoản người mua) để trả tiền cho người thụ hưởng ngay trong ngày theo các trường hợp: + (3a) Nếu người mua và người thụ hưởng đều có tài khoản tại cùng một ngân hàng, thì ngân hàng ghi Có vào tài khoản người thụ hưởng và gửi giấy báo Nợ cho người mua sau khi đã thu phí nghiệp vụ; + (3b) Nếu người thụ hưởng có tài khoản tại một ngân hàng khác thì “chuyển tiền đi” theo phương thức thích hợp. (4) Ngân hàng phục vụ người bán ghi Có vào tài khoản người bán và báo Có cho họ. Trường hợp người thụ hưởng chưa mở tài khoản tiền gửi tại bất cứ ngân hàng nào đó thì ngân hàng phục vụ người thụ hưởng ghi Có vào tài khoản phải trả khách hàng và báo cho người thụ hưởng đến nhận tiền. Nhận xét: Ủy nhiệm chi có ưu điểm là rất đơn giản, tiết kiệm chi phí, thuận tiện cho khách hàng sử dụng và dễ dàng trong việc ứng dụng công nghệ thanh toán hiện đại, nên tốc độ thanh toán nhanh, phạm vi rộng rãi. Đây là hình thức thanh toán chiếm tỷ trọng lớn nhất trong tổng doanh số thanh toán qua ngân hàng. 1.1.2.3. Thanh toán nhờ thu, ủy nhiệm thu
19  Định nghĩa Điều 3 Thông tư số 46/2014/TTNHNN ngày 31/12/2014 Hướng dẫn về dịch vụ thanh toán không dùng tiền mặt quy định: “Dịch vụ thanh toán nhờ thu, ủy nhiệm thu (sau đây gọi chung là dịch vụ thanh toán ủy nhiệm thu) là việc ngân hàng thực hiện theo đề nghị của bên thụ hưởng thu hộ một số tiền nhất định trên tài khoản thanh toán của bên trả tiền để chuyển cho bên thụ hưởng trên cơ sở thỏa thuận bằng văn bản về việc ủy nhiệm thu giữa bên trả tiền và bên thụ hưởng”. Ủy nhiệm thu được dùng để thu tiền hàng đã giao hoặc dịch vụ đã cung ứng. Ngân hàng chỉ thu hộ trong trường hợp người trả tiền có mở tài khoản thanh toán tại các tổ chức tín dụng có chức năng thanh toán. Đồng thời, ngân hàng phải nhận được thông báo bằng văn bản của khách hàng mua và bán hàng hóa, dịch vụ thống nhất thỏa thuận dùng hình thức thanh toán UNT với điều kiện thanh toán cụ thể.  Quy trình thanh toán uỷ nhiệm thu Sơ đồ 1.3: Quy trình thanh toán ủy nhiệm thu Nguồn: TS.Lê Thị Mận, Nghiệp vụ ngân hàng thương mại, 2010 (1) Căn cứ vào hợp đồng kinh tế đã ký, người bán tiến hành gửi hàng hoặc cung ứng dịch vụ cho bên mua. (2) Người bán lập uỷ nhiệm thu kèm theo các hoá đơn, vận đơn có liên quan gửi đến ngân hàng phục vụ mình hoặc gửi trực tiếp đến ngân hàng phục vụ người mua (2’) để nhờ thu hộ tiền. (3) Ngân hàng phục vụ người bán kiểm tra bộ giấy tờ uỷ nhiệm thu, nếu hợp lệ và khớp đúng thì chuyển uỷ nhiệm thu và các chứng từ đến cho ngân hàng phục vụ người mua. (4) Khi nhận các liên uỷ nhiệm thu và các chứng từ hoá đơn do ngân hàng
20 phục vụ người bán chuyển đến, ngân hàng phục vụ người mua kiểm tra kỹ lưỡng để xác định tính hợp lệ đúng đắn của bộ chứng từ, nếu tất cả đều hợp lệ và khớp đúng, phù hợp với các điều kiện thanh toán mà người bán đã thông báo cho ngân hàng, thì ngân hàng phục vụ người mua tiến hành trích chuyển tiền trên tài khoản của người mua để thanh toán cho người bán thông qua ngân hàng phục vụ người bán. (4a) Việc thanh toán tiền tại ngân hàng phục vụ người mua phải hoàn thành trong phạm vi một ngày làm việc kể từ ngày nhận được uỷ nhiệm thu. Trong trường hợp tài khoản của người trả tiền không đủ tiền để thanh toán thì phải chờ khi tài khoản có đủ tiền mới thực hiện thanh toán đồng thời tính số tiền phạt chậm trả để chuyển đến cho người bán. (4b) Sau đó ngân hàng phục vụ người mua phải đóng dấu “Đã thanh toán” lên các chứng từ, hoá đơn rồi gửi cho người trả tiền kèm theo liên (2) giấy uỷ nhiệm thu làm giấy báo Nợ. Người mua dùng bộ chứng từ này để nhận hàng khi hàng về tới bến. (5) Khi nhận được tiền từ ngân hàng phục vụ người mua chuyển đến, ngân hàng phục vụ người bán ghi Có vào tài khoản của người bán, rồi ghi ngày tháng thanh toán vào nơi qui định của giấy uỷ nhiệm thu và gửi cho người thụ hưởng làm giấy báo Có. 1.1.2.4. Thanh toán bằng thẻ ngân hàng  Định nghĩa Thẻ ngân hàng là công cụ thanh toán do ngân hàng phát hành thẻ cấp cho khách hàng sử dụng thanh toán hàng hoá dịch vụ hoặc rút tiền mặt trong phạm vi số dư tiền gửi của mình hoặc hạn mức tín dụng được cấp. Thẻ ngân hàng luôn được làm bằng Plastic theo kích cỡ tiêu chuẩn quốc tế và bao gồm các yếu tố: nhãn hiệu thương mại của thẻ, tên và logo của nhà phát