Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:116

Thêm vào BST

Báo xấu

35
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Xuất phát từ lý luận về huy động vốn của NHTM. Chuyên đề sẽ đưa ra mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của NHTM CP Bưu Điện Liên Việt. Bên cạnh đó phân tích thực trạng huy động vốn của NHTM CP Bưu Điện Liên Việt, để đánh giá những thành quả, hạn chế yếu kém của ngân hàng. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Giải pháp tăng cường huy động vốn tại Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH …………..o0o………….. NGUYỄN THỊ THU HÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2014
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH …………..o0o………….. NGUYỄN THỊ THU HÀ GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT Chuyên Ngành: Tài Chính - Ngân Hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SỸ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS BÙI KIM YẾN TP. HỒ CHÍ MINH, NĂM 2014
LỜI CAM ÐOAN Tôi xin cam đoan rằng, toàn bộ nội dung và số liệu trong luận văn thạc sĩ này là do tôi nghiên cứu và thực hiện, có sự hỗ trợ từ Cô hướng dẫn, đồng thời các thông tin, số liệu được sử dụng trong luận văn là hoàn toàn trung thực và chính xác. TP.Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2014 Tác giả Nguyễn Thị Thu Hà Học viên lớp Cao học kinh tế khóa 22 Truờng Ðại học Kinh tế thành phố Hồ Chí Minh
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT............................................................................ 8 DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .................................................................................. 9 DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ...................................................................... 10 MỞ ĐẦU ......................................................................................................................... 1 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI ........................................................................... 5 1.1 Nguồn vốn của ngân hàng thương mại ...................................................................... 5 1.2 Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại ................................................. 8 1.2.1. Sự cần thiết của hoạt động huy động vốn .................................................... 8 1.2.2. Các hình thức huy động vốn ...................................................................... 10 1.3 Một số chỉ tiêu đánh giá an toàn huy động vốn........................................................ 13 1.3.1. Giới hạn huy động vốn (Hệ số H1) ............................................................ 13 1.3.2. Hệ số an toàn vốn (CAR)........................................................................... 14 1.3.3. Tỷ lệ tối đa dư nợ cho vay so với số dư tiền gửi (LDR-Loan to deposit rate) .................................................................................................................... 14 1.4 Chi phí và rủi ro trong công tác huy động vốn ........................................................ 15 1.4.1. Chi phí cho nguồn vốn huy động ............................................................... 15
1.4.2. Rủi ro trong công tác huy động vốn .......................................................... 18 1.5 Các nhân tố ảnh hưởng đến khả năng huy động vốn của ngân hàng Thương Mại .. 19 1.5.1 Chính sách huy động vốn .............................................................................. 19 1.5.2 Năng lực và trình độ của nhân viên giao dịch ........................................... 20 1.5.3 Sản phẩm huy động vốn............................................................................. 20 1.5.4 Cơ sở vật chất ............................................................................................ 20 1.5.5 Môi trường bên ngoài ................................................................................ 21 1.6 Một số nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của Ngân hàng trước đây ...................................................................................................... 23 KẾT LUẬN CHƯƠNG 1 ............................................................................................. 25 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NHTMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT ................................................................................................................... 26 2.1 Giới thiệu Ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt .................................................. 26 2.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển ..................................................................... 26 2.1.2 Mạng lưới hoạt động .................................................................................. 27 2.1.3 Tình hình nhân sự ...................................................................................... 28 2.1.4 Tình hình hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank ........................... 28 2.2 Các hình thức huy động vốn tại LienVietPostBank (chi tiết xem ở phụ lục 1) ....... 32 2.3 Thực trạng huy động vốn tại LienVietPostBank ..................................................... 35 2.3.1 Tình hình huy động vốn tại LienVietPostBank .............................................. 35 2.3.2 Các chỉ tiêu đánh giá huy động vốn........................................................... 41 2.4 Đánh giá chung huy động vốn của LienVietPostBank ............................................ 44
2.4.1 Những kết quả đạt được ................................................................................ 44 2.4.2 Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế ................................. 48 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 ............................................................................................. 50 CHƯƠNG 3: MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NHTMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT ....... 51 3.1 Quy trình nghiên cứu ............................................................................................... 51 3.2 Thu thập dữ liệu ....................................................................................................... 51 3.2.1 Thu thập dữ liệu thứ cấp................................................................................. 51 3.2.2Thu thập dữ liệu sơ cấp ................................................................................... 52 3.3 Phương pháp nghiên cứu.......................................................................................... 52 3.3.1Nghiên cứu định tính ....................................................................................... 52 3.3.2 Nghiên cứu định lượng ................................................................................... 52 3.4 Thiết kế mô hình ...................................................................................................... 54 3.4.1 Mô hình nghiên cứu đề nghị........................................................................... 54 3.4.2 Một số giả thuyết đặt ra cho mô hình nghiên cứu ..................................... 54 3.4.3 Xây dựng thang đo ..................................................................................... 55 3.5 Kết quả nghiên cứu khảo sát thực tế ........................................................................ 56 3.5.1 Ðánh giá sơ bộ kết quả khảo sát thực tế .................................................... 57 3.5.2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn tại NHTMCP Bưu Điện Liên Việt ............................................................................... 59 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 ............................................................................................. 70 CHƯƠNG 4: GIẢI PHÁP TĂNG CƯỜNG HUY ĐỘNG VỐN TẠI NGÂN HÀNG TMCP BƯU ĐIỆN LIÊN VIỆT .................................................................................. 71
4.1 Định hướng hoạt động huy động vốn tại ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên ........... 71 4.2 Giải pháp tầm vĩ mô nhằm tăng cường huy động vốn tại LienVietPostBank ......... 72 4.2.1 Về phía chính phủ........................................................................................... 72 4.2.2 Về phía ngân hàng Nhà nước..................................................................... 73 4.3 Giải pháp tăng cường huy động vốn tại ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt..... 74 4.3.1 Vận dụng chế độ lãi suất linh hoạt ................................................................. 74 4.3.2 Tăng cường công tác tiếp thị, quảng bá sản phẩm huy động vốn .................. 75 4.3.3 Cải tiến nghiệp vụ thanh toán và thủ tục giấy tờ ............................................ 78 4.3.4 Tăng cường các chi nhánh, phòng giao dịch và hệ thống máy ATM trên toàn quốc ................................................................................................................. 78 4.3.5 Thường xuyên đào tạo, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ .................... 79 4.3.6 Hiện đại hóa công nghệ ngân hàng ............................................................ 81 4.3.7 Gắn liền việc huy động vốn với sử dụng vốn có hiệu quả ............................. 82 KẾT LUẬN CHƯƠNG 4 ............................................................................................. 84 KẾT LUẬN ................................................................................................................... 85 TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................................................... 88 PHỤ LỤC 1 ................................................................................................................... 89 PHỤ LỤC 2 ................................................................................................................. 106 PHIẾU KHẢO SÁT ................................................................................................... 106
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT Huy động vốn HĐV Khách hàng KH Ngân hàng Nhà nước NHNN Ngân hàng thương mại NHTM Ngân hàng thương mại cổ phần Bưu điện Liên Việt NHTM CP Bưu điện Liên Việt (LienVietPostBank) Ngân hàng Trung Ương NHTW Phòng giao dịch bưu điện PGDBĐ Tổ chức tín dụng TCTD Tổ chức kinh tế - xã hội TCKT-XH Vốn huy động VHĐ
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU Bảng 2.1: Kết quả hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank từ 2011-2013 ........... 29 Bảng 2.2: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn của LienVietPostBank ................. 36 Bảng 2.3: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền của LienVietPostBank ............... 38 Bảng 2.4: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo đối tượng khách hàng của LienVietPostBank .......................................................................................................... 39 Bảng 2.5: Một số chỉ tiêu an toàn vốn trong hoạt động kinh doanh của LienVietPostBank .......................................................................................................... 41 Bảng 2.6: Chi phí huy động vốn của LienVietPostBank ............................................... 42 Bảng 2.7: Khả năng thanh khoản của LienVietPosBank từ 2011-2013 ........................ 43 Bảng 3.1: Hệ số Cronchbach’s alpha của các thành phần thang đo các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn ............................................................................... 59 Bảng 3.2: Hệ số Cronchbach’s alpha của thang đo thành phần hoạt động huy động vốn ........................................................................................................................................ 61 Bảng 3.3: Kết quả kiểm định KMO và Bartlett's ........................................................... 63 Bảng 3.4: Kết quả kiểm định KMO and Bartlett's Test ................................................. 66 Bảng 3.5: Thống kê phân tích các hệ số hồi quy ........................................................... 68 Bảng 3.6: Kiểm định độ phù hợp của mô hình hồi quy ................................................. 68
DANH MỤC CÁC ĐỒ THỊ, BIỂU ĐỒ Đồ thị 2.1: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo kỳ hạn của LienVietPostBank ............... 36 Đồ thị 2.2: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo loại tiền của LienVietPostBank ............. 38 Đồ thị 2.3: Cơ cấu nguồn vốn huy động theo đối tượng khách hàng của LienVietPostBank .......................................................................................................... 40 Biểu đồ 3.1: Cơ cấu khách hàng theo độ tuổi ................................................................ 57 Biểu đồ 3.2: Cơ cấu khách hàng theo nghề nghiệp ........................................................ 58 Biểu đồ 3.3: Cơ cấu khách hàng theo loại hình tiền gửi ................................................ 59
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Nước ta đang tiến hành công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa trong xu hướng hội nhập kinh tế khu vực và toàn cầu. Một trong những vấn đề có vị thế quan trọng hàng đầu trong sự nghiệp mà chúng ta đang theo đuổi đó là vấn đề về nguồn lực. Đây là vấn đề mang tính cấp thiết, đầy biến động đòi hỏi phải xây dựng, phát triển và thường xuyên được xử lý, điều chỉnh nhằm đáp ứng được nhu cầu vốn của nền kinh tế, giải quyết được những thiếu hụt trong chi tiêu của Chính phủ. Chúng ta cần khẳng định rằng không thể thực hiện được các mục tiêu kinh tế xã hội nói chung của Nhà nước, cũng như các mục tiêu kinh doanh của doanh nghiệp nói riêng nếu như không có vốn. Đối với các NHTM với tư cách là một doanh nghiệp, một định chế tài chính trung gian hoạt động trong lĩnh vực tiền tệ thì vốn lại có một vai trò hết sức quan trọng. NHTM là đơn vị chủ yếu cung cấp vốn thu lãi. Nhưng để cung cấp đủ vốn đáp ứng nhu cầu thị trường, ngân hàng sẽ phải huy động vốn từ bên ngoài. Vì vậy, các NHTM rất chú trọng đến vấn đề huy động vốn đáp ứng đầy đủ nhu cầu kinh doanh của mình. Có thể nói hoạt động huy động các nguồn khác nhau trong xã hội là lẽ sống quan trọng nhất của các NHTM. Tại Việt Nam việc huy động vốn (khai thác lượng tiền tạm thời nhàn rỗi trong công chúng, hộ gia đình, của các TCKT-XH hay các TCTD khác) của NHTM còn nhiều bất hợp lý. Điều này dẫn tới chi phí vốn cao, quy mô không ổn định, việc tài trợ cho các danh mục tài sản không còn phù hợp với quy mô, kết cấu từ đó làm hạn chế khả năng sinh lời, buộc ngân hàng phải đối mặt với các loại rủi ro.v.v. Do đó, việc tăng cường huy động vốn từ bên ngoài với chi phí hợp lý và sự ổn định cao là yêu cầu ngày càng trở nên cấp thiết và quan trọng. Để tăng cường huy động vốn ta cần nghiên cứu các hình thức huy động, các tiêu chí đánh giá hiệu quả công tác huy động vốn như quy mô, cơ cấu nguồn huy động đủ lớn để tài trợ cho các danh mục tài sản và không ngừng tăng trưởng ổn định; nguồn vốn có chi phí hợp lý; huy động vốn phù hợp với sử dụng vốn về mặt kỳ hạn; quản lý tốt các loại rủi ro liên
2 quan đến hoạt động huy động vốn. Cũng như phân tích các nhân tố ảnh hưởng tới công tác huy động vốn. NHTM CP Bưu Điện Liên Việt là một ngân hàng non trẻ. Gần năm năm hoạt động là một khoảng thời gian khá ngắn nhưng với tất cả những gì NHTM CP Bưu Điện Liên Việt đã trải qua và đạt được, ngân hàng có quyền tự hào và tin tưởng vào sự phát triển của mình trong tương lai. Trong định hướng phát triển, tăng cường huy động vốn vẫn là ưu tiên hàng đầu. Đây là một hoạt động vô cùng cần thiết góp phần nâng cao năng lực cạnh tranh trong điều kiện hội nhập quốc tế, và để đảm bảo đáp ứng đủ nhu cầu hoạt động kinh doanh cho ngân hàng. Đó là lý do tôi chọn đề tài: “Giải pháp tăng cường huy động vốn tại ngân hàng Thương mại Cổ phần Bưu điện Liên Việt” là đề tài luận văn. 2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài Xuất phát từ lý luận về huy động vốn của NHTM. Chuyên đề sẽ đưa ra mô hình các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của NHTM CP Bưu Điện Liên Việt. Bên cạnh đó phân tích thực trạng huy động vốn của NHTM CP Bưu Điện Liên Việt, để đánh giá những thành quả, hạn chế yếu kém của ngân hàng. Từ đó, đề xuất các giải pháp nhằm tăng cường huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. 3. Phương pháp nghiên cứu Luận văn sử dụng phương pháp nghiên cứu định tính kết hợp thống kê mô tả và phân tích định lượng để phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. Nguồn dữ liệu sử dụng trong nghiên cứu: Dữ liệu sơ cấp: Lấy ý kiến từ các khách hàng sử dụng các dịch vụ huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt và phân tích định lượng thông qua bảng câu hỏi khảo sát được , xử lý bằng phần mềm SPSS 22. Dữ liệu thứ cấp: - Dữ liệu trong nội bộ của ngân hàng TMCP Bưu Điện Liên Việt như: Báo cáo thường niên, báo cáo kết quả kinh doanh kết hợp sử dụng phần mềm excel xử lý số liệu phân tích.
3 - Dữ liệu ngoại vi thu thập từ các nguồn: sách báo, phương tiện truyền thông, báo cáo thường niên ngân hàng Nhà Nước và một số ngân hàng Thương Mại. 4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của đề tài 4.1. Đối tượng nghiên cứu Đề tài tập trung nghiên cứu hoạt động huy động vốn trên thị trường 1(bao gồm huy động vốn của KH cá nhân và doanh nghiệp) và các nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. 4.2. Phạm vi nghiên cứu Nghiên cứu tình hình huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt trong 3 năm từ 2011 đến 2013. 5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của luận văn - Hệ thống hóa các phương pháp và các chỉ tiêu đánh giá về huy động vốn tại ngân hàng. - Phân tích thực trạng và đánh giá công tác huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt dựa trên phân tích định tính và phân tích định lượng để thấy những nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn, đồng thời qua kiểm định mô hình xác định những nhân tố nào là quan trọng đóng góp vào hiệu quả hoạt động huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. - Đề xuất những giải pháp tăng cường huy động vốn cho NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. 6. Kết cấu của luận văn Chương 1: Cơ sở lý luận huy động vốn của NHTM. Chương này đã nêu khái niệm, mục tiêu, vai trò và các hình thức huy động vốn NHTM, các nhân tố chủ quan và khách quan ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của NHTM; các chỉ tiêu định tính và định lượng đánh giá hoạt động huy động vốn của NHTM. Chương 2: Thực trạng hoạt động huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt, toàn bộ chương 2 đã nêu được khái quát tình hình huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt từ năm 2011 đến 2013 theo các số liệu từ phương pháp thống kê. Đồng thời qua số liệu phân tích cũng đã đánh giá được những kết quả đạt được và hạn chế của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt.
4 Chương 3 : Mô hình nghiên cứucác nhân tố ảnh hưởng đến hoạt động huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt, chương này đã nêu rõ phương pháp nghiên cứu qua hai giai đoạn: nghiên cứu khám phá và nghiên cứu chính thức.Nghiên cứu chính thức sẽ sử dụng biện pháp khảo sát bằng bảng câu hỏi. Sau khi thu hồi các bản khảo sát sẽ xử lý dữ liệu bằng chương trình SPSS nhằm xác định mô nhân tố ảnh hưởng đến huy động vốn của NHTMCP Bưu Điện Liên Việt. Sau đó tiến hành phân tích hồi quy đa biến và kiểm định giả thuyết của mô hình toàn diện có ý nghĩa thống kê hay không và kiểm định ý nghĩa về mặt thống kê đối với từng biến riêng biệt. Chương 4: Giải pháp gia tăng nguồn vốn huy động tại NHTMCP Bưu Điện Liên Việt, chương này căn cứ vào kết quả nghiên cứu tại chương 3, đề xuất 2 nhóm giải pháp tăng cường huy động vốn tại NHTMCP Bưu Điện Liên Việt bao gồm nhóm nhân tố vĩ mô và nhóm nhân tố vi mô.
5 CHƯƠNG 1: NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ HOẠT ĐỘNG HUY ĐỘNG VỐN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 1.1 Nguồn vốn của ngân hàng thương mại Các ngân hàng thương mại cũng là một loại hình doanh nghiệp, nguồn vốn cũng đóng vai trò hết sức quan trọng đối với nó tương tự như đối với các doanh nghiệp khác, tuy nhiên, vốn đối với các ngân hàng không đơn thuần chỉ là phục vụ cho nhu cầu mua nguyên vật liệu hay thực hiện các thanh toán chi trả mà nó là đối tượng trực tiếp của hoạt động ngân hàng, nó là “hàng hóa”, là phương tiện hoạt động của các ngân hàng. Chính vì thế, khác với các loại hình doanh nghiệp khác, nhu cầu về vốn của các ngân hàng nói riêng và các tổ chức tín dụng nói chung là rất lớn và có thể nói là không hạn chế về lượng. Xuất phát từ tính chất đó, loại doanh nghiệp đặc biệt này chủ yếu dựa vào nguồn vốn vay mượn, phần lớn bắt nguồn từ hoạt động bán các trái quyền tiền gửi cho các doanh nghiệp, cá nhân… để cung ứng dịch vụ tín dụng và các dịch vụ khác. Chính nguồn vốn vay mượn này, chứ không phải vốn sở hữu, đã tạo nguồn lực tài chính chủ yếu cho các hoạt động của ngân hàng. Tóm lại, vốn ngân hàng có thể được hiểu là những giá trị tiền tệ ngân hàng tự có, huy động và tạo lập được để thực hiện cho vay, đầu tư và thực hiện các dich vụ ngân hàng. Việc tạo lập và huy động vốn hình thành nên các khoản mục bên tài sản nợ của bảng cân đối tài sản của ngân hàng thương mại. Việc sử dụng vốn để cho vay, đầu tư, thực hiện các dịch vụ ngân hàng hình thành nên các khoản mục bên tài sản có của bảng cân đối tài sản ngân hàng thương mại. Phân loại nguồn vốn Về cơ bản nguồn vốn của ngân hàng có thể được phân loại thành các dạng cơ bản sau:
6 CÁC VỐN TỰ CÓ VỐN HUYĐỘNG VỐN ĐI VAY NGUỒN (vốn chủ sở hữu) VỐN KHÁC Là nguồn vốn do Là những giá trị Là nguồn vốn mà Là nguồn vốn NHTM tự tạo lập tiền tệ mà ngân NHTM có được hình thành ra, thuộc sở hữu hàng huy động dựa trên mối quan trong quá riêng có của được từ công hệ vay mượn trên trình cung NHTM. chúng thông qua thị trường liên cấp dịch vụ việc bán các sản ngân hàng, dựa ngân hàng Khái phẩm dịch vụ cho trên các quỹ cho cho khách niệm khách hàng (là vốn vay đã được thiết hàng. do NHTM tạo lập lập. ra thông qua việc thu hút tiền gửi và phát hành giấy tờ có giá). -Chiếm tỷ trọng -Không thuộc sở -Không thuộc sở -Không thuộc rất nhỏ trong tổng hữu của NHTM. hữu của ngân hàng. sở hữu của Đặc nguồn vốn của -Có tính biến động -Chiếm tỷ trọng ko NHTM. điểm ngânhàng cao, không ổn định lớn (không quá lệ -Quy mô nhỏ. (khoảng 5 - 10%) (cần phải dự trữ) thuộc vào nguồn -Chi phí nhưng lại có tính -Chiếm tỷ trọng vốn này để kinh không cao.
7 chất Quyết định lớn nhất trong tổng doanh) -Độ ổn định đến sự hình thành nguồn vốn của -Độ ổn định cao thấp. và tồn tại của NHTM. hơn nguồn vốn huy ngân hàng -Là loại nguồn vốn động. -Nguồn vốn này đa dạng về: Nguồn -Chi phí cao, lãi mang tính ổn định gốc hình thành, suất nhạy cảm với cao (vì nó thuộc Thời hạn các khoản sự thay đổi của lãi sở hữu của huy động, Giá trị suất thị trường. NHTM và NHTM các khoản huy -Thời hạn rất ngắn không có nghĩa động, Loại tiền huy (ngày, tuần). vụ phải hoàn trả) động. -Bảo đảm an toàn Là nguồn vốn chủ Có vai trò đặc biệt Phục vụ cho cho hoạt động của yếu của các ngân đối với việc kinh các hoạt động NHTM hàng thương mại, doanh của NHTM của ngân -Vốn tự có với đáp ứng hầu hết (giải quyết nhanh hàng thương vai trò hoạt động: các nhu cầu về hoạt nhu cầu, với khối mại như các mua sắm tài sản động tín dụng của lượng lớn). ngồn vốn cố định, xây dựng các ngân hàng này. khác. Vai cơ sở vật chất kỹ trò thuật, tạo điều kiện tổ chức mọi hoạt động kinh doanh của ngân hàng. -Vốn tự có góp phần điều chỉnh
8 mọi hoạt động kinh doanh của ngân hàng (quy mô, giá trị tài sản cố định,cơ cấu tài sản,…) Thành phần của Gồm có 2 phương Vay NHTW -Nguồn vốn vốn tự có: gồm thức huy động là: Vay các NHTM nhận tài trợ vốn tự có cấp 1 huy động tiền gửi ủy thác đầu (vốn cơ bản) và và huy động thông tư. vốn tự có cấp qua phát hành giấy -Nguồn vốn 2(vốn bổ sung). tờ có giá. trong thanh Thành toán. phần -Nguồn vốn khác: vay nước ngoài, vay công ty mẹ (nếu có), … 1.2 Hoạt động huy động vốn của ngân hàng thương mại 1.2.1. Sự cần thiết của hoạt động huy động vốn Vốn là tiền đề của hoạt động kinh doanh trong toàn xã hội nói chung và của mỗi doanh nghiệp nói riêng, mọi doanh nghiệp đều có nhu cầu to lớn về vốn để vận hành và phát triển. Hơn nữa, hoạt động kinh doanh thường xuyên đòi hỏi phải không ngừng được bổ sung một số lượng vốn nhất định nhằm đáp ứng nhu cầu về tài sản xuất mở rộng, về thanh toán, về dự trữ,… phát sinh ở mọi thời điểm. Trong cơ chế thị trường, lượng vốn kinh doanh biểu hiện thế lực và sức cạnh tranh của doanh nghiệp, có tầm quan trọng đối với sự thành công hay thất bại của doanh nghiệp trên thị trường. Chính vì vậy mà thị
9 trường tài chính mà trong đó đóng vai trò chủ chốt là các ngân hàng thương mại luôn có mối quan hệ khắng khít cho hoạt động sản xuất kinh doanh, là nguồn huyết mạch cung cấp cho doanh nghiệp sức sống để tồn tại và phát triển. Đây là căn nguyên làm cho các ngân hàng thương mại trở thành một trong những định chế tài chính quan trọng nhất của nền kinh tế quốc gia.  Vốn là cơ sở để các NHTM tổ chức mọi hoạt động kinh doanh Ngân hàng không có vốn thì không thể thực hiện được các nghiệp vụ kinh doanh. Vốn là điều kiện bắt buộc đối với các NHTM để được phép hoạt động. Ngay từ khi bước vào hoạt động, các ngân hàng cần vốn để mua đất đai,xây dựng cở sở vật chất,mua sắm trang thiết bị, và những điều kiện làm việc khác.Và với đặc trưng của hoạt động ngân hàng,vốn không chỉ là phương tiện kinh doanh chính mà còn là đối tượng kinh doanh chủ yếu của NHTM.  Vốn quyết định quy mô của ngân hàng trong hoạt động tín dụng và các hoạt động khác Vốn của ngân hàng có tính chất quyết định đến việc mở rộng hay thu hẹp quy mô hoạt động tín dụng, đầu tư của ngân hàng, khả năng thanh tóan,chi trả cũng như các hoạt động khác. Thông thường, so với các ngân hàng lớn, các ngân hàng nhỏ có khoản mục đầu tư và cho vay kém đa dạng hơn, phạm vi và đối tượng cho vay của các ngân hàng này cũng nhỏ hơn. Trong khi đó, các ngân hang lớn dễ dàng mở rộng phạm vi cho vay, không chỉ trên địa bàn mình mà còn hướng ra khu vực và quốc tế. Thêm vào đó, do khả năng vốn hạn hẹp nên các ngân hàng nhỏ không phản ứng nhạy bén được với sự biến động về lãi suất, gây ảnh hưởng lớn đến khả năng thu hút vốn đầu tư từ các tầng lớp dân cư và các thành phần kinh tế.  Vốn quyết định năng lực thanh toán và đảm bảo uy tín của ngân hàng Như đã trình bày ở trên, phần lớn nguồn vốn của ngân hàng là nguồn tiền gửi từ các tổ chức kinh tế và dân cư. Đặc điểm của nguồn tiền này là hoàn trả khi có yêu cầu, nên ngân hàng thường xuyên phải đối mặt với nhu cầu rút tiền của khách hàng. Vì thế
10 năng lực thanh toán cao là yếu tố các ngân hàng cần phải đảm bảo và luôn được chú trọng. Vì vây, việc nâng cao hoạt động huy động vốn để tạo ra nguồn vốn lớn trong ngân hàng đã gián tiếp nâng cao khả năng thanh toán cũng như uy tín của ngân hàng trên thương trường.  Vốn quyết định năng lực cạnh tranh của ngân hàng Trong nền kinh tế thị trường hiện đại, kinh doanh ngân hang đang là một lĩnh vực có tốc độ phát triển mạnh mẽ. Vì thế việc nâng cao năng lực cạnh tranh của mỗi ngân hàng đang là vấn đề cấp bách của các nhà quản lý ngân hàng. Nguồn vốn lớn, sẽ giúp các NHTM cạnh tranh về giá và cạnh tranh về sản phẩm, dịch vụ: Cạnh tranh về giá: + Nguồn vốn lớn giúp NHTM tạo dựng được lợi thế nhờ quy mô  do đó giảm được chi phí bình quân. + Nguồn vốn lớn giúp NHTM có điều kiện giao dịch với khách hàng lớn  giá trị giao dịch lớn  chi phí giao dịch bình quân cho 1 hợp đồng thấp  giảm được chi phí bình quân. + Nguồn vốn lớn giúp NHTM có điều kiện giảm thiểu rủi ro trong kinh doanh  có điều kiện giảm chi phí bù đắp rủi ro. Cạnh tranh về sản phẩm, dịch vụ: + Nguồn vốn lớn giúp NHTM có điều kiện để đa dạng hóa sản phẩm dịch vụ, ứng dụng những công nghệ mới. + Nguồn vốn lớn giúp NHTM có điều kiện để nâng cao chất lượng sản phẩm, mở rộng khách hàng, … 1.2.2. Các hình thức huy động vốn Do NHTM huy động theo phương thức “đi vay để cho vay” mà vốn tự có của ngân hàng chỉ chiếm một tỷ trọng rất nhỏ trong tổng nguồn vốn hoạt động. Do vậy, để có thể tồn tại và phát triển, NHTM phải quan tâm tới các hình thức tạo vốn để không ngừng