Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phân tích và định giá cổ phiếu HPG của Công ty cổ phần tập đoàn Hòa Phát

Chia sẻ: Trạc Thanh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:118

Thêm vào BST

Báo xấu

235
lượt xem 33
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là hệ thống hoá và làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về phân tích và định giá cổ phiếu; xác định được giá trị thực của cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hoà Phát. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phân tích và định giá cổ phiếu HPG của Công ty cổ phần tập đoàn Hòa Phát

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- HOÀNG MINH TRÍ PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU HPG CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN HOÀ PHÁT LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG Hà Nội – 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ --------------------- HOÀNG MINH TRÍ PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU HPG CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN TẬP ĐOÀN HOÀ PHÁT Chuyên ngành: Tài chính ngân hàng Mã số: 60340201 LUẬN VĂN THẠC SĨ TÀI CHÍNH NGÂN HÀNG CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG NGHIÊN CỨU NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. TRẦN THỊ THÁI HÀ XÁC NHẬN CỦA XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ CÁN BỘ HƢỚNG DẪN CHẤM LUẬN VĂN Hà Nội - 2016
LỜI CAM KẾT Tôi xin cam đoan rằng công trình nghiên cứu này do tôi thực hiện dƣới sự hƣớng dẫn khoa học của PGS.TS. Trần Thị Thái Hà. Những đánh giá và phân tích nêu ra trong luận văn hoàn toàn mang tính nghiên cứu khoa học. Các số liệu nêu ra trong luận văn là trung thực, xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị, các tài liệu tham khảo có nguồn trích dẫn rõ ràng. Kết quả nghiên cứu đƣợc trình bày trong luận văn này không sao chép của bất kì luận văn nào và không đƣợc công bố trong bất cứ công trình nghiên cứu nào trƣớc đây. Tôi hoàn toàn chịu trách nhiệm về nội dung của luận văn. Ngƣời thực hiện Hoàng Minh Trí
LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn cô giáo - PGS.TS. Trần Thị Thái Hà đã tận tình hƣớng dẫn, giúp đỡ và truyền đạt nhiều ý kiến quý báu để giúp tôi hoàn thành luận văn này. Tôi xin có lời cảm ơn chân thành nhất đến Quý Thầy, Cô Trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội đã truyền đạt nhiều kiến thức của các môn cơ sở, đó là nền tảng giúp đỡ tôi rất nhiều trong quá trình hoàn thành luận văn. Hà Nội, ngày 10 tháng 06 năm 2016 Học viên Hoàng Minh Trí
MỤC LỤC DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ i DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU .............................................................................. ii DANH MỤC HÌNH VẼ ............................................................................................ iv PHẦN MỞ ĐẦU .........................................................................................................1 CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU ............................................................5 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu 5 1.2. Khái quát về phân tích và định giá cổ phiếu 7 1.2.1. Phân tích cổ phiếu............................................................................................... 7 1.2.2. Định giá cổ phiếu ..............................................................................................19 CHƢƠNG 2: PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ......................................................30 2.1. Phương pháp thu thập, xử lý và phân tích tài liệu .............................................30 2.2. Phương pháp thống kê, mô tả .............................................................................33 2.3. Phương pháp so sánh ..........................................................................................33 2.4. Phương pháp dự báo khoa học ...........................................................................35 CHƢƠNG 3: PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU HPG CỦA CTCP TẬP ĐOÀN HÒA PHÁT ..................................................................................................37 3.1. Tổng quan về CTCP Tập đoàn Hòa Phát 37 3.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ..................................................................37 3.1.2. Mô hình hoạt động và sơ đồ tổ chức ...............................................................39 3.1.3. Hoạt động kinh doanh và những kết quả đạt được ........................................41 3.2. Phân tích cổ phiếu HPG 45 3.2.1. Phân tích nền kinh tế ........................................................................................45 3.2.2. Phân tích ngành thép ........................................................................................53 3.2.3. Phân tích CTCP Tập đoàn Hòa Phát ..............................................................62 3.3. Định giá cổ phiếu HPG 70 3.3.1. Phương pháp sử dụng dòng tiền chiết khấu....................................................72 3.3.2. Phương pháp sử dụng kỹ thuật định giá tương đối ........................................86
CHƢƠNG 4: MỘT SỐ KIẾN NGHỊ TẠO ĐIỀU KIỆN THUẬN LỢI CHO VIỆC PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU HPG .......................................................92 4.1. Những hạn chế và nguyên nhân trong phân tích và định giá cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hoà Phát 92 4.1.1. Những hạn chế trong phân tích và định giá cổ phiếu HPG...........................92 4.1.2. Nguyên nhân của những khó khăn trong phân tích và định giá cổ phiếu HPG .............................................................................................................................94 4.2. Kiến nghị một số điều kiện cần thiết để định giá cổ phiếu HPG đúng với giá trị thực 96 4.2.1. Doanh nghiệp thực hiện kế toán theo nguyên tắc giá trị thị trường .............96 4.2.2. Nâng cao trách nhiệm công bố thông tin của tập đoàn Hoà Phát ................97 4.2.3. Xây dựng thông số cho các ngành ...................................................................97 4.3. Kiến nghị với cơ quan chức năng và các tổ chức có liên quan 98 4.3.1. Cần thiết phải xây dựng một khuôn khổ pháp lý rõ ràng cho hoạt động công bố thông tin của doanh nghiệp ...................................................................................98 4.3.2. Tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý cho thị trường chứng khoán nhằm khắc phục các hạn chế về tuân thủ các chuẩn mực kế toán, tránh hiện tượng lách luật để trục lợi .............................................................................................................99 4.3.3. Thành lập các tổ chức đánh giá tín nhiệm ....................................................100 4.3.4. Khuyến khích nhà đầu tư nâng cao hiểu biết trước khi tham gia thị trường chứng khoán. .............................................................................................................101 4.4. Kiến nghị đối với nhà đầu tƣ 101 4.4.1. Tích cực tìm hiểu và trang bị các kiến thức cần thiết trước khi tham gia thị trường chứng khoán ..................................................................................................101 4.4.2. Tránh đầu tư theo tâm lý bầy đàn ..................................................................102 KẾT LUẬN .............................................................................................................103 TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................................................105
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Ký hiệu Nguyên nghĩa 1 CTCP Công ty cổ phần 2 CT TNHH Công ty trách nhiệm hữu hạn 3 KCN Khu công nghiệp 4 KLH Khu liên hợp 5 TSCĐ Tài sản cố định 6 TSNH Tài sản ngắn hạn 6 VCSH Vốn chủ sở hữu i
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU STT Bảng Nội dung Trang 1 Bảng 3.1 So sánh mức lãi suất huy động các kỳ hạn 49 2 Bảng 3.2 So sánh mức lãi suất cho vay các kỳ hạn 49 Đòn bẩy hoạt động của ngành thép qua các 3 Bảng 3.3 56 năm Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của 4 Bảng 3.4 65 Hoà phát 5 Bảng 3.5 Bảng cân đối kế toán hợp nhất của Hoà Phát 67 Báo cáo lƣu chuyển tiền tệ hợp nhất của Hoà 6 Bảng 3.6 68 Phát Các hệ số tài chính của Hoà Phát 7 Bảng 3.7 69 (31/12/2015) 8 Bảng 3.8: Tốc tộ tăng VN-Index giai đoạn 2009-2015 75 Giá và suất sinh lợi hàng tháng của HPG và 9 Bảng 3.9: 76 chỉ số VN-Index 10 Bảng 3.10 Dòng cổ tức kỳ vọng của Tập đoàn Hoà Phát 78 11 Bảng 3.11 Thay đổi vốn lƣu động 80 12 Bảng 3.12 Vay nợ ròng 80 13 Bảng 3.13 Dòng tiền FCFE của Hoà Phát năm 2015 80 Dòng tiền FCFE kỳ vọng của Tập đoàn Hoà 14 Bảng 3.14 82 Phát qua các năm ii
15 Bảng 3.15 Thay đổi tài sản khác 84 16 Bảng 3.16 Dòng tiền FCFE của Hoà Phát năm 2015 84 Dòng tiền FCFF kỳ vọng của Tập đoàn Hoà 17 Bảng 3.17 85 Phát qua các năm 18 Bảng 3.18 Giá trị cổ phiếu HPG (4/1/2016) 86 Hệ số P/E của các công ty ngành thép đầu 19 Bảng 3.19 89 năm 2016 20 Bảng 3.20 Giá mục tiêu của cổ phiếu HPG 90 iii
DANH MỤC HÌNH VẼ STT Hình Nội dung Trang 1 Hình 1.1 Chu kỳ kinh doanh 10 2 Hình 1.2 Chu kỳ sống của ngành 13 3 Hình 3.1 Sơ đồ mô hình hoạt động của Tập đoàn Hoà Phát 39 4 Hình 3.2 Sơ đồ tổ chức của Tập đoàn Hoà Phát 40 Doanh thu và lợi nhuận sau thuế của Hoà Phát 5 Hình 3.3 41 giai đoạn 2014-2015 Tỷ trọng doanh thu các nhóm ngành kinh 6 Hình 3.4 44 doanh của Hòa Phát năm 2015 Tỷ trọng lợi nhuận của các nhóm ngành kinh 7 Hình 3.5 44 doanh của Tập đoàn Hòa Phát năm 2015 Tốc độ tăng trƣởng GDP Việt Nam giai đoạn 8 Hình 3.6 47 2004-2015 9 Hình 3.7 Mức lạm phát của Việt Nam giai đoạn 2006-2015 48 Tỷ lệ thâm hụt ngân sách nhà nƣớc so với GDP 10 Hình 3.8 50 giai đoạn 2000-2015 11 Hình 3.9 Chu kỳ kinh doanh của Việt Nam 1996-2013 52 12 Hình 3.10 Doanh thu ngành thép giai đoạn 2008-2015 55 Tốc độ tăng trƣởng doanh thu, lợi nhuận ngành 13 Hình 3.11 57 thép giai đoạn 2008-2015 14 Hình 3.12 Danh sách cổ đông lớn của Hoà Phát cuối năm 2015 71 iv
15 Hình 3.13 Biến động giá cổ phiếu HPG giai đoạn 2013-2015 72 16 Hình 3.14 Tỷ lệ trả cổ tức của HPG giai đoạn 2007-2015 72 Tốc độ tăng trƣởng doanh thu của HPG và Ngành 17 Hình 3.15 87 thép giai đoạn 2009-2015 Lợi nhuận biên của HPG và Ngành thép giai 18 Hình 3.16 88 đoạn 2009-2015 v
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài Trong bức tranh ảm đạm của cả nền kinh tế Châu Á, Việt Nam hiện lên là một trong những điểm sáng hiếm hoi về tăng trƣởng kinh tế. Việt Nam cùng Philippin và Ấn Độ đƣợc dự báo trong năm 2016 sẽ là ba nền kinh tế có tốc độ tăng trƣởng cao nhất trong khu vực. Đi kèm với sự tăng trƣởng kinh tế cao là sự sôi động của thị trƣờng tài chính. Một đất nƣớc đƣợc coi là phát triển thực sự nếu thị trƣờng tài chính của nƣớc đó hoạt động nhanh nhạy và hiệu quả. Là hạt nhân trung tâm của thị trƣờng tài chính, thị trƣờng chứng khoán luôn thể hiện tốt vai trò tạo vốn và luân chuyển vốn một cách linh hoạt trong nền kinh tế. Cùng với sự phát triển mạnh mẽ của thị trƣờng chứng khoán thế giới, Thị trƣờng chứng khoán Việt Nam cũng đang có những bƣớc chuyển đổi mạnh mẽ và đó cũng là xu thế tất yếu khi Việt Nam chủ động bƣớc vào hội nhập với nền kinh tế quốc tế. Trong những năm qua, tuy phải trải qua nhiều thăng trầm do tác động từ các yếu tố kinh tế, chính trị trong và ngoài nƣớc nhƣng Việt Nam vẫn đƣợc xếp vào nhóm các nƣớc có thị trƣờng chứng khoán tăng trƣởng hàng đầu trên thế giới. Thị trƣờng chứng khoán Việt Nam đang từng bƣớc phát triển để đạt mục tiêu nâng hạng thị trƣờng, tuy nhiên vẫn có một thực tế là công tác phân tích và định giá cổ phiếu vẫn chƣa đƣợc coi trọng đúng mức. Trƣớc tiên, ta phải khẳng định với nhau rằng, phân tích và định giá cổ phiếu là hết sức cần thiết. Nó giúp doanh nghiệp niêm yết xác định đƣợc mức giá hợp lý khi phát hành cổ phiếu, xác định đƣợc chi phí vốn cũng nhƣ chi phí khi mua bán sát nhập doanh nghiệp... Bên cạnh đó, công tác định giá cũng giúp các ngân hàng thƣơng mại xác định đƣợc giá trị của cổ phiếu trƣớc khi quyết định cho vay 1
đầu tƣ chứng khoán, cho vay cầm cố cổ phiếu... Định giá cổ phiếu còn là một công đoạn không thể thiếu trong tất cả các quyết định đầu tƣ của cá nhân cũng nhƣ tổ chức, giúp nhà đầu tƣ biết đƣợc giá trị thực của cổ phiếu, tìm ra đƣợc cơ hội đầu tƣ, sau cùng là quyết định đầu tƣ phù hợp. Bên cạnh những đóng góp thì thực tế cũng cho thấy công tác định giá cổ phiếu còn có những hạn chế nhất định nhƣ việc đổi mới phƣơng thức và cách tính giá hiện nay chƣa chuẩn xác dẫn tới việc xác định sai giá trị, cũng nhƣ không sát với nhu cầu thực tiễn của thị trƣờng. Đây là một thách thức với những nhà phân tích làm cách nào để lựa chọn những phƣơng pháp định giá đúng và phù hợp nhất với điều kiện của thị trƣờng chứng khoán Việt Nam. Mặt khác phân tích, định giá cổ phiếu mang nặng dấu ấn cá nhân, quan điểm chủ quan cũng nhƣ phụ thuộc vào trình độ chuyên môn của ngƣời phân tích, nên còn tồn tại những góc nhìn đa chiều, những mặt đƣợc và chƣa đƣợc trong kết quả định giá. Chính vì vậy, tôi lựa chọn đề tài phân tích định giá cổ phiếu để đƣa ra một cách tiếp cận vấn đề mới mẻ hơn mong muốn đạt đƣợc kết quả định giá một cách chính xác và sao sát với thực tiễn thị trƣờng nhất. Đối tƣợng lựa chọn định giá là cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát. Tập đoàn Hòa Phát là một trong những Tập đoàn sản xuất công nghiệp tƣ nhân hàng đầu Việt Nam. Khởi đầu từ một Công ty chuyên buôn bán các loại máy xây dựng từ tháng 8/1992, Hòa Phát lần lƣợt mở rộng sang các lĩnh vực Nội thất (1995), Ống thép (1996), Thép (2000), Điện lạnh (2001), Bất động sản (2001). Năm 2007, Hòa Phát tái cấu trúc theo mô hình Tập đoàn, trong đó CTCP Tập đoàn Hòa Phát giữ vai trò là Công ty mẹ cùng các Công ty thành viên và Công ty liên kết. Ngày 15/11/2007, Hòa Phát chính thức niêm yết cổ phiếu trên thị trƣờng chứng khoán Việt Nam với mã chứng khoán HPG. Với mong muốn tìm đƣợc giá trị hợp lý của cổ phiếu HPG, và từ đó có thể đề xuất biện pháp nhằm nâng cao chất lƣợng công tác định giá cổ phiếu 2
niêm yết trên thị trƣờng. Học viên xin chọn đề tài “Phân tích và định giá cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát” làm đề tài nghiên cứu.  Câu hỏi nghiên cứu - Mối quan hệ giữa phân tích cổ phiếu và định giá cổ phiếu là gì? - Giá trị thực của cổ phiếu HPG là bao nhiêu sau khi ứng dụng các phƣơng pháp định giá? - Những kiến nghị nào để tạo điều kiện thuận lợi cho việc định giá cổ phiếu HPG nói riêng và định giá cổ phiếu trên thị trƣờng Việt Nam nói chung? 2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu  Mục đích nghiên cứu - Hệ thống hoá và làm rõ các vấn đề lý luận cơ bản về phân tích và định giá cổ phiếu. - Xác định đƣợc giá trị thực của cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hoà Phát  Nhiệm vụ nghiên cứu - Hệ thống hóa lý thuyết về phân tích và định giá cổ phiếu. - Áp dụng quy trình phân tích chuẩn để định giá cổ phiếu HPG. Trình bày những khó khăn gặp phải trong quá trình phân tích, định giá. - Đề xuất những kiến nghị nhằm phát triển và tạo điều kiện thuận lợi cho việc phân tích và định giá cổ phiếu. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu  Đối tượng nghiên cứu Luận văn tập trung vào nghiên cứu các quy trình, mô hình định giá đƣợc áp dụng phổ biến trên thế giới cũng nhƣ ở Việt Nam, hệ thống hóa những vấn đề cơ bản về lý thuyết và các mô hình định giá cổ phiếu. Trong 3
đó, đi sâu vào định giá để tìm đƣợc giá trị thực của cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát.  Phạm vi nghiên cứu - Nghiên cứu các mô hình định giá cổ phiếu đƣợc ứng dụng nhiều trên thế giới cũng nhƣ ở Việt Nam. Từ đó tìm hiểu và ứng dụng việc định giá vào cổ phiếu HPG. 4. Phƣơng pháp nghiên cứu - Tìm hiểu các nguồn tài liệu trong và ngoài nƣớc để tìm ra lý luận cơ bản về các phƣơng pháp định giá cổ phiếu. - Thu thập số liệu thông qua bản cáo bạch, báo cáo tài chính các năm, các báo cáo phân tích về CTCP Tập đoàn Hòa Phát. Dùng phƣơng pháp tổng hợp, thống kê và phân tích các số liệu thu thập. - Thông qua việc tổng hợp các số liệu thu thập đƣợc, ứng dụng các lý luận đã tìm hiểu đƣợc tiến hành định giá cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát. 5. Kết cấu luận văn Ngoài phần Mục lục, Lời mở đầu, Kết luận, Tài liệu tham khảo, Phụ lục, luận văn gồm 4 chƣơng: Chương 1: Tổng quan tình hình nghiên cứu và cơ sở lý luận về phân tích và định giá cổ phiếu Chương 2: Phương pháp nghiên cứu Chương 3: Phân tích và định giá cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát Chương 4: Một số kiến nghị tạo điều kiện thuận lợi cho việc phân tích và định giá cổ phiếu HPG 4
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÂN TÍCH VÀ ĐỊNH GIÁ CỔ PHIẾU 1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu Thị trƣờng chứng khoán Việt Nam đang trên đà phục hồi và đạt tốc độ tăng trƣởng cao so với các nƣớc trong khu vực. Trên thị trƣờng có đa dạng các loại hàng hóa và đối tƣợng tham gia. Và cổ phiếu luôn là loại chứng khoán đƣợc nhiều nhà đầu tƣ quan tâm nhất. Có rất nhiều các yếu tố để nhà đầu tƣ đƣa ra quyết định đầu tƣ, mà một trong số đó là phải xác định đƣợc giá trị nội tại của cổ phiếu. Đó cũng chính là mục đích của việc phân tích và định giá cổ phiếu. Phân tích và định giá cổ phiếu ngày càng thể hiện vai trò quan trọng đối với các chủ thể tham gia trên thị trƣờng chứng khoán nhƣ doanh nghiệp, nhà tƣ vấn và nhà đầu tƣ. Một thị trƣờng chứng khoán còn non trẻ nhƣ ở Việt Nam càng cần công tác phân tích và định giá cổ phiếu phải thật chính xác, thực tiễn để nâng cao tính an toàn, khả năng sinh lời trong đầu tƣ. Đã có rất nhiều các nghiên cứu cả về góc độ lý thuyết và thực nghiệm về đề tài phân tích và định giá cổ phiếu. Các nghiên cứu của các tác giả nƣớc ngoài nhƣ Louis K.C. Chan, Josef Lakonishok, Theodore Sougiannis (1999) và Campbell, Shiller (1998) đã tập trung nghiên cứu và phát triển công tác định giá cổ phiếu, hay nhƣ công trình “Investment Valuation” của Aswath Damodaran (2002) đi sâu vào vấn đề phân tích hiệu quả các mô hình định giá. Đặc biệt hơn cả là công trình nghiên cứu “Empirical Asset Pricing” đạt giải Nobel của ba nhà khoa học ngƣời Mỹ Eugene Fama, Lars Peter Hansen và Robert Shille, đã chỉ ra rằng có thể dự báo chính xác giá cổ phiếu trong mục tiêu trung và dài hạn, điều này cũng phù hợp với quan điểm chung về phân tích và định giá cổ phiếu. Năm 2003, Gaurav Golash cũng cho ra đề tài nghiên cứu “Stock Valuation and Stock Price: A Study Based on Equity 5
Analyst Research Reports on Indian Companies” đã đem đến một góc nhìn mới hơn về việc phân tích, định giá cổ phiếu của công ty, cùng phân tích những biến động giá cổ phiếu trên thị trƣờng chứng khoán. Thực tế ở Việt Nam việc phân tích, định giá cổ phiếu vẫn chƣa đƣợc coi trọng đúng mức, nên chƣa có nhiều những công trình nghiên cứu, hay những đề tài khoa học mang tính hàn lâm chuyên sâu vào vấn đề này. Về cấp bậc bảo vệ luận án tiến sỹ, có công trình khoa học “Luận cứ khoa học về phương pháp định giá cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Việt Nam” của TS. Vũ Thị Kim Liên (2003). Tác giả đã nghiên cứu những phƣơng pháp định giá cổ phiếu phổ thông trên thế giới và khu vực, từ đó rút ra những yếu tố chung nhất có thể áp dụng vào Việt Nam. Gần đây, năm 2012, Th.s Đinh Thị Hiền Linh đã đi sâu phân tích và định giá cổ phiếu ngành bất động sản trên sàn HOSE với luận văn thạc sỹ “Phân tích giá trị nội tại cổ phiếu ngành bất động sản niêm yết tại HOSE”. Năm 2010, một số những luận văn cấp đại học của các sinh viên trƣờng Đại học Ngoại thƣơng cũng đã đề cập đến phân tích và định giá cổ phiếu công ty nhƣ: Nguyễn Ngọc Bách với đề tài “Phân tích và định giá cổ phiếu VIS của CTCP thép Việt Ý”, Tào Thị Việt Hà với đề tài “Phân tích và định giá cổ phiếu của CTCP Đầu tư phát triển đô thị và khu công nghiệp Sông Đà” và Trần Thế Thành với đề tài “Phân tích và định giá cổ phiếu của CTCP Tập đoàn Đại Dương”. Các luận văn này có nhiều điểm chung trong cách đặt vấn đề và đƣa ra hƣớng phân tích về định giá cổ phiếu cho một số doanh nghiệp trong nƣớc, tuy nhiên những mô hình đƣa ra còn khá dàn trải, chƣa nhấn mạnh sự phù hợp và tính ứng dụng của từng mô hình đối với thực tiễn cổ phiếu công ty tại thị trƣờng Việt Nam. Dựa trên các nghiên cứu hiện tại về Phân tích và định giá cổ phiếu tại Việt Nam, có rất nhiều khoảng trống đề các học viên nghiên cứu liên quan đến việc phân tích, lựa chọn phƣơng pháp định giá sao cho phù hợp nhất với 6
thực tiễn cổ phiếu tại thị trƣờng trong nƣớc. Cụ thể về cổ phiếu HPG của CTCP Tập đoàn Hòa Phát, cũng đã có nhiều báo cáo phân tích, nhiều nghiên cứu phân tích định giá cổ phiếu và thậm chí phân tích và định giá công ty. Những nghiên cứu này cũng đã làm rõ quy trình phân tích và định giá, đƣa ra kết quả định giá khá khả quan so với tình hình thực tế của công ty, tuy nhiên vẫn chƣa có nhiều tính mới trong cách tiếp cận. Vấn đề lựa chọn nghiên cứu của học viên tập trung vào việc giải quyết các vấn đề mà các nghiên cứu trƣớc đây chƣa làm đƣợc, hoặc đã làm nhƣng chƣa phù hợp với môi trƣờng thực tiễn. Bài nghiên cứu này sử dụng một số phƣơng pháp nghiên cứu cơ bản để tập trung phân tích và định giá cổ phiếu HPG của CTCP Tập Đoàn Hòa Phát, qua đó xác định đƣợc giá trị thực của cổ phiếu HPG qua các mô hình định giá. Hơn nữa đề tài cũng đánh giá tiềm năng phát triển của cổ phiếu công ty, cũng nhƣ đề xuất các giải pháp phù hợp nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho công tác phân tích và định giá cổ phiếu HPG. 1.2. Khái quát về phân tích và định giá cổ phiếu Phân tích và định giá cổ phiếu (phân tích cơ bản) là phƣơng pháp phân tích cổ phiếu dựa vào các nhân tố mang tính chất nền tảng có tác động hoặc dẫn tới sự thay đổi giá cả của cổ phiếu nhằm chỉ ra giá trị thực của cổ phiếu trên thị trƣờng. Sự chênh lệch của giá trị thị trƣờng so với giá trị thực của một cổ phiếu chính là cơ hội để đầu tƣ. Phân tích cơ bản gồm hai quá trình: Phân tích cổ phiếu và định giá cổ phiếu. 1.2.1. Phân tích cổ phiếu Phân tích cổ phiếu là cách tiếp cận từ trên xuống qua ba bƣớc: Phân tích nền kinh tế, phân tích ngành và phân tích công ty. 1.2.1.1. Phân tích nền kinh tế  Nền kinh tế thế giới 7
Thứ nhất, tăng trƣởng kinh tế thế giới có thể ảnh hƣởng đến tình hình kinh tế trong nƣớc, đến triển vọng xuất nhập khẩu của ngành và công ty. Thứ hai, cạnh tranh về giá từ các đối thủ cạnh tranh nƣớc ngoài mà công ty phải đƣơng đầu, hay lợi nhuận mà công ty đạt đƣợc từ đầu tƣ nƣớc ngoài. Thứ ba, tỷ giá hối đoái giữa đồng tiền trong nƣớc và đồng tiền các nƣớc khác. Tỷ giá hối đoái ảnh hƣởng đến xu hƣớng xuất nhập khẩu, xu hƣớng tích luỹ và đầu tƣ của nền kinh tế.  Nền kinh tế vĩ mô trong nước Biến động của thị trƣờng chứng khoán có liên quan chặt chẽ tới nền kinh tế vĩ mô trong nƣớc. Nên việc phân tích kinh tế vĩ mô là nhằm đánh giá môi trƣờng kinh doanh và tác động của môi trƣờng kinh doanh đến hoạt động và kết quả kinh doanh của công ty, từ đó tác động đến giá cổ phiếu của công ty. Có nhiều nhân tố vĩ mô cơ bản tác động trực tiếp đến hoạt động phân tích và định giá cổ phiếu. Dƣới đây sẽ phân tích cụ thể ảnh hƣởng của một số nhân tố: - Tăng trưởng GDP: GDP là số đo tổng sản phẩm hàng hóa và dịch vụ của nền kinh tế. GDP tăng trƣởng nhanh cho thấy nền kinh tế đang mở rộng với cơ hội to lớn cho doanh nghiệp gia tăng doanh số và lợi nhuận. - Việc làm: Tỷ lệ thất nghiệp là tỷ lệ những ngƣời chƣa tìm đƣợc việc làm trong tổng lực lƣợng lao động. Tỷ lệ thất nghiệp đo lƣờng mức độ hoạt động hết công suất của nền kinh tế. - Lạm phát: là sự mất giá của đồng tiền, nó là một vấn đề rất nhạy cảm và tác động rất lớn đến nền kinh tế nói chung và hoạt động đầu tƣ nói riêng. Lạm phát tác động đến đầu tƣ thông qua lãi suất, tăng trƣởng kinh tế. Lạm phát ở mức thấp sẽ khuyến khích đầu tƣ và sử dụng các nguồn lực, ngƣợc lại, lạm phát quá cao sẽ làm giảm tăng trƣởng và hạn chế đầu tƣ. - Lãi suất: Mức lãi suất có lẽ là yếu tố kinh tế vĩ mô quan trọng nhất cần xem xét trong phân tích đầu tƣ. Sự gia tăng lãi suất có xu hƣớng là những tin 8
xấu đối với thị trƣờng cổ phiếu. Cho dù có nhiều mức lãi suất khác nhau trong nền kinh tế, các mức lãi suất này có xu hƣớng biến thiên cùng nhau, vì thế các nhà kinh tế thƣờng thảo luận ở một mức lãi suất đại diện. - Thâm hụt ngân sách: Thâm hụt ngân sách nhà nƣớc là chênh lệch giữa thu và chi ngân sách của chính phủ. Bất kỳ mức thiếu hụt ngân sách nào cũng phải đƣợc bù đắp bằng vay mƣợn của chính phủ. Các nhà kinh tế tin rằng vay mƣợn chính phủ thái quá sẽ “chèn lấn” vay mƣợn tƣ nhân và đầu tƣ bằng cách buộc lãi suất tăng lên và ức chế đầu tƣ kinh doanh. - Chính sách của chính phủ: + Chính sách tài khóa: Sử dụng chi tiêu và thu thuế của chính phủ cho mục đích cụ thể là bình ổn nền kinh tế, có ảnh hƣởng đến toàn bộ nền kinh tế của một đất nƣớc. Các điều kiện về kinh tế chính sách này tác động sẽ ảnh hƣởng đến tất cả các ngành và các công ty trong nền kinh tế. + Chính sách tiền tệ: Chính sách tiền tệ liên quan đến việc điều chỉnh cung tiền để ảnh hƣởng đến kinh tế vĩ mô. Các nhà kinh tế cho rằng chính sách tiền tệ đóng một vai trò quan trọng trong biến động giá chứng khoán. Chính sách tiền tệ mở rộng: Nếu lƣợng cung tiền mở rộng sẽ dẫn đến một sự gia tăng trong tiêu dùng hàng hóa cũng nhƣ làm gia tăng việc sử dụng các tài sản tài chính mà cổ phiếu là một trong số đó. Chính sách tiền tệ thắt chặt có thể đƣợc tiến hành thông qua việc tăng lãi suất chính sách ví dụ nhƣ lãi suất cơ bản, dẫn đến việc tăng lãi suất thị trƣờng đƣợc sử dụng để chiết khấu dòng tiền trong mô hình định giá. Điều này dẫn đến giá cổ phiếu giảm đi. Kênh thứ hai là thông qua tác động của chính sách tiền tệ đối với sự mong đợi của dòng tiền trong tƣơng lai chẳng hạn nhƣ thu 9