Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

17
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng "Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam" tìm hiểu thực trạng hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam; phân tích, đánh giá thực trạng phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam; tìm ra những hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam; đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Tài chính ngân hàng: Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH PHẠM MẠNH TIẾN PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số chuyên ngành: 8 34 02 01 Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2022
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH PHẠM MẠNH TIẾN PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ Chuyên ngành: Tài chính Ngân hàng Mã số chuyên ngành: 8 34 02 01 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. LÊ ĐÌNH HẠC Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2022
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn thạc sĩ đề tài: “Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại chúng Việt Nam” là công trình nghiên cứu của riêng tôi, các số liệu, kết quả nêu trong luận văn là trung thực, xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị được tìm hiểu trong bài. Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2022 Tác giả Phạm Mạnh Tiến
ii LỜI CẢM ƠN Tôi xin chân thành cảm ơn toàn thể Quý thầy, cô giáo của Trường Đại học Ngân hàng TP. HCM đã giúp đỡ tôi về mọi mặt trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu. Đặc biệt, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS. Lê Đình Hạc - người trực tiếp hướng dẫn, giúp đỡ tận tình tôi trong quá trình thực hiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Lãnh đạo, các phòng ban của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam đã tạo điều kiện giúp đỡ tôi trong quá trình công tác, trong nghiên cứu, đóng góp cho tôi những ý kiến quý báu để hoàn thành luận văn này. Mặc dù đã cố gắng nhưng do thời gian có hạn và kiến thức còn hạn chế nên không tránh khỏi nhiều thiếu sót nên tôi kính mong quý thầy cô rộng lòng bỏ qua và chỉ bảo, đưa ra ý kiến nhận xét, góp ý để bài được hoàn thiện hơn. Một lần nữa tôi xin chân thành cảm ơn. Tp. Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2022 Tác giả Phạm Mạnh Tiến
iii MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN i LỜI CẢM ƠN ii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT viii DANH MỤC BẢNG x DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH ẢNH, SƠ ĐỒ xii CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN 1 1.1. Giới thiệu 1 1.1.1. Đặt vấn đề 1 1.1.2. Tính cấp thiết của đề tài 1 1.1.2.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu 2 1.1.2.2. Khoảng trống nghiên cứu của đề tài 5 1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài 6 1.3. Câu hỏi nghiên cứu 6 1.4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 6 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu 6 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu 6 1.4.2.1. Về thời gian 6 1.4.2.2. Về không gian 7 1.5. Phương pháp nghiên cứu 7 1.5.1. Phương pháp thu thập dữ liệu 7 1.5.1.1. Dữ liệu thứ cấp 7 1.5.1.2. Dữ liệu sơ cấp 7 1.5.2. Phương pháp xử lý dữ liệu 7 1.6. Đóng góp của đề tài 8 1.6.1. Đóng góp về mặt lý thuyết 8 1.6.2. Đóng góp về mặt thực tiễn 8
iv 1.7. Bố cục luận văn 8 CHƯƠNG 2. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI 10 2.1. Tổng quan về hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng thương mại 10 2.1.1. Khái niệm về Bancassurance 10 2.1.2. Phân loại sản phẩm Bancassurance 11 2.1.2.1. Sản phẩm bảo hiểm truyền thống 11 2.1.2.2. Sản phẩm bảo hiểm tích hợp 12 2.1.3. Các hình thức Bancassurance 14 2.1.3.1. Đại lý phân phối 14 2.1.3.2. Liên minh chiến lược 16 2.1.3.3. Mô hình liên doanh 17 2.1.3.4. Tập đoàn tài chính 19 2.1.4. Vai trò của Bancassurance 20 2.1.4.1. Đối với ngân hàng 20 2.1.4.2. Đối với công ty bảo hiểm 22 2.1.4.3. Đối với khách hàng 23 2.2. Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng thương mại 24 2.2.1. Khái niệm về phát triển hoạt động Bancassurance 24 2.2.2. Một số chỉ tiêu đánh giá sự phát triển hoạt động Bancassurance 25 2.2.2.1. Chỉ tiêu đo lường phát triển về quy mô 25 2.2.2.2. Chỉ tiêu đo lường phát triển về chất lượng 27 2.2.3. Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng thương mại 30 2.2.3.1. Nhân tố chủ quan 30 2.2.3.2. Nhân tố khách quan 33
v 2.2.4. Kinh nghiệm phát triển Bancassurance tại một số Ngân hàng tại Việt Nam và bài học cho Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 35 2.2.4.1. Kinh nghiệm của Ngân hàng Thương mại cổ phần Á Châu 35 2.2.4.2. Kinh nghiệm của Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam 35 2.2.4.3. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 37 KẾT LUẬN CHƯƠNG 2 38 CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM 39 3.1. Giới thiệu về Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 39 3.1.1. Sự ra đời và phát triển 39 3.1.2. Cơ cấu tổ chức 41 3.1.3. Kết quả hoạt động kinh doanh 42 3.1.3.1. Hoạt động huy động vốn 42 3.1.3.2. Hoạt động tín dụng 44 3.1.3.3. Kết quả kinh doanh 45 3.2. Thực trạng phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 45 3.2.1. Cơ sở pháp lý cho hoạt động Bancassurance 45 3.2.2. Các đối tác tham gia hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 46 3.2.3. Sản phẩm đang triển khai qua hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 47 3.2.3.1. Bảo hiểm phi nhân thọ 47 3.2.3.2. Bảo hiểm nhân thọ 49
vi 3.2.4. Kết quả hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 51 3.2.4.1. Về doanh thu hoạt động Bancassurance 51 3.2.4.2. Về tỷ trọng doanh thu phí dịch vụ Bancassurance trong tổng doanh thu của ngân hàng 59 3.2.4.3. Về số lượng khách hàng 61 3.2.4.4. Về số lượng sản phẩm 62 3.2.4.5. Về số lượng hợp đồng bảo hiểm 64 3.2.5. Nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 64 3.2.5.1. Nhân tố chủ quan 64 3.2.5.2. Nhân tố khách quan 67 3.3. Khảo sát khách hàng về chất lượng dịch vụ Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 70 3.3.1. Mục đích khảo sát 70 3.3.2. Đối tượng và phạm vi khảo sát 70 3.3.3. Phương pháp khảo sát 70 3.3.4. Phương pháp xử lý số liệu 72 3.3.5. Kết quả khảo sát 72 3.3.5.1. Đánh giá độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha 72 3.3.5.2. Thảo luận kết quả khảo sát 74 3.4. Đánh giá chung về phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 79 3.4.1. Những kết quả đạt được 79 3.4.2. Những hạn chế 81 3.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế 83 KẾT LUẬN CHƯƠNG 3 85
vii CHƯƠNG 4. GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN HOẠT ĐỘNG BANCASSURANCE TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN ĐẠI CHÚNG VIỆT NAM 86 4.1. Định hướng phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 86 4.2. Một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng Thương mại cổ phần Đại Chúng Việt Nam 87 4.2.1. Nâng cao đào tạo chuyên môn nhân sự tham gia hoạt động Bancassurance 87 4.2.2. Phát triển công nghệ thông tin 89 4.2.3. Đẩy mạnh triển khai các sản phẩm phong phú, đa dạng hơn 89 4.2.4. Tăng cường công tác marketing 90 4.2.5. Hoàn thiện quy trình thanh toán phí bảo hiểm 92 4.3. Một số kiến nghị đối với các cơ quan quản lý Nhà nước và các công ty bảo hiểm 93 4.3.1. Đối với các cơ quan quản lý Nhà nước 93 4.3.2. Đối với các công ty bảo hiểm 94 KẾT LUẬN 95 TÀI LIỆU THAM KHẢO i PHỤ LỤC vii
viii DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT Tên viết tắt Từ viết tắt ABF Tạp chí The Asian Banking Finance ATM Máy rút tiền tự động Bancassurance Kênh phân phối bảo hiểm qua ngân hàng BH Bảo hiểm BHNT Bảo hiểm nhân thọ BHPNT Bảo hiểm phi nhân thọ BIC Tổng công ty CP Bảo hiểm Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam BVNT Bảo Việt Nhân thọ CNTT Công nghệ thông tin DN Doanh nghiệp DNBH Doanh nghiệp bảo hiểm GBAF Tạp chí Global Banking & Finance Review GBO Tạp chí Global Business Outlook HĐBH Hợp đồng bảo hiểm IAV Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam IBM Tạp chí quốc tế International Business Magazine IFM Tạp chí Tài chính Quốc tế (International Finance Magazine) KHCN Khách hàng cá nhân KHDN Khách hàng doanh nghiệp LIMRA Hiệp hội Marketing và nghiên cứu bảo hiểm nhân thọ quốc tế MIC Công ty bảo hiểm Quân đội Việt Nam MTV Một thành viên Munich Re Tập đoàn tái bảo hiểm Munich Re NHNN Ngân hàng Nhà nước
ix NHTM Ngân hàng Thương mại NHTMNN Ngân hàng Thương mại Nhà nước Máy bán hàng chấp nhận thẻ ngân hàng để thanh toán hóa đơn dịch POS vụ Prudential Công ty bảo hiểm nhân thọ Prudential PVcomBank Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam PVI Công ty bảo hiểm Dầu khí Việt Nam QBE Tập đoàn bảo hiểm quốc tế SME Doanh nghiệp vừa và nhỏ Swiss Re Tập đoàn tái bảo hiểm Swiss Re TMCP Thương mại cổ phần TNHH Trách nhiệm hữu hạn VNBA Hiệp hội Ngân hàng Việt Nam VNR Công ty cổ phần Báo cáo Đánh giá Việt Nam VNR500 Bảng Xếp Hạng 500 Doanh Nghiệp Lớn Nhất Việt Nam
x DANH MỤC BẢNG Bảng 3. 1: Tình hình huy động vốn của PVcomBank giai đoạn 2019 – 2021............... 42 Bảng 3. 2: Tình hình hoạt động cho vay của PVcomBank giai đoạn 2019 – 2021 ....... 44 Bảng 3. 3: Kết quả hoạt động kinh doanh của PVcomBank năm 2019 – 2021 ............. 45 Bảng 3. 4: Các Ngân hàng thương mại và các công ty bảo hiểm liên kết ..................... 46 Bảng 3. 5: Doanh thu từ Bancassurance tại PVcomBank giai đoạn 2019 – 2021 ......... 52 Bảng 3. 6: Tổng hợp doanh thu phí bảo hiểm toàn ngân hàng phân theo nguồn gốc rủi ro được Bảo hiểm ........................................................................................................... 53 Bảng 3. 7: Kết quả doanh thu, hoa hồng hoạt động Bancassurance phi nhân thọ giai đoạn 2019 – 2021 ........................................................................................................... 55 Bảng 3. 8: Kết quả doanh thu, hoa hồng hoạt động Bancassurance nhân thọ giai đoạn 2019 - 2021 .................................................................................................................... 56 Bảng 3. 9: Doanh thu phí bảo hiểm phân theo sự liên kết với sản phẩm, dịch vụ ngân hàng ................................................................................................................................ 57 Bảng 3. 10: Số lượng khách hàng tham gia bảo hiểm qua kênh Bancassurance giai đoạn 2019 - 2021 .................................................................................................................... 61 Bảng 3. 11: Số lượng sản phẩm Bancassurance tại PVcomBank qua các năm ............. 63 Bảng 3. 12: Tình hình khai thác Bancassurance của PVcomBank theo số lượng hợp đồng từ 2019 – 2021....................................................................................................... 64 Bảng 3. 13: Thang điểm đánh giá .................................................................................. 71 Bảng 3. 14: Ý nghĩa của từng giá trị trung bình đối với thang đo khoảng .................... 71 Bảng 3. 15: Kết quả kiểm tra Cronbach’s Alpha ........................................................... 73 Bảng 3. 16: Kết quả khảo sát mức độ hài lòng của khách hàng đối với dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ........................................ 74 Bảng 3. 17: Kết quả khảo sát mức độ tin cậy của khách hàng đối với dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ........................................ 75
xi Bảng 3. 18: Kết quả khảo sát ý kiến khách hàng về mức độ đáp ứng về dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ........................................ 76 Bảng 3. 19: Kết quả khảo sát ý kiến của khách hàng về năng lực phục vụ cung ứng dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ................................... 77 Bảng 3. 20: Kết quả khảo sát ý kiến của khách hàng về sự đồng cảm trong cung ứng dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ........................... 78 Bảng 3. 21: Kết quả khảo sát ý kiến của khách hàng về phương tiện hữu hình trong cung ứng dịch vụ Bancassurance của Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam ........... 79
xii DANH MỤC BẢNG BIỂU, HÌNH ẢNH, SƠ ĐỒ Biểu đồ 3. 1: Doanh thu từ Bancassurance tại PVcomBank năm 2019 - 2021 ............. 52 Biểu đồ 3. 2: Doanh thu phí bảo hiểm phân theo nguồn gốc rủi ro được bảo hiểm ...... 54 Biểu đồ 3. 3: Doanh thu phí bảo hiểm phân theo sự liên kết với sản phẩm, dịch vụ ngân hàng ................................................................................................................................ 58 Biểu đồ 3. 4: Số lượng khách hàng tham gia bảo hiểm qua nghiệp vụ Bancassurance của PVcomBank từ 2019 - 2021 .................................................................................... 61 Hình 2. 1: Mô hình đại lý phân phối .............................................................................. 15 Hình 2. 2: Mô hình liên minh chiến lược ....................................................................... 17 Hình 2. 3: Mô hình liên doanh ....................................................................................... 18 Hình 2. 4: Mô hình tập đoàn tài chính ........................................................................... 19 Sơ đồ 3. 1: Sơ đồ tổ chức hoạt động Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam............. 41
1 CHƯƠNG 1. GIỚI THIỆU TỔNG QUAN 1.1. Giới thiệu 1.1.1. Đặt vấn đề Tại hội nghị triển khai nhiệm vụ ngành ngân hàng năm 2021, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã nêu rõ và đồng ý việc thực hiện tốt 8 chữ mà ngân hàng nhà nước (NHNN) đề ra tại hội nghị: “Chủ động, an toàn, linh hoạt, hiệu quả”. Với nhu cầu vay vốn tại các ngân hàng nhằm phục vụ cho mua sắm tiêu dùng cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của các chủ thể trong nền kinh tế ngày càng tăng cao như hiện nay, thì rủi ro tài chính phát sinh là rất lớn và khó tránh khỏi, gây thiệt hại lớn cho nền kinh tế nói chung và cho các chủ thể tham gia vào hoạt động tài chính nói riêng. Vì lẽ đó, việc liên kết giữa ngân hàng và công ty bảo hiểm hiện nay là hết sức cần thiết nhằm đảm bảo tính an toàn và linh hoạt trong nguồn vốn trả nợ của chủ thể đi vay khi xảy ra rủi ro cũng như tính hiệu quả trong hoạt động tài chính của Ngân hàng và Công ty Bảo hiểm. Mặc dù nhận thức rõ về lợi ích của các sản phẩm Bancassurance, nhưng thực tế tại Việt Nam các ngân hàng mới chỉ dừng lại ở việc giới thiệu khách hàng, thu hộ phí, chưa tư vấn cho khách hàng nhiều về Bancassurance, v.v. số Ngân hàng hoạt động theo hướng hợp nhất sản phẩm với các công ty bảo hiểm còn quá ít. Trên thị trường hiện nay thì BIC, HSBC Insurance (Asia- Pacific) Holdings Limited, Công ty Bảo hiểm nhân thọ Ngân hàng Kỹ thương, Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Sài Gòn - Hà Nội (BSH) là những công ty con của các Ngân hàng đi đầu trong mô hình liên kết sản phẩm Bancassurance. 1.1.2. Tính cấp thiết của đề tài Trong bối cảnh nền kinh tế thế giới và trong nước đang từng bước phục hồi sau ảnh hưởng của khủng hoảng kinh tế do dịch Covid-19 gây ra, sức ép cạnh tranh đối với các ngân hàng ngày càng tăng cao. Để duy trì sự tồn tại và phát triển, đòi hỏi các ngân hàng luôn phải đổi mới, nâng cao chất lượng dịch vụ đồng thời phát triển các sản phẩm mới nhằm thu hút khách hàng. Đó cũng là lý do mà hiện nay việc các ngân hàng tham gia kinh doanh sản phẩm bảo hiểm (Bancassurance) đang nổi lên như một xu thế tất yếu. Bancassurance là một khái niệm khá mới tại Việt Nam nhưng đã được sử dụng rất rộng rãi ở các nước phát triển và chủ yếu là ở phương Tây. Ở các nước như: Ý, Pháp, Tây Ban Nha, v.v. tỷ trọng doanh số bảo hiểm qua kênh ngân hàng chiếm khoảng 60-70% trong tổng doanh thu phí bảo hiểm và ở các nước Châu Á như:
2 Malaysia, Hàn Quốc, Singapore, v.v. tỷ trọng doanh số chiếm khoảng 30-40%. Sở dĩ có tỷ trọng doanh số cao như vậy là vì Bancassurance là một kênh phân phối mà mọi bên tham gia: Ngân hàng - Bảo hiểm - Khách hàng đều là người được hưởng lợi. Theo thống kê chính thức của Hiệp hội Bảo hiểm Việt Nam (IAV) tính đến hết tháng 9/2015, tổng doanh thu phí khai thác qua kênh ngân hàng và các tổ chức tín dụng khác (Bancassurance) đạt 3.202 tỷ đồng, chiếm tỷ trọng 7,1% tổng doanh thu phí bảo hiểm toàn thị trường. Tại Việt Nam, hiện nay đã có khá nhiều ngân hàng bắt tay hợp tác cùng với các doanh nghiệp bảo hiểm. Tuy nhiên, sự “bắt tay” này mới chỉ ở bước đầu và hứa hẹn nhiều tiềm năng. Được biết đến là một trong những ngân hàng hàng đầu của Việt Nam về thị trường, tiềm lực, chất lượng dịch vụ, ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam cũng không nằm ngoài xu hướng chung của thị trường. Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam đã liên doanh cùng với một số doanh nghiệp bảo hiểm như Prudential, PVI, v.v. để phân phối các sản phẩm bảo hiểm của những công ty bảo hiểm này trên hệ thống mạng lưới của mình. Việc hợp tác đã bước đầu đem lại kết quả, tuy nhiên hoạt động Bancassurance tại ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, chưa tương xứng với tiềm năng. Qua quá trình tìm hiểu và khảo sát tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam đến thời điểm hiện tại, tác giả chưa tìm thấy đề tài nào nghiên cứu về hoạt động Bancassurance của ngân hàng. Xuất phát từ tầm quan trọng nêu trên, tôi đã chọn vấn đề “Phát triển hoạt động liên kết bảo hiểm - ngân hàng (Bancassurance) tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam” làm đề tài cho luận văn thạc sĩ của mình. Qua thực hiện đề tài, luận văn góp phần tìm kiếm các giải pháp để Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam tháo gỡ các khó khăn trong hoạt động Bancassurance, từ đó phát triển hoạt động Bancassurance tốt hơn trong bối cảnh thị trường Bancassurance tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ. 1.1.2.1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu Phát triển hoạt động Bancassurance luôn là vấn đề được các ngân hàng, công ty bảo hiểm, nhà nghiên cứu đặc biệt quan tâm, đặc biệt trong bối cảnh toàn cầu hóa, cạnh tranh khốc liệt như hiện nay. Trong phần này luận văn sẽ xem xét các nghiên cứu trong và ngoài nước liên quan đến phát triển hoạt động Bancassurance.
3 Nghiên cứu nước ngoài Trên thế giới đã có một số nghiên cứu về Bancassurance như các nghiên cứu của Tập đoàn tái bảo hiểm Munich Re, Swiss Re, Tổ chức nghiên cứu marketing và bảo hiểm quốc tế (LIMRA), Ngân hàng HSBC, v.v. Các nội dung nghiên cứu này đã đưa ra được những lý thuyết căn bản của hoạt động bảo hiểm liên kết ngân hàng và đã đưa ra nhiều bài học kinh nghiệm từ các nước đã triển khai hoạt động này. Nghiên cứu của Zhian & Jianzhong (2010) về “Hoạt động Bancassurance có làm gia tăng thêm giá trị cho các ngân hàng? Bằng chứng từ những thương vụ mua lại và sáp nhập giữa các ngân hàng châu Âu và các công ty bảo hiểm”. Nghiên cứu này đã thống kê các vụ sáp nhập ngân hàng, và hiệu quả tăng thêm từ hoạt động Bancassurance. Nghiên cứu của Leepsa & Ranjit (2017) về “Đóng góp của Bancassurance đối với hoạt động của ngân hàng: Một nghiên cứu điển hình về việc mua lại cổ phần trong công ty bảo hiểm nhân thọ Max New York của Axis Bank đã cho chúng ta thấy được khái niệm về Bancassurance và giá trị tích cực mà nó mang lại đối với ngân hàng và công ty bảo hiểm. Bằng cách sử dụng phương pháp thống kê và phân tích chỉ tiêu theo CAMEL. Tác giả cho rằng, việc mua lại cổ phần của công ty bảo hiểm không có tác động đến hiệu suất của ngân hàng trong ngắn hạn, nhưng dàn hạn có tác động tích cực đến chỉ số hoạt động của ngân hàng như: lợi nhuận, khả năng thanh khoản, mức độ nhạy cảm của thị trường. Nghiên cứu của Peng & cộng sự (2015) về tác động của Bancassurace tới hiệu quả và khả năng sinh lời của ngân hàng dựa trên nghiên cứu từ các ngân hàng ở Đài Loan giai đoạn 2004 – 2012. Tác giả thực hiện cuộc điều tra xem hoạt động Bancassurance tác động như thế nào tới lợi nhuận và hiệu quả hoạt động kinh doanh của ngân hàng bằng cách sử dụng dữ liệu được cung cấp bởi cơ sở dữ liệu của các ngân hàng kinh doanh Bancassurance tại Đài Loan. Thông qua phương pháp phân tích bao dữ liệu (DEA), tính toán tỷ suất sinh lợi trên tài sản (ROA), tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu (ROE) và kiểm tra chiến lược về Bancassurance tại các ngân hàng. Kết quả nghiên cứu cho thấy, hiệu quả và lợi nhuận của ngân hàng đã được cải thiện nhờ sự tham gia của họ vào hoạt động Bancassurance. Tỷ lệ hoa hồng cao hơn, các ngân hàng có xu hướng hoạt động tốt hơn khi họ chọn hợp tác với nhiều đối tác bảo hiểm. Đây thực sự là nguồn thu nhập ngoài lãi tiềm năng cho các ngân hàng.
4 Nghiên cứu của Rupali (2005) về “Phân tích hiệu quả của kênh phân phối Bancassurance ở Ấn Độ”. Nội dung nghiên cứu đã đưa ra khung phân tích dựa trên 3 nhân tố: Các động lực thúc đẩy phát triển Bancassurance, Lợi nhuận tiềm năng của Bancassurance, Các vấn đề gặp phải khi ứng dụng Bancassurance ở Ấn Độ. Karunagaran (2006) tập trung nghiên cứu “Bancassurance - một chiến lược khả thi cho ngân hàng ở Ấn Độ”. Nghiên cứu đã chỉ ra các mô hình Bancassurance là một nguồn thu nhập phong phú cho các ngân hàng khai thác trong bối cảnh Ấn Độ đang sở hữu mạng lưới ngân hàng khổng lồ. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng Bancassurance sẽ trở nên phổ thông ở Ấn Độ chứ không chỉ là một dịch vụ kèm theo của ngân hàng. Bên cạnh đó Clarence & các cộng sự (2007) đã bàn về “Bancassurance: Các xu hướng phát triển, cơ hội và thách thức”. Nghiên cứu tập trung vào bốn nội dung chính bao gồm: (i) sự thâm nhập của Bancassurance ở các thị trường khác nhau, (ii) những thành công hiện tại của Bancassurance thông qua các sản phẩm đơn giản và các hoạt động ngân hàng tích hợp, (iii) Bancassurance bắt đầu đa dạng hóa các sản phẩm phức tạp và nhà cung cấp, (iv) lộ trình phát triển của bancassurane ở các nước phát triển và đang phát triển. Nghiên cứu trong nước Đề tài luận văn của TS. Đoàn Thị Thanh Tâm (2014) đã nêu rõ quá trình hình thành và phát triển của các mô hình Bancassurance của các NHTM nhà nước Việt Nam, xem xét và đánh giá các nhân tố ảnh hưởng tới vấn đề phát triển hoạt động Bancassurance tại từng doanh nghiệp bảo hiểm. Từ những nghiên cứu này tác giả đề xuất các giải pháp phát triển hoạt động Bancassurance của các DNBH thuộc các NHTM nhà nước Việt Nam. Tác giả Nguyễn Thanh Hoa (2014) đã có bài viết chỉ ra rằng Bancassurance là xu thế tất yếu khi tích hợp nhiều lợi ích, nó dần trở thành kênh phân phối quan trọng cho các doanh nghiệp bảo hiểm, những yếu tố quyết định thành công khi triển khai và phát triển mô hình Bancassurance, v.v. Tác giả Phí Thị Minh Nguyệt (2016) đã đánh giá thực trạng việc vận dụng mô hình Bancassurance, những thuận lợi, khó khăn khi vận dụng mô hình Bancassurance, để từ đó đưa ra những giải pháp kiến nghị nhằm phát triển mô hình này trong thời gian tới. Về hoạt động phân phối bảo hiểm qua ngân hàng, tác giả Nguyễn Thị Mỹ Hạnh (2017) có bài viết đánh giá khái quát hoạt động Bancassurance những năm gần đây, để chỉ ra những
5 thuận lợi, khó khăn, và đưa ra giải pháp để khắc phục nhằm phát triển hoạt động Bancassurance một cách hiệu quả. Bài viết của Nguyễn Thị Nhung và Vương Văn Thắng (2015) chỉ ra sự phát triển Bancassurance ở Việt Nam trong những năm qua, đánh giá những kết quả đạt được, cũng như chỉ ra các lưu ý phát triển hoạt động Bancassurance ở Việt Nam. Nguyễn Thị Anh (2016), “Phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng- chi nhánh Liễu Giai”, luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội. Tác giả đã làm rõ khái niệm và đặc điểm của Bancassurance, mô hình Bancassurance và các tiêu chí, nhân tố ảnh hưởng tới phát triển hoạt động Bancassurance tại ngân hàng thương mại. Trên cơ sở này, tác giả tiến hành phân tích thực trạng hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng- chi nhánh Liễu Giai. Các giải pháp phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng- chi nhánh Liễu Giai cũng được tác giả đề xuất như: Lựa chọn sản phẩm phù hợp; Lựa chọn mô hình và phương thức phân phối sản phẩm phù hợp; Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực v.v. Phạm Thu Hương (2015), “Một số giải pháp thúc đẩy hoạt động Bancassurance tại Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam”, luận văn thạc sĩ, Trường Đại học Ngoại thương. Tác giả đã hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về hoạt động Bancassurance như khái niệm, mô hình, sản phẩm và các tiêu thức đánh giá hoạt động Bancassurance cùng các nhân tố ảnh hưởng. Tác giả cũng đã phân tích thực trạng hoạt động Bancassurance tại Công ty TNHH MTV Bảo hiểm Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam. Để khắc phục các hạn chế, tác giả đã kiến nghị một số giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động này tại công ty tới năm 2023. Thu Hoài (2019), Bancassurance từng bước khẳng định vị thế dẫn đầu, Tạp chí thời báo ngân hàng, số 8, tháng 1/2019. Một trong những dịch vụ phi tín dụng đã và đang được một số ngân hàng phát triển đó là Bancassurance - liên kết với các công ty bảo hiểm. Tác giả đã điểm lại những sự kiện lớn về Bancassurance trong năm 2018. Đồng thời, tác giả cũng khẳng định Bancassurance - xu thế đầu tư dài hạn nhiều tiềm năng trong thời gian tới. 1.1.2.2. Khoảng trống nghiên cứu của đề tài Như đã trình bày ở trên, cho đến thời điểm hiện tại đã có một số nghiên cứu về Bancassurance và thực trạng hoạt động Bancassurance của một số NHTM tại Việt Nam. Tuy
6 nhiên, các nghiên cứu trước chưa có nghiên cứu nào phân tích về thực trạng hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam. Xuất phát từ khoảng trống đó, luận văn này sẽ thực hiện nghiên cứu thực trạng hoạt động Bancassurace tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam trong giai đoạn từ năm 2019 – 2021, đánh giá những thành quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động Bancassurance của ngân hàng, từ đó đề xuất giải pháp hoàn thiện hoạt động hoạt động Bancassurace tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam trong thời gian tới. Đây chính là điểm mới trong nghiên cứu của luận văn này. 1.2. Mục tiêu nghiên cứu của đề tài - Tìm hiểu thực trạng hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam. - Phân tích, đánh giá thực trạng phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam. Tìm ra những hạn chế, nguyên nhân của những hạn chế trong phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam. - Đề xuất một số giải pháp nhằm phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam trong thời gian tới. 1.3. Câu hỏi nghiên cứu - Thực trạng hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam hiện nay như thế nào? - Những kết quả đạt được, hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế trong hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam là gì? - Giải pháp nào để phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam? 1.4. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu 1.4.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là các vấn đề liên quan đến việc phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam. 1.4.2. Phạm vi nghiên cứu 1.4.2.1. Về thời gian Luận văn chủ yếu xem xét việc phát triển hoạt động Bancassurance tại Ngân hàng TMCP Đại Chúng Việt Nam giai đoạn 2019 - 2021.