intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn: Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị doanh nghiệp tại Công ty TNHH Tùng Giang

Chia sẻ: Duong Van Anh | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:128

102
lượt xem
25
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị doanh nghiệp tại Công ty TNHH Tùng Giang trình bày cơ sở lý luận về hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất, thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Tùng Giang. Một số ý kiến đóng góp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại công ty TNHH Tùng Giang.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn: Tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với việc tăng cường quản trị doanh nghiệp tại Công ty TNHH Tùng Giang

  1. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n Lêi më ®Çu Chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c¸c chØ tiªu quan träng trong hÖ thèng c¸c chØ tiªu kinh tÕ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp vµ cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi doanh thu, kÕt qu¶ (l·i, lç) ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, do vËy ®îc c¸c chñ doanh nghiÖp rÊt quan t©m. Môc ®Ých SXKD cña c¸c doanh nghiÖp lµ lîi nhuËn tèi ®a, chÝnh v× thÕ hä quan t©m ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ vµ gi¸ thµnh lµ lÏ ®¬ng nhiªn, hä ph¶i biÕt bá ra nh÷ng chi phÝ nµo, bá ra bao nhiªu vµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®îc c¸i g×, bao nhiªu... ChÝnh v× vËy, viÖc ®æi míi vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt cho thÝch øng víi yªu cÇu qu¶n lý trong c¬ chÕ míi lµ mét vÊn ®Ò thùc sù cÇn thiÕt. Tuy nhiªn, vÊn ®Ò nµy cßn phô thuéc rÊt nhiÒu vµo tr×nh ®é qu¶n lý, chÕ ®é kÕ to¸n ... vµ ®ßi hái ph¶i cã sù nghiªn cøu kü lìng c¶ vÒ mÆt lý luËn vµ thùc tiÔn trong c¸c ®¬n vÞ c¬ së. Víi ý nghÜa nªu trªn cña viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt, qua thêi gian t×m hiÓu thùc tÕ t¹i C«ng ty TNHH Tïng Giang, em ®· lùa chän ®Ò tµi: “ Tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc t¨ng cêng qu¶n trÞ doanh nghiÖp t¹i C«ng ty TNHH Tïng Giang” cho chuyªn ®Ò tèt nghiÖp cña m×nh. Chuyªn ®Ò gåm ba phÇn chÝnh: PhÇn I: C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt PhÇn II: Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH Tïng Giang PhÇn III: Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty TNHH Tïng Giang Chuyªn ®Ò tèt nghiÖp ®îc hoµn thµnh víi sù gióp ®ì tËn t×nh cña Th¹c sü Th¸i B¸ C«ng vµ sù gióp ®ì cña c¸c anh chÞ trong phßng Tµi vô cña C«ng ty TNHH Tïng Giang.
  2. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n phÇn I C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt I. Chi phÝ s¶n xuÊt, gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ nhiÖm vô h¹ch to¸n 1. Kh¸i qu¸t vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp S¶n xuÊt c«ng nghiÖp lµ mét ngµnh s¶n xuÊt vËt chÊt t¹o ra c¸c s¶n phÈm ®¸p øng cho nhu cÇu tiªu dïng trong sinh ho¹t, trong s¶n xuÊt … §èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng tring lÜnh vùc c«ng nghiÖp, s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm c«ng nghiÖp lµ ho¹t ®éng chÝnh, ®©y lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· d¨ng ký kinh doanh. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp thêng t¬ng ®èi æn ®Þnh do c¸c doanh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp thêng cã nh÷ng quu tr×ng c«ng nghÖ æn ®Þnh, c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt t¬ng ®èi æn ®Þnh, s¶n xuÊt th- êng tËp trung theo tõng ph©n xëng, chñng lo¹i, vËt t vµ nguån lc s¶n xuÊt còng thêng æn ®Þnh theo tõng quy tr×nh s¶n xuÊt. Ngoµi ra c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp còng r¸t phong phó vµ ®a d¹ng Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ bao gåm nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ chÕ biÕn kh¸c nhau vµ mçi doanh nghiÖp cã nh÷ng quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt, tæ chøc s¶n xuÊt kh¸c biÖt. Nh÷ng ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt trªn ®©y sÏ chi phèi trøc tiÕp ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra, s¶n phÈm c«ng nghiÖp cßn thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT hoÆc thuÕ TT§B, thuÕ XK. §ång thêi c¸c doanh nghiÖp cãn cã quyÒn chän lùa ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ kh¸c nhau, mçi ph¬ng ph¸p nép thuÕ, ®Æc biÖt lµ ph¬ng ph¸p nép thuÕ GTGT, sÏ chi phèi kh¸c nhau ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cña doanh nghiÖp. 2 Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt – kinh doanh 2.1. Kh¸i niÖm Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp cã thÓ kh¸i qu¸t b»ng ba giai ®o¹n (bé phËn) c¬ b¶n, cã mèi quan hÖ mËt thiÕt víi nhau: - Qu¸ tr×nh mua s¾m chuÈn bÞ c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh (lao ®éng, ®èi tîng lao ®éng, t liÖu lao ®éng); - Qu¸ tr×nh vËn ®éng, biÕn ®æi néi t¹i c¸c yÕu tè ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh ho¹t ®éng – mét c¸ch cã môc ®Ých thµnh kÕt qu¶ cuèi cïng; - Qu¸ tr×nh tiªu thô c¸c s¶n phÈm cuèi cïng cña ho¹t ®éng kinh doanh (c¸c s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô ®· hoµn thµnh).
  3. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n Nh vËy, ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp thøc chÊt lµ sù vËn ®éng, kÕt hîp chuyÓn ®æi néi t¹i c¸c yÕu tè s¶n xuÊt kinh doanh ®· bá ra ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm, c«ng viÖc, lao vô nhÊt ®Þnh. Trªn ph¬ng diÖn ®ã, kh¸i niÖm chi phÝ cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi doanh nghiÖp. Chi phÝ s¶n xuÊt lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp ®· bá ra cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh (th¸ng, quý, n¨m). §Ó hiÓu râ h¬n vÒ chi phÝ chóng ta cÇn chó ý ph©n biÖt gi÷a chi phÝ vµ chi tiªu: Chi phÝ lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh mµ doanh nghiÖp ph¶i chi ra trong mét kú kinh doanh. Nh vËy, chØ ®îc tÝnh lµ chi phÝ cña kú h¹ch to¸n nh÷ng hao phÝ vÒ tµi s¶n vµ lao ®éng cã liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt trong kú chø kh«ng ph¶i mäi kho¶n chi ra trong kú h¹ch to¸n. Ngîc l¹i chi tiªu lµ sù gi¶m ®i ®¬n thuÇn cña c¸c lo¹i vËt t, tµi s¶n, tiÒn vèn cña doanh nghiÖp, bÊt kÓ nã ®îc dïng vµo môc ®Ých g×. Tæng sè chi tiªu trong kú cña doanh nghiÖp bao gåm chi tiªu cho qu¸ tr×nh cung cÊp (chi mua s¾m vËt t, hµng ho¸ …), chi tiªu cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh (chi cho s¶n xuÊt, s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng t¸c qu¶n lý …) vµ chi tiªu cho qu¸ tr×nh tiªu thô (chi vËn chuyÓn, bèc dì, qu¶ng c¸o). Chi phÝ vµ chi tiªu lµ hai kh¸i niÖm kh¸c nhau nhng cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. Chi tiªu lµ c¬ së ph¸t sinh chi phÝ, kh«ng cã chi tiªu th× kh«ng cã chi phÝ. Tæng sè chi phÝ trong kú cña doanh nghiÖp bao gåm toµn bé gi¸ tri tµi s¶n hao phÝ hoÆc tiªu dïng hÕt cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt – kinh doanh tÝnh vµo kú nµy. Chi phÝ vµ chi tiªu kh«ng nh÷ng kh¸c nhau vÒ lîng mµ cßn kh¸c nhau thêi gian, cã nh÷ng kho¶n chi tiªu kú nµy nhng cha ®îc tÝnh vµo chi phÝ (chi mua nguyªn, vËt liÖu vÒ nhËp kho nhng cha sö dông) vµ cã nh÷ng kho¶n tÝnh vµo chi phÝ kú nµy nhng thùc tÕ cha chi tiªu (chi phÝ tr¶ tríc). Së dÜ cã sù kh¸c biÖt gi÷a chi tiªu vµ chi phÝ trong c¸c doanh nghiÖp do ®Æc ®iÓm, tÝnh chÊt vËn ®éng vµ ph¬ng thøc chuyÓn dÞch gi¸ trÞ tõng lo¹i tµi s¶n vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ yªu cÇu kü thuËt h¹ch to¸n cña chóng. VËy cã thÓ kÕt luËn r»ng: Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé hao phÝ mµ doanh nghiÖp ph¶i tiªu dïng trong m«t kú ®Ó thùc hiÖn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô s¶n phÈm. Thùc chÊt chi phÝ lµ sù dÞch chuyÓn vèn – chuyÓn dÞch gi¸ trÞ cña c¸c yÕu tè s¶n xuÊt vµo c¸c ®èi tîngtÝnh gi¸ thµnh (s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô).
  4. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n 2.2. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt §Ó thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý vµ h¹ch to¸n, cÇn thiÕt ph¶i tiÕn hµnh ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt. Ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt lµ viÖc s¾p xÕp chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng lo¹i, tõng nhãm kh¸c nhau theo nh÷ng ®Æc trng nhÊt ®Þnh. Chi phÝ s¶n xuÊt gåm nhiÒu lo¹i cã môc ®Ých vµ c«ng dông kh¸c nhau trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, chi phÝ s¶n xuÊt ®îc ph©n thµnh c¸c lo¹i sau: 2.2.1. Theo yÕu tè chi phÝ Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, c¨n cø vµo tÝnh chÊt néi dung kinh tÕ cña nh÷ng chi phÝ ®Ó chia ra c¸c yÕu tè chi phÝ. Mçi yÕu tè chi phÝ bao gåm nh÷ng chi phÝ cã néi dung kinh tÕ gièng nhau, kh«ng ph©n biÖt chi phÝ ®ã ph¸t sinh ë ®©u, ë lÜnh vùc nµo.Toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®îc chia thµnh c¸c yÕu tè sau: - Chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu: Bao gåm toµn bé gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, c«ng cô dông cô, nhiªn liÖu….sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. - Chi phÝ nh©n c«ng: lµ toµn bé tiÒn l¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶, tiÒn trÝch bµo hiÓm x· héi, bµo hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng nh©n viªn chøc trong doanh nghiÖp. - Chi phÝ khÊu hao TSC§: Ph¶n ¸nh tæng sè khÊu hao TSC§ ph¶i trÝch trong kú cña tÊt c¶ c¸c tµi s¶n cè ®Þnh ®îc sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi: Ph¶n ¸nh toµn bé sè tiÒn doanh nghiÖp ph¶i tr¶vÒ c¸c dÞch vô mua tõ bªn ngoµi: TiÒn ®iÖn, tiÒn níc, tiÒn ®iÖn tho¹i… ®Ó phôc vô ch«h¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn: Ph¶n ¸nh toµn bé chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn cha tÝnh vµo c¸c yÕu tè ®· nªu trªn dïng ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú nh chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp, héi nghÞ,… ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông rÊt lín trong qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, nã cho biÕt kÕt cÊu tû träng cña tõng yÕu tè chi phÝ s¶n xuÊt dÓ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. LËp b¸o c¸o chi phÝ s¶n xuÊt theo yÕu tè ë b¶ng thuyÕt minh b¸o c¸o tµi chÝnh: cung cÊp sè liÖu tham kh¶o ®Ó lËp dù to¸n chi phÝ s¶n xuÊt, lËp kÕ ho¹ch cung øng vËt t, kÕ ho¹ch quü l- ¬ng, tÝnh to¸n nhu cÇu vèn lu ®éng cho kú sau; cung cÊp tµi liÖu ®Ó tÝnh to¸n thu nhËp quèc d©n. 2.2.2. Theo kho¶n môc chi phÝ
  5. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n C¸ch ph©n lo¹i nµy dùa trªn c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm vµ ph¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ. Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, chi phÝ s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp bao gåm: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: lµ gi¸ trÞ thùc tÕ cña c¸c lo¹i nguyªn, vËt liÖu sö dông trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm. - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp: Bao gåm c¸c kho¶n tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm. C¸c kho¶n phô cÊp l¬ng, tiÒn ¨n ca, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho lao ®éng thuª ngoµi còng ®îc h¹cn to¸n vµo kho¶n môc nµy. - Chi phÝ s¶n xuÊt chung: bao gåm c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt ngoµi c¸c chi phÝ s¶n xuÊt trùc tiÕp nh + Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng gåm l¬ng chÝnh, l¬ng phô vµ c¸c kho¶n tÝnh theo l¬ng cña nh©n viªn ph©n xëng. + Chi phÝ vËt liÖu gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu dïng ®Ó söa ch÷a, b¶o dìng tµi s¶n cè ®Þnh, c¸c chi phÝ c«ng cô, dông cô, … ë ph©n xëng. + Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông t¹i ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt. + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi nh chi phÝ ®iÖn, níc, ®iÖn tho¹i sö dông cho bé phËn s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ph©n xëng. + C¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c. ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông phôc vô cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt theo ®Þnh møc; cung cÊp sè liÖu cho c«ng t¸c tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm; lµ c¬ së cho viÖc so s¸nh gi¸ thµnh theo kho¶n môc ®Ó t×m ra nguyªn nh©n lµm thay ®æi gi¸ thµnh so víi ®Þnh møc vµ ®Ò ra c¸c biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. C¸c sè liÖu tõ c¸ch ph©n lo¹i nµy sö dông lµm tµi liÖu tham kh¶o ®Ó lËp ®Þnh møc chi phÝ s¶n xuÊt vµ x©y dùng kÕ ho¹ch h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.2.3 Treo mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ víi khèi l ¬ng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh §Ó phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ: ph©n tÝch ®iÓm hoµ vèn vµ phôc vô cho c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm, t¨ng hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh, chi phÝ cã thÓ ®îc ph©n lo¹i theo mèi quan hÖ víi khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm hoµn thµnh. Theo c¸ch nµy chi phÝ s¶n xuÊt ®îc chia thµnh hai lo¹i: Chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi. Chi phÝ cè ®Þnh (chi phÝ bÊt biÕn) lµ nh÷ng chi phÝ mang tÝnh t¬ng ®èi æn ®Þnh kh«ng biÕn ®æi khi møc ®é ho¹t ®éng thay ®æi. Chi phÝ cè ®Þnh chØ gi÷ nguyªn trong ph¹m vi phï hîp cña doanh nghiÖp. Ph¹m vi phï hîp lµ ph¹m vi gi÷a khèi lîng s¶n phÈm tèi thiÓu vµ khèi lîng s¶n phÈm tèi ®a mµ doanh nghiÖp dù ®Þnh s¶n
  6. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n xuÊt. Trong doanh nghiÖp c¸c chi phÝ cè ®Þnh thêng lµ c¸c chi phÝ liªn quan dÕn qu¶n lý vµ vËn hµnh doanh nghiÖp, bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ nh chi phÝ khÊu hao thiÕt bÞ s¶n xuÊt, tiÒn l¬ng cho bé phËn qu¶n lý, chi phÝ thuª nhµ xëng, chi phÝ khÊu hao nhµ xëng cña doanh nghiÖp…Khi møc ®é ho¹t ®éng t¨ng th× møc chi phÝ cè ®Þnh tÝnh trªn mét s¶n phÈm cã xu híng gi¶m vµ ngîc l¹i. Chi phÝ biÕn ®æi (chi phÝ kh¶ biÕn) lµ nh÷ng chi phÝ cã quan hÖ tû lÖ thuËn víi biÕn ®éng vÒ møc ®é ho¹t ®éng (s¶n lîng s¶n xuÊt, sè giê – m¸y ho¹t ®éng, sè km vËn chuyÓn, doanh thu b¸n hµng thùc hiÖn…). Chi phÝ biÕn dæi khi tÝnh cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm th× nã æn ®Þnh, kh«ng thay ®æi khi s¶n lîng thay ®æi. Tæng chi phÝ biÕn ®æi thay ®æi khi s¶n lîng thay ®æi. Chi phÝ biÕn ®æi thêng gåm c¸c kho¶n chi phÝ nh: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ lao ®éng trùc tiÕp, gi¸ vèn hµng ho¸ mua vµo ®Ó b¸n, chi phÝ bao b× ®ãng gãi, hoa hång b¸n hµng… Tuy nhiªn sù ph©n chia nµy còng mang tÝnh chÊt t¬ng ®èi, nã chØ ®óng trong ph¹m vi tõng doanh nghiÖp vµ trong tõng ph¹m vi xÐt, ch¼ng h¹n nh mét m¸y s¶n xuÊt, hay toµn bé ph©n xëng. Vµ sù ph©n lo¹i chi phÝ nh trªn còng chØ míi thùc sù phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n qu¶n trÞ, cßn trong kÕ to¸n tµi chÝnh tuy ®· cã quyÕt ®Þnh cua Bé tµi chÝnh ban hµnh vÒ viÖc ph©n lo¹i vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung nhng do tÝnh chÊt cña tõng doanh nghiÖp còng nh ranh giíi gi÷a chi phÝ cè ®Þnh vµ chi phÝ biÕn ®æi cña mét lo¹i chi phÝ kh«ng râ rµng khiÕn cho viÖc ph©n lo¹i gÆp nhiÒu khã kh¨n, vµ viÖc lµm nµy còng ®ßi hái thêi gian nghiªn cøu ®Ó ¸p dông cho phï hîp víi ®iÒu tÊn doanh nghiÖp, nªn hiÖn nay hÇu nh c¸c doanh nghiÖp ®· kh«ng thùc hiÖn quyÕt ®Þnh nµy. 2.2.4. Theo lÜnh vùc kinh doanh cña doanh nghiÖp Theo lÜnh vùc kinh doanh c¸c chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp bao gåm: - Chi phÝ s¶n xuÊt: bao gåm nh÷ng chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc dÞch vô trong ph¹m vi ph©n xëng. - Chi phÝ b¸n hµng: bao gåm nh÷ng chi phÝ liªn quan viÖc tiªu thô s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô. C¸c chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh ë c¸c doanh nghiÖp thêng bao gåm: + Chi phÝ nh©n viªn: Gåm l¬ng, phô cÊp vµ c¸c kho¶n trÝch theo l¬ng cña nh©n viªn b¸n hµng, ®ãng gãi b¶o qu¶n s¶n phÈm. + Chi phÝ vËt liÖu bao b×: VËt liÖu ®ãng gãi, b¶o qu¶n, nhiªn liÖu sö dông cho vËn chuyÓn hµng ho¸ ®i tiªu thô,…
  7. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n + Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi phôc vô cho tiªu thô hµng ho¸ nh chi phÝ giíi thiÖu, qu¶ng c¸o, chi phÝ chµo hµng, chi phÝ héi nghÞ kh¸ch hµng,… - Chi phÝ qu¶n lý: bao gåm c¸c chi phÝ phôc vô cho viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh s¶n xuÊt – kinh doanh vµ c¸c chi phÝ phôc vô s¶n xuÊt chung ph¸t sinh ë doanh nghiÖp. - Chi phÝ tµi chÝnh: bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn c¸c ho¹t ®éng ®Çu t tµi chÝnh, liªn doanh, liªn kÕt, cho vay, cho thuª tµi s¶n,chiÕt khÊu thanh to¸n tr¶ cho kh¸ch hµng, c¸c kho¶n dù phßng gi¶m gi¸ ®Çu t chøng kho¸n,… - Chi phÝ kh¸c: bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ liªn quan ®Õn ho¹t ®éng kh¸c x¶y ra trong doanh nghiÖp nh chi phÝ gi¸ trÞ cßn l¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh khi thanh lý, nhîng b¸n; c¸c chi phÝ thanh lý, nhîng b¸n ph¸t sinh… ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông cho phÐp nhµ qu¶n trÞ n¾m b¾t ®îc th«ng tin vÒ tÊt c¶ c¸c lo¹i chi phÝ ph¸t sinh trong doanh nghiÖp; lµ c¬ së ®Ó tÝnh ra chØ tiªu gi¸ thµnh toµn bé, tÝnh ra chi tiªu tæng lîi nhuËn tríc thuÕ cña doanh nghiÖp. 2.2.5. Ph©n lo¹i chi phÝ theo quan hÖ chi phÝ víi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ trong doanh nghiÖp ®îc chia thµnh hai lo¹i: - Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã quan hÖ trùc tiÕp víi c«ng viÖc s¶n xuÊt s¶n phÈm, c«ng viÖc cña doanh nghiÖp. §èi víi nhng kho¶n chi phÝ nµy kÕ to¸n cã thÓ c¨n cø vµo chøng tõ ph¸t sinh ®Ó ph©n bæ trùc tiÕp cho ®èi tîng chÞu chi phÝ. - Chi phÝ gi¸n tiÕp: lµ nh÷ng kho¶n chi phÝ cã liªn quan tíi viÖc s¶n xuÊt cña nhiÒu c«ng viÖc, s¶n phÈm. Nh÷ng chi phÝ nµy kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh tËp hîp ph©n bæ cho c¸c ®èi tù¬ng theo mét tiªu thøc nhÊt ®Þnh. ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i chi phÝ s¶n xuÊt nµy cã ý nghÜa ®èi víi viÖc x¸c ®Þnh ph¬ng ph¸p kÕ to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t¬ng mét c¸ch ®óng ®¾n hîp lý. Ngoµi mét sè tiªu thøc ph©n lo¹i kÓ trªn, tuú theo yªu cÇu qu¶n lý, c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cña doanh nghiÖp mµ cã thÓ lùa chän mét sè c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nh: ph©n lo¹i theo néi dung cÊu thµnh chi phÝ (chi phÝ ®¬n nhÊt, chi phÝ tæng hîp); Ph©n lo¹i theo kh¶ n¨ng kiÓm so¸t; theo c¸ch thøc kÕt chuyÓn chi phÝ (chi phÝ theo s¶n phÈm vµ chi phÝ theo thêi kú). 3. Kh¸i niªm vµ ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm 3.1 Kh¸i niÖm
  8. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn cña toµn bé c¸c kho¶n hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®«ng vËt ho¸ cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng t¸c, s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ mét qu¸ tr×nh thèng nhÊt bao gåm hai mÆt: MÆt hao phÝ s¶n xuÊt vµ mÆt kÕt qu¶ s¶n xuÊt. TÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ (ph¸t sinh trong kú, kú tríc chuyÓn sang) vµ c¸c chi phÝ trÝch tríc liªn quan ®Õn khèi lîng s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú sÏ t¹o nªn chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nãi c¸ch kh¸c gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn b»ng tiÒn toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ mµ doanh nghiÖp bá ra bÊt kÓ ë kú nµo nhng cã liªn quan ®Õn khèi lîng c«ng viÖc, s¶n phÈm ®· hoµn thµnh trong kú. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét ph¹m trï cña s¶n xuÊt hµng ho¸, ph¶n ¸nh lîng gi¸ trÞ cña nh÷ng hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ ®· thùc sù cho cho s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Trong gi¸ thµnh s¶n phÈm chØ bao gåm nh÷ng chi phÝ tham gia trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, tiªu thô ph¶i ®îc båi hoµn ®Ó t¸i s¶n xuÊt ë doanh nghiÖp mµ kh«ng bao gåm nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh trong kú kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nh÷ng chi phÝ ®a vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i ph¶n ¸nh ®îc gi¸ tri thùc cña c¸c t liÖu s¶n xuÊt dïng cho s¶n xuÊt, tiªu thô vµ c¸c kho¶n chi tiªu kh¸c cã liªn quan ®Õn viÖc bï ®¾p gi¶n ®¬n hao phÝ lao ®éng. Mäi c¸ch tÝnh to¸n chñ quan, kh«ng ph¶n ¸nh ®óng c¸c yÕu tè gi¸ trÞ trong gi¸ thµnh ®Òu cã thÓ dÉn ®Õn viÖc ph¸ vì c¸c quan hÖ hµnh ho¸ - tiÒn tÖ, kh«ng x¸c ®Þnh ®îc hiÖu qu¶ kinh doanh vµ kh«ng thùc hiÖn ®îc t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n vµ t¸i s¶n xuÊt më réng. 3.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh s¶n phÈm §Ó ®¸p øng ®îc c¸c yªu cÇu qu¶n lý, h¹ch to¸n vµ kÕ ho¹ch ho¸gi¸ thµnh còng nh yªu cÇu x©y dùng gi¸ c¶ hµng ho¸, gi¸ thµnh ®îc xem xÐt díi nhiÒu gãc ®é, nhiÒu ph¹m vi tÝnh to¸n kh¸c nhau. VÒ lý luËn còng nh thùc tÕ, ngoµi c¸c kh¸i niÖm gi¸ thµnh x· héi, gi¸ thµnh c¸ biªt, cßn cã kh¸i niÖm gi¸ thµnh c«ng xëng, gi¸ thµnh toµn bé… 3.2.1. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo thêi gian vµ c¬ së sè liÖu tÝnh gi¸ thµnh Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy, gi¸ thµnh s¶n phÈm chia lµm ba lo¹i: - Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch: lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt kÕ ho¹ch vµ s¶n lîng kÕ ho¹ch hoÆc gi¸ thµnh cña c¸c kú tríc. Gi¸ thµnh nµy do bé phËn kÕ ho¹ch cña doanh nghiÖp x¸c ®Þnh tríc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµ môc tiªu phÊn ®Êu cña doanh nghiÖp, lµ c¨n cø ®Ó ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch gi¸ thµnh. - Gi¸ thµnh ®Þnh møc: lµ gi¸ thµnh ®îc tÝnh trªn c¬ s¬ c¸c ®Þnh møc chi phÝ hiÖn hµnh. ViÖc tÝnh gi¸ thµnh ®Þnh møc còng ®îc thùc
  9. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n hiÖn thùc khi tiÕn hµnh s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm. Gi¸ thµnh ®Þnh møc lµ c«ng cô qu¶n lý ®Þnh møc cña doanh nghiÖp, lµ thíc ®o ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ sö dông c¸c nguån lùc cña doanh nghiÖp. Dùa vµo gi¸ thµnh ®Þnh møc cã thÓ ®¸nh gi¸ tÝnh ®óng ®¾n cña c¸c gi¶i ph¸p kinh tÕ, kü thuËt mµ doanh nghiÖp ®· thùc hiÖn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. - Gi¸ thµnh thùc tÕ: lµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc tÝnh trªn c¬ së c¸c chi phÝ s¶n xuÊt vµ s¶n lîng thùc tÕ ph¸t sinh. Gi¸ thµnh thùc tÕ chØ tÝnh to¸n ®îc sau khi kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm.Gi¸ thµnh thùc tÕ lµ chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp, lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy lµ c¬ së ®Ó so s¸nh gi÷a thùc tÕ vµ kÕ ho¹ch, ®Þnh møc, lµ c¬ së ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ph- ¬ng ph¸p tû lÖ. 3.2.2. Ph©n lo¹i gi¸ thµnh theo ph¹m vi ph¸t sinh chi phÝ Theo c¸ch ph©n lo¹i nµy,gi¸ thµnh s¶n phÈm gåm: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt cßn gäi lµ gi¸ thµnh c«ng xëng bao gåm c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt, chÕ t¹o s¶n phÈm ph¸t sinh ë ph©n xëng s¶n xuÊt. - Gi¸ thµnh toµn bé bao gåm toµn bé c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Gi¸ thµnh toµn bé cßn ®îc gäi lµ gi¸ thµnh ®Çy ®ñ gåm chi phÝ s¶n xuÊt vµ chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tÝnh cho s¶n phÈm ®ã. ý nghÜa: C¸ch ph©n lo¹i nµy tÝnh ra ®îc hai chØ tiªu kinh tÕ quan träng. Gi¸ thµnh s¶n xuÊt ®îc sö dông ®Ó ghi sæ kÕ to¸n thµnh phÈm nhËp kho hoÆc giao cho kh¸ch hµng vµ lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n, l·i gép ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt. Gi¸ thµnh toµn bé cña s¶n phÈm lµ c¨n cø ®Ó x¸c ®Þnh lîi nhuËn s¶n xuÊt vµ tiªu thô tõng lo¹i s¶n phÈm trong doanh nghiÖp. 4. Mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sù vËn ®éng cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm hai mÆt: mét mÆt lµ c¸c chi phÝ bá ra, mÆt kh¸c lµ kÕt qu¶ s¶n xuÊt thu ®îc. C¶ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Òu lµ c¸c hao phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸. Tuy nhiªn, nãi ®Õn chi phÝ s¶n xuÊt lµ nãi ®Õn c¸c chi phÝ vÒ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸ mµ doanh nghiÖp chi ra trong mét thêi kú kh«ng kÓ chi phÝ ®ã chi cho bé phËn nµo vµ cho s¶n xuÊt s¶n phÈm g×. Ngîc l¹i, nãi ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm ngêi ta chØ quan t©m ®Õn c¸c chi phÝ ®· chi ra cã liªn quan ®Õn viÖc s¶n xuÊt hoµn thµnh mét khèi lîng s¶n phÈm hoÆc thùc hiÖn xong mét c«ng viÖc dÞch vô mµ kh«ng quan t©m
  10. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n ®Õn chi phÝ ®ã ®îc chi ra vµo thêi kú nµo. Chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. Nh vËy, chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ biÓu hiÖn hai mÆt cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh, cïng gièng nhau vÒ chÊt v× ®Òu lµ chi phÝ, nhng l¹i kh¸c nhau vÒ lîng do cã sù kh¸c nhau vÒ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Çu k×, cuèi kú. Sù kh¸c nhau ®ã thÓ hiÖn trong c«ng thøc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh sau: Tæng Chi Chi phÝ Chi phÝ C¸c kho¶n gi¸ = phÝ + s¶n xuÊt - s¶n xuÊt - gi¶m chi thµnh s¶n PS trong DDCK phÝ s¶n xuÊt kú phÈm DDCK Cã thÓ ph¶n ¸nh mèi quan hÖ gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm qua s¬ ®å sau: Chi phÝ s¶n xuÊt Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang ®Çu kú ph¸t sinh trong kú Tæng gi¸ thµnh s¶n Chi phÝ s¶n xuÊt phÈm, dë dang cuèi kú dÞch vô hoµn thµnh Qua S¬ ®å ta thÊy : AC = AB + BD – CD Khi gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang (chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang) ®Çu kú vµ cuèi kú b»ng nhau hoÆc c¸c ngµnh s¶n xuÊt kh«ng cã s¶n phÈm dë dang th× tæng gi¸ thµnh s¶n phÈm b»ng tæng chi phÝ ph¸t sinh trong kú. 5. NhiÖm vô cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh Chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng chØ tiªu kinh tÕ quan trängph¶n ¸nh chÊt lîng ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp. Ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho doanh nghiÖp ®¸nh gi¸ ®îc chÊt lîng ho¹t ®éng cña m×nh. Th«ng qua ph©n tÝch chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®Ò ra ®îc c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh»m t¨ng søc c¹nh tranh trªn thÞ trêng. §Ó cã ®îc th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c ®ßi hái ph¶i tæ chøc tèt h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp cÇn thùc hiÖn tèt c¸c nhiÖm vô sau: - X¸c ®Þnh ®óng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - X¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú
  11. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n - Lùa chän ph¬ng ph¸p tËp hîp, ph©n bæ chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm thÝch hîp. - X©y dùng tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh hîp lý. II. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 1. §èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Tæ chøc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh s¶n xuÊt bao gåm hai giai ®o¹n kÕ tiÕp nhau vµ cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau. §ã lµ giai ®o¹n h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh theo tõng s¶n phÈm, nhãm s¶n phÈm, ®¬n ®Æt hµng giai ®o¹n c«ng nghÖ, ph©n xëng … vµ giai ®o¹n tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, chi tiÕt s¶n phÈm, s¶n phÈm theo ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh … theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh quy ®Þnh. ViÖc ph©n chia nµy xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu qu¶n lý, kiÓm tra vµ ph©n tÝch chi phÝ, yªu cÇu h¹ch to¸n kinh doanh néi bé, theo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ cña tõng doanh nghiÖp vµ yªu cÇu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm theo ®¬n vÞ tÝnh gi¸ thµnh quy ®Þnh. Cã thÓ nãi, viÖc ph©n chia qu¸ tr×nh h¹ch to¸n thµnh hai giai ®o¹n lµ do sù kh¸c nhau c¬ b¶n vÒ giíi h¹n vÒ tËp hîp chi phÝ trong h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt – tøc lµ ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt – vµ s¶n phÈm hoµn thµnh cÇn ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ – tøc lµ ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh. Nh vËy, x¸c ®Þnh ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh giíi h¹n tËp hîp chi phÝ mµ thùc chÊt lµ x¸c ®Þnh n¬i ph¸t sinh chi phÝ vµ n¬i chÞu chi phÝ. Cßn x¸c ®Þnh ®èi tîng tÝnh gi¸ thµnh chÝnh lµ viÖc x¸c ®Þnh s¶n phÈm, b¸n thµnh phÈm, céng viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ®ßi hái ph¶i tÝnh gi¸ thµnh mét ®¬n vÞ. §èi tîng ®ã cã thÓ lµ s¶n phÈm cuèi cïng cña mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hay ®©ng trªn d©y chuyÒn s¶n xuÊt tuú theo yªu cÇu cña chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi tîng tËp hîp chi phÝ phô thuéc vµo c¸c yÕu tè sau: - TÝnh chÊt, ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ, lo¹i k×nh s¶n xuÊt. - Tr×nh ®é vµ nhu cÇu qu¶n lý, - Yªu cÇu th«ng tin cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh, - Tr×nh ®é vµ kh¶ n¨ng cña bé m¸y kÕ to¸n. §èi tîng tËp hîp chi phÝ cã thÓ lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ, hoÆc tõng giai ®o¹n c«ng nghÖ.
  12. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n Trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hoÆc kh«ng thÓ ph©n chia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ th× ®èi t- îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ hoÆc trªn ph¹m vi toµn doanh nghiÖp Ngîc l¹i trong doanh nghiÖp mµ quy tr×nh s¶n xuÊt cã thÓ phan chia thµnh c¸c giai ®o¹n c«ng nghÖ t¹i c¸c ph©n xëng th× ®èi täng tËp hîp chi phÝ lµ tõng giai ®o¹n céng nghÖ. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh ë ®ã lµ tõng bé phËn, chi tiÕt s¶n phÈm hoÆc côm chi tiÕt s¶n phÈm. Gi¸ thµnh s¶n phÈm cuèi cïng ®îc tËp hîp trªn cë së gi¸ thµnh cña c¸c bé phËn cÊu thµnh nªn chóng. Trêng hîp doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm ®¬n chiÕc hoÆc hµng lo¹t theo ®¬n ®Æt hµng: §èi tîng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. §èi tîng tÝnh gi¸ thµnh chØ lµ s¶n phÈm cuèi cïngtheo tõng ®¬n. 2. C¸c ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt 2.1. Ph¬ng ph¸p trùc tiÕp tËp hîp chi phÝ Ph¬ng ph¸p nµy ®îc ¸p dông víi nh÷ng chi phÝ cã thÓ x¸c ®Þnh ®îc ®èi tîng chÞu chi phÝ ngay tõ khi ph¸t sinh. C¨n cø vµo chøng tõ ban ®Çu, kÕ to¸n h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n phï hîp theo tõng lo¹i vµ chi tiÕt theo tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ. 2.2. Ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp Sö dông trong trêng hîp kh«ng x¸c ®Þnh ®îc ®Þnh møc chi phÝ cho tõng ®èi tîng riªng biÖt khi ph¸t sinh chi phÝ. C¸c chi phÝ nµy khi ph¸t sinh ®îc ghi chÐp trªn chøng tõ ban ®Çu vµ tËp hîp vµo tµi kho¶n chung sau ®ã ph©n bæ cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ theo c¸c tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp. ViÖc ph©n bæ c¸c chi phÝ nµy ®ù¬c thùc hiÖn theo tr×nh tù sau: Bíc 1: X¸c ®Þnh hÖ sè ph©n bæ: C HÖ sè ph©n bæ (H) = T Trong ®ã: C: Chi phÝ cÇn ph©n bæ T: Tæng tiªu thøc ph©n bæ cña c¸c ®èi tîng (T = ∑ t i ) ti: Tiªu thøc ph©n bæ cña ®èi tîng i Bíc 2: X¸c ®Þnh ®Þnh møc chi phÝ ph©n bæ ®èi tîng i (ci): ci = ti x H 3. Tr×nh tù h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm
  13. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n Chi phÝ s¶n xuÊt ®îc h¹ch to¸n theo c¸c bíc sau: Bíc 1: TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh liªn quan trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng sö dông. Trong trêng hîp chi phÝ ph¸t sinh kh«ng tËp hîp trùc tiÕp th× kÕ to¸n tËp hîp s¶n phÈm s¶n xuÊt chung sau ®ã ph©n bæ cho ®èi tîng liªn quan. Bíc 2: Ph©n bæ c¸c chi phÝ chung vµ chi phÝ cña c¸c bé phËn s¶n xuÊt phô cho c¸c ®èi tîng liªn quan theo tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp. Bíc 3: TÝnh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi kú, tÝnh ra tæng h¹ch to¸n vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm. Tuú theo ph¬ng ph¸p h¹ch to¸n hµng tån kho ¸p dông trong doanh nghiÖp mµ néi dung, c¸ch thøc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt cã nh÷ng ®iÓn kh¸c nhau. 4. H¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt §Ó phôc vô cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c, nhanh chãng cÇn tiÕn hµnh h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi täng tÝnh gi¸ thµnh. ViÖc tæ chøc h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt bao gåm: - Më sæ, thÎ h¹ch to¸n chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt theo tõng ®èi t- îng tËp hîp chi phÝ, më sæ riªng cho tõng tµi kho¶n. C¨n cø ®Ó ghi sæ lµ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt cña kú kÕ to¸n tríc, c¸c chøng tõ gèc, c¸c b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª chi phÝ … - TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong kú vµ ph©n bæ cho tõng ®èi t- îng h¹ch to¸n. - Tæng hîp c¸c chi phÝ ph¸t sinh theo tõng néi dung cho tõng ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ vµ cuèi kú kÕ to¸n lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh. LËp thÓ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm dÞch vô theo tõng lo¹i. C¨n cø ®Ó lËp thÓ tÝnh gi¸ thµnh lµ thÓ tÝnh gi¸ thµnh cña kú tríc, sæ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh kú nµy vµ biªn b¶n kiÓm kª. 5. H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt theo ph¬ng ph¸p kª khai thêng xuyªn 5.1. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu … ®îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc chÕ t¹o s¶n phÈm. Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô, nh÷ng chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu trùc tiÕp ®îc x©y dùng thµnh c¸c ®Þnh møc chi phÝ vµ tiÕn hµnh c«ng t¸c qu¶n lý chi phÝ theo ®Þnh møc chi phÝ ®ã.
  14. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n §Ó x¸c ®Þnh chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp thùc tÕ sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh trong kú, cuèi kú kinh doanh ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª x¸c ®Þnh gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu cßn l¹i cuèi kú cha sö dông vµ gi¸ trÞ phÕ liÖu thu håi trong kú. Chi phÝ TrÞ gi¸ TrÞ gi¸ NVL kú TrÞ gi¸ NVL Gi¸ trÞ NVLTT = NVL + tríc dïng - cßn CK cha - phÕ trong xuÊt kh«ng hÕt sö dông hÕt liÖu kú dïng kh«ng thu håi trong kú nhËp l¹i kho 5.1.1. Tµi kho¶n h¹ch to¸n §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 621 “chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt theo tõng ®èi tîng h¹ch to¸n chi phÝ (ph©n xëng, bé phËn s¶n xuÊt…). Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nguyªn, vËt liÖu xuÊt dïng trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm hay thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô. Bªn Cã: - Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho hoÆc kÕt chuyÓn cho kú sau - KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp Tµi kho¶n 621 cuèi kú kh«ng cã sè d. 5.1.2.Tr×nh tù h¹ch to¸n Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp ®îc ph¶n ¸nh qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 1: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. TK 152 TK621 TK154 GÝa trÞ NVL dïng trùc tiÕp KÕt chuyÓn chi phÝ cho s¶n suÊt s¶n phÈm NVLTT TK 111,112,331 TK 152 GÝa trÞ NVL mua dïng trùc VËt liÖu dïng kh«ng hÕt tiÕp kh«ng nhËp kho nhËp l¹i kho TK 133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo
  15. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n 5.2. H¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ nh÷ng kho¶n tiÒn ph¶i tr¶, thanh to¸n cho nh©n c«ng s¶n xuÊt s¶n phÈm, trùc tiÕp thùc hiÖn c¸c lao vô, dÞch vô bao gåm tiÒn l¬ng chÝnh, l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp, tiÒn ¨n ca, tiÒn trÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tiÒn l¬ng ph¶i tr¶ cho c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp thêng ®îc tÝnh trùc tiÕp cho tõng ®èi tîng chÞu chi phÝ liªn quan. Trêng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt nhng cã liÕn quan ®Õn nhiÒu ®èi tîng mµ kh«ng h¹ch to¸n trùc tiÕp ®îc nh tiÒn l¬ng phô, c¸c kho¶n phô cÊp hoÆc tiÒn l¬ng chÝnh ph¶i tr¶ theo thêi gian mµ ngêi lao ®éng thùc hiÖn c¸c c«ng t¸c kh¸c nhau trong ngµy … th× cã thªt tËp hîp chung, sau ®ã chän tiªu thøc ph©n bæ thÝch hîp cã thÓ lµ: Chi phÝ nh©n c«ng ®Þnh møc, giê c«ng ®Þnh møc hoÆc giê c«ng thùc tÕ, khèi lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, tuú theo tõng ®iÒu khiÖn cô thÓ. C¸c kho¶n trÝch BHXH, BHYT, KPC§, c¨n cø vµo tû lÖ trÝch quy ®Þnh ®Ó tÝnh theo sè tiÒn c«ng ®· tËp hîp cho tõng ®èi tîng. 5.2.1. Tµi kho¶n h¹ch to¸n §Ó theo dâi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 622 “chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp”. Tµi kho¶n nµy ®îc më chi tiÕt cho tõng ®èi tîng tËp hîp chi phÝ nh tµi kho¶n 621. Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm Bªn Cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp vµo tµi kho¶n tÝnh gi¸ thµnh. Tµi kho¶n 622 cuèi kú kh«ng cã sè d 5.2.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®îc ph¶n ¸nh qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 2: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 334 TK 622 TiÒn l¬ng & phô cÊp l¬ng ph¶i TK 154 tr¶ cho CNTT K/c chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp TK 335 TrÝch tríc tiÒn l¬ng phÐp cho CNSX
  16. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n TK 338 TrÝch BHXH, BHYT, KPC§ theo tiÒn l¬ng cña CNSX 5.3 TËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chung lµ nh÷ng chi phÝ qu¶n lý phôc vô s¶n xuÊt vµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt kh¸c ph¸t sinh ë ph©n xëng s¶n xuÊt chÝnh cña doanh nghiÖp. Ngoµi c¸c chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp vµ chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp c¸c chi phÝ ph¸t sinh ë ph©n xëng ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc tËp hîp theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ, theo tõng ph©n xëng. Mét doanh nghiÖp nÕu cã nhiÒu ph©n xëng s¶n xuÊt th× ph¶i më sæ chi tiÕt ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung cho tõng ph©n xëng. HiÖn nay, theo QuyÕt ®Þnh 149/2001/BTC ngµy 31/12/2001 V/v ban hµnh vµ c«ng bè 4 chuÈn mùc kÕ to¸n ViÖt Nam (®ît 1). Trong chuÈn mùc sè 2 (Hµng tån kho): Chi phÝ chÕ biÕn hµng tån kho bao gåm nh÷ng chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn s¶n xuÊt s¶n phÈm, nh chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh vµ chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh chuyÓn ho¸ nguyªn liÖu, vËt liÖu thµnh thµnh phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh lµ nh÷ng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp, thêng kh«ng thay ®æi theo sè lîng s¶n phÈm s¶n xuÊt, nh chi phÝ khÊu hao, chi phÝ b¶o dìng m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ xëng,… vµ chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh ë c¸c ph©n xëng s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm ®îc dùa trªn c«ng suÊt b×nh thêng cña m¸y mãc s¶n xuÊt. C«ng suÊt b×nh thêng lµ sè lîng s¶n phÈm ®¹t ®îc ë møc trung b×nh trong c¸c ®iÒu tÊn s¶n xuÊt b×nh thêng. - Trêng hîp møc s¶n phÈm thùc tÕ s¶n xuÊt ra cao h¬n c«ng suÊt b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh ®îc ph©n bæ cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh. - Trêng hîp møc s¶n phÈm thøc tÕ s¶n xuÊt ra thÊp h¬n c«ng suÊt b×nh thêng th× chi phÝ s¶n xuÊt chung cè ®Þnh chØ ®îc ph©n bæ vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo møc c«ng
  17. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n suÊt b×nh thêng. Kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt kh«ng ph©n bæ ®îc ghi nhËn lµ chi phÝ s¶n xuÊt, kinh doanh trong kú. Chi phÝ s¶n xuÊt chung biÕn ®æi ®îc ph©n bæ hÕt vµo chi phÝ chÕ biÕn cho mçi ®¬n vÞ s¶n phÈm theo chi phÝ thùc tÕ ph¸t sinh. Cuèi kú kÕ to¸n, chi phÝ s¶n xuÊt chung ®· tËp hîp kÕt chuyÓn toµn bé ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh ë ph©n xëng nµo th× kÕt chuyÓn ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, c«ng viÖc dÞch vô cña ph©n xëng ®ã. Trêng hîp ph©n xëng s¶n xuÊt cã nhiÒu lo¹i s¶n phÈm, nhiÒu c«ng viÖc th× ph¶i tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung theo ph¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp nh sau: Tæng CPSX Møc CPSX chung Tiªu chuÈn ph©n chung cÇn ph©n bæ bæ ph©n bæ cho = x cho tõng ®èi tîng tõng Tæng tiªu chuÈn ®èi tîng ph©n bæ 5.3.1. Tµi kho¶n h¹ch to¸n §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 627 “Chi phÝ s¶n xuÊt chung”, më chi tiÕt theo tõng ph©n x- ëng, bé phËn s¶n xuÊt, dÞch vô. Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ph¸t sinh trong kú. Bªn Cã: - C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt chung - Ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung cho c¸c ®èi tîng chÞu chi phÝ vµ kÕt chuyÓn vµoTK liªn quan. TK 627 kh«ng cã sè d cuèi kú vµ ®îc chi tiÕt thµnh 6 TK cÊp 2: + TK 6271 – Chi phÝ nh©n viªn ph©n xëng + TK 6272 – Chi phÝ vËt liÖu + TK 6273 – Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt + TK 6274 – Chi phÝ khÊu hao TSC§ + TK 6277 – Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi + TK 6278 – Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c 5.3.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n Tr×nh tù h¹ch to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 3: S¬ ®å h¹ch to¸n tËp hîp vµ ph©n bæ chi phÝ s¶n xuÊt chung TK 334,338 TK 627 Chi phÝ nh©n viªn TK 111,112,331 … C¸c kho¶n ghi gi¶m chi phÝ
  18. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n TK152,153 Chi phÝ vËt liÖu, c«ng cô dông cô TK142,242,335 TK 154 Ph©n bæ hoÆc trÝch tríc Ph©n bæ, K/c CFSX chung  chi phÝ theo møc b×nh  thêng TK 214 TK 632 Chi phÝ KHTSC§ TK 111,112,331,… C¸c chi phÝ kh¸c CFSX chung cè ®Þnh lín h¬n møc b×nh th- êng TK 133 ThuÕ GTGT ®Çu vµo 5.4. H¹ch to¸n chi phÝ tr¶ tríc Chi phÝ tr¶ tríc (cßn gäi lµ chi phÝ chê ph©n bæ) lµ c¸c kho¶n chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh nhng cha tÝnh hÕt vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña kú nµy mµ ®îc tÝnh cho hai hay nhiÒu kú h¹ch to¸n sau ®ã. §©y lµ kho¶n cpps mét lÇn qu¸ lín hoÆc do b¶n th©n chi phÝ ph¸t sinh cã t¸c dông tíi kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña nhiÒu kú h¹ch to¸n. 5.4.1. Tµi kho¶n h¹ch to¸n §Ó theo dâi c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc, kÕ to¸n sö dông tµi kho¶n 142 “Chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n” vµ tµi kho¶n 242 “ Chi phÝ tr¶ tríc dµi h¹n”. TK 242 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh nhng cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu kú kÕ to¸n nhng chØ díi mét n¨m tµi chÝnh vµ viÖc kÕt chuyÓn c¸c kho¶n chi phÝ nµy vµo chi phÝ SXKD cña c¸c kú kÕ to¸n sau. Bªn Nî: TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc thùc tÕ ph¸t sinh trong n¨m tµi chÝnh hiÖn t¹i. Bªn Cã: C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n ®· ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh.
  19. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n D Nî: C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc ng¾n h¹n thùc tÕ ®· ph¸t sinh nhng cha ph©n bæ vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh. TK 142 ®îc chi tiÕt thµnh 2 TK: - TK 1421: Chi phÝ tr¶ tríc - TK1422: Chi phÝ chê kÕt chuyÓn. TK 242 dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c chi phÝ thùc tÕ ®· ph¸t sinh nhng cã liªn quan ®Õn kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nhiÒu niªn ®é kÕ to¸n vµ viÖc kÕt chuyÓn c¸c chi phÝ nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c niªn ®é kÕ to¸n sau. KÕt cÊu vµ néi dung ph¶n ¸nh cña tµi kho¶n 242 – Chi phÝ tr¶ tr- íc dµi h¹n: Bªn Nî: Chi phÝ tr¶ tríc dµi h¹n ph¸t sinh trong kú Bªn Cã: C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc dµi h¹n ph©n bæ vµo chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong kú. D Nî: C¸c kho¶n chi phÝ tr¶ tríc dµi h¹n cha tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña n¨m tµi chÝnh. 5.3.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ tr¶ tríc ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 4: S¬ ®å h¹ch to¸n chi phÝ tr¶ tríc: TK 142,242 D§K: XXX TK 111, 112 TK 627, 641 331,334,152,153 642,635,241 Chi phÝ tr¶ tríc Ph©n bæ dÇn chi phÝ tr¶ tríc vµo  thùc tÕ ph¸t sinh c¸c kú h¹ch to¸n TK133 TK 911 ThuÕ GTGT ®Çu vµo KÕt chuyÓn dÇn TK 641,642 chi phÝ b¸n hµng QLDN vµo TK x¸c ®Þnh kÕt KÕt chuyÓn CF b¸n hµng, qu¶ qu¶n lý
  20. Chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp Khoa KÕ to¸n 5.5. H¹ch to¸n chi phÝ ph¶i tr¶ C¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ ®îc h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n 335 “Chi phÝ ph¶i tr¶”. Néi dung ph¶n ¸nh trªn TK nµy nh sau: Bªn Nî: TËp hîp chi phÝ ph¶i tr¶ thøc tÕ ph¸t sinh. Bªn Cã: C¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ ®· ®îc tÝnh tríc vµo chi phÝ ph¸t sinh trong kú theo kÕ ho¹ch. D Cã: C¸c kho¶n chi phÝ ph¶i tr¶ ®· tÝnh vµo chi phÝ kinh doanh nhng thùc tÕ cha ph¸t sinh. 5.5.2. Tr×nh tù h¹ch to¸n Tr×nh tù h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ ph¶i tr¶ ®îc kh¸i qu¸t qua s¬ ®å sau: S¬ ®å 5: S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ ph¶i tr¶ TK 334 TK 335 TK622 TiÒn l¬ng phÐp, l¬ng ngõng viÖc TrÝch tríc l¬ng phÐp, l¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶ ngõng viÖc cho c«ng nh©n s¶n xuÊt TK241,331,111,112 TK627,641,642 C¸c chi phÝ ph¶i tr¶ kh¸c thùc tÕ TrÝch tríc chi phÝ ph¶i tr¶ vµo chi ph¸t sinh phÝ kinh doanh K/c kho¶n chªnh lÖch gi÷a chi phÝ ph¶i tr¶ thùc tÕ nhá h¬n kÕ ho¹ch 5.6. H¹ch to¸n c¸c kho¶n thiÖt h¹i trong s¶n xuÊt 5.6.1. H¹ch to¸n thiÖt h¹i do s¶n phÈm háng C¸c thiÖt h¹i s¶n phÈm háng trong ®Þnh møc do kü thuËt s¶n xuÊt cha hoµn thiÖn ®îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ s¶n xuÊt trong kú sau jkhi trõ ®i phÇn ig¸ trÞ phÕ liÖu thu håi. §èi víi c¸c s¶n phÈm hæng ngoµi ®Þnh møc tuú theo tõng nguyªn nh©n cô thÓ ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p xö lý kh¸c nhau. NÕu do lçi cña c¸ nh©n hoÆc tËp thÓ liªn quan th× ph¶i ®ßi båi thêng. NÕu do
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
14=>2