Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Phần thứ I: MỞ ĐẦU<br />
I. Đặt vấn đề<br />
Thể dục thể thao là một bộ phận quan trọng của nền văn hoá xã hội. <br />
Chỉ thị 36CT/TW của Ban bí thư trung ương Đảng ngày 24/3/1994 đã khẳng <br />
định” “Mục tiêu cơ bản và lâu dài của công tác Thể dục thể thao là hình <br />
thành nền thể dục thể thao phát triển và tiến bộ, góp phần nâng cao sức <br />
khoẻ, thể lực, đáp ứng nhu cầu văn hoá tinh thần của nhân dân và phấn đấu <br />
đạt được vị trí xứng đáng trong các hoạt động thể thao quốc tế, trước hết là <br />
ở khu vực Đông Nam Á…”<br />
Trong những năm gần đây phong trào Cầu lông phát triển mạnh mẽ <br />
không chỉ ở thành phố mà còn phát triển ở các huyện. Đặc biệt phát <br />
triển mạnh vào kỳ thi thi học sinh giỏi Thể dục Thể thao (HSG TDTT) <br />
và thi Hội khỏe phù đổng (HKPĐ) mà phòng GD&ĐT tổ chức. Điều đó <br />
không những tăng được hứng thú tập luyện cho tiết học môn Thể dục <br />
giúp các em hưng phấn say mê, không nhàm chán tập luyện chuyên cần <br />
hơn, tích cực hơn kết quả học tập và rèn luyện tiến bộ rõ rệt.<br />
Để đáp ứng với sự phát triển của xã hội, thời buổi công nghệ 4.0 <br />
đòi hỏi người thầy giáo, cô giáo phải thật sự chuẩn mực về tư cách, nhà <br />
giáo, vừa phải chuẩn mực về kiến thức, kỹ năng. Đạt được vấn đề này <br />
người giáo viên môn giáo dục thể chất phải không ngừng trau dồi kiến <br />
thức, thường xuyên rèn luyện thể lực, kỹ chiến thuật để đáp ứng với <br />
những tiến bộ kĩ thuật của người học và đạt được chuẩn mực như chỉ <br />
thị 36CT/TW của ban bí thư Trung ương Đảng khoá VIII về: “Công tác <br />
TDTT trong tình hình mới, ghi rõ: “phải phấn đấu đạt được các mục tiêu <br />
về giáo dục thể chất trong trường học, đồng thời cần kiện toàn hệ <br />
thống đào tạo Cán bộ giáo viên, huấn luyện viên, vận động viên trẻ…”<br />
Với sự phát triển của môn thể thao này, trong những năm qua các VĐV <br />
của Trường THCS Buôn Trấp đã tham gia các hội thi như: Thi HSG TDTT, <br />
Hội khoẻ Phù Đổng... và đã đạt được nhưng thành tích đáng kể. Xong những <br />
năm gần đây thành tích của đội cầu lông đang trên đà đi xuống nguyên nhân <br />
góp phần dẫn đến kết cục trên là sự phát triển sức bền chuyên môn của VĐV <br />
<br />
Phạm Văn Định 1 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Trường THCS Buôn Trấp trong tập luyện và thi đấu còn ở mức hạn chế. Vì <br />
thế để có được thành tích cao trong thi đấu một trong những việc cần làm là <br />
phải nâng cao sức bền chuyên môn đối với VĐV, từ đó tạo nền tảng để VĐV <br />
thực hiện và vận dụng có hiệu quả kỹ chiến thuật đánh cầu, giúp cho VĐV <br />
duy trì được những trận đấu căng thẳng kéo dài mà vẫn đảm bảo một cách <br />
hiệu quả những đường cầu tấn công nhanh mạnh đầy uy lực, hoặc kiên trì <br />
phòng thủ an toàn trước những pha áp đảo của đối phương. Không những <br />
vậy một khi sức bền chuyên môn của VĐV được đảm bảo sẽ củng cố và <br />
nâng cao năng lực tâm lý của VĐV, giúp VĐV có được bản lĩnh vững vàng, <br />
chủ động và sáng tạo trong thi đấu. <br />
Nhận biết được tầm quan trọng của huấn luyện sức bền chuyên môn <br />
đối với vận động viên các môn thể thao nói chung, và môn cầu lông nói riêng. <br />
Trên cơ sở phân tích tầm quan trọng, tính bức thiết của vấn đề, để khắc phục <br />
hiện trạng trên góp phần vào việc nâng cao khả năng thi đấu cho VĐV <br />
Trường THCS Buôn Trấp, tôi mạnh dạn tiến hành nghiên cứu đề tài: “Kinh <br />
nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho học sinh <br />
Cầu lông cấp THCS”<br />
II. Mục đích (mục tiêu) nghiên cứu<br />
Qua tìm hiểu thực trạng việc sử dụng bài tập huấn luyện sức bền <br />
chuyên môn cho đối tượng nghiên cứu, trên cơ sở đó lựa chọn những bài tập <br />
phù hợp nhất để phát triển sức bền chuyên môn cho các em VĐV Cầu lông <br />
Trường THCS Buôn Trấp, bước đầu lựa chọn và ứng dụng, đánh giá hiệu <br />
quả các bài tập . Kết quả nghiên cứu sẽ góp phần nâng cao hiệu quả công tác <br />
đào tạo vận động viên cầu lông trong nhà trường<br />
2.1. Mục tiêu nghiên cứu<br />
* Mục tiêu 1: Nghiên cứu thực trạng công tác huấn luyện sức bền <br />
chuyên môn cho học sinh cầu lông tại trường THCS Buôn Trấp.<br />
* Mục tiêu 2: Lựa chọn và ứng dụng bài tập phát triển sức bền chuyên <br />
môn cho học sinh cầu lông tại trường THCS Buôn Trấp.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 2 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Nhằm tìm ra phương pháp giúp các em có hứng thú khi học môn Thể <br />
dục, từ đó giúp học sinh nâng cao sức khỏe, tạo điều kiện cho các em học tập <br />
và lao động tốt hơn.<br />
Giúp các em hoàn thiện về mặt thể chất và chức năng của cở thể <br />
nhằm hình thành và củng cố những kỹ năng, kỹ xảo vận động cơ bản quan <br />
trọng trong cuộc sống cùng những hiểu biết có liên quan đến kỹ năng, kỹ xảo <br />
đó. <br />
Củng cố và tăng cường sức khỏe, hình thành cho học sinh thói quen giữ <br />
gìn vệ sinh, rèn luyện thân thể thường xuyên, giáo dục phẩm chất đạo đức, ý <br />
chí, tinh thần tập thể, ý thức tổ chức kỷ luật, xây dựng niềm tin và có cuộc <br />
sống lành mạnh vươn lên.<br />
Sử dụng những phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo <br />
tính vừa sức, hấp dẫn đối với học sinh.<br />
Xây dựng chương trình tập luyện ngoại khóa môn Cầu Lông nhằm nâng <br />
cao chất lượng GDTC cho học sinh trường THCS Buôn Trấp<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 3 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Phần thứ 2: GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ<br />
I. Cơ sở lý luận của vấn đề<br />
1. Sơ lược về môn Cầu lông<br />
1.1. Đặc điểm của môn cầu lông<br />
Cầu lông là môn thể thao thi đấu đối kháng cá nhân. Đội hình chính <br />
trong thi đấu Cầu lông là: Thi đấu đơn, thi đấu đôi (Thi đấu đơn nam, nữ, thi <br />
đấu đôi nam, đôi nữ, đôi nam nữ). Làm thế nào để tấn công đối phương dành <br />
quyền phát cầu về mình ghi điểm càng nhiều càng tốt. Vì vậy mà các tình <br />
huống thi đấu hầu như được diễn biến mang tính luân phiên ở cả hai phía sân <br />
Cầu lông của mỗi đôi: Quá trình thi đấu được xác định bằng kỹ thuật, chiến <br />
thuật, thể lực...<br />
1.2. Tác dụng của môn cầu lông<br />
Cầu lông là môn thể thao được nhiều người ưa thích tham gia tập <br />
luyện và thi đấu. Với dụng cụ, sân bãi tập luyện đơn giản, dễ tập, Cầu lông <br />
phù hợp với mọi lứa tuổi giới tính, mọi tầng lớp nhân dân lao động. <br />
Đối với thế hệ trẻ, thanh thiếu niên nhi đồng thì tập luyện thi đấu Cầu <br />
lông có tác dụng phát triển toàn diện các năng lực thể chất, tố chất thể lực <br />
như: Sức mạnh, sức nhanh, sức bền, sự khéo léo và các năng lực chuyên môn <br />
để nâng cao thành tích thể thao Cầu lông; rèn luyện các phẩm chất đạo đức <br />
tâm lý, ý chí, nhân cách con người, có thái độ đúng đắn đối với lao động.<br />
Đối với những người cao tuổi, tập luyện và thi đấu Cầu lông có tác <br />
dụng củng cố, tăng cường sức khoẻ, chống sự già nua, thoái hoá của một số <br />
các bộ phận cơ thể thông qua đó có thể phòng chống được một số bệnh <br />
thường xuất hiện ở lứa tuổi này như: Suy nhược cơ thể, cao áp huyết…. <br />
Chính vì vậy hiện nay Cầu lông đã được đưa vào thi đấu ở mọi lứa tuổi.<br />
Đối với những người làm việc trí óc; cán bộ công chức, viên chức nhà <br />
nước sau thời gian lao động căng thẳng mệt mỏi việc tập luyện, thi đấu Cầu <br />
lông có tác dụng làm thay đổi trạng thái từ mệt mỏi sang hưng phấn tạo cảm <br />
giác thoả mái dễ chịu bớt căng thẳng của hệ thần kinh, đưa cơ thể dần trở về <br />
trạng thái bình thường.<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 4 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Đối với những người lao động chân tay, tập luyện Cầu lông có tác <br />
dụng củng cố sức khoẻ tăng cường sức mạnh cơ bắp, hoạt động nhanh nhẹ, <br />
linh hoạt xử lý mọi tình huống trong cuộc sống một cách có hiệu quả nhất, <br />
chuẩn bị cho cơ thể bước vào lao động với hiệu quả cao nhất.<br />
1.3. Các quan điểm về huấn luyện tố chất thể lực chuyên môn cho <br />
vận động viên Cầu lông<br />
Cầu lông là một môn thể thao có yêu cầu cao về kỹ thuật, chiến thuật, <br />
thể lực và tâm lý. Khó đánh giá được mặt nào là quan trọng nhất bởi vì:<br />
Thứ nhất: Là một môn thể thao định tính không thể cân đo đong đếm <br />
được.<br />
Thứ hai: Nó phụ thuộc vào lứa tuổi và tiêu chuẩn của từng cá nhân <br />
VĐV. Đối với một người mới tập thì việc học kỹ thuật là phần quan trọng <br />
nhất. Tuy nhiên để đạt được trình độ thi đấu xuất sắc, thì các khía cạnh về <br />
thể lực và tâm lý vẫn là những phần quan trọng nhất cần phải quan tâm.<br />
Thứ ba: Kỹ thuật có thể bù đắp được một phần hoặc toàn bộ cho một <br />
trạng thái sung sức về thể lực còn thấp. Tuy nhiên, thể lực kém có thể làm <br />
hỏng những kỹ thuật tốt vào cuối hiệp thứ nhất, và trong suốt khoảng thời <br />
gian cuối cùng còn lại của trận đấu. Nói cách khác, tất cả các mặt yêu cầu <br />
đối với môn cầu lông đều có liên quan chặt chẽ với nhau, điều này có thể <br />
được minh hoạ theo sơ đồ 1.2 dưới đây.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 5 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
1<br />
2<br />
<br />
Thể lực Chiến thu ật<br />
<br />
3<br />
5<br />
4 6<br />
<br />
<br />
Kỹ thuật<br />
9 10<br />
11 7 8 12<br />
<br />
<br />
Tâm lý<br />
<br />
Sơ đồ 1.2. Mối quan hệ tương tác giữa các nhân tố tập <br />
luyện trong môn cầu lông .<br />
Trong đó:<br />
1 Thể lực kém thường ngăn cản cơ hội sử dụng chiến thuật làm kiệt <br />
sức VĐV.<br />
2 Nếu có một lối đánh tối ưu thì sẽ phát huy được khả năng thể lực.<br />
3 Những quả đập không chính xác làm gián đoạn cầu qua lại và không <br />
có tác dụng để nâng cao thể lực.<br />
4 Thể lực yếu làm hạn chế những quả đập cầu tấn công.<br />
5 Kỹ thuật tấn công yếu sẽ làm giảm thể hiện lối đánh.<br />
6 Ít biến hoá trong phòng thủ sẽ không làm phát triển được quả đập <br />
cầu.<br />
7 Các quả tấn công đơn giản không còn ăn chắc trong tình thế đang <br />
dẫn điểm.<br />
8 Cảm giác phòng thủ kém sẽ làm giảm mất cơ hội chống lại những <br />
đấu thủ chơi hăng hái.<br />
9 Tinh thần thi đấu có thể huy động những nguồn sức mạnh tiềm ẩn.<br />
<br />
Phạm Văn Định 6 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
10 Hoạch định chiến thuật một cách có tổ chức sẽ làm tăng lòng tự tin.<br />
11 Sung sức thể lực ở mức cao sẽ kích thích được tinh thần.<br />
12 Có đủ kiên nhẫn, ý chí để thực hiện chiến thuật hay không? <br />
<br />
Qua sơ đồ 1.2 có thể nhận thấy tầm quan trọng của sự sung sức về thể <br />
lực, phản ánh lượng vận động thường bắt đầu bằng việc đánh giá toàn bộ <br />
các yêu cầu của môn Cầu lông. Sự phù hợp về thể lực quyết định trực tiếp <br />
đến yêu cầu sử dụng kỹ thuật, chiến thuật và các khả năng tâm lý. Do vậy <br />
đòi hỏi người làm công tác giảng dạy và huấn luyện, đặc biệt là người HLV <br />
trong huấn luyện thể lực cần phải chú ý nghiêm khắc về phương pháp huấn <br />
luyện, nguyên tắc huấn luyện. Nội dung huấn luyện các bài tập phát triển các <br />
tố chất thể lực phải phù hợp với việc phân chia chu kỳ huấn luyện, mục đích <br />
yêu cầu và nhiệm vụ huấn luyện theo từng giai đoạn cụ thể, các bài tập phải <br />
xét đến khả năng thích ứng lượng vận động của từng đối tượng, giới tính, <br />
lứa tuổi, diễn biến tâm sinh lý..., tất cả đều có mối liên hệ hữu cơ và mật <br />
thiết tới sự hình thành và phát triển kỹ, chiến thuật, đồng thời còn phụ thuộc <br />
vào sự cung cấp dinh dưỡng.<br />
Theo tác giả Datuk Punch Gunalan, Kedulop cho thấy: Thành tích của <br />
môn cầu lông phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố và yếu tố không thể thiếu được <br />
là các tố chất thể lực. Tố chất thể lực được biểu hiện bao gồm các mặt:<br />
Sức bền ưa khí.<br />
Sức bền yếm khí.<br />
Sức mạnh.<br />
Tốc độ.<br />
Tính linh hoạt.<br />
Sự nhanh nhẹn.<br />
Khả năng thăng bằng.<br />
Từ các quan điểm nêu trên tôi mạnh dạn có một số nhận xét sau về quá <br />
trình huấn luyện tố chất thể lực chuyên môn cho VĐV Cầu lông: <br />
Huấn luyện thể lực toàn diện là nguyên tắc cơ bản khi sử dụng lượng <br />
vận động lớn trong quá trình huấn luyện không ngừng nâng cao năng lực làm <br />
<br />
Phạm Văn Định 7 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
việc của hệ thống thần kinh trung ương và các trung khu của nó, nâng cao <br />
năng lực làm việc của các cơ quan nội tạng, nhất là cơ quan tuần hoàn hô hấp <br />
dưới tác động của lượng vận động ngày càng lớn. Đây chính là quá trình làm <br />
biến đổi, thích nghi và không ngừng nâng cao giới hạn khả năng hoạt động <br />
của cơ quan chức phận phù hợp với lượng vận động, duy trì trạng thái sung <br />
sức thể thao và có khả năng điều chỉnh trạng thái đó vào đúng thời kỳ thi đấu. <br />
Thực tế hiện nay như trên đã phân tích, một trận thi đấu thông thường từ 15 <br />
30 phút nhưng có trận kéo dài đến 40 phút, thì huấn luyện thể lực có vị trí và <br />
tầm quan trọng đặc biệt, và cơ sở chính để thực hiện kỹ thuật và nâng cao <br />
hiệu quả thi đấu. Điều này đòi hỏi VĐV Cầu lông phải có một trình độ thể <br />
lực vững vàng để thi đấu trong những tình huống khó khăn, căng thẳng nhất. <br />
Với lối đánh hiện nay của cầu lông hiện đại là thực dụng, hiệu quả, đòi hỏi <br />
những yêu cầu rất cao về các tố chất thể lực đã hình thành xu hướng tập <br />
luyện với thời gian dài, cường độ vận động lớn.<br />
Huấn luyện thể lực chuyên môn cho VĐV cầu lông là quá trình sử <br />
dụng hợp lý các phương tiện chuyên môn của quá trình giáo dục thể chất, tác <br />
động một cách toàn diện đến cơ thể VĐV, nhằm hình thành ở họ các năng <br />
lực chuyên môn phù hợp cho luyện tập và thi đấu. Thi đấu cầu lông hiện đại <br />
thường được thể hiện với tốc độ cao và cường độ lớn, đặc biệt ở các giải <br />
lớn mỗi trận đấu càng ở vòng trong càng mang tính chất căng thẳng, quyết <br />
liệt, do đó đòi hỏi mỗi VĐV có sự chuẩn bị tốt về thể lực. Trong suốt thời <br />
gian trận đấu hoặc ngay trong mỗi tình huống cụ thể, đòi hỏi các VĐV phải <br />
di chuyển hợp lý trên sân, bật nhảy tấn công liên tục, thực hiện động tác rồi <br />
lại di chuyển để tiếp tục kỹ thuật khác. Bởi vậy một yêu cầu trong huấn <br />
luyện thể lực cho VĐV là giúp họ có khả năng thích ứng về thể lực chuyên <br />
môn cao.<br />
1.4. Cơ sở của phương pháp giáo dục sức bền trong môn Cầu lông<br />
Sức bền là khả năng của cơ thể chống lại mệt mỏi trong một hoạt <br />
động nào đó. Trong bất kỳ hoạt động nào cũng xuất hiện các thành phần khác <br />
nhau của các dạng mệt mỏi, song trong lĩnh vực giáo dục thể chất mệt mỏi <br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 8 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
thể lực do hoạt động cơ bắp gây nên chiếm vị trí chủ yếu. Các phương pháp <br />
giáo dục sức bền bao gồm:<br />
Phương pháp nâng cao khả năng ưa khí: Trong khi tác động lên khả <br />
năng ưa khí của cơ thể trong quá trình giáo dục thể chất và huấn luyện thể <br />
thao người ta phải giải quyết 3 nhiệm vụ.<br />
+ Nâng cao mức hấp thụ ôxy tối đa của cơ thể.<br />
+ Phát triển khả năng duy trì mức hấp thụ ôxy đó trong thời gian dài.<br />
+ Làm cho quá trình hô hấp nhanh chóng bước vào hoạt động với năng <br />
suất cao.<br />
Phương pháp nâng cao khả năng yếm khí: Để nâng cao khả năng yếm <br />
khí cần giải quyết 2 nhiệm vụ:<br />
+ Nâng cao khả năng chức phận của cơ chế phốt phocrêatin (CP).<br />
+ Hoàn thiện cơ chế glucôphân. <br />
Như vậy, trình tự tác động có ưu tiên lên các mặt khác nhau của sức <br />
bền trong quá trình huấn luyện trước hết cần phát triển những khả năng hô <br />
hấp, sau đó, phát triển những khả năng glucôphân và cuối cùng phát triển <br />
những khả năng sử dụng năng lượng của phản ứng CP. Điều này liên quan <br />
đến toàn bộ các giai đoạn huấn luyện (ví dụ các giai đoạn tập luyện thể <br />
thao). <br />
Sự phát triển của sức bền phụ thuộc vào mức độ hoàn thiện của sự <br />
phối hợp giữa các chức năng vận động và các chức năng dinh dưỡng, độ bền <br />
vững chức năng của cơ quan nội tạng, đặc biệt là các hệ hô hấp và tim mạch <br />
là những hệ đảm bảo cung cấp ôxy cho cơ thể.<br />
Hoạt động sức bền thể hiện ở các dạng, sức bền chung và sức bền <br />
chuyên môn, sức bền tốc độ và sức mạnh bền. Sức bền là tố chất thể lực <br />
quan trọng để phát triển thể lực chung. Những biện pháp chủ yếu để phát <br />
triển sức bền chung là các bài tập gắng sức với thời gian dài, nhằm nâng cao <br />
khả năng chịu đựng của cơ thể, khắc phục mệt mỏi để duy trì hoạt động vận <br />
động. Phương tiện để phát triển sức bền chung thường là các bài tập việt dã <br />
trên địa hình tự nhiên từ 1.000m đến 3.000m trở lên, có thể sử dụng các bài <br />
tập chạy biến tốc, lên dốc, xuống dốc, và các bài tập mang tính trò chơi vận <br />
<br />
Phạm Văn Định 9 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
động… vận dụng phương pháp chạy đều với cường độ không lớn, phương <br />
pháp vòng tròn, tiến hành dưới dạng trò chơi và thi đấu, khi tiến hành phương <br />
pháp này cần chú ý đặc điểm đối tượng và tập luyện theo nguyên tắc tăng <br />
dần lượng vận động.<br />
II. Thực trạng vấn đề<br />
Để đánh giá thực trạng về sức bền cho các em VĐV Cầu lông trường <br />
THCS Buôn Trấp, tôi đã tiến hành tìm hiểu và nhận thấy:<br />
Thị Trấn Buôn Trấp là nơi có phong trào tập luyện Cầu lông khá phát <br />
triển môn Cầu lông đã được quần chúng nhân dân nhanh chóng đón nhận và <br />
tập luyện. Chính vì vậy số lượng các em VĐV của trường tham gia tập luyện <br />
rất đông. Tuy phong trào phát triển mạnh như vậy nhưng thành tích trong mấy <br />
năm gần đây còn nhiều hạn chế.<br />
Trong công tác giảng dạy và huấn luyện môn Cầu lông thì các em cần <br />
được trang bị sức bền chuyên môn và hoàn thiện kỹ chiến thuật là nhiệm vụ <br />
hàng đầu của quá trình huấn luyện. Huấn luyện sức bền chuyên môn hoàn <br />
thiện sẽ là tiền đề cho việc thực hiện các động tác được tốt và hiệu quả hơn. <br />
Có như vậy trong quá trình thi đấu VĐV mới có thể phát huy được sức mạnh <br />
trong các tình huống, phát huy được khả năng dứt điểm để dành được thắng <br />
lợi. Mặt khác việc trang bị sức bền toàn diện cho các VĐV cầu lông là nhiệm <br />
vụ thường xuyên và liên tục của giáo viên, HLV trong suốt quá trình huấn <br />
luyện. <br />
Để tìm hiểu kế hoạch huấn luyện vận động viên Cầu lông trường <br />
THCS Buôn Trấp đề tài đã đi vào nghiên cứu một số vấn đề sau.<br />
1. Thời gian huấn luyện<br />
Thời gian dành cho các nội dung huấn luyện trong 6 tháng được thể <br />
hiện ở bảng 1.3<br />
Bảng 1.3. Thực trạng kế hoạch huấn luyện cho VĐV Cầu lông <br />
trường THCS Buôn Trấp<br />
Nội dung huấn Thời gian<br />
TT Ghi chú<br />
luyện Số giờ Tỷ lệ %<br />
1 Huấn luyện kỹ thuật 120/410 29.27<br />
<br />
Phạm Văn Định 10 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
2 Huấn luyện sức bền 102/410 24.88<br />
3 Huấn luyện chiến 109/410 26.59<br />
thuật<br />
4 Huấn luyện tâm lý 21/410 5.12<br />
5 Thi đấu 43/410 10.49<br />
6 Kiểm tra 13/410 3.17<br />
Tổng 410<br />
Qua bảng 1.3 cho thấy: Trong kế hoạch huấn luyện 6 tháng cho các em <br />
VĐV trong tổng số 410 giờ tập luyện các nội dung kỹ thuật, chiến thuật, thể <br />
lực tâm lý, thì thời gian dành cho việc huấn luyện sức bền của các em tương <br />
đối ít, chiếm 24.88% tổng số thời gian huấn luyện nên hiệu quả thi đấu tại <br />
một số giải của các em chưa cao. Bên cạnh đó tỷ lệ huấn luyện chiến thuật <br />
lại khá nhiều lên tới 29.27%. Qua bảng trên ta có thể thấy được các em chỉ <br />
được huấn luyện kỹ, chiến thuật, huấn luyện sức bền tuy cũng được chú <br />
trọng nhưng thời gian chưa nhiều.<br />
2. Thực trạng sử dụng các bài tập huấn luyện sức mạnh tốc độ <br />
cho VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp<br />
Để đánh giá thực trạng một cách chính xác việc sử dụng các bài tập <br />
phát triển sức bền cho VĐV Cầu lông của trường THCS Buôn Trấp. Đề tài <br />
tiến hành quan sát và theo dõi quá trình huấn luyện cùng với việc thực hiện <br />
các bài tập của VĐV thông qua tập luyện và thi đấu. Kết quả được trình bày <br />
ở bảng 1.4<br />
Bảng 1.4. Thực trạng phân phối thời gian huấn luyện sức bền <br />
chuyên môn cho vận động viên Cầu lông trường THCS Buôn Trấp<br />
TT Nội dung Số giáo án Tỷ lệ %<br />
1 Sức nhanh 7 25.00<br />
2 Sức mạnh 8 28.57<br />
3 Khả năng phối hợp vận động 4 14.29<br />
4 Mềm dẻo 0 0.00<br />
Chung 5 17.86<br />
5 Sức bền<br />
Chuyên môn 4 14.29<br />
Tổng số: 28 100.00<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 11 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Qua bảng 1.4 cho thấy: Số giáo án huấn luyện sức bền chuyên môn cho <br />
vận động viên Cầu lông trường THCS Buôn Trấp như sau:<br />
Thời gian huấn luyện sức nhanh là: 25.00%<br />
Thời gian huấn luyện sức mạnh là: 28.57%<br />
Thời gian huấn luyện khả năng phối hợp vận động là: 14.27%<br />
Thời gian huấn luyện mềm dẻo là: 0,0%<br />
Thời gian huấn luyện sức bền chung là 17.86%<br />
Thời gian huấn luyện sức bền chuyên môn là 14.29%<br />
Sức bền chuyên môn là tố chất thể lực rất quan trọng đối với VĐV <br />
Cầu lông. Chính vì vậy thời gian huấn luyện sức bền chuyên môn (14.29%) <br />
so với các tố chất thể lực khác trong chương trình huấn luyện là thấp. Theo <br />
tiêu chuẩn thì thời gian tập luyện sức bền chuyên môn chiếm tỷ lệ khoảng <br />
18% là hợp lý.<br />
3. Thực trạng sử dụng các bài tập huấn luyện sức mạnh tốc độ <br />
cho VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp<br />
Để đánh giá thực trạng việc sử dụng các bài tập phát triển sức chuyên <br />
môn cho VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp tôi tiến hành quan sát và <br />
theo dõi quá trình huấn luyện cùng với việc thực hiện các bài tập của VĐV <br />
thông qua tập luyện và thi đấu. Kết quả được trình bày ở bảng 3<br />
4. Thực trạng sử dụng bài tập huấn luyện sức bền chuyên môn <br />
cho VĐV Cầu lông trường THCS Buôn Trấp<br />
Để đánh giá thực trạng sử dụng bài tập phát triển sức bền chuyên môn <br />
cho đối tượng nghiên cứu, tôi tiến hành quan sát các buổi tập thể lực cho vận <br />
động viên Cầu lông tại nhà thi đấu trường THCS Buôn Trấp, tiến hành phân <br />
tích giáo án huấn luyện để tìm ra những bài tập thường được sử dụng trong <br />
huấn luyện thể lực nói chung và huấn luyện sức bền chuyên môn nói riêng. <br />
Kết quả cho thấy trong huấn luyện sức bền chuyên môn cho đối tượng <br />
nghiên cứu mới sử dụng 13 bài tập thuộc nhóm bài tập không cầu và bài tập <br />
với cầu bao gồm:<br />
Bật nhảy đập cầu trên lưới<br />
Lùi 2 bước bật nhảy đập cầu<br />
<br />
Phạm Văn Định 12 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Di chuyển từ giữa sân ra 4 góc<br />
Di chuyển tới 6 điểm trên sân<br />
Di chuyển ngang sân đơn<br />
Di chuyển tiến lùi<br />
Di chuyển 3 bước đánh cầu cao sâu liên tục<br />
Tại chỗ nhảy đập cầu liên tục<br />
Tại chỗ làm động tác phông cầu liên tục<br />
Lùi bật nhảy đập cầu 2 góc cuối sân<br />
Di chuyển đánh cầu toàn sân<br />
Di chuyển 2 góc lưới làm động tác bỏ nhỏ<br />
Di chuyển trên lưới sủi cầu và đánh cầu cao sâu<br />
Huấn luyện sức bền chuyên môn môn Cầu lông là công việc quan trọng <br />
và có thể sử dụng rất đa dạng các bài tập và phương pháp huấn luyện. Tuy <br />
nhiên, trên thực tế lại chỉ sử dụng một số ít bài tập. Hơn nữa, các bài tập này <br />
mới chỉ được sử dụng theo kinh nghiệm cá nhân của huấn luyện viên mà <br />
chưa được nghiên cứu khoa học để xác định hiệu quả huấn luyện. Vì vậy, <br />
khi ứng dụng thực tế còn đạt hiệu quả chưa cao.<br />
Cầu lông là môn thể thao thi đấu đối kháng gián tiếp trong khoảng thời <br />
gian tương đối dài. Trong suốt thời gian thi đấu, VĐV Cầu lông luôn phải di <br />
chuyển linh hoạt, thực hiện động tác tấn công và phỏng thủ hoặc là nhanh <br />
mạnh, hoặc là khéo léo... Vì vậy, sức bền chuyên môn rất quan trọng trong <br />
quá trình tập luyện và thi đấu cầu lông.<br />
III. Các giải pháp đã thực hiện để giải quyết vấn đề<br />
1. Lựa chọn và ứng dụng bài tập phát triển sức bền chuyên môn <br />
cho vận động viên Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp<br />
1.1. Lựa chọn bài tập nhằm phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
vận động viên Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp<br />
1.1.1. Xác định nguyên tắc lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên <br />
môn<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 13 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Để lựa chọn được các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho VĐV <br />
Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, trước hết tôi tiến hành xác định nguyên <br />
tắc lựa chọn bài tập.<br />
Căn cứ vào các nguyên tắc huấn luyện, dựa và cơ sở lý luận của sức <br />
bền, dựa vào đặc điểm tâm sinh lý và trình độ thực tế về sức bền chuyên môn <br />
của VĐV Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, dựa vào mục đích yêu cầu về <br />
huấn luyện thể lực .<br />
Nguyên tắc lựa chọn các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp như sau:<br />
Nguyên tắc 1: Các bài tập được lựa chọn phải có tính định hướng phát <br />
triển sức sức bền chuyên môn rõ rệt nhằm tác động trực tiếp vào các nhóm cơ <br />
chủ yếu tham gia vào hoạt động kỹ chiến thuật Cầu lông.<br />
Nguyên tắc 2: Việc lựa chọn các bài tập phải đảm bảo tính khả thi, có <br />
nghĩa là các bài tập có thể thực hiện được trên đối tượng và điều kiện tập <br />
luyện của VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp. <br />
Nguyên tắc 3: Các bài tập lựa chọn phải đảm bảo tính hợp lý, nghĩa là <br />
nội dung, hình thức, khối lượng vận động phải phù hợp với đặc điểm đối <br />
tượng, điều kiện thực tiễn của nhà trường.<br />
Nguyên tắc 4: Các bài tập phải có tính hiệu quả, nghĩa là các bài tập <br />
phải nâng cao được năng lực sức bền chuyên môn cho VĐV cầu lông Trường <br />
THCS Buôn Trấp.<br />
Nguyên tắc 5: Các bài tập phải có tính đa dạng, tạo hứng thú tập <br />
luyện cho các em.<br />
Nguyên tắc 6: Các bài tập phải có tính tiếp cận với xu hướng sử dụng <br />
các biện pháp và phương pháp huấn luyện sức bền chuyên môn trong huấn <br />
luyện hiện đại.<br />
Trên cơ sở các nguyên tắc lựa chọn, tôi tiến hành lựa chọn các bài tập <br />
phát triển sức bền chuyên môn cho các em (đối tượng nghiên cứu.)<br />
1.1.2. Lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho vận động <br />
viên cầu lông Trường THCS Buôn Trấp<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 14 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Để lựa chọn được các bài tập đa dạng và phù hợp phát triển sức bền <br />
chuyên môn cho các em, tôi tiến hành tham khảo các tài liệu có liên quan. Tôi <br />
đã tổng hợp được 16 bài tập thuộc các nhóm bài tập không cầu, bài tập với <br />
cầu, bài tập trò chơi và thi đấu. Cụ thể gồm:<br />
* Nhóm bài tập không cầu: 05 bài<br />
1. Di chuyển ngang sân đơn<br />
2. Di chuyển tiến lùi dọc sân<br />
3. Bật nhảy tại chỗ làm động tác đập cầu liên tục<br />
4. Di chuyển tiến làm động tác bắt bỏ nhỏ và lùi đập cầu<br />
5. Di chuyển 6 điểm trên sân liên tục<br />
* Nhóm bài tập với cầu: 08 bài tập<br />
6. Di chuyển 4 góc đập cầu và sủi cầu<br />
7. Di chuyển đánh cầu trên lưíi, lïi vÒ bËt nh¶y ®Ëp cÇu trong 1<br />
phót<br />
8. Di chuyển bật nhảy 2 góc đánh cầu trên lưới <br />
9. Phát cầu ngắn và phối hợp bật nhảy đánh cầu trên lưới<br />
10. Bài tập di chuyển ngang cuối sân bật nhảy đánh cầu góc<br />
11. Di chuyển 2 bước lên lưới vồ cầu trong 2 phút<br />
12. Bài tập nhiều cầu với kỹ thuật tổng hợp<br />
13. Di chuyển lùi đánh cầu cao sâu, lên lưới đặt cầu 3 phút<br />
* Nhóm bài tập trò chơi và thi đấu: 03 bài tập<br />
14. Thi đấu đôi<br />
15. Thi đấu đơn<br />
16. Thi đấu 30 điểm<br />
<br />
IV. Tính mới của giải pháp<br />
Như vậy, sau 6 tháng tập luyện với các bài tập tôi đã đưa ra, trình độ <br />
sức bền chuyên môn của các em đã tốt hơn hẳn so với trước khi tập luyện, <br />
nghĩa là các bài tập tôi lựa chọn đã có tác dụng tốt trong việc phát triển sức <br />
bền chuyên môn cho VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp.<br />
V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 15 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Bước đầu ứng dụng các bài tập lựa chọn trong thực tế. Kết quả, các <br />
bài tập lựa chọn đã có tác dụng tốt trong việc phát triển sức bền chuyên môn <br />
cho VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 16 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
Phần thứ 3: Kết luận, kiến nghị<br />
I. Kết luận<br />
Cũng như một số môn thể thao khác sức bền chuyên môn trong tập <br />
luyện và thi đấu có ý nghĩa quan trọng, nó quyết định đến thành tích của các <br />
em. Cầu lông thi đấu đòi hỏi phải kết hợp với những năng lực vận động của <br />
con người trong đó có sức bền chuyên môn chiếm một vị trí quan trọng.<br />
Sau khi nghiên cứu và đưa vào áp dụng các bài tập phát triển sức bền <br />
chuyên môn cho VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, tôi n h ậ n thấy <br />
thể lực của các em được nâng lên rõ rệt. Từ đó các em năm bắt kĩ thuật <br />
được tốt hơn. Giờ học của các em sinh động hơn, không bị nhàm chán, gò bó.<br />
Tôi đã chọn ra được 4 bài kiểm tra đánh giá sức bền chuyên môn cho các em <br />
VĐV cầu lông Trường THCS Buôn Trấp, bao gồm:<br />
1. Di chuyển ngang sân đơn 40 lần (s)<br />
Di chuyển 4 góc tiến lùi mô phỏng động tác đập cầu <br />
2.<br />
và sủi cầu 1 phút (lần)<br />
3. Di chuyển nhặt đổi cầu 6 điểm trên sân 1 vòng (s)<br />
4. Di chuyển lùi 3 bước bật nhảy đập cầu 20 lần (s)<br />
Tôi đã lựa chọn được 16 bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho đối <br />
tượng nghiên cứu gồm:<br />
* Nhóm bài tập không cầu: 05 bài<br />
1. Di chuyển ngang sân đơn<br />
2. Di chuyển tiến lùi dọc sân<br />
3. Bật nhảy tại chỗ làm động tác đập cầu liên tục<br />
4. Di chuyển tiến làm động tác bắt bỏ nhỏ và lùi đập cầu<br />
5. Di chuyển 6 điểm trên sân liên tục<br />
* Nhóm bài tập với cầu: 08 bài tập<br />
6. Di chuyển 4 góc đập cầu và sủi cầu<br />
7. Di chuyển đánh cầu trên lưíi, lïi vÒ bËt nh¶y ®Ëp cÇu trong 1<br />
phót<br />
8. Di chuyển bật nhảy 2 góc đánh cầu trên lưới <br />
9. Phát cầu ngắn và phối hợp bật nhảy đánh cầu trên lưới<br />
10. Bµi tËp di chuyÓn ngang cuèi s©n bËt nh¶y ®¸nh cÇu<br />
<br />
Phạm Văn Định 17 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
gãc<br />
11. Di chuyÓn 2 bưíc lªn lưíi vå cÇu trong 5 phót<br />
12. Bµi tËp nhiÒu cÇu víi kü thuËt tæng hîp<br />
13.Di chuyển lùi đánh cầu cao sâu, lên lưới đặt cầu 3 phút<br />
* Nhóm bài tập trò chơi và thi đấu: 03 bài tập<br />
14.Thi đấu đôi<br />
15.Thi đấu đơn<br />
16.Thi đấu 30 điểm<br />
II. Kiến nghị<br />
Từ những kết luận của đề tài tôi có các kiến nghị sau:<br />
1. Kết quả nghiên cứu của đề tài có thể làm tài liệu tham khảo cho <br />
HLV đội tuyển Cầu lông các trường, các CLB trong quá trình huấn luyện phát <br />
triển sức bền chuyên môn cho VĐV.<br />
2. Nên áp dụng các bài tập đề tài đã lựa chọn vào kế hoạch huấn luyện <br />
học sinh năng khiếu Cầu lông trường THCS Buôn Trấp, đồng thời phổ biến <br />
làm tài liệu tham khảo cho các trường trên địa bàn huyện.<br />
3. Xây dựng các Câu lạc bộ sở thích trong nhà trường để tập luyện và <br />
sinh hoạt thường xuyên nhằm phát triển sức bền, nâng cao sức khỏe cho các <br />
em. <br />
4. Tuyên truyền cho các em tự nguyện đăng ký môn thể thao mình ưa <br />
thích khi học môn thể dục để tập luyện thường xuyên nâng cao thành tích.<br />
5. Cần mở rộng nghiên cứu này trên các đối tượng khác để hình thành <br />
hệ thống bài tập phù hợp với các đối tượng, các lứa tuổi khác<br />
Do điều kiện và thời gian còn nhiều hạn chế. Đề tài chỉ dừng lại ở <br />
việc nghiên cứu lựa chọn các bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho một <br />
số đối tượng là VĐV Cầu lông Trường THCS Buôn Trấp. Rất mong được sự <br />
quan tâm hơn nữa của các đồng nghiệp để nghiên cứu xây dựng được một hệ <br />
thống các bài tập phát triển thể lực nói chung đối với các môn thể thao và sức <br />
bền chuyên môn nói riêng cho VĐV Cầu lông.<br />
Xin chân thành cảm ơn!<br />
<br />
Buôn Trấp, ngày 2 tháng 04 năm 2019.<br />
Người viết<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 18 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP TRƯỜNG<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN CẤP HUYỆN<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
.......................................................................................................................<br />
<br />
CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 19 Năm học: 20182019<br />
Đề tài: “Kinh nghiệm lựa chọn bài tập phát triển sức bền chuyên môn cho <br />
học sinh Cầu lông cấp THCS”<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO<br />
<br />
1. Trần Văn Vinh, Đào Chí Thành (1998), Giáo trình Cầu Lông, NXB <br />
TDTT, Hà Nội.<br />
<br />
2. Lê Bửu, Dương Nghiệp Chí, Nguyễn Hiệp (1983), Lý luận và phương <br />
pháp huấn luyện thể thao, sở TDTT Thành phố HCM.<br />
<br />
3. Lưu Quang Hiệp, Phạm Thị Uyên (1995), Sinh lý học TDTT, NXB <br />
TDTT, Hà Nội.<br />
<br />
4. Nguyễn Hạc Thúy, Nguyễn Quý Bình (2000), Huấn luyện thể lực cho <br />
vận động viên cầu lông, NXB TDTT, Hà Nội.<br />
<br />
5. Nguyễn Toán (1998), Cơ sở lý luận và phương pháp đào tạo VĐV , <br />
NXB TDTT, Hà Nội.<br />
<br />
6. Nguyễn Toán, Phạm Danh Tốn (2000), Lý luận và phương pháp thể <br />
dục thể thao, NXB TDTT, Hà Nội.<br />
<br />
<br />
<br />
<br />
Phạm Văn Định 20 Năm học: 20182019<br />