I. PH N M ĐUẦ Ở Ầ
1. Lý do ch n đ tài:ọ ề
Bác H kinh yêu cua chung ta luc sinh th i có nói: “ Vì l i ích m i năm ồ ơ ợ ườ
tr ng cây, vì l i ích trăm năm tr ng ng i ”. Bác luôn quan tâm đn n n giáo d cồ ợ ồ ườ ế ề ụ
c a n c nhà, đc bi t là nh ng m m non t ng lai c a đt n c. Bác luôn kìủ ướ ặ ệ ữ ầ ươ ủ ấ ướ
v ng th h thi u nhi sau nay s đa n c nhà sánh vai v i các c ng qu c nămọ ế ệ ế ẽ ư ướ ớ ườ ố
châu. Đ th c hi n nguy n v ng đó c a Bác, Đng và nhà n c ta hi n nay r tể ự ệ ệ ọ ủ ả ướ ệ ấ
chú tr ng đn s nghi p tr ng ng i.ọ ế ự ệ ồ ườ
Nhà tr ng chính là n i k t tinh trình đ văn minh c a m t qu c gia, là n iườ ơ ế ộ ủ ộ ố ơ
giáo d c th h tr tr thành nh ng ng i có ích cho xã h i, giúp các em phát tri nụ ế ệ ẻ ở ữ ườ ộ ể
v m i m t. Trong ch ng trình Ti ng Vi t, vi c d y đúng chính t ph i đc coiề ọ ặ ươ ế ệ ệ ạ ả ả ượ
tr ng ngay t bu i đu đi h c, t khi cac em b c vao l p 1 va ca câp h c ti u ọ ừ ổ ầ ọ ư ươ ơ ọ ể
h c. Phân môn chính t có nhi m v ch y u rèn luy n cho h c sinh n m các quyọ ả ệ ụ ủ ế ệ ọ ắ
t c và thói quen vi t đúng - chu n chính t ti ng Vi t. Cùng v i các phân mônắ ế ẩ ả ế ệ ớ
khác, chính t giúp cho h c sinh chi m lĩnh văn hóa Vi t - làm công c đ giaoả ọ ế ệ ụ ể
ti p, t duy. Vì v y, chính t đc d y liên t c t l p M t đn l p Năm v i cácế ư ậ ả ượ ạ ụ ừ ớ ộ ế ớ ớ
lo i bài nh : nhìn - vi t, nghe - vi t, nh - vi t, bài t p so sánh, … Va nh thê giup ạ ư ế ế ớ ế ậ ư
các em đc h c môn chính t m t cách khoa h c, c n th n và s d ng công cượ ọ ả ộ ọ ẩ ậ ử ụ ụ
này su t nh ng năm tháng trong th i kì h c t p nhà tr ng cũng nh su t cu cố ữ ờ ọ ậ ở ườ ư ố ộ
đi. ờ
Th nh ng, hi n t ng vi t sai chính t không ch x y ra đi v i h c sinhế ư ệ ượ ế ả ỉ ả ố ớ ọ
trong nhà tr ng, tình tr ng sai chính t đã xu t hi n r t ph bi n ngoài xã h i,ườ ạ ả ấ ệ ấ ổ ế ộ
trên các ph ng ti n truy n thông, pa-nô, áp phích, internet, … nh t là h c sinhươ ệ ề ấ ở ọ
b c ti u h c. C th là trên đa bàn các xã EaNa n i cac em hoc sinh tr ng Tiêu ậ ể ọ ụ ể ị ơ # ươ
hoc Lê H ng Phong đang sinh sông. S ng trên m t đa bàn nh ng gia đình các em# ồ ố ộ ị ư
đn t nhi u vùng quê khác nhau, gi ng nói khác nhau. Em thì nói gi ng mi nế ừ ề ọ ọ ề
1
Nam, em gi ng mi n B c, em gi ng mi n Trung. Th ng nh ng em gi ng mi nọ ề ắ ọ ề ườ ữ ọ ề
Nam hay đc và vi t sai các ti ng có âm cu i là c/t; (ví d : cát/các; bác/bát, …); âmọ ế ế ố ụ
cu i n/ng (ví d : lan/lang; đan/đang; bàn/bàng, l n/l ng…); v n im/iêm (ví d :ố ụ ươ# ươ# ầ ụ
tim/tiêm; chim/chiêm; lim/liêm …); v n ip/iêp (ví d : kíp/ki p; ..). Nh ng em gi ngầ ụ ế ữ ọ
mi n B c hay sai l i âm đu s/x (ví d : x ng/s ng; x u/s u; xa/sa;….). Cònề ắ ỗ ầ ụ ươ ươ ấ ấ
nh ng em gi ng mi n Trung sai l i d u h i/ngã (ví d : đ/đ; ng /ngã;…); …ữ ọ ề ỗ ấ ỏ ụ ổ ỗ ả
Trong th c t , vùng nào thì hi u theo vùng y nên th t ra trong t ng đaự ế ể ấ ậ ừ ị
ph ng ki u phát âm nh v y đã thành quen tai, ai cũng hi u, d cho qua, có đi uươ ể ư ậ ể ễ ề
s s ng chung, pha tr n c dân trong các vùng mi n c a c n c hi n nay là phự ố ộ ư ề ủ ả ướ ệ ổ
bi n, nên khó khăn trong vi c nghe - vi t sao cho đúng là m t v n đ l n đi v iế ệ ế ộ ấ ề ớ ố ớ
chính t Vi t Nam. ả ệ
Tr c tình hình h c sinh vi t sai chính t làm nh h ng đn k t qu h c t pướ ọ ế ả ả ưở ế ế ả ọ ậ
môn Ti ng Vi t nói chung cũng nh các môn h c khác. Trong quá trình gi ngở ế ệ ư ọ ả
d y, b n thân tôi luôn dành nhi u th i gian suy nghĩ đ đi tìm câu tr l i: “Làm thạ ả ề ờ ể ả ờ ế
nào đ h n ch t l h c sinh vi t sai chính t ?” Vì Ti ng Vi t là linh h n dân t cể ạ ế ỉ ệ ọ ế ả ế ệ ồ ộ
Vi t, văn hóa Vi t. Vi t đúng, nói chu n ti ng Vi t là vi c c n ph i làm ngay. ệ ệ ế ẩ ế ệ ệ ầ ả
V i ý nghĩ trên, tôi m nh d n ch n phân môn chính t đ nghiên c u và thớ ạ ạ ọ ả ể ứ ể
hi n trong vi c đi m i ph ng pháp d y h c chính t ti u h c. Đó cũng chínhệ ệ ổ ớ ươ ạ ọ ả ở ể ọ
là lý do tôi ch n đ tài ọ ề “M t s bi n pháp giúp h c sinh h c t t phân môn chínhộ ố ệ ọ ọ ố
t - l p Năm”.ả ớ
2. M c tiêu, nhi m v c a đ tài:ụ ệ ụ ủ ề
Trong quá trình gi ng d y thì th c tr ng trong t ng l p, t ng đi t ng h cả ạ ự ạ ừ ớ ừ ố ượ ọ
sinh cũng khác nhau, nên tôi nh n th y v n đ đt ra c n gi i quy t là giáo viênậ ấ ấ ề ặ ầ ả ế
ph i tìm ra ph ng pháp d y đúng, d y hay, hi u qu nh t đ giúp h c sinh kh cả ươ ạ ạ ệ ả ấ ể ọ ắ
ph c vi t sai l i chính t theo đúng quy c c a ngành Giáo d c và c a xã h i.ụ ế ỗ ả ướ ủ ụ ủ ộ
Giúp các em vi t đúng chính t đ khi vi t m t văn b n hay m t lá đn…ế ả ể ế ộ ả ộ ơ
2
không ph i m c l i chính t và là hành trang quan tr ng đ sau này các em h c t tả ắ ỗ ả ọ ể ọ ố
môn Ti ng Vi t THCS và THPT.ế ệ ở
3. Đi t ng nghiên c u: ố ượ ứ
- Th c tr ng vi t sai chính t .ự ạ ế ả
- Bi n pháp kh c ph c l i chính t . ệ ắ ụ ỗ ả
- M t s bài vi t chính t c a h c sinh kh i l p Năm các năm h c tr c, đcộ ố ế ả ủ ọ ố ớ ọ ướ ặ
bi t là h c sinh l p 5B Tr ng Ti u h c Lê Hông Phong năm h c 2017 - 2018.ệ ọ ớ ườ ể ọ ọ
4. Gi i h n c a đ tài: ớ ạ ủ ề
- Ch ng trình và n i dung c a phân môn chính t l p Năm. ươ ộ ủ ả ớ
- Tài li u h ng d n h c môn Ti ng Vi t l p 5.ệ ướ ẫ ọ ế ệ ớ
- Nghiên c u các tài li u v “Ph ng pháp d y h c môn chính t ti uứ ệ ề ươ ạ ọ ả ở ể
h c”ọ
5. Ph ng pháp nghiên c u:ươ ứ
Đ hoàn thành sáng ki n kinh nghi m này, tôi đã dùng m t s ph ng phápể ế ệ ộ ố ươ
sau:
a. Nghiên c u tài li u:ứ ệ
Nghiên c u nh ng tài li u có liên quan đn phân môn Chính t l p Nămứ ữ ệ ế ả ớ
b. Ph ng pháp th c nghi m:ươ ự ệ
Ti n hành thu th p các s li u trong đi u ki n cho phép đ đm b o cho sế ậ ố ệ ề ệ ể ả ả ự
th hi n tích c c các n i dung nghiên c u.ể ệ ự ộ ứ
c. Ph ng pháp trò chuy n – ph ng v n:ươ ệ ỏ ấ
B n thân tr c ti p trò chuy n, trao đi v i m t s giáo viên trong tr ng, đcả ự ế ệ ổ ớ ộ ố ườ ặ
bi t giáo viên kh i Năm tr ng Ti u h c Lê H ng Phong.ệ ố ườ ể ọ ồ
d. Ph ng pháp nghiên c u s n ph m ho t đng:ươ ứ ả ẩ ạ ộ
Phân tích, đánh giá bài làm c a h c sinh phân môn Chính t l p Năm, quaủ ọ ở ả ớ
t ng đt ki m tra đnh kì c a năm h c 2017-2018.ừ ợ ể ị ủ ọ
3
e. Ph ng pháp phân tích- t ng h p.ươ ổ ợ
g. Ph ng pháp th ng kê.ươ ố
II. PH N N I DUNGẦ Ộ
1. C s lý lu n c a đ tài:ơ ở ậ ủ ề
Các lĩnh v c ngôn ng nh : ngôn ng h c, ng pháp h c, phong cách h cự ữ ư ữ ọ ữ ọ ọ
đu có nh ng đóng góp v m t lý lu n đ các nhà khoa h c giáo d c biên so nề ữ ề ặ ậ ể ọ ụ ạ
ch ng trình h c Ti ng Vi t cho t ng c p h c. phân môn chính t , các lĩnh v cươ ọ ế ệ ừ ấ ọ Ở ả ự
c a ngôn ng h c đu có s đóng góp đ hình thành c s khoa h c. Ch ng h nủ ữ ọ ề ự ể ơ ở ọ ẳ ạ
nh ng pháp văn b n giúp cho vi c xác đnh rõ nghĩa c a t trong văn b n, xácư ữ ả ệ ị ủ ừ ả
đnh rõ các âm ti t c a t đó mà vi t đúng chính t . Riêng lĩnh v c ng âm h c làị ế ủ ừ ế ả ự ữ ọ
c s lý lu n g n bó m t thi t v i v n đ chính t .ơ ở ậ ắ ậ ế ớ ấ ề ả
Ch vi t c a ti ng Vi t là ch vi t ghi âm cho nên nguyên t c chính t ti ngữ ế ủ ế ệ ữ ế ắ ả ế
Vi t ch y u là nguyên t c ng âm h c. Ngoài ra, chính t ti ng Vi t còn đcệ ủ ế ắ ữ ọ ả ế ệ ượ
xây d ng trên m t s nguyên t c n a nh nguyên t c truy n th ng l ch s , nguyênự ộ ố ắ ữ ư ắ ề ố ị ử
t c khu bi t, … Nh ng nguyên t c này có lúc không đng nh t v i nguyên t c ngắ ệ ữ ắ ồ ấ ớ ắ ữ
âm h c, do v y chính t ti ng Vi t cũng còn có nh ng tr ng h p không th ngọ ậ ả ế ệ ữ ườ ợ ố
nh t. C th trong ti ng Vi t cách phát âm nh ng vùng mi n có khác nhauấ ụ ể ế ệ ở ữ ề
(ph ng ng ). Bên c nh đó l i có tr ng h p t mang hai bi n th phát âm, khó cóươ ữ ạ ạ ườ ợ ừ ế ể
th nói bi n âm nào là chu n.ể ế ẩ
Ví d : tròng trành - chòng chành ; lang thang – lan than; …ụ
sung s ng – xung x ng ; sum sê - xum xuê; …ướ ướ
tuyên truy n – tiên tri nề ề ; gi ng chi u – d ng chíu; …ườ ế ườ
Ho c có khi m t cách phát âm nh ng l i có hai cách vi t.ặ ộ ư ạ ế
Ví d : ụ i: trong lí lu n, mĩ thu t, …ậ ậ
y: trong Lý Thái T , th ký, …ổ ư
B n thân h th ng âm v ti ng Vi t còn có m t s âm v không ghi th ng nh t,ả ệ ố ị ế ệ ộ ố ị ố ấ
4
/ i /
m t âm có th ghi b ng nhi u con ch .ộ ể ằ ề ữ
Ví d : c: con cu cụ ố
/ c / k: cái kimờ
q: t qu c ổ ố
Tr c nh ng khó khăn trên, vi c xác đnh tr ng đi m chính t c n cho d yướ ữ ệ ị ọ ể ả ầ ạ
h c sinh vùng ph ng ng , m t m t ph i coi tr ng h th ng âm chu n toàn dân,ọ ươ ữ ộ ặ ả ọ ệ ố ẩ
m t khác ph i tham kh o bi n th phát âm đa ph ng, đng th i ph i dùng nghĩaặ ả ả ế ể ị ươ ồ ờ ả
đ s d ng d a vào các văn c nh.ể ử ụ ự ả
2. Th c tr ng c a v n đ:ự ạ ủ ấ ề
Dân t c Vi t Nam tr i qua b n nghìn năm văn hi n, đã tích lũy đc m tộ ệ ả ố ế ượ ộ
kho tàng t p quán văn h c và văn hóa r t đa d ng, phong phú. Ch vi t (theo m uậ ọ ấ ạ ữ ế ẫ
t La tinh) c a dân t c ta tuy m i hình thành h n m t trăm năm nay, nh ng đãự ủ ộ ớ ơ ộ ư
thành tr c t then ch t c a n n văn hóa n c nhà. Vi c gi gìn s trong sáng c aụ ộ ố ủ ề ướ ệ ữ ự ủ
ti ng Vi t c trong l i nói, l n ch vi t là vi c làm h t s c c n thi t c a t t cế ệ ả ờ ẫ ữ ế ệ ế ứ ầ ế ủ ấ ả
m i ng i dân Vi t Nam.ọ ườ ệ
Th nh ng hi n t ng vi t sai chính t đang là m i quan tâm c a nhi uế ư ệ ượ ế ả ố ủ ề
ng i, c a c ng đng xã h i. Vi c vi t sai chính t xu t hi n ngày càng nhi u,ườ ủ ộ ồ ộ ệ ế ả ấ ệ ề
không ch là h c sinh Ti u h c, h c sinh Trung h c, sinh viên, đôi khi có c m t sỉ ọ ể ọ ọ ọ ả ộ ố
giáo viên và nh ng ng i thành đt, và trên m t s pa- nô, b ng hi u, qu ng cáoữ ườ ạ ộ ố ả ệ ả
n a,...ữ
Hi n nay đa s h c sinh th ng thích xem truy n tranh nh : Đô-rê-mon, Co-ệ ố ọ ườ ệ ư
nan, Th y th M t trăng, B y viên ng c r ng, … h n là đc sách, t p chí văn h c,ủ ủ ặ ả ọ ồ ơ ọ ạ ọ
… Vi c không có thói quen, không có ni m đam mê đc sách d n t i v n t ngệ ề ọ ẫ ớ ố ừ ữ
nghèo nàn, ít i. Ng i đc sách nhi u s có v n t càng nhi u thì ít khi vi t saiỏ ườ ọ ề ẽ ố ừ ề ế
chính t .ả
Thông th ng môn chính t m i có yêu c u v vi t đúng, vi t đp. Còn l iườ ả ớ ầ ề ế ế ẹ ạ
m t s môn h c khác, giáo viên th ng b qua vi c soát l i, th m chí ch yêu c uộ ố ọ ườ ỏ ệ ỗ ậ ỉ ầ
h c sinh h c thu c, tính toán đúng. H n n a bài v thì nhi u, th i gian h n h p, ápọ ọ ộ ơ ữ ở ề ờ ạ ẹ
5
