SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc lớp 3
lượt xem 5
download
Mục tiêu của đề tài là Giúp học sinh học tốt phân môn Tập đọc, góp phần nâng cao chất lượng đọc tốt các văn bản như: đọc đúng, đọc nhanh, đọc hiểu, đọc diễn cảm. Củng cố các cách đọc cho học sinh, từ đó hình thành cho học sinh lòng ham đọc sách, thói quen làm việc với các văn bản và thường xuyên đọc nhiều văn bản để có ích cho cuộc sống.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc lớp 3
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 I. Phần mở đầu I.1. Lý do chọn đề tài Chúng ta biết rằng, tiếng Việt có vai trò cực kì quan trọng trong đời sống con người. Với con người, tiếng Việt là công cụ để giao tiếp và tư duy. Đối với học sinh tiểu học thì tiếng Việt càng có vai trò quan trọng hơn, vì đó là tiếng phổ thông dùng trong giao tiếp chính thức hàng ngày của các em. Bên cạnh đó, tiếng Việt còn có nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh. Năng lực hoạt động ngôn ngữ này được thể hiện ở bốn dạng hoạt động tương ứng với bốn kỹ năng “nghe, nói, đọc, viết”. Dạng hoạt động ngôn ngữ này là quá trình chuyển từ hình thức chữ viết sang lời nói có âm thanh (ứng với hình thức đọc thành tiếng) và hình thức chữ viết thành các đơn vị không có âm thanh (ứng với đọc thầm). Đây là một việc làm quan trọng để tạo cho các em có khả năng sử dụng tiếng Việt thành thạo trong học tập và giao tiếp. Từ đó, giúp các em nóiviết đúng, chính xác, phù hợp với từng hoàn cảnh giao tiếp, đồng thời góp phần mở mang tri thức, rèn luyện tình yêu tiếng Việt và giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. Để trau dồi cảm thụ văn học cho học sinh lớp Ba thông qua việc học tốt phân môn Tập đọc là tốt nhất. Vì học tốt phân môn Tập đọc giúp cho học sinh có khả năng khắc họa hình ảnh và gây ấn tượng mạnh mẽ, tạo nên một hình thức giao tiếp có biểu cảm sinh động. Học tốt phân môn Tập đọc còn giúp các em cảm nhận được nhiều nét đẹp của thơ văn, phong phú thêm về tâm hồn và làm cho lời nói rõ ràng, cụ thể, diễn đạt được mọi sắc thái biểu cảm, bộc lộ tâm tư tình cảm một cách tế nhị. Như vậy, học tốt phân môn Tập đọc sẽ làm cho các nhân vật, sự vật trong bài học trở nên sinh động, hấp dẫn, gần gũi với con người hơn. Thực tế trong giảng dạy những năm qua, bản thân nhận thấy khả năng thể hiện giọng đọc của học sinh còn ở mức đơn giản, một số em đọc còn chậm, nên trong giao tiếp còn gặp rất nhiều khó khăn. Vì thế, trong khi dạy phân môn Tập đọc cho học sinh lớp Ba, bản thân đã tìm tòi nghiên cứu kĩ sách giáo khoa, sách giáo viên, sách tham khảo, dự giờ đồng nghiệp, tìm hình thức tổ chức giảng dạy phù hợp để tạo hứng thú cho các em học tốt phân môn Tập đọc, yêu thích học môn Tập đọcmôn học đem đến biết bao vẻ đẹp, niềm vui. Đồng thời học tốt phân môn Tập đọc còn góp phần giúp các em tích cực trong việc học tập các môn học khác và làm nền tảng để học tốt môn Tiếng Việt ở các lớp trên. Chính vì vậy, năm nay tôi chọn đề tài Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc lớp Ba để trao đổi với các đồng chí đồng nghiệp, nhằm mục đích góp phần nâng cao chất lượng học tốt phân môn Tập đọc cho học sinh lớp Ba nói riêng và môn Tiếng Việt nói chung. I. 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài * Mục tiêu 1 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Giúp học sinh học tốt phân môn Tập đọc, góp phần nâng cao chất lượng đọc tốt các văn bản như: đọc đúng, đọc nhanh, đọc hiểu, đọc diễn cảm. Củng cố các cách đọc cho học sinh, từ đó hình thành cho học sinh lòng ham đọc sách, thói quen làm việc với các văn bản và thường xuyên đọc nhiều văn bản để có ích cho cuộc sống. * Nhiệm vụ Tìm ra các phương pháp giúp học sinh đọc đúng, đọc nhanh (đọc lưu loát, trôi chảy), đọc có ý thức (thông hiểu được nội dung những điều mình đọc hay còn gọi là đọc hiểu) và đọc diễn cảm nhằm giúp học sinh học tốt phân môn Tập đọc và từng bước góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Thông qua việc hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc nhằm thu hút học sinh đến lớp, làm cho học sinh yêu quý tiếng Việt, hứng thú tham gia vào các hoạt động của phân môn Tập đọc trong môn Tiếng Việt, đồng thời giúp học sinh sử dụng tiếng Việt thành thạo trong mọi tình huống. I. 3. Đối tượng nghiên cứu Học sinh lớp Ba trường Tiểu học Krông Ana, huyện Krông Ana Đăk Lăk, năm học 20132014. I. 4. Phạm vi nghiên cứu Hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc của môn Tiếng Việt lớp Ba và học sinh lớp 3A, trường Tiểu học Krông Ana, huyện Krông Ana Đăk Lăk, năm học 20132014. I. 5. Phương pháp nghiên cứu Phương pháp điều tra Phương pháp kiểm tra, đánh giá Phương pháp trực quan Phương pháp đàm thoại Phương pháp luyện đọc thuộc lòng Phương pháp trao đổi, thảo luận Phương pháp trò chơi Phương pháp nghiên cứu tài liệu II. Phần nội dung II. 1. Cơ sở lý luận Tiếng Việt là môn học cơ bản trong trường Tiểu học. Bởi tiếng Việt dùng để giao tiếp, giúp học sinh dùng ngôn ngữ để bày tỏ tình cảm, trao đổi ý kiến, kiến thức, nhận xét về hành vi của mọi người xung quanh và còn có khả năng tác động đến đời sống tâm hồn của các em. Trong đó, học tốt các văn bản sẽ giúp cho học sinh cảm nhận được cái hay, cái đẹp, góp phần mở mang tri thức, bồi dưỡng tâm hồn, rèn luyện ý thức yêu quý tiếng Việt và ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt. 2 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Để thực hiện tốt nhiệm vụ của mình trong giai đoạn đổi mới và phát triển giáo dục hiện nay, bản thân là giáo viên giảng dạy lớp Ba nhiều năm liền tại trường Tiểu học Krông Ana, tôi nhận thấy: trong phân môn Tập đọc của môn Tiếng Việt lớp Ba có nhiều dạng bài, mỗi dạng bài là một tác phẩm nghệ thuật. Vì vậy, hướng dẫn học sinh học tốt các văn bản đó cần phải chú ý đến tính nghệ thuật của từng văn bản. Ngoài chức năng hướng dẫn cho học sinh học tốt các văn bản, còn trau dồi cho học sinh kiến thức tiếng Việt (ngữ pháp), kiến thức văn học (cái hay, cái đẹp), kiến thức đời sống (kĩ năng sống). II.2. Thực trạng Lớp 3A có 29 học sinh, dân tộc 3 em, học sinh có hoàn cảnh khó khăn 3 em. Đây là lớp tập hợp học sinh còn lại của lớp sau khi đã chọn hết học sinh giỏi cho lớp giáo án tăng cường. Chính vì thế, chất lượng học sinh đầu vào không cao, học sinh năng khiếu không có mà ngược lại học sinh yếu, học sinh cá biệt tập trung nhiều. Đa số cha mẹ các em đều làm nông, ít có thời gian quan tâm đến việc học tập của con em mình. Vì vậy rất khó khăn cho giáo viên trong việc hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc, cũng như tổ chức các hoạt động học tập để góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. a. Thuận lợi, khó khăn Thuận lợi: Được sự quan tâm của Ngành giáo dục, của Ban Lãnh đạo trường Tiểu học Krông Ana, sự nỗ lực phấn đấu không ngừng của tập thể giáo viên nhà trường nói chung và bản thân nói riêng đã từng bước góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học của trường được trang bị khá đồng bộ, đảm bảo cho việc giảng dạy. Các em học sinh đều rất ngoan, thực hiện tốt theo Năm điều Bác Hồ dạy, có ý thức học tập chăm chỉ, sách vở, đồ dùng học tập tương đối đầy đủ. Nhà trường tổ chức tốt cho các lớp họp cha mẹ học sinh ngay từ đầu năm học để thống nhất một số nội dung trong quá trình học tập và chấn chỉnh nế nếp học tập của các em, vì thế rất thuận lợi cho giáo viên trong quá trình giảng dạy nhằm góp phần nâng cao chất lượng học tốt phân môn tập đọc của học sinh. Khó khăn: Thực tế vẫn còn một số giáo viên chưa chú ý đến việc hướng dẫn học sinh học tốt môn tập đọc, nên phần nào đã ảnh hưởng đến việc nâng cao chất lượng học tốt phân môn tập đọc cho học sinh. Hoàn cảnh gia đình của một số em còn gặp nhiều khó khăn về kinh tế, cha mẹ thường xuyên đi làm xa nhà nên thiếu sự quan tâm đến việc học tập của con em mình. Chính vì thế một số cha mẹ học sinh ít gặp gỡ, liên lạc với giáo viên giảng dạy nên rất khó khăn cho giáo viên trong việc phối kết hợp giữa các môi trường giáo dục như: Gia đình Nhà trường Xã hội. 3 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 b. Thành công, hạn chế Thành công: Đề tài này khi thực hiện xuất phát từ tình yêu thương đối với học trò của mình, bản thân đã giúp học sinh học tốt phân môn Tập đọc hơn và các em ham thích tới trường, tới lớp để tìm tòi cái mới trong tri thức, trong cuộc sống. Đối với một số em ban đầu chưa học tốt phân môn Tập đọc thì nay đã học tốt hơn, chăm chỉ luyện đọc các văn bản hơn và đặc biệt chất lượng đọc của lớp tăng lên rõ rệt. Hạn chế: Khi tham gia vào các hoạt động học tập của phân môn Tập đọc, vẫn còn một số em rụt rè, lúng túng, chưa thể hiện được tính mạnh dạn, tự tin trong giờ học. c. Mặt mạnh, mặt yếu Mặt mạnh: Đa số học sinh lớp Ba biết tham gia vào các hoạt động học tập của phân môn Tập đọc . Một số em mạnh dạn, tự tin thể hiện giọng đọc sáng tạo, hồn nhiên của mình trong các giờ Tập đọc khá tốt. Một số em rất chú trọng thể hiện giọng đọc của mình vào các môn học. Mặt yếu: Khi tham gia vào các hoạt động học tập của phân môn Tập đọc một số em còn rụt rè chưa dám bộc lộ hết khả năng của mình. Một số em do chất giọng vùng miền nên trong giao tiếp hàng ngày vẫn còn gặp nhiều khó khăn về cách dùng từ, cách diễn đạt lời nói. d. Nguyên nhân Nguyên nhân của sự thành công: Luôn được sự quan tâm của lãnh đạo nhà trường tạo mọi điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị, đồ dùng dạy học và sự giúp đỡ của đồng nghiệp, sự chăm chỉ, tích cực, chủ động, sáng tạo trong học tập của học sinh để từng bước nâng dần chất lượng học tốt phân môn Tập đọc cho học sinh lớp Ba nói riêng và chất lượng môn Tiếng Việt nói chung. Nguyên nhân của hạn chế, yếu kém: Vẫn còn một số học sinh chưa thực sự ham thích học phân môn tập đọc dưới sự quản lí của giáo viên. Một số ít cha mẹ học sinh chưa thực sự quan tâm đến việc học tập của con em mình, vì thế dẫn đến học sinh đọc còn yếu, thiếu tự tin khi tham gia vào các hoạt động của giờ tập đọc. Đặc biệt một số giáo viên do chất giọng vùng miền nên chưa thật sự có lòng nhiệt tình trong công tác giảng dạy, chưa chú trọng hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc theo hướng đổi mới: mỗi học sinh đều được hoạt động, đều được bộc lộ mình để chủ động tham gia vào các hoạt động học tập ở lớp. Đây 4 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 cũng là điều tôi băn khoăn, trăn trở để tìm biện pháp, giải pháp nâng cao chất lượng học tốt phân môn tập đọc cho học sinh nhằm góp phần nâng cao chất lượng học tốt môn Tiếng Việt. e. Phân tích, đánh giá các vấn đề về thực trạng Thực trạng nói trên có nhiều thuận lợi và thành công nhưng cũng còn nhiều khó khăn, hạn chế. Để đưa ra được các giải pháp, biện pháp nhằm giảm bớt những mặt tồn tại và yếu kém thì vấn đề cần phân tích, đánh giá ở đây là những khó khăn và hạn chế. Về phía giáo viên: Thứ nhất: Giáo viên tiểu học được coi là giáo viên “tổng thể”, đại diện toàn quyền của nhà trường tổ chức các hoạt động học tập, phát triển của học sinh. Chính vì vậy, đòi hỏi giáo viên phải hết lòng với học sinh, nếu không sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập, vui chơi của các em. Thứ hai: Một số giáo viên khi thể hiện giọng đọc của mình để hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc còn rụt rè, e ngại, thiếu sự hồn nhiên, không dám biểu cảm cử chỉ, điệu bộ, ánh mắt trên gương mặt phù hợp với nội dung từng bài học. Đây mới chính là vấn đề nan giải; vì như thế giáo viên không thu hút được học sinh hứng thú tham gia vào các hoạt động học tập của môn học theo hướng đổi mới: mỗi học sinh đều được hoạt động, đều được bộc lộ mình để khơi dậy tính mạnh dạn, tự tin trong học tập, vui chơi và từng bước góp phần nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện. Thứ ba: Do chất giọng vùng miền nên khi giảng dạy cũng như khi hướng dẫn học sinh tham gia vào các hoạt động học tập của môn Tập đọc, một số giáo viên còn dùng từ địa phương nhiều, làm cho học sinh khó hiểu (sai nhiều về thanh hỏi, thanh ngã, ...) nên dẫn còn nhiều học sinh đọc chưa đúng văn bản. Về phía học sinh: Thứ nhất: Tính năng động, linh hoạt, sáng tạo của một số học sinh còn hạn chế nên khi giáo viên tổ chức các hoạt động học tập thì những em đó rất ngại tham gia nên ảnh hưởng đến việc lĩnh hội kiến thức. Thứ hai: Kĩ năng diễn đạt trong giao tiếp bằng lời nói của các em còn rập khuôn máy móc, nên các em chưa đáp ứng nhu cầu “học mà chơi, chơi mà học”. Cuối cùng là việc các em đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy, diễn cảm văn bản còn gặp nhiều khó khăn, nên khi các em được tham gia vào các hoạt động học tập đạt kết quả chưa cao, ảnh hưởng nhiều đến việc học tốt phân môn Tập đọc nói riêng và chất lượng giáo dục toàn diện nói chung. 3. Giải pháp, biện pháp a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp Hình thành và phát triển ở học sinh các kỹ năng sử dụng Tiếng Việt (nghe, nói, đọc, viết) để học tập và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi. 5 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Cung cấp cho học sinh những hiểu biết về cách thức sử dụng Tiếng Việt như một công cụ giao tiếp tư duy. Tổ chức thực hiện tốt các hoạt động học tập, nhằm giảm bớt số lượng học sinh đọc chậm, đọc nhỏ, đọc sai (thêm, bớt), đọc ngọng, ... trong lớp và từng bước góp phần nâng cao chất lượng học tốt phân môn tập đọc. Bồi dưỡng kĩ năng sống để các em thêm yêu cuộc sống, yêu quý tiếng Việt, yêu quý các môn học và đặc biệt góp phần hình thành, phát triển kĩ năng sử dụng tiếng Việt thành thạo. Để biến mục tiêu trên thành kết quả, trước hết bản thân phải xác định được trách nhiệm của mình. Từ đó xác định nhu cầu học tập của học sinh để tìm phương pháp đổi mới trong việc hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc sao cho phù hợp, tránh đơn điệu, nhàm chán, đáp ứng nhu cầu “học mà chơi, chơi mà học” của các em. b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp b1. Điều tra cấu trúc, chương trình phân môn tập đọc lớp 3 Sách giáo khoa Tiếng Việt lớp 3 có hai tập, gồm 15 đơn vị học, mỗi đơn vị học gắn với một chủ điểm và học trong 2 tuần, riêng chủ điểm “Ngôi nhà chung” học trong 3 tuần. Cả năm học có 35 tuần, cụ thể như sau: * Tập 1 gồm 8 chủ điểm là: Măng non Mái ấm gia đình Tới trường (trường học) Cộng đồng (sống với những người xung quanh) Quê hương; Bắc – Trung – Nam (các vùng miền trên đất nước ta) Anh em một nhà (các dân tộc anh em trên đất nước ta) Thành thịNông thôn. * Tập 2 gồm 7 chủ điểm: Bảo vệ Tổ quốc Sáng tạo (hoạt động khoa học, tri thức) Nghệ thuật Lễ hội Thể thao Ngôi nhà chung (các nước, một số vấn đề toàn cầu như hòa bình, hữu nghị, hợp tác, bảo vệ môi trường) Bầu trời và mặt đất (các hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ, con người với thiên nhiên, vũ trụ) Qua điều tra cấu trúc, chương trình sách giáo khoa thì toàn bộ phần tập đọc ở lớp 3 gồm 93 bài, trong đó có 30 bài thơ, 63 bài văn xuôi. Các bài học này được bố trí theo từng chủ điểm trong sách giáo khoa và được trình bày rõ ràng, chính xác, khoa học; các tranh ảnh minh họa màu sắc đẹp, bắt mắt. Riêng phân môn Tập đọc chiếm 3 tiết/tuần. Các văn bản mở đầu mỗi tuần thường là 6 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 truyện kể, các văn bản sau là thơ hoặc văn bản khoa học, văn bản miêu tả, nghị luận và văn bản hành chính; các bài tập đọc này được chia làm 2 dạng: Dạng 1: Tập đọcKể chuyện (Tập đọc học 1,5 tiết, kể chuyện 0,5 tiết): Dạng bài này vừa rèn cho học sinh kĩ năng đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy, diễn cảm văn bản, lại vừa giúp học sinh mạnh dạn, tự tin thể hiện giọng đọc của nhiều nhân vật trong một bài học và còn làm cho tiết học trở nên sinh động, hấp dẫn, thu hút người học. Dạng 2: Tập đọc (Học thuộc lòng): Dạng bài này học trong 1 tiết vừa rèn kĩ năng đọc cho học sinh vừa giúp học sinh thuộc lòng được một số bài văn, bài thơ trong chương trình học. b2. Tìm hiểu một số phương pháp giúp học sinh học tốt phân môn Tập đọc * Phương pháp đàm thoại: Phương pháp này phù hợp với tâm lý trẻ ở lứa tuổi tiểu học, các em thích được hoạt động và hoạt động bằng lời nói, giáo viên đưa ra một hệ thống câu hỏi tìm hiểu bài, học sinh tự trả lời và nêu ra được nội dung bài, muốn đọc diễn cảm được văn bản thì trước hết phải cảm thụ được bài văn, phải tái hiện được các nhân vật có hình tượng đẹp, hoặc nhân vật là những vai phản diện chính trong bài. Vì vậy giáo viên cần hướng dẫn các em bằng câu hỏi dễ hiểu, dễ nhớ, dễ trả lời. * Phương pháp trực quan: Phương pháp này phù hợp với tư duy và tâm lý lứa tuổi học sinh tiểu học nên giáo viên có thể dùng nhiều hình thức trực quan như: bằng lời nói, dáng điệu, nét mặt, các động tác làm mẫu, vật thật, tranh ảnh, ... Trong các hình thức trực quan đó thì trực quan bằng giọng điệu của giáo viên là hình thức trực quan sinh động nhất và có hiệu quả cao nhất. Tùy vào mỗi bài thơ, bài văn viết ở thể loại khác nhau, nên có giọng đọc khác nhau, có bài giọng nghiêm trang, trầm lắng, có bài giọng đọc tình cảm, âu yếm, có bài đọc với giọng phấn khởi, náo nức, ... Chính vì thế giáo viên cần thể hiện giọng đọc đúng theo từng thể loại, tránh thể hiện giọng đọc đều đều làm cho học sinh không phân biệt được giọng đọc của từng nhân vật. Ngoài ra trực quan bằng dáng điệu, nét mặt của giáo viên cũng giúp học sinh dễ hiểu và dễ nhớ bài. * Phương pháp luyện đọc thực hành: Phương pháp này được áp dụng nhiều trong giờ tập đọc. Dưới sự hướng dẫn của giáo viên, học sinh được rèn luyện kỹ năng đọc như: đọc cá nhân, đọc nhóm, đọc đồng thanh, đọc theo cách phân vai, ... để phát hiện từ quan trọng, hình ảnh tiêu biểu và hiểu nội dung, nắm được ý chính của bài, thuộc bài ngay tại lớp. 7 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 * Phương pháp trò chơi: Đây là một phương pháp mới giúp cho học sinh có hứng thú khi đọc bài. Cuối mỗi tiết tập đọc giáo viên tổ chức cho học sinh đọc dưới hình thức chơi trò chơi bằng cách: thi đọc phân vai theo từng nhân vật; thi đọc diễn cảm một câu văn, đoạn văn hoặc một khổ thơ phù hợp với từng đối tượng học sinh để làm cho giờ học mang lại hiệu quả cao nhất. Như vậy để học sinh học tốt phân môn tập đọc thì người giáo viên phải kết hợp một cách linh hoạt các phương pháp mới, làm cho giờ học sinh động, hấp dẫn người học. Bên cạnh đó, trong giờ học giáo viên phải luôn biết lấy học sinh làm trung tâm còn mình chỉ là người hướng dẫn, tổ chức tiết học sao cho phù hợp với đối tượng học sinh, làm sao giúp học sinh tự tìm ra cách đọc tốt nhất, phù hợp nhất với nội dung của từng bài. b3. Phân loại đối tượng học sinh Để giúp cho việc dạy học theo đối tượng học sinh có hiệu quả, ngay từ đầu năm học, giáo viên đã điều tra chất lượng học tốt phân môn Tập đọc của học sinh lớp 3A năm học 20132014 do bản thân giảng dạy tại trường tiểu học Krông Ana, kết quả như sau: Năm học Số học Mức độ học tốt phân môn Tập đọc sinh tham Đọc Đọc đúng, Đọc to, Đọc chậm, gia diễn rõ ràng, nhưng đọc đọc nhỏ, đọc cảm lưu loát còn thêm, bớt còn phải đánh vần 2013 2014 29 em 2 em 5 em 12 em 10 em Từ bảng thống kê trên bản thân đã phân nhóm theo đối tượng học sinh như: nhóm học sinh đọc diễn cảm; nhóm học sinh đọc đúng, rõ ràng, lưu loát; nhóm học sinh đọc to nhưng đọc còn thêm, bớt; nhóm học sinh đọc chậm, đọc nhỏ, đọc còn phải đánh vần để lên kế hoạch dạy học phù hợp theo nội dung chương trình, thời điểm của năm học. Thay đổi phương pháp, hình thức tổ chức dạy học theo đối tượng học sinh, sao cho tất cả học sinh đều được tham gia vào các hoạt động học tập, đồng thời luôn theo dõi sự tiến bộ dù là rất nhỏ của các em để động viên, khuyến khích kịp thời. b4. Các bước tiến hành hướng dẫn học sinh học tốt phân môn tập đọc lớp 3 b4.1. Luyện đọc đúng: Để học sinh đọc đúng văn bản, trước hết bản thân khi đọc mẫu phải đọc đúng, chuẩn từng câu, thể hiện được ngữ điệu đọc, tốc độ đọc, cách biểu cảm trên gương mặt nhằm thu hút học sinh chú ý vào nội dung bài. Như vậy, đọc đúng từng câu nối tiếp là khi đọc các em không đọc thừa tiếng, không đọc sót tiếng mà phải đọc đúng phương pháp, thể hiện đúng hệ thống ngôn ngữ chuẩn. Nói cách khác, đọc đúng là không đọc theo cách phát âm 8 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 địa phương mà phải đọc đúng về âm, vần, thanh và đọc chính xác các âm vị tiếng Việt. Khi các em đọc nối tiếp từng câu, tôi theo dõi để sửa lỗi phát âm cho các em, kết hợp luyện đọc đúng một số từ ngữ mà các em phát âm chưa chính xác. Với hình thức này sẽ có nhiều em được tham gia vào quá trình đọc, qua đó bộc lộ năng lực đọc của từng em. Từ đó, giúp tôi có biện pháp giúp đỡ, động viên kịp thời và lựa chọn phương pháp dạy học phù hợp, tránh áp đặt nhàm chán. Ví dụ dạy bài Người mẹ (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 29), khi học sinh đọc câu nối tiếp có một số từ như khẩn khoản (đoạn 1), lã chã (đoạn 3), ngạc nhiên (đoạn 4) các em còn đọc là , khẫn khoãn, lả chả, ngạt nhiên, ... Đây là cách phát âm sai do ảnh hưởng của ngôn ngữ địa phương, lúc này bản thân đã đọc mẫu chuẩn cho học sinh đọc theo. Nếu học sinh vẫn đọc chưa đúng các từ đó thì tôi giúp em hiểu nghĩa từng từ (khẩn khoản có nghĩa là cố nói để người khác đồng ý với yêu cầu của mình; lã chã là (mồ hôi, nước mắt) chảy nhiều và kéo dài, ...) để giúp các em đọc đúng. Nếu sau khi giải nghĩa từ mà học sinh vẫn đọc chưa đúng thì tôi lại hướng dẫn học sinh đánh vần từng từ (khờ ân khân hỏi khẩn, khờ oan khoan hỏi khoản, ...) để học sinh phân biệt và khắc sâu cách đọc, dẫn đến dễ dàng đọc đúng. Vậy, được đọc và nghe bạn đọc từng câu bằng trực giác còn giúp các em nhận thức được đơn vị nhỏ nhất của lời nói là câu và câu diễn đạt trọn ý. Ngoài các tiết học, trong giờ giải lao bản thân còn thường xuyên trò chuyện với những em hay phát âm sai do ngôn ngữ địa phương để vừa giúp em luyện phát âm đúng những từ em hay phát âm sai và dần dần giúp em phát âm thành thạo tiếng Việt phổ thông. b4.2. Luyện đọc đoạn trước lớp, đọc đoạn trong nhóm Khi học sinh đọc đoạn nối tiếp trong bài, tôi theo dõi để gợi ý hướng dẫn cách ngắt nghỉ, cách đọc đúng ngữ điệu, đúng nhịp thơ, cách phân biệt giọng đọc của người dẫn chuyện với lời nhân vật (nếu có), qua đó giúp học sinh hiểu nghĩa một số từ ngữ trong bài học và từ ngữ chưa quen thuộc với học sinh địa phương (nếu có). Ví dụ dạy bài Người liên lạc nhỏ (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 112), khi học sinh đọc đoạn nối tiếp bản thân đã hướng dẫn học sinh dựa vào nghĩa và quan hệ ngữ pháp giữa các tiếng, từ để thể hiện giọng đọc và cách ngắt, nghỉ hơi cho đúng. Nào,/ bác cháu ta lên đường! // (giọng đọc thân mật, vui vẻ của ông ké) Bé con/ đi đâu sớm thế? // (giọng đọc dữ tợn, hống hách của bọn lính) Mắt giặc tráo trưng/ mà hóa thong manh. // (giọng đọc giễu cợt bọn lính) Ngoài cách hướng dẫn trên, bản thân còn thường xuyên nhắc nhở học sinh khi đọc không được tách một từ ra làm hai. 9 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Ví dụ dạy bài Hai bàn tay em (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 7), khi học sinh đọc tôi hướng dẫn học sinh đọc không ngắt hơi và tách danh từ đi sau Hai bàn/tay em mà phải đọc hết câu thơ mới được ngắt hơi Hai bàn tay em / b4.3. Luyện đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản Để học sinh học tốt phân môn Tập đọc, đòi hỏi các em trước hết phải đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản. Vì khi đọc đúng, rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản thì các em đã phát âm được chính xác các từ ngữ trong văn bản, biết ngắt hơi, nghỉ hơi sau các dấu câu và giữa các cụm từ, từ đó giúp người nghe hiểu đúng nghĩa các từ ngữ trong văn bản. Ví dụ dạy bài Người mẹ (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 29), khi đọc thi đoạn 4 theo nhóm bản thân hướng dẫn học sinh đọc với 3 giọng đọc khác nhau để thu hút người nghe chú ý vào bài học. Thấy bà, /Thần Chết ngạc nhiên, /hỏi:// (giọng đọc chậm, rõ ràng từng chữ) Làm sao/ngươi có thể tìm đến tận nơi đây ?// (giọng Thần Chết ngạc nhiên) Bà mẹ trả lời:// (giọng đọc chậm, rõ ràng từng chữ) Vì tôi là mẹ. // (giọng điềm đạm, khiêm tốn) Hãy trả con cho tôi! // (giọng dứt khoát) Như vậy, ngoài hình thức luyện đọc trên, bản thân còn dựa vào cách đọc riêng của từng bài để linh hoạt tổ chức các hoạt động đọc theo nhóm cho học sinh một cách phong phú, đa dạng như: đọc theo nhóm đôi, nhóm ba, nhóm bốn; ...thi đọc theo nhóm, đọc đồng thanh một đoạn văn, một khổ thơ hoặc đọc cả bài. Khi đọc cần nhắc học sinh không đọc quá to mà đọc với giọng vừa phải để không làm ảnh hưởng nhiều đến nhóm khác. Bên cạnh đó, các em cũng cần chú ý lắng nghe, theo dõi vào sách giáo khoa để nhận xét bạn đọc. Quan trọng hơn là khi các em đã đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản thì ở phần luyện đọc lại bản thân sẽ gọi những em đọc đúng, đọc rõ ràng, đọc lưu loát, trôi chảy văn bản đọc trước, sau đó yêu cầu các em giúp đỡ các bạn đọc chậm, đọc chưa rõ ràng tiến đến đọc đúng, đọc rõ ràng, đọc trôi chảy văn bản. b4.4. Luyện đọc thầm, đọc hiểu Đọc thầm, đọc hiểu là kỹ năng đọc được chuyển từ ngoài vào trong, từ đọc to đến đọc nhỏ, đọc mấp máy môi đến đọc bằng mắt không mấp máy môi. Khi tổ chức đọc thầm, đọc hiểu muốn các em đọc thầm, đọc hiểu tốt thì giáo viên phải là người đọc mẫu chuẩn, hay, diễn cảm để lôi cuốn học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động học tập. Vì vậy, đối với bất kì bài học nào, bản thân cũng đọc trước nhiều lần để nắm vững nội dung bài để giảng bài hay, lôi cuốn học sinh. Chính vì thế, khi học sinh đọc thầm, đọc hiểu tôi đã kiểm soát quá trình đọc của học sinh bằng cách xác định từng đoạn cho học sinh đọc. Khi học 10 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 sinh đọc, tôi theo dõi và yêu cầu vài học sinh chỉ vào sách giáo khoa xem em đọc tới chữ nào để phát hiện những em không đọc thầm mà ngồi chơi. Ví dụ dạy bài Người con của Tây Nguyên (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 103), tôi yêu cầu học sinh nhìn vào sách giáo khoa đọc thầm đoạn 3 của bài và dùng bút chì gạch dưới những từ chỉ sự vật mà Đại hội tặng cho dân làng Kông Hoa: “Một cái ảnh Bok Hồ vác cuốc đi làm rẫy, một bộ quần áo bằng lụa của Bok Hồ, một cây cờ có thêu chữ, một huân chương cho cả làng, một huân chương cho Núp”. Khi tôi kiểm tra nếu học sinh đã gạch đúng những từ chỉ sự vật mà Đại hội tặng cho dân làng Kông Hoa thì có nghĩa là học sinh đã đọc thầm tốt đoạn văn và nắm được nội dung đoạn đọc; còn nếu học sinh chưa gạch đúng những từ chỉ sự vật mà Đại hội tặng cho dân làng Kông Hoa thì có nghĩa là học sinh đọc thầm chưa tốt đoạn văn và như vậy học sinh sẽ không nắm được nội dung đoạn đọc. Lúc này tôi yêu cầu học sinh đọc thầm lại đoạn 3 để gạch đúng những từ chỉ sự vật mà Đại hội tặng cho dân làng Kông Hoa. Bên cạnh việc học sinh biết đọc thầm tốt để hiểu văn bản thì bản thân còn kết hợp sử dụng đồ dùng dạy học phong phú, đa dạng nhằm giúp học sinh vừa nắm vững nội dung bài, vừa khắc sâu kiến thức và làm cho giờ học trở nên sinh động, thu hút học sinh tích cực tham gia vào các hoạt động của môn học. Ví dụ dạy bài Nắng phương Nam (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 94), tôi yêu cầu học sinh đọc thầm đoạn một, nếu thấy học sinh đọc quá nhanh thì tôi đưa ra câu hỏi ở đoạn một để hỏi học sinh “Uyên và các bạn đi đâu, vào dịp nào?”. Nếu học sinh trả lời được có nghĩa là học sinh đã đọc thầm tốt đoạn văn đó, còn học sinh chưa trả lời được có nghĩa là học sinh đọc thầm chưa tốt đoạn văn đó. Khi đó tôi cần yêu cầu học sinh đọc thầm lại đoạn 1 và quan sát tranh để trả lời câu hỏi cho đúng. 11 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Với biện pháp như trên, bắt buộc học sinh phải chú ý đọc thầm đoạn văn cho tốt để trả lời đúng các câu hỏi về nội dung bài. Từ đó giúp các em tích cực, tự giác hơn trong học tập. Đối với học sinh đọc chậm, tôi luôn quan tâm, động viên, khuyến khích em kịp thời và thường dành những câu hỏi dễ, câu hỏi gợi mở để em có cơ hội trả lời giao lưu cùng các bạn, từ đó giúp các em ngày càng học tốt phân môn Tập đọc hơn. b4.5. Luyện đọc diễn cảm Đọc diễn cảm tức là biết làm chủ ngữ điệu để bộc lộ cảm xúc đối với bài đọc. Đọc diễn cảm không những học sinh đã đạt được yêu cầu đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản mà còn thể hiện được giọng đọc về cao độ, trường độ và kèm theo cử chỉ, điệu bộ, nét mặt, ánh mắt để góp phần diễn tả nội dung bài. Qua thực tế giảng dạy, bản thân thường hướng dẫn học sinh lớp 3 đọc diễn cảm lồng vào tất cả các hoạt động của giờ học, nhưng ở bước luyện đọc lại thì học sinh được thể hiện giọng đọc diễn cảm nhiều hơn. Để học sinh luyện đọc diễn cảm tốt thì tôi dựa vào khả năng đọc của học sinh trong lớp; nhắc nhở học sinh đọc bài trước ở nhà và tự đọc theo ngữ điệu sao cho phù hợp với nội dung bài để khi đến lớp nghe cô đọc, bạn đọc cùng với sự hướng dẫn của giáo viên là các em nắm ngay được cách đọc diễn cảm đối với từng thể loại, khi đọc diễn cảm không đọc quá nhanh hay đọc quá chậm. Các hình thức luyện đọc diễn cảm tôi tổ chức như: đọc theo nhóm, đọc theo vai, đọc theo cặp, ...Thi đọc diễn cảm câu thơ, câu văn, khổ thơ, đoạn văn mà mình yêu thích dựa vào tranh ảnh minh họa hoặc dựa vào cách biểu cảm của học sinh thông qua cách thể hiện điệu bộ, cử chỉ phù hợp với nội dung câu văn, câu thơ, đoạn văn, khổ thơ trong bài học để học sinh thi đọc và nêu được lí do vì sao lại thích câu văn, câu thơ, đoạn văn, khổ thơ đó. Đọc diễn cảm còn giúp học sinh khắc sâu kiến thức, nắm chắc nội dung bài. Khi luyện đọc diễn cảm không yêu cầu học sinh đọc diễn cảm cả bài mà chỉ yêu cầu học sinh đọc diễn cảm một câu văn hoặc một đoạn văn, một câu thơ hoặc một khổ thơ,… Vì vậy, bản thân đã tiến hành các bước hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm với từng thể loại như: Thể loại văn kể chuyện: Thể loại văn này thường có nhiều nhân vật, mỗi nhân vật mang một tính cách khác nhau, nên khi luyện đọc thường đọc diễn cảm với nhiều giọng đọc khác nhau như: Nhân vật là hiện thân của cái ác đọc với giọng hăm doạ, dữ dằn, hách dịch, vu vạ, thiếu thật thà, ... Nhân vật là hiện thân của cái thiện đọc với giọng nhẹ nhàng, rõ ràng, lễ phép, thản nhiên. Giọng buồn đọc thong thả, chậm rãi, xúc động. Giọng của các anh hùng dân tộc đọc dứt khoát, rành mạch, hào hùng Người dẫn chuyện đọc với giọng chậm rãi, rõ ràng, khách quan, ... 12 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Giọng đọc của người tri thức khoan thai, nhẹ nhàng, khiêm tốn và thể hiện thái độ tôn trọng, lễ phép Những người nông dân nghèo khổ đọc với giọng thật thà, phân trần, ngạc nhiên nhưng cương quyết. Ví dụ khi dạy bài Mồ Côi xử kiện (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 139) khi đọc mẫu toàn bài xong, giáo viên hướng dẫn học sinh đọc bài với các giọng đọc như: Người dẫn chuyện đọc với giọng rõ ràng, khách quan. Giọng chủ quán vu vạ, thiếu thật thà. Giọng bác nông dân phân trần, thật thà (khi kể lại sự việc), ngạc nhiên, giãy nảy lên (khi nghe lời phán của Mồ Côi đòi bác phải trả tiền cho chủ quán). Giọng Mồ Côi nhẹ nhàng, thản nhiên (khi hỏi han chủ quán và bác nông dân); nghiêm nghị khi yêu cầu bác nông dân phải xóc bạc, chủ quán phải chú ý nghe), riêng lời phán cuối cùng rất oai, giấu một nụ cười hóm hỉnh. Sau khi hướng dẫn học sinh phân biệt giọng đọc của các nhân vật, đến phần luyện đọc lại tôi yêu cầu học sinh thi đọc diễn cảm một câu văn hoặc một đoạn văn theo cặp trước, sau đó tôi gắn tranh yêu cầu học sinh quan sát kĩ hình ảnh các nhân vật trong tranh như chủ quán, bác nông, Mồ Côi để tham gia vào trò chơi “Thi đọc diễn cảm câu văn, đoạn văn mà mình yêu thích” và nêu lí do vì sao lại thích. Một hôm, /có người chủ quán /đưa một bác nông dân đến ccông đường .// 13 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Chủ quán thưa: Bác này vào quán của tôi/hít hết mùi thơm lợn quay,/gà luộc,/vịt rán mà không trả tiền.//Nhờ ngài xét cho.// (giọng chủ quán vu vạ, thiếu thật thà) Bác hãy đưa tiền đây,/ tôi phân xử cho!// (giọng Mồ Côi nhẹ nhàng, thản nhiên ) Nghe nói,/ bác nông dân giãy nảy:// Tôi có đụng chạm gì đến thức ăn trong quán đâu/ mà phải trả tiền?// (giọng bác nông dân ngạc nhiên, giãy nảy lên ) Nhưng tôi chỉ có hai đồng.// 14 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Bác hãy xóc lên cho đủ mười lần.// Còn ông chủ quán,/ ông hãy chịu khó mà nghe.// (giọng Mồ Côi thản nhiên, nghiêm nghị khi yêu cầu bác nông dân phải xóc bạc, chủ quán phải chú ý nghe). Mồ Côi phán: Bác này đã bồi thường cho chủ quán đủ số tiền.// Một bên/ “hít mùi thịt”,/ một bên/ “nghe tiếng bạc”.// thế là công bằng.// (giọng Mồ Côi oai phong, giấu một nụ cười hóm hỉnh) Nói xong,/ Mồ côi trả hai đồng bạc cho bác nông dân/ rồi tuyên bố kết thúc phiên xử.// (giọng người dẫn chuyện khách quan, vui vẻ) 15 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Sau khi học sinh tham gia thi đọc xong, tôi hỏi học sinh “Em thích nhất câu nói của nhân vật nào trong bài? Vì sao?” rồi yêu cầu lớp nhận xét cách thể hiện giọng đọc diễn cảm của từng bạn về các nhân vật. Sau đó gọi một nhóm học sinh khác thi đọc diễn cảm và yêu cầu học sinh phối hợp giọng đọc với cử chỉ, ánh mắt, nét mặt, điệu bộ để phù hợp nội dung từng tranh của đoạn đọc. Cuối cùng tôi chốt thêm một số cách đọc và tuyên dương những học sinh có giọng đọc hay, khuyến khích những học sinh này giúp đỡ bạn đọc chậm để bạn đọc đúng, đọc rõ ràng, lưu loát, trôi chảy văn bản và từng bước thể hiện được giọng đọc diễn cảm ở một số câu văn ngắn và dễ đọc. Từ cách luyện đọc diễn cảm trên, đã giúp học sinh vận dụng vào tiết Kể chuyện rất tốt. Khi kể chuyện, các em đã không cần nhìn tranh mà tái hiện được nội dung câu chuyện một cách sinh động, hấp dẫn và thu hút các bạn tích cực tham gia vào các hoạt động của giờ kể chuyện. Ngoài ra ở thể loại văn kể chuyện, bản thân còn tổ chức cho học sinh thi đọc diễn cảm theo vai, theo đoạn, theo nhóm để khuyến khích nhiều học sinh mạnh dạn, tự tin thể hiện giọng đọc diễn cảm và góp phần học tốt các môn học khác. Thể loại văn tả phong cảnh: Ở thể loại văn này, tôi hướng dẫn học sinh đọc với giọng rõ ràng, rành mạch, nhấn giọng ở những từ chỉ đặc điểm của phong cảnh được tả. Ví dụ dạy bài Nhà rông ở Tây Nguyên (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 127). Sau khi đọc mẫu, tôi gắn tranh cho học sinh quan sát kĩ về nhà rông 16 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 và hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm toàn bài, thể hiện giọng đọc rõ ràng, làm toát lên được đặc điểm của nhà rông và những nét sinh hoạt cộng đồng của họ. Nhà rông thường được làm bằng các loại gỗ bền chắc/ như lim,/ gụ,/ sến,/ táu.// Nó phải cao để đàn voi đi qua không đụng sàn/ và khi múa rông chiêng trên sàn,/ ngọn giáo không vướng mái.// (đọc giọng tả rõ ràng, chậm rãi, nhấn giọng ở các từ tả đặc điểm của nhà rông). Thể loại văn miêu tả: 17 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Ở thể loại văn miêu tả để học sinh thể hiện tốt giọng đọc, tôi hướng dẫn học sinh tùy vào từng bài để thể hiện giọng đọc nhẹ nhàng, chậm rãi, giàu cảm xúc và chú ý nhấn giọng ở những từ gợi tả, gợi cảm. Ví dụ bài Cửa Tùng (Tiếng Việt 3 tập 1, trang 109), toàn bài này, khi hướng dẫn học sinh đọc diễn cảm tôi cũng gắn tranh giới thiệu cho học sinh nắm được vẻ đẹp diệu kì của nước biển Cửa Tùng được thể hiện qua một số từ gợi tả, gợi cảm để học sinh nắm vững và vận dụng đọc bài tốt hơn. “Diệu kì thay,/ trong một ngày,/ Cửa Tùng có ba sắc màu nước biển.// Bình minh/ mặt trời như chiếc thau đồng đỏ ối/ chiếu xuống mặt biển,/ nước biển nhuộm màu hồng nhạt.// Trưa,/ nước biển xanh lơ/ và khi chiều tà thì đổi sang màu xanh lục.//” (giọng đọc nhẹ nhàng, tràn đầy cảm xúc ngưỡng mộ vẻ đẹp kì diệu của Cửa Tùng, nhấn giọng ở các từ gợi tả, gợi cảm). Thể loại thơ ca: Thể loại thơ ca là tùy thuộc vào từng bài ở từng thể loại để hướng dẫn học sinh đọc với giọng vui tươi, hồn nhiên hay dịu dàng, tình cảm hoặc nhẹ nhàng, tha thiết. Nhịp thơ khi đọc tuỳ thuộc vào từng thể thơ.Như bài Chú ở bên Bác Hồ (Tiếng Việt 3 tập 2, trang 16) đây là bài thơ thuộc thể thơ tự do, ở bài này 2 khổ thơ đầu cần hướng dẫn học sinh đọc với giọng ngây thơ, hồn nhiên thể hiện được sự băn khoăn, thắc mắc rất đáng yêu của bé Nga, khổ thơ cuối hướng dẫn học sinh đọc với nhịp chậm, trầm lắng thể hiện sự xúc động nghẹn ngào của ba mẹ Nga khi nhớ đến người chú đã hy sinh. Chú ở đâu,/ở đâu?// Trường Sơn dài dằng dặc?// Trường Sa đảo nổi,/chìm? // Hay Kon Tum,/Đăk Lăk?// 18 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 b4.6. Luyện đọc học thuộc lòng: Ở những bài dạy có yêu cầu luyện đọc thuộc lòng, tôi chú ý kết hợp luyện đọc thành tiếng bằng cách tổ chức đọc cá nhân riêng lẻ, hoặc nối tiếp đọc đồng thanh theo nhóm, tổ, cả lớp, thi đọc thuộc lòng từng khổ thơ hoặc cả bài thơ, đọc phối hợp với nhiều học sinh. Khi lắng nghe học sinh đọc tôi đã kịp thời động viên, khích lệ từng em, gợi ý, khuyến khích trao đổi cách đọc với học sinh để các em thấy được chỗ nào mình đọc diễn cảm rồi, chỗ nào mình đọc chưa diễn cảm để giúp học sinh biết rút kinh nghiệm, tự tin và đọc tốt hơn. Bên cạnh luyện đọc thành tiếng tôi còn giúp học sinh luyện đọc theo tranh minh họa hoặc luyện đọc theo một số từ ngữ trên bảng. Cách đọc này, vừa giúp học sinh thuộc bài nhanh lại vừa giúp học sinh khắc sâu kiến thức và ghi nhớ nội dung bài. Khi đọc cá nhân hoặc đọc đồng thanh tôi nhắc nhở học sinh phải đọc với giọng nhịp nhàng, vừa phải, gây hứng thú cho người nghe. Ngoài ra, giáo viên cần chuẩn bị đầy đủ đồ dùng, tranh ảnh, vật thực cho giờ học và bảng phụ ghi câu văn, đoạn văn khó cần luyện đọc cho học sinh. Ví dụ với bài Hai bàn tay em (SGK Tiếng Việt 3, tập I, trang 7) tôi đã tổ chức cho học sinh luyện đọc thuộc lòng bài thơ với hình thức trò chơi “Nhìn tranh thi đọc thuộc lòng khổ thơ mình thích” theo cặp, rồi từng cặp thi đọc trước lớp và nêu nội dung bài, nêu nội dung khổ thơ nhóm mình đọc. Hai bàn tay em/ Như hoa đầu cành/ Hoa hồng hồng nụ/ 19 Tào Thị SinhTH Krông Ana
- Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt phân môn Tập đọc lớp 3 Cánh tròn ngón xinh./ Với hình thức thi đọc như trên đã tạo được không khí thoải mái, vui tươi trong giờ học, làm cho học sinh hăng hái, chủ động tham gia vào quá trình luyện đọc; giúp học sinh thuộc lòng bài thơ nhanh hơn đồng thời lại khắc sâu kiến thức hơn. b4.7. Tổ chức giờ học thân thiện học sinh tích cực Đây là giờ học rất có ý nghĩa nhất đối với phân môn Tập đọc. Vì ở lứa tuổi này học sinh rất hiếu động, nếu giờ tập đọc chỉ đọc và trả lời câu hỏi thì học sinh không hứng thú học tập, không khích lệ được học sinh đọc chậm vươn lên, không tạo được môi trường thân thiện để các em thích học. Chính vì vậy, trong giờ học tôi kết hợp cho học sinh tham gia nhiều trò chơi học tập mang tính chất hòa đồng, thân thiện giữa thầy và trò, giữa trò và trò. Nếu bài học có hội thoại thì tôi cùng sắm vai với học sinh đọc theo nhân vật. Còn đối với các thể loại khác, tôi tổ chức trò chơi thi đọc đúng, rõ ràng, lưu loát, trôi chảy và diễn cảm một câu văn hoặc một đoạn văn, ... trong bài. Ví dụ dạy bài Tiếng ru (SGK Tiếng Việt 3, tập I, trang 64) tôi đọc câu 1 “Con ong làm mật,/ yêu hoa” và gọi một em khác đọc câu tiếp theo “Con cá bơi, yêu nước;/ con chim ca yêu trời”, sau đó em học sinh được quyền mời bạn khác đọc câu tiếp theo, cứ như vậy lần lượt đọc hết bài. Với phương pháp này học sinh được tham gia đọc nhiều hơn, các em lại chú ý vào bài đọc một cách vui vẻ, nếu không chú ý thì không đọc được và sẽ bị các bạn phê bình. Chính vì thế, các em rất chăm chú, trật tự thi đua với nhau đoc thuộc lòng mà không gây áp lực cho học sinh mà tạo được môi trường học tập thân thiện, học sinh tích cực. Phương pháp đọc trên có thể đọc thi đua theo tổ. Tổ nào đọc hay, đọc lưu loát, diễn cảm thì tổ đó được biểu dương, khen ngợi. Từ hình thức đọc trên đã giúp các em trước đây đọc chậm, giờ đã đọc tốt hơn rất nhiều và có ý thức vươn lên trong học tập. Ngoài ra tôi còn sắp xếp chỗ ngồi cho em đọc tốt ngồi cạnh em đọc chậm, đọc đánh vần, đọc bỏ sót văn bản để em đọc tốt, đọc diễn cảm kèm cặp bạn đọc chậm vào các giờ học và giờ ra chơi bằng nhiều hình thức như thi đọc đúng, rõ ràng, lưu loát một câu văn hoặc một đoạn văn, ...nhằm giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn trong học tập và ngày càng học tốt phân môn Tập đọc. b4.8. Kết hợp giữa gia đình và nhà trường Đối với học sinh đọc chậm, đọc đánh vần, đọc bỏ sót văn bản mà chưa được cha mẹ quan tâm nhiều đến việc học tập. Bản thân đã đến thăm gia đình em, tìm hiểu hoàn cảnh, đời sống sinh hoạt cũng như văn hóa trong gia đình. Kiểm tra góc học tập của em và tâm sự với cha mẹ em về sự cần thiết phải quan tâm đến việc học tập của em và nhất là phân môn Tập đọc. Mong gia đình tạo điều kiện kèm cặp, nhắc nhở em buổi tối ở nhà cố gắng xem lại bài đã học để đọc nhanh hơn, rõ ràng hơn. Ngoài ra tôi còn tổ chức tốt các cuộc họp với 20 Tào Thị SinhTH Krông Ana
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
SKKN: Một số biện pháp xây dựng thực đơn đảm bảo lượng can xi, sắt - vitamin B1, A trong khẩu phần ăn của trẻ tại trường Mầm non
27 p | 597 | 144
-
SKKN: Một số biện pháp giúp học sinh lớp 3 Trường THCS Mã Đà khắc phục lỗi âm đầu, dấu thanh trong phân môn Chính tả
14 p | 565 | 120
-
SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn học sinh lớp 12 hệ thống kiến thức môn Ngữ Văn để ôn thi tốt nghiệp
18 p | 529 | 104
-
SKKN: Một số biện pháp rèn luyện kĩ năng học tốt môn Tập Làm Văn lớp 5
13 p | 541 | 87
-
SKKN: Một số biện pháp giáo dục lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5 – 6 tuổi tại lớp Lá 2, trường Mầm non Ea Na
30 p | 2552 | 76
-
SKKN: Một số biện pháp chỉ đạo công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên nhằm nâng cao chất lượng giảng dạy ở trường Tiểu học Nghi Thuận
24 p | 321 | 54
-
SKKN: Một số biện pháp phòng, chống bạo lực học đường ở trường tiểu học
18 p | 1584 | 47
-
SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn và thúc đẩy quá trình tự học đối với học sinh yếu, cá biệt trong lớp chủ nhiệm
22 p | 176 | 42
-
SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn học sinh học tốt môn Tin học khối lớp 4
26 p | 631 | 39
-
SKKN: Một số biện pháp tăng cường tiếng Việt cho trẻ dân tộc thiểu số độ tuổi 5- 6 tuổi tại lớp lá 4 trường Mầm non Ea Na
25 p | 1505 | 34
-
SKKN: Một số biện pháp giúp học sinh lớp ba học tốt phân môn Tập viết
22 p | 212 | 30
-
SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn giáo viên ra đề kiểm tra môn Khoa học theo Thông tư 22/2016
25 p | 245 | 17
-
SKKN: Một số biện pháp xử lý bệnh Hystaria ở học sinh nữ
21 p | 147 | 14
-
SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng dạy học môn Lịch sử lớp 4
23 p | 163 | 11
-
SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng giáo dục theo hướng lấy trẻ làm trung tâm cho trẻ 5-6 tuổi
20 p | 127 | 7
-
SKKN: Một số biện pháp hướng dẫn giáo viên dạy lớp 5- 6 tuổi học tốt môn khám phá khoa học tại trường MN Hoa Pơ Lang
22 p | 90 | 5
-
SKKN: Một số biện pháp hình thành biểu tượng về số lượng cho trẻ 5 – 6 tuổi
25 p | 111 | 5
-
SKKN: Một số biện pháp tổ chức cho trẻ học bán trú tại vùng đồng bào dân tộc thiểu số trường Mầm non Hoa Hồng
27 p | 85 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn