Bài giảng Quản trị hành vi tổ chức: Chương 5 - TS. Huỳnh Minh Triết

PHẦN 3:<br /> PHẦ<br /> QUẢN TRỊ HÀNH VI CẤP ĐỘ NHÓM<br /> QUẢ TRỊ<br /> CẤ ĐỘ NHÓ<br /> <br /> CHƯƠNG 5<br /> HÀNH VI TRONG NHÓM VÀ<br /> NHÓ VÀ<br /> XUNG ĐỘT<br /> ĐỘ<br /> <br /> YÊU CẦU<br /> CẦ<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Nắm được các hành vi trong nhóm và ảnh<br /> đượ cá hà<br /> nhó và<br /> hưởng của nó đến hiệu quả công việc.<br /> hưở củ nó đế hiệ quả<br /> việ<br /> Phân biệt các học thuyết nghiên cứu về hành vi<br /> Phân biệ cá họ thuyế<br /> cứ về<br /> trong nhóm với các học thuyết nghiên cứu về<br /> nhó vớ cá họ thuyế<br /> cứ về<br /> hành vi cá nhân, nhận ra tính tích cực và hạn<br /> cá<br /> nhậ<br /> tí tí cự và<br /> chế của nó.<br /> chế<br /> nó<br /> Thấy được các xung đột có thể xảy ra trong<br /> Thấ đượ cá<br /> độ có thể<br /> nhóm, lý giải nguyên nhân xảy ra xung đột đó<br /> nhó<br /> giả<br /> xả<br /> độ đó<br /> và cách giải quyết xung đột giửa các nhóm.<br /> giả quyế<br /> độ giử cá nhó<br /> Nắm được các chiến lược giải quyết xung đột<br /> đượ cá chiế lượ giả quyế<br /> độ<br /> nhóm và các biện pháp khuyến khích xung đột<br /> nhó và<br /> biệ phá khuyế khí<br /> độ<br /> chức năng.<br /> chứ năng.<br /> <br /> I. HÀNH VI TRONG NHÓM<br /> HÀ<br /> NHÓ<br /> <br /> 1.1. Cạnh tranh và hợp tác<br /> 1.2. Sự vị tha<br /> 1.3. Hình thành liên minh<br /> <br /> 1.1. Cạnh tranh và hợp tác<br /> 1.1.1. Khác biệt giửa cạnh tranh và hợp tác<br /> - Sự cạnh tranh: Cạnh tranh xảy ra khi 2 hay nhiều cá<br /> nhân hoặc nhóm theo đuổi mục tiêu này có thể được đạt tới chỉ<br /> bởi 1 phía. Những nguồn lực giới hạn hoặc cố định là một trong<br /> những đặc tính cơ bản của tình huống cạnh tranh.<br /> - 3 dạng khác nhau của cạnh tranh có thể được tạo ra<br /> bởi sự thay đổi những cấu trúc phần thưởng:<br /> + Cạnh tranh giửa các nhóm tồn tại khi một nhóm cạnh<br /> tranh với nhóm khác vì phần thưởng.<br /> + Cạnh tranh trong nhóm tồn tại khi các thành viên<br /> trong nhóm cạnh tranh lẫn nhau vì phần thưởng.<br /> + Cạnh tranh cá nhân xảy ra khi các cá nhân làm việc<br /> với các tiêu chuẩn bên ngoài một cách độc lập.<br /> <br /> 1.1. Cạnh tranh và hợp tác tt<br /> 1.1.1. Khác biệt giửa cạnh tranh và hợp tác<br /> - Xung đột: Xung đột xảy ra khi một bên nhận thức<br /> rằng phía bên kia phá hủy hoặc chống lại nổ lực của họ<br /> trong việc đạt tới kết quả mong muốn.<br /> <br /> 1.1.2. Tác động của cạnh tranh và hợp tác<br /> <br /> - Hợp tác tạo ra mức độ cao hơn về thỏa mãn và<br /> năng suất trong các nhóm thực nghiệm.<br /> - Cạnh tranh làm tăng lên sự khuấy động, sự thức tỉnh<br /> và sự động viên - điều này làm tăng năng suất.<br /> - Ảnh hưởng của sự cạnh tranh đối với thỏa mãn phụ<br /> thuộc lớn vào kết cục của tình thế và cạnh tranh có<br /> căng thẳng tới mức phá hủy mối quan hệ thân thiện<br /> hay không.<br /> <br /> 1.2. Sự vị tha<br /> Sự vị tha là những hành vi được động viên trong<br /> là nhữ hà<br /> đượ độ<br /> việc hướng tới những người khác mà người<br /> việ hướ tớ nhữ ngườ khá mà ngườ<br /> giúp đở không màng tới những sự đền bù cho<br /> giú đở<br /> mà tớ nhữ sự đề bù<br /> mình. Bao gồm:<br /> gồ<br /> - Hành vi bổn phận tổ chức<br /> bổ phậ tổ chứ<br /> - Sự công bằng của người lãnh đạo và những<br /> bằ củ ngườ<br /> đạ và nhữ<br /> đặc tính nhiệm vụ<br /> tí nhiệ vụ<br /> - Trách nhiệm cá nhân<br /> Trá nhiệ cá<br /> - Sự phát triển của tính cách<br /> phá triể củ tí cá<br /> - Sự gương mẫu<br /> mẫ<br /> - Nhận thức về nhu cầu<br /> Nhậ thứ về<br /> cầ<br /> - Giống nhau tương đồng<br /> Giố<br /> đồ<br /> <br /> 1.2. Sự vị tha tt<br /> Hành vi bổn phận tổ chức<br /> bổ phậ tổ chứ<br /> Khi một người lao động tự nguyện giúp đở<br /> mộ ngườ<br /> độ tự nguyệ giú đở<br /> một người lao động khác- không có lời hứa<br /> ngườ<br /> độ khá<br /> có<br /> hứ<br /> hẹn hoặc cam kết về phần thưởng- thì hành<br /> hoặ<br /> kế về phầ thưởng- thì<br /> vi này gọi là hành vi bổn phận tổ chức. Bao<br /> nà gọ là<br /> bổ phậ tổ chứ<br /> gồm:<br /> + Đòi hỏi vai trò<br /> hỏ<br /> + Sự tuân thủ<br /> Sự<br /> thủ<br /> + Sự vị tha<br /> Sự<br /> -<br /> <br /> 1.3. Hình thành liên minh<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Sự liên minh cho phép các cá nhân hay các<br /> phé cá cá<br /> cá<br /> nhóm sử dụng ảnh hưởng lớn hơn khả năng<br /> nhó sử<br /> hưở lớ<br /> khả<br /> của họ nếu họ đứng riêng lẻ, độc lập.<br /> họ<br /> họ đứ<br /> lẻ<br /> lậ<br /> Mục đích của liên minh là nhằm đạt tới những<br /> đí củ<br /> là nhằ đạ tớ nhữ<br /> lợi ích ngắn hạn bằng việc đồng ý hợp tác.<br /> ngắ hạ bằ việ đồ<br /> hợ tá<br /> Trong một nhóm một số thành viên có thể hình<br /> mộ nhó mộ số thà<br /> có thể<br /> thành liên minh để kiểm soát và chi phối nhóm.<br /> thà<br /> để kiể soá và<br /> phố nhó<br /> Phần lớn các nghiên cứu về hình thành liên<br /> Phầ lớ cá<br /> cứ về<br /> thà<br /> minh cố gắng dự đoán loại liên minh nào sẽ<br /> cố<br /> dự đoá loạ<br /> nà sẽ<br /> hình thành và tại sao nó hình thành.<br /> thà và<br /> nó<br /> thà<br /> Có 2 thuyết về vấn đề này là thuyết về nguồn<br /> thuyế về<br /> đề<br /> là thuyế về nguồ<br /> lực tối thiểu và thuyết thỏa thuận về liên minh<br /> tố thiể và thuyế thỏ thuậ về<br /> <br /> 1.3. Hình thành liên minh tt<br /> <br /> <br /> Thuyết về nguồn lực tối thiểu:<br /> Thuyế về nguồ lự tố thiể<br /> – Thuyết về nguồn lực tối thiểu được đưa ra bởi<br /> Thuyế về nguồ lự tố thiể đượ<br /> bở<br /> W.A.A. Gamson năm 1961.<br /> – Thuyết này tập trung chú ý vào nguồn lực mà<br /> Thuyế nà tậ<br /> chú và nguồ lự mà<br /> các bên đóng góp vào liên minh và dự đoán việc<br /> đó gó và<br /> và<br /> đoá việ<br /> cá nhân tham gia vào liên minh để tối đa hóa lợi<br /> và<br /> để<br /> hó lợ<br /> ích của họ.<br /> củ họ<br /> – Thuýêt này cho rằng khi các bên tham gia liên<br /> nà<br /> rằ<br /> cá<br /> minh thắng lợi, phần thưởng của liên minh sẽ<br /> thắ lợ phầ thưở củ<br /> sẽ<br /> được chia trên cơ sở nguồn lực mà mỗi bên<br /> đượ<br /> sở nguồ lự mà<br /> đóng góp.<br /> gó<br /> <br /> 1.3. Hình thành liên minh tt<br /> <br /> <br /> Thuyết thỏa thuận về liên minh:<br /> Thuyế thỏ thuậ về<br /> – Thuyết này được phát triển bởi: J.M. Chertkoff năm<br /> Thuyế nà đượ phá triể bở<br /> 1973.<br /> – Thuyết này cho rằng con người hình thành liên minh<br /> Thuyế nà<br /> rằ<br /> ngườ hì thà<br /> để đạt tới phần thưởng cao nhất được mong đợi.<br /> đạ tớ phầ thưở<br /> nhấ đượ<br /> đợ<br /> Tuy nhiên, phần thưởng không nhất thiết được phân<br /> phầ thưở<br /> nhấ thiế đượ<br /> phối trên cơ sở đóng góp của mỗi bên vào liên minh.<br /> phố<br /> sở đó gó củ mỗ<br /> và<br /> Trái lại, phần thưởng có thể được phân phối điều<br /> Trá lạ phầ thưở có thể đượ<br /> phố điề<br /> nhau.<br /> <br /> <br /> <br /> Việc hình thành liên minh cũng còn bị ảnh<br /> Việ hì thà<br /> cũ<br /> bị<br /> hưởng của 2 đặc tính nữa là sự đồng ý về triết<br /> hưở củ<br /> đặ tí nữ là<br /> đồ<br /> về triế<br /> lý và sự hội nhập.<br /> và<br /> nhậ<br /> – Con người luôn thích hình thành liên minh với người<br /> ngườ<br /> thí hì thà<br /> vớ ngườ<br /> khác nếu họ tin rằng vị trí của họ là hợp lý và họ<br /> khá nế họ<br /> rằ vị trí<br /> họ<br /> và<br /> thấy sự phù hợp về triết lý hoặc lý tưởng.<br /> thấ sự phù<br /> về triế<br /> hoặ<br /> tưở<br /> <br /> II. XUNG ĐỘT VÀ VIỆC<br /> XUNG ĐỘ VÀ VIỆ<br /> THỰC HIỆN NHIỆM VỤ<br /> THỰ HIỆ NHIỆ VỤ<br /> 2.1. Xung đột chức năng và xung đột phi<br /> độ chứ<br /> và<br /> độ<br /> chức năng.<br /> chứ năng.<br /> 2.2. Nguyên nhân của xung đột giửa các<br /> củ<br /> độ giử cá<br /> nhóm<br /> nhó<br /> 2.3. Kết cục của xung đột giửa các nhóm<br /> Kế cụ củ<br /> độ giử cá nhó<br /> 2.4. Giải quyết xung đột giửa các nhóm<br /> Giả quyế<br /> độ giử cá nhó<br /> 2.5. Khuyến khích các xung đột chức năng<br /> Khuyế khí cá<br /> độ chứ<br /> <br /> 2.1. Xung đột chức năng và<br /> độ chứ<br /> và<br /> xung đột phi chức năng.<br /> độ<br /> chứ năng.<br /> <br /> <br /> Xung đột chức năng:<br /> độ chứ năng:<br /> – Xung đột chức năng là sự đối đầu giửa 2 phía mà sự<br /> độ chứ<br /> là<br /> đố đầ giử<br /> phí mà<br /> đối đầu này hoàn thiện hoặc mang lại lợi ích cho<br /> đầ nà hoà thiệ hoặ<br /> lạ lợ<br /> việc thực hiện nhiệm vụ của tổ chức.<br /> việ thự hiệ nhiệ vụ<br /> tổ chứ<br /> – Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng xung đột không chỉ hỗ<br /> Nhiề<br /> cứ chỉ<br /> rằ<br /> độ<br /> chỉ<br /> trợ mà còn tạo ra sự sáng tạo.<br /> trợ<br /> tạ<br /> sự<br /> tạ<br /> – Những nghiên cứu về việc ra quyết định nhóm đã<br /> Nhữ<br /> cứ về việ<br /> quyế đị nhó<br /> dẫn các nhà lý luận đi đến kết luận là xung đột có<br /> cá nhà luậ<br /> đế kế luậ là<br /> độ có<br /> thể tạo ra rất nhiều những lợi ích tích cực cho tổ<br /> thể<br /> rấ nhiề nhữ lợ<br /> tí cự<br /> tổ<br /> chức nếu nó được quản lý một cách đúng đắn.<br /> chứ nế nó đượ quả<br /> mộ cá đú đắ<br /> <br /> 2.1. Xung đột chức năng và<br /> độ chứ<br /> và<br /> xung đột phi chức năng tt.<br /> độ<br /> chứ<br /> tt.<br /> <br /> <br /> Xung đột phi chức năng:<br /> độ<br /> chứ năng:<br /> – Xung đột phi chức năng là bất kỳ sự<br /> độ<br /> chứ<br /> là<br /> kỳ<br /> tương tác nào giửa 2 phía mà nó cản trở<br /> tá nà giử<br /> phí mà<br /> trở<br /> hoặc tàn phá việc đạt tới mục tiêu của<br /> hoặ tà phá việ đạ tớ mụ<br /> củ<br /> nhóm hay của tổ chức.<br /> nhó<br /> củ tổ chứ<br /> – Quan hệ giửa xung đột và việc thực hiện<br /> hệ giử<br /> độ và việ thự hiệ<br /> nhiệm vụ của tổ chức được thể hiện trên<br /> nhiệ vụ<br /> tổ chứ đượ thể hiệ<br /> sơ đồ về quan hệ giửa xung đột và việc<br /> đồ<br /> hệ giử<br /> độ và việ<br /> thực hiện nhiệm vụ của tổ chức.<br /> thự hiệ nhiệ vụ<br /> tổ chứ<br /> <br /> sơ đồ về quan hệ giửa xung đột và<br /> đồ<br /> hệ giử<br /> độ và<br /> việc thực hiện nhiệm vụ của tổ<br /> việ thự hiệ nhiệ vụ<br /> tổ<br /> chức.<br /> chứ<br /> B<br /> <br /> CAO<br /> Năng<br /> suất<br /> A<br /> <br /> C<br /> <br /> THẤP<br /> <br /> CAO<br /> <br /> Mức độ xung đột giửa các nhóm<br /> <br /> 2.2. Nguyên nhân của<br /> củ<br /> xung đột giửa các nhóm<br /> độ giử cá nhó<br /> <br /> <br /> Nguyên nhân quan trọng nhất bao<br /> trọ nhấ<br /> gồm:<br /> – Sự phụ thuộc lẫn nhau đối với nhiệm vụ<br /> phụ thuộ lẫ<br /> đố vớ nhiệ vụ<br /> – Mục tiêu không giống nhau<br /> giố<br /> – Sử dụng đe dọa<br /> dọ<br /> – Sự gắn bó của nhóm<br /> bó<br /> nhó<br /> – Thái độ thắng thua<br /> Thá độ thắ<br /> <br />