Đề án tốt nghiệp ngành Quản lý công: Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:73

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm làm rõ thực trạng hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến và đề xuất một số giải pháp, khuyến nghị để nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp ngành Quản lý công: Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh

1 BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN MỸ PHỤNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ TRUNG LẬP THƯỢNG, HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2024
2 BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN MỸ PHỤNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI ỦY BAN NHÂN DÂN XÃ TRUNG LẬP THƯỢNG, HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8 34 04 03 GIẢNG VIÊN HƯỚNG DẪN: TS. Trần Thị Minh Tâm Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 10 năm 2024
3 LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là đề án nghiên cứu độc lập của tôi. Các tư liệu và số liệu trong đề án có nguồn gốc và xuất xứ rõ ràng. Tác giả đề án Trần Mỹ Phụng
4 LỜI CẢM ƠN Sau hai năm được học tập và đào tạo, rèn luyện tại Học viện Hành chính Quốc gia, em đã học được rất nhiều kiến thức bổ ích, được trau dồi nhiều kỹ năng cần thiết phục vụ cho công việc. Để có được những điều này, đó là cả quá trình phấn đấu của bản thân, sự ủng hộ, vung đắp niềm tin từ gia đình, đồng nghiệp và bạn bè. Bên cạnh đó còn có công lao dạy dỗ, dìu dắt của thầy cô giáo. Qua đây, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo - Ban Giám đốc Học viện đã luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để chúng em có môi trường học tập và rèn luyện tốt nhất. Em xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giáo – là những người lái đò tận tâm– là những người giúp chúng em học tập và nghiên cứu các bài học có hiệu quả nhất. Em xin chân thành cảm ơn các Thầy, Cô giảng viên Chuyên ngành Quản lý công đã luôn tận tuỵ và luôn nhiệt huyết trong quá trình dạy học. Đặc biệt, em xin gửi lời cảm ơn đến cô Trần Thị Minh Tâm đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ em trong suốt thời gian thực hiện đề án tốt nghiệp. Đồng thời, em xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ từ UBND xã Trung Lập Thượng, đã giúp đỡ, hỗ trợ để em hoàn thành đề án của mình. Em xin chân thành cảm ơn! Tác giả đề án Trần Mỹ Phụng
5 DANH MỤC VIẾT TẮT Stt Từ/cụm từ viết cụ thể Từ viết tắt 1 Ủy ban nhân dân UBND 2 Cải cách hành chính CCHC 3 Dịch vụ công trực tuyến DVCTT 4 Cán bộ công chức CBCC 5 Thủ tục hành chính TTHC
6 DANH MỤC HÌNH, BẢNG BIỂU, BIỂU ĐỒ TRONG ĐỂ ÁN 1. Hình: Hình 2.1: Giao diện Trang Zalo OA “xã Trung Lập Thượng” Hình 2.2: Giao diện Trang Zalo OA “Y tế xã Trung Lập Thượng” Hình 2.3: Trang facebook Kênh Chính Đông Hình 2.4: Mã QR dẫn đến trang Cổng dịch vụ công quốc gia được thiết kế đặt tại Bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ tại UBND xã Trung Lập Thượng 2. Bảng biểu: Bảng 2.1: Cơ cấu nhân sự tại UBND xã Trung Lập Thượng Bảng 2.2. Kết quả giải quyết TTHC thông qua dịch vụ công trực tuyến 3. Biểu đồ: Biểu 2.1: Số lượng thủ tục hành chính được giải quyết thông qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 Biểu 2.2: Thực trạng theo dõi các trang mạng xã hội của người dân do UBND xã Trung Lập Thượng quản lý Biểu 2.3: Thống kê đánh giá mức độ tiếp cận của người dân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng Biểu 2.4: Thống kê thực trạng đăng ký tài khoản dịch vụ công của người dân tại UBND xã Trung Lập Thượng Biểu 2.5: Thống kê mức độ đáp ứng nhu cầu cơ bản về tra cứu, đăng ký dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng Biểu 2.6: Đánh giá mức độ hài lòng của người dân về về tốc độ mạng internet được cung cấp tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ Biểu 2.7: Đánh giá mức độ hài lòng của ông/bà về thái độ tiếp dân của cán bộ công chức trong việc hướng dẫn đăng ký hồ sơ tại bộ phận tiếp nhận và trả kết quả hồ sơ Biểu 2.8: Thống kê lợi ích của việc sử dụng dịch vụ công trực tuyến Biểu 2.9: Thống kê sự lựa chọn của người dân về dịch vụ công trực tuyến và sử dụng phương thức tuyền thống.
7 MỤC LỤC MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1 Chương 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN ............................................................................................................. 7 1.1. Khái niệm dịch vụ công trực tuyến, hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến .............................................................................................................. 7 1.2. Vai trò của dịch vụ công trực tuyến ..................................................... 10 1.3. Những tiêu chí đánh giá hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến .. 12 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến ..................................................................................................................... 13 Chương 2: THỰC TRẠNG VỀ HIỆU QUẢ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI UBND XÃ TRUNG LẬP THƯỢNG, HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH........................................................... 14 2.1. Khái quát về Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ............................................................................. 14 2.2. Khái quát về cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ...................................... 18 2.3. Khảo sát về hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ......... 20 2.4. Nguyên nhân ......................................................................................... 43 Chương 3: GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN TẠI UBND XÃ TRUNG LẬP THƯỢNG, HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH .................................................... 45 3.1. Một số chỉ tiêu được đặt ra về cung cấp dịch vụ công trực tuyến trong giai đoạn 2021 - 2030 tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh ....................................................................... 45 3.2. Giải pháp .............................................................................................. 46 3.3. Lộ trình thực hiện ................................................................................. 52 3.4. Kiến nghị .............................................................................................. 55 KẾT LUẬN .................................................................................................... 57 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................... 59
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Ngày 15 tháng 7 năm 2021, Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 76/NQ-CP về ban hành Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021 – 2030. Mục tiêu hướng đến “Tiếp tục xây dựng nền hành chính dân chủ, chuyên nghiệp, hiện đại, tinh gọn, hiệu lực, hiệu quả, có năng lực kiến tạo phát triển, liêm chính, phục vụ nhân dân, trên cơ sở những quan điểm, chủ trương, đường lối của Đảng về đẩy mạnh toàn diện, đồng bộ công cuộc đổi mới, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân trong giai đoạn 2021 – 2030”. Triển khai thực hiện các nội dung của Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước, trong đó nội dung cải cách hành chính là một trong những nội dung quan trọng được Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh quan tâm chỉ đạo quyết liệt. Nhất là, Ủy ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của cơ quan nhà nước, phát triển chính quyền số và bảo đảm an toàn thông tin mạng giai đoạn 2021 – 2025; Chương trình triển khai Đề án Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh trở thành đô thị thông minh đến năm 2025; Chiến lược quản trị dữ liệu của Thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2025, định hướng đến năm 2030. Qua đó, việc đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết thủ tục hành chính nhà nước được triển khai với nhiều hình thức đa dạng phong phú. Trọng tâm là đẩy mạnh giải quyết thủ tục hành chính thông qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4. Xã Trung Lập Thượng là xã nằm phía Tây Bắc huyện Củ Chi, có diện tích tự nhiên 2.323 ha, trong đó, diện tích đất nông nghiệp là 1.968,7 ha, chiếm tỷ lệ 84.7%, có 8 ấp và 81 tổ nhân dân, dân số là 13.525 người, trong độ tuổi lao động 7.848 người. Với điều kiện tự nhiên và vị trí địa lý cách xa trung tâm
2 huyện, vì thế mức độ tiếp cận và phát triển công nghệ thông tin rất cần được quan tâm. Bên cạnh đó, dịch vụ công trực tuyến còn đang trong quá trình dần hoàn thiện, hệ thống truy cập còn phức tạp, khó sử dụng dẫn đến người dân còn lúng túng trong quá trình sử dụng làm giảm những lợi ích cơ bản mà dịch vụ công trực tuyến mang lại. Ngoài ra, công tác chỉ đạo, điều hành còn nhiều lúng túng, công tác tuyên truyền chưa đạt hiệu quả, chưa bố trí nhân sự phụ trách về công nghệ thông tin ở cấp xã. Với nhận thức trên và những yêu cầu bức thiết đặt ra về công tác cải cách thủ tục hành chính, tôi quyết định chọn đề án "Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Ủy ban nhân dân xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh " nhằm góp phần nâng cao tỷ lệ giải quyết thủ tục hành chính tại địa phương. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Có một số công trình khoa học đã được công nhận có liên quan đến hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến, tiêu biểu như: - Bùi Minh Hoàng (2013), “Ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại tỉnh Thừa Thiên Huế”, Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công – Học viện Hành chính Quốc gia. Luận văn đã phân tích thực trạng về ứng dụng công nghệ thông tin trong cung cấp dịch vụ công, chỉ ra một số hạn chế còn tồn tại, nội dung trọng tâm hướng đến các giải pháp tạo điều kiện để hoạt động ứng dụng công nghệ thông tin được áp dụng ngày càng hiệu quả trong hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại tỉnh Thừa Thiên Huế. - Đào Hưng (2017), “Cung cấp dịch vụ công trực tuyến của huyện trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk”, Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công – Học viện Hành chính Quốc gia. Công trình này đã chỉ rõ những điều kiện cơ bản
3 giúp hoàn thiện hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến như tiền đề là hệ thống cơ sở dữ liệu, kiểm soát các thủ tục hành chính đủ điều kiện giải quyết thông qua dịch vụ công trực tuyến. Tuy nhiên đề tài chưa đánh giá hiệu quả và các giải pháp giúp nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến. - Y Hoàng Anh Ayun (2023), Chất lượng dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn huyện Cư M’Gar, tỉnh Đắk Lắk, Luận văn thạc sỹ chuyên ngành Quản lý công – Học viện Hành chính Quốc gia. Nội dung trọng tâm của đề tài đã phân tích thực trạng về cơ sở hạ tầng công nghệ thông tin, tổ chức cung cấp dịch vụ công trực tuyến, những thành công và hạn chế trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp huyện tại tỉnh Đắk Lắk. Qua đó đã đưa ra phương hướng, giải pháp nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến cấp huyện tại tỉnh Đắk Lắk. Ngoài các luận văn trên có rất nhiều bài báo, đề tài nghiên cứu khoa học, tạp chí khoa học đã phân tích về hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến như: - Đinh Nguyên Mạnh (2015), “Thực hiện dịch vụ công trực tuyến ở Hà Nội và những vấn đề đặt ra”, Tạp chí Lý luận chính trị, số 7/2015. Bài viết đã cụ thể hóa lộ trình từ năm 2014 đến năm 2020 việc triển khai cung cấp các dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 tại Thành phố Hà Nội. Qua đó đánh giá thuận lợi, hiệu quả sử dụng dịch vụ công trực tuyến tại các đơn vị trên địa bàn Thành phố Hà Nội. Đồng thời, nhận định những hạn chế còn tồn tại, từ đó đưa ra các nhóm giải pháp nhằm cải thiện chất lượng, hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên địa bàn Thành phố Hà Nội. - Phạm Hồng Linh (2021), “Cung ứng dịch vụ công trực tuyến trong bối cảnh chuyển đổi số”, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 12/2021. Bài viết phân tích các thách thức đặt ra trong việc nâng cao chất lượng cung ứng dịch công trực tuyến và đề xuất một số giải pháp trong bối cảnh chuyển đổi số.
4 - Hoàng Thị Hoài Hương (2022), “Giải pháp nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến cấp huyện hiện nay”, Tạp chí Quản lý nhà nước, số 8/2022. Bài viết đã phân tích rõ vai trò của dịch vụ công trực tuyến theo 4 mức độ. Đưa ra giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến cấp, gồm các giải pháp chính đề cập đến công tác tuyên truyền, đầu tư hạ tầng kỹ thuật đồng bộ, nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và ứng dụng công nghệ thông tin của đội ngũ CBCC. Tuy nhiên đến nay chưa có đề tài nào nghiên cứu toàn diện, sâu sắc về vấn đề nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh với tính chất là một công trình nghiên cứu khoa học độc lập. Tác giả trân trọng kế thừa những kết quả của những công trình nghiên cứu đã được nghiệm thu, công bố để luận giải làm rõ những vấn đề lý luận, thực trạng, giải pháp nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án - Đối tượng nghiên cứu: Hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. - Phạm vi nghiên cứu: Phạm vi không gian: Tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Phạm vi thời gian: từ năm 2019 đến nay Phạm vi nội dung: cung cấp dịch vụ công trực tuyến thuộc thẩm quyền cấp xã. 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu của đề án Mục tiêu: Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh.
5 Nhiệm vụ: Làm rõ thực trạng hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến và đề xuất một số giải pháp, khuyến nghị để nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh. 5. Phương pháp nghiên cứu Để giải quyết các yêu cầu mà đề án đặt ra, trong quá trình nghiên cứu báo cáo thực tập đã sử dụng các phương pháp nghiên cứu chủ yếu sau đây: 5.1. Phương pháp luận Đề án được xây dựng trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh và những quan điểm, đường lối, chính sách của Đảng, Nhà nước về Quản lý nhà nước trong điều kiện xây dựng chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam nhằm hội nhập kinh tế quốc tế và phát triển bền vững trên con đường đi lên chủ nghĩa xã hội. 5.2. Phương pháp cụ thể Đề án chủ yếu sử dụng các phương pháp sau: - Phương pháp phân tích, tổng hợp Phân tích, tổng hợp các dữ liệu về hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi nhằm xem xét, đánh giá cụ thể, sâu sắc hơn vấn đề đặt ra. Ngoài ra phương pháp phân tích còn được sử dụng để đánh giá thực trạng cung cấp dịch vụ công trực tuyến và lý giải cụ thể nguyên nhân có được thành tựu, nguyên nhân dẫn đến hạn chế, bất cập là cơ sở đề ra giải pháp. Bên cạnh đó, phương pháp tổng hợp được sử dụng để khái quát hóa, rút ra nhận xét, kết luận từng vấn đề của đề án. Để đảm bảo tính khách quan, toàn diện và thuyết phục. - Phương pháp thống kê
6 Thống kê các số liệu về hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi - Phương pháp quan sát thực tế Quan sát để thu thập các thông tin về việc tổ chức cung cấp dịch vụ công (nhân sự, máy móc, phương tiện); thái độ, cách thức làm việc của đội ngũ cán bộ, công chức; cách thức tiếp cận dịch vụ công trực tuyến của người dân,.. - Phương pháp điều tra xã hội học bằng bảng hỏi: Thu thập thông tin bằng cách sử dụng bảng câu hỏi gửi đến người dân để nhận được câu trả lời của họ. Dữ liệu từ những câu trả lời của người dân sẽ được thống kê và phân tích để tìm ra những thông tin hữu ích. Các phương pháp nghiên cứu trên luôn được sử dụng kết hợp với nhau nhằm mục đích đảm bảo cho nội dung nghiên cứu của đề án vừa có tính khái quát, vừa có tính cụ thể cần thiết để xem xét, đánh giá một cách toàn diện về hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi. 6. Hiệu quả/ lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn Nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến của cơ quan thực hiện tiếp nhận và giải quyết hồ sơ. Tăng tỷ lệ người dân thực tế biết và sử dụng có hiệu quả dịch vụ công trực tuyến. 7. Kết cấu đề án Ngoài phần mở đầu và kết luận, đề án bao gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về cung cấp dịch vụ công trực tuyến Chương 2: Thực trạng về hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh Chương 3: Giải pháp nâng cao hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại UBND xã Trung Lập Thượng, huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh
7 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CUNG CẤP DỊCH VỤ CÔNG TRỰC TUYẾN 1.1. Khái niệm dịch vụ công trực tuyến, hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến 1.1.1. Dịch vụ công Dịch vụ công là khái niệm chỉ các dịch vụ do Nhà nước quản lý hoặc ủy quyền cho cơ quan khác thực hiện vì lợi ích chung của công dân, của xã hội. Theo Nghị định số 32/2019/NĐ-CP của Chính phủ: “Sản phẩm, dịch vụ công là sản phẩm, dịch vụ thiết yếu đối với đời sống kinh tế - xã hội của đất nước, cộng đồng dân cư hoặc bảo đảm quốc phòng, an ninh mà Nhà nước phải tổ chức thực hiện” [5]. Tóm lại, việc cung cấp dịch vụ công chính là việc cung cấp hàng hóa, dịch vụ phục vụ nhu cầu thiết yếu cho xã hội và là nghĩa vụ của Nhà nước. Hiện nay, có 3 loại hình dịch vụ công cơ bản: dịch vụ công trong lĩnh vực sự nghiệp; dịch vụ công trong lĩnh vực công ích và dịch vụ hành chính công. Đề án này tập trung vào các dịch vụ hành chính công. Theo Nghị định số 42/2022/NĐ-CP của Chính phủ: “Dịch vụ hành chính công là những dịch vụ liên quan đến hoạt động thực thi pháp luật, không nhằm mục tiêu lợi nhuận, do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho tổ chức, cá nhân dưới hình thức các loại giấy tờ có giá trị pháp lý hoặc dưới hình thức thông báo kết quả thực hiện trong các lĩnh vực mà cơ quan nhà nước đó quản lý” [7]. Như vậy, dịch vụ hành chính công là loại dịch vụ công được thực hiện trong tổ chức nhà nước. Cung cấp các dịch vụ công trong lĩnh vực quản lý hành chính. Đảm bảo phát triển toàn dân và toàn xã hội. 1.1.2. Cổng dịch vụ công Cổng Dịch vụ công và Hệ thống thông tin một cửa điện tử cấp bộ, cấp tỉnh phải được xây dựng tập trung, thống nhất, tạo thành Hệ thống thông tin
8 giải quyết thủ tục hành chính cấp bộ, cấp tỉnh để tiếp nhận, giải quyết, theo dõi, đánh giá chất lượng thực hiện thủ tục hành chính, cung cấp dịch vụ công trực tuyến thuộc thẩm quyền giải quyết của bộ, cơ quan ngang bộ, Ủy ban nhân dân các cấp. 1.1.3. Cung cấp Dịch vụ công trực tuyến 1.1.3.1. Cung cấp Theo từ điển Tiếng việt: Cung cấp được hiểu là (1) đem lại những thứ người ta đang cần; (2) làm cho thứ cần để sử dụng. 1.1.3.2. Dịch vụ công trực tuyến Theo cách giải thích từ ngữ tại khoản 5 Điều 3 Nghị định 42/2022 “Dịch vụ công trực tuyến của cơ quan nhà nước là dịch vụ hành chính công và các dịch vụ khác của cơ quan nhà nước được cung cấp cho các tổ chức, cá nhân trên môi trường mạng” [7]. 1.1.3.3. Cung cấp dịch vụ công trực tuyến Từ những khái niệm trên, tác giả rút ra khái niệm: Cung cấp dịch vụ công trực tuyến được hiểu là hoạt động của cơ quan nhà nước có thẩm quyền nhằm mang lại cho người dân, tổ chức những dịch vụ cần thiết và những dịch vụ đó được thực hiện trên môi trường mạng. 1.1.3.4. Đặc điểm của hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến Một số đặc điểm của hoạt động cung cấp dịch vụ công trực tuyến, gồm: - Đây là hoạt động phức tạp, mang tính kỹ thuật chuyên môn cao và cần sự chuẩn bị kỹ lưỡng của nhiều khâu để đảm bảo chất lượng dịch vụ được cung cấp đáp ứng được các yêu cầu của người dân và doanh nghiệp. - Được đầu tư từ ngân sách nhà nước. - Đòi hỏi CBCC phải đảm bảo ứng dụng công nghệ thông tin vào hoạt động quản lý nhà nước chặt chẽ, khoa học, thuận tiện, nhanh chóng.
9 Hiện nay, cơ quan nhà nước cung cấp dịch vụ công trực tuyến theo 02 mức độ như sau: - Dịch vụ công trực tuyến toàn trình: là dịch vụ bảo đảm cung cấp toàn bộ thông tin về thủ tục hành chính, việc thực hiện và giải quyết thủ tục hành chính đều được thực hiện trên môi trường mạng. Việc trả kết quả được thực hiện trực tuyến hoặc qua dịch vụ bưu chính công ích. - Dịch vụ công trực tuyến một phần: là dịch vụ công trực tuyến không bảo đảm các điều kiện của dịch vụ công trực tuyến toàn trình. 1.1.4. Hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến * Hiệu quả Hiệu quả là khả năng tạo ra kết quả mong muốn hoặc khả năng sản xuất ra sản lượng mong muốn. Khi cái gì đó được coi là có hiệu quả, nó có nghĩa là nó có một kết quả mong muốn hoặc mong đợi, hoặc tạo ra một ấn tượng sâu sắc, sinh động. * Hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến Hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến được hiểu là kết quả của cơ quan nhà nước có thẩm quyền cung cấp những dịch vụ cần thiết trên môi trường mạng, những dịch vụ này đáp ứng được những mục tiêu, yêu cầu, mong muốn, sự kỳ vọng của hai chủ thể (bên cung cấp và bên thụ hưởng). Như vậy, hiệu quả cung cấp dịch vụ công được xem là một thước đo quan trọng đối với hoạt động của các cơ quan hành chính nhà nước. Việc đánh giá hiệu quả dịch vụ công trực tuyến giúp xác định điểm yếu, điểm mạnh, những hạn chế cần khắc phục của hệ thống, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm phục vụ người dân tốt hơn. Việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến chỉ có hiệu quả khi tạo ra được kết quả như mong đợi, giúp cho cả bên cung cấp và bên sử dụng đều đạt được mong muốn nhất định. Để đánh giá hiệu quả cung cấp dịch vụ công các cơ quan
10 hành chính nhà nước lấy thước đo cơ bản là sự đánh giá hài lòng của người dân, doanh nghiệp khi sử dụng các dịch vụ cho cơ quan hành chính nhà nước cung cấp. Theo Báo cáo đánh giá về Chính phủ điện tử của Liên hợp quốc “năm 2016, Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử (EGDI) của Việt Nam xếp hạng thứ 89/193 quốc gia, tăng 10 bậc, trong đó chỉ số thành phần về dịch vụ công trực tuyến (OSI) tăng 08 bậc, lên thứ hạng 74/193 quốc gia (so với năm 2014); đến năm 2018, Chỉ số phát triển Chính phủ điện tử của Việt Nam xếp hạng thứ 88/193 quốc gia, tăng 01 bậc, trong đó chỉ số thành phần về dịch vụ công trực tuyến (OSI) tăng 15 bậc, lên thứ hạng 59/193 quốc gia (so với năm 2016)”. Từ báo cáo trên cho ta thấy, chỉ số về dịch vụ công trực tuyến tăng nhanh qua các năm, điều này chứng minh hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến của các cơ quan nhà nước, sự nỗ lực không ngừng nghỉ với mục tiêu hiện đại hóa nền hành chính Việt Nam. 1.2. Vai trò của dịch vụ công trực tuyến 1.2.1. Vai trò trong đời sống Dịch vụ công trực tuyến có vai trò quan trọng trong đời sống xã hội hiện đại, đóng góp vị trí đặc biệt trong sự nghiệp phát triển đất nước trên nhiều lĩnh vực khác nhau. Một số vai trò được nhấn mạnh như sau: Một là, dịch vụ công trực tuyến giúp cho việc sử dụng, đăng ký thủ tục hành chính được thực hiện mọi lúc mọi nơi cho các cá nhân, tổ chức trong xã hội. Việc giải quyết thủ tục hành chính, tiếp công dân của người dùng và cơ quan hành chính nhà nước sẽ được thực hiện hoàn toàn trên không gian mạng. Chính vì thế đem lại rất nhiều tiện ích cho các bên, đảm bảo giải quyết được nhanh chóng, thuận tiện và tiết kiệm nhiều chi phí. Những lợi ích này chỉ khi dịch vụ công trực tuyến toàn phần được khai thác triệt để thì mới phát huy được
11 tất cả những lợi ích mà nó đem lại. Như vậy, dịch vụ công trực tuyến toàn phần sẽ giúp mang đến những dịch vụ tốt nhất cho các tổ chức, cá nhân. Hai là, đối với nhiều thủ tục hành chính yêu cầu mức độ phức tạp, cẩn trọng, có xác minh danh tính, kỹ lưỡng cao hơn thì việc cung ứng theo dịch vụ công trực tuyến một phần sẽ góp phần tránh những thiếu sót về mặt thủ tục, giảm áp lực cho phía cơ quan nhà nước về sau này. Tóm lại, việc cung ứng và sử dụng dịch vụ công trực tuyến theo các mức độ mang lại nhiều lợi ích to lớn, giúp giảm thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại cho việc gửi hồ sơ và nhận kết quả của các tổ chức, cá nhân, ngoài ra còn giúp tăng tính công khai, minh bạch của thủ tục hành chính. Đồng thời nâng cao trách nhiệm, trình độ chuyên môn và kiến thức về công nghệ thông tin của đội ngũ cán bộ, công chức trong các cơ quan nhà nước được phân công xử lý hồ sơ thủ tục hành chính, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế – xã hội của nước ta. 1.2.2. Vai trò trong việc triển khai thực hiện Chương trình Tổng thể Cải cách hành chính Một là, dịch vụ công trực tuyến góp phần tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số và ứng dụng các tiến bộ khoa học, công nghệ thúc đẩy hoàn thành xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, góp phần đổi mới phương thức làm việc, nâng cao năng suất, hiệu quả hoạt động của cơ quan hành chính nhà nước đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội, quốc phòng, an ninh và hội nhập quốc tế. Hai là, góp phần thực hiện thành công Đề án 06 “Phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ chuyển đổi số quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030”. Trong đó, xác định cung cấp các dịch vụ công trực tuyến thiết yếu phục vụ người dân, doanh nghiệp trên cơ
12 sở sử dụng xác thực, chia sẻ bảng dữ liệu của Cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư để cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính. Như vậy, dịch vụ công trực tuyến góp phần xây dựng và phát triển Chính phủ điện tử, Chính phủ số, hướng đến mục tiêu giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân, tổ chức trên nền tảng thông tin đã được đăng ký, tích hợp. 1.3. Những tiêu chí đánh giá hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến Theo Quyết định số 766/QĐ-TTg ngày 23 tháng 6 năm 2022, Bộ chỉ số chỉ đạo, điều hành và đánh giá chất lượng phục vụ người dân, doanh nghiệp gồm 5 nhóm chỉ số thành phần: Công khai, minh bạch; Tiến độ, kết quả giải quyết; Số hóa hồ sơ; Cung cấp dịch vụ trực tuyến; Mức độ hài lòng. Trong 5 nhóm chỉ số này thì chỉ số cung cấp dịch vụ công trực tuyến được đánh giá hiệu quả dựa trên các tiêu chí: - Tỷ lệ TTHC cung cấp dịch vụ công trực tuyến; - Tỷ lệ dịch vụ công trực tuyến có phát sinh hồ sơ; - Tỷ lệ hồ sơ TTHC theo hình thức nộp hồ sơ trực tuyến và tỷ lệ hồ sơ thanh toán trực tuyến. Hiện nay đất nước ta đang tập trung xây dựng nền hành chính phục vụ, lấy người dân làm trung tâm, lấy thước đo sự hài lòng của người dân làm gốc. Vì vậy, tác giả cho rằng hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến phục vụ cho người dân được đo bằng tiêu chí đánh giá như sau: (1) Số lượng TTHC được cung cấp dịch vụ công trực tuyến trên tổng số TTHC đang thực hiện (2) Hiệu quả của công tác tuyên truyền, hướng dẫn quy trình, cách thức để người dân đăng ký dịch vụ công trực tuyến. (3) Mức độ dễ sử dụng, dễ nhận biết, dễ truy cập của dịch vụ công trực tuyến được cung cấp
13 (4) Trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị phục vụ dịch vụ công trực tuyến (5) Chất lượng dịch vụ: thủ tục hành chính được công khai đầy đủ, dễ hiểu và được cập nhật thường xuyên; cán bộ công chức hỗ trợ nhiệt tình,… (6) Những lợi ích mà dịch vụ công trực tuyến đem lại cho người dân, tổ chức 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến của chính quyền cấp xã Một số yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến của chính quyền cấp xã như sau: - Thứ nhất, năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức trong cung cấp dịch vụ công trực tuyến bao gồm: Công tác chỉ đạo, điều hành của đội ngũ lãnh đạo trong thực hiện cải cách hành chính, tăng cường nâng cao tỷ lệ giải quyết hồ sơ thông qua dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, 4 . Năng lực của công chức chuyên trong hướng dẫn, giải quyết các thủ tục hành chính cho người dân, doanh nghiệp. - Thứ hai, hiệu quả công tác tuyên truyền, hướng dẫn người dân sử dụng dịch vụ công trực tuyến. - Thứ ba, kỹ năng ứng dụng công nghệ thông tin của người dân khi sử dụng dịch vụ công trực tuyến. - Thứ tư, các điều kiện cần thiết để cung cấp dịch vụ công trực tuyến như: cơ sở vật chất, hạ tầng công nghệ thông tin, nguồn nhân lực, chuẩn hóa bộ thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của xã.