Đề án tốt nghiệp ngành Quản lý công: Nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2024-2030

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:78

Thêm vào BST

Báo xấu

4
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2024-2030" được hoàn thành với mục tiêu nhằm hệ thống hóa cơ sở lý luận khoa học để đánh giá thực trạng năng lực công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực của đội ngũ công chức này giai đoạn 2024-2030.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp ngành Quản lý công: Nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2024-2030

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ DUNG NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ TẠI HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, GIAI ĐOẠN 2024 - 2030 ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ DUNG NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ TẠI HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, GIAI ĐOẠN 2024 - 2030 ĐỊNH HƢỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Mã số: 8340403/UD NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HẢI THANH TS. VŨ THỊ CẨM TÚ Thành phố Hồ Chí Minh, tháng 11 năm 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan các số liệu, kết quả nghiên cứu trong đề án là trung thực và chƣa đƣợc sử dụng ở công trình khoa học nào. Tôi xin cam đoan mọi thông tin trích dẫn và tài liệu trong đề án đã đƣợc chỉ rõ nguồn gốc. Tác giả đề án Nguyễn Thị Dung
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành quá trình nghiên cứu và hoàn thiện đề án này, em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến Ban Giám đốc cùng toàn thể quý thầy, cô giảng viên Học viện Hành chính Quốc gia đã quan tâm, tạo điều kiện, đã tận tâm truyền đạt kiến thức, kỹ năng và giúp đỡ em trong suốt thời gian học tại Học viện Hành chính Quốc gia. Em xin chân thành cảm ơn TS. Nguyễn Hải Thanh và TS. Vũ Thị Cẩm Tú đã nhiệt tình hƣớng dẫn, giúp đỡ và tạo điều kiện thuận lợi để em nghiên cứu và hoàn thành đề án của mình. Em cũng xin gửi lời cảm ơn đến lãnh đạo Phòng Nội vụ huyện Củ Chi, và Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Củ Chi, thành phố Hồ Chí Minh đã giúp đỡ, hỗ trợ em trong quá trình thu thập thông tin, tài liệu để thực hiện Đề án. Trong quá trình thực hiện Đề án, do năng lực của bản thân còn hạn chế, vì vậy, kính mong quý thầy, cô và các đồng nghiệp tiếp tục góp ý để em có thể tu chỉnh làm cho nội dung Đề án trở nên hoàn thiện hơn. Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn! Thành phố Hồ Chí Minh, ngày 10 tháng 11 năm 2024 Tác giả đề án Nguyễn Thị Dung
iii DANH MỤC CÁC TỪ NGỮ VIẾT TẮT Cụm từ viết tắt Cụm từ đầy đủ UBND Ủy ban nhân dân HĐND Hội đồng nhân dân VP-TK Văn phòng thống kê
iv DANH MỤC BẢNG SỐ LIỆU Bảng 2.1. Báo cáo tình hình số lƣợng công chức văn phòng thống kê giai đoạn 2020-2023 .......................................................................................................21 Bảng 2.2. Thống kê giới tính, độ tuổi giai đoạn 2020-2023 của đội ngũ công chức văn phòng thống kê cấp xã huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ............22 Bảng 2.3: Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020 - 2023 ...............23 Bảng 2.4. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ giai đoạn 2020 – 2023 của đội ngũ công chức văn phòng thống kê cấp xã huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ..............................................................................................................23 Bảng 2.5. Năng lực tham mƣu của công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ...................................................................25 Bảng 2.6. Mức độ đáp ứng yêu cầu khi xây dựng và theo dõi việc thực hiện chƣơng trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của chính quyền xã ....................................................................................................................28 bảng 2.7. Đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu khi giúp thƣờng trực hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân xã tổ chức các kỳ họp, chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp..................................................................................................30 Bảng 2.8. Đánh giá mức độ đáp ứng yêu cầu giúp chủ tịch ủy ban nhân dân xã tổ chức tiếp dân, thực hiện công tác văn thƣ, lƣu trữ, kiểm soát thủ tục hành chính, tập hợp, thống kê và quản lý cơ sở dữ liệu theo các lĩnh vực .............34 Bảng 2.9. Đánh giá năng lực nhận và chuyển đơn thƣ khiếu nại, tố cáo đến chính quyền xem xét, giải quyết theo thẩm quyền ...................................................36 Bảng 2.10. Đánh giá năng lực chủ trì, phối hợp và theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tổng hợp, thống kê kết quả thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội ...............................................................................39
v MỤC LỤC MỞ ĐẦU .....................................................................................................................1 CHƢƠNG 1. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ ........................................................................................9 1.1. Cơ sở lý luận về năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã .......................9 1.1.1. Những khái niệm cơ bản ...................................................................................9 1.1.2. Cấu trúc năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã ........................12 1.2. Cơ sở pháp lý về năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã..............13 1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã ..........................................................................................................................16 1.3.1. Các yếu tố khách quan ....................................................................................16 1.3.2. Các yếu tố chủ quan ........................................................................................17 CHƢƠNG 2. ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠNG NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ TẠI HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2020-2023 ...............................................................20 2.1. Khái quát về huyện Củ Chi và đội ngũ công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ..........................................................20 2.1.1. Khái quát về huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ...................................20 2.1.2. Khái quát về đội ngũ công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh ..................................................................................21 2.2. Đánh giá thực trạng năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2023 ........................24 2.2.1. Thực trạng năng lực tham mƣu của công chức văn phòng thống kê ..............24 2.2.2. Thực trạng năng lực xây dựng và theo dõi việc thực hiện chƣơng trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của chính quyền xã ...........27 2.2.3. Thực trạng năng lực giúp thƣờng trực hội đồng nhân dân và ủy ban nhân dân xã tổ chức các kỳ họp, chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp .................30 2.2.4. Thực trạng mức độ đáp ứng yêu cầu giúp chủ tịch ủy ban nhân dân xã tổ chức tiếp dân, thực hiện công tác văn thƣ, lƣu trữ, kiểm soát thủ tục hành chính, tập hợp, thống kê và quản lý cơ sở dữ liệu theo các lĩnh vực ................................32
vi 2.2.5. Thực trạng năng lực nhận và chuyển đơn thƣ khiếu nại, tố cáo đến thƣờng trực hội đồng nhân dân, ủy ban nhân dân xem xét, giải quyết theo thẩm quyền ..........................................................................................................................35 2.2.6. Thực trạng năng lực chủ trì, phối hợp và theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tổng hợp, thống kê kết quả thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội..................................................................................38 2.3. Phân tích thực trạng năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2023 ........................40 2.3.1. Những kết quả đạt đƣợc và nguyên nhân ........................................................40 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân của những hạn chế .......................................42 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP VÀ TỔ CHỨC THỰC HIỆN NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ TẠI HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2024 - 2030 ..............................44 3.1. Bối cảnh thực hiện nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024 – 2030 .....................44 3.2. Giải pháp nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kế cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024 – 2030 ................................45 3.2.1. Nâng cao năng lực tham mƣu cho công chức văn phòng thống kê trong thực hiện các nhiệm vụ .............................................................................................45 3.2.2. Nâng cao năng lực xây dựng và theo dõi việc thực hiện chƣơng trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ và đột xuất của chính quyền cấp xã .....47 3.2.3. Nâng cao năng lực giúp chính quyền xã tổ chức các kỳ họp, chuẩn bị các điều kiện phục vụ các kỳ họp ...................................................................................48 3.2.4. Nâng cao năng lực giúp chủ tịch ủy ban nhân dân xã tổ chức tiếp dân, thực hiện công tác văn thƣ, lƣu trữ, xây dựng chính quyền điện tử, kiểm soát thủ tục hành chính, thống kê và quản lý cơ sở dữ liệu theo các lĩnh vực...............49 3.2.5. Nâng cao năng lực nhận và chuyển đơn thƣ khiếu nại, tố cáo đến chính quyền xã xem xét giải quyết theo thẩm quyền ............................................................51 3.2.6. Nâng cao năng lực chủ trì, phối hợp và theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tổng hợp, thống kê kết quả thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội .........................................................................................52
vii 3.3. TỔ CHỨC THỰC HIỆN ĐỀ ÁN NÂNG CAO NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KẾ CẤP XÃ TẠI HUYỆN CỦ CHI, THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2024 – 2030......................................................54 3.3.1. Kinh phí, tiến độ và thời gian thực hiện đề án ................................................54 3.3.2. Trách nhiệm của Ủy ban nhân dân huyện Củ Chi, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Chủ tịch Ủy ban nhân dân các xã trên địa bàn huyện Củ Chi .........54 KẾT LUẬN ...............................................................................................................57 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................59 PHỤ LỤC
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của việc xây dựng Đề án Ủy ban nhân dân cấp xã có vai trò quan trọng trong hoạt động quản lý hành chính nhà nƣớc ở cơ sở, là nơi gần dân, sát dân nhất và là cầu nối giữa nhân dân ở cơ sở với chính quyền cấp trên. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ ra “Cấp xã là gần gũi nhân dân nhất, là nền tảng của hành chính. Cấp xã làm đƣợc việc thì mọi công việc đều xong xuôi” [28, tr.460]. Khẳng định vai trò của cấp xã đồng nghĩa với khẳng định vai trò của đội ngũ công chức, những ngƣời vận hành các hoạt động công vụ của chính quyền cấp xã. Vì vậy, trong UBND cấp xã, đội ngũ công chức đóng vai trò là những ngƣời thừa hành trực tiếp thực hiện các công việc phục vụ nhân dân. Trong bối cảnh đẩy mạnh cải cách hành chính, đội ngũ công chức cấp xã có trình độ, năng lực, khả năng thích ứng với nhiệm vụ là yêu cầu và có ý nghĩa trọng yếu. Trong bối cảnh hiện nay, việc đào tạo, bồi dƣỡng để đội ngũ cán bộ công chức thực thi hoạt động công vụ có ý nghĩa quan trọng, góp phần thực hiện thắng lợi mục tiêu của Đảng về công tác cán bộ, công tác mà Đảng coi là “then chốt”, góp phần thực hiện thắng lợi nhiệm vụ mà Chính phủ đặt ra cho công tác cải cách hành chính, nhất là cải cách hành chính, nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã. Trong những năm gần đây, đời sống kinh tế, văn hoá, xã hội của nhân dân huyện Củ Chi không ngừng đƣợc nâng cao. Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ thực tiễn và nhiệm vụ chính trị đƣợc nêu trong Nghị quyết Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI, nhiệm kỳ 2020-2025, Nghị quyết đã khẳng định các thành tựu kinh tế, xã hội, trong đó có việc đẩy mạnh vai trò của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã gắn với thực hiện công vụ, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của quá trình công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nƣớc, quá trình hội nhập quốc tế. Vì vậy, nâng cao năng lực đội ngũ công chức cấp xã, trong đó có công chức VP-TK có ý nghĩa quan trọng trong xây dựng nền hành chính chuyên nghiệp, hiện đại. Từ các nhiệm vụ chính trị mà Đại hội Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh lần thứ XI, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện Củ Chi lần thứ XII, năng lực của đội ngũ công chức VP-TK cấp xã cần đƣợc tiếp tục nâng cao về năng lực thực hiện
2 công tác chuyên môn, năng lực công vụ. Công chức VP-TK có vai trò quan trọng trong việc tham mƣu cho Thƣờng trực HĐND, UBND ban hành các quyết sách lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành ở phạm vi cấp xã. Thực tế hiện nay tuy các quyết sách lãnh đạo ngày càng có chất lƣợng, nhƣng theo yêu cầu trong bối cảnh mới, năng lực đội ngũ công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi còn những hạn chế, sự linh hoạt, nhạy bén nắm bắt yêu cầu thực tiễn của công chức VP-TK còn chậm, thiếu sự sâu sát và nhạy bén trong thực hiện nhiệm vụ; nghiệp vụ kiểm soát thủ tục hành chính vẫn còn thiếu sót do còn hạn chế về chuyên môn nghiệp vụ,... Điều này có thể ảnh hƣởng đến kết quả hoạt động của hệ thống chính quyền cấp cơ sở. Vì vậy, việc xây dựng một đội ngũ công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi có năng lực thực thi công vụ là vấn đề cấp thiết. Xuất phát từ yêu cầu trên, đề tài: “Nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, giai đoạn 2024-2030” đã đƣợc lựa chọn làm Đề án thạc sĩ chuyên ngành quản lý công. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Vũ Thúy Hiền (2016) qua nghiên cứu Xác định năng lực của công chức cấp xã trong thực thi công vụ. Năng lực cần thiết trong thực thi công vụ của công chức cấp xã gồm: Năng lực nhận thức, tƣ duy; năng lực lập kế hoạch; năng lực soạn thảo văn bản quản lý hành chính nhà nƣớc; năng lực phối hợp thực hiện nhiệm vụ; năng lực xử lý và giải quyết tình huống; năng lực giao tiếp, ứng xử. Các năng lực chuyên môn công chức VP-TK cần có để hoàn thành công việc đƣợc giao, gồm: Về kiến thức, nắm vững và vận dụng tốt kiến thức về tài liệu lƣu trữ, công tác lƣu trữ và phông lƣu trữ UBND xã; kiến thức về nhiệm vụ và phƣơng pháp thống kê; kiến thức về quản trị văn phòng; nội dung và các yêu cầu về công tác văn thƣ. Về kỹ năng gồm nghiệp vụ quản trị văn phòng, xây dựng và tổ chức thực hiện chƣơng trình công tác của UBND xã, thu thập và xử lý thông tin, diễn giải, phân tích thông tin. Về tinh thần, thái độ: công chức VP-TK phải có trách nhiệm giữ bí mật, tác phong làm việc chăm chỉ, cẩn thận, chắc chắn và tôn trọng đồng nghiệp [17]. Tác giả Bùi Thu Hà (2017) qua nghiên cứu Nâng cao chất lượng công tác
3 đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức cấp xã ở tỉnh Sơn La hiện nay. Từ tình hình đội ngũ công chức cấp xã tỉnh Sơn La, đánh giá những hạn chế trong đào tạo, bồi dƣỡng công chức cấp xã, tác giả đã nên lên một số giải pháp nâng cao chất lƣợng công tác đào tạo, bồi dƣỡng công chức cấp xã, với các giải pháp: Đào tạo, bồi dƣỡng theo quy hoạch, kế hoạch và gắn với sử dụng công chức; Tiếp tục đổi mới nội dung, chƣơng trình và phƣơng pháp đào tạo bồi dƣỡng; cơ sở đào tạo, bồi dƣỡng cần phải tiếp tục đƣợc đầu tƣ cơ sở vật chất, hệ thống tài liệu, giáo trình, thiết bị dạy học hiện đại; thực hiện chế độ ƣu đãi tốt đối với ngƣời đi học và kiểm tra, đánh giá kết quả học tập thông qua việc kiểm tra, đánh giá việc thực thi công vụ trong hoạt động thực tiễn của công chức đƣợc đi đào tạo, bồi dƣỡng [14]. Tác giả Trần Thị Mai (2020), Tiêu chí đánh giá năng lực công chức xã, phường, thị trấn ở Việt Nam. Nghiên cứu đã đề xuất tiêu chí đánh giá kiến thức của công chức cấp xã về trình độ học vấn; trình độ chuyên môn; trình độ ngoại ngữ, tin học; trình độ lý luận chính trị và quản lý nhà nƣớc. Tiêu chí đánh giá kỹ năng của công chức cấp xã thể hiện qua kỹ năng giao tiếp hành chính; kỹ năng tham mƣu, đề xuất; kỹ năng soạn thảo văn bản; kỹ năng thu thập, xử lý và cung cấp thông tin. Tiêu chí đánh giá thái độ thể hiện ở các khía cạnh: thái độ với nhân dân; thái độ với nhiệm vụ đƣợc giao; thái độ với cấp trên, đồng nghiệp [26]. Các tác giả Hà Thị Thanh Hải, Bùi Thị Minh Thủy, Nguyễn Hữu Đà (2021) với nghiên cứu Giải pháp nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã sau khi sắp xếp ở tỉnh Hòa Bình. Từ việc đánh giá thực trạng sắp xếp lại bộ máy cấp xã, tỉnh Hoà Bình đã thực hiện các giải pháp nhằm nâng cao năng lực đội ngũ công chức các xã, phƣờng, thị trấn theo Nghị quyết 830/NQ-UBTVQH14: Đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức, trách nhiệm của hệ thống chính trị về nâng cao năng lực cho đội ngũ cán bộ, công chức ở các xã, phƣờng; có đánh giá tổng thể đội ngũ công chức cấp xã ở những xã, phƣờng thị trấn để lựa bố trí, sắp xếp khoa học, hợp lý; tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng, nâng cao năng lực cán bộ, công chức các xã, phƣờng, thị trấn; có cơ chế, chính sách thúc đẩy, nâng cao năng
4 lực cán bộ, công chức các xã, phƣờng, thị trấn; tăng cƣờng kiểm tra, giám sát trong việc nâng cao năng lực cán bộ, công chức các xã, phƣờng, thị trấn [16]. Nghiên cứu Giải pháp nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tại huyện Ba Vì của nhóm tác giả Nguyễn Thị Thu Hà, Nguyễn Đồng Minh, Trần Văn Tiến [15]. Từ thực tế đánh giá thực trạng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh Bạc Liêu và tại huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội về trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ lý luận chính trị, trình độ quản lý nhà nƣớc, trình độ tin học. Cả hai công trình đều đƣa ra đề xuất giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã của tỉnh Bạc Liêu và tại huyện Ba Vì, thành phố Hà Nội với các giải pháp cụ thể gồm: Đổi mới công tác tuyển dụng, bố trí và sử dụng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã; đẩy mạnh công tác đào tạo, bồi dƣỡng; nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát, đánh giá đội ngũ công chức cấp xã; thực hiện có hiệu quả chính sách thu hút nhân tài, trí thức trẻ và trang bị cơ sở vật chất và thực hiện nghiêm văn hóa công sở. Các tác giả Lê Doãn Hoài, Đặng Thúy Anh, Hồ Mỹ Hạnh (2022) với công trình Nâng cao chất lượng công chức văn phòng - thống kê cấp xã ở các huyện miền núi Nghệ An. Tác giả cho rằng trƣớc yêu cầu đổi mới cải cách hành chính, đẩy mạnh công nghiệp hóa, hiện đại hóa, xây dựng nông thôn mới, chất lƣợng chuyên môn của đội ngũ công chức VP-TK cấp xã ở các huyện miền núi Nghệ An còn những hạn chế. Từ đó tác giả đề xuất ba giải pháp góp phần nâng cao chất lƣợng công chức VP-TK cấp xã ở các huyện miền núi Nghệ An, đó là: Tập trung đào tạo, bồi dƣỡng công chức theo từng giai đoạn cụ thể với phƣơng châm “thiết thực, hiệu quả”; Đổi mới, nâng cao chất lƣợng tuyển dụng, bố trí, sử dụng công chức và bảo đảm điều kiện thuận lợi và môi trƣờng làm việc cho công chức [18]. Nghiên cứu Nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Thái Nguyên của tác giả Hoàng Huy Vĩ (2022). Từ việc kiến giải thực trạng đội ngũ cán bộ, công chức cấp xã tỉnh Thái Nguyên về trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; về trình độ lý luận chính trị; về bồi dƣỡng kiến thức quản lý nhà nƣớc, tin học và ngoại ngữ. Từ đó, tác giả cho rằng đội ngũ công chức cấp xã còn hạn chế nhƣ thiếu kinh nghiệm xử lý tình huống trong thực tiễn, công tác tham mƣu còn chậm,… từ đó tác
5 giả đề xuất giải pháp nâng cao chất lƣợng đội ngũ công chức cấp xã, với các giải pháp: Công chức cấp xã phải nâng cao ý thức tự rèn luyện, tự nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ; Đổi mới công tác tuyển dụng công chức cấp xã; Nâng cao chất lƣợng công tác đào tạo, bồi dƣỡng; Nâng cao hiệu quả kiểm tra, giám sát, đánh giá đối với đội ngũ công chức cấp xã và thực hiện tốt công tác điều động [37]. Cuốn sách, Kỹ năng, nghiệp vụ dành cho công chức văn phòng – thống kê cấp xã đƣợc ấn bản bởi Hội đồng chỉ đạo xuất bản sách xã, phƣờng, thị trấn (2022). Công trình đã hệ thống hóa, giải đáp những vấn đề có liên quan đến chức trách, nhiệm vụ và kỹ năng làm việc của công chức VP-TK cấp xã. Trong đó, đề cập khá kỹ một số kỹ năng, nghiệp vụ cơ bản của công chức VP-TK cấp xã. Bên cạnh đó, công trình đã trình bày một số biểu mẫu lồng ghép trong các kỹ năng, nghiệp vụ. Qua đó giúp công chức VP-TK cấp xã dễ hình dung, so sánh các bƣớc thực hiện và áp dụng hiệu quả trong công việc, qua đó, giúp đội ngũ công chức VP-TK cấp xã học tập nâng cao kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ để thực hiện tốt nhiệm vụ [19]. Từ các công trình nghiên cứu qua tổng quan có thể thấy, các công trình đã dựa trên các văn bản, các quy định chung từ các văn bản luật, các văn bản dƣới luật để đƣa ra đề xuất nâng cao chất lƣợng công chức cấp xã nói chung và công chức văn phòng thống kê nói riêng. Thậm chí có nghiên cứu còn đi sâu chỉ ra tiêu chí đánh giá chất lƣợng công chức, nhƣng đây chỉ là tiêu chí chung cho các vị trí công chức hiện tại. Tuy nhiên, trong xu hƣớng chuyển dịch từ nên công vụ chức nghiệp sang nền công vụ theo vị trí việc làm thì việc chỉ ra nhiệm vụ cụ thể mà công chức VP- TK cần thực hiện là vấn đề tƣơng đối mới. Do đó, Đề án này tập trung nghiên cứu, đánh giá thực trạng năng lực công chức văn phòng – thống kê cấp xã, đáp ứng yêu cầu của nền công vụ vị trí việc làm và yêu cầu cải cách hành chính hiện nay. 3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của đề án 3.1. Đối tượng nghiên cứu Năng lực của công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu
6 Khách thể nghiên cứu: Năng lực thực thi nhiệm vụ của công chức văn phòng thống kê cấp xã. Địa bàn nghiên cứu: Ủy ban nhân dân các xã, thị trấn trên địa bàn huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Thời gian: Nghiên cứu đƣợc tiến hành trong giai đoạn 2020-2023, đây là ba năm đầu trong nhiệm kỳ Đại hội 2020-2025. 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án 4.1. Mục tiêu nghiên cứu Hệ thống hóa cơ sở lý luận khoa học để đánh giá thực trạng năng lực công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất một số giải pháp nâng cao năng lực của đội ngũ công chức này giai đoạn 2024-2030. 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Tổng quan lý luận về năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã. Phân tích thực trạng công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh, qua đó đánh giá những ƣu điểm, hạn chế và những nguyên nhân của hạn chế, làm căn cứ đề xuất giải pháp của Đề án. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao năng lực trong thực thi nhiệm vụ của công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu 5.1. Phương pháp luận Đề án đƣợc thực hiện dựa trên hƣớng tiếp cận liên ngành, trong đó cơ sở lý luận chủ đạo để thực hiện Đề án dựa trên cơ sở lý luận và tiếp cận về quản lý công. Cùng với việc sử dụng hệ thống cơ sở lý luận từ các lý thuyết quản lý công, Đề án còn sử dụng hệ thống các văn bản của Đảng để xác lập cơ sở chính trị, đồng thời sử dụng hệ thống các văn bản hành chính, gồm văn bản chỉ đạo của Chính phủ, của Uỷ ban nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh, hệ thống các văn bản của Uỷ ban nhân dân huyện Củ Chi để xây dựng căn cứ pháp lý cho việc nghiên cứu của Đề án. 5.2. Các phương pháp nghiên cứu cụ thể
7 Phương pháp nghiên cứu các tài liệu thứ cấp: Phƣơng pháp này đƣợc sử dựng để thu thập, tổng hợp và phân tích các nguồn tài liệu liên quan đến đề án, gồm các bài báo khoa học, luận văn, luận án, sách và các văn bản, tài liệu có liên quan đến nội dung nghiên cứu. Phƣơng pháp này sử dụng hệ thống nguồn tài liệu sẵn có, trong đó có các văn bản của Chính phủ làm căn cứ để xác định vị trí việc làm của công chức VP-TK cấp xã, trên cơ sở đó hình thành hệ thống khái niệm và các nội dung nâng cao năng lực cho công chức công chức VP-TK cấp xã. Phương pháp sử dụng thống kê toán học: Thu thập số liệu, định lƣợng các vấn đề nghiên cứu thực trạng năng lực công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh. Nguồn số liệu đƣợc sử dụng cho nghiên cứu thực trạng đƣợc tổng hợp từ các báo cáo, các nghiên cứu đã có, các số liệu đƣợc thống kê đều là tài liệu thứ cấp, đảm bảo độ tin cậy và tính chính xác từ các cơ quan chuyên môn. Phương pháp định lượng: Nghiên cứu khảo sát bằng phiếu hỏi. Ngƣời đƣợc khảo sát biết trƣớc mục đích, nội dung và thông tin chỉ nhằm phục vụ cho nghiên cứu này. Kết quả khảo sát nhằm đánh giá khách quan, đầy đủ trong việc thực hiện nhiệm vụ của công chức VP-TK cấp xã trên địa bàn huyện Củ Chi, phục vụ việc sử dụng công chức, nâng cao năng lực, hiệu quả hoạt động. Có 100 ngƣời đƣợc khảo sát, trong đó có 25 ngƣời là công chức VP-TK, còn lại là cán bộ cấp xã và công chức ở cấp xã tại huyện Củ Chi để đảm bảo tính khách quan. Phương pháp định tính: có 6 khách thể đã tham gia phỏng vấn, đƣợc ký hiệu từ N1 đến N6 để đảm bảo bí mật. Gồm 4 ngƣời là công chức VP-TK của 4 xã, mỗi xã 1 công chức, bên cạnh đó 2 công chức khác gồm: 1 công chức UBND huyện Củ Chi, 1 cán bộ là Phó Chủ tịch UBND xã để đảm bảo tính khách quan. Về nội dung câu hỏi tập trung vào 6 nội dung vấn đề đƣợc nghiên cứu. Về cách thức lựa chọn những ngƣời tham gia phỏng vấn theo sự giới thiệu và đồng ý của UBND các xã. Những ngƣời tham gia phỏng vấn đều tự nguyện và không nhận bất cứ khoản thù lao nào. Các câu hỏi phỏng vấn đều diễn ra trực tiếp và đƣợc ghi lại bằng biên bản. 6. Hiệu quả của đề án 6.1. Đối tượng hưởng lợi từ đề án
8 Công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi: Đây là đội ngũ chính đƣợc đề án nhắm đến, bằng cách cung cấp các khóa đào tạo, hƣớng dẫn và tài liệu để nâng cao kiến thức, kỹ năng và hiệu suất làm việc. Ngƣời dân tại huyện Củ Chi: Việc nâng cao năng lực của công chức cũng mang lại lợi ích cho ngƣời dân, bởi công chức đƣợc trang bị kiến thức, kỹ năng để phục vụ nhân dân tốt hơn, cung cấp dịch vụ công hiệu quả và chất lƣợng hơn. Doanh nghiệp và các tổ chức xã hội trên địa bàn huyện Củ Chi có thể hƣởng lợi từ việc có đội ngũ công chức có năng lực cao hơn, đáp ứng đƣợc nhu cầu của doanh nghiệp và cộng đồng, tạo ra môi trƣờng kinh doanh và phát triển tích cực. 6.2. Hiệu quả về chất lượng đội ngũ công chức văn phòng thống kê Chất lƣợng chuyên môn của đội ngũ công chức VP-TK cấp xã huyện Củ Chi đƣợc nâng cao hơn về năng lực tham mƣu; năng lực phối hợp trong hoạt động công vụ; năng lực tổng hợp, theo dõi, báo cáo việc thực hiện quy chế làm việc của UBND xã; năng lực trong việc giúp UBND cấp xã trong việc lập các biểu mẫu thống kê. 6.3. Hiệu quả về cải cách thủ tục hành chính Thủ tục hành chính do đội ngũ công chức VP-TK cấp xã tại huyện Củ Chi thực hiện sẽ đƣợc cải thiện và ngày càng nâng cao, chất lƣợng phục vụ ngƣời dân đƣợc tốt hơn, nâng cao sự hài lòng của ngƣời dân khi thực hiện thủ tục hành chính, giúp nâng cao hiệu quả hoạt động quản lý nhà nƣớc của chính quyền địa phƣơng. 7. Kết cấu đề án Đề án gồm mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và 3 chƣơng: Chƣơng 1. Cơ sở khoa học về năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã. Chƣơng 2. Đánh giá thực trạng năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2020-2023. Chƣơng 3. Giải pháp và tổ chức thực hiện nâng cao năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã tại huyện Củ Chi, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024 – 2030.
9 Chƣơng 1 CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ NĂNG LỰC CÔNG CHỨC VĂN PHÒNG THỐNG KÊ CẤP XÃ 1.1. Cơ sở lý luận về năng lực công chức văn phòng thống kê cấp xã 1.1.1. Những khái niệm cơ bản 1.1.1.1. Khái niệm, đặc điểm, nhiệm vụ công chức văn phòng thống kê Công chức là công dân Việt Nam, đƣợc tuyển dụng, bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tƣơng ứng với vị trí việc làm trong cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nƣớc, tổ chức chính trị - xã hội ở trung ƣơng, cấp tỉnh, cấp huyện; trong cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và hƣởng lƣơng từ ngân sách nhà nƣớc. Công chức văn phòng thống kê cấp xã là công chức theo Luật Cán bộ công chức năm 2019. Công chức VP-TK cấp xã đƣợc tuyển dụng theo hình thức thi tuyển hoặc xét tuyển. Công chức VP-TK thực hiện nhiệm vụ với tính chất một vị trí chức danh công chức cấp xã, phụ trách công tác văn phòng và thống kê, phục vụ hoạt động quản lý điều hành của lãnh đạo UBND cấp xã… Công chức văn phòng thống kê có các đặc điểm sau: Thứ nhất, về phạm vi và nhiệm vụ. Công chức VP-TK là những ngƣời trực tiếp thực thi công vụ nhằm thực hiện chức năng quản lý hành chính Nhà nƣớc, chức năng chấp hành và điều hành của cơ quan hành chính Nhà nƣớc, hoạt động của công chức hành chính là nhằm thực thi pháp luật, đƣa pháp luật vào đời sống, bảo đảm an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội, quản lý, sử dụng có hiệu quả nguồn tài sản chung và ngân sách Nhà nƣớc, phát triển ổn định kinh tế - xã hội; bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của công dân. Công chức VP-TK có nhiệm vụ chính là tổng hợp, thống kê và báo cáo về tình hình kinh tế - xã hội của địa phƣơng. Công việc bao gồm thu thập, phân tích dữ
10 liệu từ các công chức khác, tổng hợp thông tin để báo cáo Thƣờng trực HĐND, UBND xã và thực hiện các hoạt động hành chính trong UBND xã, là đầu mối của nhiều lĩnh vực quản lý nhà nƣớc trên địa bàn. Thứ hai, yêu cầu về kỹ năng. Công chức VP-TK cần có kỹ năng tổng hợp thông tin, báo cáo và kỹ năng sử dụng các công cụ quản lý dữ liệu, thống kê. Ngoài ra, công chức VP-TK cần có kỹ năng giải quyết các hồ sơ hành chính. Thứ ba, công chức hoạt động nhân danh Nhà nƣớc, đƣợc sử dụng quyền lực nhà nƣớc, hoạt động của họ đƣợc bảo đảm bởi Nhà nƣớc và đƣợc diễn ra thƣờng xuyên, liên tục, mang tính phức tạp. Đƣợc trao quyền để thực thi công vụ, đồng thời, họ có bổn phận phục vụ xã hội, công dân và các tổ chức, họ phải chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật về hoạt động của mình. Thứ tư, đƣợc trả lƣơng từ ngân sách Nhà nƣớc, tùy theo ngạch, bậc và vị trí việc làm, công chức đƣợc hƣởng tiền lƣơng tƣơng ứng khi tham gia hoạt động công. Đồng thời đƣợc Nhà nƣớc đảm bảo điều kiện cần thiết để thực thi công vụ. Nhiệm vụ của công chức văn phòng thống kê: Nghị định số 33/2023/NĐ-CP ngày 10 tháng 6 năm 2023 của Chính phủ quy định về cán bộ, công chức cấp xã và ngƣời hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố, khoản 2, Điều 11 nêu rõ nhiệm vụ của công chức VP-TK [12]: Tham mƣu xây dựng và theo dõi việc thực hiện chƣơng trình, kế hoạch công tác, lịch làm việc định kỳ, đột xuất của HĐND, Thƣờng trực HĐND, UBND và Thƣờng trực UBND cấp xã; Phối hợp với công chức khác trong việc chuẩn bị các điều kiện vật chất, kỹ thuật để tổ chức các kỳ họp của HĐND, phiên họp của UBND và các hoạt động khác của HĐND, Thƣờng trực HĐND, UBND cấp xã; công tác bầu cử đại biểu Quốc hội, bầu cử đại biểu HĐND các cấp và bầu cử thành viên UBND cấp xã; Tổng hợp, theo dõi, báo cáo việc thực hiện quy chế làm việc của UBND cấp xã; giúp Chủ tịch UBND cấp xã tổ chức tiếp công dân và thực hiện quy chế dân chủ ở cơ sở theo quy định của pháp luật; tiếp nhận các kiến nghị, đơn thƣ khiếu nại, tố cáo chuyển đến Thƣờng trực HĐND, UBND, Chủ tịch UBND cấp xã xem xét, giải
11 quyết theo thẩm quyền; Tham mƣu UBND cấp xã thực hiện cơ chế một cửa, một cửa liên thông; tổ chức bộ phận tiếp nhận, giải quyết và trả kết quả giải quyết các thủ tục hành chính của UBND cấp xã; xây dựng chính quyền điện tử, công nghệ thông tin, chuyển đổi số; công tác kiểm soát thủ tục hành chính; Giúp UBND cấp xã trong việc lập các biểu mẫu thống kê, tổ chức thực hiện điều tra thống kê theo quy định của pháp luật về thống kê; tổng hợp, thống kê và quản lý cơ sở dữ liệu theo các lĩnh vực trên địa bàn (trong đó có cơ sở dữ liệu về cán bộ, công chức cấp xã và ngƣời hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, ở thôn, tổ dân phố); thực hiện công tác văn thƣ, lƣu trữ, thi đua, khen thƣởng; Chủ trì, phối hợp với công chức khác theo dõi việc thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội, tổng hợp, thống kê kết quả thực hiện các chỉ tiêu phát triển kinh tế - xã hội ở cấp xã theo quy định của pháp luật; Thực hiện các nhiệm vụ khác theo phân công của Chủ tịch UBND cấp xã và quy định của pháp luật có liên quan. 1.1.1.2. Khái niệm nâng cao năng lực của công chức văn phòng thống kê Khái niệm năng lực của công chức văn phòng thống kê Năng lực của công chức văn phòng thống kê là tổng hòa các yếu tố tri thức, kỹ năng, phƣơng pháp, phong cách của những cá nhân trong hoạt động chuyên môn đáp ứng những yêu cầu, nhiệm vụ theo chức danh công việc. Từ khái niệm trên cho thấy, năng lực của công chức VP-TK cấp xã là năng lực ở nhóm ngƣời làm việc theo chức danh. Điều này có nghĩa những ngƣời là công chức VP-TK cấp xã vừa có những năng lực chung, vừa có những năng lực riêng, trong đó năng lực riêng là năng lực đáp ứng với yêu cầu nhiệm vụ theo vị trí việc làm, theo chức danh đƣợc quy định trong các văn bản hiện hành. Khái niệm nâng cao năng lực của công chức văn phòng thống kê Nâng cao năng lực của công chức VP-TK cấp xã nghĩa là nâng cao năng lực thực hiện nhiệm vụ của công chức VP-TK. Các nhiệm vụ này đƣợc quy định tại khoản 2, Điều 11, Nghị định 33/2023/NĐ-CP ngày 10/6/2023 của Chính phủ quy