Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:79

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của luận văn "Nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk" nhằm đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk trong thời gian tới, dựa trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý tài sản công trong các bệnh viện, đánh giá thực trạng quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA BÙI THUÝ HẰNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN PHỔI ĐĂK LĂK ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG Buôn Ma Thuột, Tháng 9/2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA X BÙI THUÝ HẰNG NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN PHỔI ĐĂK LĂK ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8340403 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. PHẠM THU THỦY Buôn Ma Thuột, Tháng 9/2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan công trình nghiên cứu đề án “Nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk” là của riêng tôi. Các số liệu, kết quả nêu trong đề án là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Đắk Lắk, ngày 20 tháng 09 năm 2024 Học viên Bùi Thuý Hằng
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề án này, trước hết tôi xin chân thành cảm ơn sự dạy dỗ nhiệt tình của quý thầy cô giáo Học viện Hành chính Quốc gia trong suốt thời gian học tập nghiên cứu tại học viện. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến TS. Phạm Thu Thủy, người trực tiếp hướng dẫn tôi tận tình, chu đáo trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề án này. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn đến người thân, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên, khích lệ và chia sẻ với tôi trong suốt quá trình học tập và thực hiện đề án. Xin trân trọng cảm ơn! Học viên Bùi Thuý Hằng
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT Viết tắt Nghĩa đầy đủ BHYT Bảo hiểm y tế BHYT Bảo hiểm y tế CKI Chuyên khoa I CKII Chuyên khoa II NSNN Ngân sách nhà nước QLTS Quản lý tài sản QLTSC Quản lý tài sản công QLNN Quản lý nhà nước TSC Tài sản công TSCĐ Tài sản cố định TTBYT Trang thiết bị y tế UBND Ủy ban nhân dân VTTBYT Vật tư, thiết bị y tế XHCN Xã hội chủ nghĩa YHCT Y Học Cổ Truyền
DANH MỤC CÁC BẢNG Trang Bảng 2.1: Nguồn vốn đầu tư tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk 28 Lắk Bảng 2.2: Kết quả thực hiện mua sắm tài sản theo nguồn vốn năm 29 2023 Bảng 2.3: Báo cáo kiểm kê TSCĐ, nhà cửa, vật kiến trúc và thiết 32 bị máy móc năm 2023 Bảng 2.4: Công suất sử dụng một số tài sản tại BV Phổi Đắk Lắk 37 Bảng 2.5: Tài sản sử dụng vào mục đích cho thuê, kinh doanh 38 Bảng 2.6: Doanh thu từ sử dụng TSC vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh liên kết của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk hàng 43 năm từ 2021-2023 Bảng 2.7. Bảng kê các tài sản thanh lý từ năm 2021-2023 47 Bảng 3.1: Nhu cầu bổ sung máy móc thiết bị của các phòng khám 57 điều trị Bảng 3.2: Báo cáo thực trạng máy móc, thiết bị chuyên dùng và 56 nhu cầu mua sắm năm 2023 DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Sơ đồ 2.1: Cơ cấu tổ chức tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk 26 Sơ đồ 2.2: Quy trình mua sắm tài sản công của Bệnh viện Phổi 35 Đắk Lắk Biểu đồ 2.1: Cơ cấu tài sản công của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk tại 30 thời điểm 31/12/2023 Biểu đồ 2.2: Cơ cấu tài sản cố định hữu hình của Bệnh viện Phổi 31 Đắk Lắk năm 2023 Biểu đồ 2.3: Tổng hợp số đơn vị dự thầu 36
MỤC LỤC LỜI NÓI ĐẦU .............................................................................................. 1 1. Lý do xây dựng đề án ................................................................................ 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu ............................................................... 3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án ............................................ 5 4. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án ............................................................... 5 5. Phương pháp nghiên cứu........................................................................... 5 6. Hiệu quả/ lợi ích của đề án........................................................................ 6 7. Kết cấu của đề án ...................................................................................... 6 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN CÔNG LẬP ................................................................................................ 7 1.1. Khái quát về TSC tại bệnh viện công lập................................................... 7 1.1.1. Tài sản công ........................................................................................ 7 1.1.2. Tài sản công tại bệnh viện công lập .................................................... 7 1.1.3. Đặc điểm của tài sản công tại bệnh viện ............................................. 9 1.2. Quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập .................................. 10 1.2.1. Khái niệm, yêu cầu, nguyên tắc quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập ....................................................................................................... 10 1.2.2. Nội dung quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập ................ 12 1.2.3. Nhân tố ảnh hưởng đến quản lý TSC tại bệnh viện công lập ........... 17 1.2.4. Kinh nghiệm quản lý tài sản công ở một số bệnh viện ..................... 19 Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN PHỔI ĐĂK LĂK ................................................................................................ 23 2.1. Khái quát về Bệnh viện Phổi Đắk Lắk................................................. 23 2.1.1. Khái quát quá trình hình thành và phát triển của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk ............................................................................................................... 23 2.1.2. Vị trí, chức năng và nhiệm vụ của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk ........... 24 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk ................................... 25
2.1.4. Nhân sự của Bệnh viện Phổi Đắk Lắk .............................................. 26 2.2. Thực trạng quản lý tài sản công tại bệnh viện Phổi Đắk Lắk .............. 27 2.2.1. Thực trạng quản lý hình thành tài sản công ...................................... 27 2.2.2. Thực trạng quản lý quá trình sử dụng tài sản công ........................... 36 2.2.3. Quản lý xử lý tài sản ........................................................................ 46 2.4. Đánh giá chung về thực trạng quản lý tài sản công ............................. 48 2.4.1. Kết qủa đạt được ............................................................................... 48 2.4.2. Những hạn chế .................................................................................. 49 2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế ...................................................... 52 Chương 3: ĐỊNH HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN PHỔI ĐẮK LẮK ............ 54 3.1. Định hướng quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk ........... 54 3.2. Giải pháp nâng cao hiệu quả QLTSC tại bệnh viện Phổi Đắk Lắk ..... 55 3.2.1. Tăng cường huy động vốn đầu tư mua sắm TSC cho bệnh viện ...... 55 3.2.2. Thực hiện nghiêm túc việc theo dõi TSC, quản lý chặt chẽ tài sản công sử dụng vào mục đích kinh doanh, cho thuê, liên doanh liên kết ............... 60 3.2.3. Thực hiện tốt việc sử dụng, thanh lý tài sản công ............................ 62 3.2.4. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực quản lý sử dụng tài sản công trong bệnh viện ............................................................................................ 63 3.2.5. Triển khai ứng dụng công nghệ thông tin trong quản lý tài sản ....... 64 3.3. Kiến nghị các cơ quan chức năng và cấp trên sửa đổi cơ chế, chính sách và hỗ trợ....................................................................................................... 65 3.4. Lộ trình áp dụng các giải pháp và nguồn lực thực hiện ....................... 66 3.4.1. Lộ trình .............................................................................................. 66 3.4.2. Nguồn lực .......................................................................................... 67 3.4.3. Phân công thực hiện .......................................................................... 67 KẾT LUẬN ................................................................................................. 68
LỜI NÓI ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Tài sản công có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các bệnh viện công lập. Đối với hệ thống các bệnh viện công lập, nhiệm vụ chính là thực hiện hoạt động khám, chữa bệnh và chăm sóc sức khỏe nhân dân. Để thực hiện các mục tiêu trên, cần phải có các tài sản công như nhà làm việc, phòng khám chữa bệnh, trang thiết bị y tế…, đây là nguồn lực hỗ trợ tích cực không thể thiếu trong quá trình khám chữa bệnh và cung cấp các dịch vụ y tế khác. Số lượng, chất lượng tài sản công và hiệu quả công tác quản lý tài sản công tác động trực tiếp đến chất lượng dịch vụ y tế, qua đó mà ảnh hưởng đến kết quả khám chữa bệnh, đến tính mạng và sức khoẻ của người dân. Do đó, các tài sản luôn được bệnh viện chú trọng đầu tư. Quản lý tài sản tốt sẽ nâng cao chất lượng khám chữa bệnh, giảm được kinh phí đầu tư, nâng cao tuổi thọ của máy móc thiết bị, hỗ trợ công tác chuyên môn cho cán bộ y tế. Mặt khác, tài sản công tại các bệnh viện có nhiều đặc thù khác biệt so với tài sản công tại các đơn vị khác. Tài sản trong các bệnh viện công lập có nhiều chủng loại, thường có giá trị lớn nên quản lý rất phức tạp. Điều đó bao gồm không chỉ là thiết bị y tế được sử dụng trong chăm sóc trực tiếp, mà còn là máy tính và các tài sản khác mà các bệnh viện dựa vào để quản lý hồ sơ bệnh nhân, thanh toán y tế và các quá trình khác diễn ra trong hoạt động. Điển hình là nguồn hình thành tài sản công tại các bệnh viện không chỉ gồm nguồn NSNN cấp trực tiếp mà còn hình thành từ các nguồn khác có nguồn gốc từ NSNN. Trong quá trình quản lý, sử dụng, các bệnh viện được thu một phần viện phí để bù đắp chi phí hình thành nên các tài sản này. Ngoài ra, còn có nguồn viện trợ, tặng cho. Chính vì vậy, công tác quản lý tài sản công tại các bệnh viện cũng có nhiều phức tạp nhất định. 1
Nhờ sự quan tâm của Đảng và Nhà nước, trong hơn mười năm qua, ngành Y tế đã thực hiện đầu tư nâng cấp tài sản công cho các cơ sở y tế, đặc biệt là các đơn vị y tế tuyến tỉnh và tuyến cơ sở gần dân. Mục tiêu là nâng cao hiệu quả chăm sóc sức khoẻ, giảm tải bệnh nhân cho tuyến trên và tạo sự tin tưởng từ người dân. Các đơn vị y tế tuyến tỉnh và các tuyến dưới đã được cung cấp các tài sản, công cụ và dụng cụ cần thiết để phục vụ công tác chăm sóc sức khỏe ban đầu. Bệnh viện Phổi Đăk Lăk cũng được đầu tư từ nhiều nguồn, bao gồm ngân sách nhà nước, quỹ bảo hiểm y tế, viện trợ từ dự án Hà Lan, viện trợ ODA, quỹ toàn cầu, dự án phòng chống Lao quốc gia và từ các đề án xã hội hóa y tế. Những năm qua, với tài sản công hiện có, Bệnh viện Phổi Đăk Lăk đã khai thác tốt để phục vụ việc khám chữa bệnh cho người dân trên địa bàn và khu vực lân cận. Tuy nhiên, số lượng trang thiết bị vẫn chưa đáp ứng tốt nhu cầu khám chữa bệnh. Nhiều thiết bị lạc hậu, cũ kỹ. Bệnh viện vẫn thiếu thốn những máy móc hiện đại phục vụ chẩn đoán, xét nghiệm. Công tác quản lý tài sản công ở bệnh viện vẫn còn tồn tại nhiều bất cập như: xây dựng kế hoạch mua sắm còn chưa phù hợp với nhu cầu sử dụng. Các loại sổ sách, giấy tờ trong quá trình quản lý máy móc, trang thiết bị chưa đầy đủ. Một số tài sản còn thiếu hồ sơ nguồn gốc xuất xứ; hồ sơ, lý lịch máy móc, thiếu tài liệu kỹ thuật và tài liệu hướng dẫn đi kèm, chưa được lập đầy đủ và giao trực tiếp cho nhân viên sử dụng bảo quản và thực hiện kiểm tra khi có yêu cầu. Một số máy móc, thiết bị chưa được xây dựng quy trình vận hành, sửa chữa và bảo dưỡng cụ thể. Hơn nữa, tài sản và máy móc thiết bị không được giao cụ thể cho từng người trong các khoa, phòng quản và lý sử dụng. Công tác kiểm kê còn chưa được coi trọng đúng mực nên việc thất thoát, hư hỏng tài sản trong quá trình sử dụng còn diễn ra. Một số tài sản một số tài sản chưa được sử dụng hiệu quả. Việc thanh lý tài sản còn chưa đúng quy trình…Những hạn chế trên đã ảnh hưởng đến chất lượng 2
và số lượng tài sản, từ đó ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng khám chữa bệnh của bệnh viện. Tình hình hiện tại của bệnh viện đòi hỏi phải có sự đánh giá và nhận định chính xác về công tác quản lý tài sản công. Cần phải chỉ rõ những hạn chế và nguyên nhân, đồng thời đề xuất các giải pháp để khắc phục, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại Bệnh viện Phổi Đăk Lăk, thu hút người dân đến khám chữa bệnh, giảm tải cho các bệnh viện tuyến trên và đồng thời giúp người dân tiếp cận các dịch vụ y tế chuyên khoa ngay tại tuyến tỉnh, qua đó giảm bớt chi phí đi lại không cần thiết. Xuất phát từ những lý do trên, tôi thực hiện đề án: “Nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk”. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Quản lý tài sản công ở bệnh viện đã được một số tác giả thực hiện nghiên cứu như: Hoàng Đình Sơn (2015), Nâng cao hiệu quả sử dụng trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Bãi Cháy tỉnh Quảng Ninh, Luận văn thạc sĩ Quản lý kinh tế, Trường Đại học Thái Nguyên, Thái Nguyên. Dựa trên đánh giá thực trạng hiệu quả sử dụng trang thiết bị y tế tại bệnh viện Bãi Cháy, luận văn đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng các thiết bị y tế trong thời gian tới. Tác giả đề nghị định hướng đầu tư vào trang thiết bị y tế để phát triển các chuyên khoa mũi nhọn, căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và khả năng phát triển của bệnh viện. Mục tiêu là tối ưu hóa hiệu quả đầu tư và sử dụng trang thiết bị y tế, đồng thời đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh ngày càng cao của người dân trong tỉnh và các vùng lân cận. [14] Trần Xuân Thắng (2016), Hoàn thiện công tác quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh ĐắkLắk, Luận văn thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Trường Đại học Quốc tế Hồng Bàng, Thành phố Hồ Chí Minh. đã thực hiện 3
đánh giá thực trạng quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk. Dựa trên kết quả đánh giá, luận văn đề xuất một số giải pháp nhằm cải thiện công tác quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắk Lắk trong thời gian tới. [21] Trương Thị Hồng Linh (2018), Hoàn thiện công tác quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị, luận văn thạc sỹ, Trường Đại học Kinh tế Huế. Đề tài tập trung vào nghiên cứu các vấn đề cơ bản và liên quan đến quản lý trang thiết bị y tế tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh Quảng Trị. Đề tài cung cấp cho các nhà quản lý bệnh viện kiến thức về cơ sở lý luận quản lý trang thiết bị y tế và phân tích đánh giá thực trạng công tác quản lý trang thiết bị y tế tại bệnh viện trong thời gian qua. Dựa trên những kết quả đạt được, các hạn chế và nguyên nhân tồn tại, đề tài đề xuất các giải pháp nhằm cải thiện công tác quản lý trang thiết bị y tế trong thời gian tới. [22] Hoàng Thu Thuỷ (2018) “Quản lý tài sản công tại Bệnh viện Hữu Nghị Việt Đức”, luận văn thạc sĩ, Học viện Khoa hoc Xã hội. Dựa trên việc hệ thống hóa các vấn đề lý luận cơ bản về quản lý tài sản công trong các bệnh viện, đánh giá thực trạng quản lý tài sản công tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, đề tài đã đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức. [13] Nguyễn Việt Hùng, (2023) “Quản lý công sản tại hệ thống các Bệnh viện công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột”, luận văn thạc sĩ, Học viện Hành chính Quốc gia. Là công trình nghiên cứu tương đối cơ bản và có hệ thống đối với quản lý nhà nước về tài sản công tại hệ thống các Bệnh viện công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk. Luận văn đánh giá khái quát và có trọng tâm về tình hình quản lý, sử dụng tài sản công tại hệ thống các Bệnh viện công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk. Luận văn đưa ra được một số giải pháp có tính khả thi nhằm đổi mới quản lý 4
tài sản công tại hệ thống các Bệnh viện công lập trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk. Tuy nhiên, nghiên cứu không làm rõ công tác quản lý tài sản công tại một bệnh viện nào. [16] Nhìn chung đã có một số công trình nghiên cứu liên quan về quản lý tài sản công ở bệnh viện công lập. Nhưng chưa có công trình nào nghiên cứu về quản lý tài sản công ở Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. Mỗi bệnh viện có những đặc điểm riêng về tài sản, cần có sự quan sát, đánh giá kỹ lưỡng để có thể đưa ra được những giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý tài sản tại bệnh viện. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án Đối tượng nghiên cứu: công tác quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk Phạm vi nghiên cứu: + Về thời gian nghiên cứu: giai đoạn 2020-2023. + Về không gian: tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk 4. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án Đưa ra một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk trong thời gian tới, dựa trên cơ sở hệ thống hóa những vấn đề lý luận cơ bản về quản lý tài sản công trong các bệnh viện, đánh giá thực trạng quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk Nhiệm vụ: - Hệ thống hoá những vấn đề lý luận về quản lý TSC tại các bệnh viện. - Đánh giá thực trạng tình hình quản lý TSC tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. - Phân tích kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế của quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. - Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. 5. Phương pháp nghiên cứu 5
Trên cơ sở phương pháp luận chủ nghĩa duy vật biện chứng và duy vật lịch sử trong quá trình thực hiện đề án; các phương pháp nghiên cứu được sử dụng bao gồm: - Phương pháp thu thập dữ liệu: đề án sử dụng phương pháp tổng hợp tài liệu từ các tài liệu thứ cấp. Nguồn số liệu được lấy từ báo cáo của bệnh viện. Ngoài ra, đề án cũng thu thập thông tin từ các tài liệu, trang web, giáo trình và nghiên cứu liên quan đã được xuất bản. - Sau khi thu thập, dữ liệu được phân tích và xử lý thành các nhóm chỉ khác nhau, từ đó phát hiện các biến động. Đồng thời, phân tích dữ liệu phương pháp so sánh và đề xuất những hành động tốt nhất. - So sánh: Số liệu được thu thập theo chuỗi thời gian và tại một thời điểm để làm rõ sự thay đổi của các chỉ tiêu qua các thời kỳ phát triển. 6. Hiệu quả/ lợi ích của đề án Kết quả nghiên cứu của đề án phục vụ trực tiếp, thiết thực cho công tác quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. áp dụng các giải pháp đề án đưa ra sẽ nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công ở Bệnh viện Phổi Đăk Lăk, từ đó nâng cao chất lượng khám chữa bệnh tại bệnh viện. Đề án cũng là tài liệu học tập, nghiên cứu cho những ai quan tâm về quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập. 7. Kết cấu của đề án Ngoài phần mở đầu, kết luận và tài liệu tham khảo, nội dung chính của đề án gồm 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý tài sản công tại bệnh viện công lập Chương 2: Thực trạng quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk Chương 3: Định hướng và giải pháp nâng cao hiệu quả quản lý tài sản công tại Bệnh viện Phổi Đắk Lắk. 6
Chương 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ TÀI SẢN CÔNG TẠI BỆNH VIỆN CÔNG LẬP 1.1. Khái quát về TSC tại bệnh viện công lập 1.1.1. Tài sản công Tài sản công là tài sản thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý. [18] Trong các loại tài sản công, tài sản công trong bệnh viện công lập thuộc nhóm tài sản công phục vụ hoạt động quản lý, cung cấp dịch vụ công, bảo đảm quốc phòng, an ninh tại cơ quan, tổ chức, đơn vị. 1.1.2. Tài sản công tại bệnh viện công lập Tài sản công của bệnh viện công lập trong lĩnh vực y tế rất đa dạng. Có thể phân loại như sau: 1.1.2.1. Phân loại tài sản công theo nguyên giá và thời gian sử dụng * Tài sản cố định: là những tài sản có thời gian sử dụng từ 01 (một) năm trở lên và có nguyên giá từ 10.000.000 đồng (mười triệu đồng) trở lên. Tài sản cố định hữu hình là những tài sản có hình thái vật chất, có kết cấu độc lập hoặc là một hệ thống gồm nhiều bộ phận riêng lẻ liên kết với nhau để cùng thực hiện một hay một số chức năng nhất định; gồm: Nhà làm việc; Vật kiến trúc; Xe ô tô; Máy móc, thiết bị; gồm: Máy móc, thiết bị văn phòng phổ biến; máy móc, thiết bị phục vụ hoạt động chung của bệnh viện; máy móc, thiết bị chuyên dùng.[4] Trong bệnh viện, tài sản là các trang thiết bị y tế đóng vai trò đặc biệt quan trọng trong khám chữa bệnh. Trang thiết bị y tế được quy định tại Nghị định 98/2021/NĐ-CP và Nghị định 07/2023/NĐ-CP về quản lý trang thiết bị y tế. [9] [10]. 7
Máy móc, thiết bị được coi là máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế khi đáp ứng đồng thời các điều kiện sau đây: + Là các trang thiết bị y tế. + Đủ tiêu chuẩn tài sản cố định theo quy định của chế độ quản lý, tính hao mòn tài sản cố định tại đơn vị. Máy móc, thiết bị chuyên dùng thuộc lĩnh vực y tế (sau đây gọi tắt là trang thiết bị y tế chuyên dùng) bao gồm: + Trang thiết bị y tế chuyên dùng đặc thù, như: Hệ thống X - quang, Hệ thống CT - Scanner, Hệ thống chụp cộng hưởng từ >= 1.5 Tesla, Hệ thống chụp mạch số hóa xóa nền (DSA), Máy siêu âm, Máy xét nghiệm sinh hóa các loại, Máy xét nghiệm miễn dịch các loại, Máy thận nhân tạo, Máy thở, Máy gây mê, Máy theo dõi bệnh nhân, Bơm tiêm điện, Máy truyền dịch, Dao mổ, máy phá rung tim, máy tim phổi nhân tạo, Hệ thống phẫu thuật nội soi, Đèn mổ treo trần, Đèn mổ di động, Bàn mổ, Máy điện tim, Máy điện não, Hệ thống khám nội soi, máy soi cổ tử cung, máy theo dõi sản khoa 2 chức năng, Thiết bị xạ trị. [7]. + Trang thiết bị y tế khác. Ví dụ: máy đo thân nhiệt, Máy đo huyết áp cá nhân, Máy đo nồng độ bão hòa oxy trong máu (SpO2) loại dùng pin kẹp ngón tay, Máy hút mũi trẻ em, Các trang thiết bị y tế được sử dụng để đo đường huyết cá nhân: máy đo đường huyết, bút lấy máu, que thử, kim lấy máu, dung dịch chuẩn, dung dịch chứng, … Tài sản cố định vô hình là những tài sản không có hình thái vật chất mà cơ quan, tổ chức, đơn vị, doanh nghiệp đã đầu tư chi phí tạo lập tài sản hoặc được hình thành qua quá trình hoạt động; gồm: Quyền sử dụng đất; phần mềm ứng dụng; thương hiệu của đơn vị sự nghiệp công lập….[4]. Những tài sản không đủ điều kiện là tài sản cố định được xếp vào nhóm công cụ dụng cụ hoặc vật tiêu hao. 8
1.1.2.2. Phân loại theo mục đích sử dụng - Tài sản phục vụ cho việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ của đơn vị gồm: hoạt động phòng bệnh, khám, chữa bệnh, nghiên cứu khoa học, đào tạo trong lĩnh vực y tế và các hoạt động khác theo quy định về chức năng, nhiệm vụ của đơn vị được cơ quan, người có thẩm quyền phê duyệt. - Tài sản phục vụ hoạt động phụ trợ, hỗ trợ trực tiếp cho việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ gồm: cung cấp dịch vụ ăn uống, trông, giữ xe cho cán bộ, công chức, viên chức, người lao động của đơn vị, bệnh nhân, người nhà bệnh nhân, khách đến giao dịch, công tác; giới thiệu, trưng bày, kinh doanh, cung cấp các sản phẩm trong lĩnh vực y tế; giặt là, khử khuẩn, vệ sinh; dịch vụ lưu trú cho người nhà bệnh nhân. [6]. 1.1.2.3. Phân loại theo nguồn gốc hình thành Theo tiêu thức này, có thể chia TSC các bệnh viện công lập thành TSC do Nhà nước giao đầu tư, mua sắm, có nguồn gốc từ NSNN và TSC từ nguồn khác (vay, tài trợ, viện trợ, tặng cho...) [18]. 1.1.3. Đặc điểm của tài sản công tại bệnh viện - TSC ở bệnh viện đa dạng và phong phú về chủng loại. Đặc biệt là các tài sản là trang thiết bị y tế với số lượng lớn - TSC tại bệnh viện thường sở hữu giá trị lớn, mang tính kỹ thuật chuyên môn cao và liên quan mật thiết tới công tác chăm sóc sức khỏe của con người hay thậm chí là tính mạng của bệnh nhân. Do đó, công tác quản lý tài sản công tại bệnh viện cần tuân thủ theo quy trình nghiêm ngặt, bao gồm cả quy trình quản lý tài sản và quản lý chuyên môn. - TSC tại bệnh viện thường gắn liền với công tác nghiên cứu, ứng dụng khoa học vào việc sử dụng các trang thiết bị y tế. Xuất phát từ tính ứng dụng khoa học – công nghệ cao nên hệ thống tài sản cũng sẽ chịu tác động mạnh mẽ của những hao mòn vô hình. Đây cũng là lý do khiến cho công tác quản lý khấu 9
hao tài sản công bệnh viện trở nên khó khăn hơn do phải tính toán những ảnh hưởng bất lợi từ hao mòn vô hình. - TSC tại bệnh viện công lập được hình thành đan xen từ nguồn NSNN và huy động xã hội hóa. Tài sản công được đầu tư xây dựng, mua sắm bằng kinh phí của ngân sách nhà nước, có nguồn từ ngân sách nhà nước hoặc từ các nguồn vốn đầu tư khác (trừ một số tài sản đặc biệt như: đất đai, tài sản được xác lập sở hữu Nhà nước được chuyển giao). Bên cạnh đó là những tài sản được hình thành từ nguồn viện trợ không hoàn lại, tài sản do tài trợ của các cá nhân tổ chức... Đối với tài sản này, ngân sách nhà nước không trực tiếp đầu tư xây dựng và mua sắm nhưng các tài sản này trước khi giao cho các bệnh viện sử dụng, đều phải xác lập quyền sở hữu Nhà nước. 1.2. Quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập 1.2.1. Khái niệm, yêu cầu, nguyên tắc quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập 1.2.1.1. Khái niệm Quản lý là sự tác động có tổ chức, có hướng đích của chủ thể quản lý lên đối tượng và khách thể quản lý nhằm sử dụng có hiệu quả nhất các nguồn lực, các thời cơ của tổ chức để đạt được mục tiêu đặt ra trong điều kiện môi trường luôn biến động. Từ đó có thể hiểu: Quản lý TSC tại các bệnh viện công lập là sự tác động của bộ máy quản lý đến sự hình thành, sử dụng và xử lý TSC theo hướng tiết kiệm, hiệu quả, nhằm thực hiện tốt các chức năng, nhiệm vụ Nhà nước giao cho bệnh viện công lập. Quản lý tài sản công trong bệnh viện có những đặc điểm cơ bản khác biệt so với tài sản công của các đơn vị hành chính sự nghiệp khác như sau: Đối tượng quản lý là tài sản công trong các bệnh viện, vốn có đặc điểm đa dạng, phong phú và yêu cầu kỹ thuật chuyên môn cao. Các tài sản này không 10
chỉ có giá trị lớn mà còn trực tiếp liên quan đến công tác chăm sóc sức khỏe và tính mạng của bệnh nhân. Do đó, việc quản lý tài sản công trong các bệnh viện cần tuân thủ các quy trình nghiêm ngặt và chặt chẽ, bao gồm cả quy trình quản lý tài sản và quy trình quản lý chuyên môn. Công tác quản lý tài sản công trong các bệnh viện liên quan chặt chẽ đến việc sử dụng trang thiết bị y tế. Để tối ưu hóa việc khai thác, bảo dưỡng, sửa chữa và kiểm chuẩn thiết bị, bệnh viện cần tập trung đào tạo đội ngũ cán bộ kỹ thuật chuyên ngành. Đồng thời, việc nâng cao kỹ năng khai thác và sử dụng cho đội ngũ chuyên môn cần được thực hiện khi đào tạo cán bộ kỹ thuật, nhằm đáp ứng đầy đủ nhu cầu bảo dưỡng và sửa chữa thiết bị. Do các tài sản công trong bệnh viện công lập sử dụng với tần suất cao và chịu tác động mạnh mẽ của hao mòn vô hình do hàm lượng công nghệ cao, công tác quản lý khấu hao tài sản công gặp nhiều khó khăn hơn, vì cần phải tính toán các ảnh hưởng bất lợi của hao mòn vô hình. 1.2.1.2. Nguyên tắc quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập Mọi tài sản công trong bệnh viện đều phải được giao quyền quản lý, quyền sử dụng cho các bộ phận, cá nhân trong đơn vị nhằm đảm bảo tài sản được quản lý chặt chẽ, dễ dàng quy trách nhiệm. Tài sản công do Nhà nước đầu tư phải được quản lý, khai thác, duy tu, bảo dưỡng, sửa chữa, được thống kê, kế toán đầy đủ về hiện vật và giá trị, những tài sản có nguy cơ chịu rủi ro cao do thiên tai, hoả hoạn và nguyên nhân bất khả kháng khác được quản lý rủi ro về tài chính thông qua bảo hiểm hoặc công cụ khác theo quy định của pháp luật. Việc khai thác nguồn lực tài chính từ tài sản công phải tuân theo cơ chế thị trường, có hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng pháp luật. Việc quản lý, sử dụng tài sản công phải được thực hiện công khai, minh bạch, bảo đảm thực hành tiết kiệm, chống lãng phí, phòng, chống tham nhũng. 11
Việc quản lý, sử dụng tài sản công được giám sát, thanh tra, kiểm tra, kiểm toán; mọi hành vi vi phạm pháp luật về quản lý, sử dụng tài sản công phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh theo quy định của pháp luật. [18] 1.2.2. Nội dung quản lý tài sản công tại các bệnh viện công lập 1.2.2.1. Quản lý quá trình hình thành của tài sản Quản lý quá trình hình thành tài sản công là giai đoạn đầu tiên, quan trọng, ảnh hưởng quyết định đến các giai đoạn tiếp theo. Việc quản lý tài sản hình thành khác nhau tùy thuộc vào phương thức hình thành: tài sản có thể được hình thành qua bàn giao, điều chuyển, đầu tư xây dựng, hoặc mua sắm mới. Đối với tài sản được hình thành từ đầu tư và mua sắm mới, quyết định chủ trương đầu tư, xây dựng hoặc mua sắm tài sản phải dựa trên định mức và tiêu chuẩn sử dụng tài sản, chế độ quản lý hiện hành, tình hình thực tế và nhu cầu về tài sản công, cũng như khả năng tài chính của đơn vị. Những yếu tố này sẽ làm cơ sở để xây dựng kế hoạch mua sắm hợp lý. Sau khi có chủ trương đầu tư xây dựng, mua sắm tài sản, việc thực hiện đầu tư, mua sắm tài sản phải tuân thủ theo các quy trình nghiệp vụ, quy định về đầu tư và xây dựng, quy định về mua sắm tài sản công. Một là, quản lý quá trình hình thành tài sản thông qua đầu tư xây dựng: tuân thủ Luật Ngân sách nhà nước, Luật Quản lý và sử dụng tài sản công và pháp luật về đầu tư công, đấu thầu, xây dựng Hai là, quản lý tài sản được hình thành thông qua mua sắm. Với mục đích phục vụ nhu cầu hoạt động, các bệnh viện công lập được mua sắm trang, thiết bị làm việc để trang bị mới hoặc thay thế những tài sản đã hư hỏng, không sử dụng được. Mua sắm là giai đoạn khởi đầu quan trọng trong quá trình quản lý tài sản công, đóng vai trò nền tảng cho việc đảm bảo hiệu quả sử dụng và quản lý tài sản. Thực hiện tốt công tác mua sắm không chỉ giúp tiết kiệm và chống lãng 12