Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:56

Thêm vào BST

Báo xấu

7
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đánh giá thực trạng quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh; Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp Quản lý công: Nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh

2
LỜI CAM ĐOAN Tôi tên là Huỳnh Hữu Sơn, sinh viên ngành Quản lý công, mã ngành 8340403, xin cam đoan rằng đề án "Nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh" được thực hiện hoàn toàn bởi bản thân tôi. Các thông tin, số liệu trong đề án đều là chính xác, có nguồn gốc rõ ràng và được trích dẫn theo quy định. Tôi cam kết rằng mọi kết luận, đánh giá trong đề án này là trung thực và xuất phát từ nghiên cứu của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn của Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Quy. Tôi xin chịu trách nhiệm hoàn toàn về tính chính xác của đề án này. HỌC VIÊN Huỳnh Hữu Sơn 4
LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến Tiến sĩ Nguyễn Hoàng Quy, người đã tận tâm hướng dẫn và đồng hành cùng tôi trong suốt quá trình thực hiện đề án. Những chỉ dẫn quý báu của thầy đã giúp tôi hoàn thiện được đề tài một cách khoa học và thực tế. Tôi cũng xin chân thành cảm ơn các thầy cô giảng viên tại Học viện Hành chính Quốc gia, những người đã nhiệt tình giúp đỡ, chỉ bảo tôi vượt qua những khó khăn trong quá trình học tập, đặc biệt là những giai đoạn cuối cùng của đề án. Sự động viên và hỗ trợ của thầy cô là nguồn động lực lớn giúp tôi hoàn thành tốt nhiệm vụ này. Tôi xin gửi lời cảm ơn đến Ủy ban Nhân dân Quận 1 và các cơ quan, phòng ban đã cung cấp tài liệu và số liệu cần thiết cho quá trình nghiên cứu. Cuối cùng, tôi muốn bày tỏ sự tri ân sâu sắc đến gia đình và bạn bè, những người đã luôn sát cánh bên tôi, ủng hộ và chia sẻ trong suốt hành trình học tập và nghiên cứu. Tôi vô cùng biết ơn tất cả sự hỗ trợ và đồng hành của mọi người. 5
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT, DANH MỤC BẢNG BIỂU VÀ HÌNH VẼ Danh mục các từ viết tắt GDP: Tổng sản phẩm quốc nội (Gross Domestic Product) TP. Hồ Chí Minh/ TP.HCM: Thành phố Hồ Chí Minh Bộ KH&ĐT: Bộ Kế hoạch và Đầu tư VNĐ: Mệnh giá tiền Việt Nam (Việt Nam Đồng) ILO: International Labour Organization (Tổ chức Lao động quốc tế) UBND: Ủy ban nhân dân CRM: Customer Relationship Management QLKD: Quản lý Kinh doanh 6
Danh mục bảng biểu và hình vẽ Bảng số: 2.1 .............................................................................................................. 27 Bảng số 2.2 ............................................................................................................... 28 7
MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 1. Lý do xây dựng đề án ............................................................................................1 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................2 3.1. Đối tượng nghiên cứu.........................................................................................2 Đối tượng nghiên cứu của đề án là hoạt động quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. ...............................................2 3.2. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................2 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................3 4.1. Mục tiêu nghiên cứu...........................................................................................3 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................................3 5. Phương pháp nghiên cứu......................................................................................3 6. Hiệu quả, lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn .......................................4 CHƯƠNG 1................................................................................................................ 5 1.1. Những vấn đề chung về hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống ......5 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống ............................................................................................................................5 1.1.2. Vai trò, đặc điểm của hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống .....................7 1.2. Quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận .8 1.2.1. Khái niệm quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận .....................................................................................................................8 1.2.2. Nội dung quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ..................................................................................................................9 1.2.3. Tiêu chí đo lường hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1...................................................................................12 1.3. Một số yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1...................................................................................13 8
1.3.1. Yếu tố pháp lý và quy định ...........................................................................14 1.3.2. Yếu tố về môi trường kinh doanh ................................................................14 1.3.3. Yếu tố về kinh tế ............................................................................................14 1.3.4. Yếu tố nhân lực ..............................................................................................15 1.3.5. Yếu tố công nghệ ...........................................................................................15 1.3.6. Yếu tố văn hóa - xã hội..................................................................................15 1.3.7. Yếu tố kiểm soát và thanh tra ......................................................................16 CHƯƠNG 2.............................................................................................................. 17 2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội và tình hình hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ..............................................................17 2.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội quận 1 tác động đến quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ................................17 2.1.2. Tình hình hộ kinh doanh dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ...............21 2.2. Phân tích thực trạng quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ........................................................................................22 2.2.1. Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1, TP. Hồ Chí Minh .......................22 2.2.2. Tổ chức bộ máy và nhân lực quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 .............................................................................24 2.2.3. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 ............................................26 2.2.4. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm .........................................................28 2.3. Đánh giá chung về quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 .................................................................................................29 2.3.1. Kết quả đạt được ...........................................................................................29 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân ..............................................................................30 CHƯƠNG 3.............................................................................................................. 33 9
3.1. Phương hướng, mục tiêu hoàn thiện quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh.....................................33 3.1.1. Phương hướng hoàn thiện quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh ..................................................33 3.1.2. Mục tiêu hoàn thiện quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh .......................................................34 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh .......................................................36 3.2.1. Giải pháp về nhân sự ....................................................................................36 3.2.2. Giải pháp về công nghệ thông tin ................................................................37 3.2.3. Giải pháp về thông tin của hộ kinh doanh ..................................................37 3.2.4. Giải pháp về liên kết dữ liệu trong quản lý ................................................38 3.2.5. Giải pháp về phân cấp trong quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống ..............................................................................39 3.2.6. Giải pháp xây dựng cơ chế thúc đẩy sự tự quản lý và tự chịu trách nhiệm của các hộ kinh doanh.............................................................................................42 3.3. Tổ chức thực hiện giải pháp ............................................................................44 3.3.1. Lộ trình thực hiện giải pháp ........................................................................44 3.3.2. Phân công, phối hợp trong thực hiện giải pháp .........................................45 3.3.3. Nguồn lực thực hiện giải pháp .....................................................................45 KẾT LUẬN .............................................................................................................. 46 10
PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống có vai trò rất quan trọng, đóng góp lớn vào tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của mỗi quốc gia, trong đó có Việt Nam. Với xu hướng tiêu dùng hiện tại, ngành kinh doanh này sẽ ngày càng phát triển, mở rộng, và có sự đóng góp ngày càng tăng đối với giá trị tổng sản lượng của nền kinh tế. Việc mở rộng lĩnh vực kinh doanh ăn uống, từ các nhà hàng, doanh nghiệp, đến hộ kinh doanh trong lĩnh vực này sẽ tạo ra rất nhiều cơ hội việc làm, và cơ hội kinh doanh của các tổ chức, cá nhân và hộ gia đình, từ đó đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Để hoạt động của hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống được đúng định hướng, đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện các trách nhiệm theo quy định, thì hoạt động quản lý nhà nước có vai trò quan trọng, tạo hành lang pháp lý cho hoạt động này, đồng thời tổ chức triển khai chính sách, pháp luật và thanh tra, kiểm tra, xử lý vi phạm để đảm bảo hiệu quả của hoạt động của các hộ kinh doanh trong lĩnh vực này. Quận 1 có vị trí là trung tâm của Thành phố Hồ Chí Minh, với hệ thống giao thông phát triển và dễ dàng tiếp cận các khu vực lân cận. Quận 1 có hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống của các hộ gia đình rất phát triển, với nhiều tuyến đường, cùng với các món ăn rất phong phú. Trong thời gian qua, hoạt động quản lý nhà nước đối với hộ gia đình kinh doanh dịch vụ ăn uống đã đạt được những kết quả rất quan trọng, cụ thể được sự quan tâm của các cấp ủy đảng, chính quyền địa phương; việc tổ chức triển khai các văn bản, chính sách pháp luật được thực hiện bài bản, từng bước mang lại hiệu quả nhất định; công tác thông tin, tuyên truyền được chú trọng; hoạt động thanh tra, kiểm tra đã đạt được những kết quả hết sức quan trọng. Tuy nhiên, hoạt động quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống vẫn còn những bất cập, như tổ chức bộ máy quản lý và nhân lực 1
còn những khó khăn bất cập; hoạt động thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm còn chưa hiệu quả, chế tài xử lý chưa đủ sức răn đe; hoạt động thông tin, tuyên truyền chưa được chú trọng, chưa được coi là hoạt động thường xuyên, liên tục. Chính vì vậy, việc nghiên cứu cụ thể thực trạng và đề xuất được các giải pháp nhằm hoàn thiện các nội dung của quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1 có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiến. Với lý do đó, học viên chọn hướng nghiên cứu “Nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh” làm đề án tốt nghiệp thạc sĩ định hướng ứng dụng chuyên ngành quản lý công. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 3.1. Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề án là hoạt động quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Phạm vi nghiên cứu - Phạm vi nghiên cứu nội dung: Trong phạm vi nghiên cứu của đề án, để phù hợp với chuyên ngành đào tạo và hướng nghiên cứu, đề án chỉ tập trung nghiên cứu các nội dung quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, bao gồm: Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật; Bộ máy tổ chức và nhân lực tham gia quản lý; Thông tin, tuyên truyền; Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm. - Phạm vi nghiên cứu thời gian: Thời gian nghiên cứu của đề án từ năm 2020-2023, giải pháp đề ra đến năm 2030. - Phạm vi nghiên cứu không gian: Nghiên cứu được tiến hành tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. 2
4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu 4.1. Mục tiêu nghiên cứu Dựa trên cơ sở lý thuyết và phân tích thực trạng, mục tiêu nghiên cứu của đề án nhằm đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. 4.2. Nhiệm vụ nghiên cứu Với mục tiêu nghiên cứu như trên, nhiệm vụ nghiên cứu của đề án là: - Khái quát khung lý thuyết về quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận. - Đánh giá thực trạng quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. - Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Quận 1, TP. Hồ Chí Minh. 5. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện nghiên cứu này, đề án sử dụng các phương pháp cơ bản sau: - Phương pháp thu thập số liệu: Phương pháp này được sử dụng nhằm thu thập các số liệu có liên quan, được thu thập từ Phòng Kinh tế, Chi Cục Thống kê Quận, Phòng Tài chính - Kế hoạch, bao gồm các báo cáo thống kê về số lượng và loại hình của các hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống, cũng như các quy định và chính sách liên quan của cơ quan chức năng. - Phương pháp tổng hợp: Phương pháp tổng hơp nhằm tổng hợp các số liệu, tài liệu thu thập được, phương pháp này nhằm làm rõ hơn thực trạng hoạt động quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống trên địa bàn quận 1. Phương pháp này cũng được sử dụng để tổng hợp các nghiên cứu, tài liệu trước đây, và thực hiện hệ thống khung lý thuyết ở chương 1. - Phương pháp phân tích: Phương pháp nghiên cứu này sẽ giúp đề án có được cái nhìn đa chiều và sâu sắc về tình hình quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch 3
vụ ăn uống tại Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh, từ đó đề xuất các biện pháp cải thiện cụ thể và hiệu quả. 6. Hiệu quả, lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn Hiệu quả của đề án sẽ giúp các hộ kinh doanh cải thiện chất lượng dịch vụ của các cơ quan quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh nói chung và riêng đặc biệt đối với các cơ quan quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống nói riêng, bao gồm chất lượng thực phẩm, phục vụ và môi trường làm việc. Điều này sẽ tạo ra một trải nghiệm tích cực hơn cho khách hàng và giúp tăng cường uy tín của cơ quan quản lý đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống. Bằng cách cải thiện hiệu quả quản lý, đề án sẽ đóng góp vào việc xây dựng một cộng đồng và một nền kinh tế bền vững, lành mạnh và phát triển. Đây là tài liệu tham khảo hữu ích đối với các nhà quản lý, học viên, sinh viên quan tâm. 7. Kết cấu của đề án Ngoài phần mở đầu, danh mục tài liệu tham khảo, đề án được kết cấu làm 3 chương, cụ thể: Chương 1: Cơ sở lý luận về quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận Chương 2: Thực trạng quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh Chương 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn Quận 1, TP. Hồ Chí Minh 4
CHƯƠNG 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ HỘ KINH DOANH TRONG LĨNH VỰC DỊCH VỤ ĂN UỐNG TRÊN ĐỊA BÀN QUẬN 1.1. Những vấn đề chung về hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống 1.1.1. Khái niệm và đặc điểm của hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống 1.1.1.1. Khái niệm hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống Trích dẫn pháp lý tại khoản 1 và khoản 2, Điều 79 của Nghị định số 01/2021/NĐ-CP được ban hành vào ngày 04 tháng 01 năm 2021 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp có quy định cụ thể cách hiểu thế nào là hộ kinh doanh, cụ thể thì hộ kinh doanh là hình thức kinh doanh được đăng ký bởi một cá nhân hoặc các thành viên trong gia đình, chịu trách nhiệm bằng toàn bộ tài sản của mình đối với các hoạt động kinh doanh. Nếu gia đình đăng ký, một thành viên sẽ được ủy quyền làm đại diện. Hộ kinh doanh có đặc điểm nhỏ lẻ, không phải đăng ký nếu hoạt động trong các ngành nghề nông, lâm, ngư nghiệp, kinh doanh lưu động, hoặc có thu nhập thấp, trừ khi kinh doanh ngành nghề có điều kiện. Quy định này nhằm tạo thuận lợi trong việc quản lý và phát triển kinh doanh hộ nhỏ tại địa phương, dựa trên mức thu nhập thấp do chính quyền địa phương xác định. Khi các thành viên trong hộ gia đình thực hiện đăng ký hộ kinh doanh, một trong số họ sẽ được ủy quyền làm đại diện cho hộ kinh doanh. Người đại diện này có thể là cá nhân đã đăng ký hộ kinh doanh hoặc người được các thành viên khác trong gia đình ủy quyền.. Với quan niệm như trên về hộ kinh doanh, thì có thể hiểu: Hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống là thuật ngữ để ám chỉ một loại hình doanh nghiệp nhỏ phù hợp với các hoạt động kinh doanh quy mô nhỏ, bao gồm cả dịch vụ ăn uống. Việc kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống thường được thực hiện bởi các hộ kinh doanh như các cửa hàng tiện lợi, quán ăn, nhà hàng và các dịch 5
vụ ăn uống khác. Các hộ kinh doanh cũng có thể bao gồm các cửa hàng thức ăn nhanh hoặc các cửa hàng bánh mì. 1.1.1.2. Đặc điểm của hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống Hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống có các đặc điểm cơ bản sau đây: Thứ nhất, có quy mô nhỏ, hộ kinh doanh thường có quy mô nhỏ, thường là do các cá nhân hoặc gia đình điều hành và quản lý. Do đó, chúng thường không có số lượng nhân viên lớn và cơ cấu tổ chức đơn giản. Thứ hai, loại hình kinh doanh đa dạng, hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống có thể bao gồm các nhà hàng, quán cà phê, quán ăn, quán nhậu, cửa hàng thức ăn nhanh, cửa hàng bánh mì, tiệm trà, tiệm bánh,… Thứ ba, chủ đề và phong cách đa dạng, các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống có thể chuyên về một loại món ăn cụ thể hoặc cung cấp nhiều loại sản phẩm và dịch vụ khác nhau. Họ có thể chọn các phong cách ẩm thực khác nhau như ẩm thực địa phương, quốc tế, đồ uống,…. Thứ tư, tính linh hoạt, hộ kinh doanh thường linh hoạt trong việc điều chỉnh menu, giá cả, và các chính sách kinh doanh khác để phản ánh nhu cầu của khách hàng và điều kiện thị trường. Thứ năm, tính cạnh tranh cao, trong lĩnh vực ăn uống, cạnh tranh rất cao, đặc biệt là trong các khu vực đông dân cư như Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh. Điều này yêu cầu các hộ kinh doanh phải tìm cách để tạo ra điểm khác biệt và thu hút khách hàng. 6
1.1.2. Vai trò, đặc điểm của hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống Hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống không chỉ đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế mà còn góp phần tích cực vào việc phát triển văn hóa và xã hội. Thứ nhất, là một ngành có đóng góp rất quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội Ở Việt Nam, các mã ngành kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống được quy định cụ thể trong Hệ thống Mã số ngành nghề kinh doanh Việt Nam (VNIC) theo Quyết định số 27/2008/QĐ-BKH của Bộ Kế hoạch và Đầu tư ngày 18/6/2008. Riêng đối với các loại hình dịch vụ ăn uống phổ biến ở Quận 1, Thành phố Hồ Chí Minh thi có các lĩnh vực dịch vụ ăn uống theo mã ngành thì đã có khoảng 8046 hộ kinh doanh, cụ thể là khoảng 2041 hộ kinh doanh thuộc mã ngành 5621-Cung cấp dịch cụ vụ ăn uống theo hợp đồng không thường xuyên với khách hàng, 2365 hộ kinh doanh thuộc mã ngành 5629-Dịch vụ ăn uống khác, 3640 hộ kinh doanh thuộc mã ngành 5610-Nhà hàng và các dịch vụ ăn uống lưu động Thứ hai, do có quy mô nhỏ và cơ cấu tổ chức đơn giản, hộ kinh doanh có khả năng thích ứng nhanh chóng với thay đổi trong thị trường và yêu cầu của khách hàng. Họ có thể linh hoạt trong việc điều chỉnh menu, giá cả và chính sách kinh doanh để tối ưu hóa lợi nhuận và thu hút khách hàng. Tính linh hoạt và nhanh nhẹn cũng là một đặc điểm quan trọng của hộ kinh doanh trong lĩnh vực này. Do có quy mô nhỏ và cấu trúc tổ chức đơn giản, họ có thể nhanh chóng thích ứng với thay đổi trong thị trường và nhu cầu của khách hàng. Họ có khả năng linh hoạt điều chỉnh menu, giá cả và chính sách kinh doanh để tối ưu hóa lợi nhuận và thu hút khách hàng. Thứ ba, Hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống thường là nơi tạo ra và duy trì văn hóa ẩm thực đặc trưng của một địa phương hoặc một quốc gia. Chúng thường giữ và truyền lại các bí quyết nấu nướng, công thức gia truyền và phong cách ẩm thực riêng biệt. Đây là khía cạnh tạo nên nét riêng cụ thể của hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống và đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra và duy trì văn hóa ẩm thực. 7
Những hộ kinh doanh này là nơi lưu giữ và truyền lại các bí quyết nấu nướng, công thức gia truyền và phong cách ẩm thực riêng biệt của một khu vực hay quốc gia, góp phần làm giàu và bảo tồn di sản văn hóa của xã hội. Thứ tư, Hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống còn đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra cơ hội việc làm địa phương. Bằng cách tạo ra các công việc từ nhân viên phục vụ cho đến đầu bếp, họ góp phần vào việc cải thiện tình hình việc làm và nâng cao đời sống kinh tế của cộng đồng địa phương. Điều này thúc đẩy sự phát triển bền vững và đa chiều của nền kinh tế và xã hội. Từ những yếu tố kể trên, hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống không chỉ là những địa điểm để thưởng thức thực phẩm mà còn là những điểm giao lưu, tạo ra và duy trì văn hóa ẩm thực đặc trưng của một địa phương hay quốc gia. Với vai trò, đặc điểm tính đa dạng, linh hoạt cấu nên vai trò quan trọng trong cộng đồng, họ góp phần quan trọng vào sự phát triển và thịnh vượng của nền kinh tế và xã hội. 1.2. Quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1.2.1. Khái niệm quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1.2.1.1 Khái niệm quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận Như đã giới hạn trong phần phạm vi nghiên cứu, đề án tập trung nghiên cứu dưới góc độ của quản lý công, gắn với hoạt động quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống. Theo đó, quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống đề cập đến quá trình điều hành và điều phối các hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh để đảm bảo tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi để họ hoạt động hiệu quả và bền vững. Đây được coi là quá trình lập kế hoạch, tổ chức, điều hành và kiểm soát các hoạt động kinh doanh của các hộ kinh doanh dưới sự giám sát và điều hành của các cơ quan quản lý nhà nước. 8
Trong đó, khi so sánh về giống và khác nhau giữa quản lý hộ kinh doanh và quản lý doanh nghiệp có nhiều điểm tương đồng về mục đích và trách nhiệm pháp lý, nhưng khác biệt đáng kể về quy mô, pháp nhân, quản lý tài chính, nguồn lực và cơ cấu quyền và nghĩa vụ. Hộ kinh doanh thường mang tính cá nhân hơn và đơn giản hơn trong quản lý, trong khi doanh nghiệp có cấu trúc phức tạp hơn và yêu cầu tuân thủ nghiêm ngặt các quy định pháp luật. Từ khái niệm về hộ kinh doanh vừa nêu, có thể thấy, hoạt động Quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh (quản lý hộ kinh doanh) là hoạt động của các cơ quan có thẩm quyền tác động lên hoạt động kinh doanh một cách có hệ thống và tổ chức thông qua pháp luật cùng hệ thống các chính sách nhằm đạt được mục tiêu phát triển kinh tế đất nước, trên cơ sở quản lý có hiệu quả các hộ kinh doanh trong điều kiện mở cửa và hội nhập kinh tế quốc tế. Trong ngữ cảnh của quản lý nhà nước, quản lý kinh doanh của các hộ kinh doanh cần phải tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật được đề ra để đảm bảo an toàn, vệ sinh, và công bằng trong hoạt động kinh doanh, đây là hoạt động quản lý vi mô, chủ yếu dựa vào các quy định hiện hành để áp dụng, đưa vào thực tiễn nhằm giúp cho các hộ kinh doanh hoạt động hiệu quả, không trái với pháp luật và góp phần định hình gián tiếp quy mô nền kinh tế vi mô của một khu vực, địa bàn cụ thể, trong đó nhà nước tuy không can thiệp trực tiếp nhưng đóng vai trò chủ đạo, không giải quyết, phán quyết trực tiếp những vấn đề quản lý sản xuất kinh doanh của các chủ thể kinh tế hoạt động trong nền kinh tế thị trường. 1.2.2. Nội dung quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận 1 1.2.2.1. Tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận Với thẩm quyền của quận, để quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống. Cụ thể, Ủy ban nhân dân quận với sự tham mưu của các cơ quan liên quan sẽ ban hành các quy định và hướng dẫn chi tiết về các quy định pháp luật và tiêu chuẩn kỹ thuật áp dụng cho các hộ kinh doanh. Các cơ quan chức năng thường công bố 9
hướng dẫn về vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý môi trường và quảng cáo để hỗ trợ các hộ kinh doanh tuân thủ các quy định. Việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật liên quan nhằm đảm bảo rằng các hộ kinh doanh hoạt động theo quy định của pháp luật và đáp ứng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm, vệ sinh, môi trường, và quảng cáo. Việc tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật giúp cho các hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống yêu cầu tuân thủ các quy định về vệ sinh an toàn thực phẩm và các tiêu chuẩn kinh doanh khác. 1.2.2.2. Tổ chức bộ máy và nhân lực quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận Bộ máy quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống thường liên quan cụ thể đến toàn bộ hồ sơ đăng ký hộ kinh doanh nói chung và riêng đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống nói riêng. Đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống nói chung, hồ sơ đăng ký kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống sẽ phản ánh cụ thể các cơ quan liên quan trong bộ máy quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống nói chung Cụ thể, ta có thể thấy, bộ máy quản lý nhà nước đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống tại Việt Nam bao gồm một số cơ quan chính như Bộ Công Thương; Bộ Y Tế; Bộ Tài Chính; Cục An Toàn Vệ Sinh Thực Phẩm; Cơ quan quản lý địa phương. Những cơ quan này đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý và giám sát các hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực ăn uống, đảm bảo rằng các doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật và đáp ứng các tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm và chất lượng sản phẩm. Điều này giúp bảo vệ sức khỏe của người tiêu dùng, đảm bảo an toàn cho cộng đồng và phát triển bền vững của ngành dịch vụ ăn uống cũng như điều tiết , quản lý ổn định các hộ kinh doanh nói chung và các hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống nói riêng. 10
1.2.2.3. Tuyên truyền, phổ biến pháp luật liên quan đến quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống trên địa bàn quận Việc tăng cường sự minh bạch hóa thông tin và sự giám sát của cộng đồng đối với thông tin đăng ký của hộ kinh doanh trong quá trình quản lý hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống là rất quan trọng vì các lý do như Đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật; Tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng; Tăng cường niềm tin của người tiêu dùng; Giảm nguy cơ gian lận và hành vi không minh bạch. Trong quá trình tăng cường sự minh bạch hóa thông tin và sự giám sát của cộng đồng đối với thông tin đăng ký của hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống, đảm bảo tuân thủ quy định pháp luật nên được ưu tiên hàng đầu, vì đây là yếu tố nền tảng để bảo vệ quyền lợi của người tiêu dùng và duy trì sự ổn định của thị trường. Giảm nguy cơ gian lận và hành vi không minh bạch sẽ là bước tiếp theo để tạo ra một môi trường kinh doanh lành mạnh. Tạo ra một môi trường cạnh tranh công bằng và tăng cường niềm tin của người tiêu dùng cũng rất quan trọng, giúp thúc đẩy sự phát triển bền vững và chất lượng của ngành dịch vụ ăn uống. Thiết lập các kênh thông tin hỗ trợ trực tuyến và trực tiếp để giải đáp thắc mắc và hỗ trợ các hộ kinh doanh trong việc tuân thủ các quy định pháp luật. Các kênh này bao gồm đường dây nóng, email, và các buổi tư vấn trực tiếp tại các phường. 1.2.2.4. Thanh tra, kiểm tra và xử lý vi phạm Hoạt động kiểm tra và giám sát của hộ kinh doanh, bao gồm đối với hộ kinh doanh trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống là quá trình mà các cơ quan chức năng hoặc tổ chức có thẩm quyền thực hiện để đảm bảo các hộ kinh doanh tuân thủ các quy định pháp luật và tiêu chuẩn về vệ sinh an toàn thực phẩm, quản lý hoạt động kinh doanh, và các yêu cầu khác liên quan đến hoạt động của họ. Cụ thể trong lĩnh vực dịch vụ ăn uống, hoạt động này bao gồm Kiểm tra vệ sinh an toàn thực phẩm; Giám sát quản lý hoạt động kinh doanh; Kiểm tra tuân thủ pháp luật và Giám sát chất lượng sản phẩm và dịch vụ. 11