Đề thi HK 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2016 - THPT Chuyên Nguyễn Đình Chiểu

SỞ GD-ĐT ĐỒNG THÁP<br /> TRƯỜNG THPT CHUYÊN<br /> NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU<br /> <br /> ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ THI HỌC KỲ I - NĂM 2017<br /> Môn: NGỮ VĂN<br /> Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian phát đề<br /> (Đề thi có 02 trang)<br /> <br /> Người soạn: Lê Trung Liệt<br /> Số ĐT: 0917123870<br /> I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc đoạn trích sau và thực hiện các yêu cầu từ câu 1 đến câu 4:<br /> Phát biểu tại Hội thảo Khoa học quốc gia về việc “Giữ gìn sự trong sáng của tiếng<br /> Việt”, Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam khẳng định: Tiếng Việt rất giàu, rất đẹp. Những tác<br /> phẩm văn học, thơ ca lớn, những tuyên bố, báo cáo trong lĩnh vực khoa học, văn bản có tính<br /> pháp lý của Nhà nước thể hiện trình độ phát triển cao của tiếng Việt. Hiến pháp của nước<br /> Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam đã khẳng định “Ngôn ngữ quốc gia là tiếng Việt”.<br /> Bác Hồ đã có những lời dặn rất sâu sắc về cách nói, cách viết sao cho ngắn gọn, trong<br /> sáng, giản dị, dễ hiểu. Bác Hồ cũng đã dạy tiếng Việt là tài sản quý báu của dân tộc mà<br /> chúng ta phải giữ gìn. Cố Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã nói rất rõ ràng về trong và<br /> sáng của tiếng Việt.<br /> Theo Phó Thủ tướng, trong quá trình hội nhập phát triển nói chung, làm giàu tiếng<br /> Việt nói riêng, việc tiếp thu những thành tựu của văn minh nhân loại hay mượn tiếng nước<br /> ngoài để làm giàu thêm tiếng Việt là một yếu tố khách quan.<br /> Tuy nhiên, có một thực tế hiện nay là ngoài xã hội, trên các diễn đàn, trong một số<br /> tài liệu, báo cáo, trên các ấn phẩm thông tin đại chúng, kể cả trong sách giáo khoa có nhiều<br /> biểu hiện thiếu chuẩn mực trong sử dụng tiếng Việt, quá dễ dãi trong phát triển, làm mới<br /> tiếng Việt. Hiện tượng lạm dụng, sử dụng ngôn từ, từ tiếng nước ngoài đang ngày càng<br /> nhiều. Đáng báo động là không có nhiều, không có đủ sự phân tích, nhắc nhở, phê phán<br /> những biểu hiện đó.<br /> (www.baoyenbai.com.vn, ngày 6/11/2016)<br /> Câu 1. Xác định nội dung chính của đoạn trích trên.<br /> Câu 2. Anh/chị hiểu thế nào: “làm giàu tiếng Việt nói riêng, việc tiếp thu những<br /> thành tựu của văn minh nhân loại hay mượn tiếng nước ngoài để làm giàu thêm tiếng Việt<br /> là một yếu tố khách quan”.<br /> Câu 3. Theo anh/chị, vì sao “Bác Hồ cũng đã dạy tiếng Việt là tài sản quý báu của<br /> dân tộc mà chúng ta phải giữ gìn”?<br /> Câu 4. Từ đoạn trích trên, anh/chị rút ra thông điệp gì?<br /> II. LÀM VĂN (7,0 điểm)<br /> Câu 1 (2,0 điểm)<br /> Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ của anh/chị về ý kiến<br /> được nêu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu: “Hiện tượng lạm dụng, sử dụng ngôn từ, từ<br /> tiếng nước ngoài đang ngày càng nhiều”.<br /> Câu 2 (5,0 điểm)<br /> Bức tranh “Việt Bắc ra quân” là một bức tranh hùng tráng, tràn đầy khí thế chiến<br /> thắng.<br /> Anh /chị hãy phân tích đoạn thơ sau trong bài Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu để sáng<br /> tỏ lời nhận định trên:<br /> Những đường Việt Bắc của ta<br /> <br /> Ðêm đêm rầm rập như là đất rung<br /> Quân đi điệp điệp trùng trùng<br /> Ánh sao đầu súng bạn cùng mũ nan.<br /> Dân công đỏ đuốc từng đoàn<br /> Bước chân nát đá, muôn tàn lửa bay.<br /> Nghìn đêm thăm thẳm sương dày<br /> Ðèn pha bật sáng như ngày mai lên.<br /> Tin vui chiến thắng trăm miền<br /> Hoà Bình, Tây Bắc, Ðiện Biên vui về<br /> Vui từ Ðồng Tháp, An Khê<br /> Vui lên Việt Bắc, đèo De, núi Hồng.<br /> -HẾT-<br /> <br /> SỞ GD-ĐT ĐỒNG THÁP<br /> TRƯỜNG THPT CHUYÊN<br /> NGUYỄN ĐÌNH CHIỂU<br /> <br /> ĐỀ THI ĐỀ NGHỊ HỌC KỲ I - NĂM 2017<br /> ĐÁP ÁN - THANG ĐIỂM<br /> Môn: NGỮ VĂN<br /> (Đáp án - Thang điểm gồm có 02 trang)<br /> <br /> Phần Câu<br /> Nội dung<br /> Điểm<br /> I<br /> ĐỌC - HIỂU<br /> 3,00<br /> Nội dung chính của đoạn trích: Bàn về việc giữ gìn sự trong<br /> 0,75<br /> 1<br /> sáng của tiếng Việt.<br /> Việc tiếp thu những thành tựu của văn minh nhân loại hay<br /> mượn tiếng nước ngoài để làm giàu thêm tiếng Việt là điều cần 0,75<br /> 2<br /> thiết.<br /> Bác Hồ cho rằng: “tiếng Việt là tài sản quý báu của dân tộc mà<br /> chúng ta phải giữ gìn”, vì:<br /> - Tiếng Việt là tiếng mẹ đẻ, tiếng chính thống của dân tộc.<br /> 0,75<br /> 3<br /> - Tiếng Việt là kho tàng ngôn ngữ vô tận, quý giá được kết tinh<br /> tự ngàn đời của dân tộc.<br /> - Tiếng Việt góp phần thể hiện ý thức về chủ quyền dân tộc.<br /> Từ đoạn trích, thí sinh có thể đưa ra thông điệp: biết tự hào,<br /> trân trọng tiếng mẹ đẻ; ý thức bảo vệ, giữ gìn và phát triển tiếng 0,75<br /> 4<br /> Việt.<br /> II<br /> LÀM VĂN<br /> 7,00<br /> 1<br /> Viết một đoạn văn trình bày suy nghĩ về ý kiến: “Hiện 2,00<br /> tượng lạm dụng, sử dụng ngôn từ, từ tiếng nước ngoài đang<br /> ngày càng nhiều”.<br /> a. Đảm bảo cấu trúc đoạn văn nghị luận: đoạn có câu chủ đề, các<br /> 0,25<br /> câu tiếp theo triển khai được vấn đề.<br /> b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: hiện tượng lạm dụng, sử<br /> 0,25<br /> dụng ngôn từ, từ tiếng nước ngoài.<br /> c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các câu phù hợp: câu mở<br /> đoạn nêu vấn đề, các câu tiếp theo triển khai câu chủ đề, câu kết<br /> cần rút ra bài học nhận thức và hành động.<br /> Đoạn văn có thể có những ý sau:<br /> - Việc gìn giữ và làm giàu vốn từ ngữ tiếng Việt là rất cần thiết<br /> nhưng hiện nay nhiều người đang lạm dụng ngôn ngữ nước<br /> ngoài và sử dụng nó một cách tuỳ tiện.<br /> - Có rất nhiều nguyên nhân nhưng nổi bật nhất là xu hướng xính<br /> ngoại, thích “hiện đại”, thích được thể hiện cá tính của giới trẻ.<br /> 1,0<br /> - Việc lạm dụng ngôn ngữ nước ngoài làm ảnh hưởng đến nhận<br /> thức và hành động của mỗi cá nhân trong cộng đồng; làm giảm<br /> sút lòng tự tôn dân tộc và dần mất đi bản sắc văn hóa của người<br /> Việt Nam.<br /> - Rút ra bài học nhận thức và hành động.<br /> d. Sáng tạo: diễn đạt sáng tạo, thể hiện suy nghĩ sâu sắc, mới mẻ<br /> 0,25<br /> về vấn đề nghị luận.<br /> <br /> 2<br /> <br /> e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ,<br /> đặt câu.<br /> Phân tích đoạn thơ để chứng minh: bức tranh “Việt Bắc ra<br /> quân” là một bức tranh hùng tráng, tràn đầy khí thế chiến<br /> thắng.<br /> a. Đảm bảo cấu trúc bài nghị luận: có đủ các phần mở bài, thân<br /> bài, kết bài. Mở bài nêu được vấn đề; thân bài triển khai được<br /> vấn đề; kết bài kết luận được vấn đề.<br /> b. Xác định đúng vấn đề cần nghị luận: phân tích đoạn thơ trong<br /> bài Việt Bắc của nhà thơ Tố Hữu để sáng tỏ lời nhận định: Bức<br /> tranh “Việt Bắc ra quân” là một bức tranh hùng tráng, tràn đầy<br /> khí thế chiến thắng.<br /> c. Triển khai vấn đề nghị luận thành các luận điểm phù hợp; thể<br /> hiện sự cảm nhận sâu sắc, vận dụng tốt các thao tác lập kết hợp<br /> chặt chẽ giữa lí lẽ và dẫn chứng.<br /> + Giới thiệu khái quát về tác giả và tác phẩm<br /> + Giải thích: bức tranh Việt Bắc ra trận là một bức tranh hào<br /> hùng, mạnh mẽ, gây ấn tượng đẹp với hào khí ngất trời của<br /> những con người mới xuất quân mà như đã cầm chắc chiến thắng<br /> trong tay.<br /> + Phân tích và chứng minh:<br /> - Những con đường, những ngả đường kháng chiến như chạm<br /> khắc, hiện hình, nổi sắc khí thế ra trận rầm rập của quân và dân<br /> ta.<br /> - Đoàn quân ra trận trải dài ra vô tận điệp điệp trùng trùng mang<br /> khát vọng tự do, khát vọng độc lập.<br /> - Hình ảnh những đoàn dân công đỏ đuốc đi trong đêm với bước<br /> chân nát đá như tự nó đã mang sức mạnh của tinh thần yêu nước,<br /> không có một thế lực nào có thể ngăn cản được.<br /> - Từ trong đêm dày thăm thẳm, nhờ đèn pha bật sáng, nhờ sức<br /> con người toả sáng, những người kháng chiến tưởng như thấy<br /> chiến thắng đã gần kề trước mặt.<br /> - Những tin thắng trận dồn dập đổ về Việt Bắc từ khắp các chiến<br /> trường trong cả nước, để rồi từ đó lại toả đi trăm ngả.<br /> - Nghệ thuật: so sánh, từ láy, nói quá, liệt kê,… góp phần làm<br /> tăng thêm bức tranh ra trận hào hùng, mạnh mẽ gây ấn tượng đẹp<br /> với hào khí ngất trời.<br /> + Đánh giá: Tố Hữu đã dựng lên bức tranh Việt Bắc ra quân thật<br /> đẹp, mang màu sắc sử thi. Bức tranh không chỉ làm sống dậy<br /> những ngày tháng hào hùng cùa quân dân ta trên căn cứ địa thần<br /> thánh mà còn đem đến cho ta niềm tin yêu quê hương cách mạng<br /> anh hùng. Đoạn thơ xứng đáng là một trong những đoạn thơ hay<br /> nhất của bài thơ Việt Bắc.<br /> d. Sáng tạo: có cách diễn đạt sáng tạo; thể hiện suy nghĩ sâu sắc,<br /> mới mẻ về vấn đề nghị luận.<br /> e. Chính tả, dùng từ, đặt câu: đảm bảo quy tắc chính tả, dùng từ,<br /> đặt câu.<br /> ĐIỂM TOÀN BÀI THI: I + II = 10 ĐIỂM<br /> <br /> 0,25<br /> 5,00<br /> <br /> 0,25<br /> <br /> 0,50<br /> <br /> 0,25<br /> 0,50<br /> <br /> 2,50<br /> <br /> 0,50<br /> <br /> 0,25<br /> 0,25<br /> <br /> ----- HẾT-----<br /> <br />