Đề thi HK 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2016 - THPT Hồng Ngự 1

Trường THPT Hồng Ngự 1<br /> Nguyễn Thị Ngọc Thanh<br /> Số điện thoại: 0919232117<br /> ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I<br /> NĂM HỌC: 2016 - 2017<br /> MÔN: NGỮ VĂN<br /> I. PHẦN ĐỌC HIỂU<br /> Đọc văn bản sau và trả lời câu hỏi bên dưới:<br /> LỜI CHA DẶN<br /> Cha viết cho con từ chính cuộc đời cha<br /> Những bài học một đời cay đắng<br /> Cha gửi cho con chút nắng<br /> Hãy giữ giữa lòng con<br /> Để khi con cất bước vào cuộc hành trình đầy gai và cạm bẫy<br /> Con sẽ bớt thấy đau và đỡ phải tủi hờn<br /> Đừng hơn thua làm gì với cuộc đời, con ạ<br /> Hãy để chị, để anh giành lấy phần họ muốn<br /> Con hãy chậm bước dù là người đến muộn<br /> Dù phần con chẳng ai nhớ để dành!<br /> Hãy vui lên trước điều nhân nghĩa<br /> Hãy buồn với chuyện bất nhân<br /> Và hãy tin vào điều có thật:<br /> Con người sống để yêu thương.<br /> (Theo Đất Việt)<br /> 1. Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là gì?<br /> 2. Nêu nội dung chính và ý nghĩa của văn bản.<br /> 3. Cách nói “chút nắng” trong câu “Cha gửi cho con chút nắng” có nghĩa gì?<br /> 4. Hãy chỉ ra biện pháp tư từ và tác dụng của biện pháp đó ở bốn câu thơ sau:<br /> <br /> Hãy vui lên trước điều nhân nghĩa<br /> Hãy buồn với chuyện bất nhân<br /> Và hãy tin vào điều có thật:<br /> Con người sống để yêu thương.<br /> II. PHẦN LÀM VĂN<br /> Câu1 (2đ) Hãy viết một đoạn văn khoảng 200 từ bàn về hiện tượng “Đủ like sẽ làm” của giới<br /> trẻ ngày hôm nay.<br /> Câu 2 (5đ) “Hùng vĩ của Sông Đà không phải chỉ có thác đá. Mà nó còn là những cảnh đá<br /> bờ sông, dựng vách thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời. Có vách<br /> đá thành chẹt lòng SôngĐà như một cái yết hầu. Đứng bên này bờ nhẹ tay ném hòn đá qua bên<br /> kia vách. Có quãng con nai con hổ đã có lần vọt từ bờ này qua bờ kia. Ngồi trong khoang đò<br /> qua quãng ấy, đang mùa hè mà cũng thấy lạnh, cảm thấy mình như đứng ở hè một cái ngõ mà<br /> ngóng vọng lên một khung cửa sổ nào trên cái tầng nhà thứ mấy nào vừa tắt phụt đèn điện.<br /> Lại như quãng mặt ghềnh Hát Loóng, dài hàng cây số nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô<br /> gió, cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò<br /> Sông Đà nào tóm được qua đấy. Quãng này mà khinh suất tay lái thì cũng dễ lật ngửa bụng<br /> thuyền ra.<br /> Lại như quãng Tà Mường Vát phía dưới Sơn La. Trên sông bỗng có những cái hút nước<br /> giống như cái giếng bê tông thả xuống sông để chuẩn bị làm móng cầu. Nước ở đây thở và kêu<br /> như cửa cống cái bị sặc. Trên mặt cái hút xoáy tít đáy, cũng đang quay lừ lừ những cánh quạ<br /> đàn. Không thuyền nào dám men gần những cái hút nước ấy, thuyền nào qua cũng chèo nhanh<br /> để lướt quãng sông, y như là ô tô sang số nhấn ga cho nhanh để vút qua một quãng đường<br /> mượn cạp ra ngoài bờ vực. Chèo nhanh và tay lái cho vững mà phóng qua cái giếng sâu,<br /> những cái giếng sâu nước ặc ặc lên như vừa rót dầu sôi vào. Nhiều bè gỗ rừng đi nghênh<br /> ngang vô ý là những cái giếng hút ấy nó lôi tuột xuống. Có những thuyền đã bị cái hút nó hút<br /> xuống, thuyền trồng ngay cây chuối ngược rồi vụt biến đi, bị dìm và đi ngầm dưới lòng sông<br /> đến mươi phút sau mới thấy tan xác ở khuỷnh sông dưới […].<br /> … Còn xa lắm mới đến cái thác dưới. Nhưng đã thấy tiếng nước réo gần mãi lại réo to<br /> mãi lên. Tiếng nước thác nghe như là oán trách gì, rồi lại như là van xin, rồi lại như là khiêu<br /> khích, giọng gằn mà chế nhạo. Thế rồi nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang<br /> lồng lộn giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa, đang phá tuông rừng lửa, rừng lửa cũng gầm thét<br /> với đàn trâu da cháy bùng bùng. Tới cái thác rồi. Ngoặt khúc sông lượn, thấy sóng bọt đã<br /> trắng xóa cả một chân trời đá. Đá ở đây từ ngàn năm vẫn mai phục hết trong lòng sông, hình<br /> như mỗi lần có chiếc thuyền nào xuất hiện ở quãng ầm ầm mà quạnh hiu này, mỗi lần có chiếc<br /> nào nhô vào đường ngoặt sông là một số hòn bèn nhổm cả dậy để vồ lấy thuyền. Mặt hòn đá<br /> nào trông cũng ngỗ ngược,hòn nào cũng nhăn nhúm méo mó hơn cả cái mặt nước chỗ này.<br /> Mặt sông rung rít lên như tuyếc-bin thủy điện nơi đáy hầm đập”.<br /> <br /> (Trích Người lái đò Sông Đà – Nguyễn Tuân, Ngữ văn 12, Tập một, NXB Giáo dục,<br /> 2014, tr. 186-188)<br /> Cảm nhận của anh/chị về con Sông Đà hung bạo ở miền Tây Bắc của Tổ quốc trong<br /> đoạn trích trên. Từ đó, bình luận về cách nhìn, cách miêu tả thiên nhiên của nhà văn Nguyễn<br /> Tuân qua việc “tìm kiếm chất vàng của thiên nhiên” Tây Bắc.<br /> ———————-HẾT———————-<br /> <br /> HƯỚNG DẪN CHẤM – ĐÁP ÁN – THANG ĐIỂM<br /> ĐỀ KIỂM TRA HỌC KỲ I<br /> NĂM HỌC: 2016 - 2017<br /> MÔN: NGỮ VĂN LỚP 12<br /> I. PHẦN ĐỌC HIỂU<br /> 1. Phương thức biểu đạt chính là biểu cảm (0,5)<br /> 2.<br /> - Nội dung chính của văn bản: Đoạn thơ là những lời khuyên răn, dạy dỗ của người cha<br /> dành cho con khi con sắp bước vào đời. Ông dặn con mình phải sống nhân nghĩa dù có bị thiệt<br /> thòi về vật chất (0,5).<br /> - Lời dặn dò ấy có ý nghĩa tích cực trong việc định hướng nhân cách và hành vi của con<br /> cái. Đó cũng là mong ước của bậc làm cha mẹ, muốn con giàu nhân nghĩa hơn tiền bạc (0, 5)<br /> 3. Cách nói “chút nắng” trong câu “Cha gửi cho con chút nắng” có nghĩa là bản lĩnh, niềm tin<br /> để sống (0,5)<br /> 4.<br /> <br /> - Biện pháp điệp từ “hãy” (0,5)<br /> <br /> - Nhấn mạnh điều mong muốn của người cha và cũng là nghĩa vụ con phải thực hành để<br /> làm người (0,5)<br /> II. PHẦN LÀM VĂN<br /> Câu 1:<br /> Yêu cầu chung:<br /> <br /> Học sinh biết cách viết một đoạn văn nghị luận xã hội về một hiện tượng đời sống<br /> Yêu cầu cụ thể:<br /> Học sinh có thể triển khai theo nhiều cách tuy nhiên trong đoạn văn triển khai cần đáp ứng<br /> những ý chính sau:<br /> - Thực trạng nói là làm của giới trẻ đã và đang phổ biến rộng khắp (0,5)<br /> - Nguyên nhân là do giới trẻ muốn tự khẳng định mình, muốn chứng tỏ và muốn nổi tiếng,…<br /> (0,5)<br /> - Hậu quả nghiêm trọng khi giới trẻ không biết phân biệt đúng sai. Nhiều trường hợp có thể dẫn<br /> đến mất mạng nếu không kịp thời cứu. Ngoài ra nếu không ngăn chặn thì hiện tượng này sẽ<br /> ngày càng phổ biến dẫn một thế hệ suy đồi về nhân cách (0,5)<br /> - Cần phải có những biện pháp mạnh đối với những hành động khẳng định mình bằng những<br /> hành động nông cạn (0,5)<br /> Câu 2:<br /> Yêu cầu chung:<br /> – Câu này kiểm tra năng lực viết bài nghị luận văn học của học sinh, đòi hỏi học sinh phải huy<br /> động kiến thức về tác phẩm văn học, kĩ năng tạo lập văn bản và khả năng cảm thụ văn chương<br /> của mình để làm bài.<br /> – Học sinh có thể phân tích và cảm nhận theo những cách khác nhau, nhưng phải có lí lẽ, có<br /> căn cứ xác đáng, không được thoát li văn bản tác phẩm.<br /> Yêu cầu cụ thể:<br /> 1/ Giới thiệu khái quát về tác giả Nguyễn Tuân, tùy bút Người lái đò Sông Đà, hình ảnh con<br /> Sông Đà hung bạo ở miền Tây Bắc của Tổ quốc. Từ đó, thấy được cách nhìn, cách miêu tả<br /> thiên nhiên của nhà văn Nguyễn Tuân qua việc “tìm kiếm chất vàng của thiên nhiên” Tây Bắc.<br /> 0,5đ<br /> 2/ Phân tích 3,5đ<br /> Nội dung:<br /> – Cảnh đá hai bên bờ sông:<br /> + Độ cao của cảnh đá hai bên bờ sông; sự lạnh lẽo, âm u của những khúc sông có đá dựng vách<br /> thành, mặt sông chỗ ấy chỉ lúc đúng ngọ mới có mặt trời.<br /> <br /> + Sự nhỏ hẹp của dòng chảy vách đá chẹt lòng Sông Đà như một cái yết hầu. Ở những chỗ này,<br /> lưu tốc của dòng chảy rất lớn, nhất là vào mùa nước lũ,…<br /> – Ghềnh sông:<br /> + Nhân hóa con sông như một kẻ chuyên đi đòi nợ dữ dằn cuồn cuộn luồng gió gùn ghè suốt<br /> năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà nào…<br /> + Mặt ghềnh sông như sôi lên, cuộn chảy dữ dội nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió, cuồn<br /> cuộn luồng gió gùn ghè suốt năm như lúc nào cũng đòi nợ xuýt bất cứ người lái đò Sông Đà<br /> nào tóm được qua đấy. Quãng sông này tạo nên mối đe dọa thật sự đối với bất cứ người lái đò<br /> nào đi qua chỗ đấy,…<br /> – Hút nước:<br /> + Những cái hút nước Sông Đà giống như những cái giếng bê tông thả xuống sông chuẩn bị<br /> làm móng cầu.<br /> + Cường lực ghê gớm của những cái hút nước thể hiện qua các từ và cụm từ: thở, kêu, sặc, ặc<br /> ặc lên, rót dầu sôi vào,…<br /> – Thác nước: Nhà văn đã nhân hóa con sông, biến nó thành một sinh thể dữ dằn, gào thét trong<br /> những âm thanh ghê sợ: lúc nghe như là oán trách, lúc lại như là van xin, khi thì khiêu khích,<br /> giọng gằn mà chế nhạo, có lúc nó rống lên như tiếng một ngàn con trâu mộng đang lồng lộn<br /> giữa rừng vầu rừng tre nứa nổ lửa,…<br /> – Đá: Mỗi hòn đá là một tên lính thủy hung tợn, tên nào trông cũng ngỗ ngược, nhăn nhúm, sẵn<br /> sàng giao chiến,…<br /> Nghệ thuật:<br /> – Liên tưởng độc đáo, so sánh thú vị, nhân hóa con sông có những nét tính cách giống con<br /> người.<br /> – Thủ pháp điệp từ, điệp ngữ, điệp cấu trúc kết hợp với các thanh trắc liên tiếp đã tạo nên âm<br /> hưởng dữ dội, nhịp điệu khẩn trương, dồn dập nước xô đá, đá xô sóng, sóng xô gió…<br /> – Tả và kể một cách hiện thực và giàu hình ảnh, liên tưởng và tưởng tượng bất ngờ, sử dụng<br /> hàng loạt so sánh, nhà văn đã tô đậm mức độ khủng khiếp của những hút nước,…<br /> 3/ Đánh giá chung: 0,5đ<br /> Dưới ngòi bút của người nghệ sĩ ngôn từ Nguyễn Tuân, sự hùng vĩ và hung bạo của Đà giang<br /> đã hiện ra ở nhiều dạng vẻ khác nhau. Tất cả đã toát ra một sự hoang dại, một thiên nhiên kì vĩ.<br /> <br />