Đề thi HK 1 môn Ngữ văn lớp 12 năm 2016 - THPT Thiên Hộ Dương

SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP<br /> TRƯỜNG THPT THIÊN HỘ DƯƠNG<br /> GV: Nguyễn Thị Ngọc Xuân<br /> (01262723588)<br /> (Đề gồm có 02 trang)<br /> <br /> KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I<br /> Năm học: 2016 - 2017<br /> Đề thi : NGỮ VĂN - Lớp 12<br /> Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề)<br /> <br /> I. ĐỌC HIỂU (3,0 điểm)<br /> Đọc đoạn trích và thực hiện các yêu cầu:<br /> Đọc sách là sinh hoạt và nhu cầu trí tuệ thường trực của con người có cuộc sống<br /> trí tuệ. Không đọc sách tức là không còn nhu cầu về cuộc sống trí tuệ nữa. Và khi<br /> không còn có nhu cầu đó nữa thì đời sống tinh thần của con người nghèo đi, mòn mỏi<br /> đi và cuộc sống đạo đức cũng mất luôn nền tảng. Đây là một câu chuyện nghiêm túc,<br /> lâu dài và cần được trao đổi, thảo luận một cách cũng rất nghiêm túc, lâu dài. Tôi chỉ<br /> muốn thử nêu lên ở đây một đề nghị: Tôi đề nghị các tổ chức thanh niên của chúng ta,<br /> bên cạnh những sinh hoạt thường thấy hiện nay, nên có một cuộc vận động đọc sách<br /> trong thanh niên cả nước và vận động từng nhà gây dựng tủ sách gia đình. Gần đây có<br /> một nước đã phát động phong trào trong toàn quốc, mỗi người mỗi ngày đọc lấy 20<br /> dòng sách. Chúng ta cũng có thể làm như thế, hoặc vận động mỗi người trong một<br /> năm đọc lấy một cuốn sách. Cứ bắt đầu bằng việc rất nhỏ, không quá khó. Việc nhỏ<br /> đấy, nhưng rất có thể là việc nhỏ khởi đầu một công việc lớn.<br /> (Theo Nguyên Ngọc, Một đề nghị, Tạp chí điện tử tiasang.com.vn, ngày 19-7-2007)<br /> Câu 1: Chỉ ra phương thức biểu đạt chính trong đoạn trích trên.<br /> Câu 2: Vì sao tác giả cho rằng: “Không đọc sách tức là không còn nhu cầu về<br /> cuộc sống trí tuệ nữa”?<br /> Câu 3: Theo anh/chị việc nhỏ và công cuộc lớn mà tác giả đề cập trong đoạn văn<br /> là gì?<br /> Câu 4: Qua đoạn trích tác giả gửi gắm thông điệp gì?<br /> II. LÀM VĂN ( 7,0 điểm)<br /> Câu 1. (2 điểm): Hãy viết một đoạn văn (khoảng 200 chữ) trình bày suy nghĩ<br /> của anh/chị về ý kiến được nêu trong đoạn trích ở phần Đọc hiểu: “Đọc sách là sinh<br /> hoạt và nhu cầu trí tuệ thường trực của con người có cuộc sống trí tuệ.”<br /> Câu 2. (5,0 điểm)<br /> «Ta về mình có nhớ ta<br /> Ta về ta nhớ những hoa cùng người<br /> Rừng xanh hoa chuối đỏ tươi<br /> Đèo cao nắng ánh dao gài thắt lưng<br /> Ngày xuân mơ nở trắng rừng<br /> Nhớ người đan nón chuốt từng sợi giang<br /> Ve kêu rừng phách đổ vàng<br /> 1<br /> <br /> Nhớ cô em gái hái măng một mình<br /> Rừng thu trăng rọi hòa bình<br /> Nhớ ai tiếng hát ân tình thủy chung”<br /> (Việt Bắc - Tố Hữu, Ngữ văn 12, Tập 1, NXB GD, 2008)<br /> Có ý kiến nhận xét đoạn thơ trên: “Đó là một bức tranh tứ bình tuyệt đẹp về<br /> thiên nhiên và con người Việt Bắc”. Anh/chị hãy phân tích đoạn thơ để làm sáng tỏ<br /> nhận xét này./.<br /> ............................ Hết .............................<br /> <br /> 2<br /> <br /> SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO ĐỒNG THÁP<br /> TRƯỜNG THPT THIÊN HỘ DƯƠNG<br /> Tổ Ngữ Văn<br /> <br /> KIỂM TRA CHẤT LƯỢNG HỌC KỲ I<br /> Năm học: 2016 - 2017<br /> Đáp án : NGỮ VĂN - Lớp 12<br /> Thời gian: 120 phút (không kể thời gian phát đề)<br /> <br /> (Đáp án gồm có 04 trang )<br /> <br /> Phần Câu<br /> <br /> Đáp án<br /> <br /> Điểm<br /> <br /> 1<br /> <br /> Phương thức biểu đạt chính: phương thức nghị luận/ nghị luận<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 2<br /> <br /> Lí do: vì không đọc sách thì đời sống tinh thần con người<br /> nghèo đi, mòn mỏi đi, cuộc sống đạo đức cũng mất luôn nền<br /> tảng.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 3<br /> <br /> - “Việc nhỏ” là vận động đọc sách và gây dựng tủ sách trong<br /> mỗi gia đình, mỗi người có thể đọc từ vài chục dòng mỗi ngày<br /> đến một cuốn sách trong năm.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> - “Công cuộc lớn” đọc sách trở thành ý thức, thành nhu cầu<br /> của mỗi người, mỗi gia đình trong xã hội, phấn đấu đưa việc<br /> đọc sách trở thành văn hóa của quốc gia, dân tộc.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> 4<br /> <br /> Thông điệp: từ việc khẳng định đọc sách là biểu hiện của con<br /> người có cuộc sống trí tuệ, không đọc sách sẽ có nhiều tác hại,<br /> tác giả đưa ra lời đề nghị về phong trào đọc sách và nâng cao ý<br /> thức đọc sách ở mọi người.<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> 1<br /> <br /> “Đọc sách là sinh hoạt và nhu cầu trí tuệ thường trực của con<br /> người có cuộc sống trí tuệ”.<br /> <br /> Đọc<br /> hiểu<br /> <br /> - Yêu cầu về hình thức: viết đúng một đoạn văn nghị luận<br /> khoảng 200 chữ, yêu cầu trình bày mạch lạc, rõ ràng, không 0,25<br /> mắc lỗi chính tả, dùng từ đặt câu.<br /> <br /> Làm<br /> văn<br /> <br /> - Yêu cầu về nội dung: học sinh có thể trình bày bằng nhiều<br /> cách khác nhau nhưng cần đạt được các ý sau:<br /> + Giải thích: “nhu cầu trí tuệ thường trực” là nhu cầu thường 0,25<br /> xuyên, cần thiết mở rộng tri thức, tầm hiểu biết,..<br /> + Phân tích những tác dụng lớn lao của việc đọc sách:<br /> <br /> 1,0<br /> <br /> ++ Văn hóa đọc gắn liền với chữ viết, qua quá trình đọc con<br /> người sẽ suy nghĩ, phân tích, tổng hợp, tư duy, biến tri thức<br /> thành của mình và trở thành vốn kiến thức vận dụng vào cuộc<br /> sống.<br /> ++ Đọc sách giúp nâng cao kiến thức về đời sống, xã hội con<br /> người và nhận thức của chính mình “Sách mở rộng ra trước<br /> 3<br /> <br /> mắt ta những chân trời mới”.<br /> ++ Việc đọc sách tác động mạnh mẽ đến tư tưởng, thái độ và<br /> tình cảm, góp phần hoàn thiện nhân cách và làm giàu đời sống<br /> tinh thần của con người. “Mỗi cuốn sách nhỏ là một bậc thang<br /> đưa ta tách khỏi phần Con để đến với thế giới Người”.<br /> + Bình luận<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> ++ Phê phán sự xuống cấp của văn hóa đọc trong thời đại<br /> ngày nay, đặc biệt là đối với giới trẻ: văn hóa đọc dần mai một<br /> không chỉ gây tổn thất cho sự truyền bá mà còn làm mất dần đi<br /> mốt nét đẹp có tính biểu hiện cao của văn hóa.<br /> ++ Khẳng định tính đúng đắn của ý kiến, rút ra bài học nhận<br /> thức, hành động: những việc làm thiết thực của cá nhân và<br /> cộng đồng trong việc nâng cao, phổ biến văn hóa đọc.<br /> 2<br /> <br /> Phân tích bức tranh tứ bình trong đoạn thơ của bài Việt<br /> Bắc – Tố Hữu.<br /> 1. Yêu cầu về kĩ năng: Biết cách làm bài văn nghị luận văn<br /> học: phân tích thơ. Kết cấu chặt chẽ, rõ ràng, diễn đạt lưu loát, 0.5<br /> không mắc lỗi chính tả, dùng từ, ngữ pháp.<br /> 2. Yêu cầu về kiến thức: Trên cơ sở hiểu biết về tác giả Tố<br /> Hữu và bài thơ Việt Bắc, học sinh có nhiều cách phân tích<br /> khác nhau nhưng cần đảm bảo các yêu cầu cơ bản sau:<br /> * Mở bài: Nêu được vấn đề cần nghị luận<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> * Thân bài:<br /> <br /> 4.0<br /> <br /> + Giải thích ngắn gọn khái niệm “tranh tứ bình” trong lời<br /> nhận xét của đề bài: là loại tranh gồm 4 bức thường nói về vẻ<br /> đẹp thiên nhiên theo bốn mùa: xuân, hạ, thu, đông. (Bên cạnh<br /> đó còn có “tứ quý”, “tứ linh”). Đoạn thơ của Tố Hữu là một<br /> bức tranh tứ bình về cảnh thiên nhiên 4 mùa.<br /> <br /> 0,5<br /> <br /> + Phân tích: Xác định vị trí đoạn thơ để thấy được nội dung:<br /> nỗi nhớ của người cán bộ về xuôi. 10 câu thơ như một bài thơ<br /> độc lập, có hai câu mở đầu và tám câu còn lại chia thành bốn<br /> cặp (câu lục nói về cảnh vật, câu bát nói về con người).<br /> <br /> 2.5<br /> <br /> ++ Bức tứ bình thiên nhiên: mùa đông - sắc đỏ của hoa chuối;<br /> mùa xuân - sắc trắng thanh khiết của hoa mơ; mùa hạ - âm<br /> thanh của tiếng ve và sắc vàng của rừng phách; mùa thu - ánh<br /> trăng hòa bình.<br /> => Bức tứ bình thiên nhiên đẹp, đa dạng với cả âm thanh và<br /> màu sắc, vui tươi rộn rã, trong sáng. Một vẻ đẹp vừa đặc trưng<br /> vừa hiện thực.<br /> ++ Bức tứ bình con người: bốn câu bát dù không là bức tranh<br /> 4<br /> <br /> thiên nhiên nhưng cũng có thể xem đây là bức tứ bình về con<br /> người. Đó là những người lao động khỏe khoắn với công việc<br /> thường ngày (đi nương rẫy, người chuốt giang đan nón, cô em<br /> hái măng, con người cất lên tiếng hát thủy chung, tình nghĩa).<br /> => Những con người đã đồng cam cộng khổ với người cán bộ<br /> cách mạng trong suốt những năm dài kháng chiến.<br /> + Nghệ thuật dựng tứ bình của Tố Hữu:<br /> ++ Sử dụng điêu luyện thể thơ lục bát truyền thống của dân<br /> tộc.<br /> ++ Sử dụng tài tình cặp đại từ xưng hô “mình - ta”.<br /> ++ Nghệ thuật đối xứng, đan cài hai câu thơ lục và bát, hai<br /> bức tranh thiên nhiên và con người trong bức tứ bình rất điêu<br /> luyện.<br /> + Bình luận:<br /> ++ Lời nhận xét hoàn toàn đúng, khẳng định cái tài của Tố<br /> Hữu, chỉ bằng mười câu thơ đã vẽ lên một bức tranh đẹp về<br /> thiên nhiên và con người Việt Bắc trong kháng chiến.<br /> <br /> 1.0<br /> <br /> ++ Bức tranh tứ bình bằng thơ thể hiện phong cách thơ giàu<br /> tính dân tộc của Tố Hữu.<br /> ++ Nghệ thuật tứ bình của Tố Hữu vừa cổ điển vừa có nét mới<br /> mẻ hiện đại, thể hiện sự kế thừa và cách tân của nhà thơ.<br /> * Kết bài: khẳng định giá trị của bài thơ, vẻ đẹp của đoạn thơ<br /> và sự đoàn kết của toàn dân tộc trong những năm tháng kháng<br /> Pháp hào hùng, vẻ vang.<br /> <br /> 0.5<br /> <br /> * Lưu ý: Giáo viên có thể điều chỉnh biểu điểm cho phù hợp với tình hình thực tế bài<br /> làm của học sinh, miễn là không làm thay đổi tổng điểm của từng câu.<br /> <br /> 5<br /> <br />