Khóa luận tốt nghiệp ngành Dược: Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ

Chia sẻ: Tiêu Sở Hà | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:90

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp ngành Dược: Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ được thực hiện với mục tiêu nhằm khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại khoa Nội tim mạch – lão học, bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ trong khoảng thời gian từ tháng 10/2016 đến tháng 01/2017. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp ngành Dược: Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đường týp 2 tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƢỜNG TOẢN LƢ ĐỨC SƠN TÀI KHẢO SÁT TÌNH HÌNH ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC DƢỢC Hậu Giang – Năm 2017
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC VÕ TRƢỜNG TOẢN LƢ ĐỨC SƠN TÀI KHẢO SÁT TÌNH HÌNH ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ Chuyên ngành: Dƣợc lý – Dƣợc lâm sàng KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC DƢỢC Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. LÊ VINH BẢO CHÂU Hậu Giang - Năm 2017
LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành luận văn tốt nghiệp này, tôi đã nhận đƣợc sự giúp đỡ hết sức quý báu của thầy cô, gia đình và bạn bè. Trƣớc hết tôi xin chân thành bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến: ThS. LÊ VINH BẢO CHÂU, ngƣời thầy đã tận tình hƣớng dẫn, góp ý những lời khuyên rất bổ ích để tôi tiến hành nghiên cứu và hoàn thành khóa luận này. Xin gửi lòng biết ơn sâu sắc nhất đến các quý Thầy, Cô khoa Dƣợc trƣờng Đại học Võ Trƣờng Toản đã tận tình giúp đỡ và truyền đạt kiến thức cho Tôi trong suốt những năm tháng ngồi trên giảng đƣờng Đại học. Kính dâng cha mẹ đã hết lòng nuôi con khôn lớn nên ngƣời và tạo mọi điều kiện tốt nhất cho con thực hiện công trình nghiên cứu này. Xin gửi đến mọi ngƣời lòng biết ơn vô hạn. Tác giả LƢ ĐỨC SƠN TÀI i
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu riêng của tôi. Các số liệu và kết quả nêu trong khóa luận này là hoàn toàn trung thực và chƣa từng đƣợc công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu nào khác. Tác giả LƢ ĐỨC SƠN TÀI ii
Bộ Giáo dục và Đào tạo Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam Trƣờng Đại học Võ Trƣờng Toản Độc lập – Tự do – Hạnh phúc GIẤY XÁC NHẬN ĐÃ BỔ SUNG, SỬA CHỮA LUẬN VĂN THEO Ý KIẾN ĐÓNG GÓP CỦA HỘI ĐỒNG CHẤM KHÓA LUẬN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC Họ tên sinh viên: Lƣ Đức Sơn Tài. Tên đề tài: Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 tại Bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ. Chuyên ngành: Dƣợc lý - dƣợc lâm sàng. Giảng viên hƣớng dẫn: ThS. Lê Vinh Bảo Châu. Luận văn đã đƣợc bổ sung và sửa chữa theo nhận xét của Hội đồng chấm khóa luận. Hậu Giang, ngày 25 tháng 3 năm 2017 Lƣ Đức Sơn Tài Thƣ ký Hội đồng ThS. Mai Thị Thanh Thƣờng Chủ tịch Hội đồng TS. Lê Ngọc Kính iii
KHẢO SÁT TÌNH HÌNH ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ Lƣ Đức Sơn Tài Giảng viên hƣớng dẫn: Ths. Lê Vinh Bảo Châu Mở đầu: Theo dự báo của các chuyên gia Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), thế kỷ XXI là thế kỷ của các bệnh mãn tính không lây nhiễm. Đái tháo đƣờng là một trong ba bệnh mãn tính (ung thƣ, tim mạch, đái tháo đƣờng) chiếm tỉ lệ cao và có tốc độ phát triển nhanh nhất thế giới. Theo thống kê của Hiệp hội đái tháo đƣờng thế giới (IDF), năm 2015 thế giới có 415 triệu ngƣời mắc bệnh đái tháo đƣờng và dự đoán sẽ tăng lên 642 triệu ngƣời (cứ 10 ngƣời trƣởng thành sẽ có một ngƣời bị đái tháo đƣờng) trong năm 2040. Ở bệnh nhân đái tháo đƣờng, rối loạn lipid máu rất hay thƣờng gặp. Rối loạn lipid máu là tình trạng thay đổi một hay nhiều thành phần lipid máu dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch do xơ vữa trên bệnh nhân đái tháo đƣờng. Khoảng 80% bệnh nhân tử vong do bệnh đái tháo đƣờng liên quan đến tim mạch. Chính vì vậy việc phát hiện và kiểm soát lipid máu, nhất là kiểm soát LDL-C mục tiêu có ý nghĩa rất lớn trong việc giảm tỉ lệ mắc bệnh và tỉ lệ tử vong do bệnh lý tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đƣờng, giúp cải thiện cuộc sống, góp phần giảm gánh nặng của gia đình và xã hội. Mục tiêu: Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 tại Khoa Nội tim mạch – lão học, bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ. Phƣơng pháp nghiên cứu: Nghiên cứu mô tả cắt ngang trên 272 bệnh nhân đái tháo đƣờng điều trị nội trú tại khoa Nội tim mạch – lão học, bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ từ tháng 10/2016 đến tháng 01/2017. Các dữ liệu đƣợc xử lý bằng phần mềm Epidata 3.0 và SPSS 20.0. Kết quả: Tuổi trung bình trên dân số bệnh nhân đái tháo đƣờng là 64,66 12,65 tuổi. Lứa tuổi mắc bệnh đái tháo đƣờng nhiều nhất là nhóm 40 – 75 tuổi chiếm tỉ lệ iv
75%, trong đó tỉ lệ phân bố nam/nữ = 1/3 (nam: 25%; nữ: 75%). Tỉ lệ rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 chiếm tỉ lệ 75,4%. Giá trị trung bình của Cholesterol toàn phần là 4,47 1,34; Triglycerid là 2,16 1,39; HDL-C là 1,43 0,79 và LDL-C là 2,63 0,98, trong đó tăng Cholesterol toàn phần chiếm tỉ lệ 21,32%; tăng Triglycerid chiếm tỉ lệ 52,21%; giảm HDL-C là 33,82%; tăng LDL-C chiếm tỉ lệ 15,81%. Nhóm 40 – 75 tuổi có rối loạn lipid máu chiếm tỉ lệ rất cao 75%, trong đó nữ giới có rối loạn lipid máu chiếm tỉ lệ 82,35%. Ở nhóm bệnh nhân đái tháo đƣờng kiểm soát đƣờng huyết không tốt (HbA1C 7) thì tỉ lệ rối loạn lipid máu chiếm 81,21% cao hơn nhóm kiểm soát tốt (HbA1C < 7) là 68,29%. Thuốc sử dụng chủ yếu trong kiểm soát rối loạn lipid máu ở bệnh nhân là nhóm statin tác động trung bình gồm: Atorvastatin 10mg chiếm tỉ lệ 62,1%; Atorvastatin 20mg là 20,6% và Rosuvastatin 10mg là 18,4%. Còn nhóm statin tác động mạnh chỉ có Rosuvastatin 20mg chiếm tỉ lệ 2,9%. Kết luận: Tìm đƣợc mối liên quan có ý nghĩa thống kê giữa giới tính, HbA1C với rối loạn lipid máu. Chƣa tìm thấy mối liên quan giữa các nhóm tuổi, huyết áp với rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2. v
MỤC LỤC LỜI CẢM ƠN ..............................................................................................................i LỜI CAM ĐOAN ...................................................................................................... ii GIẤY XÁC NHẬN ĐÃ BỔ SUNG, SỬA CHỮA LUẬN VĂN ............................. iii TÓM TẮT NGHIÊN CỨU ........................................................................................iv MỤC LỤC ..................................................................................................................vi KÝ HIỆU CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT.......................................................................xi DANH MỤC CÁC BẢNG...................................................................................... xiii DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ ...................................................................................xv DANH MỤC SƠ ĐỒ ................................................................................................ xv ĐẶT VẤN ĐỀ ............................................................................................................1 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU .....................................................................................3 TỔNG QUAN TÀI LIỆU .........................................................................................4 1. ĐÁI THÁO ĐƢỜNG .........................................................................................4 1.1. Định nghĩa.....................................................................................................4 1.2. Phân loại đái tháo đƣờng ..............................................................................4 1.3. Tiêu chuẩn chẩn đoán đái tháo đƣờng theo ADA 2016 ...............................5 1.4. Triệu chứng của bệnh đái tháo đƣờng ..........................................................6 1.5. Các yếu tố nguy cơ liên quan đến đái tháo đƣờng týp 2 ..............................7 2. RỐI LOẠN LIPID MÁU ..................................................................................8 2.1. Đại cƣơng về lipid và lipoprotein .................................................................8 2.1.1. Thành phần lipid trong máu ....................................................................8 2.1.2. Cấu trúc và phân loại lipoprotein ............................................................8 2.2. Đại cƣơng về rối loạn lipid máu .................................................................10 vi
2.2.1. Định nghĩa lipid máu và các loại thành phần chính của lipid máu .......10 2.2.2. Định nghĩa rối loạn lipid máu ............................................................... 12 2.2.3. Phân loại rối loạn lipid máu ..................................................................12 2.2.4. Nguyên nhân gây rối loạn lipid máu .....................................................14 2.3. Đánh giá mức độ rối loạn lipid máu ...........................................................16 3. RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG..............18 3.1. Rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng làm tăng nguy cơ tử vong do bệnh tim mạch ............................................................................................... 18 3.2. Rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng làm tăng nguy cơ tử vong do đột quỵ ..........................................................................................................19 4. ĐIỀU TRỊ ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 VÀ RỐI LOẠN LIPID MÁU .....19 4.1. Điều trị đái tháo đƣờng týp 2 theo ADA 2014 ...........................................19 4.2. Điều trị rối loạn lipid máu theo ATP IV .....................................................20 5. THUỐC HẠ LIPID MÁU ...............................................................................25 5.1. Statin ...........................................................................................................25 5.1.1. Chiến lƣợc dùng statin ..........................................................................27 5.1.2 Theo dõi khi sử dụng các thuốc nhóm statin .........................................30 5.2. Các thuốc điều trị rối loạn lipid máu khác..................................................32 5.2.1. Fibrat .....................................................................................................33 5.2.2 Thuốc gắn với acid mật ..........................................................................34 5.2.3. Acid nicotinic (Niacin) .........................................................................35 5.2.4 Thuốc ức chế sự hấp thu Cholesterol .....................................................37 5.2.5. Acid béo không bão hoà (acid béo omega 3)........................................38 vii
6. MỘT SỐ NGHIÊN CỨU VỀ KIỂM SOÁT RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2......................................................39 CHƢƠNG 1. ĐỐI TƢỢNG VÀ PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ...................41 1.1. ĐỐI TƢỢNG NGHIÊN CỨU .....................................................................41 1.1.1. Tiêu chuẩn chọn mẫu ...............................................................................41 1.1.2. Tiêu chuẩn loại trừ ...................................................................................41 1.1.3. Địa điểm và thời gian nghiên cứu ............................................................41 1.2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ............................................................... 42 1.2.1. Thiết kế nghiên cứu .................................................................................42 1.2.2. Cỡ mẫu .....................................................................................................42 1.2.3. Phƣơng pháp chọn mẫu ...........................................................................42 1.2.4. Nội dung nghiên cứu................................................................................42 1.2.4.1. Đặc điểm chung của đối tƣợng nghiên cứu .......................................42 1.2.4.2. Tỉ lệ rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 ...........43 1.2.4.3. Một số yếu tố liên quan đến rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 .............................................................................................43 1.2.4.4. Sử dụng thuốc trong điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 theo ATP IV................................................................................44 1.2.5. Cách tiến hành nghiên cứu ......................................................................44 1.2.5.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu .............................................................44 1.2.5.2. Phƣơng pháp hạn chế sai số ............................................................... 44 1.2.5.3. Phƣơng pháp xử lí số liệu ..................................................................44 1.3. VẤN ĐỀ Y ĐỨC ...........................................................................................45 CHƢƠNG 2. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN .................................46 viii
2.1. ĐẶC ĐIỂM ĐỐI TƢỢNG TRONG MẪU NGHIÊN CỨU .....................46 2.1.1. Đặc điểm về tuổi ......................................................................................46 2.1.2. Đặc điểm về giới ......................................................................................48 2.1.3. Đặc điểm về nghề nghiệp ........................................................................49 2.1.4. Đặc điểm về khu vực cƣ trú .....................................................................50 2.1.5. Bệnh lý đi kèm .........................................................................................51 2.1.6. Lý do nhập viện .......................................................................................53 2.2. TỈ LỆ RỐI LOẠN LIPID MÁU TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 ....................................................................................................54 2.2.1. Tỉ lệ rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 .....................54 2.2.2. Giá trị trung bình của các chỉ số lipid máu ở đối tƣợng nghiên cứu .......55 2.2.3. Tỉ lệ các loại rối loạn lipid máu theo các chỉ số lipid máu ......................56 2.3. MỘT SỐ YẾU TỐ LIÊN QUAN ĐẾN RỐI LOẠN LIPID MÁU TRÊN BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2......................................................57 2.3.1. Mối liên quan giữa các nhóm tuổi và rối loạn lipid máu .........................57 2.3.2. Mối liên quan giữa giới tính và rối loạn lipid máu ..................................58 2.3.3. Mối liên quan giữa huyết áp và rối loạn lipid máu ..................................59 2.3.4. Mối liên quan giữa HbA1C và rối loạn lipid máu.....................................60 2.4. SỬ DỤNG THUỐC TRONG ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 THEO ATP IV ..........................61 2.4.1. Phân tích tiêu chuẩn chẩn đoán rối loạn lipid máu trƣớc khi điều trị......61 2.4.2. Phân nhóm bệnh nhân rối loạn lipid máu theo hƣớng dẫn của ATP IV ..63 2.4.3. Nhóm thuốc statin sử dụng trong điều trị rối loạn lipid máu ..................64 CHƢƠNG 3. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .........................................................66 ix
3.1. KẾT LUẬN ...................................................................................................66 3.2. KIẾN NGHỊ ..................................................................................................67 TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................68 PHỤ LỤC .................................................................................................................72 x
KÝ HIỆU CÁC CỤM TỪ VIẾT TẮT Viết tắt Từ gốc Ý nghĩa ADA American Diabetes Association Hiệp hội ĐTĐ Hoa Kỳ AHA American Heart Association Hiệp hội Tim Hoa Kỳ IDF International Diabetes Federation Hiệp hội ĐTĐ thế giới WHO World Health Organization Tổ chức Y tế thế giới ĐTĐ Đái tháo đƣờng THA Tăng huyết áp RLLM Rối loạn lipid máu BTMXV Bệnh tim mạch xơ vữa XVĐM Xơ vữa động mạch BMV Bệnh mạch vành YTNC Yếu tố nguy cơ NT Nhiễm trùng RLTH Rối loạn tiêu hóa CNVC Công nhân viên chức TP Thành phố Diabetes Control and Complications Kiểm soát ĐTĐ và các biến DCCT Trial chứng có thể National Glyco – hemoglobin Chƣơng trình chuẩn hoá NGSP Standardization Program glyco-hemoglobin quốc gia CS Et al Cộng sự TC Total cholesterol Cholesterol toàn phần xi
TG Triglycerid Triglycerid Cholesterol của lipoprotein HDL-C High Density Lipoprotein-Cholesterol có tỷ trọng cao Cholesterol của lipoprotein LDL-C Low Density Lipoprotein-Cholesterol có tỷ trọng thấp Non insulin dependent diabetes Đái tháo đƣờng không phụ NIDDM mellitus thuộc insulin Đái tháo đƣờng phụ thuộc IDDM Insulin dependent diabetes mellitus insulin HbA1C Hemoglobine A1C Hemoglobine A1C xii
DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 1.1. Thành phần của các lipoprotein…………………………………………..9 Bảng 1.2. Phân loại RLLM theo Fredrickson ...........................................................13 Bảng 1.3. Phân loại theo De Gennes .........................................................................13 Bảng 1.4. Những rối loạn lipoprotein nguyên phát...................................................14 Bảng 1.5. Nguyên nhân thứ phát gây RLLM ............................................................15 Bảng 1.6. Đánh giá mức độ RLLM...........................................................................16 Bảng 1.7. Bảng chuyển đổi đơn vị các chỉ số lipid máu ...........................................18 Bảng 1.8. Mục tiêu kiểm soát lipid máu ở bệnh nhân ĐTĐ .....................................20 Bảng 1.9. Các thuốc nhóm statin ..............................................................................26 Bảng 1.10. Chiến lƣợc dùng statin ............................................................................27 Bảng 1.11. Các yếu tố nguy cơ tổn thƣơng cơ ..........................................................29 Bảng 1.12. Một số nghiên cứu về kiểm soát rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 (Thế giới và Việt Nam) .........................................................................39 Bảng 2.1. So sánh tuổi trung bình với các nghiên cứu khác .....................................47 Bảng 2.2. Các bệnh lý đi kèm ...................................................................................51 Bảng 2.3. Giá trị trung bình của các chỉ số lipid máu ở bệnh nhân ĐTĐ týp 2 ........55 Bảng 2.4. So sánh giá trị trung bình các chỉ số lipid máu ở các nghiên cứu khác ....56 Bảng 2.5. Tỉ lệ các thành phần lipid máu ở bệnh nhân ĐTĐ týp 2 ..........................56 Bảng 2.6. Mối liên quan giữa các nhóm tuổi với RLLM ..........................................57 Bảng 2.7. Mối liên quan giữa giới tính và RLLM ....................................................58 Bảng 2.8. Mối liên quan giữa huyết áp và RLLM ....................................................59 Bảng 2.9. Mối liên quan giữa HbA1C và RLLM .......................................................60 Bảng 2.10. Phân tích tiêu chuẩn chẩn đoán RLLM của bệnh nhân ..........................61 xiii
Bảng 2.11. Phân nhóm bệnh nhân RLLM theo hƣớng dẫn của ATP IV ..................63 Bảng 2.12. Tỉ lệ các nhóm thuốc statin sử dụng trong điều trị RLLM .....................64 xiv
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1. Phân bố tỉ lệ theo nhóm tuổi ................................................................46 Biểu đồ 2.2. Phân bố giới tính ở bệnh nhân đái tháo đƣờng .....................................48 Biểu đồ 2.3. Đặc điểm đối tƣợng nghiên cứu theo nghề nghiệp ............................... 49 Biểu đồ 2.4. Đặc điểm đối tƣợng theo khu vực cƣ trú ..............................................50 Biểu đồ 2.5. Tỉ lệ các lý do nhập viện.......................................................................53 Biểu đồ 2.6. Phân bố tỉ lệ rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 .....54 DANH MỤC SƠ ĐỒ Sơ đồ 1.1. Tiếp cận bệnh nhân rối loạn lipid máu…………………………………24 xv
ĐẶT VẤN ĐỀ Theo IDF vào năm 2015, trên toàn thế giới có năm triệu ca tử vong do đái tháo đƣờng. Tỉ lệ mắc đái tháo đƣờng cao thƣờng ở các nƣớc kém phát triển. Trong thời gian 2010 - 2030, ƣớc đoán tỉ lệ mắc đái tháo đƣờng tăng 69% ở các nƣớc đang phát triển so với 20% ở các nƣớc phát triển [33]. Tại Việt Nam, theo khảo sát của Hiệp hội đái tháo đƣờng thế giới và Bệnh viện Nội tiết Trung ƣơng, nƣớc ta là một trong những quốc gia có tốc độ phát triển đái tháo đƣờng nhanh nhất toàn cầu và tỉ lệ hiện mắc đái tháo đƣờng là 5,42% vào năm 2014 [6], [27]. Ở bệnh nhân đái tháo đƣờng, rối loạn lipid máu rất hay thƣờng gặp. Rối loạn lipid máu là tình trạng thay đổi một hay nhiều thành phần lipid máu dẫn đến tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch do xơ vữa trên bệnh nhân đái tháo đƣờng. Rối loạn lipid máu là nguyên nhân bệnh sinh biến chứng mạch máu nhỏ, mạch máu lớn trong bệnh đái tháo đƣờng [29]. Khoảng 80% tử vong do bệnh đái tháo đƣờng liên quan đến bệnh tim mạch [33]. Các nghiên cứu dịch tễ ghi nhận đái tháo đƣờng kèm rối loạn lipid máu nhƣ tăng Triglycerid, tăng Cholesterol của lipoprotein tỷ trọng thấp (LDL-C), giảm Cholesterol của lipoprotein tỷ trọng cao (HDL-C) sẽ làm tăng nguy cơ rất cao bệnh tim mạch, tăng tỉ lệ tử vong ở bệnh nhân đái tháo đƣờng [39], [26]. Theo Trung tâm kiểm soát và ngăn ngừa bệnh, 70 - 97% bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 có rối loạn lipid máu [26]. Theo nghiên cứu của Tạ Văn Bình và cộng sự (2006), tỉ lệ rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng tại Bệnh viện Nội tiết Trung ƣơng là 65,3%, trong đó 40% tăng Cholesterol; 53% tăng Triglycerid; 42,9% tăng LDL-C; 20% giảm HDL-C [3]. Theo nghiên cứu của Phạm Thị Hồng Hoa (2010), tỉ lệ rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng là 68%. Việc phát hiện rối loạn lipid máu và kiểm soát lipid máu, nhất là kiểm soát LDL-C mục tiêu [33] có ý nghĩa rất lớn trong việc giảm tỉ lệ mắc bệnh và tỉ lệ tử vong do bệnh lý tim mạch ở bệnh nhân đái tháo đƣờng, giúp cải thiện cuộc sống, góp phần giảm gánh nặng của gia đình và xã hội. 1
Chính vì lý do đó, chúng tôi tiến hành đề tài “KHẢO SÁT TÌNH HÌNH ĐIỀU TRỊ RỐI LOẠN LIPID MÁU Ở BỆNH NHÂN ĐÁI THÁO ĐƢỜNG TÝP 2 TẠI BỆNH VIỆN ĐA KHOA THÀNH PHỐ CẦN THƠ” nhằm góp phần nâng cao hiệu quả của công tác điều trị bệnh đái tháo đƣờng týp 2 có rối loạn lipid máu. 2
MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Mục tiêu tổng quát Khảo sát tình hình điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 tại khoa Nội tim mạch – lão học, bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ trong khoảng thời gian từ tháng 10/2016 đến tháng 01/2017. Mục tiêu cụ thể 1. Khảo sát một số đặc điểm của bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 và khảo sát tỉ lệ rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2. 2. Khảo sát một số yếu tố liên quan đến rối loạn lipid máu trên bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2. 3. Khảo sát tình hình sử dụng thuốc điều trị rối loạn lipid máu ở bệnh nhân đái tháo đƣờng týp 2 tại khoa Nội tim mạch – lão học, bệnh viện Đa khoa Thành phố Cần Thơ. 3