Khóa luận tốt nghiệp: Thực trạng ứng dụng thủ tục phân tích đối với khoản mục doanh thu trong kiểm toán báo cáo tài chính do công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC thực hiện

PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> I.1. Vấn đề nghiên cứu<br /> I.1.1. Lý do chọn đề tài<br /> Trong môi trường kinh tế mang đầy tính cạnh tranh như hiện nay thì vấn đề về<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> thời gian, chi phí và chất lượng luôn được đặt lên hàng đầu. Các doanh nghiệp luôn<br /> <br /> -H<br /> <br /> phải chạy đua về thời gian nhằm nắm bắt những công nghệ mới hoặc tạo cho mình<br /> một chỗ đứng ổn định trên thị trường, đi đôi với nó là sự cân bằng giữa việc tiết kiệm<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> chi phí nhưng vẫn đảm bảo được chất lượng sản phẩm. Đây không phải là một bài toán<br /> khó đối với các doanh nghiệp nếu như họ biết phát huy điểm mạnh và hạn chế điểm<br /> <br /> H<br /> <br /> yếu của mình. Hoạt động kiểm toán độc lập cũng được xem là một loại hình kinh<br /> <br /> IN<br /> <br /> doanh đặc biệt với chức năng cung cấp các dịch vụ kiểm toán. Vì vậy, mục tiêu hàng<br /> <br /> K<br /> <br /> đầu đối với loại hình kinh doanh đặc biệt này là làm sao tối thiểu hóa chi phí, rút ngắn<br /> được thời gian làm việc nhằm gia tăng tính cạnh tranh nhưng chất lượng kiểm toán vẫn<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> C<br /> <br /> được đảm bảo. Điều này đòi hỏi các công ty kiểm toán cần phải xây dựng cho mình<br /> <br /> IH<br /> <br /> một chương trình kiểm toán hiệu quả bằng việc sử dụng các thủ tục kiểm toán một<br /> cách linh hoạt và phù hợp.<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> Với ưu thế tiết kiệm thời gian, chi phí bỏ ra thấp, có thể cung cấp bằng chứng về<br /> <br /> Đ<br /> <br /> sự đồng bộ, hợp lý chung của số liệu, đồng thời hướng cho kiểm toán viên không bị sa<br /> <br /> G<br /> <br /> nhiều vào các nghiệp vụ cụ thể, thủ tục phân tích được đánh giá là một trong những<br /> <br /> N<br /> <br /> thủ tục kiểm toán mang lại hiệu quả cao và được thực hiện xuyên suốt quá trình kiểm<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> toán. Từ đó, các bằng chứng thu thập được sẽ lý giải cho các chênh lệch hay sự bất<br /> thường của số liệu, giúp cho kiểm toán viên có được cái nhìn sâu sắc và toàn diện hơn<br /> <br /> TR<br /> <br /> về doanh nghiệp. Nhờ vào đặc tính ưu việt này mà việc ứng dụng thủ tục phân tích<br /> được xem là một thủ tục quan trọng và không thể thiếu trong kiểm toán báo cáo tài<br /> chính. Nó giúp giải quyết được bài toán cân bằng giữa thời gian, chi phí và chất lượng<br /> dịch vụ của các công ty kiểm toán một cách hiệu quả trong thời buổi cạnh tranh như<br /> hiện nay.<br /> Qua thực tiễn tìm hiểu tại công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC, một trong<br /> những khoản mục thường được kiểm toán viên áp dụng thủ tục phân tích nhiều nhất<br /> 1<br /> <br /> trong quá trình kiểm toán là khoản mục doanh thu. Đây là một trong số những khoản<br /> mục trọng yếu và thường dễ xảy ra sai phạm trong quá trình thực hiện gây ảnh hưởng<br /> nghiêm trọng đến báo cáo tài chính. Việc tăng cường các thủ tục kiểm toán hiệu quả<br /> như thủ tục phân tích khi kiểm toán khoản mục này sẽ giúp kiểm toán viên đánh giá<br /> chính xác tính trung thực và hợp lý về lợi nhuận kinh doanh của đơn vị khách hàng,<br /> <br /> Ế<br /> <br /> đồng thời hạn chế được những gian lận của doanh nghiệp trong nghĩa vụ nộp thuế đối<br /> <br /> U<br /> <br /> với Nhà nước. Bên cạnh sự đóng góp đáng kể trên, quá trình ứng dụng thủ tục phân<br /> <br /> -H<br /> <br /> tích khi kiểm toán tại các khách hàng của công ty vẫn còn vấp phải một số hạn chế cả<br /> về số lượng lẫn chất lượng. Một mặt, chưa có sự đồng đều trong việc sử dụng thủ tục<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> này giữa các kiểm toán viên, đa phần chỉ dựa vào xét đoán nghề nghiệp để đưa ra các<br /> <br /> H<br /> <br /> nhận định. Mặt khác, độ tin cậy của thông tin mà khách hàng cung cấp chưa thực sự<br /> <br /> IN<br /> <br /> được đánh giá cao gây khó khăn trong việc ứng dụng thủ tục này.<br /> Mặc dù hiện nay, công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC được đánh giá là<br /> <br /> K<br /> <br /> công ty hàng đầu trong lĩnh vực kiểm toán tại khu vực miền Trung – Tây Nguyên.<br /> <br /> C<br /> <br /> Song, xét về lâu dài, để tăng tính cạnh tranh cũng như mở rộng thị phần trong nước và<br /> <br /> IH<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> quốc tế, đòi hỏi công ty phải không ngừng nỗ lực trong việc nâng cao chất lượng dịch<br /> vụ kiểm toán bằng việc áp dụng các thủ tục kiểm toán hiệu quả như thủ tục phân tích.<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> Từ đó, tạo dựng uy tín hơn nữa với khách hàng và những người sử dụng báo cáo tài<br /> <br /> Đ<br /> <br /> chính đã được kiểm toán, góp phần đẩy mạnh hoạt động kiểm toán ở Việt Nam.<br /> <br /> G<br /> <br /> Xuất phát từ lý do trên, tôi đã mạnh dạn lựa chọn đề tài: “Thực trạng ứng dụng<br /> <br /> N<br /> <br /> thủ tục phân tích đối với khoản mục doanh thu trong kiểm toán báo cáo tài chính<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> do công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC thực hiện” để đi sâu nghiên cứu và<br /> làm đề tài khóa luận tốt nghiệp.<br /> <br /> TR<br /> <br /> I.1.2. Đối tượng nghiên cứu<br /> Thủ tục phân tích được áp dụng trong kiểm toán khoản mục doanh thu tại hai đơn<br /> <br /> vị khách hàng cụ thể do Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC thực hiện.<br /> I.1.3. Phạm vi nghiên cứu<br /> I.1.3.1. Không gian<br /> Đề tài được thực hiện tại Công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC .<br /> 2<br /> <br /> I.1.3.2. Thời gian<br /> - Số liệu thực hiện tại công ty khách hàng cho năm tài chính kết thúc vào ngày<br /> 31/12/2010 (đối với khách hàng ABC) và 31/12/2011 (đối với khách hàng XYZ). Vì<br /> mục tiêu của đề nhằm đưa ra cái nhìn toàn diện về việc ứng dụng thủ tục phân tích<br /> trong kiểm toán BCTC và việc lựa chọn các loại thủ tục phân tích nào là phù hợp nên<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> việc khác biệt về số năm kiểm toán của 2 khách hàng nêu trên sẽ không ảnh hưởng đến<br /> <br /> -H<br /> <br /> kết quả của đề tài.<br /> <br /> - Thời gian nghiên cứu bắt đầu từ tháng 01/2012 đến tháng 04/2012.<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> I.1.3.3. Nội dung nghiên cứu<br /> <br /> - Đề tài chỉ tập trung nghiên cứu quy trình phân tích được sử dụng trong kiểm<br /> <br /> H<br /> <br /> toán báo cáo tài chính mà không tiến hành nghiên cứu toàn bộ các thủ tục kiểm toán<br /> <br /> IN<br /> <br /> được áp dụng tại công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC (AAC).<br /> <br /> K<br /> <br /> - Do giới hạn về không gian, thời gian nghiên cứu cũng như nhận thấy tần suất áp<br /> dụng thủ tục phân tích trong kiểm toán khoản mục doanh thu có xu hướng nhiều hơn<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> C<br /> <br /> so với các khoản mục khác nên hướng nghiên cứu của đề tài sẽ tập trung các thủ tục<br /> <br /> IH<br /> <br /> phân tích điển hình trong kiểm toán khoản mục doanh thu mà Công ty AAC áp dụng<br /> tại các đơn vị khách hàng giấu tên.<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> - Đối với doanh nghiệp sản xuất, thương mại và dịch vụ, doanh thu chủ yếu là<br /> <br /> Đ<br /> <br /> doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ. Trong khi đối với ngân hàng và các định chế<br /> <br /> G<br /> <br /> tài chính, doanh thu hoạt động tài chính mới là doanh thu chiếm tỷ trọng lớn. Tuy<br /> <br /> N<br /> <br /> nhiên, phạm vi đề tài này chỉ nghiên cứu đối với các doanh nghiệp sản xuất, thương<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> mại và dịch vụ, theo đó doanh thu được xem xét là doanh thu bán hàng và cung cấp<br /> dịch vụ.<br /> <br /> TR<br /> <br /> I.2. Mục tiêu nghiên cứu<br /> Mục tiêu 1: Góp phần hệ thống hóa những vấn đề lí luận và thực tiễn liên quan<br /> <br /> đến thủ tục phân tích được áp dụng trong kiểm toán khoản mục doanh thu tại công ty<br /> TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC.<br /> Mục tiêu 2: Đánh giá việc ứng dụng thủ tục phân tích trong kiểm toán khoản mục<br /> doanh thu dựa trên thực trạng tìm hiểu được.<br /> <br /> 3<br /> <br /> Mục tiêu 3: Đề xuất các giải pháp nhằm hoàn thiện việc ứng dụng thủ tục phân<br /> tích trong kiểm toán khoản mục doanh thu nói riêng và trong kiểm toán BCTC nói<br /> chung tại công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC.<br /> <br /> I.3. Phương pháp nghiên cứu<br /> I.3.1. Phương pháp nghiên cứu tài liệu<br /> <br /> Ế<br /> <br /> Tham khảo các chuẩn mực kế toán – chuẩn mực kiểm toán Việt Nam, các giáo<br /> <br /> U<br /> <br /> trình…để làm cơ sở lý luận cũng như làm nền tảng tìm hiểu thực tiễn việc áp dụng thủ<br /> <br /> -H<br /> <br /> tục phân tích trong kiểm toán khoản mục doanh thu.<br /> I.3.2. Phương pháp thu thập số liệu<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> - Thu thập các chương trình phân tích trong kiểm toán báo cáo tài chính thực tế<br /> công ty đang áp dụng.<br /> <br /> H<br /> <br /> - Thu thập số liệu từ việc tham gia vận dụng thủ tục phân tích tại một số đơn<br /> <br /> IN<br /> <br /> vị khách hàng cụ thể.<br /> <br /> K<br /> <br /> - Tiến hành trao đổi với những người có liên quan đến các vấn đề cần tìm<br /> <br /> C<br /> <br /> hiểu. Cụ thể là các kiểm toán viên chính, trợ lý kiểm toán hoặc nhân viên của công<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> ty khách hàng như kế toán trưởng…<br /> <br /> IH<br /> <br /> I.3.3. Phương pháp tổng hợp, phân tích và xử lý số liệu<br /> - Phương pháp ước tính về số dư tài khoản, giá trị chỉ tiêu tỷ suất hoặc xu hướng<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> liên quan đến dữ liệu tài chính hoặc phi tài chính để từ đó kết hợp với cơ sở lý thuyết<br /> <br /> Đ<br /> <br /> và suy luận của cá nhân để đưa ra một số kết luận, đánh giá.<br /> <br /> G<br /> <br /> - Phương pháp so sánh giữa các số liệu nhằm tìm hiểu nguyên nhân biến động và<br /> <br /> N<br /> <br /> có phương hướng xử lý thích hợp.<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> - Sử dụng các phương pháp chuyên môn và các kỹ thuật khác (phỏng vấn và<br /> <br /> TR<br /> <br /> quan sát) để phân tích và đưa ra các kết luận về các chênh lệch khi so sánh dưới sự<br /> hướng dẫn của các kiểm toán viên.<br /> <br /> I.4. Giá trị của đề tài<br /> Đề tài: “Thực trạng ứng dụng thủ tục phân tích đối với khoản mục doanh thu<br /> trong kiểm toán báo cáo tài chính do công ty TNHH Kiểm toán và Kế toán AAC thực<br /> hiện” mang lại kết quả sau:<br /> <br /> 4<br /> <br /> - Về mặt khoa học: Đề tài được thực hiện dựa trên cơ sở nghiên cứu và tập hợp<br /> một cách tổng quát các vấn đề lý luận liên quan đến thủ tục phân tích và vai trò của<br /> kiểm toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán báo cáo tài chính (BCTC). Những<br /> vấn đề này sẽ giúp người đọc nắm bắt về thủ tục phân tích một cách chung nhất, tổng<br /> quát nhất. Đồng thời đây cũng là tiền đề giúp người đọc tiếp cận được với thực tế việc<br /> <br /> -H<br /> <br /> Kiểm toán và Kế toán AAC đã thực hiện tại các đơn vị khách hàng.<br /> <br /> U<br /> <br /> Ế<br /> <br /> ứng dụng thủ tục phân tích trong kiểm toán khoản mục doanh thu mà công ty TNHH<br /> <br /> - Về mặt thực tiễn: Đề tài được xây dựng trên nền tảng những kiến thức được học<br /> <br /> TẾ<br /> <br /> ở trường và những bài học đúc kết được qua quá trình thực tập tại công ty TNHH<br /> Kiểm toán và Kế toán AAC. Từ đó, người đọc có thể nhận thấy được một số điểm<br /> <br /> H<br /> <br /> khác biệt giữa các vấn đề lý luận và các vấn đề thực tế, điều này được làm rõ trong<br /> <br /> IN<br /> <br /> phần đánh giá và giải pháp mà đề tài đưa ra nhằm hoàn thiện hơn việc ứng dụng thủ<br /> <br /> K<br /> <br /> tục phân tích trong kiểm toán khoản mục doanh thu tại AAC. Chính vì vậy, đề tài được<br /> <br /> C<br /> <br /> thực hiện mang tính thực tiễn cao, làm nền tảng cho những nghiên cứu có liên quan<br /> <br /> IH<br /> <br /> I.5. Cấu trúc khóa luận<br /> <br /> Ọ<br /> <br /> được thực hiện tại trường Đại học kinh tế Huế.<br /> <br /> Khóa luận gồm những nội dung sau:<br /> <br /> Đ<br /> <br /> Ạ<br /> <br /> - Phần I: ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> Phần I trình bày sự cần thiết của việc ứng dụng thủ tục phân tích đối với kiểm<br /> <br /> G<br /> <br /> toán khoản mục doanh thu trong kiểm toán BCTC, để từ đó đề ra mục tiêu tổng quát<br /> <br /> Ư<br /> Ờ<br /> <br /> N<br /> <br /> cũng như các mục tiêu cụ thể để thực hiện đề tài. Trên cơ sở đó, xác định đối tượng,<br /> phạm vi và phương pháp nghiên cứu của đề tài.<br /> <br /> TR<br /> <br /> - Phần II: NỘI DUNG VÀ KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU<br /> Phần này gồm 3 chương:<br /> + Chương 1: Cơ sở lý luận về thủ tục phân tích trong kiểm toán khoản mục<br /> <br /> doanh thu<br /> Những vấn đề lý luận có liên quan đến thủ tục phân tích và việc ứng dụng trong<br /> kiểm toán khoản mục doanh thu như: khái niệm, vai trò, việc vận dụng thủ tục phân<br /> tích trong các giai đoạn kiểm toán,… sẽ được làm rõ trong các phần của chương.<br /> 5<br /> <br />