Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng thương mại điện tử ở Việt Nam
lượt xem 12
download
Đề tài nghiên cứu nhằm 3 mục tiêu: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam; đo lường mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam; hàm ý quản trị cho việc phát triển TMĐT ở Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng thương mại điện tử ở Việt Nam
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN TRẦN CAO TẤN KHOA CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH SỬ DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Tp. Hồ Chí Minh – 2014
- BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH NGUYỄN TRẦN CAO TẤN KHOA CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN Ý ĐỊNH SỬ DỤNG THƯƠNG MẠI ĐIỆN TỬ Ở VIỆT NAM Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh Mã số: 60340102 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ GV HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ BÍCH CHÂM Tp. Hồ Chí Minh – 2014
- Lời cam đoan Tôi xin cam đoan: Luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi, được thực hiện dưới sự hướng dẫn khoa học của TS. Nguyễn Thị Bích Châm. Các số liệu, những kết luận nghiên cứu được trình bày trong luận văn này trung thực và chưa từng được công bố dưới bất cứ hình thức nào. Tôi xin chịu trách nhiệm về nghiên cứu của mình. Tp.HCM, ngày 20 tháng 10 năm 2014 Người thực hiện luận văn Nguyễn Trần Cao Tấn Khoa
- Tóm tắt Nghiên cứu với mục đích xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng thương mại điện tử (TMĐT) ở Việt Nam, đồng thời đo lường mức độ tác động của các nhân tố này đến ý định sử dụng TMĐT. Từ đó hàm ý quản trị cho các nhà cung cấp dịch vụ TMĐT cần chú trọng đến những vấn đề gì để nâng cao năng lực cạnh tranh trong một môi trường kinh doanh toàn cầu như hiện nay. Nghiên cứu sử dụng phương pháp phân tích hệ số Cronbach’s Alpha và phương pháp phân tích nhân tố khám phá EFA để kiểm định và xây dựng thang đo. Sau đó sử dụng phương pháp phân tích hồi quy đa biến để đo lường mức độ tác động của các nhân tố đến ý định sử dụng TMĐT ờ Việt Nam. Kết quả sẽ được kiểm định để đảm bảo mô hình là phù hợp. Kết quả nghiên cứu thực nghiệm đã khẳng định thang đo ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam gồm bốn thành phần: “Mong đợi về giá”, “Nhận thức tính dễ sử dụng”, “Nhận thức tính thuận tiện”, “Ảnh hưởng xã hội” có tác động trực tiếp và cùng chiều đến ý định sử dụng TMĐT và hai thành phần: “Rủi ro giao dịch”, “Rủi ro sản phẩm” có tác động trực tiếp và ngược chiều đến ý định sử dụng TMĐT.
- Mục Lục Trang phụ bìa Lời cam đoan Tóm tắt Mục lục Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt Danh mục bảng Danh mục hình Chương 1. MỞ ĐẦU ..................................................................................... 1 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI.......................................................................1 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ................................................................2 1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................................3 1.3.1 Nghiên cứu sơ bộ ..........................................................................3 1.3.2 Nghiên cứu chính thức..................................................................3 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU ....................................4 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu ...................................................................4 1.4.2 Đối tượng khảo sát........................................................................4 1.4.3 Phạm vi nghiên cứu ......................................................................4 1.5 Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ..............................................4 1.6 BỐ CỤC CỦA ĐỀ TÀI .......................................................................4 Chương 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ........... 6 2.1 KHÁI NIỆM ........................................................................................6 2.1.1 Định nghĩa TMĐT (e-commerce) ................................................6
- 2.1.2 Định nghĩa ý định .........................................................................6 2.1.3 Quan điểm của tác giả về ý định sử dụng TMĐT ........................7 2.2 CÁC MÔ HÌNH LÝ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI .............7 2.2.1 Thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action - TRA) ..7 2.2.2 Thuyết nhận thức rủi ro (Theory of Perceived Risk - TPR) .........8 2.2.3 Mô hình chấp nhận công nghệ (Technology Acceptance Model - TAM) ......................................................................................................9 2.2.4 Mô hình chấp nhận sử dụng TMĐT (E-Commerce Adoption Model – e-CAM) ...............................................................................................10 2.2.5 Mô hình chấp nhận công nghệ hợp nhất (Unified Technology Acceptance and Use Technology - UTAUT)....................................................11 2.3 CÁC NGHIÊN CỨU THỰC HIỆN TRƯỚC ĐÂY .........................13 2.3.1 Các nghiên cứu trong nước.........................................................13 2.3.2 Các nghiên cứu ngoài nước ........................................................17 2.3.3 Nhận xét chung về các nghiên cứu trước đây.............................21 2.4 MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU ĐỀ XUẤT .............................................23 TÓM TẮT CHƯƠNG 2 .............................................................................28 Chương 3. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .......................................... 29 3.1 THIẾT KẾ NGHIÊN CỨU ...............................................................29 3.2 NGHIÊN CỨU ĐỊNH TÍNH ............................................................29 3.2.1 Xây dựng bản thảo luận ..............................................................29 3.2.2 Lựa chọn phương pháp nghiên cứu định tính .............................31 3.2.3 Đối tượng tham gia .....................................................................31 3.2.4 Thực hiện nghiên cứu định tính ..................................................32
- 3.2.5 Xây dựng thang đo sơ bộ ............................................................33 3.2.6 Kết quả hiệu chỉnh thang đo trong nghiên cứu định tính ...........36 3.2.7 Tóm tắt kết quả nghiên cứu định tính .........................................41 3.3 NGHIÊN CỨU ĐỊNH LƯỢNG ........................................................42 3.4.1 Thiết kế mẫu ...............................................................................42 3.4.2 Thu thập dữ liệu ..........................................................................43 3.4.3 Phân tích dữ liệu .........................................................................43 TÓM TẮT CHƯƠNG 3 .............................................................................47 Chương 4. KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ...................................................... 48 4.1. ĐẶC ĐIỂM MẪU KHẢO SÁT ....................................................48 4.1.1. Thống kê mô tả dữ liệu thu thập được .......................................49 4.1.2. Thống kê thông tin thuộc tính đối tượng nghiên cứu ................51 4.2. ĐÁNH GIÁ ĐỘ TIN CẬY CỦA THANG ĐO .............................53 4.2.1. Tiêu chuẩn đánh giá ...................................................................53 4.2.2. Kết quả phân tích KMO, Bartlett’s Test và tính đơn hướng .....53 4.2.3. Kết quả phân tích Cronbach’s Alpha.........................................54 4.3. PHÂN TÍCH NHÂN TỐ KHÁM PHÁ EFA.................................56 4.3.1. Tiêu chuẩn đánh giá:..................................................................56 4.3.2. Kết quả phân tích .......................................................................56 4.4. KIỂM TRA LẠI ĐỘ TIN CẬY CỦA THANG ĐO SAU KHI PHÂN TÍCH EFA .................................................................................................58 4.5. MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU SAU KHI ĐIỀU CHỈNH ...................59 4.6. KIỂM ĐỊNH MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU VÀ CÁC GIẢ THUYẾT. ........................................................................................................60
- 4.5.1. Phân tích tương quan .................................................................60 4.5.2. Phân tích hồi quy .......................................................................62 4.5.3. Kiểm định các giả thuyết trong mô hình nghiên cứu ................65 4.5.4. Phân tích sự khác biệt ................................................................67 4.7. SO SÁNH VỚI CÁC NGHIÊN CỨU TRƯỚC ĐÂY ...................70 4.6.1. Mong đợi về giá, Nhận thức tính thuận tiện: .............................70 4.6.2. Nhận thức tính dễ sử dụng .........................................................71 4.6.3. Ảnh hưởng xã hội ......................................................................71 4.6.4. Nhận thức sự rủi ro ....................................................................71 TÓM TẮT CHƯƠNG 4 .............................................................................72 Chương 5. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ................................................. 73 5.1. THẢO LUẬN CÁC KẾT QUẢ CHÍNH .......................................73 5.2. HÀM Ý QUẢN LÝ .......................................................................75 5.3. CÁC ĐÓNG GÓP CỦA NGHIÊN CỨU ......................................78 5.3.1. Đóng góp về mặt lý thuyết ........................................................79 5.3.2. Đóng góp về mặt thực tiễn ........................................................79 5.4. HẠN CHẾ VÀ HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO ................80 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC Phụ lục I: DÀN BÀI THẢO LUẬN NHÓM Phụ lục II: BẢNG CÂU HỎI KHẢO SÁT Phụ lục III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
- Danh mục các ký hiệu, các chữ viết tắt TMĐT: Thương mại điện tử B2C: Business to Consumers / Business to Customers TRA: Theory of Reasoned Action PRP: Perceived Risk with Product/Service PRT: Perceived Risk in the Context of Online Transaction TAM: Technology Acceptance Model TPB: Theory of Planned Behavior TPR: Theory of Perceived Risk UTAUT: Unified Technology Acceptance and Use Technology E-CAM: E-Commerce Acceptance Model EFA: Exploratory Factor Analysis Tp.HCM: Thành phố Hồ Chí Minh
- Danh mục bảng Bảng 1.1 Bảng tổng hợp ước tính doanh số thu được từ TMĐT .....................1 Bảng 2.1 Bảng tổng hợp các yếu tố và kết quả của các nghiên cứu trước ....22 Bảng 2.2 Tổng hợp các yếu tố được đưa vào mô hình nghiên cứu được đề xuất bởi tác giả ..........................................................................................................25 Bảng 3.1 Các bước thực hiện nghiên cứu ......................................................29 Bảng 3.2 Bảng phát biểu thang đo mong đợi về giá ......................................37 Bảng 3.3 Bảng phát biểu thang đo nhận thức tính dễ sử dụng ......................37 Bảng 3.4 Bảng phát biểu thang đo nhận thức tính hữu dụng .........................38 Bảng 3.5 Bảng phát biểu thang đo nhận thức tính thuận tiện ........................38 Bảng 3.6 Bảng phát biểu thang đo nhận thức sự tin cậy................................39 Bảng 3.7 Bảng phát biểu thang đo nhận thức sự rủi ro liên quan tới sản phẩm, dịch vụ ............................................................................................................39 Bảng 3.8 Bảng phát biểu thang đo nhận thức sự rủi ro liên quan tới giao dịch trực tuyến...................................................................................................................40 Bảng 3.9 Bảng phát biểu thang đo ảnh hưởng xã hội ....................................41 Bảng 3.10 Bảng phát biểu thang đo ý định sử dụng TMĐT ..........................41 Bảng 4.1 Hình thức thu thập dữ liệu ..............................................................48 Bảng 4.2 Tỷ lệ nhận biết các trang web bán hàng trực tuyến phổ biến .........49 Bảng 4.3 Thời gian trung bình trên 1 lần truy cập vào website TMĐT ........50 Bảng 4.4 Số lần truy cập vào website TMĐT trong 1 tháng gần đây............50 Bảng 4.5 Thống kê kinh nghiệm sử dụng Internet.........................................51 Bảng 4.6 Thống kê theo giới tính của mẫu khảo sát ......................................51 Bảng 4.7 Thống kê mẫu theo nhóm tuổi của mẫu khảo sát ...........................52
- Bảng 4.8 Thống kê mẫu theo thu nhập của mẫu khảo sát .............................52 Bảng 4.9 Kết quả phân tích KMO, Bartlett’s Test và tính đơn hướng ..........53 Bảng 4.10 Kết quả phân tích Cronbach’s Alpha............................................54 Bảng 4.11 Bảng liệt kê hệ số tải nhân tố ở phân tích EFA ............................58 Bảng 4.12 Bảng tóm tắt giả thuyết trong mô hình nghiên cứu ......................60 Bảng 4.13 Kết quả phân tích tương quan Pearson .........................................61 Bảng 4.14 Bảng phân tích các hệ số trong hồi quy đa biến ...........................63 Bảng 4.15 Bảng tóm tắt kết quả kiểm định giả thuyết ...................................67
- Danh mục hình Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lý (Fishbein & Ajzen, 1975) ........................8 Hình 2.2 Thuyết nhận thức rủi ro (Bauer, 1960) .............................................8 Hình 2.3 Mô hình khái niệm TAM (Davis and Arbor, 1989) ........................10 Hình 2.4 Mô hình chấp nhận TMĐT E-CAM (Joongho và cộng sự, 2001) ..10 Hình 2.5 Mô hình chấp nhận công nghệ hợp nhất UTAUT ..........................12 Hình 2.6 Mô hình xu hướng sử dụng thanh toán điện tử (Lê Ngọc Đức, 2008) Hình 2.7 Mô hình tổ chức ảnh hưởng đến sẵn sàng và thực hiện TMĐT của doanh nghiệp (Nguyễn Thanh Hùng, 2009)..............................................................15 Hình 2.8 Mô hình xu hướng thay đổi thái độ sử dụng TMĐT ở Việt Nam (Nguyễn Anh Mai, 2007) ..........................................................................................16 Hình 2.9 Mô hình các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ mua hàng điện tử qua mạng (Hoàng Quốc Cường, 2010) ................................................17 Hình 2.10 Mô hình hành vi người tiêu dùng trong mua hàng qua mạng (Hasslinger và cộng sự, 2007) ...................................................................................18 Hình 2.11 Mô hình lòng tin cậy trong hành vi mua hàng qua mạng của người tiêu dùng (Tang và Chi, 2009) ..................................................................................19 Hình 2.12 Mô hình mở rộng mô hình TAM cho World-Wide-Web (Moon và Kim, 2001) ................................................................................................................19 Hình 2.13 Mô hình chấp nhận các hoạt động tài chính điện tử và TMĐT khác (Fang He, 2009) ........................................................................................................20 Hình 2.14 Mô hình nghiên cứu của đề tài được đề xuất bởi tác giả ..............27 Hình 3.1 Sơ đồ quá trình nghiên cứu .............................................................30 Hình 4.1 Mô hình nghiên cứu sau khi điều chỉnh .......................................... 59
- 1 Chương 1. MỞ ĐẦU Chương 1 trình bày lý do chọn đề tài, mục tiêu nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, giới hạn đối tượng và phạm vi nghiên cứu, ý nghĩa thực tiễn và bố cục của đề tài. 1.1 LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Thương mại điện tử (TMĐT) mới ra đời đã nhanh chóng gây ra sự chú ý đối với công chúng, cộng đồng kinh doanh và các nhà nghiên cứu. Sau đó, cũng nhanh như lúc xuất hiện, TMĐT lại thất bại một cách nhanh chóng. Tuy tăng trưởng chậm lại trong những năm gần đây, TMĐT vẫn là lĩnh vực đầy tiềm năng đối với sự mở rộng và phát triển của các nền kinh tế. Tại Việt Nam, TMĐT đã bắt đầu nổi lên trong những năm gần đây, mặc dù sự tăng trưởng của nó vẫn còn khiêm tốn. Ước tính doanh số thu được từ TMĐT B2C năm 2013 và 2015 được thống kê như bảng 1.1. Bảng 1.1 Bảng tổng hợp ước tính doanh số thu được từ TMĐT Ước tính doanh số thu được từ Ước tính doanh số thu được từ TMĐT B2C năm 2013 TMĐT B2C năm 2015 Việt Nam 2,2 tỷ USD 4,08 tỷ USD Hoa Kỳ 264 tỷ USD 344,4 tỷ USD Trung Quốc 181,62 tỷ USD 358,59 tỷ USD Ấn Độ 16,32 tỷ USD 25,63 tỷ USD Nguồn: Bộ Công Thương, 2013. Báo cáo TMĐT Việt Nam 2013 Vấn đề đặt ra là tại sao TMĐT trong cộng đồng Việt Nam lại phát triển chậm trong một thời đại công nghệ thông tin bùng nổ như hiện nay. Các nhân tố nào quyết định sự phát triển TMĐT? Chúng ta cần có những giải pháp gì để phát triển TMĐT? … để từ đó có thể tiếp cận và từng bước phát triển TMĐT ở Việt Nam.
- 2 Mặc dù hiện nay trên thế giới đã xuất hiện nhiều lý thuyết, cũng như mô hình nghiên cứu nhằm giải thích các yếu tố tác động đến ý định sử dụng TMĐT, nhưng việc áp dụng một mô hình lý thuyết trên thế giới vào Việt Nam có thể không phù hợp do các điều kiện đặc thù riêng về kinh tế, văn hóa, xã hội… Ngoài ra dựa trên dữ liệu tìm kiếm được bởi tác giả thì đến nay các mô hình nghiên cứu tại Việt Nam vẫn chưa hoàn chỉnh do các đề tài này chỉ khảo sát một số nhân tố hay một số khía cạnh của TMĐT như nghiên cứu: Khảo sát một số yếu tố tác động đến xu hướng sử dụng thanh toán điện tử (Lê Ngọc Đức, 2008) không khảo sát về giá, điều kiện thuận tiện và ảnh hưởng xã hội. Các nhân tố ảnh hưởng đến xu hướng thay đổi thái độ sử dụng TMĐT ở Việt Nam (Nguyễn Anh Mai, 2007) không khảo sát về giá, ảnh hưởng xã hội cũng như các nhân tố chuyên sâu về TMĐT. Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng dịch vụ mua hàng điện tử qua mạng (Hoàng Quốc Cường, 2010) không khảo sát về các nhân tố chuyên sâu về TMĐT .v.v. Trước xu hướng phát triển của TMĐT trên thế giới và tình hình TMĐT tại Việt Nam, tác giả đã chọn đề tài luận văn thạc sĩ kinh tế với tên gọi: “Các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam” với định hướng khám phá nhận thức của người dùng về ý định sử dụng TMĐT. Đồng thời đây cũng là tài liệu tham khảo góp phần nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT nói riêng và khả năng phát triển của TMĐT tại Việt Nam trong thời gian tới nói chung. 1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU Trong khuôn khổ của đề tài này, mục tiêu nghiên cứu là: Xác định các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. Đo lường mức độ tác động của các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. Hàm ý quản trị cho việc phát triển TMĐT ở Việt Nam.
- 3 1.3 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU 1.3.1 Nghiên cứu sơ bộ Mục đích của nghiên cứu sơ bộ là nhằm làm rõ ý nghĩa, hiệu chỉnh, bổ sung các biến quan sát đo lường các khái niệm trong mô hình nghiên cứu. Kết quả của nghiên cứu sơ bộ là cơ sở để xây dựng bảng câu hỏi cho nghiên cứu định lượng. Nghiên cứu sơ bộ được thực hiện thông qua nghiên cứu định tính trên cơ sở nghiên cứu các vấn đề về lý thuyết nhận thức, ý định và TMĐT trên thế giới. Tìm hiểu các mô hình đúc kết từ những nghiên cứu trước đây kết hợp với phương pháp thảo luận nhóm nhằm thiết lập bảng câu hỏi để sử dụng cho việc nghiên cứu chính thức tiếp theo. 1.3.2 Nghiên cứu chính thức Nghiên cứu chính thức bằng định lượng nhằm mục đích khảo sát các đánh giá của các đối tượng đã từng hay có ý định tham gia giao dịch TMĐT dưới hình thức B2C hoặc các chuyên gia về TMĐT về những nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT của họ tại Việt Nam. Cụ thể trong luận văn sử dụng các phương pháp nghiên cứu sau: Phương pháp thống kê, phân tích, so sánh và suy luận logic để tổng hợp các số liệu, dữ kiện nhằm xác định những kết quả phù hợp để vận dụng tại Việt Nam. Phương pháp thảo luận nhóm để tham khảo ý kiến nhận định những nhân tố tác động và mức độ tác động của các nhân tố này đối với ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. Phương pháp phỏng vấn cá nhân (điều tra nghiên cứu với bảng câu hỏi thiết kế sẵn) và xử lý số liệu với chương trình SPSS.
- 4 1.4 ĐỐI TƯỢNG VÀ PHẠM VI NGHIÊN CỨU 1.4.1 Đối tượng nghiên cứu Đề tài nghiên cứu tập trung vào TMĐT và các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. 1.4.2 Đối tượng khảo sát Là các đối tượng có ý định tham gia giao dịch TMĐT dưới hình thức B2C hoặc các chuyên gia về TMĐT. 1.4.3 Phạm vi nghiên cứu Đề tài mong muốn xác định được những nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam với tính khái quát cao, tuy nhiên, với thời gian nghiên cứu và kinh phí hạn hẹp, nên trong phạm vi đề tài chỉ khảo sát các đối tượng sinh sống chủ yếu trên phạm vi địa bàn Tp.HCM và các tỉnh lân cận. 1.5 Ý NGHĨA THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI Kết quả nghiên cứu giúp cho mọi người quan tâm có cơ sở ban đầu về việc xác định đúng đắn vai trò của các nhân tố liên quan đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. Qua đó, tác giả muốn đóng góp kết quả nghiên cứu của mình vào hiểu biết chung đối với việc chấp nhận sử dụng TMĐT. Đây cũng là một hoạt động kinh tế còn tương đối mới mẻ, còn bỏ ngõ cho nên rất cần các nghiên cứu cho việc áp dụng thành công trong thực tế. Các yếu tố tìm thấy trong quá trình nghiên cứu có thể được vận dụng để triển khai một hệ thống TMĐT trong từng doanh nghiệp cụ thể sao cho phù hợp với môi trường kinh doanh ở Việt Nam. Và cũng nhờ đó mà các doanh nghiệp ý thức hơn về vai trò của TMĐT để không ngừng nâng cao hệ thống phục vụ khách hàng. 1.6 BỐ CỤC CỦA ĐỀ TÀI Luận văn bao gồm 5 chương Chương 1: MỞ ĐẦU
- 5 Trình bày lý do chọn đề tài, mục tiêu nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, giới hạn đối tượng và phạm vi nghiên cứu, ý nghĩa thực tiễn của đề tài và bố cục của đề tài. Chương 2: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU Giới thiệu cơ sở lý thuyết, mô hình tham khảo và các nghiên cứu đã thực hiện trước đây. Từ đó, đưa ra mô hình nghiên cứu các nhân tố tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. Chương 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Trình bày phương pháp nghiên cứu và thực hiện xây dựng thang đo, cách đánh giá và kiểm định thang đo cho các khái niệm thành phần trong mô hình, kiểm định sự phù hợp của mô hình và kiểm định các giả thuyết đề ra. Chương 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU Chương này sẽ nêu lên các kết quả thực hiện nghiên cứu bao gồm: mô tả dữ liệu thu thập được, tiến hành đánh giá và kiểm định thang đo, kiểm định sự phù hợp của mô hình nghiên cứu, kiểm định các giả thuyết của mô hình nghiên cứu. Chương 5: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ Tóm tắt các kết quả chính của nghiên cứu, từ đó đưa ra các đề xuất trong lĩnh vực TMĐT. Bên cạnh đó, luận văn cũng nêu lên những đóng góp của đề tài, các hạn chế và hướng nghiên cứu tiếp theo.
- 6 Chương 2. CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN CỨU Chương 2 trình bày cơ sở lý thuyết, mô hình tham khảo và các nghiên cứu đã thực hiện trước đây. Từ đó, đưa ra mô hình nghiên cứu các nhân tố ảnh hưởng đến ý định sử dụng TMĐT ở Việt Nam. 2.1 KHÁI NIỆM 2.1.1 Định nghĩa TMĐT (e-commerce) TMĐT là việc tiến hành một phần hoặc toàn bộ quy trình của thương mại bằng phương tiện điện tử có kết nối với mạng Internet, mạng viễn thông di động hoặc các mạng mở khác (52/2013/NĐ-CP). TMĐT, hay còn gọi là e-commerce, e-comm hay EC, là sự mua bán sản phẩm hay dịch vụ trên các hệ thống điện tử như Internet và các mạng máy tính (Wikipedia). TMĐT là các giao dịch thương mại về hàng hoá và dịch vụ được thực hiện thông qua các phương tiện điện tử (Diễn đàn đối thoại xuyên Đại Tây Dương, 1997, dẫn theo Trần Công Nghiệp, 2008). TMĐT là việc hoàn thành bất kỳ một giao dịch nào thông qua một mạng máy tính làm trung gian mà bao gồm việc chuyển giao quyền sở hữu hay quyền sử dụng hàng hoá và dịch vụ (Cục thống kê Hoa Kỳ, 2000, dẫn theo Trần Công Nghiệp, 2008). Theo các định nghĩa TMĐT được liệt kê bên trên, TMĐT được dùng trong luận văn này được kế thừa từ 52/2013/NĐ-CP và có ý nghĩa là: TMĐT là quá trình mua bán và thanh toán sản phẩm hay dịch vụ được thực hiện bởi người tiêu dùng bằng phương tiện điện tử có kết nối với mạng Internet. 2.1.2 Định nghĩa ý định Ý định hành vi là mức độ dự định thực hiện một hành vi của mỗi người (Thuyết hành động hợp lý, Fishbein, M., & Ajzen, I., 1975).
- 7 Ý định hành vi là dấu hiệu sẵn sàng của mỗi người khi thực hiện một hành vi cho trước, và nó được xem như là tiền đề trực tiếp dẫn đến hành vi (Thuyết hành vi hoạch định, Ajzen, 1991). Ý định hành vi là khả năng một người sẽ tham gia một hành vi cho trước (Institute of Medicine (US) Committee on Communication for Behavior Change in the 21st Century, 2002, page 31). Theo các định nghĩa ý định hành vi được liệt kê bên trên, ý định được dùng trong luận văn này được kế thừa từ thuyết hành vi hoạch định, Ajzen, 1991 và có ý nghĩa là: mức độ sẵn sàng của mỗi người khi thực hiện một hành vi cho trước. 2.1.3 Quan điểm của tác giả về ý định sử dụng TMĐT Dựa trên định nghĩa TMĐT và ý định bên trên, ý định sử dụng TMĐT được dùng trong luận văn này được kế thừa từ thuyết hành vi hoạch định, Ajzen, 1991 cũng như 52/2013/NĐ-CP và có ý nghĩa là: Mức độ sẵn sàng sử dụng phương tiện điện tử có kết nối với mạng Internet để mua bán và thanh toán sản phẩm hay dịch vụ của mỗi người. 2.2 CÁC MÔ HÌNH LÝ THUYẾT LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI Trong nửa cuối thế kỷ XX, đã có nhiều công trình nghiên cứu ý định hành vi của người tiêu dùng, các lý thuyết này đã được chứng minh thực nghiệm ở nhiều nơi trên thế giới. Dưới đây là các lý thuyết tiêu biểu: 2.2.1 Thuyết hành động hợp lý (Theory of Reasoned Action - TRA) Thuyết hành động hợp lý (TRA) được Fishbein và Ajzen xây dựng từ cuối thập niên 60 của thế kỷ 20 và được hiệu chỉnh mở rộng trong thập niên 70. Theo TRA, ý định hành vi (Behavior Intention) là yếu tố quan trọng nhất dự đoán hành vi tiêu dùng. Ý định hành vi bị ảnh hưởng bởi hai yếu tố: thái độ (Attitude) và chuẩn chủ quan (Subjective Norm). Trong đó, thái độ là biểu hiện yếu tố cá nhân thể hiện niềm tin tích cực hay tiêu cực của người tiêu dùng đối với của sản phẩm. Còn chuẩn chủ quan thể hiện ảnh hưởng của quan hệ xã hội lên cá nhân người tiêu dùng.
- 8 Niềm tin đối với các thuộc tính của sản phẩm Thái độ Đo lường niềm tin đối với các thuộc tính của sản phẩm Ý định Hành vi hành vi thật sự Niềm tin đối với những người ảnh hưởng sẽ nghĩ rằng tôi nên hay không nên sử dụng sản phẩm Chuẩn chủ quan Sự thúc đẩy làm theo ý muốn của người ảnh hưởng Hình 2.1 Thuyết hành động hợp lý (Fishbein & Ajzen, 1975) 2.2.2 Thuyết nhận thức rủi ro (Theory of Perceived Risk - TPR) Trong thuyết nhận thức rủi ro (TPR), Bauer (1960) cho rằng hành vi tiêu dùng sản phẩm công nghệ thông tin có nhận thức rủi ro, bao gồm hai yếu tố: (1) nhận thức rủi ro liên quan đến sản phẩm/dịch vụ; (2) nhận thức rủi ro liên quan đến giao dịch trực tuyến. Nhận thức rủi ro liên quan đến giao dịch trực tuyến (PRT) Hành vi mua hàng (PB) Nhận thức rủi ro liên quan đến sản phẩm dịch vụ (PRP) Hình 2.2 Thuyết nhận thức rủi ro (Bauer, 1960) Thành phần nhận thức rủi ro liên quan đến sản phẩm dịch vụ như: mất tính năng, mất tài chính, tốn thời gian, mất cơ hội và nhận thức rủi ro toàn bộ đối với sản phẩm/dich vụ.
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển kinh tế hộ và những tác động đến môi trường khu vực nông thôn huyện Định Hóa tỉnh Thái Nguyên
148 p | 620 | 164
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Quản lý rủi ro trong kinh doanh của hệ thống Ngân hàng thương mại Việt Nam đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế
115 p | 348 | 62
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chiến lược marketing của Highlands Coffee Việt Nam
106 p | 36 | 7
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Công ty Cổ phần Viễn thông FPT
87 p | 9 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chiến lược marketing cho sản phẩm Sữa Mộc Châu của Công ty Cổ phần Giống bò sữa Mộc Châu
119 p | 20 | 6
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện hoạt động marketing điện tử với sản phẩm của Công ty cổ phần mỹ phẩm thiên nhiên Cỏ mềm
121 p | 20 | 5
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển xúc tiến thương mại đối với sản phẩm nhãn của các hộ sản xuất ở tỉnh Hưng Yên
155 p | 7 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chiến lược marketing mix cho sản phẩm đồ uống của Tổng công ty Cổ phần Bia - Rượu - Nước giải khát Hà Nội
101 p | 19 | 4
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao giá trị cảm nhận khách hàng với thương hiệu Mai Linh của Công ty Taxi Mai Linh trên thị trường Hà Nội
121 p | 6 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện chiến lược marketing của Công ty Cổ phần bánh mứt kẹo Bảo Minh
108 p | 6 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu hành vi của khách hàng cá nhân về việc sử dụng hình thức thanh toán không dùng tiền mặt trong mua xăng dầu tại các cửa hàng bán lẻ của Công ty xăng dầu Khu vực I tại miền Bắc
125 p | 7 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp Marketing nhằm nâng cao giá trị thương hiệu cho Công ty cổ phần dược liệu và thực phẩm Việt Nam
95 p | 8 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển truyền thông thương hiệu công ty của Công ty Cổ phần Đầu tư Sản xuất và Thương mại Tiến Trường
96 p | 8 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển thương hiệu “Bưởi Đoan Hùng” của tỉnh Phú Thọ
107 p | 11 | 3
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nghiên cứu các yếu tố ảnh hưởng đến truyền thông marketing điện tử của Trường Cao đẳng FPT Polytechnic
117 p | 7 | 2
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp Marketing nhằm nâng cao mức độ hài lòng của khách hàng với dịch vụ du lịch biển của Công ty Cổ phần Du lịch và Tiếp thị Giao thông vận tải Việt Nam - Vietravel
120 p | 6 | 2
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Hoàn thiện quản trị quan hệ khách hàng trong kinh doanh sợi của Tổng công ty Dệt may Hà Nội
103 p | 8 | 2
-
Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Kiểm toán khoản mục chi phí hoạt động trong kiểm toán báo cáo tài chính do Công ty TNHH Hãng Kiểm toán và Định giá ATC thực hiện - Thực trạng và giải pháp
124 p | 11 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn