Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược phát triển ngành đồ gỗ xuất khẩu Việt Nam sang thị trường Mỹ đến năm 2015

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:114

Thêm vào BST

Báo xấu

32
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu của đề tài là làm rõ cơ sở lý luận cơ bản về chiến lược, quản trị chiến lược, làm cơ sở cho việc xây dựng chiến lược phát triển của một ngành có tiềm năng xuất khẩu ở Việt Nam sang thị trường Mỹ; đánh giá thực trạng xuất khẩu sản phẩm gỗ Việt Nam sang thị trường Mỹ thời gian qua; đề xuất chiến lược và giải pháp thực hiện, kiến nghị nhằm định hướng cho sự phát triển của ngành đồ gỗ xuất khẩu sang Mỹ trong giai đoạn từ nay đến năm 2015.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Chiến lược phát triển ngành đồ gỗ xuất khẩu Việt Nam sang thị trường Mỹ đến năm 2015

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM TRẦN THANH SƠN CHIẾN LƯỢC PHÁT TRIỂN NGÀNH ĐỒ GỖ XUẤT KHẨU VIỆT NAM SANG THỊ TRƯỜNG MỸ ĐẾN NĂM 2015 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP.Hồ Chí Minh, năm 2006
Trang 1 MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU Trang CHÖÔNG I : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC 1 1.1 Moät soá vaán ñeà veà chieán löôïc 1 1.1.1 Khaùi nieäm veà chieán löôïc 1 1.1.2 Vai troø cuûa chieán löôïc 2 1.1.3 Taàm quan troïng cuûa hoaïch ñònh chieán löôïc 3 1.2 Caùc giai ñoaïn cuûa quaù trình quaûn trò chieán löôïc 4 1.2.1 Giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc 4 1.2.2 Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc 5 1.2.3 Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc 5 1.3 Qui trình hoaïch ñònh chieán löôïc 5 1.3.1 Xaùc ñònh söù maïng vaø muïc tieâu 5 1.3.2 Phaân tích moâi tröôøng 5 1.3.3 Xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc 12 1.3.4 Löïa choïn chieán löôïc 14 CHÖÔNG II : THÖÏC TRAÏNG NGAØNH SAÛN XUAÁT ÑOÀ GOÃ XUAÁT 17 KHAÅU VIEÄT NAM SANG THÒ TRÖÔØNG MYÕ 2.1 Toång quan veà thò tröôøng tieâu thuï saûn phaåm ñoà goã ôû Myõ 17 2.1.1 Ñaëc ñieåm kinh teá-xaõ hoäi-vaên hoùa nöôùc Myõ 17 2.1.2 Thò tröôøng nhaäp khaåu saûn phaåm goã cuûa Myõ 19 2.1.3 Moät soá löu yù khu xuaát khaåu vaøo thò tröôøng Myõ 22 2.2 Nhöõng neùt chung veà ngaønh ñoà goã xuaát khaåu Vieät Nam hieän nay 23 2.2.1 Khaùi quaùt veà ngaønh ñoà goã 23 2.2.2 Kim ngaïch xuaát khaåu ñoà goã sang thò tröôøng Myõ 26 2.3 Phaân tích nhöõng aûnh höôûng hoaït ñoäng cuûa ngaønh saûn xuaát ñoà goã 27 2.3.1 Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi 27 * Ma traän hình aûnh caïnh tranh 36 * Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng beân ngoaøi (EFE) 40 2.3.2 Phaân tích moâi tröôøng beân trong 41 * Ma traän ñaùnh giaù moâi tröôøng beân trong (IFE) 50
Trang 2 * Ma traän SWOT chöa ñaày ñuû 51 CHÖÔNG III: CHIEÁN LÖÔÏC PHAÙT TRIEÅN NGAØNH ÑOÀ GOÃ XUAÁT 56 KHAÅU VIEÄT NAM SANG THÒ TRÖÔØNG MYÕ ÑEÁN NAÊM 2015 3.1 Ñònh höôùng phaùt trieån ngaønh ñoà goã xuaát khaåu ñeán naêm 2015 56 3.1.1 Cô sôû ñeå xaùc ñònh muïc tieâu 56 3.1.2 Muïc tieâu phaùt trieån 57 3.1.3 Phöông höôùng phaùt trieån 57 3.2 Xaây döïng chieán löôïc – Ma traän SWOT 59 3.3 Caùc chieán löôïc löïa choïn 61 3.3.1 Chieán löôïc taêng tröôûng taäp trung 61 3.3.2 Chieán löôïc Marketing 62 3.3.3 Chieán löôïc taêng tröôûng hoäi nhaäp 68 3.4 Moät soá giaûi phaùp chuû yeáu ñeå thöïc hieän chieán löôïc 70 3.4.1 Giaûi phaùp taïo voán ñaàu tö 70 3.4.2 Giaûi phaùp oån ñònh nguoàn nguyeân lieäu 71 3.4.3 Giaûi phaùp naâng cao chaát löôïng saûn phaåm 73 3.4.4 Giaûi phaùp khoa hoïc- coâng ngheä 74 3.4.5 Giaûi phaùp phaùt trieån nguoàn nhaân löïc 75 3.4.6 Giaûi phaùp Marketing, xaây döïng thöông hieäu 76 3.4.7 Giaûi phaùp choáng baùn phaù giaù 79 3.5 Kieán nghò 80 3.5.1 Kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc 80 3.5.2 Kieán nghò Hieäp hoäi ngaønh goã 81 KEÁT LUAÄN TAØI LIEÄU THAM KHAÛO PHUÏ LUÏC
Trang 3 LÔØI MÔÛ ÑAÀU Trong xu theá toaøn caàu hoùa neàn kinh teá ngaøy caøng dieãn ta maïnh meõ, neàn kinh teá Vieät Nam ñang töøng böôùc hoäi nhaäp vaøo neàn kinh teá khu vöïc vaø theá giôùi. Söï thaønh coâng hay thaát baïi cuûa moãi doanh nghieäp vaø cuûa moãi quoác gia khoâng chæ laø nhöõng lôïi theá truyeàn thoáng veà nhaân löïc, taøi nguyeân, vò trí ñòa lyù ..v.v. nöõa maø chính laø söï löïa choïn ñuùng chieán löôïc phaùt trieån, caïnh tranh vaø lôïi theá so saùnh cuûa quoác gia vaø cuûa töøng doanh nghieäp. Trong nhöõng naêm gaàn ñaây, ngaønh cheá bieán goã vaø xuaát khaåu ñoà goãã nöôùc ta ñaõ coù böôùc phaùt trieån maïnh meõ, vöôn leân thaønh moät ngaønh haøng coù kim ngaïch xuaát khaåu cao, naêm 2003 ñaït 567,2 trieäu USD, naêm 2004 nhaûy voït leân 1,1 tyû USD vaø naêm 2005 ñaït 1,52 tyû USD, cho ñeán nay kim ngaïch xuaát khaåu cuûa maët haøng ñoà goã ñöùng thöù 5 trong 10 maët haøng xuaát khaåu chuû löïc cuûa quoác gia. Ñoái vôùi thò tröôøng Myõ, ñaây laø moät thò tröôøng ñaày tieàm naêng cuûa Vieät Nam. Sau Hieäp ñònh Thöông maïi Vieät- Myõ vaø caùc chính saùch öu ñaõi vaø khuyeát khích xuaát khaåu cuûa Nhaø nöôùc Vieät Nam ñaõ môû ra nhieàu trieån voïng ñeå Vieät Nam thaâm nhaäp thò tröôøng naøy. Maëc duø chuùng ta chæ môùi xuaát khaåu ñoà goã sang thò tröôøng naøy töø naêm 1999, nhöng ñeán nay Myõ laø thò tröôøng ñoà goã xuaát khaåu lôùn nhaát cuûa Vieät Nam vaø coù toác ñoä taêng tröôûng haøng naêm töø 2-3 con soá. Trong töông lai gaàn Vieät Nam seõ laø thaønh vieân cuûa toå chöùc Thöông maïi theá giôùi (WTO) vaø xuaát khaåu Vieät Nam caøng coù nhieàu thuaän lôïi ñeå phaùt trieån hôn nöõa ôû thò tröôøng naøy. Tuy nhieân, quaù trình hoäi nhaäp vôùi kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc, vieäc phaùt trieån thò tröôøng xuaát khaåu saûn phaåm ñoà goã Vieät Nam phaûi ñoái maët vôùi nhöõng thaùch thöùc raát lôùn, ñoù laø söï caïnh tranh gay gaét cuûa caùc ñoáâi thuû treân thò tröôøng Myõ, söï baûo hoä saûn xuaát trong nöôùc neân chính phuû Myõ coù xu höôùng aùp duïng caùc bieän phaùp baûo hoä maäu dòch phoå bieán nhö : ñaùnh thueá vôùi nhöõng maët haøng baùn phaù giaù, ñaùnh thueá vôùi haøng hoaù ñöôïc trôï caáp, vaø nhieàu coâng cuï baûo hoä khaùc. Söï xuaát hieän ngaøy caøng nghieàu caùc raøo caûn baûo hoä môùi naøy ñaõ laøm cho caùc nöôùc (chuû yeáu laø caùc nöôùc ñang
Trang 4 phaùt trieån) bò ñoái xöû phaân bieät vaø bò ñôn phöông chòu ñöïng caùc “chieâu thöùc” baûo hoä cuûa caùc nöôùc phaùt trieån. Beân caïnh ñoù, ngaønh saûn xuaát ñoà goã cuõng gaëp khoâng ít khoù khaên vaø yeáu keùm cuûa ngaønh nhö: thieáu nguyeân lieäu ñaàu vaøo vaø phaûi nhaäp khaåu phaàn lôùn, naêng löïc saûn xuaát coøn nhoû, coâng ngheä, maùy moùc thieát bò coøn laïc haäu chöa ñöôïc ñoåi môùi nhieàu, moái lieân heä kinh teá-kyõ thuaät giöõa caùc doanh nghieäp trong cuøng ngaønh ít ñöôïc thieát laäp, ñoäi nguõ caùn boä khoa hoïc kyõ thuaät, caùn boä quaûn lyù, coâng nhaân phaàn lôùn khoâng ñöôïc ñaøo taïo ñaày ñuû theo yeâu caàu môùi.v..v. vaø treân heát laø ngaønh saûn xuaát, xuaát khaåu ñoà goã thieáu moät chieán löôïc phaùt trieån roõ raøng, ñònh höôùng cho ngaønh phaùt trieån trong nhöõng naêm tôùi. Vôùi nhöõng thuaän lôïi vaø cô hoäi treân ñaõ taïo cô sôû cho ñoà goã Vieät Nam seõ tieáp tuïc phaùt trieån taïi thò tröôøng Myõ. Tuy nhieân, nhöõng yeáu keùm vaø thaùch thöùc ñang vaø seõõ laøm caûn trôû ngaønh ñoà goã xuaát khaåu keùm phaùt trieån. Ñieàu naøy seõ ñöôïc giaûi quyeát khi chuùng ta coù moät chieán löôïc phaùt trieån thích hôïp, ñaây laø moät vaán ñeà heát söùc caáp thieát vaø quan troïng. Vôùi mong muoán ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån cuûa ngaønh ñoà goã xuaát khaåu cuûa Vieät Nam, chuùng toâi choïn ñeà taøi : “Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh goâã xuaát khaåu Vieät Nam sang thò tröôøng Myõ ñeán naêm 2015” laø moät ñeà taøi caàn thieát trong giai ñoaïn hieän nay nhaèm giuùp caùc doanh nghieäp trong ngaønh töï ñoåi môùi mình vaø tieán tôùi phaùt trieån vaø chieám lónh theâm thò phaàn treân thò tröôøng Myõ. Muïc tieâu nghieân cöùu - Laøm roõ cô sôû lyù luaän cô baûn veà chieán löôïc, quaûn trò chieán löôïc, laøm cô sôû cho vieäc xaây döïng chieán löôïc phaùt trieån cuûa moät ngaønh coù tieàm naêng xuaát khaåu ôû Vieät Nam sang thò tröôøng Myõ. - Ñaùnh giaù thöïc traïng xuaát khaåu saûn phaåm goã Vieät Nam sang thò tröôøng Myõ thôøi gian qua. - Ñeà xuaát chieán löôïc vaø giaûi phaùp thöïc hieän, kieán nghò nhaèm ñònh höôùng cho söï phaùt trieån cuûa ngaønh ñoà goã xuaát khaåu sang Myõ trong giai ñoaïn töø nay ñeán naêm 2015.
Trang 5 Phöông phaùp nghieân cöùu Luaän vaên ñöôïc phaân tích vaø laøm roõ noäi dung baèng phöông phaùp phaân tích, thoáng keâ, toång hôïp, ñaùnh giaù vôùi tham khaûo yù kieán cuûa moät soá quaûn trò cao caáp trong caùc coâng ty saûn xuaát ñoà goã. Cô sôû cho vieäc nghieân cöùu luaän vaên laø nguoàn soá lieäu töø nieân giaùm thoáng keâ, caùc taøi lieäu treân saùch, baùo, Internet . Phaïm vi nghieân cöùu - Ngaønh ñoà goã xuaát khaåu Vieät Nam - Thò tröôøng ñoà goã Myõ. Boá cuïc cuûa luaän vaên Lôøi môû ñaàu Chöông I: Cô sôû lyù luaän veà hoaïch ñònh chieán löôïc. Chöông II: Thöïc traïng ngaønh saûn xuaát ñoà goã xuaát khaåu Vieät Nam sang thò tröôøng Myõ. Chöông III: Chieán löôïc phaùt trieån ngaønh ñoà goã xuaát khaåu Vieät Nam sang thò tröôøng Myõ ñeán naêm 2015. Keát luaän.
Trang 6 CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN CHUNG VEÀ HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC KINH DOANH 1.1 MOÄT SOÁ VAÁN ÑEÀ VEÀ CHIEÁN LÖÔÏC 1.1.1 Caùc khaùi nieäm cô baûn: a) Chieán löôïc: Thuaät ngöõ chieán löôïc ñöôïc söû duïng ñaàu tieân trong quaân söï, töø thaäp nieân 60 (theá kyû XX) chieán löôïc ñöôïc öùng duïng vaøo lónh vöïc kinh doanh vaø thuaät ngöõ “Chieán löôïc kinh doanh ra ñôøi”. Tuy nhieân, quan nieäm veà chieán löôïc kinh doanh cuõng ñöôïc phaùt trieån daàn theo thôøi gian vaø ñöôïc tieáp caän theo nhieàu caùch. Theo caùch tieáp caän truyeàn thoáng cuûa Alfred Chandler, giaùo sö tröôøng Havard, “Chieán löôïc laø tieán trình xaùc ñònh caùc muïc tieâu cô baûn daøi haïn cuûa doanh nghieäp, löïa choïn caùch thöùc hoaëc phöông höôùng haønh ñoäng vaø phaân boá caùc taøi nguyeân thieát yeáu ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñoù” Theo Fred R. David, taùc giaû cuoán Concepts of Strategic Management, “Chieán löôïc laø nhöõng phöông tieän ñaït tôùi nhöõng muïc tieâu daøi haïn” Coøn theo phöông phaùp C3: chieán löôïc cuûa moät doanh nghieäp laø moät heä thoáng nhöõng phöông phaùp mang tính chaát laâu daøi nhaèm cuûng coá vò theá caïnh tranh cuûa doanh nghieäp treân thöông tröôøng. Duø tieáp caän theo caùch naøo thì baûn chaát cuûa chieán löôïc kinh doanh vaãn laø ñònh höôùng kinh doanh vaø xaây döïng heä thoáng giaûi phaùp daøi haïn cho doanh nghieäp ñeå phaùt trieån saûn xuaát kinh doanh. Theo caùch hieåu naøy thuaät ngöõ chieán löôïc kinh doanh ñöôïc duøng theo ba nghóa phoå bieán nhaát: - Xaùc ñònh caùc muïc tieâu daøi haïn cô baûn cuûa doanh nghieäp - Ñöa ra caùc chöông trình haønh ñoäng toång quaùt - Löïa choïn caùc phöông aùn haønh ñoäng, trieån khai phaân boá nguoàn taøi nguyeân ñeå thöïc hieän muïc tieâu ñoù.
Trang 7 b) Hoaïch ñònh chieán löôïc: ñaây laø quaù trình xaùc ñònh nhieäm vuï, muïc tieâu cuûa toå chöùc cuøng vôùi vieäc phaân tích moâi tröôøng beân trong vaø beân ngoøai ñeå vaïch ra nhöõng chieán löôïc thích hôïp cho hoaït ñoäng cuûa toå chöùc. - Nhieäm vuï: laø vieäc xaùc ñònh khu vöïc kinh doanh cuûa ngaønh, doanh nghieäp, cuï theå laø saûn phaåm, dòch vuï, nhöõng nhoùm khaùch haøng cô baûn, nhu caàu thò tröôøng, … ñoái vôùi lónh vöïc kinh doanh cuûa mình. Vieäc xaùc ñònh nhieäm vuï nhaèm ñaûm baûo söï nhaát trí veà muïc ñích cuûa toå chöùc, töø ñoù coù cô sôû ñeå phaân phoái nguoàn löïc, taïo neân tieáng noùi chung maø moïi thaønh vieân ñoàng tình vôùi muïc ñích laãn phöông höôùng nhaèm taïo thuaän lôïi cho vieäc ñöa caùc muïc tieâu vaøo phaân boå caùc nhieäm vuï cho caùc hoaït ñoäng chuû yeáu beân trong cuûa toå chöùc ñeå coù theå ñaùnh giaù vaø quaûn lyù ñöôïc. - Muïc tieâu: laø nhöõng keát quaû kinh doanh maø doanh nghieäp muoán ñaït ñeán trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Thoâng thöôøng coù caùc muïc tieâu ngaén haïn, trung haïn vaø daøi haïn. Vieäc xaùc ñònh muïc tieâu ngaén haïn hay daøi haïn coù tính chaát töông ñoái vaø tuøy thuoäc vaøo coâng vieäc saûn xuaát kinh doanh cuûa töøng ngaønh, töøng doanh nghieäp. c) Quaûn trò chieán löôïc: bao goàm caùc hoaït ñoäng töø xaây döïng ñeán toå chöùc chieán löôïc. Quaù trình quaûn trò chieán löôïc coù ba giai ñoaïn laø thieát laäp chieán löôïc, thöïc hieän chieán löôïc vaø ñaùnh giaù chieán löôïc. 1.1.2 Vai troø cuûa chieán löôïc Veà lyù thuyeát cuõng nhö thöïc teá cho thaáy, trong neàn kinh teá hoäi nhaäp, vieäc thieát laäp vaø thöïc thi chieán löôïc kinh doanh seõ mang laïi caùc lôïi ích cho ngaønh kinh teá, caùc doanh nghieäp sau ñaây: - Giuùp nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp thaáy roõ muïc ñích vaø höôùng ñi cuûa ngaønh, doanh nghieäp mình, giuùp caùc nhaø laõnh ñaïo xem xeùt vaø xaùc ñònh toå chöùc neân ñi höôùng naøo vaø khi naøo thì ñaït tôùi moät vò trí nhaát ñònh. - Giuùp caùc nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp thaáy roõ cô hoäi vaø nguy cô xaûy ra trong kinh doanh khi hoäi nhaäp kinh teá. Ñoàng thôøi giuùp phaân tích, ñaùnh giaù döï baùo caùc ñieàu kieän moâi tröôøng trong töông lai, taän duïng cô hoäi, giaûm nguy cô, ñöa doanh nghieäp vöôït qua khoù khaên, caïnh tranh, giaønh thaéng lôïi.
Trang 8 - Giuùp nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp ñöa ra caùc quyeát ñònh ñoái phoù vôùi taùc ñoäng cuûa moâi tröôøng kinh doanh, naâng cao hieäu quaû saûn xuaát kinh doanh, ñöa doanh nghieäp ñi leân. - Giuùp nhaø quaûn lyù, caùc doanh nghieäp taïo ra nhöõng chieán löôïc kinh doanh toát hôn thoâng qua vieäc söû duïng phöông phaùp tieáp caän heä thoáng, taïo cô sôû ñeå taêng söï lieân keát vaø taêng söï gaén boù cuûa nhaø nöôùc vaø doanh nghieäp trong vieäc thöïc hieän muïc tieâu chung. - Cuoái cuøng, lyù do khoâng keùm phaàn quan troïng laø phaàn lôùn caùc coâng trình nghieân cöùu cho thaáy ngaønh naøo, doanh nghieäp naøo vaän duïng quaûn trò chieán löôïc toát thì ñaït ñöôïc keát quaû toát hôn nhieàu so vôùi caùc keát quaû maø hoï ñaït ñöôïc tröôùc ñoù. Caùc öu ñieåm treân laø raát quan troïng, nhöng vaãn coù moät soá nhöôïc ñieåm nhö phaûi maát nhieàu thôøi gian vaø chi phí cho vieäc xaây döïng vaø thöïc hieän chieán löôïc, caùc keá hoaïch chieán löôïc neáu khoâng ñöôïc vaän duïng ñuùng ñaén seõ trôû neân cöùng nhaéc vaø daãn ñeán ruûi ro, giôùi haïn sai soùt trong vieäc döï baùo moâi tröôøng daøi haïn ñoâi khi coù theå raát lôùn, toå chöùc thöïc hieän khoâng toát chieán löôïc thì seõ thaát baïi. Maëc duø coù nhöõng nhöôïc ñieåm treân, nhöng neáu bieát caùch khaéc phuïc vaø vaän duïng toát caùc maët tích cöïc thì chieán löôïc kinh doanh seõ mang laïi nhieàu thaønh coâng cho doanh nghieäp. Vì vaäy, caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp phaûi thaáy roõ taàm quan troïng cuûa vieäc xaây döïng chieán löôïc vaø phaûi xaây döïng chieán löôïc kinh doanh cho rieâng mình. 1.1.3 Taàm quan troïng cuûa hoaïch ñònh chieán löôïc Trong boái caûnh neàn kinh teá Vieät Nam hoaït ñoäng theo cô cheá thò tröôøng vaø ngaøy caøng phaùt trieån, cuøng vôùi xu theá hoäi nhaäp kinh teá theá giôùi vaø khu vöïc, vieäc xaây döïng chieán löôïc nhaèm ñaùnh giaù ñuùng thöïc traïng vaø giai ñoaïn lòch söû cuûa neàn kinh teá, xaùc ñònh ñöôïc muïc tieâu phaùt trieån ngaønh, doanh nghieäp trong thôøi kyø hoaïch ñònh chieán löôïc. Treân cô sôû hoaïch ñònh chieán löôïc, caùc doanh nghieäp khai thaùc ñuùng caùc nguoàn noäi löïc vaø ngoaïi löïc, taän duïng caùc theá maïnh vaø caùc cô hoäi, phaùt hieän caùc nguy cô, caùc maët yeáu vaø tìm caùch haïn cheá khaéc phuïc ñeå toàn taïi vaø phaùt trieån trong xu theá phaùt trieån vaø caïnh tranh hieän nay. Vì vaäy, vieäc xaây döïng chieán löôïc coù yù nghóa ñaëc bieät quan troïng ñeán söï phaùt trieån hoaëc taøn luïi cuûa toå chöùc, doanh nghieäp.
Trang 9 1.2 CAÙC GIAI ÑOAÏN CUÛA QUAÙ TRÌNH QUAÛN TRÒ CHIEÁN LÖÔÏC Giai ñoaïn Haønh ñoäng Thöïc hieän Hôïp nhaát Ñöa ra Hình nghieân cöùu tröïc giaùc vaø quyeát ñònh thaønh chieán löôïc phaân tích Thöïc thi Thieát laäp Ñeà ra Phaân phoái chieán muïc tieâu chính caùc nguoàn taøi löôïc haøng naêm saùch nguyeân Ñaùnh giaù Xem xeùt laïi Ño löôøng Thöïc hieän chieán löôïc caùc yeáu toá thaønh tích ñieàu chænh beân trong, beân ngoaøi 1.2.1 Giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc Hình thaønh chieán löôïc laø quaù trình thieát laäp nhieäm vuï kinh doanh, thöïc hieän ñieàu tra nghieân cöùu ñeå xaùc ñònh caùc maët maïnh, maët yeáu beân trong, caùc cô hoäi vaø nguy cô beân ngoaøi, ñeà ra caùc muïc tieâu daøi haïn vaø löïa choïn giöõa nhöõng chieán löôïc thay theá. Tieán haønh nghieân cöùu lieân quan ñeán vieäc thu thaäp vaø xöû lyù caùc thoâng soá veà thò tröôøng, ngaønh kinh doanh cuûa toå chöùc. Thöïc chaát laø xaùc ñònh caùc ñieåm maïnh vaø caùc ñieåm cô baûn trong caùc lónh vöïc kinh doanh chöùc naêng. Caùc quyeát ñònh trong giai ñoaïn hình thaønh chieán löôïc seõ gaén toå chöùc vôùi caùc saûn phaåm, thò tröôøng, nguoàn taøi nguyeân ….trong moät thôøi gian daøi. Trong phaïm vi nghieân cöùu, luaän vaên chæ taäp trung saâu vaøo giai ñoaïn hoaïch ñònh chieán löôïc bao goàm caùc böôùc: thöïc hieän nghieân cöùu, hôïp nhaát tröïc giaùc vaø phaân tích ñeå xaây döïng chieán löôïc vaø löïa choïn chieán löôïc. Giai ñoaïn naøy coøn goïi laø giai ñoaïn nhaäp vaøo, caùc coâng cuï ñöôïc söû duïng cho giai ñoaïn naøy bao goàm ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE), ma traän hình aûnh caïnh tranh vaø ma traän caùc yeáu toá noäi boä (IEF), ma traän ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø nguy cô (SWOT).
Trang 10 1.2.2 Giai ñoaïn thöïc thi chieán löôïc Giai ñoaïn naøy thöôøng ñöôïc goïi laø giai ñoaïn haønh ñoäng cuûa quaûn trò chieán löôïc. Ba hoaït ñoäng cô baûn cuûa giai ñoaïn naøy laø thieát laäp caùc muïc tieâu haøng naêm, ñöa ra nhöõng chính saùch vaø phaân phoái caùc nguoàn taøi nguyeân. Vieäc thöïc thi chieán löôïc bao goàm vieäc phaùt trieån caùc ngaân quyõ uûng hoä cho chieán löôïc, caùc chöông trình, caùc moâi tröôøng vaên hoaù vaø ñoàng thôøi lieân keát, thuùc ñaåy nhaân vieân vôùi caùc heä thoáng khen thöôûng ñoái vôùi caû muïc tieâu daøi haïn vaø muïc tieâu haøng naêm 1.2.2 Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc Ba hoaït ñoäng chuû yeáu cuûa giai ñoaïn naøy laø: xem xeùt laïi caùc yeáu toá beân trong vaø beân ngoaøi; ño löôøng thaønh tích vaø thöïc hieän caùc hoaït ñoäng ñieàu chænh. Giai ñoaïn ñaùnh giaù chieán löôïc laø raát caàn thieát vì söï thaønh coâng trong hieän taïi khoâng ñaûm baûo cho söï thaønh coâng trong töông lai. Söï thaønh coâng luoân taïo ra caùc vaán ñeà môùi khaùc, caùc doanh nghieäp coù tö töôûng thoûa maõn phaûi traû giaù baèng söï taøn luïi. 1.3 QUI TRÌNH HOAÏCH ÑÒNH CHIEÁN LÖÔÏC 1.3.1 Xaùc ñònh söù maïng vaø muïc tieâu Ñeå xaây döïng chieán löôïc, ñieàu quan troïng tröôùc tieân laø chieán löôïc phaûi coù moät söù maïng (hay nhieäm vuï) cuûa toå chöùc, doanh nghieäp. Baûn söù maïng kinh doanh laø moät baûn tuyeân boá “lyù do toàn taïi” cuûa moät toå chöùc, noù traû lôøi caâu hoûi trung taâm “coâng vieäc kinh doanh cuûa toå chöùc laø gì?”, söù maïng coøn chöùa ñöïng toång quaùt thaønh tích mong öôùc tuyeân boá vôùi beân ngoaøi toå chöùc nhö laø moät hình aûnh coâng khai maø toå chöùc, doanh nghieäp mong öôùc, ñoù laø ñieàu heát söùc caàn thieát ñeå thieát laäp caùc muïc tieâu vaø soaïn thaûo caùc chieán löôïc moät caùch coù hieäu quaû. Muïc tieâu xuaát phaùt töø söù maïng, moät söù maïng coù theå coù nhieàu muïc tieâu, muïc tieâu chæ ñònh nhöõng ñoái töôïng rieâng bieät hay nhöõng keát quaû kinh doanh maø doanh nghieäp muoán ñaït tôùi trong moät thôøi gian xaùc ñònh caàn thieát ñeå hoaøn thaønh ñöôïc muïc tieâu ñeà ra. 1.3.2 Phaân tích moâi tröôøng * Phaân tích moâi tröôøng beân ngoaøi a) Moâi tröôøng vó moâ: Muïc ñích cuûa vieäc kieåm soaùt caùc yeáu toá cuûa moâi tröôøng beân ngoaøi laø phaùt trieån moät danh muïc coù giôùi haïn nhöõng cô hoäi moâi tröôøng
Trang 11 coù theå mang laïi lôïi ích cho doanh nghieäp vaø caùc moái ñe doïa cuûa moâi tröôøng maø doanh nghieäp neân traùnh, ñaëc bieät nhaän dieän caùc bieán soá quan troïng. Caùc doanh nghieäp caàn coù ñöôïc khaû naêng öùng phoù laïi moät caùch chuû ñoäng hoaëc coù tính phoøng veä ñoái vôùi caùc yeáu toá baèng caùch soaïn thaûo caùc chieán löôïc nhaèm taän duïng caùc vaän hoäi beân ngoaøi hoaëc toái thieåu hoaù aûnh höôûng cuûa caùc moái ñe doïa tieàm naêng. Caùc nhaø quaûn trò chieán löôïc moät ngaønh thöôøng choïn caùc yeáu toá sau ñaây ñeå nghieân cöùu : yeáu toá kinh teá, yeáu toá chính trò vaø luaät phaùp, yeáu toá vaên hoaù xaõ hoäi, yeáu toá töï nhieân vaø yeáu toá coâng ngheä. * Yeáu toá kinh teá: söï taùc ñoäng cuûa yeáu toá naøy coù tính chaát tröïc tieáp vaø naêng ñoäng. Caùc yeáu toá nhö chu kyø kinh teá, naïn thaát nghieäp, thu nhaäp quoác daân vaø xu höôùng thu nhaäp quoác daân, laïm phaùt, laõi suaát, tyû giaù hoái ñoaùi, caùn caân thanh toaùn, chính saùch taøi chính vaø tieàn teä, thueá …. Nhöõng dieãn bieán cuûa moâi tröôøng kinh teá bao giôø cuõng chöùa ñöïng nhöõng cô hoäi vaø ñe doïa khaùc nhau ñoái vôùi töøng doanh nghieäp trong caùc ngaønh khaùc nhau vaø coù aûnh höôûng tieàm taøng ñeán chieán löôïc chung cuûa ngaønh vaø doanh nghieäp. * Yeáu toá chính trò vaø luaät phaùp: bao goàm caùc quan ñieåm, ñöôøng loái chính trò cuûa chính phuû, heä thoáng luaät hieän haønh, caùc xu höôùng chính trò ngoaïi giao cuûa chính phuû vaø nhöõng dieãn bieán chính trò trong nöôùc, trong khu vöïc vaø treân toaøn theá giôùi. - Luaät phaùp: ñöa ra nhöõng quy ñònh cho pheùp hoaëc khoâng cho pheùp, hoaëc nhöõng raøng buoäc ñoøi hoûi caùc thaønh phaàn kinh teá phaûi tuaân thuû. - Chính phuû: laø cô quan giaùm saùt, duy trì, thöïc hieän phaùp luaät vaø baûo veä lôïi ích cuûa quoác gia. Chính phuû coù moät vai troø to lôùn trong ñieàu tieát vó moâ neàn kinh teá thoâng qua caùc chính saùch kinh teá, taøi chính, tieàn teä vaø caùc chöông trình chi tieâu cuûa mình. Trong moái quan heä vôùi caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp, chính phuû ñoùng vai troø laø ngöôøi kieåm soaùt, khuyeán khích, taøi trôï, quy ñònh, ngaên caám, haïn cheá, vöøa ñoùng vai troø laø khaùch haøng quan troïng ñoái vôùi caùc doanh nghieäp (trong chöông trình chi tieâu cuûa chính phuû) vaø sau cuøng chính phuû cuõng ñoùng vai troø laø nhaø cung caáp caùc dòch vuï cho caùc doanh nghieäp, chaúng haïn nhö cung caáp caùc thoâng tin vó moâ, caùc dòch vuï coâng coäng khaùc….
Trang 12 - Caùc xu theá chính trò vaø ñoái ngoaïi: chöùa ñöïng nhöõng tín hieäu cho söï thay ñoåi cuûa moâi tröôøng kinh doanh. Nhöõng bieán ñoäng phöùc taïp trong moâi tröôøng chính trò vaø phaùp luaät seõ taïo ra nhöõng cô hoäi vaø ruûi ro ñoái vôùi caùc caùc ngaønh, caùc doanh nghieäp. Xu theá hoøa bình, hôïp taùc, toân troïng quyeàn töï quyeát cuûa caùc daân toäc ñang laø xu theá chuû ñaïo hieän nay. Vieäc nhaø nöôùc ta thöïc hieän chính saùch oån ñònh moâi tröôøng chính trò vaø “Vieät nam muoán laø baïn cuûa taát caû caùc nöôùc” laø moät ñieàu kieän thuaän lôïi cho hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. * Yeáu toá vaên hoaù xaõ hoäi: bao goàm nhöõng chuaån möïc giaù trò maø nhöõng chuaån möïc vaø giaù trò naøy ñöôïc chaáp nhaän vaø toân troïng bôûi moät xaõ hoäi hoaëc moät neàn vaên hoaù cuï theå. Söï taùc ñoäng cuûa caùc yeáu toá vaên hoaù thöôøng coù tính daøi haïn vaø tinh teá nhöng phaïm vi taùc ñoäng raát roäng. Caùc khía caïnh hình thaønh moâi tröôøng vaên hoaù xaõ hoäi coù aûnh höôûng maïnh meõ tôùi caùc hoaït ñoäng kinh doanh nhö : nhöõng quan nieäm veà ñaïo ñöùc, thaåm myõ, veà loái soáng, veà ngheà nghieäp; nhöõng phong tuïc, taäp quaùn, truyeàn thoáng; nhöõng quan taâm vaø öu tieân cuûa xaõ hoäi; trình ñoä nhaän thöùc, hoïc vaán chung cuûa xaõ hoäi… bôûi noù xaùc ñònh caùch thöùc ngöôøi ta soáng, laøm vieäc, saûn xuaát vaø tieâu thuï caùc saûn phaåm, dòch vuï. *Yeáu toá töï nhieân: ñieàu kieän töï nhieân bao goàm vò trí ñòa lyù, khí haäu, caûnh quan thieân nhieân, ñaát ñai, soâng bieån, caùc nguoàn taøi nguyeân khoaùn saûn trong loøng ñaát, taøi nguyeân röøng bieån, söï trong saïch cuûa moâi tröôøng nöôùc vaø khoâng khí …. Trong nhöõng thaäp nieân gaàn ñaây, nhaân loaïi ñang chöùng kieán söï xuoáng caáp nghieâm troïng cuûa caùc ñieàu kieän töï nhieân, ñaëc bieät laø söï oâ nhieãm cuûa moâi tröôøng töï nhieân ngaøy caøng taêng; söï caïn kieät vaø khan hieám cuûa caùc nguoàn taøi nguyeân vaø naêng löôïng; söï maát caân baèng veà moâi tröôøng sinh thaùi…. Trong boái caûnh nhö vaäy, chieán löôïc kinh doanh phaûi ñaùp öùng caùc yeâu caàu sau : - Öu tieân phaùt trieån caùc hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh hoaëc dòch vuï nhaèm khai thaùc toát caùc ñieàu kieän vaø lôïi theá cuûa moâi tröôøng töï nhieân treân cô sôû ñaûm baûo söï duy trì, taùi taïo vaø goùp phaàn taêng cöôøng caùc ñieàu kieän töï nhieân neáu coù theå. - Phaûi coù yù thöùc tieát kieäm vaø söû duïng coù hieäu quaû caùc nguoàn taøi nguyeân thieân nhieân, ñaëc bieät caàn phaûi laøm cho caùc doanh nghieäp coù yù thöùc trong vieäc chuyeån daàn töø vieäc söû duïng caùc nguoàn taøi nguyeân khoâng theå taùi sinh trong töï nhieân sang söû duïng caùc vaät lieäu nhaân taïo.
Trang 13 - Ñaåy maïnh nghieân cöùu phaùt trieån coâng ngheä, saûn phaåm goùp phaàn baûo veä moâi tröôøng, moâi sinh, giaûm thieåu toái ña nhöõng taùc ñoäng gaây oâ nhieãm moâi tröôøng do hoaït ñoäng doanh nghieäp gaây ra. * Yeáu toá coâng ngheä : ñaây laø moät trong nhöõng yeáu toá raát naêng ñoäng, chöùa ñöïng nhieàu cô hoäi vaø ñe doïa ñoái vôùi doanh nghieäp. Nhöõng aùp löïc vaø ñe doïa töø moâi tröôøng coâng ngheä coù theå laø : (1) Söï ra ñôøi cuûa coâng ngheä môùi laøm xuaát hieän vaø taêng cöôøng öu theá caïnh tranh cuûa caùc saûn phaåm thay theá, ñe doïa caùc saûn phaåm truyeàn thoáng cuûa ngaønh hieän höõu; (2) Söï buøng noå cuûa coâng ngheä môùi laøm cho coâng ngheä hieän höõu bò loãi thôøi vaø taïo ra aùp löïc ñoøi hoûi caùc doanh nghieäp phaûi ñoåi môùi coâng ngheä ñeå taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh; (3) Söï ra ñôøi cuûa coâng ngheä môùi caøng taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho nhöõng ngöôøi xaâm nhaäp môùi vaø laøm taêng theâm aùp löïc ñe doïa caùc doanh nghieäp hieän höõu trong ngaønh; (4) Söï buøng noå cuûa coâng ngheä môùi caøng laøm cho voøng ñôøi coâng ngheä coù xu höôùng ruùt ngaén laïi, ñieàu naøy caøng laøm taêng theâm aùp löïc phaûi ruùt ngaén thôøi gian khaáu hao so vôùi tröôùc. Beân caïnh nhöõng ñe doïa thì nhöõng cô hoäi coù theå ñeán töø moâi tröôøng coâng ngheä ñoái vôùi caùc doanh nghieäp laø : (1) Coâng ngheä môùi giuùp haï giaù thaønh nhöng taêng chaát löôïng saûn phaåm, laøm cho saûn phaåm coù khaû naêng caïnh tranh toát hôn; (2) taïo cô hoäi ñeå phaùt trieån saûn xuaát vaø hoaøn thieän saûn phaåm; (3) Taïo ra nhieàu saûn phaåm vôùi nhieàu tính naêng vaø chaát löôïng toát hôn, qua ñoù taïo ra nhöõng thò tröôøng môùi cho caùc saûn phaåm vaø dòch vuï cuûa doanh nghieäp. b) Moâi tröôøng vi moâ: Moâi tröôøng vi moâ bao goàm caùc yeáu toá trong ngaønh vaø caùc yeáu toá ngoaïi caûnh ñoái vôùi ngaønh vaø doanh nghieäp, quyeát ñònh tính chaát vaø möùc ñoä caïnh tranh trong ngaønh saûn xuaát kinh doanh ñoù. Coù 5 yeáu toá cô baûn : Ñoái thuû caïnh tranh, ngöôøi mua, ngöôøi cung caáp, caùc ñoái thuû môùi tieàm aån vaø saûn phaåm thay theá. * Ñoái thuû caïnh tranh: vaán ñeà laø doanh nghieäp caàn phaûi coù caâu traû lôøi veà ñoái thuû caïnh tranh: - Ñieàu gì ñoái thuû caïnh tranh muoán ñaït tôùi ? - Ñieàu gì ñoái thuû caïnh tranh coù theå laøm ñöôïc? - Aûnh höôûng cuûa ñoái thuû caïnh tranh vôùi doanh nghieäp?
Trang 14 - Caùc maët maïnh vaø maët yeáu cuûa ñoái thuû caïnh tranh ? - Ñieàu gì coù theå giuùp ñoái thuû caïnh tranh traû ñuõa moät caùch maïnh meõ vaø hieäu quaû nhaát ? * Khaùch haøng: laø moät phaàn cuûa doanh nghieäp. Caùc ñaëc ñieåm cô baûn cuûa khaùch haøng laø qui moâ nhu caàu saûn phaåm hoaëc dòch vuï hieän taïi vaø tieàm naêng, lôïi ích maø khaùch haøng mong muoán, thò hieáu vaø caùc ñaëc tröng cuûa saûn phaåm, khaû naêng thanh toaùn cuûa khaùch haøng… Thoâng thöôøng caùc doanh nghieäp hay thaønh laäp “lyù lòch” cuûa khaùch haøng nhaèm thu thaäp thoâng tin ñònh höôùng tieâu thuï. * Nhöõng nhaø cung caáp: ngöôøi cung öùng coù theå khaúng ñònh quyeàn löïc cuûa hoï baèng caùch ñe doïa taêng giaù hoaëc giaûm chaát löôïng saûn phaåm dòch vuï cung öùng. Do ñoù, hoï coù theå cheøn eùp lôïi nhuaän cuûa moät ngaønh khi ngaønh ñoù khoâng coù khaû naêng buø ñaép chi phí taêng leân trong giaù thaønh saûn xuaát. Caùc ñoái töôïng chuû yeáu caàn quan taâm: Ngöôøi cung caáp nguyeân lieäu cho saûn xuaát; Ngöôøi baùn vaät tö, thieát bò; Coäng ñoàng taøi chính bao goàm ngaân haøng, caùc quyõ hoã trôï taøi chính, caùc coâng ty cho thueâ taøi chính; Nguoàn lao ñoäng * Ñoái thuû tieàm aån môùi: ñoái thuû môùi tham gia kinh doanh trong ngaønh coù theå laø yeáu toá laøm giaûm lôïi nhuaän cuûa doanh nghieäp do hoï ñöa vaøo khai thaùc caùc naêng löïc saûn xuaát môùi, vôùi mong muoán giaønh ñöôïc thò phaàn vaø caùc nguoàn löïc caàn thieát. Vieäc baûo veä vò trí trong caïnh tranh ngaønh mình, cuûa doanh nghieäp bao goàm vieäc duy trì haøng raøo hôïp phaùp ngaên caûn söï xaâm nhaäp töø beân ngoaøi. Nhöõng haøng raøo naøy bao goàm: lôïi theá kinh teá theo qui moâ, söï khaùc bieät cuûa saûn phaåm, caùc ñoøi hoûi veà voán, chi phí chuyeån ñoåi, khaû naêng tieáp caän vôùi keânh phaân phoái, nhöõng baát lôïi veà chi phí khoâng lieân quan ñeán vi moâ vaø tính chaát cuûa caùc raøo caûn xaâm nhaäp. * Saûn phaåm thay theá: söùc eùp do coù saûn phaåm thay theá laøm haïn cheá tieàm naêng lôïi nhuaän cuûa ngaønh do möùc giaù cao nhaát bò khoáng cheá. Do caùc loaïi haøng coù theå thay theá cho nhau neân daãn ñeán söï caïnh tranh treân thò tröôøng. Khi giaù cuûa saûn phaåm chính taêng thì seõ khuyeán khích xu höôùng söû duïng saûn phaåm thay theá vaø ngöôïc laïi. Vì vaäy, caùc doanh nghieäp caàn khoâng ngöøng nghieân cöùu vaø kieåm tra caùc maët haøng thay theá tieàm aån. Phaàn lôùn saûn phaåm thay theá môùi laø keát quaû cuûa cuoäc buøng noå
Trang 15 coâng ngheä. Caùc doanh nghieäp caàn chuù yù daønh nguoàn löïc ñeå phaùt trieån hoaëc vaän duïng coâng ngheä môùi vaøo chieán löôïc cuûa mình. * Phaân tích tình hình noäi boä Thöïc chaát cuûa quaù trình phaùt trieån chieán löôïc cuûa toå chöùc laø vieäc tìm ra vaø phaùt trieån caùc lôïi theá caïnh tranh, do ñoù vieäc hieåu bieát, naém roõ noäi boä ngaønh coù moät yù nghóa to lôùn. Phaân tích tình hình noäi boä nhaèm tìm ra nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu cuûa ngaønh, qua ñoù xaùc ñònh caùc naêng löïc vaø nhöõng lôïi theá caïnh tranh. Caùc yeáu toá noäi boä chuû yeáu bao goàm caùc lónh vöïc chöùc naêng nhö : nguoàn nhaân löïc, nghieân cöùu vaø phaùt trieån, saûn xuaát, marketing, cô caáu toå chöùc chung …. * Caùc nguoàn löïc: - Nguoàn nhaân löïc: ñöôïc xem laø yeáu toá quan troïng nhaát cuûa toå chöùc trong vieäc xaây döïng, löïa choïn vaø thöïc hieän chieán löôïc. Moät chieán löôïc ñuùng nhöng seõ khoâng mang laïi hieäu quaû neáu ngöôøi thöïc hieän khoâng coù naêng löïc vaø laøm vieäc khoâng hieäu quaû. Caùc tieâu chuaån caàn ñöôïc quan taâm ñaùnh giaù laø ñaïo ñöùc ngheà nghieäp, naêng löïc chuyeân moân, naêng löïc quaûn trò, kyõ naêng tö duy, khaû naêng töï hoaøn thieän, naâng cao naêng löïc. - Nguoàn voán: voán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp bao goàm voán baèng tieàn vaø voán baèng hieän vaät. Cô caáu nguoàn voán goàm voán töï coù, voán vay, möùc ñoä huy ñoäng söû duïng caùc loaïi voán …. Phaân tích tính chuû ñoäng, tính hieäu quaû maø doanh nghieäp ñaït ñöôïc seõ ñaùnh giaù ñöôïc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu veà nguoàn voán kinh doanh vaø lôïi theá kinh doanh. - Nguoàn thoâng tin: thoâng tin moâi tröôøng maø caùc doanh nghieäp trong ngaønh thu thaäp ñöôïc döôùi nhieàu hình thöùc khaùc nhau ñöôïc söû duïng laøm cô sôû ra quyeát ñònh chính saùch kinh doanh ñöôïc xem nhö moät nguoàn löïc quan troïng trong boái caûnh hieän taïi vaø töông lai. - Nguoàn voán khoa hoïc: bao goàm coâng ngheä, daây chuyeàn saûn xuaát, phöông thöùc saûn xuaát kinh doanh, bí quyeát coâng ngheä …. cuûa doanh nghieäp - Nguoàn voán töï nhieân: vò trí ñòa lyù, dieän tích ñaát ñai, nhaø xöôûng … cuûa doanh nghieäp
Trang 16 * Yeáu toá Marketing: marketing coù theå ñöôïc moâ taû nhö moät quaù trình xaùc ñònh, döï baùo, thieát laäp vaø thoûa maõn nhu caàu mong muoán cuûa ngöôøi tieâu duøng ñoái vôùi saûn phaåm hay dòch vuï. Marketing bao goàn 9 chöùc naêng : (1) Phaân tích khaùch haøng; (2) Mua haøng; (3) Baùn haøng; (4) Hoaïch ñònh saûn phaåm vaø dòch vuï; (5) Ñònh giaù; (6) Phaân phoái; (7) Nghieân cöùu thò tröôøng; (8) Phaân tích cô hoäi; (9) Traùch nhieäm ñoái vôùi xaõ hoäi. * Yeáu toá saûn xuaát/ taùc nghieäp: saûn xuaát taùc nghieäp laø hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp gaén lieàn vôùi vieäc taïo ra saûn phaåm vaø chaát löôïng cuûa saûn phaåm. Ñaây laø moät trong caùc lónh vöïc hoaït ñoäng chính yeáu cuûa caùc doanh nghieäp cuõng nhö cuûa ngaønh vaø vì vaäy coù aûnh höôûng maïnh meõ ñeán khaû naêng ñaït tôùi thaønh coâng cuûa caùc doanh nghieäp noùi chung vaø cuûa moät ngaønh noùi rieâng. * Nghieân cöùu vaø phaùt trieån: chaát löôïng cuûa caùc noã löïc nghieân cöùu phaùt trieån coù theå giuùp cho caùc doanh nghieäp trong ngaønh giöõ vöõng vò trí ñi ñaàu trong phaùt trieån, caïnh tranh vôùi caùc ñoái thuû ôû caùc nöôùc khaùc hoaëc laøm cho tuït haäu so vôùi caùc caùc ñoái thuû caïnh tranh trong caùc lónh vöïc nhö phaùt trieån saûn phaåm môùi, chaát löôïng saûn phaåm, kieåm soaùt giaù thaønh vaø coâng ngheä saûn xuaát. Trình ñoä, kinh nghieäm vaø naêng löïc khoa hoïc chöa ñuû cô sôû cho coâng taùc nghieân cöùu phaùt trieån toát maø boä phaän chöùc naêng naøy coøn phaûi thöôøng xuyeân theo doõi caùc ñieàu kieän moâi tröôøng, caùc thoâng tin veà ñoåi môùi coâng ngheä lieân quan ñeán qui trình coâng ngheä, saûn phaåm vaø nguyeân vaät lieäu. Söï trao ñoåi thoâng tin moät caùch höõu hieäu giöõa boä phaän nghieân cöùu phaùt trieån vaø caùc lónh vöïc hoaït ñoäng khaùc, cuï theå laø marketing coù yù nghóa heát söùc quan troïng ñaûm baûo söï thaønh coâng cuûa toå chöùc. * Heä thoáng thoâng tin: thoâng tin lieân keát taát caû caùc chöùc naêng trong kinh doanh vôùi nhau, laø neàn taûng cuûa taát caû caùc toå chöùc. Heä thoáng thoâng tin phaûi tieáp nhaän, thu thaäp caùc döõ lieäu veà caùc hoaït ñoäng noäi boä vaø caùc yeáu toá moâi tröôøng ñeå hoã trôï cho vieäc cung caáp cô sôû cho taát caû caùc quyeát ñònh quaûn trò. Do caùc toå chöùc ngaøy caøng trôû neân phöùc taïp, phaân taùn hôn treân moät khoâng gian roäng neân chöùc naêng cuûa heä thoáng thoâng tin ngaøy caøng quan troïng. Caùc heä thoáng thoâng tin laø nguoàn quan troïng, theo doõi caùc thay ñoåi cuûa moâi tröôøng, nhaän ra nhöõng moái ñe doïa trong caïnh tranh vaø hoã trôï cho vieäc thöïc hieän, ñaùnh giaù vaø kieåm soaùt chieán löôïc. Heä thoáng
Trang 17 thoâng tin toát nhaát laø heä thoâng thoâng tin ñôn giaûn nhöng ñaûm baûo cung caáp thoâng tin ñaày ñuû, kòp thôøi vaø döôùi daïng coù theå söû duïng ñöôïc. 1.3.3 Xaây döïng caùc phöông aùn chieán löôïc Xaây döïng chieán löôïc ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû phaân tích vaø ñaùnh giaù moâi tröôøng kinh doanh, nhaän bieát nhöõng cô hoäi vaø nguy cô taùc ñoäng ñeán söï toàn taïi cuûa doanh nghieäp. Töø ñoù xaùc ñònh caùc phöông aùn chieán löôïc ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu ñeà ra. Vieäc hình thaønh chieán löôïc phaûi taïo söï haøi hoøa vaø keát hôïp cho ñöôïc caùc yeáu toá taùc ñoäng ñeán chieán löôïc. Ñeå thöïc hieän ñöôïc ñieàu naøy, coù theå aùp duïng raát nhieàu phöông phaùp vaø coâng cuï hoaïch ñònh chieán löôïc, luaän vaên naøy chæ choïn loïc söû duïng caùc coâng cuï ñöôïc giôùi thieäu döôùi ñaây. *Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi (EFE) Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân ngoaøi cho pheùp caùc nhaø chieán löôïc toùm taéc vaø ñaùnh giaù caùc thoâng tin kinh teá, xaõ hoäi, vaên hoaù, nhaân khaåu, ñòa lyù, chính trò phaùp luaät, coâng ngheä vaø caïnh tranh. Ma traän EFE ñöôïc phaùt trieån theo caùc böôùc : a) Lieät keâ caùc yeáu toá beân ngoaøi chuû yeáu. b) AÁn ñònh möùc ñoä quan troïng: cho ñieåm töø 0,0 (ít quan troïng nhaát) ñeán 1,0 (quan troïng nhieàu nhaát). Toång caùc möùc ñoä quan troïng phaûi luoân baèng 1,0 c) Phaân loaïi yeáu toá: cho ñieåm 1 (taùc ñoäng tieâu cöïc), 2 (taùc ñoäng bình thöôøng),3 (taùc ñoäng tích cöïc), 4 (taùc ñoäng raát tích cöïc). d) Nhaân moãi möùc ñoä quan troïng cuûa yeáu toá vôùi phaân loaïi cuûa noù ñeå xaùc ñònh ñieåm soá quan troïng cho moãi yeáu toá. e) Neáu aûnh höôûng ñoù laø tích cöïc (cô hoäi) thì ñaùnh daáu (+), neáu laø tieâu cöïc (nguy cô) thì ñaùnh daáu (-) vaøo coät “tính chaát taùc ñoäng” ñeå bieát ñoù laø cô hoäi hay nguy cô f) Coäng taát caû ñieåm soá quan troïng ñeå bieát toång soá ñieåm quan troïng cuûa caùc yeáu toá naøy ñoái vôùi ngaønh. Soá ñieåm trung bình laø 2,5. Neáu toång soá ñieåm quan troïng < 2,5 cho thaáy doanh nghieäp coù phaûn öùng yeáu vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi, coøn neáu > 2,5 thì coù phaûn öùng cao.
Trang 18 * Ma traän hình aûnh caïnh tranh: Trong taát caû caùc söï kieän vaø xu höôùng moâi tröôøng coù theå aûnh höôûng ñeán vò trí chieán löôïc cuûa moät ngaønh cuûa moät quoác gia naøy so vôùi cuøng ngaønh cuûa moät quoác gia khaùc trong vieäc caïnh tranh treân cuøng moät thò tröôøng, aûnh höôûng caïnh tranh thöôøng ñöôïc xem laø quan troïng nhaát. Ma traän hình aûnh caïnh tranh nhaän dieän nhöõng ñoái thuû caïnh tranh chuû yeáu cuøng nhöõng öu theá vaø khuyeát ñieåm ñaëc bieät cuûa hoï. Toång soá ñieåm ñaùnh giaù cuûa caùc ñoái thuû caïnh tranh ñöôïc so vôùi ngaønh maãu. Caùc möùc phaân loaïi ñaëc bieät cuûa nhöõng ñoái thuû caïnh tranh coù theå ñöôïc ñem so saùnh vôùi caùc möùc phaân loaïi cuûa ngaønh maãu. Vieäc phaân tích so saùnh naøy cung caáp caùc thoâng tin chieán löôïc quan troïng. * Ma traän ñaùnh giaù caùc yeáu toá beân trong (IFE) Laø coâng cuï cho pheùp toùm taéc vaø ñaùnh giaù nhöõng ñieåm maïnh vaø ñieåm yeáu quan troïng cuûa caùc boä phaän kinh doanh chöùc naêng vaø noù cuõng cung caáp cô sôû ñeå xaùc ñònh vaø ñaùnh giaù moái quan heä giöõa caùc boä phaän naøy cuûa ngaønh. Caùch phaùt trieån ma traän naøy töông töï nhö ma traän EFE. * Ma traän SWOT (Ñieåm maïnh- Ñieåm yeáu- Cô hoäi – Nguy cô) SWOT laø vieát taét cuûa 4 chöõ : Strengths (ñieåm maïnh), Weakness (ñieåm yeáu), Opportunities (cô hoäi) vaø Threats (nguy cô). Ma traän naøy giuùp keát hôïp caùc yeáu toá ñieåm maïnh, ñieåm yeáu, cô hoäi vaø nguy cô ñaõ ñöôïc ñaùnh giaù töø caùc ma traän EFE vaø IFE ñeå töø ñoù thieát laäp neân caùc chieán löôïc keát hôïp. Ma traän SWOT ñöôïc phaùt trieån theo caùc böôùc sau : a) Töø ma traän IFE, lieät keâ caùc ñieåm maïnh, ñieåm yeáu chuû yeáu vaøo oâ S vaø W b) Töø ma traän EFE, lieät keâ caùc cô hoäi vaø nguy cô vaøo oâ O vaø T c) Laäp caùc chieán löôïc keát hôïp S-O, S-T, W-O, W-T Ma traän SWOT laø coâng cuï hoaïch ñònh chieán löôïc raát höõu hieäu, töø ma traän naøy, coù theå löïa choïn caùc chieán löôïc thích hôïp nhaèm ñaït ñöôïc muïc tieâu cuûa doanh nghieäp.
Trang 19 O- Nhöõng cô hoäi T- Nhöõng nguy cô SWOT 1. 1. 2. …. 2. …. S- Nhöõng ñieåm maïnh Caùc chieán löôïc S-O Caùc chieán löôïc S-T 1. Phaùt huy ñieåm maïnh ñeå Phaùt huy ñieåm maïnh ñeå 2. … taän duïng cô hoäi vöôït qua, neù traùnh nguy cô W- Nhöõng ñieåm yeáu Caùc chieán löôïc W-O Caùc chieán löôïc W-T 1. Haïn cheá ñieåm yeáu ñeå taän Haïn cheá ñieåm yeáu ñeå neù 2. …. duïng cô hoäi traùnh nguy cô 1.3.4 Löïa choïn chieán löôïc Döïa vaøo caùc chieán löôïc keát hôïp laäp ñöôïc töø ma traän SWOT, nhaø quaûn trò xem xeùt chieán löôïc naøo phuø hôïp vôùi naêng löïc vaø hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa toå chöùc mình nhaát ñeå löïa choïn. Ñeå thöïc hieän muïc tieâu taêng tröôûng thöôøng coù caùc loaïi chieán löôïc chuû yeáu sau: * Nhöõng chieán löôïc taêng tröôûng taäp trung: laø nhöõng chieán löôïc chuû yeáu nhaèm caûi thieän nhöõng saûn phaåm hay nhöõng thò tröôøng maø khoâng thay ñoåi yeáu toá naøo. Goàm caùc chieán löôïc: - Xaâm nhaäp thò tröôøng: tìm caùch taêng tröôûng cho saûn phaåm hieän taïi trong thò tröôøng hieän taïi baèng nhöõng noã löïc tieáp thò maïnh meõ. - Phaùt trieån thò tröôøng: tìm caùch taêng tröôûng baèng caùch gia nhaäp nhöõng thò tröôøng môùi vôùi nhöõng saûn phaåm hieän coù. - Phaùt trieån saûn phaåm: phaùt trieån thò tröôøng hieän taïi cho nhöõng saûn phaåm môùi ñeå taêng tröôûng. * Nhöõng chieán löôïc phaùt trieån hoäi nhaäp: - Hoäp nhaäp doïc veà phía sau: tìm söï taêng tröôûng baèng caùch ñaït ñöôïc söï sôû höõu hay quyeàn kieåm soaùt gia taêng nhöõng nguoàn cung caáp.