Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại Công ty cổ phần cảng Đồng Nai

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:82

Thêm vào BST

Báo xấu

39
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu chính là nhằm phân tích thực trạng sự hài lòng của nhân viên và các yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên. Trên cơ sở đó, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại Công ty cổ phần cảng Đồng Nai

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  HUỲNH NGỌC TUẤN GIẢI PHÁP NÂNG CAO SỰ HÀI LÒNG CỦA NHÂN VIÊN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CẢNG ĐỒNG NAI LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH  HUỲNH NGỌC TUẤN GIẢI PHÁP NÂNG CAO SỰ HÀI LÒNG CỦA NHÂN VIÊN TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN CẢNG ĐỒNG NAI Chuyên ngành: Quản trị kinh doanh (Hướng Ứng Dụng) Mã số : 83410101 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN VIẾT BẰNG THÀNH PHỒ HỒ CHÍ MINH, NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này do tôi tiến hành khảo sát, tham khảo tài liệu và viết. Các đoạn trích dẫn, số liệu sử dụng trong luận văn đều được trích nguồn và có độ chính xác cao nhất có thể. Luận văn này không nhất thiết phản ánh quan điểm của Trường Đại học kinh tế Thành phố Hồ Chí Minh hay Chương trình giảng dạy Thạc sĩ Quản trị kinh doanh. TP. Hồ Chí Minh, ngày….tháng….. năm 2020 Người thực hiện Huỳnh Ngọc Tuấn
MỤC LỤC TRANG PHỤ BÌA LỜI CAM ĐOAN MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG BIỂU DANH MỤC HÌNH VẼ DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ TÓM TẮT ABSTRACT PHẦN MỞ ĐẦU................................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................... 1 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ........................................................................ 2 2.1. Về đối tượng nghiên cứu ................................................................................ 2 2.2. Về phạm vi nghiên cứu: ................................................................................. 2 3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu ........................................................................... 3 3.1. Về mục tiêu nghiên cứu: ................................................................................ 3 3.2. Về câu hỏi nghiên cứu: .................................................................................. 3 4. Phương pháp nghiên cứu ...................................................................................... 3 4.1. Về phương pháp nghiên cứu .......................................................................... 3 4.2. Về nguồn dữ liệu: ........................................................................................... 3 4.3. Về công cụ xử lý dữ liệu: ................................................................................ 4 5. Ý nghĩa thực tiễn ................................................................................................... 4 6. Câu trúc luận văn .................................................................................................. 4 CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................ 5 Giới thiệu chương ............................................................................................................ 5 1.1. Lý thuyết nền ............................................................................................................ 5 1.1.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) .................................................. 5 1.1.2. Thuyết hai nhân tố của Herzberg ................................................................... 6 1.1.3. Thuyết về sự công bằng của Adams (1963) .................................................... 6 1.1.4. Thuyết mong đợi của Vroom (1964) ............................................................... 6
1.1.5. Lý thuyết ERG (Existence, Relatedness and Growth) .................................. 7 1.2. Tổng quan các nghiên cứu liên quan ...................................................................... 8 1.2.1. Các nghiên cứu trong nước ............................................................................. 8 1.2.2. Các nghiên cứu ngoài nước ........................................................................... 15 1.3. Mô hình nghiên cứu đề xuất .................................................................................. 21 1.4. Phương pháp nghiên cứu....................................................................................... 22 1.4.1. Quy trình nghiên cứu ..................................................................................... 22 1.4.2. Nghiên cứu định tính ...................................................................................... 23 1.4.2.1. Thiết kế nghiên cứu định tính .................................................................... 23 1.4.2.2. Kết quả nghiên cứu định tính ..................................................................... 24 1.4.2.2.1. Về mô hình nghiên cứu ............................................................................ 24 1.4.2.2.2. Về điều chỉnh các biến quan sát .............................................................. 24 1.4.2.2.2.1. Sự hài lòng .............................................................................................. 24 1.4.2.2.2.2. Lương, Phúc lợi và khen thưởng.......................................................... 25 1.4.2.2.2.3. Đồng Nghiệp ........................................................................................... 25 1.4.2.2.2.4. Cấp trên .................................................................................................. 26 1.4.2.2.2.5. Đào tạo và phát triển ............................................................................. 26 1.4.2.2.2.6. Điều kiện làm việc.................................................................................. 27 1.4.3. Điều tra khảo sát............................................................................................. 27 1.4.3.1. Phương pháp chọn mẫu và cỡ mẫu ........................................................... 27 1.4.3.2. Thang đo nghiên cứu ................................................................................... 27 1.4.3.3. Kỹ thuật xử lý dữ liệu ................................................................................. 29 1.5. Tóm tắt chương 1 ................................................................................................... 29 CHƯƠNG 2 : THỰC TRẠNG SỰ HÀI LÒNG CỦA NHÂN VIÊN LÀM VIỆC TẠI CTCP CẢNG ĐỒNG NAI ................................................................................................ 30 2.1. Giới thiệu CTCP Cảng Đồng Nai ......................................................................... 30 2.1.1. Về lịch sử hình thành ..................................................................................... 30 2.1.2. Về sơ đồ tổ chức: ............................................................................................ 32 2.1.3. Về sứ mệnh ...................................................................................................... 32 2.1.4. Về giá trị cốt lõi ............................................................................................... 32 2.1.5. Về chức năng và nhiệm vụ ............................................................................. 33 2.1.6. Về hoạt động kinh doanh ............................................................................... 33
2.1.7. Về tình hình lao động tại doanh nghiệp ....................................................... 35 2.1.8. Về kết quả hoạt động...................................................................................... 38 2.2. Thực trạng sự hài lòng của nhân viên làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai ...... 40 2.2.1. Thực trạng hài lòng của nhân viên làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai ... 40 2.2.2. Thực trạng các yếu tố tác động đến hài lòng của nhân viên ...................... 42 2.2.2.1. Lương, phúc lợi, khen thưởng ..................................................................... 42 2.2.2.2. Cấp trên ......................................................................................................... 45 2.2.2.3. Đào tạo và phát triển .................................................................................... 47 2.2.2.5. Đồng nghiệp.................................................................................................. 51 2.2.2.6. Điều kiện làm việc ........................................................................................ 53 2.3. Tóm tắt chương 2 ................................................................................................... 56 CHƯƠNG 3 : GIẢI PHÁP NÂNG CAO SỰ HÀI LÒNG CỦA NHÂN VIÊN ĐANG LÀM VIỆC TẠI CTCP CẢNG ĐỒNG NAI ................................................................... 57 3.1. Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai......................................................................................................................... 57 3.1.1. Về lương, phúc lợi và khen thưởng ................................................................ 57 3.1.1.1. Lương ............................................................................................................ 57 3.1.1.2. Phúc lợi ......................................................................................................... 57 3.1.1.3. Khen thưởng ................................................................................................. 58 3.1.2. Về đồng nghiệp ................................................................................................ 58 3.1.3. Về cấp trên ....................................................................................................... 59 3.1.4. Về đào tạo và phát triển................................................................................... 60 3.2. Hạn chế của đề tài và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................. 62 3.3. Tóm tắt chương 3 ................................................................................................... 62 KẾT LUẬN ......................................................................................................................... 63 TÀI LIỆU THAM KHẢO PHỤ LỤC
DANH MỤC BẢNG BIỂU Bảng 1. Số ý kiến không hài lòng trong công việc của nhân viên đang làm việc tại Cảng Đồng Nai ............................................................................................................ 1 Bảng 2. Thống kê số liệu người lao động không hài lòng trong công việc của nhân viên đang làm việc tại Cảng Đồng Nai ....................................................................... 2 Bảng 1. 1. Tổng hợp tổng quan nghiên cứu ..............................................................20 Bảng 1. 2. Kết quả điều chỉnh thang đo Sự hài lòng.................................................24 Bảng 1. 3. Kết quả điều chỉnh thang đo Lương, Phúc lợi và khen thưởng ...............25 Bảng 1. 4. Kết quả điều chỉnh thang đo Đồng nghiệp ..............................................25 Bảng 1. 5. Kết quả điều chỉnh thang đo Cấp trên .....................................................26 Bảng 1. 6. Kết quả điều chỉnh thang đo Đào tạo và phát triển .................................26 Bảng 1. 7. Kết quả điều chỉnh thang đo Điều kiện làm việc .....................................27 Bảng 1. 8. Bảng hỏi chính thức .................................................................................27 Bảng 2. 1. Thống kê số liệu người lao động không hài lòng trong công việc ..........41 Bảng 2. 2. Kết quả thống kê mô tả trung bình của thang đo Hài lòng ......................42 Bảng 2. 3. Thực trạng lương và phúc lợi của người lao động làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai ..........................................................................................................43 Bảng 2. 4. Thực trạng khen thưởng tại CTCP Cảng Đồng Nai ................................44 Bảng 2. 5. Thực trạng khảo sát đánh giá của người lao động về lương, phúc lợi và khen thưởng ...............................................................................................................45 Bảng 2. 6. Thực trạng quan hệ giữa lãnh đạo và nhân viên trong cảng ....................46 Bảng 2. 7. Thực trạng khảo sát đánh giá của nhân viên về quan hệ với lãnh đạo trong cảng ..................................................................................................................47 Bảng 2. 8. Thực trạng đào tạo tại CTCP Cảng Đồng Nai .........................................48 Bảng 2. 9. Thực trạng nội dung đào tạo tại CTCP Cảng Đồng Nai ..........................49 Bảng 2. 10. Thực trạng thăng tiến tại CTCP Cảng Đồng Nai ...................................50 Bảng 2. 11. Thực trạng khảo sát đánh giá của nhân viên về đào tạo và thăng tiến ..51
Bảng 2. 12. Thực trạng quan hệ Đồng nghiệp tại Cảng ............................................52 Bảng 2. 13. Thực trạng khảo sát đánh giá của người lao động về quan hệ với đồng nghiệp trong cảng ......................................................................................................53 Bảng 2. 14. Thực trạng tòa nhà văn phòng tại CTCP Cảng Đồng Nai .....................54 Bảng 2. 15. Thực trạng Điều kiện làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai ....................54 Bảng 2. 16. Thực trạng khảo sát đánh giá của nhân viên về điều kiện làm việc trong cảng ...........................................................................................................................56 Bảng 3. 1. Cách xây dựng lương đối với nhân viên cảng .........................................57 Bảng 3. 2. Kế hoạch du lịch nghỉ dưỡng ...................................................................58 Bảng 3. 3. Kế hoạch thưởng cuối năm ......................................................................58 Bảng 3. 4. Kế hoạch và thành phần tổ chức các dịp lễ .............................................59 Bảng 3. 5. Kế hoạch đối thoại giữa lãnh đạo phòng/ban, cảng với nhân viên ..........60 Bảng 3. 6. Kế hoạch đào tạo của Cảng .....................................................................60 Bảng 3. 7. Tiêu chuẩn cho các chức danh .................................................................61
DANH MỤC HÌNH VẼ Hình 1. 1. Tháp nhu cầu của Maslow (1943) ..............................................................6 Hình 1. 2. Kết quả nghiên cứu của Đậu Hoàng Hưng (2018) ....................................8 Hình 1. 3. Kết quả nghiên cứu của Nguyễn Hải Nam (2018) .....................................9 Hình 1. 4. Kết quả nghiên cứu của Phan Thanh Hải (2018) .....................................10 Hình 1. 5. Kết quả nghiên cứu của Nguyễn Tiến Thức (2018) .................................11 Hình 1. 6. Kết quả nghiên cứu của Huỳnh Thanh Tú và Trương Văn Nghiệm (2015) ...................................................................................................................................12 Hình 1. 7. Kết quả nghiên cứu của Lê Tuấn Lộc và cộng sự (2015) ........................13 Hình 1. 8. Kết quả nghiên cứu của Trịnh Tú Anh và Lê Thị Phương Linh (2014) ..14 Hình 1. 9. Kết quả nghiên cứu của Nguyễn Thu Hằng và Nguyễn Khánh Trang (2013) ........................................................................................................................14 Hình 1. 10. Kết quả nghiên cứu của Phan Thị Minh Lý (2011) ...............................15 Hình 2. 1. Công ty cổ phần Cảng Đồng Nai ............................................................. 31 Hình 2. 2. Hình ảnh của nhân viên CTCP Cảng Đồng Nai ...................................... 38
DANH MỤC SƠ ĐỒ - BIỂU ĐỒ Sơ đồ 1. 1. Quy trình nghiên cứu của tác giả ....................................................................... 22 Sơ đồ 2. 1. Cơ cấu tổ chức của CTCP Cảng Đồng Nai ....................................................... 32 Biểu đồ 2. 1. Sản lượng hàng tổng hợp tại khu vực cảng Long Bình Tân ........................... 33 Biểu đồ 2. 2. Sản lượng hàng container tại khu vực cảng Long Bình Tân .......................... 34 Biểu đồ 2. 3. Sản lượng hàng tổng hợp tại khu vực cảng Gò Dầu ...................................... 34 Biểu đồ 2. 4. Cơ cấu lao động theo giới tính của CTCP Cảng Đồng Nai ........................... 35 Biểu đồ 2. 5. Cơ cấu lao động theo độ tuổi của CTCP Cảng Đồng Nai ............................. 36 Biểu đồ 2. 6. Cơ cấu nhân sự theo cấp quản lý .................................................................... 37 Biểu đồ 2. 7. Doanh thu của CTCP Cảng Đồng Nai ........................................................... 39 Biểu đồ 2. 8. Lợi nhuận sau thuế của CTCP Cảng Đồng Nai.............................................. 40 Biểu đồ 2. 9. Số ý kiến không hài lòng trong công việc ...................................................... 41
TÓM TẮT Bài viết thực hiện nghiên cứu phân tích thực trạng hài lòng trong công việc của nhân viên làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai. Trên cơ sở đó, đề xuất giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng trong công việc của nhân viên. Phương pháp nghiên cứu sử dụng là phương pháp định tính thông qua thảo luận nhóm tập trung với các đối tượng khảo sát nhằm xác định các yếu tố tác động đến sự hài lòng trong công việc của nhân viên tại CTCP Cảng Đồng Nai, điều chỉnh các biến quan sát dùng; phương pháp thống kê mô tả thông qua điều tra khảo sát nhân viên đang làm việc tại cảng kết hợp với dữ liệu thứ cấp của Cảng để đánh giá thực trạng hài lòng của nhân viên và các yếu tố tác động đến hài lòng. Dựa vào kết quả phân tích thực trạng này, đề tài đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng trong công việc của nhân viên. Tuy nhiên, đề tài cũng có một số hạn chế nhất định: đề tài chỉ dừng lại ở phương pháp thống kê mô tả để phân tích thực trạng mà chưa đi vào phân tích hồi quy nhằm xem xét tác động của những yếu tố này đến sự hài lòng của nhân viên; đề tài chỉ nghiên cứu tại CTCP cảng Đồng Nai mà chưa mở rộng đến tổng công ty Sonadezi Từ khóa : Sự hài lòng trong công việc, lương, phúc lợi và khen thưởng, điều kiện làm việc, cấp trên, đồng nghiệp, đào tạo và phát triển.
ABSTRACT The purpose of study to analyze job satisfaction of employees working at Dong Nai Port Joint Stock Company. Therefore, to enhance their satisfaction, The study give recommendation to improve job satisfaction of employees. This study has used qualitative and quantitative researches. Qualitative research carried out through focus group discussions with 10 employees in order to to explore factors affecting job satisfaction of employees working at Dong Nai Port Joint Stock Company; to modify the observational variables that have been used to measure the research concepts. Descriptive statistics method through surveys of employees working at Dong Nai Port Joint Stock Company and combination with secondary port data to assess the status of employee satisfaction and factors affecting satisfaction. Based on the results of analyzing employee satisfaction of job, the thesis proposes some solutions to improve job satisfaction of employees. However, the thesis also has certain limitations: the topic only stops at the descriptive statistical method to analyze the situation without going into regression analysis to consider the impact of these factors on employee satisfaction; the study has only been studied at Dong Nai Port Joint Stock Company. Keywords : Job satisfaction, salary, benefits and bonuses, working conditions, superior, colleague, training and development.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Hiện nay các doanh nghiệp thường chỉ tập trung vào doanh thu và những mục tiêu kế hoạch kinh doanh đặt ra hàng năm, hàng quý, hàng tháng. Nhân viên chính là những người tiền tuyến, những người cọ xát với thực tế nhiều nhất, những người đem lại nguồn thu chính cho doanh nghiệp nhiều nhất nhưng đôi khi lại ít được quan tâm rằng họ có thật sự cảm thấy hài lòng trong công việc của mình hay không, và khi họ hài lòng với công việc họ làm có khác biệt gì so với việc họ không hài lòng với công việc họ làm hay không. Động lực nào để giúp họ tiếp tục công việc và điều gì giúp những nhân tài ở lại góp sức cho doanh nghiệp hơn là nhảy việc qua những đối thủ cạnh tranh. Trong mỗi doanh nghiệp, con người luôn được đánh giá là nguồn tài nguyên quan trọng nhất. Dù một tổ chức có thể được trang bị những trang thiết bị hiện đại nhất, đắt tiền nhất nhưng nếu không có sự vận hành của các nhân viên thì dĩ nhiên là hiệu quả mang lại cũng sẽ ở mức thấp nhất. Tuy nhiên, theo thống kê của Công ty Cổ phần (CTCP) Cảng Đồng Nai tại các báo cáo tổng kết thì số người lao động không hài lòng ngày càng gia tăng. Nếu như năm 2016 chỉ có 30 ý kiến không hài lòng của nhân viên trong tổ chức thì đến hết năm 2019 con số này đã là 40. Bảng 1. Số ý kiến không hài lòng trong công việc của nhân viên đang làm việc tại Cảng Đồng Nai Nội dung Năm 2016 Năm 2017 Năm 2018 Năm 2019 Số ý kiến không 30 35 37 40 hài lòng Tổng số nhân viên 265 268 268 267 (Nguồn: CTCP Cảng Đồng Nai, 2019, 2018, 2017, 2016)
2 Bảng 2. Thống kê số liệu người lao động không hài lòng trong công việc của nhân viên đang làm việc tại Cảng Đồng Nai STT Nội dung Năm 2017 Năm 2018 Năm 2019 1 Cơ hội thăng tiến 17% 17% 35% 2 Khen thưởng 33% 33% 4% 3 Phúc lợi 12% 17% 35% 4 Quan hệ trong tổ chức 17% 21% 23% 5 Khác 21% 13% 4% Tổng cộng 100% 100% 100% (Nguồn: Công ty Cổ phần Cảng Đồng Nai, 2019, 2018, 2017, 2016) Số liệu thống kê tại bảng 2 cho thấy: trong những năm qua, vấn đề được đưa ra nhiều nhất trong các hội nghị tổng kết liên quan đến phúc lợi, khen thưởng, phát triển bản thân và quan hệ trong tổ chức (chiếm đến gần 80% số ý kiến). Sự việc không hài lòng trong công việc có thể dẫn đến việc làm việc không hiệu quả, làm cho hết việc và ảnh hưởng đến kế hoạch, mục tiêu chung của tổ chức. Từ vấn đề thực tiễn nêu trên, tác giả quyết định chọn đề tài: “Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại CTCP Cảng Đồng Nai” làm luận văn thạc sỹ kinh tế chuyên ngành Quản trị kinh doanh theo hướng ứng dụng. 2. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 2.1. Về đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu: Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại CTCP Cảng Đồng Nai Đối tượng khảo sát: toàn thể nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai 2.2. Về phạm vi nghiên cứu: Phạm vi không gian: được thực hiện tại CTCP Cảng Đồng Nai Phạm vi thời gian: Dữ liệu thứ cấp được thu thập từ năm 2016 đến hết 2019
3 Dữ liệu sơ cấp: Thảo luận nhóm tập trung được thực hiện vào trong tháng 11/2019; dữ liệu khảo sát được thu thập trong tháng 12/2019. 3. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu 3.1. Về mục tiêu nghiên cứu: Mục tiêu chính là nhằm phân tích thực trạng sự hài lòng của nhân viên và các yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên. Trên cơ sở đó, đề xuất các giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên. Cụ thể: Một là, Phân tích thực trạng sự hài lòng của nhân viên CTCP Cảng Đồng Nai; Hai là, Đề xuất giải pháp nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai. 3.2. Về câu hỏi nghiên cứu: Để trả lời các mục tiêu trên thì đề tài cần trả lời các câu hỏi sau: Thứ nhất là, Thực trạng sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai hiện nay như thế nào? Thứ hai là, Những giải pháp nào là cần thiết nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên tại CTCP Cảng Đồng Nai? 4. Phương pháp nghiên cứu 4.1. Về phương pháp nghiên cứu Nghiên cứu sử dụng kết hợp thảo luận nhóm tập trung và điều tra khảo sát. Thảo luận nhóm tập trung: nhằm xác định các yếu tố tác động đến sự hài lòng của nhân viên; điều chỉnh các biến quan sát dùng để đo lường các khái niệm nghiên cứu. Điều tra khảo sát kết hợp với dữ liệu thứ cấp tại doanh nghiệp để đánh giá thực trạng về sự hài lòng của nhân viên tại CTCP Cảng Đồng Nai. 4.2. Về nguồn dữ liệu: Nguồn dữ liệu thứ cấp: dữ liệu thứ cấp được thu thập từ nguồn dữ liệu từ 2016 đến hết 2019. Nguồn dữ liệu sơ cấp: dữ liệu sơ cấp được thu thập thông qua khảo sát các đối tượng khảo sát trong tháng 11 và 12/2019.
4 4.3. Về công cụ xử lý dữ liệu: Dữ liệu sơ cấp được xử lý thông qua phần mền Excel để đánh giá trung bình. 5. Ý nghĩa thực tiễn Đề tài mang lại một số ý nghĩa về mặt thực tiễn: Một là, đề tài giúp ban giám đốc CTCP Cảng Đồng Nai đánh giá được thực trạng sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP cảng Đồng Nai; Hai là, đề tài gợi ý được giải pháp khả thi nhằm nâng cao sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP cảng Đồng Nai; Ngoài ra, luận văn còn là một tài liệu tham khảo hữu ích cho các nghiên cứu sau này về vấn đề sự hài lòng của nhân viên trong doanh nghiệp 6. Câu trúc luận văn Ngoài Phần Mở Đầu, Kết Luận, Danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục thì Luận văn bao gồm 03 chương: Chương 1: Cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu Chương 2: Thực trạng sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai Chương 3: Giải pháp nâng cao sự hài lòng của nhân viên đang làm việc tại CTCP Cảng Đồng Nai
5 CHƯƠNG 1 : CƠ SỞ LÝ THUYẾT VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Giới thiệu chương Chương 1 trình bày cơ sở lý thuyết và phương pháp nghiên cứu. Bao gồm: lý thuyết nền trong nghiên cứu, tổng quan các nghiên cứu trong và ngoài nước về sự hài lòng. Trên cơ sở đó, đề xuất mô hình nghiên cứu cho trường hợp của đề tài. Ngoài ra, phương pháp nghiên cứu được sử dụng để thực hiện nghiên cứu cho đề tài cũng được trình bày trong chương này, bao gồm: quy trình nghiên cứu, thảo luận nhóm (thiết kế nghiên cứu và kết quả) và thiết kế điều tra khảo sát. 1.1. Lý thuyết nền Các lý thuyết nền về nhu cầu của nhân viên thường được sử dụng làm cơ sở xây dựng chiến lược nâng cao sự hài lòng của nhân viên. Nghiên cứu này sử dụng lý thuyết nhu cầu của Maslow (1943), thuyết ERG của Alderfer (1969), lý thuyết hai nhân tố của Hertzberg và cộng sự (1959), Thuyết X và Thuyết Y của McGregor (1960), thuyết công bằng của Adams (1963), và lý thuyết kỳ vọng của Vroom (1964) làm nền tảng cho nghiên cứu. 1.1.1. Thuyết cấp bậc nhu cầu của Maslow (1943) Maslow (1943) cho rằng nhu cầu của con người được chia làm năm cấp bậc: Nhu cầu sinh học – Nhu cầu an toàn – Nhu cầu xã hội – Nhu cầu được tôn trọng – Nhu cầu được thể hiện bản thân. Các nhu cầu của con người được thỏa mãn từ thấp đến cao, khi nhu cầu thấp đạt được con người có xu hướng tìm cách thỏa mãn nhu cầu tiếp theo.
6 Hình 1. 1. Tháp nhu cầu của Maslow (1943) 1.1.2. Thuyết hai nhân tố của Herzberg Thuyết hai nhân tố (Herzberg Two Factor Theory) được đưa ra bởi Herzberg (1959). Bao gồm: (i) nhân tố không hài lòng: Chính sách của tổ chức; Sự giám sát trong công việc; Các điều kiện làm việc không đáp ứng; Lương và phúc lợi không phù hợp; Quan hệ với đồng nghiệp và cấp trên có vấn đề; và (ii) Nhân tố hài lòng: Sự thừa nhận; Trách nhiệm; Sự tiến bộ trong nghề nghiệp; Sự tăng trưởng như mong muốn. 1.1.3. Thuyết về sự công bằng của Adams (1963) Adams (1963) cho rằng con người luôn muốn được đối xử công bằng, và họ có xu hướng so sánh những đóng góp, cống hiến của mình với những đãi ngộ và phần thưởng mà họ nhận được (gọi là công bằng cá nhân). Ngoài ra, họ còn so sánh đóng góp, cống hiến, đãi ngộ và phần thưởng của mình với những người khác (gọi là công bằng xã hội). 1.1.4. Thuyết mong đợi của Vroom (1964) Thuyết kỳ vọng là một lý thuyết rất quan trọng trong lý thuyết quản trị nhân sự, bổ sung cho lý thuyết về tháp nhu cầu của Maslow (1943) bên cạnh thuyết công bằng Adams (1963).
7 Thuyết kỳ vọng này do Vroom (1964) cho rằng một cá nhân sẽ hành động theo một cách nhất định dựa trên những mong đợi về một kết quả nào đó hay sự hấp dẫn của kết quả đó với cá nhân. 1.1.5. Lý thuyết ERG (Existence, Relatedness and Growth) Thuyết ERG do học giả Alderfer (1969) đưa ra, là một sự bổ sung, sửa đổi thành công cho lý thuyết về tháp nhu cầu của Maslow (1943). Lý thuyết này còn được biết đến với tên gọi Thuyết nhu cầu Tồn tại/Quan hệ/Phát triển. Thuyết ERG nhận ra ba loại nhu cầu chính của con người: Nhu cầu tồn tại (Existence needs); Nhu cầu giao tiếp (Relatedness needs); và Nhu cầu phát triển (Growth needs). 1.1.6. Thuyết X và Thuyết Y McGregor (1960) đã đưa ra hai quan điểm riêng biệt về con người: một là quan điểm máy móc và thiên hướng tiêu cực về con người và hành vi con người, gọi là Thuyết X; và hai là quan điểm linh hoạt và có thiên hướng tích cực về con người và hành vi con người, gọi là Thuyết Y. Theo Thuyết X, bản chất con người không thích làm việc và luôn trốn tránh khi có thể, vì vậy cần phải thưởng nếu muốn họ làm việc và trừng phạt khi họ không làm việc. Nói cách khác, con người thích bị kiểm soát và nếu bị kiểm soát mới làm việc tốt. Thuyết Y của McGregor (1960) cho rằng bản chất con người thích làm việc và không trốn tránh khi có thể; thích tự định hướng và làm chủ; muốn và có thể học cách gánh vác trách nhiệm; không cần phải thưởng nếu muốn họ làm việc và không đánh giá cao việc trừng phạt khi họ không làm việc; không thích bị kiểm soát, nếu không bị kiểm soát mới làm việc tốt; sẽ gắn với nhóm nếu họ đạt được sự thỏa mãn cá nhân. Thuyết Y cũng cho rằng tài năng con người luôn tiềm ẩn, vấn đề quan trọng là biết khơi dậy.
8 1.2. Tổng quan các nghiên cứu liên quan 1.2.1. Các nghiên cứu trong nước Đậu Hoàng Hưng (2018) thực hiện nghiên cứu về sự hài lòng trong công việc của nhân viên văn phòng tại các khu công nghiệp Vũng Án, Hà Tĩnh. Kết quả nghiên cứu được trình bày như hình 1.2. cho thấy: sự hài lòng chịu tác động bởi: tài chính và môi trường làm việc, quan hệ cấp trên, quan hệ đồng nghiệp. Hình 1. 2. Kết quả nghiên cứu của Đậu Hoàng Hưng (2018)