intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển biển tỉnh Bình Thuận

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:67

10
lượt xem
4
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu có cấu trúc gồm 3 chương trình bày cơ sở lý luận về vốn và các nguồn vốn đầu tư phát triển kinh tế trong nền kinh tế thị trường; thực trạng huy động vốn đầu tư phát triển kinh tế biển của Bình Thuận; một số giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển kinh tế biển Bình Thuận giai đoạn 2006-2010.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Một số giải pháp huy động vốn đầu tư phát triển biển tỉnh Bình Thuận

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP.HCM NGUYỄN THỊ NHƯ HOA LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ TP. Hồ Chí Minh – Năm 2005
  2. MUÏC LUÏC LÔØI MÔÛ ÑAÀU CHÖÔNG I: CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ VOÁN VAØ CAÙC NGUOÀN VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TRONG NEÀN KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG. 3 1.1 Voán vôùi quùa trình phaùt trieån neàn kinh teá 3 1.1.1 Khaùi nieäm veà voán ñaàu tö. 3 1.1.2 Caùc nguoàn voán ñaàu tö 4 1.1.2.1 Nguoàn voán trong nöôùc 4 1.1.2.2 Nguoàn voán nöôùc ngoaøi 6 1.2 Vai troø cuûa voán vôùi quùa trình phaùt trieån kinh teá. 9 1.3 Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quûa söû duïng voán. 13 CHÖÔNGII: THÖÏC TRAÏNG HUY ÑOÄNG VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ BIEÅN BÌNH THUAÄN. 15 2.1 Kinh teá bieån Bình Thuaän – Vai troø vaø söï phaùt trieån. 15 2.1.1 Vai troø cuûa kinh teá bieån, ñaûo trong phaùt trieån kinh teá cuûa 15 nöôùc ta. 2.1.2 Vai troø cuûa bieån, ñaûo Bình Thuaän trong heä thoáng Bieån Ñoâng – Haûi ñaûo. 16 2.1.3 Vai troø vaø söï phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän. 17 2.1.3.1 Ñieàu kieän töï nhieân – xaõ hoäi cuûa Bình Thuaän. 17 2.1.3.2 Tieàm naêng nguoàn lôïi bieån cuûa Bình Thuaän. 17 2.1.3.3 Tình hình phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän. 19 2.1.3.3.1 Kinh teá thuûy saûn. 19 2.1.3.3.2 Du lòch bieån vaø ven bieån. 23
  3. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 2 2.1.3.3.3 Giao thoâng vaän taûi bieån. 24 2.1.3.3.4 Kinh teá daàu khí. 25 2.1.3.4 Vai troø cuûa kinh teá bieån ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá – xaõ 25 hoäi cuûa Bình Thuaän. 2.1.4 Vai troø cuûa voán ñaàu tö ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá bieån. 26 2.2 Thöïc traïng huy ñoäng voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän. 27 2.2.1 Huy ñoäng voán töø ngaân saùch nhaø nöôùc. 27 2.2.2 Huy ñoäng voán tín duïng. 30 2.2.3 Huy ñoäng voán töø caùc doanh nghieäp ñaàu tö vaøo kinh teá bieån. 32 2.2.4 Huy ñoäng voán nöôùc ngoaøi. 33 2.2.5 Huy ñoäng töø thò tröôøng voán. 36 2.3 Ñaùnh giaù chung coâng taùc huy ñoäng voán cho ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän thôøi gian qua. 36 CHÖÔNGIII: MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP HUY ÑOÄNG VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ BIEÅN BÌNH THUAÄN GIAI ÑOAÏN 2006 - 2010. 40 3.1 Quan ñieåm vaø muïc tieâu phaùt trieån kinh teá bieån. 40 3.2 Nhöõng ñònh höôùng cô baûn phaùt trieån kinh teá bieån ñeán naêm 2010. 42 3.2.1 Öu tieân haøng ñaàu laø ñaàu tö ñuùng möùc ñeå phaùt trieån maïnh kinh teá du lòch. 42 3.2.2 Taäp trung trieån khai thöïc hieän coù hieäu quûa caùc chöông trình muïc tieâu cuûa ngaønh thuûy saûn. 43 3.2.3 Hoaøn thieän, phaùt trieån caùc tuyeán giao thoâng, caùc coâng trình ven bieån ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong quy hoaïch. 43 3.3 Döï baùo nhu caàu voán cho ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån giai ñoaïn 2006 – 2010. 44 3.4 Moät soá giaûi phaùp huy ñoäng voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän. 45 3.4.1 Caùc giaûi phaùp vó moâ. 45 3.4.1.1 Xaây döïng vaø hoaøn thieän khuoân khoå phaùp lyù veà bieån, taïo 45 GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  4. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 3 moâi tröôøng ñaàu tö an toaøn, haáp daãn ñeå thu huùt ñaàu tö. 3.4.1.2 Hoaøn thieän caùc coâng cuï huy ñoäng voán cho NSNN. 47 3.4.1.3 Hoaøn thieän vaø phaùt trieån thò tröôøng taøi chính. 48 3.4.1.4 Hoaøn thieän caùc coâng cuï taøi chính vó moâ hoã trôï cho quùa 49 trình huy ñoäng voán. 3.4.2 Caùc giaûi phaùp cuûa ñòa phöông. 50 3.4.2.1 Giaûi phaùp huy ñoäng voán töø NSNN. 51 3.4.2.2 Giaûi phaùp huy ñoäng voán tín duïng. 53 3.4.2.3 Giaûi phaùp huy ñoäng voán töø caùc doanh nghieäp ñaàu tö vaøo kinh teá bieån. 54 3.4.2.4 Caùc giaûi phaùp hoã trôï khaùc. 56 KEÁT LUAÄN. 60 TAØI LIEÄU THAM KHAÛO. GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  5. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 4 LÔØI MÔÛ ÑAÀU Vieäc taäp trung vaøo phaùt trieån kinh teá bieån trong söï nghieäp xaây döïng vaø baûo veä Toå quoác khoâng chæ bôûi theá kyû XXI maø chuùng ta ñang böôùc vaøo ñöôïc coi laø theá kyû ñaïi döông, caùc quoác gia coù bieån ñeàu nhaát loaït höôùng veà bieån ñeå taêng cöôøng tieàm löïc kinh teá cuûa mình, treân thöïc teá, bieån Vieät Nam chöùa ñöïng nhieàu tieàm naêng phaùt trieån kinh teá raát lôùn. Töø vò trí chieán löôïc cuûa bieån - nhaân toá ñòa lôïi ñaëc bieät cuûa söï phaùt trieån, ñeán caùc nguoàn taøi nguyeân bieån phong phuù vaø ña daïng coù khaû naêng khai thaùc lôùn nhö taøi nguyeân veà haûi ñaëc saûn, taøi nguyeân du lòch bieån, taøi nguyeân veà daàu khí hay caùc taøi nguyeân khoaùng saûn khaùc ôû vuøng ven bieån nhö than, saét, titan, caùt thuûy tinh vaø caùc loaïi vaät lieäu xaây döïng khaùc. Kinh teá bieån cuûa Vieät Nam trong giai ñoaïn ñoåi môùi vöøa qua ñaõ coù böôùc phaùt trieån ñaùng keå. Cô caáu ngaønh ngheà ñang coù söï thay ñoåi, vieäc khai thaùc nguoàn lôïi bieån ñaõ coù ñoùng goùp quan troïng cho söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Kinh teá bieån ñaõ ñöôïc chuù yù hôn, nhöng nhìn chung quy moâ kinh teá bieån cuûa Vieät Nam coøn nhoû beù chöa töông xöùng vôùi tieàm naêng kinh teá bieån cuûa nöôùc ta. Trong xu höôùng chung cuûa theá giôùi ñang noã löïc gia taêng toác ñoâï phaùt trieån baèng caùch huy ñoäng moïi nguoàn löïc saün coù, laø moät quoác gia bieån, chuùng caàn thöïc hieän nhieàu giaûi phaùp nhaèm taêng cöôøng hôn nöõa nhöõng khaû naêng vöôn ra bieån ñeå sôùm “trôû thaønh moät nöôùc maïnh veà kinh teá bieån”. Laø moät tænh ven bieån Duyeân haûi thuoäc vuøng kinh teá mieàn Ñoâng Nam Boä, Bình Thuaän cuõng khoâng naèm ngoaøi xu höôùng phaùt trieån chung ñoù. Ñeå thöïc hieän thaønh coâng muïc tieâu treân, moät trong nhöõng giaûi phaùp chuû yeáu ñöôïc thöïc hieän laø coâng taùc huy ñoäng vaø söû duïng voán cho ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån. Vôùi mong muoán ñöôïc goùp phaàn nhoû beù cuûa baûn thaân vaøo vieäc phaân tích, ñaùnh giaù thöïc traïng cuûa coâng taùc huy ñoäng voán thôøi gian qua, töø ñoù ñeà xuaát moät soá giaûi phaùp cô baûn nhaèm thuùc ñaåy coâng taùc huy ñoäng voán cho ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån cuûa Tænh Bình Thuaän thôøi gian tôùi, toâi xin choïn ñeà taøi nghieân cöùu cho luaän vaên toát nghieäp Cao hoïc cuûa mình laø “ Moät soá giaûi phaùp huy ñoäng voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån Tænh Bình Thuaän giai ñoaïn 2006-2010”. GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  6. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 5 Luaän vaên ñöôïc nghieân cöùu chuû yeáu baèng phöông phaùp moâ taû, toång hôïp, phaân tích vaø choïn loïc nhöõng kieán thöùc lyù luaän vaø thöïc tieãn coâng taùc huy ñoäng voán cho phaùt tieån kinh teá bieån taïi Bình Thuaän. Nguoàn soá lieäu ñöôïc thu thaäp töø caùc baùo caùo toång keát, baùo caùo quy hoaïch cuûa caùc ban ngaønh trong Tænh, töø Cuïc thoáng keâ, töø ñeà aùn phaùt trieån kinh teá bieån cuûa Tænh Bình Thuaän. Keát caáu cuûa luaän vaên goàm 3 chöông ngoaøi phaàn môû ñaàu vaø keát luaän - CHÖÔNG1: Cô sôû lyù luaän veà voán vaø caùc nguoàn voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá trong neàn kinh teá thò tröôøng. - CHÖÔNG 2: Thöïc traïng huy ñoäng voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån cuûa Bình Thuaän. - CHÖÔNG 3: Moät soá giaûi phaùp huy ñoäng voán ñaàu tö phaùt trieån kinh teá bieån Bình Thuaän giai ñoaïn 2006-2010. Trong quùa trình nghieân cöùu thöïc hieän luaän vaên, do naêng löïc cuûa baûn thaân coøn haïn cheá, chaéc chaén luaän vaên seõ khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt, raát mong ñöôïc söï quan taâm goùp yù cuûa quùy thaày coâ. Xin chaân thaønh caûm ôn quùy thaày coâ Khoa Sau ñaïi hoïc, Khoa Taøi chính nhaø nöôùc, Khoa Taøi chính doanh nghieäp, Khoa Tieàn teä ngaân haøng Tröôøng ñaïi hoïc kinh teá TP Hoà Chí Minh ñaõ taän tình chæ baûo. Ñaëc bieät laø TS. Ung Thò Minh Leä, ngöôøi ñaõ taän tình höôùng daãn em hoaøn thaønh luaän vaên toát nghieäp naøy. GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  7. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 6 CHÖÔNG I CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ VOÁN VAØ CAÙC NGUOÀN VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ TRONG NEÀN KINH TEÁ THÒ TRÖÔØNG. 1.1 Voán vôùi quùa trình phaùt trieån kinh teá. 1.1 .1 Khaùi nieäm veà voán ñaàu tö. Taøi saûn cuûa moät quoác gia bao goàm taøi nguyeân thieân nhieân, taøi saûn do con ngöôøi taïo ra vaø nguoàn nhaân löïc. Taøi saûn nhaân taïo bao goàm toaøn boä cuûa caûi vaät chaát ñöôïc tích luõy trong quùa trình phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc. Nhöõng taøi saûn naøy ñöôïc chia thaønh 2 nhoùm goàm 9 loaïi: Nhoùm thöù nhaát laø nhöõng taøi saûn ñöôïc söû duïng laøm phöông tieän phuïc vuï cho quùa trình saûn xuaát ñöôïc goïi laø taøi saûn saûn xuaát, bao goàm: 1. Coâng xöôûng, nhaø maùy. 2. Caùc truï sôû cô quan, trang thieát bò vaên phoøng. 3. Maùy moùc thieát bò, phöông tieän vaän taûi. 4. Cô sôû haï taàng. 5. Toàn kho cuûa taát caû haøng hoùa. Nhoùm thöù hai laø nhöõng taøi saûn coù tính chaát chung laø khoâng tham gia tröïc tieáp vaøo quùa trình saûn xuaát ñöôïc goïi laø taøi saûn phi saûn xuaát, bao goàm: 6. Caùc coâng trình coâng coäng. 7. Caùc coâng trình kieán truùc quoác gia. 8. Nhaø ôû. 9. Caùc cô sôû quaân söï. Do ñaëc ñieåm cuûa vieäc söû duïng taøi saûn laø söû duïng trong thôøi gian daøi vaø bò hao moøn daàn, ñoàng thôøi do nhu caàu söû duïng ngaøy caøng taêng veà taøi saûn cho neân caàn phaûi tieán haønh thöôøng xuyeân vieäc buø ñaép hao moøn taøi saûn, ñoåi môùi taøi saûn vaø taêng theâm khoái löôïng taøi saûn môùi. Quùa trình naøy ñöôïc tieán haønh thoâng qua hoaït ñoäng ñaàu tö. Theo tính chaát söû duïng cuûa voán ñaàu tö, coù theå chia laøm hai loaïi voán ñaàu tö saûn xuaát vaø voán ñaàu tö phi saûn xuaát. Nhö vaäy, voán ñaàu tö hieåu theo nghóa roäng laø toaøn boä nguoàn löïc ñöa vaøo hoaït ñoäng cuûa neàn kinh teá – xaõ hoäi. Hieåu theo nghóa heïp voán ñaàu tö laø nguoàn GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  8. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 7 löïc ñöôïc theå hieän baèng tieàn cuûa moãi caù nhaân, doanh nghieäp vaø cuûa quoác gia ñöa vaøo hoaït ñoäng kinh teá – xaõ hoäi. Hoaït ñoäng ñaàu tö laø vieäc söû duïng voán ñaàu tö ñeå phuïc hoài naêng löïc saûn xuaát vaø taïo ra naêng löïc saûn xuaát môùi, ñoù laø quùa trình chuyeån hoùa voán thaønh caùc taøi saûn phuïc vuï cho quùa trình saûn xuaát nhaèm laøm taêng taøi saûn caù nhaân, taøi saûn doanh nghieäp vaø taøi saûn quoác gia. 1.1.2 Caùc nguoàn voán ñaàu tö: Toaøn boä thu nhaäp cuûa moät quoác gia trong quaù trình söû duïng ñöôïc chia thaønh ba quõy: quõy buø ñaép, quõy tích luõy vaø quõy tieâu duøng. Quõy buø ñaép vaø quõy tích luõy laø nguoàn goác ñeå hình thaønh voán ñaàu tö. Quõy buø ñaép veà baûn chaát chæ nhaèm buø ñaép laïi nhöõng taøi saûn ñaõ hao moøn, nhöng trong quùa trình söû duïng noù cuõng coù yù nghóa ñoùng goùp vaøo quùa trình ñaàu tö taêng tröôûng kinh teá gaén lieàn vôùi quùa trình ñoåi môùi coâng ngheä. Quõy tích luõy laø nguoàn cô baûn ñeå ñaàu tö cho taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Toaøn boä quõy tích luõy ñöôïc hình thaønh töø caùc khoaûn tieát kieäm. Xu höôùng chung laø khi neàn kinh teá caøng phaùt trieån thì tyû leä tích luõy coù khaû naêng caøng cao. Ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, ñaëc bieät laø nhöõng nöôùc coù thu nhaäp thaáp thì quy moâ vaø tyû leä tích luõy ñeàu thaáp trong khi yeâu caàu cuûa söï phaùt trieån kinh teá ngaøy caøng taêng ñoøi hoûi nguoàn voán ñaàu tö lôùn. Ñieàu ñoù ñaët ra söï caàn thieát phaûi coù nguoàn hoã trôï voán töø nöôùc ngoaøi. Maët khaùc, trong söï giao löu quoác teá vaø toaøn caàu hoùa kinh teá hieän nay, ngay ñoái vôùi caùc nöôùc coâng nghieäp phaùt trieån vaãn caàn coù söï keát hôïp giöõa voán ñaàu tö trong nöôùc vaø voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñeå phaùt trieån kinh teá. Nhö vaäy, ñoái vôùi moät nöôùc voán ñaàu tö ñöôïc hình thaønh töø tieát kieäm trong nöôùc vaø tieát kieäm cuûa nöôùc ngoaøi. Tieát kieäm trong nöôùc bao goàm: tieát kieäm cuûa Ngaân saùch nhaø nöôùc, tieát kieäm cuûa caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá vaø tieát kieäm cuûa daân cö, ñaây laø nguoàn hình thaønh voán ñaàu tö trong nöôùc. Tieát kieäm cuûa nöôùc ngoaøi hình thaønh voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi döôùi caùc daïng ñaàu tö tröïc tieáp, giaùn tieáp vaø voán vieän trôï phaùt trieån. 1.1.2.1 Nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc. Nguoàn voán ñaàu tö trong nöôùc theå hieän söùc maïnh noäi löïc cuûa moät quoác gia. Nguoàn voán naøy coù öu ñieåm laø oån ñònh, beàn vöõng, chi phí thaáp, giaûm thieåu ñöôïc GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  9. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 8 ruûi ro vaø haäu quûa xaáu ñoái vôùi neàn kinh teá do nhöõng taùc ñoäng töø beân ngoaøi. Nguoàn voán trong nöôùc ñöôïc hình thaønh töø caùc nguoàn tieát kieäm trong neàn kinh teá. Voán Ngaân saùch nhaø nöôùc (NSNN) hay tieát kieäm cuûa NSNN: laø soá cheânh leäch döông giöõa toång caùc khoaûn thu mang tính khoâng hoaøn laïi (chuû yeáu laø thueá ) vôùi toång chi tieâu duøng cuûa ngaân saùch. Tieát kieäm ôû khaâu taøi chính naøy seõ hình thaønh neân nguoàn voán ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc. Ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, do tieát kieäm cuûa neàn kinh teá bò haïn cheá, cho neân, ñeå duy trì söï taêng tröôûng kinh teá vaø môû roäng ñaàu tö ñoøi hoûi nhaø nöôùc phaûi gia taêng tieát kieäm NSNN treân cô sôû keát hôïp hoaøn thieän chính saùch thueá vaø chi tieâu. Nhö vaäy, voán ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc laø moät phaàn tieát kieäm chi tieâu duøng thöôøng xuyeân cuûa NSNN ñeå chi cho ñaàu tö phaùt trieån. Nguoàn voán naøy phuï thuoäc vaøo khaû naêng taäp trung thu nhaäp quoác daân vaøo NSNN vaø quy moâ chi tieâu duøng thöôøng xuyeân cuûa NSNN. Voán ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá: laø khoaûn tieát kieäm cuûa caùc doanh nghieäp (doanh nghieäp nhaø nöôùc vaø doanh nghieäp tö nhaân), caùc toå chöùc kinh teá (goïi chung laø caùc coâng ty). Khoaûn tieát kieäm naøy ñöôïc hình thaønh töø lôïi nhuaän trong kinh doanh daønh boå sung voán kinh doanh (hay coøn goïi laø lôïi nhuaän khoâng chia) vaø quõy khaáu hao taøi saûn coá ñònh cuûa coâng ty. Tieát kieäm cuûa coâng ty laø moät boä phaän quan troïng cuûa voán ñaàu tö nhaèm môû roäng quy moâ kinh doanh, ñoåi môùi trang thieát bò, ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp hoaëc ñaàu tö thaønh laäp doanh nghieäp môùi goùp phaàn phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Voán huy ñoäng trong daân cö : laø khoaûn tieát kieäm cuûa caùc hoä gia ñình vaø caùc toå chöùc ñoaøn theå xaõ hoäi, khoaûn tieát kieäm naøy phuï thuoäc vaøo thu nhaäp vaø chi tieâu cuûa caùc hoä gia ñình. Ñaây laø khoaûn tieàn coøn laïi cuûa thu nhaäp sau khi ñaõ söû duïng cho tieâu duøng thöôøng xuyeân. Quy moâ tieát kieäm trong khu vöïc daân cö chòu aûnh höôûng bôûi caùc nhaân toá tröïc tieáp nhö : trình ñoä phaùt trieån kinh teá; thu nhaäp bình quaân ñaàu ngöôøi; chính saùch laõi suaát; chính saùch thueá; chính saùch an sinh xaõ hoäi; söï oån ñònh kinh teá vó moâ… GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  10. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 9 Tieát kieäm cuûa khu vöïc daân cö giöõ vai troø quan troïng trong heä thoáng taøi chính do coù khaû naêng chuyeån hoùa nhanh choùng thaønh caùc nguoàn voán ñaàu tö thoâng qua caùc hình thöùc nhö : gôûi tieát kieäm vaøo caùc toå chöùc tín duïng, mua chöùng khoaùn treân thò tröôøng taøi chính, tröïc tieáp ñaàu tö kinh doanh…Tieát kieäm cuûa khu vöïc daân cö cuõng deã daøng chuyeån thaønh nguoàn voán ñaàu tö cuûa Nhaø nöôùc thoâng qua vieäc mua traùi phieáu chính phuû hoaëc chuyeån thaønh nguoàn voán ñaàu tö cuûa doanh nghieäp baèng vieäc mua traùi phieáu, coå phieáu cuûa caùc coâng ty phaùt haønh. 1.1.2.2 Nguoàn voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi bao goàm voán ñaàu tö giaùn tieáp vaø voán ñaàu tö tröïc tieáp. Voán ñaàu tö giaùn tieáp laø nhöõng khoaûn ñaàu tö thöïc hieän thoâng qua caùc hoaït ñoäng cho vay vaø vieän trôï. Nguoàn voán coù theå laø cuûa chính phuû caùc nöôùc, coù theå laø cuûa caùc toå chöùc quoác teá . Ñaàu tö giaùn tieáp nöôùc ngoaøi bao goàm vieän trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA) vaø vieän trôï cuûa caùc toå chöùc phi chính phuû (NGO). Vieän trôï phaùt trieån chính thöùc (ODA: Official Development Assistance). ODA laø nguoàn taøi trôï phaùt trieån do caùc cô quan chính thöùc (chính quyeàn trung öông hay ñòa phöông) cuûa moät nöôùc hoaëc moät toå chöùc quoác teá vieän trôï cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhaèm thuùc ñaåy söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa caùc nöôùc naøy. Nguoàn ODA khoâng chæ töø caùc nöôùc Chaâu Aâu chieám ñaïi boä phaän khoaûng 85%, ngoaøi ra coøn töø Nga vaø caùc nöôùc Ñoâng Aâu 10% vaø caùc nöôùc AÛ Raäp coù daàu moû 5%. Nguoàn vieän trôï phaùt trieån chính thöùc ñöôïc thöïc hieän treân cô sôû song phöông hoaëc ña phöông. Trong ñoù vieän trôï song phöông chieám ñeán 80% trong toång nguoàn ODA. Vieän trôï ña phöông thöôøng chieám 20% vaø ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc toå chöùc quoác teá nhö caùc toå chöùc Lieân Hieäp Quoác (UNDP, UNICEF…); IMF; WB; ADB; OPEC…. Noäi dung cuûa vieän trôï ODA goàm: + Vieän trôï khoâng hoaøn laïi ( thöôøng chieám 25% toång voán ODA). + Hôïp taùc kyõ thuaät. + Cho vay öu ñaõi: bao goàm cho vay khoâng laõi suaát vaø cho vay vôùi laõi suaát öu ñaõi (laõi suaát thaáp, thôøi haïn traû nôï daøi). GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  11. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 10 Nguoàn vieän trôï ODA thöôøng ñöôïc ñaàu tö cho coâng coäng ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån nhö ñaàu tö cho giaùo duïc, y teá, giao thoâng …Nguoàn voán ODA tuy coù öu ñieåm veà chi phí söû duïng, nhöng caùc nöôùc tieáp nhaän duøng nguoàn voán naøy thöôøng xuyeân phaûi ñoái maët vôùi nhöõng thöû thaùch raát lôùn ñoù laø gaùnh naëng nôï quoác gia trong töông lai, chaáp nhaän nhöõng ñieàu kieän vaø raøng buoäc khaét khe veà thuû tuïc chuyeån giao voán, ñoâi khi coøn gaén vôùi caû nhöõng ñieàu kieän veà chính trò cuûa Chính phuû vaø caùc toå chöùc quoác teá ñoái vôùi Chính phuû nöôùc tieáp nhaän. Beân caïnh ñoù, do trình ñoä quaûn lyù cuûa caùc nöôùc ñang phaùt trieån coøn thaáp cho neân hieäu quaû söû duïng nguoàn voán naøy khoâng cao, laøm cho nhieàu nöôùc laâm vaøo caûnh nôï naàn choàng chaát vaø neàn kinh teá khoâng phaùt trieån ñöôïc. Vì vaäy, vaán ñeà quan troïng laø caàn phaûi naâng cao hieäu quûa quaûn lyù vaø söû duïng nguoàn voán ODA ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu phaùt trieån kinh teá ñaõ ñeà ra. Vieän trôï cuûa caùc toå chöùc phi chính phuû (NGO: Non – Government Organization) laø caùc khoaûn vieän trôï khoâng hoaøn laïi. Tröôùc ñaây loaïi vieän trôï naøy chuû yeáu laø vaät chaát, ñaùp öùng nhöõng nhu caàu phuïc vuï cho muïc ñích nhaân ñaïo nhö cung caáp thuoác men cho caùc trung taâm y teá, choã ôû vaø löông thöïc cho caùc naïn nhaân thieân tai… Hieän nay, loaïi vieän trôï naøy ñöôïc thöïc hieän nhieàu hôn baèng caùc chöông trình phaùt trieån daøi haïn, coù söï hoã trôï cuûa caùc chuyeân gia thöôøng truù vaø tieàn maët nhö huaán luyeän nhöõng ngöôøi laøm coâng taùc baûo veä söùc khoûe, thieát laäp caùc döï aùn tín duïng, cung caáp nöôùc saïch ôû noâng thoân, cung caáp dinh döôõng vaø söùc khoûe ban ñaàu… Voán ñaàu tö tröïc tieáp cuûa nöôùc ngoaøi (FDI: Foreign Direct Investment): ñaây laø nguoàn voán do caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöa voán vaøo moät nöôùc ñeå ñaàu tö tröïc tieáp baèng vieäc thöïc hieän caùc döï aùn saûn xuaát, kinh doanh, goùp voán vaøo caùc coâng ty, lieân doanh hoaëc caùc doanh nghieäp 100% voán nöôùc ngoaøi. Laø nguoàn voán lôùn coù yù nghóa quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá, FDI ñaõ vaø ñang trôû thaønh hình thöùc huy ñoäng voán nöôùc ngoaøi phoå bieán, taïo neân söï caïnh tranh gay gaét giöõa caùc nöôùc ñang phaùt trieån khi maø caùc nöôùc phaùt trieån ñang dòch chuyeån voán ñi tìm cô hoäi ñaàu tö ôû nöôùc ngoaøi nhaèm gia taêng khai thaùc lôïi theá so saùnh. Ñoái vôùi caùc nöôùc ñang phaùt trieån, voán ñaàu tö tröïc tieáp nöôùc ngoaøi mang yù nghiaõ quan troïng trong vieäc taïo neân cuù hích ban ñaàu cho söï taêng tröôûng. Bôûi leõ, khaùc vôùi nguoàn voán ODA, FDI khoâng chæ ñôn thuaàn ñöa voán ngoaïi teä vaøo nöôùc GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  12. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 11 sôû taïi, maø coøn keøm theo chuyeån giao coâng ngheä, trình ñoä quaûn lyù tieân tieán vaø khaû naêng tieáp caän thò tröôøng theá giôùi. Tieáp nhaän FDI laø lôïi theá hieån nhieân maø thôøi ñaïi taïo ra cho caùc nöôùc ñang phaùt trieån, caùc nöôùc tieáp nhaän caàn phaûi bieát khai thaùc trieät ñeå caùc lôïi theá coù theå coù cuûa nguoàn voán naøy. Tuy nhieân, FDI veà thöïc chaát cuõng laø moät khoaûn nôï, tröôùc sau noù vaãn khoâng thuoäc quyeàn sôû höõu vaø chi phoái cuûa nöôùc sôû taïi, nhaø ñaàu tö vaãn toaøn quyeàn söû duïng voán. Ngaøy hoâm nay nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi ñöa voán vaøo ñaàu tö vaø khi heát haïn hoï laïi ruùt voán ra gioáng nhö caùc khoaûn nôï - coù vay coù traû. Hôn nöõa trong caùc khoaûn vay nôï, möùc laõi suaát thöôøng do hai beân thoûa thuaän tröôùc, coøn trong ñaàu tö tröïc tieáp, chuû ñaàu tö bao giôø cuõng möu caàu lôïi nhuaän ñoái ña. Ngoaøi ra, caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö coøn coù theå phaûi gaùnh chòu moät soá thieät thoøi do phaûi daønh moät soá öu ñaõi cho caùc nhaø ñaàu tö hay bò caùc nhaø ñaàu tö nöôùc ngoaøi chuyeån giaù thoâng qua nhaäp khaåu caùc nhaân toá ñaàu vaøo vaø xuaát khaåu saûn phaåm, cuõng nhö coù theå bò chuyeån giao coâng ngheä vaø kyõ thuaät laïc haäu. Voán ñaàu tö thoâng qua thò tröôøng voán. - Phaùt haønh chöùng khoaùn treân thò tröôøng chöùng khoaùn (TTCK) trong nöôùc. Vôùi söï chuyeân moân hoùa veà mua baùn caùc loaïi chöùng khoaùn, TTCK ñöôïc xem nhö moät cô sôû haï taàng taøi chính ñeå huy ñoäng moïi nguoàn voán nhaøn roãi cuûa coâng chuùng trong vaø ngoaøi nöôùc, taïo neân nguoàn voán ñaàu tö trung vaø daøi haïn cho neàn kinh teá. TTCK coù nhöõng öu ñieåm laø huy ñoäng voán vôùi phaïm vi roäng raõi vaø linh hoaït, ñaùp öùng nhanh choùng nhöõng nhu caàu khaùc nhau cuûa ngöôøi caàn voán, ñaûm baûo hieäu quûa vaø thôøi gian löïa choïn. Coøn ñoái vôùi caùc nhaø ñaàu tö, treân TTCK, caùc hình thöùc boû voán cuûa hoï trôû neân linh hoaït, vì vaäy coù theå haïn cheá toái ña nhöõng ruûi ro trong ñaàu tö… Ngaøy nay TTCK ñaõ trôû thaønh moät keânh huy ñoäng voán nöôùc ngoaøi raát hieäu quûa; ñoàng thôøi taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho neàn kinh teá trong nöôùc hoøa nhaäp vaøo neàn kinh teá theá giôùi. - Phaùt haønh chöùng khoaùn treân thò tröôøng taøi chính quoác teá. Öu ñieåm cuûa phöông thöùc naøy laø huy ñoäng voán tröïc tieáp, khoâng phaûi thoâng qua caùc toå chöùc taøi chính trung gian neân chi phí söû duïng voán thaáp hôn caùc khoaûn vay tín duïng. Ngöôøi ñi vay coù theå laø doanh nghieäp hoaëc chính phuû. Tuy nhieân, vieäc tìm kieám voán treân thò tröôøng taøi chính quoác teá vaãn coù nhieàu khoù khaên vaø thöû thaùch, ñaëc bieät laø caùc tieâu chuaån tín nhieäm cuûa chöùng khoaùn ñeå ñöôïc chaáp nhaän giao dòch GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  13. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 12 taïi caùc thò tröôøng taøi chính quoác teá. Do vaäy, caùc loaïi chöùng khoaùn löu haønh treân thò tröôøng taøi chính quoác teá phoå bieán laø traùi phieáu chính phuû. Ngoaøi ra, vieäc huy ñoäng voán nöôùc ngoaøi coøn ñöôïc thöïc hieän thoâng qua caùc hoaït ñoäng thueâ taøi chính, tín duïng thöông maïi, tín duïng ngaân haøng… Nhö vaäy, voán cho ñaàu tö phaùt trieån neàn kinh teá ñöôïc huy ñoäng töø caû nguoàn voán trong nöôùc laãn nguoàn voán nöôùc ngoaøi. Moãi nguoàn voán coù öu theá vaø nhöôïc ñieåm rieâng, ñoøi hoûi caùc nöôùc caàn phaûi bieát thai thaùc vaø söû duïng caùc nguoàn voán moät caùch thích hôïp ñeå thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá nhanh vaø beàn vöõng. 1.2 Vai troø cuûa voán vôùi quùa trình phaùt trieån kinh teá. Trong quùa trình ñaàu tö ñeå taïo söï taêng tröôûng vaø phaùt trieån thì yeáu toá vaät chaát coù tính tieàn ñeà khoâng theå thieáu ñöôïc ñoù laø voán. Töø thöïc tieãn cuûa caùc nöôùc coù möùc taêng tröôûng cao cho thaáy voán laø moät nhaân toá ñaëc bieät quan troïng, laø chìa khoaù cuûa söï thaønh coâng veà taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Cuï theå: Vai troø cuûa voán ñoái vôùi phaùt trieån kinh teá theå hieän qua vieäc voán baûo ñaûm söï keát hôïp caân ñoái giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö taïo neân söï caân baèng kinh teá vó moâ. Tieát kieäm chính laø nguoàn goác cuûa ñaàu tö, nhöng trong neàn kinh teá thò tröôøng, tieát kieäm vaø ñaàu tö ñöôïc thöïc hieän bôûi caùc chuû theå khaùc nhau. Coâng chuùng quyeát ñònh tieát kieäm bao nhieâu trong thu nhaäp cuûa mình vaø doanh nghieäp quyeát ñònh môû roäng quy moâ ñaàu tö ôû möùc ñoä naøo, taát caû ñeàu laø nhöõng bieán coá ñoäc laäp. Vì vaäy, giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö khoù aên khôùp vôùi nhau, neân deã daãn ñeán tình traïng neàn kinh teá bò thöøa hoaëc thieáu voán laøm cho söï phaùt trieån khoâng oån ñònh, taêng tröôûng thaáp, thaát nghieäp gia taêng… Nhö vaäy, ñeå oån ñònh neàn kinh teá vaø thieát laäp söï caân baèng giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö ñoøi hoûi phaûi coù söï can thieäp cuûa nhaø nöôùc. Trong tình traïng thöøa voán, nhaø nöôùc phaûi khuyeán khích ñaàu tö vaø kích caàu tieâu duøng ñeå tieâu hoaù coù hieäu quûa löôïng voán töø tieát kieäm. Trong tröôøng hôïp thieáu voán, nhaø nöôùc phaûi coù chính saùch thu huùt voán töø beân ngoaøi, kieåm soaùt vaø naâng cao hieäu quaû haáp thuï voán cuûa neàn kinh teá, ñoàng thôøi phaûi thöïc haønh tieát kieäm ñeå naâng cao tyû troïng nguoàn voán trong nöôùc. Söï chu chuyeån voán seõ taïo neân söï caân baèng vó moâ giöõa tieát kieäm vaø ñaàu tö , goùp phaàn oån ñònh vaø phaùt trieån kinh teá. Vai troø cuûa voán coøn theå hieän ôû choã, voán taùc ñoäng ñeán toác ñoä taêng tröôûng vaø phaùt trieån kinh teá. Thieáu voán caùc nguoàn löïc töï nhieân nhö ñaát ñai, taøi nguyeân, GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  14. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 13 lao ñoäng chæ naèm döôùi daïng tieàm naêng. Muoán khai thaùc toát caùc nguoàn löïc naøy ñoøi hoûi neàn kinh teá luoân phaûi duy trì moät tyû leä voán ñaàu tö nhaát ñònh. Thaät vaäy, moâ hình taêng tröôûng kinh teá cuûa Harrod – Domar ñaõ chöùng minh coù söï quan heä tyû leä thuaän giöõa tyû leä voán ñaàu tö vaø tyû leä taêng tröôûng thu nhaäp quoác noäi (GDP). Möùc taêng GDP = Möùc taêng voán ñaàu tö / ICOR (ICOR laø heä soá taêng tröôûng voán – ñaàu ra, bieåu thò hieäu quûa cuûa vieäc söû duïng voán ñaàu tö) Nhö vaäy, vôùi heä soá ICOR nhaát ñònh thì tyû leä voán ñaàu tö taêng leân seõ laøm taêng toác ñoä taêng tröôûng vaø ngöôïc laïi. Theo toång keát cuûa Ngaân haøng Theá giôùi veà söï taêng tröôûng ôû caùc nöôùc ñang phaùt trieån trong giai ñoaïn 1965-1987 vaø ngay caû ôû caùc nöôùc phaùt trieån cho thaáy, nhoùm nöôùc taêng tröôûng cao, beân caïnh vieäc söû duïng voán ñaàu tö coù hieäu quûa, luoân coù tyû leä ñaàu tö lôùn hôn nhoùm nöôùc coù möùc taêng tröôûng chaäm. Ngoaøi nhöõng taùc ñoäng ñeán toác ñoä taêng tröôûng kinh teá, vieäc duy trì laâu daøi nguoàn cung caáp voán ñaàu tö moät caùch thích hôïp vaø hieäu quaû seõ goùp phaàn quan troïng ñeå ñaït ñöôïc nhöõng muïc tieâu phaùt trieån kinh teá. Ñieàu naøy theå hieän tröôùc heát ôû taùc ñoäng cuûa voán ñaàu tö ñeán vieäc phaùt trieån cô sôû haï taàng vaø söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá. Ñaàu tö voán vaøo cô sôû haï taàng seõ taïo neàn taûng cho söï phaùt trieån kinh teá moät caùch vöõng chaéc. Vieäc kieán taïo cô sôû haï taàng luoân phaûi ñi tröôùc moät böôùc ñeå môû ñöôøng cho neàn kinh teá phaùt trieån. Ngaân haøng Theá giôùi ñaõ nhaän ñònh raèng söï gia taêng toång saûn phaåm quoác gia thöôøng töông öùng vôùi söï gia taêng voán ñaàu tö vaøo cô sôû haï taàng. Vì vaäy, muoán phaùt trieån kinh teá caàn phaûi coù moät löôïng voán lôùn ñeå ñaàu tö vaøo cô sôû haï taàng. Maët khaùc, ñeå ñaït ñöôïc muïc ñích phaùt trieån kinh teá nhanh vaø beàn vöõng, caàn phaûi taïo cô caáu kinh teá toái öu phuø hôïp vôùi ñaëc ñieåm tình hình cuûa moãi nöôùc. Moät cô caáu kinh teá toái öu luoân baûo ñaûm söï phaùt trieån caân ñoái, haøi hoaø caû veà cô caáu ngaønh vaø cô caáu vuøng vaø laõnh thoå. Ôû ñaây, voán ñaàu tö ñoùng vai troø quan troïng trong vieäc khai thaùc hieäu quaû caùc nguoàn löïc tieàm naêng taïo ra ñoäng löïc ñaåy maïnh chuyeån dòch cô caáu theo höôùng toái öu, töø ñoù taïo ra söï phaùt trieån nhanh vaø beàn vöõng. Voán coøn laø ñieàu kieän khoâng theå thieáu trong vieäc taïo ra coâng aên vieäc laøm, qua ñoù naâng cao ñôøi soáng vaät chaát vaø vaên hoaù tinh thaàn cho ngöôøi daân, goùp phaàn GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  15. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 14 vaøo vieäc phaùt trieån giaùo duïc, y teá, vaên hoaù xaõ hoäi, thuùc ñaåy xaõ hoäi theo höôùng coâng baèng, vaên minh. Moãi loaïi voán ñaàu tö ñeàu coù nhöõng vai troø rieâng bieät ñoùng goùp vaøo söï phaùt trieån chung cuûa neàn kinh teá. Voán Ngaân saùch nhaø nöôùc. Moät trong caùc chöùc naêng quan troïng cuûa nhaø nöôùc hieän ñaïi laø chöùc naêng toå chöùc kinh teá. Ñeå thöïc hieän chöùc naêng naøy nhaø nöôùc söû duïng moät trong nhöõng coâng cuï taøi chính vó moâ laø NSNN ñeå phoái hôïp caùc nguoàn taøi chính cho söï phaùt trieån caùc ngaønh kinh teá quoác daân. Chi ñaàu tö phaùt trieån ñöôïc caáp phaùt chuû yeáu töø ngaân saùch trung öông vaø moät boä phaän ñaùng keå töø ngaân saùch ñòa phöông. Chi ñaàu tö phaùt trieån bao goàm nhöõng khoaûn chi cô baûn sau: - Chi ñaàu tö xaây döïng cô baûn theo caùc döï aùn phaùt trieån ñöôïc hoaïch ñònh bôûi nhaø nöôùc cho caùc coâng trình thuoäc keát caáu haï taàng, caùc coâng trình kinh teá, caùc coâng trình vaø döï aùn phaùt trieån vaên hoùa xaõ hoäi. - Chi ñaàu tö vaø hoã trôï voán cho caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc. - Chi goùp voán coå phaàn, voán lieân doanh vaøo caùc doanh nghieäp thuoäc lónh vöïc caàn thieát coù söï tham gia cuûa nhaø nöôùc. - Chi cho quõy hoã trôï ñaàu tö quoác gia vaø caùc quõy hoã trôï phaùt trieån ñoái vôùi caùc chöông trình, döï aùn phaùt trieån kinh teá. - Chi döï tröõ nhaø nöôùc. Trong toång soá chi cuûa taøi chính nhaø nöôùc cho ñaàu tö phaùt trieån thì khoaûn chi ñaàu tö xaây döïng caùc coâng trình keát caáu haï taàng kinh teá xaõ hoäi laø khoaûn taøi chính ñöôïc ñaàu tö cho caùc chöông trình phaùt trieån kinh teá coù tính chaát hình thaønh theá caân ñoái cuûa neàn kinh teá, taïo ra tieàn ñeà kích thích quùa trình vaän ñoäng voán cuûa caùc doanh nghieäp vaø tö nhaân, nhaèm muïc ñích taêng tröôûng kinh teá. Chi ñaàu tö xaây döïng cô baûn töø nguoàn taøi chính cuûa nhaø nöôùc höôùng vaøo cuûng coá vaø phaùt trieån heä thoáng cô sôû haï taàng cuûa neàn kinh teá (chi ñaàu tö cho caàu coáng, beán caûng, saân bay, heä thoáng thuûy lôïi, naêng löôïng, vaän taûi, vieãn thoâng…), caùc ngaønh coâng nghieäp cô baûn, caùc coâng trình kinh teá coù tính chieán löôïc, caùc coâng trình troïng ñieåm phuïc vuï phaùt trieån vaên hoùa xaõ hoäi, phuùc lôïi coâng coäng. Söï tham gia cuûa nhaø nöôùc vaøo caùc GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  16. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 15 lónh vöïc naøy coù yù nghóa raát quan troïng ñoái vôùi söï phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi; bôûi noù nhaèm kích thích ñaàu tö, giaûm chi phí saûn xuaát, môû roäng thò tröôøng, taêng cöôøng khaû naêng caïnh tranh ñoàng thôøi taïo ra caùc trung taâm kinh teá. Voán caáp phaùt thuoäc NSNN ñöôïc söû duïng ñeå ñaàu tö theo keá hoaïch nhaø nöôùc ñoái vôùi nhöõng döï aùn xaây döïng cô sôû haï taàng kinh teá, caùc döï aùn troàng röøng ñaàu nguoàn, röøng phoøng hoä, vöôøn quoác gia, khu baûo toàn thieân nhieân, caùc döï aùn xaây döïng coâng trình vaên hoùa, xaõ hoäi, phuùc lôïi coâng coäng, quaûn lyù nhaø nöôùc, khoa hoïc kyõ thuaät, an ninh quoác phoøng vaø caùc döï aùn troïng ñieåm cuûa nhaø nöôùc do chính phuû quyeát ñònh maø khoâng coù khaû naêng tröïc tieáp thu hoái voán. Voán tín duïng öu ñaõi thuoäc NSNN duøng ñeå chi ñaàu tö ñoái vôùi caùc döï aùn xaây döïng cô sôû haï taàng kinh teá, caùc cô sôû saûn xuaát taïo vieäc laøm, caùc döï aùn ñaàu tö troïng ñieåm cuûa nhaø nöôùc trong töøng thôøi kyø vaø moät soá döï aùn khaùc coù khaû naêng thu hoài voán ñaõ ñöôïc xaùc ñònh trong keá hoaïch ñaàu tö cuûa nhaø nöôùc. Voán tín duïng ngaân haøng. Tín duïng ngaân haøng laø chieác caàu noái giöõa caùc nguoàn cung caàu veà voán tieàn teä trong neàn kinh teá. Baèng vieäc huy ñoäng caùc nguoàn voán taïm thôøi nhaøn roãi töø caùc caù nhaân, caùc toå chöùc kinh teá ñeå boå sung kòp thôøi cho nhöõng doanh nghieäp, caù nhaân ñang gaëp thieáu huït veà voán moät khoaûn voán ñaàu tö caàn thieát ñeå phaùt trieån treân nguyeân taéc coù hoaøn traû. Caùc toå chöùc tín duïng goùp phaàn quan troïng trong vieäc ñieàu tieát caùc nguoàn voán taïo ñieàu kieän cho quaù trình saûn xuaát kinh doanh khoâng bò giaùn ñoaïn, ñoàng thôøi coøn giuùp cho caùc doanh nghieäp boå sung voán ñaàu tö ñeå môû roäng hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, ñoåi môùi coâng ngheä, caûi tieán quaûn lyù, töø ñoù thuùc ñaåy kinh teá phaùt trieån. Tín duïng ngaân haøng goùp phaàn khai thaùc coù hieäu quûa tieàm naêng veà lao ñoäng, ñaát ñai vaø taøi nguyeân thieân nhieân saün coù. Lao ñoäng Vieät Nam coøn raát doài daøo nhöng chöa ñöôïc khai thaùc söû duïng hôïp lyù. Neáu ngaønh ngaân haøng coù chính saùch phuø hôïp nhö ñaåy maïnh cho vay hoä saûn xuaát, môû roäng ñaàu tö voán tôùi taát caû caùc thaønh phaàn kinh teá, ñaàu tö vaøo caùc ngaønh, caùc lónh vöïc coù tieàm naêng phaùt trieån, coù lôïi theá caïnh tranh, seõ goùp phaàn khai thaùc tieàm naêng kinh teá, taän duïng söùc lao ñoäng xaõ hoäi, naâng cao hieäu quûa söû duïng ñaát ñai, maët nöôùc nhaèm taêng theâm cuûa caûi, vaät chaát, goùp phaàn taêng tröôûng kinh teá vaø gia taêng xuaát khaåu ñeå mang ngoaïi teä veà cho xaõ hoäi. GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  17. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 16 Voán ñaàu tö cuûa caùc doanh nghieäp, caùc toå chöùc kinh teá. Caùc doanh nghieäp nhaø nöôùc (DNNN) ñöôïc xaùc ñònh laø thaønh phaàn giöõ vai troø chuû ñaïo trong neàn kinh teá hieän ñang naém giöõ moät khoái löôïng voán Nhaø nöôùc khaù lôùn. Vôùi chuû tröông tieáp tuïc ñoåi môùi DNNN, hieäu quûa hoaït ñoäng cuûa khu vöïc kinh teá naøy ngaøy caøng ñöôïc khaúng ñònh, tích luõy cuûa caùc DNNN ngaøy caøng taêng vaø ñoùng goùp ñaùng keå vaøo toång qui moâ voán ñaàu tö cuûa toaøn xaõ hoäi. Voán cuûa caùc doanh nghieäp tö nhaân, caùc toå chöùc kinh teá laø moät boä phaän khoâng theå thieáu cuûa voán ñaàu tö. Bôûi caùc doanh nghieäp luoân coù nhu caàu ñaàu tö ñeå môû roäng quy moâ kinh doanh, ñoåi môùi trang thieát bò, ñoåi môùi coâng ngheä, naâng cao naêng löïc caïnh tranh cuûa doanh nghieäp hoaëc ñaàu tö thaønh laäp doanh nghieäp môùi töø ñoù goùp phaàn vaøo söï phaùt trieån kinh teá cuûa ñaát nöôùc. Voán ñaàu tö nöôùc ngoaøi. Ngoaøi caùc ñieàu kieän öu ñaõi veà laõi suaát, thôøi haïn cho vay daøi, khoái löôïng voán vay töông ñoái lôùn, voán ODA bao giôø cuõng coù yeáu toá khoâng hoaøn laïi khoaûng 25%. Voán ñaàu tö tröïc tieáp FDI khoâng chæ ñôn thuaàn laø voán ngoaïi teä, maø coøn keøm theo chuyeån giao coâng ngheä, trình ñoä quaûn lyù tieân tieán vaø khaû naêng tieáp caän thò tröôøng theá giôùi. Vì theá loaïi voán naøy coù taùc duïng cöïc kyø to lôùn ñoái vôùi quùa trình coâng nghieäp hoùa-hieän ñaïi hoùa, söï chuyeån dòch cô caáu kinh teá vaø toác ñoä taêng tröôûng nhanh ôû caùc nöôùc tieáp nhaän ñaàu tö. 1.3 Caùc chæ tieâu ñaùnh giaù hieäu quûa söû duïng voán. Voán ñaàu tö laø yeáu toá vaät chaát quyeát ñònh toác ñoä taêng tröôûng vaø naâng cao söùc caïnh tranh cuûa moät neàn kinh teá. Nhöng taêng tröôûng kinh teá vaø khaû naêng caïnh tranh cuûa moät quoác gia khoâng chæ döïa vaøo löôïng voán ñaàu tö nhieàu hay ít, maø quan troïng hôn laø hieäu quûa söû duïng löôïng voán naøy nhö theá naøo. Phaûn aùnh hieäu quûa söû duïng voán ñaàu tö coù nhieàu chæ tieâu vaø phöông phaùp tính toaùn khaùc nhau, nhöng chæ tieâu toång hôïp hôn caû laø döïa vaøo heä soá ICOR (ICOR laø heä soá gia taêng voán – ñaàu ra) trong moâ hình taêng tröôûng kinh teá do hai nhaø kinh teá Roy Harrod ôû Anh vaø Evsay Domar ôû Myõ ñaõ chæ ra. Heä soá naøy coù theå tính baèng coâng thöùc sau. I ICOR = (laàn) Δ GDP GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  18. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 17 Trong ñoù: I : Toång voán ñaàu tö phaùt trieån. Δ GDP : Möùc taêng GDP Heä soá ICOR theo phöông phaùp naøy theå hieän: Ñeå taêng theâm moät ñoàng GDP caàn phaûi taêng theâm bao nhieâu ñoàng voán ñaàu tö phaùt trieån toaøn xaõ hoäi. Möùc taêng GDP tyû leä thuaän vôùi möùc taêng voán ñaàu tö vaø tyû leä nghòch vôùi heä soá ICOR. Do vaäy, neàn kinh teá caøng phaùt trieån, ñeå taêng 1% GDP thì caàn löôïng voán ñaàu tö caøng voán. Ngoaøi ra coøn coù nhieàu chæ tieâu khaùc phaûn aùnh hieäu quûa cuûa vieäc söû duïng voán ñaàu tö nhö : - Tyû soá giaù trò xuaát khaåu / voán ñaàu tö. Chæ tieâu naøy ñöôïc ño baèng toång giaù trò xuaát khuaåu treân voán ñaàu tö, noù söû duïng ñeå ño löôøng khaû naêng taïo kim ngaïch xuaát khaåu. Chæ tieâu naøy noùi leân raèng vôùi 1 ñoàng voán ñaàu tö seõ taïo ra bao nhieâu giaù trò xuaát khaåu. - Thu ngaân saùch / voán ñaàu tö Chæ tieâu naøy ñöôïc tính baèng toång soá noäp ngaân saùch cuûa caùc ngaønh, lónh vöïc so vôùi voán ñaàu tö thöïc hieän haøng naêm. Chæ tieâu naøy ñöôïc so saùnh giöõa caùc khu vöïc khaùc nhau cuûa neàn kinh teá. Neáu tyû soá thu ngaân saùch treân voán ñaàu tö cuûa khu vöïc naøo cao hôn chöùng toû khu vöïc ñoù ñoùng goùp nhieàu hôn cho NSNN töø 1 ñôn vò voán ñaàu tö vaø chöùng toû khu vöïc naøy hoaït ñoäng hieäu quûa hôn xeùt treân phöông dieän taêng nguoàn thu cho NSNN. Hay caùc chæ tieâu veà keát quûa cuûa hoaït ñoäng ñaàu tö phaûn aùnh hieäu quûa nhö : - Chuyeån dòch cô caáu kinh teá. Voán ñaàu tö tham gia vaøo söï hình thaønh cô caáu voán ñaàu tö theo ngaønh, töø ñoù taùc ñoäng vaøo quùa trình chuyeån dòch cô caáu ngaønh. Treân giaùc ñoä naøy, moät cô caáu ñaàu tö phuø hôïp seõ goùp phaàn chuyeån dòch cô caáu kinh teá theo höôùng phuø hôïp vaø qua ñoù goùp phaàn taïo ra söï phaùt trieån. - Thuùc ñaåy taêng tröôûng kinh teá. - Naâng cao chaát löôïng nguoàn nhaân löïc… GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  19. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 18 CHÖÔNG II THÖÏC TRAÏNG HUY ÑOÄNG VOÁN ÑAÀU TÖ PHAÙT TRIEÅN KINH TEÁ BIEÅN BÌNH THUAÄN. 2.1 Kinh teá bieån Bình Thuaän – Vai troø vaø söï phaùt trieån. 2.1.1 Vai troø cuûa kinh teá bieån, ñaûo trong phaùt trieån kinh teá cuûa nöôùc ta. Vieät Nam naèm ôû rìa bieån ñoâng, moät bieån lôùn vaø laø moät boä phaän quan troïng cuûa Chaâu AÙ - Thaùi Bình Döông. Theo Luaät bieån quoác teá vaø tuyeân boá ngaøy 12/5/1977 cuûa Chính phuû ta thì Vieät Nam ngaøy nay laø moät quoác gia bieån, coù dieän tích vuøng bieån roäng gaáp 3 laàn dieän tích ñaát lieàn. Trong vuøng bieån Vieät Nam coù khoaûng 3 ngaøn haûi ñaûo lôùn nhoû, trong ñoù 66 ñaûo coù daân ôû thöôøng xuyeân. Vì vaäy, bieån, vuøng ven bieån vaø caùc haûi ñaûo cuûa nöôùc ta coù vò trí cöïc kyø quan troïng trong phaùt trieån kinh teá, veà chính trò vaø an ninh quoác phoøng. Bieån Ñoâng ñoùng vai troø laø “chieác caàu noái”, laø ñieàu kieän thuaän lôïi ñeå giao löu kinh teá giöõa nöôùc ta vôùi caùc nöôùc treân theá giôùi, ñaëc bieät laø vôùi caùc nöôùc trong khu vöïc Chaâu AÙ – Thaùi Bình Döông. Nhöõng naêm gaàn ñaây, trong xu theá ñoåi môùi vaø phaùt trieån chung cuûa caû nöôùc, kinh teá bieån ñaõ coù nhöõng böôùc phaùt trieån môùi vaø chieám moät tyû troïng ñaùng keå trong neàn kinh teá quoác daân. Daàu khí laø ngaønh coâng nghieäp khai thaùc quan troïng nhaát ôû theàm luïc ñòa nöôùc ta. Coâng taùc thaêm doø daàu khí ñöôïc xuùc tieán maïnh meõ treân toaøn vuøng bieån, nhaát laø ôû theàm luïc ñòa Ñoâng Nam Boä ñaõ phaùt hieän vaø ñöa vaøo khai thaùc nhieàu moû daàu khí. Ñaây laø nguoàn taøi nguyeân quan troïng khoâng nhöõng ñaùp öùng nhu caàu söû duïng laâu daøi ôû nöôùc ta maø coøn coù theå xuaát khaåu vôùi khoái löôïng lôùn, laøm tieàn ñeà cho söï phaùt trieån nhieàu ngaønh coâng nghieäp töø nguyeân lieäu daàu vaø khí ôû ñaát lieàn. Nguoàn lôïi thuûy saûn vuøng bieån nöôùc ta ñöôïc ñaùnh giaù vaøo loaïi phong phuù trong khu vöïc. Ngoaøi caù bieån laø nguoàn lôïi chính coøn nhieàu loaïi ñaëc saûn khaùc coù giaù trò kinh teá cao nhö toâm, cua, möïc, haûi saâm, rong bieån… Theo ñaùnh giaù sô boä, tröõ löôïng caù bieån Vieät Nam trong phaïm vi ñoä saâu töø 200 m nöôùc trôû vaøo ñaït khoaûng 3 trieäu taán, cho pheùp khai thaùc toái ña haøng naêm töø 1,2 – 1,4 trieäu taán maø GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
  20. Nguyeãn Thò Nhö Hoa - Luaän vaên Cao hoïc kinh teá Trang 19 khoâng aûnh höôûng ñeán nguoàn lôïi. Khaû naêng khai thaùc toâm bieån döï tính khoaûng töø 60 – 70 ngaøn taán/naêm, möïc töø 30 – 40 ngaøn taán/naêm. Caùc loaïi ñaëc saûn khaùc nhö cua, yeán saøo, haûi saâm, baøo ngö, trai ngoïc, soø huyeát, rong bieån… raát phong phuù, döï tính coù theå khai thaùc haøng traêm ngaøn taán/naêm. Ñaây laø nguoàn taøi nguyeân raát coù giaù trò vaø coù trieån voïng phaùt trieån khai thaùc, cheá bieán xuaát khaåu vôùi khoái löôïng lôùn trong töông lai. Ngoaøi ra, khaû naêng to lôùn veà phaùt trieån caûng bieån, vaän taûi bieån, du lòch bieån – ñaûo laø nhöõng yeáu toá quan troïng vaø goùp phaàn ñaåy nhanh toác ñoä taêng tröôûng kinh teá cuûa ñaát nöôùc noùi chung. 2.1.2 Vai troø cuûa bieån, ñaûo Bình Thuaän trong heä thoáng Bieån Ñoâng – Haûi ñaûo. Bình Thuaän laø tænh ven bieån thuoäc mieàn Ñoâng Nam Boä vôùi chieàu daøi 192 km bôø bieån vaø cuïm ñaûo Phuù Quùy goàm 10 ñaûo lôùn nhoû naèm ôû ngoaøi cuøng heä thoáng ñaûo ven bôø cöïc Nam Trung Boä, treân tuyeán giao löu giöõa ñaát lieàn vaø ñaûo Tröôøng Sa (caùch thaønh phoá Phan Thieát 120 km), caùch Vuõng Taøu 200 km, caùch Coân ñaûo 330 km vaø caùch quaàn ñaûo Tröôøng Sa 540 km. Cuïm ñaûo Phuù Quùy naèm gaàn ñöôøng haûi vaän quoác teá vôùi traïm ra ña quan saùt bieån hieän nay coù theå kieåm soaùt toaøn boä tuyeán haûi vaän quoác teá töø Ñoâng Baéc AÙ xuoáng Vònh Thaùi Lan nhö Vladivostok, Tokyo, Osaka, Seoul, Ñaøi Baéc, Hoàng Koâng… tôùi thaønh phoá Hoà Chí Minh, Singapore, Thaùi Lan neân coù vò trí cöïc kyø quan troïng veà an ninh quoác phoøng. Bieån Bình Thuaän laø moät ngö tröôøng khai thaùc haûi saûn quan troïng vaøo baäc nhaát cuûa caû nöôùc ôû cöïc Nam Trung Boä vaø Ñoâng Nam Boä, haøng naêm coù theå khai thaùc 100-150 ngaøn taán haûi saûn. Vieäc môû roäng ngö tröôøng khai thaùc ra vuøng bieån Tröôøng Sa vaø Coân ñaûo seõ cho pheùp taêng saûn löôïng gaáp nhieàu laàn vaø goùp phaàn baûo veä chuû quyeàn laõnh haûi Vieät Nam. Ngoaøi ra, treân vuøng bieån Bình Thuaän qua thaêm doø, khaûo saùt ñaõ phaùt hieän moät soá moû coù daàu vaø khí nhö : Raïng Ñoâng, Ru Bi, Sö tö ñen, Sö töû traéng, Emeraldtheo, ñoàng thôøi vuøng bieån Bình Thuaän coøn naèm gaàn khu vöïc khai thaùc daàu khí lôùn nhaát nöôùc ta hieän nay neân coù nhieàu trieån voïng ñeå trôû thaønh moät cô sôû haäu caàn quan troïng cho ngaønh haûi saûn vaø daàu khí. Vôùi vò trí ñòa lyù vaø tieàm naêng phaùt trieån lôùn lao nhö vaäy, trong chöông trình phaùt trieån kinh teá Bieån Ñoâng – Haûi ñaûo, Bình Thuaän ñöôïc xaùc ñònh laø moät GVHD.TS Ung Thò Minh Leä
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0