Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An

Chia sẻ: ViJiji ViJiji | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:89

Thêm vào BST

Báo xấu

19
lượt xem 11
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn được nghiên cứu với mục tiêu nhằm đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An từ năm 2017 đến năm 2019. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN TÔ HÀ GIANG NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN THẠNH HOÁ, TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8.34.02.01 Long An, năm 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ CÔNG NGHIỆP LONG AN TÔ HÀ GIANG NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN THẠNH HOÁ, TỈNH LONG AN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Chuyên ngành: Tài chính – Ngân hàng Mã số: 8.34.02.01 Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS NGUYỄN ĐĂNG DỜN Long An, năm 2020
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu, và kết quả trong luận văn là trung thực và chưa được công bố trong các tạp chí khoa học và công trình nào khác. Các thông tin số liệu trong luận văn này đều có nguồn gốc và được ghi chú rõ ràng./. Học viên thực hiện luận văn Tô Hà Giang
ii LỜI CẢM ƠN Trước tiên, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành và sâu sắc đối với các Thầy, Cô của trường Đại học Kinh tế Công nghiệp Long An đã giảng dạy trong chương trình Cao học Kinh tế, Chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, những người đã truyền đạt cho tác giả kiến thức hữu ích trong ngành tài chính ngân hàng, làm cơ sở cho tác giả hoàn thành tốt luận văn thạc sĩ này. Trong quá trình học tập, nghiên cứu và thực hiện luận văn, tác giả đã nhận được sự giúp đỡ, tạo điều kiện của các thầy cô. Đặc biệt, tác giả xin chân thành cám ơn PGS.TS Nguyễn Đăng Dờn, người thầy đã tận tâm, nhiệt tình hướng dẫn, chỉ bảo cho tác giả trong suốt thời gian thực hiện luận văn. Tác giả cũng xin chân thành cám ơn Ban lãnh đạo cũng như các anh chị đồng nghiệp tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An đã hỗ trợ, giúp đỡ cho tác giả trong việc thu thập các số liệu về tình hình hoạt động kinh doanh và hoạt động tín dụng cá nhân tại Chi nhánh để tác giả có thể hoàn thành luận văn một cách tốt nhất. Do thời gian làm luận văn có hạn và kinh nghiệm nghiên cứu khoa học chưa nhiều nên luận văn còn nhiều hạn chế, rất mong nhận được ý kiến đóng góp của quý Thầy, Cô và các anh chị học viên. Tác giả xin chân thành cảm ơn! Tác giả luận văn Tô Hà Giang
iii NỘI DUNG TÓM TẮT Hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An trong giai đoạn 2017 – 2019 đã đạt những kết quả tích cực. Cụ thể: Doanh số cho vay khách hàng cá nhân năm 2017 là 588.409 triệu đồng, với 1.685 khách hàng, chiếm thị phần 51,9% tại Thạnh Hoá. Đến năm 2019, dư nợ đạt 798.865 triệu đồng, với 1.492 khách hàng, chiếm thị phần 47%. Tuy nhiên, bên cạnh đó, hoạt động tín dụng cá nhân tại Đơn vị vẫn còn một số hạn chế nhất định như: tỷ lệ nợ quá hạn có xu hướng tăng (năm 2017 là 0,37%, năm 2019 là 0,7%), dư nợ tín dụng cá nhân có tăng nhưng không ổn định (năm 2019 tăng 30,4%, năm 2018 chỉ tăng 3,9%). Vì vậy, cần có sự nghiên cứu để phân tích thực trạng và đưa ra giải pháp thực hiện để nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An. Luận văn đã đạt được các mục tiêu nghiên cứu đề ra: (1) Tổng hợp về mặt lý luận đối với hiệu quả tín dụng của Ngân hàng thương mại; (2) Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân; (3) Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An, với một số kết quả đáng ghi nhận như: Dư nợ cho vay, số lượng khách hàng, thu nhập từ hoạt động tín dụng cá nhân không ngừng tăng. Bên cạnh đó, vẫn còn một số vấn đề còn tồn tại, cụ thể như: tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu có xu hướng tăng, dư nợ tăng trưởng không ổn định, năng lực chuyên môn của Cán bộ ngân hàng còn hạn chế. Đây chính là cơ sở để tác giả đề xuất 08 giải pháp nâng hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An. Ngoài ra, luận văn cũng đã trình bày 04 kiến nghị với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam để góp phần nâng cao hiệu quả tín dụng cá nhân tại Đơn vị. Luận văn là tài liệu tham khảo cho các đối tượng quan tâm, đặc biệt các nhà quản lý của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An nghiên cứu và ứng dụng vào thực tế.
iv ABSTRACT Personal credit activities at the Bank for Agriculture and Rural Development of Vietnam - Thanh Hoa district branch, Long An province in the period of 2017 - 2019 have achieved positive results. Specifically: Sales of loans to individual customers in 2017 were 588,409 million VND, with 1,685 customers, accounting for 51.9% market share in Thanh Hoa. By 2019, outstanding loans will reach 798,865 million VND, with 1,492 customers, accounting for 47% market share. However, in addition, personal credit activities at the Unit still have certain limitations such as: the overdue debt ratio tends to increase (2017 was 0.37%, 2019 was 0.7%), personal credit balance increased but not stable (increased by 30.4% in 2019, only increased by 3.9% in 2018). Therefore, it is necessary to have research to analyze the current situation and come up with solutions to improve the quality of personal credit at Vietnam Bank for Agriculture and Rural Development - Branch Thanh Hoa District, Long Province. An. The dissertation has achieved the proposed research objectives: (1) Synthesizing theoretical aspects of the credit efficiency of commercial banks; (2) Assessing the current status of personal credit activities; (3) Proposing a number of solutions to improve the efficiency of personal credit activities at the Bank for Agriculture and Rural Development of Vietnam - Branch Thanh Hoa district, Long An province, with some remarkable results. received such as: loan balance, number of customers, income from personal credit activities constantly increasing. In addition, there are still some problems, such as: overdue debt ratio, bad debt tends to increase, debt balance growth is unstable, and professional capacity of bank staff is still limited. processing. This is the basis for proposing 08 solutions to improve the efficiency of personal credit activities at Vietnam Bank for Agriculture and Rural Development - Branch Thanh Hoa district, Long An province. In addition, the thesis also presented 04 recommendations to the Bank for Agriculture and Rural Development of Vietnam to contribute to improving the efficiency of personal credit at the Unit. Thesis is the reference for interested subjects, especially the managers of the Bank for Agriculture and Rural Development of Vietnam - Thanh Hoa district branch, Long An province to study and apply in practice.
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................i LỜI CẢM ƠN .....................................................................................................................ii NỘI DUNG TÓM TẮT ................................................................................................... iii ABSTRACT .......................................................................................................................iv MỤC LỤC ...........................................................................................................................v DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ..........................................................................................ix DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU ...........................................................................x PHẦN MỞ ĐẦU .................................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................. 1 2. Mục tiêu nghiên cứu ........................................................................................... 2 2.1. Mục tiêu chung ................................................................................................ 2 2.2. Mục tiêu cụ thể ................................................................................................ 2 3. Đối tƣợng nghiên cứu ......................................................................................... 2 4. Phạm vi nghiên cứu ............................................................................................ 2 4.1. Phạm vi về không gian .................................................................................... 2 4.2. Phạm vi về thời gian ........................................................................................ 2 5. Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................. 2 6. Phƣơng pháp nghiên cứu .................................................................................. 3 7. Đóng góp của luận văn ....................................................................................... 3 8. Kết cấu của đề tài ................................................................................................ 3 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI ............................4 1.1. Tổng quan về Ngân hàng thƣơng mại .......................................................... 4 1.1.1. Khái niệm về Ngân hàng thương mại ........................................................... 4 1.1.2. Bản chất của Ngân hàng thương mại ............................................................ 4 1.1.3. Các hoạt động của Ngân hàng thương mại ................................................... 5 1.1.4. Vai trò của Ngân hàng thương mại ............................................................. 10 1.2. Hiệu quả hoạt động tín dụng của Ngân hàng thƣơng mại ...................... 12 1.2.1. Khái niệm hiệu quả hoạt động tín dụng ...................................................... 12
vi 1.2.2. Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng ........................................................ 12 1.2.3. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng của Ngân hàng thương mại ............................................................................................................................. 14 1.3. Tín dụng cá nhân của Ngân hàng thƣơng mại và hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân.......................................................................................................... 17 1.3.1. Khái niệm tín dụng cá nhân ........................................................................ 17 1.3.2. Đặc điểm của tín dụng cá nhân ................................................................... 17 1.3.3. Phân loại tín dụng cá nhân .......................................................................... 19 1.3.4. Nâng cao hiệu quả tín dụng cá nhân của Ngân hàng thương mại .............. 22 1.3.4.1. Sự cần thiết của nâng cao hiệu quả tín dụng cá nhân của Ngân hàng thương mại ................................................................................................................ 22 1.4. Kinh nghiệm về nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân của các Ngân hàng thƣơng mại......................................................................................... 23 1.4.1. Kinh nghiệm từ Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và Phát triển Việt Nam – Chi nhánh Thạnh Hoá, tỉnh Long An ............................................................ 24 1.4.2. Kinh nghiệm từ Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Tân Thạnh, tỉnh Long An.................................................. 25 1.4.3. Bài học kinh nghiệm cho Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An ......................................... 26 KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ................................................................................................27 CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN THẠNH HOÁ, TỈNH LONG AN .........................28 2.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam và Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An ........................................................... 28 2.1.1. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam28 2.1.2. Tổng quan về Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An .......................................................... 29
vii 2.2. Thực trạng hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An .......................................................................................................... 34 2.2.1. Một số quy định về hoạt động tín dụng cá nhân được áp dụng tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An ..................................................................................................... 35 2.2.2. Quy trình tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An ................................. 36 2.2.3. Thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân và hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá giai đoạn 2017 – 2019 ................................................................. 39 2.3. Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An .......................................................................................................... 50 2.3.1. Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An dưới góc độ Ngân hàng ............................................................................................. 50 2.3.1.2. Một số tồn tại, hạn chế và nguyên nhân .................................................. 51 2.3.2. Đánh giá hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An dưới góc độ Khách hàng ........................................................................................... 54 KẾT LUẬN CHƢƠNG 2 ................................................................................................60 CHƢƠNG 3. GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG NÔNG NGHIỆP VÀ PHÁT TRIỂN NÔNG THÔN VIỆT NAM – CHI NHÁNH HUYỆN THẠNH HOÁ, TỈNH LONG AN 61 3.1. Định hƣớng phát triển hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An .......................................................................................................... 61 3.1.1. Định hướng phát triển chung ...................................................................... 61
viii 3.1.2. Định hướng phát triển đối với hoạt động tín dụng cá nhân và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân................................................................................. 61 3.2. Một số giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An ....................................................................... 62 3.2.1. Tăng cường hoạt động huy động vốn, đảm bảo nguồn vốn cho hoạt động tín dụng cá nhân ........................................................................................................ 62 3.2.2. Nâng cao chất lượng thu thập, xử lý thông tin khách hàng cá nhân ........... 63 3.2.3. Nâng cao chất lượng chuyên môn của Cán bộ ngân hàng .......................... 64 3.2.4. Nâng cao hoạt động quản lý và phòng ngừa rủi ro trong hoạt động tín dụng cá nhân....................................................................................................................... 65 3.2.5. Nâng cao chất lượng thẩm định tín dụng khách hàng cá nhân ................... 67 3.2.6. Nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra, kiểm soát nội bộ ....................... 67 3.2.7. Tiếp tục thực hiện nghiêm túc việc phân loại nợ và trích lập dự phòng .... 68 3.3. Một số kiến nghị với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh Long An ......................................................................... 69 KẾT LUẬN CHƢƠNG 3 ................................................................................................71 KẾT LUẬN .......................................................................................................................72 TÀI LIỆU THAM KHẢO ..............................................................................................73 PHỤ LỤC............................................................................................................................. I
ix DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT STT Chữ viết tắt Từ viết đầy đủ Tiếng Anh: Vietnam Bank for Agriculture and Rural Development 1 Agribank Tiếng Việt: Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam Tiếng Anh: Automatic Teller Machine 2 ATM Tiếng Việt: Máy rút tiền tự động Tiếng Anh: Joint Stock Commercial Bank for Investment and Development of Vietnam 3 BIDV Tiếng Việt: Ngân hàng Thương mại cổ phần Đầu tư và phát triển Việt Nam 4 CBNH Cán bộ ngân hàng Tiếng Anh: Credit Information Center 5 CIC Tiếng Việt: Trung tâm Thông tin tín dụng 6 GTCG Giấy tờ có giá 7 KHCN Khách hàng cá nhân 8 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 9 NHNN Ngân hàng Nhà nước 10 NHTM Ngân hàng thương mại 11 TCTD Tổ chức tín dụng 12 TSĐB Tài sản đảm bảo
x DANH MỤC HÌNH VẼ, BẢNG BIỂU Hình 2.1. Bộ máy tổ chức của Agribank huyện Thạnh Hoá ...........................................30 Bảng 2.1. Kết quả hoạt động kinh doanh của Agribank huyện Thạnh Hoá ...................32 giai đoạn 2017 – 2019 ........................................................................................................32 Bảng 2.2. Dư nợ cho vay đối với khách hàng tại Agribank ............................................39 huyện Thạnh Hoá giai đoạn 2017 – 2019 .........................................................................39 Bảng 2.3. Dư nợ tín dụng cá nhân tại Agribank ...............................................................40 huyện Thạnh Hoá theo thời hạn cho vay giai đoạn 2017 – 2019 ....................................40 Bảng 2.4. Dư nợ tín dụng cá nhân tại Agribank huyện Thạnh Hoá ................................41 theo mục đích vay vốn giai đoạn 2017 – 2019 .................................................................41 Bảng 2.5. Số lượng khách hàng vay vốn tại Agribank huyện Thạnh Hoá .....................43 giai đoạn 2017 – 2019 ........................................................................................................43 Bảng 2.6. Hệ số sử dụng vốn tại Agribank huyện Thạnh Hoá ........................................44 giai đoạn 2017 – 2019 ........................................................................................................44 Bảng 2.7. Thị phần dư nợ cho vay đối với khách hàng cá nhân .....................................45 của Agribank huyện Thạnh Hoá, giai đoạn 2017 – 2019 ................................................45 Bảng 2.8. Tỷ lệ thu lãi tín dụng cá nhân của Agribank huyện Thạnh Hoá.....................46 giai đoạn 2017 - 2019 .........................................................................................................46 Bảng 2.9. Tỷ lệ lợi nhuận tín dụng cá nhân ......................................................................47 của Agribank huyện Thạnh Hoágiai đoạn 2017 - 2019 ...................................................47 Bảng 2.10. Nợ quá hạn tín dụng cá nhân tại Agribank huyện Thạnh Hoá .....................48 giai đoạn 2017 - 2019 .........................................................................................................48 Bảng 2.11. Nợ xấu tín dụng cá nhân tại Agribank huyện Thạnh Hoá ............................49 giai đoạn 2017 - 2019 .........................................................................................................49 Bảng 2.13. Kết quả khảo sát đối với khách hàng cá nhân về hiệu quả tín dụng ............55
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Trong hoạt động tín dụng cá nhân, Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá mạnh dạn cho vay với mọi thành phần kinh tế trên địa bàn có nhu cầu sử dụng vốn. Do đặc thù vị trí địa lý, cơ cấu kinh tế của huyện với hoạt động sản xuất nông nghiệp chiếm phần lớn tỷ trọng, nên hoạt động tín dụng tại chi nhánh chủ yếu đáp ứng về hoạt động trồng trọt, sản xuất, chăn nuôi trên địa bàn. Những năm gần đây, hoạt động tín dụng cá nhân của chi nhánh mở rộng, đa dạng nhiều hình thức, mục đích cho vay để thích nghi với thay đổi của nền kinh tế như: cho vay tiêu dùng, cho vay thấu chi, cho vay hỗ trợ lãi suất đối với các khoản vay trong chương trình cho vay của Chính Phủ. Việc đa dạng hoá hoạt động tín dụng, Ngân hàng đã thu được những thành tựu đáng kể, chất lượng tín dụng ngày càng mở rộng và cải thiện. Tuy nhiên, chất lượng tín dụng cá nhân còn tiềm ẩn những yếu tố không vững chắc như thị phần cao nhưng có xu hướng giảm (giảm còn 43% năm 2019), tỷ lệ nợ quá hạn đang có xu hướng tăng qua các năm (tăng từ 0,37% năm 2017 lên 0,7% năm 2019)… nên chưa tạo được động lực mạnh mẽ để mở rộng hoạt động và nâng cao khả năng cạnh tranh. Trước bối cảnh hoạt động của các Ngân hàng thương mại cạnh tranh hết sức gay gắt và định hướng cổ phần hoá hệ thống Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam vào cuối năm 2019 đầu năm 2020 của Chính Phủ. Do đó, hiện nay vấn đề hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân đang là vấn đề cấp thiết và cần nghiên cứu có hệ thống nhằm làm rõ cơ sở lý luận, đề xuất được các tiêu chí để đánh giá từ tổng thể đến cụ thể để đảm bảo tính thống nhất, đồng bộ, nhất quán từ quan niệm nhận thức đến đánh giá đối với hiệu quả tín dụng Ngân hàng. Xuất phát từ thực tế trên và nhận thấy tầm quan trọng của vấn đề nên tác giả chọn đề tài “Nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An” làm luận văn Thạc sĩ Kinh tế Chuyên ngành Tài chính – Ngân hàng, với mong muốn hoàn thiện lý luận chuyên môn của bản thân, tiếp cận nghiên cứu thực trạng tín dụng cá nhân và bước đầu đề xuất một số giải pháp nhằm nâng
2 cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Agribank huyện Thạnh Hoá. 2. Mục tiêu nghiên cứu 2.1. Mục tiêu chung Luận văn nghiên cứu những vấn đề liên quan đến hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân của ngân hàng thương mại. 2.2. Mục tiêu cụ thể Đánh giá thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An từ năm 2017 đến năm 2019. Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An. 3. Đối tƣợng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu là hiệu quả và nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Thương mại. 4. Phạm vi nghiên cứu 4.1. Phạm vi về không gian Nghiên cứu được thực hiện tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An. 4.2. Phạm vi về thời gian Dữ liệu thứ cấp được sử dụng từ năm 2017 – 2019 nhằm kết hợp với dữ liệu sơ cấp để phục vụ cho việc phân tích của luận văn. Nghiên cứu được thực hiện trong thời gian từ 10 năm 2019 đến tháng 04 năm 2020, trong đó dữ liệu sơ cấp được khảo sát từ 10/2019 – 02/2020. 5. Câu hỏi nghiên cứu Thực trạng hoạt động tín dụng cá nhân của Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An từ năm 2017 đến năm 2019 như thế nào? Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hoá, tỉnh Long An cần phải có những giải pháp gì để nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân?
3 6. Phƣơng pháp nghiên cứu Để thực hiện các mục tiêu nghiên cứu trên, đề tài sử dụng các phương pháp sau: Phương pháp kế thừa lý luận cơ bản; Phương pháp phân tích thống kê, phân loại số liệu thực tế; Phương pháp điều tra bằng bảng câu hỏi, khảo sát; Phương pháp tổng hợp, đối chiếu để đánh giá kết quả; Phương pháp kết hợp giữa lý luận và thực tiễn để đề xuất giải pháp hữu ích. 7. Đóng góp của luận văn Luận văn giúp cho chi nhánh đánh giá được thực trạng, biết được thế mạnh cũng như hạn chế trong hiệu quả tín dụng của chi nhánh, từ đó giúp cho ban lãnh đạo ngân hàng có phương hướng giải pháp cụ thể, thích hợp cho sự phát triển ổn định và lâu dài của đơn vị. Ngoài ra, luận văn là tài liệu dành cho các đối tượng quan tâm về hiệu quả tín dụng trong ngân hàng thương mại nghiên cứu, tham khảo và áp dụng vào tình hình thực tế. 8. Kết cấu của đề tài Ngoài phần mở đầu, kết luận, tài liệu tham khảo và phụ lục, luận văn gồm 3 chương: Chương 1. Tổng quan về ngân hàng thương mại và hiệu quả hoạt động tín dụng của ngân hàng thương mại. Chương 2. Thực trạng hiệu quả hoạt động Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An Chương 3. Giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng cá nhân tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam – Chi nhánh huyện Thạnh Hóa, tỉnh Long An
4 CHƢƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI VÀ HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG CỦA NGÂN HÀNG THƢƠNG MẠI 1.1. Tổng quan về Ngân hàng thƣơng mại 1.1.1. Khái niệm về Ngân hàng thƣơng mại Quá trình hình thành và hoàn thiện hệ thống Ngân hàng đã tạo ra các NHTM, được biết đến với chức năng kinh doanh tiền tệ. Hơn bất cứ tổ chức tài chính nào khác, NHTM luôn được coi là trung gian tài chính, cung ứng rất nhiều các sản phẩm, dịch vụ về tài chính. Khái niệm “Ngân hàng là loại hình tổ chức tài chính cung cấp một danh mục các dịch vụ tài chính đa dạng nhất – đặc biệt là tín dụng, tiết kiệm và dịch vụ thanh toán – và cũng thực hiện nhiều chức năng tài chính nhất so với bất kỳ một tổ chức kinh doanh nào trong nền kinh tế” được dùng để xây dựng khái niệm NHTM, có thể dựa vào tính chất và mục đích hoạt động của nó trên thị trường tài chính, hoặc kết hợp tính chất, mục đích và đối tượng hoạt động. Như vậy, với tư cách là trung gian tài chính, kinh doanh tiền tệ và cung ứng nhiều dịch vụ tài chính, khái niệm Ngân hàng thương mại có thể được xây dựng từ nhiều bình diện khác nhau. Cùng với sự phát triển của hệ thống Ngân hàng trên khắp thế giới, quy định pháp luật của từng quốc gia lại có thể mở rộng tối đa hoặc hạn chế hoạt động của Ngân hàng thương mại trong một số lĩnh vực nhất định. Trong khuôn khổ nghiên cứu này, khái niệm về Ngân hàng thương mại được xây dựng theo cách tiếp cận truyền thống thông qua chức năng và các hoạt động cơ bản của nó. Cụ thể, theo quy định tại điều 4, Luật các Tổ chức tín dụng Số 47/2010/QH12 được Quốc hội khoá XII thông qua ngày 16/6/2010 thì “Ngân hàng thương mại là loại hình ngân hàng được thực hiện tất cả các hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác theo quy định của Luật này nhằm mục tiêu lợi nhuận.” 1.1.2. Bản chất của Ngân hàng thƣơng mại Ngân hàng thương mại là một định chế tài chính trung gian quan trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường. Nhờ hệ thống định chế này mà các nguồn tiền nhà rỗ sẽ được huy động, tạo lập nguồn vốn tín dụng to lớn để cho vay và phát
5 triển kinh tế. Từ đó, theo nghiên cứu của PGS. TS Nguyễn Đăng Đờn (2004) thì bản chất của Ngân hàng thương mại được thể hiện qua các điểm sau: Thứ nhất, Ngân hàng thương mại là một tổ chức kinh tế. Điều này có nghĩa là NHTM là tổ chức hoạt động trong ngành kinh tế, có cơ cấu, tổ chức bộ máy như một doanh nghiệp bình đẳng trong quan hệ kinh tế với các doanh nghiệp khác, phải tự chủ về kinh tế và phải có nghĩa vụ đóng thuế cho Nhà nước như các đơn vị kinh tế khác. Thứ hai, Ngân hàng thương mại hoạt động mang tính chất kinh doanh. Để hoạt động kinh doanh, NHTM phải có vốn (vốn được cấp nếu là Ngân hàng quốc doanh, được cổ đông đóng góp nếu là Ngân hàng cổ phần…), phải tự chủ về tài chính (tự lấy thu nhập để bù đắp chi phí); đặc biệt hoạt động kinh doanh cần phải đạt đến mục tiêu tài chính cuối cùng là lợi nhuận, hoạt động kinh doanh của NHTM cũng không nằm ngoài xu hướng đó. Tuy nhiên việc tìm kiếm lợi nhuận phải chính đáng trên cơ sở chấp hành các quy định của Pháp luật. Thứ ba, Ngân hàng thương mại hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ, tín dụng và dịch vụ Ngân hàng. Đây là lĩnh vực đặc biệt vì trước hết nó liên quan trực tiếp đến tất cả các ngành, liên quan đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội và mặt khác lĩnh vực tiền tệ ngân hàng là lĩnh vực “nhạy cảm”, nó đòi hỏi một sự thận trọng và khéo léo trong điều hành hoạt động ngân hàng để tránh những thiệt hại cho xã hội. Lĩnh vực hoạt động này của NHTM góp phần cung ứng một khối lượng vốn tín dụng rất lớn cho nền kinh tế - xã hội. Tóm lại, NHTM là một định chế tài chính trung gian hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực tiền tệ và dịch vụ ngân hàng. Đây là loại định chế tài chính trung gian quan trọng vào loại bậc nhất trong nền kinh tế thị trường, góp phần tạo lập và cung ứng vốn cho nền kinh tế, tạo điều kiện và thúc đẩy kinh tế xã hội phát triển. [2, tr. 130 – 131] 1.1.3. Các hoạt động của Ngân hàng thƣơng mại Ngân hàng Thương mại là một tổ chức tín dụng thực hiện toàn bộ hoạt động ngân hàng và các hoạt động kinh doanh khác có liên quan. Hoạt động ngân hàng là một hoạt động kinh doanh tiền tệ và dịch vụ ngân hàng với nội dung chủ yếu và
6 thường xuyên là nhận tiền gửi, sử dụng số tiền này để cấp tín dụng, cung ứng các dịch vụ thanh toán. Ngân hàng Thương mại là một tổ chức tài chính trung gian, hoạt động kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ. Hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại cũng giống như một doanh nghiệp, đều hướng đến mục đích cuối cùng là tối đa hoá lợi nhuận. Ngân hàng Thương mại tìm kiếm lợi nhuận bằng cách đi vay và cho vay lại. So với các doanh nghiệp thương mại dịch vụ khác thì hàng hoá của Ngân hàng Thương mại là một loại hàng hoá đặc biệt, đó là tiền vốn. Giá cả của loại hàng hoá này biểu hiện ra bên ngoài là các mức lãi suất huy động hoặc lãi suất cho vay, nó chịu tác động bởi quan hệ cung – cầu vốn trên thị trường và trên cơ sở khoản lợi nhuận đạt được khi đưa vốn vay vào sản xuất kinh doanh. Vì vậy lợi nhuận chủ yếu của hoạt động ngân hàng sẽ là khoản chênh lệch giữa chi phí trả lãi huy động với thu nhập từ lãi cho vay. Để có hàng hoá kinh doanh, ngân hàng phải đưa ra một giá mua hợp lý cũng như đa dạng các hình thức huy động. 1.1.3.1. Hoạt động huy động vốn Đây là một hoạt động cơ bản của ngân hàng thương mại. Ngân hàng nhận được các khoản tiền gửi của khách hàng dưới các hình thức tiền gửi không kỳ hạn, tiền gửi có kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm và các hình thức khác. Ngân hàng nhận tiền gửi của cá nhân, của tổ chức và các doanh nghiệp. Ngân hàng phải hoàn trả gốc và lãi cho khách hàng khi đến hạn hoặc khi khách hàng có nhu cầu sử dụng đến rút tiền ở ngân hàng. * Huy động vốn bằng vốn tiền gửi Đây là hoạt động huy động vốn quan trọng nhất trong số vốn thu hút từ bên ngoài của các ngân hàng thương mại, bao gồm:  Tiền gửi không kỳ hạn Là loại tiền gửi mà người gửi tiền có thể rút ra bất cứ lúc nào. Tiền gửi không kỳ hạn được để trong các tài khoản gọi là tài khoản vãng lai. Người gửi tiền có thể gửi thêm tiền vào hoặc rút tiền ra khỏi tài khoản bất cứ lúc nào. Do tính chất có thể rút ra bất cứ lúc nào nên dạng tiền gửi này thường chỉ được hưởng lãi suất rất thấp hoặc không được ngân hàng trả lãi nhưng đổi lại người
7 gửi tiền được sử dụng các dịch vụ thanh toán qua ngân hàng mã ngành xuất nhập khẩu Với loại tiền gửi này, người gửi không nhằm mục đích hưởng lãi mà chủ yếu là nhằm đảm bảo an toàn cho khoản tiền và thực hiện các hoạt động thanh toán qua ngân hàng.  Tiền gửi có kỳ hạn Là loại tiền gửi mà người gửi chỉ được rút ra sau một thời hạn nhất định từ một vài tháng đến vài năm. Mức lãi suất của tiền gửi có kỳ hạn thường cao hơn tiền gửi không kỳ hạn nhưng những người gửi tiền loại này không được hưởng dịch vụ thanh toán qua ngân hàng. Mục đích chủ yếu của những người gửi tiền có kỳ hạn là để lấy lãi. * Huy động vốn bằng phát hành giấy tờ có giá Phát hành theo mệnh giá: trong hình thức này người mua trả tiền mua GTCG theo mệnh giá. Khi đến hạn ngân hàng sẽ hoàn trả vốn gốc và thanh toán lãi cho người mua GTCG. Phát hành dưới hình thức chiết khấu: trong hình thức này người mua sẽ trả số tiền mua GTCG bằng mệnh giá trừ đi khoản lãi mà họ được hưởng. Khi đến hạn, ngân hàng sẽ hoàn trả cho khách hàng theo mệnh giá của GTCG. Như vậy, trong trường hợp này, khách hàng đã được trả lãi trước. * Huy động vốn bằng vốn vay Trong quá trình hoạt động, ngân hàng còn có thể huy động vốn bằng cách vay vốn từ Ngân hàng Trung ương hay các tổ chức tín dụng khác, hoặc từ thị trường tài chính trong và ngoài nước. Trong đó có một số hình thức vay phổ biến sau: Thứ nhất, vay từ NHTW: Bất kỳ ngân hàng thương mại nào khi được ngân hàng trung ương cho phép thành lập hoạt động đều hưởng quyền vay tiền tại NHTW trong trường hợp thiếu hụt dự trữ hay quá thiếu tiền mặt. Thứ hai, vay ngắn hạn các khoản dự trữ của các tổ chức tín dụng khác: Mục đích chính của loại vay này là nhằm đảm bảo dự trữ bắt buộc theo qui định của NHTW. Trong quá trình hoạt động, một số ngân hàng thương mại có những ngày cho vay quá nhiều dẫn đến sự thiếu hụt dự trữ bắt buộc tại NHTW. Trong khi đó lại có một vài ngân hàng thương mại khác thừa dự trữ. Để đảm bảo dự trữ theo qui
8 định của NHTW, ngân hàng thương mại thiếu hụt dự trữ sẽ vay của ngân hàng thương mại có dự trữ dư thừa. Thứ ba, vay từ thị trường tài chính trong nước: thông qua phát hành các chứng từ có giá như: (i) Chứng chỉ tiền gửi có khả năng chuyển nhượng: Đây thực chất là các chứng chỉ tiền gửi có mệnh giá lớn, có thể mua đi bán lại trên thị trường khi chưa đáo hạn. Thời gian đáo hạn của loại chứng chỉ này thường không quá 6 tháng kể từ ngày phát hành; (ii) Trái phiếu ngân hàng: Đây là một công cụ vay nợ dài hạn của ngân hàng từ thị trường chứng khoán. Thời hạn vay thường từ 2 năm trở lên. Loại này có thể mua đi bán lại trên thị trường chứng khoán khi chưa đáo hạn. Thứ tư, vay nước ngoài: Các ngân hàng thương mại cũng có thể tìm kiếm nguồn vốn hoạt động từ việc phát hành phiếu nợ để vay tiền ở nước ngoài. Do loại tiền sử dụng trong thanh toán quốc tế hiện nay là USD cho nên vay tiền ở nước ngoài thường vay bằng USD. [7, tr.187 – 189] 1.1.3.2. Hoạt động tín dụng Nguồn vốn huy động sau khi đã thực hiện nghiệp vụ ngân quỹ (nghiệp vụ liên quan đến việc điều hành ngân quỹ của ngân hàng nhằm duy trì năng lực thanh toán bình thường), sẽ được sử dụng để cho vay. Nghiệp vụ cho vay là nghiệp vụ đặc trưng nhất của Ngân hàng Thương mại. Nó tạo ra hình thức tín dụng ngân hàng và ngân hàng sẽ tiến hành phân phối có trọng điểm nguồn vốn đã hình thành trong nghiệp vụ huy động, điều tiết vốn từ nơi thừa đến nơi thiếu, bổ sung vốn cho sản xuất kinh doanh. Đối với ngân hàng, đây là nghiệp vụ quan trọng nhất, sử dụng phần lớn nguồn vốn và tạo ra thu nhập chủ yếu. Dựa vào tính chất và hình thức cho vay nghiệp vụ tín dụng được phân thành: Căn cứ vào mục đích: Cho vay bất động sản; Cho vay công nghiệp; Cho vay nông nghiệp; Căn cứ vào thời hạn cho vay: Cho vay ngắn hạn; trung hạn; dài hạn. Căn cứ vào mức độ tín nhiệm đối với khách hàng: Cho vay không bảo đảm và cho vay có bảo đảm. Căn cứ vào hình thái giá trị của tín dụng: Cho vay bằng tiền; Cho vay bằng tài sản. Căn cứ vào phương pháp hoàn trả: Cho vay trả góp và cho vay hoàn trả.[7, tr.