Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển mạng lưới y tế cơ sở của quận Tân Bình thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2015 theo hướng xã hội hóa

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:127

Thêm vào BST

Báo xấu

30
lượt xem 6
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài này được thực hiện nhằm mục đích nghiên cứu thực trạng và đánh giá thực tiễn mạng lưới y tế cơ sở ở TP.HCM; nghiên cứu các nội dung xã hội hóa y tế để hiểu rõ ý nghĩa chủ trương của Đảng và Nhà nước về xã hội hóa trong nền kinh tế thị trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa ở nước ta... Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Phát triển mạng lưới y tế cơ sở của quận Tân Bình thành phố Hồ Chí Minh đến năm 2015 theo hướng xã hội hóa

BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH PHAN THÒ THANH HÖÔNG LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ TP.Hoà Chí Minh – Naêm 2006
BOÄ GIAÙO DUÏC VAØ ÑAØO TAÏO TRÖÔØNG ÑAÏI HOÏC KINH TEÁ TP. HOÀ CHÍ MINH PHAN THÒ THANH HÖÔNG Chuyeân ngaønh : QUAÛN TRÒ KINH DOANH Maõ soá : 60.34.05 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC PGS.TS.VUÕ COÂNG TUAÁN TP. Hoà Chí Minh – Naêm 2006 MUÏC LUÏC
Trang MÔÛ ÑAÀU 1 CHÖÔNG 1 : CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ THEO HÖÔÙNG XAÕ HOÄI HOÙA 5 1.1. MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ 6 1.1.1. Khaùi nieäm vaø yù nghóa cuûa mạng lưới y tế cơ sở 6 1.1.1.1. Khaùi nieäm veà maïng löôùi y teá cô sôû 6 1.1.1.2. YÙ nghóa cuûa maïng löôùi y teá cô sôû 7 1.1.2. Phaïm vi cuûa maïng löôùi y teá cô sôû 7 1.1.3. Thaønh töïu cuûa y teá cô sôû trong söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân 7 1.2. XAÕ HOÄI HOÙA MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ 13 1.2.1. Xaõ hoäi hoùa y teá 13 1.2.1.1. Khaùi nieäm veà xaõ hoäi hoùa y teá 13 1.2.1.2. Noäi dung xaõ hoäi hoùa y teá 13 1.2.1.3. Toång quan veà xaõ hoäi hoùa y teá 16 1.2.2. Xaõ hoäi hoùa maïng löôùi y teá cô sôû 19 1.3. CAÙC YEÁU TOÁ AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ THEO HÖÔÙNG XAÕ HOÄI HOÙA 20 1.3.1. Cô cheá quaûn lyù maïng löôùi y teá cô sôû 20 1.3.2. Cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät y teá 22 1.3.3. Trình ñoä nguoàn nhaân löïc ngaønh y teá 23 1.3.4. Nguoàn löïc taøi chính cho hoaït ñoäng y teá 25 1.3.5. Trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä trong chaêm soùc y teá 29 1.3.6. Thoâng tin hoùa vieäc aùp duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc kyõ thuaät y teá 30 1.4. MOÄT SOÁ BAØI HOÏC KINH NGHIEÄM VEÀ PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ THEO HÖÔÙNG XAÕ HOÄI HOÙA, XEÙT VÍ DUÏ HUYEÄN CUÛ CHI THAØNH PHOÁ HOÀ CHÍ MINH 31 1.4.1. Cô cheá quaûn lyù maïng löôùi y teá cô sôû Huyeän Cuû Chi 32 1.4.2. Cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät cuûa y teá Huyeän Cuû Chi 33 1.4.3. Trình ñoä nguoàn nhaân löïc ngaønh y teá Huyeän Cuû Chi 34 1.4.4. Nguoàn löïc taøi chính cho hoaït ñoäng y teá Huyeän Cuû Chi 35 1.4.5. Trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä trong chaêm soùc y teá ôû Cuû Chi 35
1.4.6. Thoâng tin hoùa vieäc aùp duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc kyõ thuaät y teá taïi Cuû Chi 36 CHÖÔNG 2 : THÖÏC TRAÏNG PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ QUAÄN TAÂN BÌNH THÔØI GIAN QUA (TÖØ 2001 ÑEÁN 2005) 38 2.1. GIÔÙI THIEÄU VEÀ ÑIEÀU KIEÄN TÖÏ NHIEÂN, KINH TEÁ, XAÕ HOÄI CUÛA QUAÄN TAÂN BÌNH 38 2.1.1. Ñaëc ñieåm töï nhieân cuûa Quaän Taân Bình TP.HCM 38 2.1.2. Ñaëc ñieåm kinh teá cuûa Quaän Taân Bình TP.HCM 41 2.1.3. Ñaëc ñieåm xaõ hoäi cuûa Quaän Taân Bình TP.HCM 43 2.2. KEÁT QUAÛ PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ QUAÄN TAÂN BÌNH GIAI ÑOAÏN 2001 – 2005 45 2.2.1. Keát quaû phaùt trieån maïng löôùi y teá Quaän Taân Bình giai ñoaïn 2001 – 2005 47 2.2.1.1. Keát quaû phaùt trieån maïng löôùi y teá tuyeán quaän (huyeän) 47 2.2.1.2. Keát quaû phaùt trieån maïng löôùi y teá tuyeán phöôøng (xaõ) 51 2.2.1.3. Keát quaû phaùt trieån cô sôû y teá tö nhaân & cô sôû y teá thuoäc Hoäi chöõ thaäp ñoû cuûa Quaän Taân Bình 52 2.2.2. Keát quaû hoaït ñoäng chuyeân moân – taøi chính cuûa maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình TP.HCM giai ñoaïn 2001 – 2005 53 2.2.2.1. Keát quaû hoaït ñoäng chuyeân moân giai ñoaïn 2001 – 2005 53 2.2.2.2. Keát quaû taøi chính giai ñoaïn 2001 – 2005 62 2.3. ÑAÙNH GIAÙ NGUYEÂN NHAÂN AÛNH HÖÔÛNG ÑEÁN PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ QUAÄN TAÂN BÌNH THÔØI GIAN QUA. 67 2.3.1. Cô cheá quaûn lyù maïng löôùi y teá cô sôû 67 2.3.1.1. Maët tích cöïc 67 2.3.1.2. Toàn taïi 68 2.3.2. Cô sôû vaät chaát, kyõ thuaät y teá 68 2.3.2.1. Maët tích cöïc 68 2.3.2.2. Toàn taïi 69 2.3.3. Trình ñoä nguoàn nhaân löïc ngaønh y teá 69 2.3.3.1. Maët tích cöïc 69 2.3.3.2. Toàn taïi 70 2.3.4. Nguoàn löïc taøi chính cho hoaït ñoäng y teá 70
2.3.4.1. Maët tích cöïc 70 2.3.4.2. Toàn taïi 70 2.3.5. Trình ñoä khoa hoïc coâng ngheä trong chaêm soùc y teá 71 2.3.6. Thoâng tin hoùa vieäc aùp duïng caùc thaønh töïu khoa hoïc kyõ thuaät y teá 71 2.3.7. Thöïc hieän nhieäm vuï chuyeân moân 72 2.3.7.1. Maët tích cöïc 72 2.3.7.2. Toàn taïi 72 CHÖÔNG 3 : MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ QUAÄN TAÂN BÌNH GIAI ÑOAÏN ÑEÁN NAÊM 2015 THEO HÖÔÙNG XAÕ HOÄI HOÙA 76 3.1. MUÏC TIEÂU PHAÙT TRIEÅN CUÛA MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ QUAÄN TAÂN BÌNH ÑEÁN NAÊM 2015 77 3.1.1. Muïc tieâu toång quaùt 77 3.1.2. Muïc tieâu cuï theå 78 3.1.2.1. Keá hoaïch phaùt trieån maïng löôùi khaùm chöõa beänh 78 3.1.2.2. Keá hoaïch phaùt trieån Trung Taâm Y Teá Döï Phoøng 92 3.1.2.3. Keá hoaïch phaùt trieån y teá tö nhaân theo höôùng xaõ hoäi hoùa ñeán naêm 2015 102 3.2. QUAN ÑIEÅM XAÂY DÖÏNG GIAÛI PHAÙP 106 3.2.1. Quan ñieåm 1: Taïo ñieàu kieän thuaän lôïi cho ngöôøi daân ñöôïc chaêm soùc y teá moïi luùc moïi nôi theo nhu caàu trong Quaän. 107 3.2.2. Quan ñieåm 2: Baûo ñaûm tính coâng baèng trong chaêm soùc y teá trong maïng löôùi nhieàu thaønh phaàn taïi Quaän 107 3.2.3. Quan ñieåm 3: Ñoäng vieân moïi nguoàn löïc taøi chính trong nhaân daân cuûa Quaän phuïc vuï coâng taùc chaêm soùc söùc khoûe 108 3.2.4. Quan ñieåm 4: Phaùt huy nhieàu nguoàn nhaân löïc y teá trong Quaän phuïc vuï coâng taùc chaêm soùc söùc khoûe nhaân daân 109 3.3. MOÄT SOÁ GIAÛI PHAÙP 109 3.3.1.Giaûi phaùp 1: Hoaøn thieän cô cheá quaûn lyù vaø cô sôû vaät chaát ñoái vôùi maïng löôùi y teá cô sôû nhieàu thaønh phaàn 109 3.3.1.1. Noäi dung 110 3.3.1.2. Hieäu quaû 110 3.3.1.3. Ñieàu kieän thöïc hieän 110 3.3.2. Giaûi phaùp 2: Huy ñoäng vaø phaùt trieån nguoàn nhaân löïc nhieàu thaønh phaàn 111
3.3.2.1. Noäi dung 111 3.3.2.2. Hieäu quaû 112 3.3.2.3. Ñieàu kieän thöïc hieän 112 3.3.3. Giaûi phaùp 3: Ña daïng hoùa nguoàn löïc taøi chính 113 3.3.3.1. Noäi dung 113 3.3.3.2. Hieäu quaû 114 3.3.3.3. Ñieàu kieän thöïc hieän 114 3.3.4. Giaûi phaùp 4: Ña phöông hoùa coâng taùc nghieân cöùu khoa hoïc kyõ thuaät coù nhieàu thaønh phaàn tham gia 115 3.3.4.1. Noäi dung 115 3.3.4.2. Hieäu quaû 115 3.3.4.3. Ñieàu kieän thöïc hieän 116 3.3.5. Giaûi phaùp 5: Lieân thoâng hoùa (lieân keát naâng caáp) veà kyõ thuaät y teá vaø chuyeân moân y teá giöõa caùc thaønh phaàn trong maïng löôùi y teá cô sôû xaõ hoäi hoùa 116 3.3.5.1. Noäi dung 116 3.3.5.2. Hieäu quaû 117 3.3.5.3. Ñieàu kieän thöïc hieän 117 3.4. KIEÁN NGHÒ 118 3.4.1. Ñoái vôùi Nhaø nöôùc 118 3.4.2. Ñoái vôùi Boä Y Teá 119 3.4.3. Ñoái vôùi Thaønh Phoá Hoà Chí Minh 121 KEÁT LUAÄN 124 DANH MUÏC TAØI LIEÄU THAM KHAÛO CAÙC PHUÏ LUÏC MÔÛ ÑAÀU
1. LYÙ DO CHOÏN ÑEÀ TAØI Thöïc hieän chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà xaõ hoäi hoùa caùc lónh vöïc hoaït ñoäng xaõ hoäi (noùi chung) vaø xaõ hoäi hoùa caùc hoaït ñoäng y teá (noùi rieâng) nhaèm huy ñoäng moïi nguoàn löïc cho söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe cuûa nhaân daân, Sôû Y Teá TP. HCM vöøa cho pheùp tuyeán y teá cô sôû goàm trung taâm y teá quaän, huyeän, traïm y teá phöôøng, xaõ thöïc hieän chuû tröông xaõ hoäi hoùa y teá. Taùc giaû choïn ñeà taøi naøy vì muoán nghieân cöùu, tìm hieåu phaûn öùng tích cöïc töø tuyeán y teá cô sôû ñoái vôùi quyeát ñònh cuûa Sôû Y Teá TP.HCM trong vieäc trieån khai quan ñieåm cuûa Ñaûng, chuû tröông cuûa Nhaø nöôùc veà xaõ hoäi hoùa, töø ñoù hieåu roõ hôn noäi dung xaõ hoäi hoùa y teá, noäi dung coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta. 2. ÑOÁI TÖÔÏNG VAØ PHAÏM VI NGHIEÂN CÖÙU 2.1. Ñoái töôïng nghieân cöùu Ñeà taøi naøy löïa choïn ñoái töôïng nghieân cöùu laø maïng löôùi y teá cô sôû trong söï nghieäp chaêm soùc söùc khoûe nhaân daân trong ñieàu kieän xaõ hoäi hoùa y teá. 2.2. Phaïm vi nghieân cöùu Phaïm vi nghieân cöùu laø maïng löôùi y teá cô sôû cuûa Quaän Taân Bình TP.HCM bao goàm Trung Taâm Söùc Khoûe Taân Bình; caùc traïm y teá phöôøng trong Quaän; Caùc ñôn vò Toå ñoäi, Khoa phoøng; Caùc chöông trình (veä sinh phoøng dòch, tieâm chuûng, chöông trình phoøng choáng HIV/AIDS,…); Caùc phoøng khaùm ña khoa, chuyeân khoa tröïc thuoäc Trung taâm y teá cuûa Quaän; Maïng löôùi y döôïc tö nhaân treân ñòa baøn Quaän vaø heä thoáng phoøng khaùm töø thieän tröïc thuoäc Hoäi chöõ thaäp ñoû cuûa Quaän. 3. MUÏC ÑÍCH NGHIEÂN CÖÙU Ñeà taøi naøy ñöôïc thöïc hieän nhaèm muïc ñích nghieân cöùu thöïc traïng vaø ñaùnh giaù thöïc tieãn maïng löôùi y teá cô sôû ôû TP.HCM.
Nghieân cöùu caùc noäi dung xaõ hoäi hoùa y teá ñeå hieåu roõ yù nghóa chuû tröông cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc veà xaõ hoäi hoùa trong neàn kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa ôû nöôùc ta. Töø nhöõng nghieân cöùu ôû treân, ñeà xuaát phöông höôùng, giaûi phaùp phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình trong ngaén haïn vaø daøi haïn (töø naêm 2006 ñeán naêm 2015) khi thöïc hieän chính saùch xaõ hoäi hoùa ñoái vôùi laõnh vöïc y teá thuoäc khu vöïc TP.HCM. 4. PHÖÔNG PHAÙP NGHIEÂN CÖÙU Heä thoáng hoùa lyù luaän veà phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû vaø chính saùch xaõ hoäi hoùa y teá cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc trong söï nghieäp baûo veä söùc khoûe nhaân daân. Thu thaäp soá lieäu thöù caáp veà maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình hieän nay ñeå phaân tích vaø toång hôïp döõ kieän. Tìm hieåu vaø thu thaäp tình hình, soá lieäu thoáng keâ töø UBND Quaän Taân Bình, Sôû Y Teá TP.HCM, Trung Taâm Y Teá Taân Bình vaø Beänh vieän Huyeän Cuû Chi. Quan saùt vaø phoûng vaán tröïc tieáp ñeå thu thaäp thoâng tin sô caáp veà hoaït ñoäng chuyeân moân cuûa maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình vaø thu thaäp yù kieán taïi cô sôû veà chính saùch xaõ hoäi hoùa y teá cuûa Sôû Y Teá vaø UÛy ban nhaân daân TP.HCM. Phöông phaùp phaân tích: ÖÙng duïng caùc phöông phaùp phaân tích, toång hôïp, so saùnh, thoáng keâ, döï baùo vaø caùc phöông phaùp duy vaät lòch söû, …xuyeân suoát quaù trình thöïc hieän ñeà taøi. 5. YÙ NGHÓA KHOA HOÏC VAØ THÖÏC TIEÃN CUÛA ÑEÀ TAØI NGHIEÂN CÖÙU Ñeà taøi naøy laøm roõ hôn baûn chaát, vai troø cuûa xaõ hoäi hoùa y teá ñoái vôùi söï nghieäp phaùt trieån ngaønh y teá trong neàn kinh teá thò tröôøng. Tìm hieåu vaø phaân tích thöïc traïng maïng löôùi y teá cô sôû nöôùc ta hieän nay ñeå phaùt hieän nhöõng öu, nhöôïc ñieåm cuûa noù.
Nghieân cöùu söï phaùt trieån cuûa maïng löôùi y teá cô sôû khi thöïc hieän vaø thöïc hieän hieäu quaû chính saùch xaõ hoäi hoùa. Nghieân cöùu taùc ñoäng cuûa chính saùch khuyeán khích xaõ hoäi hoùa y teá ñoái vôùi maïng löôùi y teá ôû Quaän Taân Bình (noùi rieâng) vaø maïng löôùi y teá cô sôû TP.HCM (noùi chung). 6. KEÁT CAÁU LUAÄN VAÊN Luaän vaên ñöôïc boá cuïc goàm 3 chöông nhö sau: ° Chöông 1: Cô sôû lyù luaän veà phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû theo höôùng xaõ hoäi hoùa. ° Chöông 2: Thöïc traïng phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình thôøi gian qua (töø 2001 ñeán 2005). ° Chöông 3: Moät soá giaûi phaùp phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû Quaän Taân Bình giai ñoaïn töø 2006 ñeán naêm 2015 theo höôùng xaõ hoäi hoùa. Ngoaøi ra, trong luaän vaên coøn coù phaàn môû ñaàu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, danh muïc chöõ vieát taét vaø caùc phuï luïc keøm theo nhaèm laøm cho noäi dung phaân tích ñöôïc tham chieáu deã daøng hôn. Quaù trình thöïc hieän ñeà taøi, chuùng toâi ñaõ noã löïc raát nhieàu trong vieäc vaän duïng kieán thöùc ñaõ tieáp thu ñöôïc suoát thôøi gian hoïc taäp vaø nghieân cöùu, ñoàng thôøi cuõng tích cöïc tìm hieåu, hoïc hoûi theâm nhieàu kieán thöùc vaø kinh nghieäm töø thöïc tieãn cuûa ñoàng nghieäp, cuûa nhöõng ngöôøi ñi tröôùc vôùi mong muoán laøm cho ñeà taøi ñöôïc chaët cheõ vaø khoa hoïc. Tuy nhieân, do thôøi gian vaø kieán thöùc cuûa taùc giaû coøn haïn cheá neân khoâng traùnh khoûi nhöõng thieáu soùt. Toâi raát mong nhaän ñöôïc nhöõng yù kieán ñoùng goùp, chæ daãn cuûa quùy thaày coâ, caùc anh chò vaø caùc baïn ñoàng nghieäp ñeå toâi coù cô hoäi hoaøn thieän vaø phaân tích môû roäng theâm luaän vaên cuûa mình.
CHÖÔNG 1:CÔ SÔÛ LYÙ LUAÄN VEÀ PHAÙT TRIEÅN MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ THEO HÖÔÙNG XAÕ HOÄI HOÙA Con ngöôøi laø nhaân toá quan troïng nhaát quyeát ñònh söï phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc, trong ñoù söùc khoûe laïi laø voán quyù nhaát cuûa moãi con ngöôøi, moãi gia ñình vaø toaøn xaõ hoäi. Ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa ñoái vôùi hoaït ñoäng y teá ñoøi hoûi phaûi thöïc hieän coâng baèng trong chaêm soùc söùc khoûe, baûo ñaûm ñeå moïi ngöôøi ñeàu ñöôïc chaêm soùc söùc khoûe cô baûn coù chaát löôïng, phuø hôïp vôùi khaû naêng kinh teá cuûa xaõ hoäi, ñoù cuõng chính laø baûn chaát nhaân ñaïo cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta. Töø naêm 1986 - thöïc hieän ñöôøng loái cuûa Ñaûng, chuû tröông cuûa Nhaø nöôùc trong vieäc chuyeån ñoåi neàn kinh teá keá hoaïch hoùa taäp trung, quan lieâu, bao caáp sang neàn kinh teá thò tröôøng theo ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa - Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta ñaõ ban haønh raát nhieàu chính saùch taïo ñieàu kieän cho ngaønh y teá thöïc hieän xaõ hoäi hoùa caùc hoaït ñoäng y teá nhaèm huy ñoäng caùc nguoàn löïc cuûa xaõ hoäi cho söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân. Töø nghò quyeát IV ngaøy 14/01/1993 cuûa Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng khoùa VII về “Nhöõng vaán ñeà caáp baùch cuûa söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân” vaø quyeát ñònh số 58/QÑ-TTg ngaøy 03/02/1994 cuûa Thuû töôùng Chính phuû : “Qui ñònh cuï theå moät soá vaán ñeà veà toå chöùc vaø cheá ñoä chính saùch ñoái vôùi y teá cô sở”, maïng löôùi y teá cô sôû ñaõ ñöôïc cuûng coá moät böôùc treân nhieàu maët nhö: Noäi dung hoaït ñoäng (ñaõ chuù troïng taêng cöôøng chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu); Coâng taùc toå chöùc caùn boä; Trang thieát bò y teá;… Vieäc cuûng coá y teá cô sôû ñaõ tạo ra khaû naêng ñaåy nhanh quaù trình xaõ hoäi hoùa coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân, goùp phaàn laøm toát coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe ban ñaàu taïi töøng gia ñình, thoân, baûn.
Chöông 1 seõ taäp trung nghieân cöùu veà hoaït ñoäng cuûa maïng löôùi y teá cô sôû trong söï nghieäp baûo veä söùc khoûe nhaân daân; Nghieân cöùu quan ñieåm chæ ñaïo cuûa Ñaûng vaø Chính phuû veà phaùt trieån maïng löôùi y teá cô sôû vaø chính saùch xaõ hoäi hoùa y teá ñoái vôùi tuyeán naøy töø giai ñoaïn ñoåi môùi cuûa ñaát nöôùc ñeán nay. 1.1. MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ 1.1.1. Khaùi nieäm vaø yù nghóa cuûa mạng lưới y tế cơ sở 1.1.1.1. Khaùi nieäm veà maïng löôùi y teá cô sôû Maïng löôùi y teá cô sôû - theo quan ñieåm cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc - laø tuyeán y teá tröïc tieáp ñaàu tieân (thaáp nhaát), gaàn daân nhaát baûo ñaûm cho moïi ngöôøi daân ñöôïc chaêm soùc söùc khoûe cô baûn vôùi chi phí thaáp. Noùi ñeán maïng löôùi y teá laø noùi veà y teá cô sôû. Y teá cô sôû - xöông soáng cuûa ngaønh y teá - laø nôi ñaàu tieân ngöôøi daân tieáp caän vôùi caùc dòch vuï y teá, baûo ñaûm cho moïi ngöôøi daân ñeàu ñöôïc chaêm soùc söùc khoûe cô baûn phuø hôïp vôùi ñieàu kieän phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc. Y teá cô sôû laø y teá thoân baûn, xaõ phöôøng, quaän huyeän vaø bao goàm caû heä thoáng y teá döï phoøng. 1.1.1.2. YÙ nghóa cuûa maïng löôùi y teá cô sôû Maïng löôùi y teá cô sôû laø nôi goùp phaàn thöïc hieän coâng baèng xaõ hoäi, xoùa ñoùi giaûm ngheøo, xaây döïng neáp soáng vaên hoùa, traät töï an toaøn xaõ hoäi, taïo nieàm tin cuûa nhaân daân vôùi cheá ñoä xaõ hoäi chuû nghóa. Noùi caùch khaùc, y teá cô sôû coù nhieäm vuï chính laø chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu cho moïi ngöôøi daân. Nhôø vaäy, y teá cô sôû ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát toát caùc vaán ñeà an sinh xaõ hoäi. 1.1.2. Phaïm vi cuûa maïng löôùi y teá cô sôû Heä thoáng y teá ôû nöôùc ta ñöôïc phaân chia laøm boán caáp, trong ñoù caùc traïm y teá xaõ, phöôøng, thoân, baûn laø ñôn vò y teá cô sôû thaáp nhaát, cao hơn tuyến này là tuyến y tế quận, huyện.
Maïng löôùi y teá cô sôû bao goàm caùc tuyeán y teá xaõ, phöôøng, thoân, baûn, tuyeán y teá quaän, huyeän (keå caû y teá döï phoøng, caùc Toå ñoäi, Khoa phoøng vaø caùc chöông trình muïc tieâu quoác gia), caùc cô sôû haønh ngheà y döôïc tö nhaân taïi coäng ñoàng, caùc traïm quaân y, caùc traïm y teá thuoäc caùc doanh nghieäp, coâng ty. Ngoaøi ra, tham gia vaøo vieäc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân taïi coäng ñoàng coøn coù nhöõng ngöôøi tình nguyeän, hoäi vieân hoäi chöõ thaäp ñoû, thaày lang, baø muï (baø ñôõ)… 1.1.3. Thaønh töïu cuûa y teá cô sôû trong söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân Maïng löôùi y teá cô sôû ôû nöôùc ta ngay töø trong giai ñoaïn chieán tranh ñeán nöûa ñaàu thaäp nieân 80 ñaõ raát phaùt trieån, bao phuû toaøn boä laõnh thoå vaø caùc vuøng ñaûo xa vôùi treân möôøi ngaøn traïm y teá xaõ, phöôøng goùp phaàn quan troïng vaøo vieäc thöïc hieän thaéng lôïi caùc chöông trình quoác gia ôû coäng ñoàng, haïn cheá caùc beänh truyeàn nhieãm, ngaên ngöøa dòch beänh, ñöa caùc dòch vuï daân soá - keá hoaïch hoùa gia ñình ñeán töøng ngöôøi daân, töøng hoä gia ñình. Trong chieán tranh, nhôø maïng löôùi y teá roäng khaép neân ñaõ goùp phaàn giaûi quyeát toát vieäc cöùu chöõa thöông beänh binh vaø nhaân daân, phoøng choáng dòch beänh coù keát quaû, goùp phaàn xöùng ñaùng vaøo chieán thaéng cuûa daân toäc. Khoaûng gần cuối thaäp nieân 80, maïng löôùi y teá cô sôû - ñaëc bieät laø y teá cô sôû coâng laäp vaø daân laäp – ñöùng tröôùc nhöõng thöû thaùch gay gaét. Döôùi taùc ñoäng cuûa caùc chính saùch kinh teá môùi cuøng vôùi söï xuaát hieän cuûa neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn, söï chuyeån ñoåi chaäm vaø khoâng ñoàng boä cuûa caùc chính saùch veà phuùc lôïi xaõ hoäi vaø y tế, ñaõ laøm cho y teá cô sôû bò thieáu haún nguoàn löïc toái thieåu ñeå hoaït ñoäng trong moät thôøi gian nhaát ñònh. Moät soá nôi, nhaát laø ôû vuøng saâu, vuøng xa, mieàn nuùi, haûi ñaûo, y teá cô sôû bò xuoáng caáp traàm troïng laøm aûnh höôûng ñaùng keå ñeán coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân, ñaëc bieät laø daân ngheøo, vuøng ngheøo. Hoaït ñoäng y teá khoâng ñaùp öùng ñuû nhu caàu cuûa nhaân daân do nguoàn taøi chính ñaàu tö cho y teá chòu taùc ñoäng bôûi khuûng hoaûng kinh teá nhöõng naêm ñaàu thôøi kyø ñoåi môùi.
Tröôùc khoaùn 10, maïng löôùi y teá cô sôû ôû noâng thoân ñöôïc caùc hôïp taùc xaõ noâng nghieäp cung caáp nguoàn löïc baèng coâng ñieåm, baèng thoùc. Trong quaù trình chuyeån ñoåi cô cheá - heä thoáng hôïp taùc xaõ thực hiện khoaùn 10 - haøng loaït caùc hôïp taùc xaõ tan raõ, keùo theo haøng loaït traïm y teá xaõ, y teá thoân, baûn bò tan raõ hoaëc chæ laøm vieäc caàm chöøng do thieáu nguoàn löïc. Coù luùc, coù nôi, caùn boä y teá khoâng coù löông trong nhieàu thaùng, hoaït ñoäng y teá trôû neân thaát thöôøng. Nhieàu traïm y teá xuoáng caáp, nhieàu xaõ khoâng coøn traïm y teá, nhieàu xaõ khoâng xaây döïng ñöôïc traïm y teá. Nhieàu xaõ khoâng coù kinh phí neân traïm y teá tuyeán xaõ khoâng hoạt ñoäng ñöôïc. Theo taøi lieäu baùo caùo của ngaønh y teá - naêm 1992 – “boâng hoa y teá” giai ñoaïn naøy “ñang ôû beân bôø vöïc thaúm cuûa söï tan raõ”. Dòch soát reùt buøng noå, haøng traêm ngaøn ngöôøi maéc (soát reùt) vaø soá ngöôøi cheát vì dòch beänh naøy taêng ñeán khoaûng 6.000 ngöôøi. Tröôùc tình hình ñoù, Chính phuû ra quyeát ñònh soá 123/QĐ-CP v/v “Giaûi quyeát vấn đề löông cho caùn boä y teá xaõ”, moät soá ñòa phöông ñaõ chuû ñoäng tìm bieän phaùp cuûng coá y teá cô sôû. Hoäi nghò Ban chaáp haønh Trung öông Ñaûng laàn thöù 4, khoùa VII hoïp ngaøy 14/01/1993 ñaõ ra nghò quyeát veà : ”Nhöõng vaán ñeà caáp baùch cuûa söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân”. Nghò quyeát neâu leân 7 giaûi phaùp lôùn, trong ñoù coù giaûi phaùp “chaán chænh heä thoáng chaêm soùc söùc khoûe, coi cuûng coá y teá cô sôû laø nhieäm vuï caáp baùch …”. Ngaøy 03/02/1994, Thuû töôùng Chính phuû ra quyeát ñònh soá 58/CP: “qui ñònh cuï theå moät soá vaán ñeà veà toå chöùc, cheá ñoä chính saùch vaø ñaàu tö ñuùng cho y teá cô sở”û. Caùc vaên baûn cuûa Ñaûng vaø Chính phuû (neâu treân) laø cô sôû phaùp lyù vöõng chaéc ñeå caùc ñòa phöông trong caû nöôùc cuûng coá vaø xaây döïng y teá cô sôû vöõng maïnh trong thôøi kyø môùi – thôøi kyø ñaát nöôùc phaùt trieån neàn kinh teá nhieàu thaønh phaàn, ñaåy maïnh coâng nghieäp hoùa, hieän ñaïi hoùa, laøm cho daân giaøu, nöôùc maïnh, xaõ hoäi coâng baèng, daân chuû, vaên minh (Nguồn: Vaên kieän ñaïi hoäi Ñaûng toaøn quoác laàn thöù VII naêm (1991)) – töø ñoù y teá cô sôû ñaõ töøng böôùc phaùt huy toát vai troø chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu cho nhaân daân.
Daân soá nöôùc ta taêng nhanh. Vaøo thaäp nieân 90, daân soá ñaõ ñaït treân 75 trieäu ngöôøi (1996) vôùi 80% soáng ôû noâng thoân (Nguồn: báo cáo tình hình thực hiện kế hoạch 1996 - số 166/KHTC ngày 09/01/1997 của Bộ Y Tế). Nhu caàu chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe cuûa nhaân daân ngày càng lớn. Ñeå ñaït ñöôïc muïc tieâu söùc khoûe cho moïi ngöôøi, ngaønh y teá phaûi ñöông ñaàu vôùi nhieàu khoù khaên, thöû thaùch vì nhieàu ñòa phöông treân caû nöôùc coøn laø vuøng raát ngheøo. Vaø nhö vaäy, vai troø cuûa y teá cô sôû caøng quan troïng hôn bao giôø heát. Cuûng coá y teá cô sở, ñöa y teá cô sôû vaøo hoaït ñoäng moät caùch neà neáp, chính quy, coù hieäu suaát cao - tröôùc heát laø caùc traïm y teá xaõ, phöôøng - ñaõ trôû thaønh yeâu caàu caáp baùch trong giai ñoạn này. Caùc traïm y teá laø trung taâm cuûa hoaït ñoäng chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu taïi ñòa phöông. Traïm y teá hoaït ñoäng döôùi söï chæ ñaïo veà chuyeân moân chaët cheõ cuûa Trung taâm y teá vaø UBND quaän hoaëc huyeän. Ngaønh y teá ñaõ ñeà ra moät soá bieän phaùp nhaèm tieáp tuïc cuûng coá y teá cô sôû, xoùa xaõ traéng veà y teá nhö öu tieân cung caáp ñuû caùn boä y teá caû veà soá löôïng vaø chaát löôïng. Öu tieân ñeán naêm 2000 taát caû caùc traïm y teá xaõ coù ñuû nöõ hoä sinh hoaëc y syõ saûn nhi, coù baùc só hoaëc löông y phuï traùch y hoïc coå truyeàn daân toäc, khoâi phuïc laïi caùc vöôøn thuoác nam vaø chaâm cöùu cuûa traïm y teá xaõ. Töøng böôùc ñöa baùc só veà xaõ, tröôùc heát laø khu vöïc ñoàng baèng Baéc Boä, mieàn Trung vaø ñoàng baèng soâng Cöûu Long. Caûi tieán laïi phöông thöùc hoaït ñoäng cuûa y teá cô sôû höôùng veà caùc hoaït ñoäng chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu vaø döïa vaøo coäng ñoàng laø chuû yeáu. Xoùa caùc xaõ traéng caû veà cô sôû vaät chaát vaø caùn boä y teá. Töøng böôùc thöïc hieän xaây döïng cô baûn ñeå chuaån hoùa caùc cô sôû y teá, tröôùc heát laø ñoái vôùi caùc vuøng thöôøng hay bò thieân tai taøn phaù nhö caùc tænh mieàn duyeân haûi, mieàn nuùi. Nghò quyeát soá 37/CP ngaøy 20/06/1996 cuûa Chính phuû veà “ñònh höôùng chieán löôïc coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân giai ñoaïn 1996 – 2000 vaø tầm nhìn ñeán 2020” ñeà ra bieän phaùp ñeå thöïc hieän ñöôïc muïc tieâu phaùt trieån söï nghieäp chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân, cuï theå: “…Kieän toaøn vaø phaùt trieån heä thoáng y teá cô sôû ñeå trieån khai chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu. Ñeán naêm 2000, taát caû caùc traïm
y teá cô sôû ñöôïc xaây döïng vaø trang bò ñaày ñuû caùc duïng cuï y teá thoâng thöôøng. Vieäc boá trí phaûi phuø hôïp vôùi quy hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi vaø heä thoáng giao thoâng, coù ñuû kinh phí ñeå hoaït ñoäng thöôøng xuyeân. Phaán ñaáu 40% traïm y teá coù baùc só, 100% traïm y teá coù nöõ hoä sinh hoaëc y só saûn nhi; Caùc thoân, baûn coù caùn boä y teá coäng ñoàng. Caûi tieán noäi dung vaø phöông phaùp laøm vieäc cuûa traïm y teá cô sôû ñeå thöïc hieän nhieäm vuï troïng taâm laø trieån khai coâng taùc y teá döï phoøng, chaêm soùc söùc khoûe taïi gia ñình vôùi söï tham gia ngaøy caøng nhieàu cuûa coäng ñoàng. ÔÛ khu vöïc vuøng cao, mieàn nuùi, vuøng saâu caàn tieáp tuïc cuûng coá vaø phaùt trieån caùc ñoäi y teá löu ñoäng ñeå vöøa laøm nhieäm vuï tuyeân truyeàn giaùo duïc söùc khoûe, vöøa tröïc tieáp laøm coâng taùc phoøng, chöõa beänh cho nhaân daân”. Chieán löôïc coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân giai ñoaïn 1996 – 2000 coøn ñeà ra muïc tieâu baûo ñaûm moïi ngöôøi daân ñöôïc höôûng caùc dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe ban ñaàu, coù ñieàu kieän tieáp caän vaø söû duïng caùc dòch vuï y teá chaát löôïng cao. Muïc tieâu cuï theå vôùi tuyeán y teá cô sôû nhö sau ”…Baûo ñaûm 100% soá xaõ coù traïm y teá phuø hôïp vôùi ñieàu kieän kinh teá, ñòa lyù, moâi tröôøng sinh thaùi vaø nhu caàu khaùm chöõa beänh töøng vuøng. Phaán ñaáu ñeán naêm 2005 ñaït 100% phoøng khaùm ña khoa khu vöïc cuïm lieân xaõ. Traïm y teá ôû vuøng nuùi, vuøng saâu ñöôïc xaây döïng kieân coá vaø coù baùc só; 65% soá xaõ coù baùc só, trong ñoù 50% soá xaõ mieàn nuùi coù baùc só; 100% soá traïm y teá coù nöõ hoä sinh, trong ñoù 60% laø nöõ sinh trung hoïc. Phaán ñaáu ñeán naêm 2010 ñaït 80% soá xaõ coù baùc só, trong ñoù 60% soá xaõ mieàn nuùi coù baùc só; 80% soá traïm y teá xaõ coù nöõ hoä sinh trung hoïc; Caùc traïm y teá ñeàu coù caùn boä vôùi trình ñoä döôïc taù phuï traùch coâng taùc döôïc vaø coù caùn boä ñöôïc ñaøo taïo boå tuùc veà y hoïc coå truyeàn; Thöôøng xuyeân 100% thoân baûn coù nhaân vieân y teá ñaït trình ñoä töø sô hoïc trôû leân. Phaùt trieån ñoäi nguõ tình nguyeän vieân y teá taïi caùc thoân, aáp mieàn ñoàng baèng”. Toùm laïi: Sau gaàn 2 thaäp nieân ñaát nöôùc böôùc vaøo coâng cuoäc ñoåi môùi neàn kinh teá, ngaønh y teá ñaõ ñaït ñöôïc moät soá “thaønh töïu quan troïng”:
1. Maïng löôùi y teá cô sôû (y teá thoân baûn, xaõ, phöôøng, quaän, huyeän) phaùt trieån ñeán taát caû caùc xaõ phöôøng, thoân baûn treân caû nöôùc. 2. 100% traïm y teá xaõ ñöôïc thay theá kieân coá hoùa vaø baûo ñaûm saïch seõ, goïn gaøng, ngaên naép theo tieâu chuaån cuûa ngaønh y teá ñaõ xaây döïng. 3. 60%/toång soá 10 – 12 ngaøn xaõ coù baùc só, caù bieät coù nhöõng xaõ coù treân 2 baùc só. Caên cöù tình hình phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa ñaát nöôùc, ngaønh y teá ñaõ ñeà ra ñöôïc nhöõng muïc tieâu phaán ñaáu vôùi yeâu caàu vaø noäi dung ngaøy caøng cao hôn, phuø hôïp hôn muïc tieâu tröôùc ñoù. Cuï theå: 1. Quy hoaïch phaùt trieån y teá cô sôû ñaõ chuù troïng ñeán vieäc gaén lieàn vôùi quy hoaïch phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi cuûa töøng vuøng. 2. Y teá cô sôû ñöôïc yeâu caàu phaûi baùm saùt ñòa baøn daân cö theo quy hoaïch môùi nhaèm phuïc vuï cho nhaân daân toát hôn. 3. Chuù troïng vaø ñaõ chuyeån höôùng coâng taùc ñaøo taïo ñeå baùc só ra tröôøng veà phuïc vuï söùc khoûe coäng ñoàng, tröïc tieáp laøm vieäc taïi caùc xaõ moät thôøi gian coi nhö nghóa vuï sau ñoù môùi ñöôïc tuyeån choïn ñeán caùc tuyeán y teá cao hôn. 1.2. XAÕ HOÄI HOÙA MAÏNG LÖÔÙI Y TEÁ CÔ SÔÛ 1.2.1. Xaõ hoäi hoùa y teá 1.2.1.1. Khaùi nieäm veà xaõ hoäi hoùa y teá Theo quan ñiểm của Đảng - Xaõ hoäi hoùa caùc lónh vöïc xaõ hoäi (noùi chung) vaø xaõ hoäi hoùa lónh vöïc y teá (noùi rieâng) - coù nghóa laø huy ñoäng söï tham gia ñoùng goùp roäng raõi cuûa toaøn xaõ hoäi cho coâng taùc y teá nhaèm töøng böôùc naâng cao möùc höôûng thuï veà y teá, laøm cho coâng taùc y teá khoâng coøn laø traùch nhieäm rieâng cuûa ngaønh y teá maø coøn laø traùch nhieäm chung cuûa toaøn xaõ hoäi, cuûa Ñaûng, cuûa chính quyeàn, cuûa caùc ngaønh, cuûa caùc ñoaøn theå quaàn chuùng, cuûa caùc coäng ñoàng vaø cuûa toaøn daân.
1.2.1.2. Noäi dung xaõ hoäi hoùa y teá Xaõ hoäi hoùa coâng taùc chaêm soùc söùc khoûe nhaân daân bao goàm ña daïng hoùa caùc hình thöùc, caùc toå chöùc khaùm chöõa beänh cho nhaân daân nhö: dòch vuï y teá nhaø nöôùc, taäp theå, daân laäp, tö nhaân, baûo hieåm y teá, …trong ñoù, y teá Nhaø nöôùc ñoùng vai troø chuû ñaïo. Trong neàn kinh teá haøng hoùa vaän haønh theo cô cheá thò tröôøng, nhieàu thaønh phaàn kinh teá cuøng toàn taïi ñan xen, Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta chuû tröông laø phaûi thöïc hieän “ña phöông hoùa, ña daïng hoùa”. Vaäy ngaønh y teá phaùt trieån theo höôùng ña daïng hoùa, ñoù cuõng laø moät taát yeáu khaùch quan phuø hôïp vôùi tình hình phaùt trieån cuûa ñaát nöôùc trong giai ñoaïn môùi. Ña daïng hoùa laø nhaèm töøng böôùc khaéc phuïc cô cheá taäp trung, bao caáp khoâng coøn phuø hôïp. Cuï theå hieän nay, vieäc khaùm chöõa beänh ôû caùc cô sôû y teá ñaõ vaän duïng nhieàu hình thöùc nhö thöïc hieän khaùm chöõa beänh mieãn phí cho ngöôøi ngheøo; coù nôi caáp soå khaùm mieãn phí cho ngöôøi ngheøo; coù nôi caáp theû baûo hieåm y teá cho ngöôøi ngheøo; Töøng beänh vieän cuõng coù söï ña daïng nhö coù giöôøng mieãn phí hoaøn toaøn, coù giöôøng cho ngöôøi beänh coù theû baûo hieåm y teá, coù giöôøng thu phí vaø thu phí raát cao. Moãi hình thöùc nhö vaäy laø ñeå phuø hôïp vôùi töøng taàng lôùp thu nhaäp khaùc nhau cuûa xaõ hoäi vaø baûo ñaûm tính coâng baèng giöõa caùc ñoái töôïng naøy. Beân caïnh caùc toå chöùc y teá coâng coäng – ñeå ñaùp öùng nhu caàu ña daïng hoùa - Nhaø nöôùc coøn chuû tröông vaø ñaõ cho pheùp thaønh laäp ñôn vò y teá tö nhaân, hoaït ñoäng theo phaùp luaät cuûa Nhaø nöôùc vaø chòu söï kieåm soaùt veà chuyeân moân cuûa ngaønh y teá. Ña daïng hoùa trong lónh vöïc y teá cho pheùp ngaønh y teá taêng cöôøng ñaàu tö töø nhieàu nguoàn cho caû laõnh vöïc y vaø döôïc. Ñaëc bieät, caàn chuù troïng vaø ñaàu tö töø caùc nguoàn voán trong nöôùc vaø nöôùc ngoaøi thoâng qua caùc hình thöùc lieân doanh, lieân keát vôùi caùc ñoái taùc trong vaø ngoaøi nöôùc ñeå tranh thuû tieàn voán vaø kyõ thuaät, nhaát laø kyõ thuaät cao nhaèm ñaåy nhanh quaù trình hieän ñaïi hoùa ngaønh y teá, ñaùp öùng yeâu caàu cung öùng dòch vuï ngaøy caøng thuaän tieän cho ngöôøi daân, giaûm bôùt söùc eùp veà ngaân saùch
cho Nhaø Nöôùc trong ñieàu kieän ngaân saùch Nhaø nöôùc caáp cho ngaønh y teá coøn haïn heïp nhö hieän nay. Ña daïng hoùa trong lónh vöïc y teá cho pheùp ngaønh y teá môû roäng caùc hình thöùc toå chöùc chaêm soùc söùc khoûe ñeå ñaùp öùng nhu caàu ngaøy caøng cao cuûa nhaân daân trong ñieàu kieän nguoàn löïc cuûa Nhaø nöôùc ñaàu tö cho y teá coøn haïn heïp. Vieäc xaây döïng caùc cô sôû y teá daân laäp, y teá tö nhaân phaûi treân cô sôû thieát thöïc phuïc vuï cho nhu caàu khaùm chöõa beänh vaø chaêm soùc söùc khoûe cuûa nhaân daân, choáng moïi bieåu hieän cuûa xu höôùng thöông maïi hoùa caùc dòch vuï chaêm soùc söùc khoûe. Ngaønh y teá ñaõ vaän haønh theo cô cheá môùi nhaèm höôùng hoaït ñoäng vaøo vieäc huy ñoäng nhieàu nhaát tieàm naêng cuûa toaøn xaõ hoäi phuïc vuï coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân. Cô cheá môùi seõ gaén traùch nhieäm vôùi quyeàn lôïi cuûa caùn boä y teá khi thöïc hieän chính saùch coâng baèng trong khaùm chöõa beänh, töøng böôùc haïn cheá tieâu cöïc trong khaùm chöõa beänh. Vaán ñeà quan troïng laø thöïc hieän coâng baèng vaø quan taâm ñeán ñôøi soáng caùn boä y teá. Thöïc hieän coâng baèng trong chaêm soùc söùc khoûe laø theå hieän baûn chaát nhaân ñaïo vaø ñònh höôùng xaõ hoäi chuû nghóa cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc ta. Coâng baèng trong chaêm soùc söùc khoûe laø khaùm chöõa beänh vaø phaùt thuoác mieãn phí cho ngöôøi coù coâng, ngöôøi ngheøo, vuøng ngheøo. Ñoái vôùi caùn boä y teá, ngaønh y teá ñaõ ñeà nghò Chính phuû quan taâm thöïc hieän caùc chính saùch cho ngaønh nhö phuï caáp öu ñaõi, chính saùch thu huùt ngheà nghieäp, baûo veä quyeàn laøm vieäc cho caùc thaày thuoác, coù cô cheá baûo ñaûm quyeàn laøm vieäc vaø söï an toaøn tính maïng tröôùc nhöõng ruûi ro, baát traéc thoâng qua luaät baûo veä nhöõng ngöôøi haønh ngheà y teá. Trong ñieàu kieän xaõ hoäi phaân taàng, nhu caàu y teá trôû neân ña daïng, kinh phí y teá trôû neân haïn heïp, ngaønh y teá phaûi thöïc hieän xaõ hoäi hoùa, ña daïng hoùa coâng taùc y teá laø taát yeáu . Ña daïng hoùa vaø xaõ hoäi hoùa raát gaén boù vôùi nhau, ña daïng hoùa caàn coù söï chaáp nhaän vaø kieåm tra cuûa xaõ hoäi.
Thöïc hieän cô cheá xaõ hoäi hoùa coâng taùc y teá, ngaønh y teá chòu traùch nhieäm ñeà xuaát ngaønh, caùc ñoaøn theå quaàn chuùng vaø nhaân daân coù traùch nhieäm gì nhaèm taïo ñöôïc cô cheá, taïo moâi tröôøng chung cho caùc ngaønh, caùc ñoaøn theå quaàn chuùng vaø nhaân daân tham gia vaøo coâng taùc y teá. Nhö vaäy, xuaát phaùt töø vieäc thöïc hieän caùc chöông trình y teá treân phaïm vi caû nöôùc ñoøi hoûi phaûi xaõ hoäi hoùa. Neáu khoâng coù söï phoái hôïp cuûa taát caû caùc cô quan laõnh ñaïo, quaûn lyù, tuyeân truyeàn, giaùo duïc, caùc ngaønh taøi chính, kinh teá, vaên hoùa, xaõ hoäi, y teá… thì khoâng theå naøo thöïc hieän ñöôïc caùc chöông trình nhö: keá hoaïch hoùa gia ñình; phoøng choáng beänh soát reùt; böôùu coå; chöông trình tieâm chuûng môû roäng; phoøng choáng caùc teä naïn xaõ hoäi; baûo veä moâi tröôøng… Chæ coù phaùt huy ñöôïc söùc maïnh toång hôïp cuûa toaøn xaõ hoäi thì caùc chöông trình naøy môùi ñaït keát quaû toát. Trong ñoù, ngaønh y teá ñoùng vai troø noøng coát, tham möu cho caùc caáp uûy Ñaûng, chính quyeàn ñeå ñieàu haønh caùc ngaønh, phoái hôïp haønh ñoäng giöõa caùc ngaønh vaø laø cô quan thöïc hieän caùc muïc tieâu, chöông trình y teá. 1.2.1.3. Toång quan veà xaõ hoäi hoùa y teá Nghò quyeát Trung öông Ñaûng 4 khoùa VII neâu roõ “Söï nghieäp chaêm soùc söùc khoûe laø traùch nhieäm cuûa coäng ñoàng vaø cuûa moãi ngöôøi daân, laø traùch nhieäm cuûa caùc caáp uûy Ñaûng vaø Chính quyeàn, caùc ñoaøn theå nhaân daân vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi, trong ñoù ngaønh y teá giöõ vai troø noøng coát”. Vì vaäy, xaõ hoäi hoùa coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân tröôùc heát theå hieän vai troø vaø traùch nhieäm laõnh ñaïo, chæ ñaïo cuûa caùc caáp uûy Ñaûng vaø Chính quyeàn. Maëc duø, noùi ñeán xaõ hoäi hoùa laø noùi ñeán traùch nhieäm chung cuûa toaøn xaõ hoäi, nhöng khoâng phaûi nhö vaäy maø moïi toå chöùc, moïi thaønh vieân ñeàu coù vai troø, traùch nhieäm nhö nhau. Moãi moät toå chöùc xaõ hoäi vaø moãi thaønh vieân tham gia vaøo quaù trình xaõ hoäi hoùa, coù vai troø khaùc nhau trong ñoù coù toå chöùc Ñaûng, Nhaø nöôùc laø ngöôøi laõnh ñaïo vaø quaûn lyù. Caùc ngaønh, caùc toå chöùc xaõ hoäi coù traùch nhieäm cuøng vôùi ngaønh y teá trieån khai thöïc hieän ñöôøng loái, chuû tröông, chính saùch cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc vôùi
coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe nhaân daân, trong ñoù ngaønh y teá giöõ vai troø noøng coát, chòu traùch nhieäm phoái hôïp vaø thoáng nhaát moïi haønh ñoäng ñeå thöïc hieän caùc nhieäm vuï cuûa Ñaûng vaø Nhaø nöôùc. Moät maët, caùc cô quan cuûa Ñaûng, Nhaø nöôùc vaø caùc toå chöùc xaõ hoäi phoái hôïp cuøng nhau trong nhöõng hoaït ñoäng chung, maët khaùc, giöõ vai troø then choát trong töøng khía caïnh naøo ñoù theo chöùc naêng cuûa laõnh vöïc mình phuï traùch nhö: ° Boä Taøi Chính, Boä Keá Hoaïch Ñaàu Tö laø nhöõng cô quan baûo ñaûm nguoàn kinh phí; ° Ban tuyeân giaùo laø cô quan laøm coâng taùc tham möu cuûa Ñaûng vaø tuyeân truyeàn giaùo duïc veà coâng taùc chaêm soùc vaø baûo veä söùc khoûe trong nhaân daân; ° Ngaønh theå duïc theå thao toå chöùc vaø vaän ñoäng nhaân daân tham gia caùc phong traøo reøn luyeän thaân theå ñeå naâng cao söùc khoûe; ° Ngaønh vaên hoùa thoâng tin thoâng qua caùc phöông tieän truyeàn thoâng nhö baùo chí, phaùt thanh, truyeàn hình… ñeå tuyeân truyeàn giaùo duïc söùc khoûe vaø vaän ñoäng nhaân daân höôûng öùng, tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng chaêm soùc söùc khoûe. ° Ngaønh giaùo duïc ñöa chöông trình giaùo duïc söùc khoûe vaøo chöông trình chính khoùa cuûa caùc tröôøng phoå thoâng ñeå giaùo duïc hoïc sinh coù neáp soáng vaên minh, coù hieåu bieát vaø vaän ñoäng coäng ñoàng thöïc hieän neáp soáng veä sinh, tham gia vaøo caùc hoaït ñoäng giöõ gìn söùc khoûe cho chính baûn thaân vaø gia ñình mình; ° Ngaønh daân soá vaø keá hoaïch hoùa gia ñình coù nhieäm vuï thöïc hieän toát cuoäc vaän ñoäng keá hoaïch hoùa gia ñình ñeå giaûm nhanh tæ leä sinh, goùp phaàn thöïc hieän toát chöông trình söùc khoûe sinh saûn; ° Boä Lao Ñoäng Thöông Binh Xaõ Hoäi chaêm lo ñeán caùc ñoái töôïng chính saùch, caùc gia ñình coù coâng, ngöôøi ngheøo vaø caùc ñoái töôïng chính saùch khaùc; ° Hoäi Lieân Hieäp Phuï Nöõ laøm noøng coát trong phong traøo sinh ñeû coù keá hoaïch vaø keá hoaïch hoùa gia ñình;