intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Vận dụng Basel II trong kiểm soát hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:112

12
lượt xem
3
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB) mà cụ thể tính hiệu lực và hiệu quả trong hoạt động tín dụng tại NH TMCP Sài Gòn Thương Tín. Từ đó, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao tính hữu hiệu của HTKSNB đối với hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Vận dụng Basel II trong kiểm soát hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín

  1. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ THU HÒA VẬN DỤNG BASEL II TRONG KIỂM SOÁT HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2016
  2. BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH TRẦN THỊ THU HÒA VẬN DỤNG BASEL II TRONG KIỂM SOÁT HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN Chuyên ngành: Kế toán Mã số: 60340301 LUẬN VĂN THẠC SĨ KINH TẾ NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS MAI THỊ HOÀNG MINH Tp. Hồ Chí Minh – Năm 2016
  3. LỜI CAM ĐOAN Tác giả luận văn có lời cam đoan danh dự về công trình khoa học này của mình, cụ thể: Tôi tên là: TRẦN THỊ THU HÒA Sinh ngày 09 tháng 09 năm 1990 tại Tiên Phước, Quảng Nam. Quê quán: Quảng Nam Hiện cư ngụ tại: 23/43/1/2/5 Nguyễn Hữu Tiến, P. Tây Thạnh. Q. Tân Phú, Tp. HCM Hiện công tác tại: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín – CN Trung Tâm – PGD Huỳnh Văn Bánh Tp. Hồ Chí Minh. Là học viên cao học khóa 24, niên khóa 2014 – 2016 của Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh Thực hiện đề tài: “Vận dụng Basel II trong kiểm soát hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín” Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Mai Thị Hoàng Minh Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh. Xin cam đoan: luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất kỳ một trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đâyhoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi. Tp. HCM, ngày 28 tháng 10 năm 2016 Tác giả Trần Thị Thu Hòa
  4. TRANG PHỤ BÌA
  5. LỜI CAM ĐOAN Tác giả luận văn có lời cam đoan danh dự về công trình khoa học này của mình, cụ thể: Tôi tên là: TRẦN THỊ THU HÒA Sinh ngày 09 tháng 09 năm 1990 tại Tiên Phước, Quảng Nam. Quê quán: Quảng Nam Hiện cư ngụ tại: 23/43/1/2 Nguyễn Hữu Tiến, Phường Tây Thạnh. Quận Tân Phú, Tp. HCM Hiện công tác tại: Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín – CN Trung Tâm – PGD Huỳnh Văn Bánh Tp. Hồ Chí Minh. Là học viên cao học khóa 24, niên khóa 2014 – 2016 của Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh Thực hiện đề tài: “Vận dụng Basel II trong kiểm soát hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín” Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS Mai Thị Hoàng Minh Luận văn được thực hiện tại Trường Đại học Kinh tế Tp. Hồ Chí Minh. Xin cam đoan: luận văn này chưa từng được trình nộp để lấy học vị thạc sĩ tại bất kỳ một trường đại học nào. Luận văn này là công trình nghiên cứu riêng của tác giả, kết quả nghiên cứu là trung thực, trong đó không có các nội dung đã được công bố trước đâyhoặc các nội dung do người khác thực hiện ngoại trừ các trích dẫn được dẫn nguồn đầy đủ trong luận văn. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về lời cam đoan danh dự của tôi. Tp. HCM, ngày 28 tháng 10 năm 2016 Tác giả Trần Thị Thu Hòa
  6. MỤC LỤC Trang phụ bìa ............................................................................................................ 1 Lời cam đoan 2 Mục lục 3 Danh mục viết tắt ...................................................................................................... 8 Danh mục các bảng ................................................................................................... 9 Danh mục các hình vẽ, đồ thị ................................................................................. 10 PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................ 1 1 Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu ................................................................ 1 2 Tổng quan các nghiên cứu trước đây............................................................... 3 2.1 Các nghiên cứu nước ngoài ........................................................................ 3 2.2 Các nghiên cứu trong nước ........................................................................ 4 3 Mục tiêu nghiên cứu .......................................................................................... 6 4 Câu hỏi nghiên cứu ............................................................................................ 6 5 Phạm vi nghiên cứu ........................................................................................... 6 6 Phương pháp nghiên cứu .................................................................................. 7 7 Kết cấu của đề tài ............................................................................................... 7 8 Đóng góp của đề tài ............................................................................................ 7 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TÍNH HỮU HIỆU CỦA HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI........................................................ 9 1.1 Khái quát về tính hữu hiệu và hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động cấp tín dụng tại Ngân hàng thương mại.............................................................. 9 1.1.1 Tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ trong hoạt động cấp tín dụng tại NHTM ....................................................................................... 9 1.1.1.1 Định nghĩa .................................................................................. 9 1.1.1.2 Phân biệt tính hiệu lực và hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ: ............................................................................................... 9 1.1.1.3 Mục tiêu của kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng: ................. 10 1.1.2 Khái quát về hoạt động cấp tín dụng và rủi ro tín dụng tại NHTM ...... 10 1.1.2.1 Khái niệm về cấp tín dụng ........................................................ 10
  7. 1.1.2.2 Vai trò của nghiệp vụ cấp tín dụng .......................................... 11 1.1.2.3 Các loại hình tín dụng ngân hàng:........................................... 11 1.1.2.4 Rủi ro tín dụng: ........................................................................ 12 1.2 Bốn nguyên tắc chính trong kiểm tra kiểm soát nội bộ hoạt động cấp tín dụng theo quy định của Basel II ................................................................. 13 1.2.1 Nguyên tắc 1 .......................................................................................... 13 1.2.2 Nguyên tắc 2 .......................................................................................... 17 1.2.3 Nguyên tắc 3 .......................................................................................... 19 1.2.4 Nguyên tắc 4 .......................................................................................... 19 1.3 Đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ trong hoạt động cấp tín dụng qua các tiêu chí ....................................................................... 20 1.3.1 Đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ thông qua các chỉ số hoạt động tín dụng ngân hàng ........................................................... 20 1.3.2 Đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ qua việc tuân thủ các quy định của NHNN........................................................................ 20 1.3.3 Đánh giá các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng qua khảo sát. ........................................ 21 Kết luận chương 1 ............................................................................................... 21 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG VỀ HỆ THỐNG KIỂM SOÁT NỘI BỘ ẢNH HƯỞNG ĐẾN HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NHTM CỔ PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN .............................. 23 2.1 Giới thiệu về tổ chức và hoạt động kinh doanh của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín .................................................................................... 23 2.1.1 Giới thiệu về cơ cấu tổ chức Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín . 23 2.1.1.1 Lịch sử hình thành và phát triển .............................................. 23 2.1.1.2 Sơ đồ tổ chức ............................................................................ 24 2.1.2 Thực tế về hoạt động kinh doanh tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín từ năm 2013-2015. ............................................................ 25 2.2 Thực trạng về cơ cấu tổ chức và hoạt động kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín ............................... 28 2.2.1 Thực tế về cơ cấu tổ chức hoạt động kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín .................................................................. 28 2.2.1.1 Cơ cấu tổ chức .......................................................................... 28
  8. 2.2.1.2 Đánh giá về tổ chức và quy định kiểm soát nội bộ trong hoạt động cấp tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín ............................................................................... 29 2.2.1.3 Nguyên tắc phán quyết cấp tín dụng: ....................................... 32 2.2.1.4 Chính sách tín dụng tại Sacombank ......................................... 33 2.2.1.5 Hệ thống thông tin .................................................................... 35 2.2.1.6 Hệ thống chấm điểm tín dụng và xếp hạng tín dụng nội bộ ..... 35 2.2.1.7 Quy trình nghiệp vụ tín dụng tại Sacombank:.......................... 39 2.2.1.8 Hoạt động giám sát của kiểm toán nội bộ ................................ 42 2.2.2 Thực tế về hoạt động kiểm soát ảnh hưởng đến hiệu quả cấp tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín .......................................... 43 Kết luận chương 2 ............................................................................................... 48 CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................................................. 49 3.1 Mô hình nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu .................................... 49 3.1.1 Mô hình nghiên cứu ............................................................................... 49 3.1.2 Quy trình nghiên cứu ............................................................................. 49 3.1.3 Thiết kế thang đo và bảng câu hỏi ......................................................... 50 3.1.4 Thiết kế mẫu .......................................................................................... 52 3.1.5 Thu thập dữ liệu ..................................................................................... 53 3.1.6 Phân tích dữ liệu .................................................................................... 53 Kết luận chương 3 ............................................................................................... 55 CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU VÀ BÀN LUẬN ................................. 57 4.1 Kết quả nghiên cứu mô hình ....................................................................... 57 4.1.1 Thống kê mô tả ...................................................................................... 57 4.1.2 Đánh giá độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha và phân tích nhân tố hồi quy khám phá (EFA) ................................................... 58 4.1.2.1 Đánh giá độ tin cậy của thang đo bằng hệ số Cronbach’s Alpha58 4.1.2.2 Phân tích nhân tố hồi quy khám phá EFA ............................... 59 4.1.3 Phân tích hồi quy bội ............................................................................. 60 4.1.4 Mô hình nghiên cứu tổng quát............................................................... 61 4.1.5 Kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai một yếu tố .......... 61
  9. 4.2 Kết quả nghiên cứu kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín ............................................... 62 4.2.1 Kết quả và hạn chế của kiểm soát nội bộ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín62 4.2.1.1 Kết quả của kiểm soát nội bộ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tín dụng ............................................................................ 62 4.2.1.2 Hạn chế của kiểm soát nội bộ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tín dụng ............................................................................ 63 4.2.2 Các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín65 4.2.2.1 Nguyên tắc 1 ............................................................................. 65 4.2.2.2 Nguyên tắc 2 ............................................................................. 68 4.2.2.3 Nguyên tắc 3 ............................................................................. 70 4.2.2.4 Nguyên tắc 4 ............................................................................. 70 Kết luận chương 4 ............................................................................................... 70 CHƯƠNG 5: GIẢI PHÁP GÓP PHẦN NÂNG CAO TÍNH HỮU HIỆU CỦA KIỂM SOÁT NỘI BỘ HOẠT ĐỘNG TÍN DỤNG TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN .. 71 5.1.1 Nhóm giải pháp kiểm soát nội bộ nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng ....................................................................................................... 71 5.1.2 Nhóm giải pháp tác động đến các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín ..................................................................... 71 5.1.2.1 Các giải pháp hoàn thiện môi trường kiểm soát ...................... 71 5.1.2.2 Các giải pháp nâng cao tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ trong việc ngăn ngừa, kiểm soát và quản lý rủi ro tín dụng. ......................................................................................... 74 5.1.2.3 Các giải pháp để thực hiện quy trình kiểm soát tín dụng chặt chẽ nhưng vẫn đảm bảo yếu tố về chất lượng phục vụ khách hàng .......................................................................................... 78 5.1.2.4 Các giải pháp nâng cao chất lượng hệ thống báo cáo tín dụng và hiệu quả phân tích hoạt động tín dụng ................................ 79 5.1.2.5 Các giải pháp quản lý có hiệu quả việc xử lý các khoản nợ xấu80
  10. 5.1.2.6 Các giải pháp nâng cao hiệu quả của hoạt động kiểm tra định kỳ đối với hoạt động tín dụng. .................................................. 80 5.1.2.7 Các giải pháp nâng cao tính hiệu quả của hệ thống thông tin trong ngân hàng ....................................................................... 82 5.2 Hạn chế của đề tài ........................................................................................ 83 Kết luận chương 5 ............................................................................................... 84 Kết luận Tài liệu tham khảo Phụ lục
  11. DANH MỤC VIẾT TẮT CIC Trung tâm thông tin tín dụng CVKH Chuyên viên khách hàng CVQLN Chuyên viên quản lý nợ CVQLTD Chuyên viên quản lý tín dụng CVTTQT Chuyên viên thanh toán quốc tế GDV (Teller): Giao dịch viên HĐQT: Hội Đồng Quản Trị KSV: Kiểm soát viên KSNB: Kiểm soát nội bộ KTNB Kiểm toán nội bộ NHNN: Ngân hàng Nhà nước NHTM: Ngân hàng thương mại TCTD: Tổ chức tín dụng TSĐB: Tài sản đảm bảo VAMC: Vietnam Asset Management Company. Công ty quản lý tài sản VAMC Sacombank: Saigon Thuong Tin Commercial Joint Stock Bank. Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín
  12. DANH MỤC CÁC BẢNG Bảng 2.1 Kết quả hoạt động kinh doanh Sacombank từ 2013 – 2015 ......................25 Bảng 2.2 Thực tế tổ chức và kiểm soát nội bộ trong hoạt động tín dụng tại Sacombank .................................................................................................30 Bảng 2.3 Mức phán quyết cấp tín dụng đối với hội sở .............................................32 Bảng 2.4 Mức phán quyết cấp tín dụng đối với Chi nhánh ......................................33 Bảng 2. Mức phán quyết cấp tín dụng cho Phòng Giao Dịch .................................33 Bảng 2.6 Trọng số tài chính và phi tài chính Sacombank.........................................37 Bảng 2. Đánh giá xếp hạng khách hàng doanh nghiệp của Sacombank .................37 Bảng 2. Chất lượng tín dụng Sacombank giai đoạn 2013- 2015 ............................43 Bảng 2.9 Dư nợ cấp tín dụng theo ngành nghề tại Sacombank giai đoạn 2013-2015 ....................................................................................................................45 Bảng 2.10 KSNB ảnh hưởng đến hoạt động tín dụng NHTMCP Sài Gòn Thương Tín giai đoạn 2013 – 2015 ...........................................................47 Bảng 3.1 Thống kê đánh giá về hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Sacombank .................................................................................................53 Bảng 4.1 Bảng kết quả thống kê mô tả dữ liệu .........................................................57
  13. DANH MỤC CÁC HÌNH VẼ, ĐỒ THỊ Hình 2.1 Sơ đồ tổ chức hoạt động tại Sacombank ....................................................24 Hình 2.2 Cơ cấu tổ chức Sacombank ........................................................................28 Hình 2.3 Cơ cấu tín dụng theo kỳ hạn tại Sacombank giai đoạn 2013-2015............44
  14. 1 PHẦN MỞ ĐẦU 1 Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Ngân hàng thương mại (NHTM) là một trong các ngành công nghiệp ra đời sớm nhất, sự ra đời và phát triển của nó gắn liền với sự ra đời và phát triển của nền kinh tế hàng hóa để giải quyết nhu cầu trao đổi hàng, nhu cầu thanh toán phục vụ cho phát triển, mở rộng sản xuất kinh doanh của các tổ chức kinh tế, các cá nhân với đặc thù kinh doanh trên lĩnh vực tiền tệ. NHTM đóng vai trò quan trọng trong nền kinh tế. Đầu tiên, nó là nơi cung cấp vốn cho nền kinh tế, thực tế cho thấy để phát triển kinh tế các đơn vị kinh tế cần có lượng vốn lớn đầu tư cho hoạt động sản xuất kinh doanh và các hoạt động khác. Bằng vốn huy động được trong xã hội thông qua hoạt động tín dụng, NHTM đã cung cấp vốn cho mọi hoạt động kinh tế, đáp ứng nhu cầu vốn một cách kịp thời cho quá trình sản xuất. Nhờ có hoạt động của hệ thống NHTM và đặc biệt là hoạt động tín dụng, các doanh nghiệp, cá nhân có điều kiện mở rộng sản xuất, cải tiến máy móc, công nghệ để tăng năng suất lao động, nâng cao hiệu quả kinh tế và chất lượng sản phẩm cho xã hội. Thứ hai, NHTM là cầu nối các Doanh nghiệp với thị trường. Bước sang cơ chế thị trường, đòi hỏi sự phát triển của tín dụng ngân hàng để tăng cường nguồn vốn lưu động cho các doanh nghiệp. Một khía cạnh khác đòi hỏi sự có mặt của tín dụng ngân hàng đối với doanh nghiệp, đó là một ngân quỹ để dành cho việc đào tạo đội ngũ lao động phù hợp với sự phát triển của khoa học – kỹ thuật – công nghệ cao. NHTM còn là một công cụ để Nhà nước điều tiết vĩ mô nền kinh tế và là cầu nối nền tài chính quốc gia với nền tài chính quốc tế. Trong các nghiệp vụ kinh doanh của Ngân hàng, nghiệp vụ tín dụng là nghiệp vụ sử dụng vốn quan trọng nhất vì nó giúp quay vòng nguồn vốn huy động đầu vào và chiếm tỷ trọng cao trong lợi nhuận của ngân hàng. Tuy nhiên, đây cũng là hoạt động tiềm ẩn rủi ro cao nhất. Rủi ro tín dụng là khả năng xảy ra những tổn thất mà Ngân hàng phải chịu do khách hàng vay không trả đúng hạn, không trả hoặc không trả đầy đủ vốn và lãi. Từ rủi ro này có thể dẫn đến khả năng mất thanh toán của ngân hàng do không thu hồi được vốn tín dụng để thanh toán các khoản huy động
  15. 2 đầu vào, hay xa hơn nữa có thể tác động xấu đến cả hệ thống ngân hàng và nền kinh tế vĩ mô. Rủi ro tín dụng làm giảm uy tín và năng lực cạnh tranh của ngân hàng. Khi ngân hàng mất khả năng thanh toán, phải đi vay từ nhiều nguồn khác nhau, uy tín của ngân hàng trên thị trường tài chính sẽ bị giảm đi nghiêm trọng. Hơn nữa tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ cao cũng là một chỉ tiêu quan trọng để đánh giá không tốt về tình hình hoạt động của ngân hàng, điều này sẽ ảnh hưởng đến tâm lý đối tác của ngân hàng, dẫn đến việc huy động vốn trở nên khó khăn hơn và gặp nhiều trở ngại trong việc cạnh tranh với các ngân hàng khác. Chính vì vậy, để hạn chế và ngăn ngừa rủi ro tín dụng, ngoài các biện pháp kỹ thuật nghiệp vụ tín dụng, định hướng kinh doanh đúng đắn thì việc thiết kế một hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả của NHTM đối với nghiệp vụ tín dụng là vô cùng quan trọng, hệ thống này đóng vai trò quan trọng việc ngăn ngừa và kiểm soát rủi ro tín dụng, hạn chế sự thất thoát vốn tín dụng của ngân hàng. Mặt khác, trong bối cảnh nền kinh tế thế giới đã và đang trong quá trình toàn cầu hóa, Việt Nam đã gia nhập tổ chức thương mại thế giới WTO và gần đây nhất là Hiệp định đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP) đã mở ra rất nhiều cơ hội và thách thức cho Việt Nam. Vấn đề nâng cao năng lực để cạnh tranh để tồn tại và phát triển đang là xu thế tất yếu bắt buộc các quốc gia phải thực hiện để tồn tại trong quỹ đạo chung của thế giới. Hội nhập đòi hỏi các NHTM phải nâng cao năng lực của mình, tạo lợi thế cạnh tranh để đảm bảo hoạt động Ngân hàng an toàn, hiệu quả, hạn chế rủi ro. Và để đảm bảo cho điều đó, điều kiện tiên quyết là các NHTM phải xây dựng vận hành hệ thống kiểm soát nội bộ hiệu quả. Chính vì vậy, cần phải có sự nghiên cứu để đánh giá cũng như đề ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng hệ thống kiểm soát nội bộ tại NHTM Việt Nam nói chung và NH TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) nói riêng, đặc biệt là đối với hoạt động tín dụng – hoạt động mang lại nhiều lợi nhuận nhất nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro nhất để đảm bảo an toàn trong hoạt động kinh doanh ngân hàng. Nhận thức được ý nghĩa và tầm quan trọng của vấn đề nói trên, tôi chọn đề tài: “Vận dụng Basel II trong kiểm soát hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương
  16. 3 Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín” để thực hiện luận văn cao học ngành Kế toán của mình. 2 Tổng quan các nghiên cứu trước đây 2.1 Các nghiên cứu nước ngoài Ellis Kofi Akwaa-Sekyi, Jordi Moreno Gene: “Effect of internal controls on credit risk among listed Spanish banks - Ảnh hưởng của kiểm soát nội bộ đến rủi ro hoạt động tín dụng tại các ngân hàng Tây Ban Nha” - Tạp chí khoa học Intangible Capital năm 2016. Bài nghiên cứu đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ, nghiên cứu những tổn thất do vỡ nợ tại các ngân hàng Tây Ban Nha và thiết lập mối quan hệ giữa hệ thống kiểm soát nội bộ và rủi ro tín dụng. Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng để kiểm tra các giả thuyết về mối quan hệ giữa kiểm soát nội bộ và rủi ro tín dụng. Nhược điểm của bài nghiên cứu là dữ liệu không có sẵn ở một số năm và kích thước mẫu chưa được đồng đều tuy nhiên tác giả đánh giá không ảnh hưởng đến kết quả nghiên cứu. Kết quả bài nghiên cứu cho thấy việc kiểm soát không hữu hiệu của kiểm soát nội bộ hoạt động cấp tín dụng tại các ngân hàng niêm yết Tây Ban Nha đã làm gia tăng nợ xấu. Tuy nhiên, bài báo chưa đi sâu vào các nghiệp vụ cụ thể của mảng tín dụng và chưa đưa ra các giải pháp cụ thể để nâng cao tính hữu hiệu của hệ thông kiểm soát nội bộ như nghiên cứu của tác giả mà chỉ là lời cảnh tỉnh đến các nhà quản lý ngân hàng Tây Ban Nha trong việc đầu tư vào hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động cấp tín dụng. Chaohui Xu, Zongfang Zhou: “An Empirical Study on the Effects of Concentration of Managerial Power and Internal Control on Corporate Credit Risk - Nghiên cứu thực nghiệm về ảnh hưởng của quyền lực quản lý và kiểm soát nội bộ đến rủi ro tín dụng doanh nghiệp” - Tạp chí Procedia Computer Science năm 201 . Các tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu định lượng để đo lường tác động của quyền quản lý đến mối quan hệ của kiểm soát nội bộ và rủi ro tín dụng. Bài nghiên cứu đã cho kết quả có hai mối liên hệ giữa quyền lực quản lý và kiểm soát nội bộ đến rủi ro tín dụng; với các mức độ khác nhau của quyền quản lý, vai trò giám sát rủi ro tín dụng của kiểm soát nội bộ là khác nhau. Bài nghiên cứu cũng đã
  17. 4 nêu được tầm quan trọng của kiểm soát nội bộ đến hoạt động tín dụng nhưng chủ yếu tập trung vào việc đánh giá tầm ảnh hưởng của quyền lực quản lý đến hệ thống kiểm soát nội bộ để ngăn ngừa rủi ro tín dụng và chưa đi vào nghiên cứu cụ thể từng yếu tố chi tiết trong hoạt động cấp tín dụng cũng như một công ty, ngân hàng nào cụ thể, kết quả chỉ mang tính chất khái quát chung chung bởi ở những ngành nghề khác nhau và các ngân hàng khác nhau thì sẽ có những tác động khác nhau giữa quyền lực quản lý đến kiểm soát nội bộ và rủi ro tín dụng. 2.2 Các nghiên cứu trong nước Giáp Hồng Vân: “Hoàn thiện công tác kiểm soát nội bộ tại Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam” - Luận văn thạc sỹ quản trị kinh doanh năm 2014 - Về lý luận, luận văn làm rõ các lý luận cơ bản về hệ thống kiểm soát, công tác kiểm soát nội bộ các hoạt động tại ngân hàng thương mại. Về thực tiễn, luận văn đã trình bày được kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng, đánh giá được những ưu nhược điểm trong công tác kiểm soát. Tuy nhiên, luận văn chỉ dùng phương pháp nghiên cứu định tính bằng thực hiện bảng câu hỏi khảo sát, không xây dựng thang đo cũng như chưa đánh giá tính hiệu quả và hiệu lực như phần nghiên cứu của tác giả. Phan Thụy Thanh Thảo: “ Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ đối với nghiệp vụ tín dụng trong các ngân hàng thương mại trên địa bàn tỉnh Bình Dương” - Luận văn thạc sỹ đại học kinh tế 200 . Luận văn phản ánh thực trạng hệ thống KSNB đối với nghiệp vụ tín dụng trong các NHTM trên địa bàn tỉnh Bình Dương dựa trên cơ sở hệ thống lý thuyết COSO. Tuy nhiên, phạm vi tiếp cận của tác giả là đánh giá thực trạng KSNB hoạt động tín dụng của một nhóm NHTM. Do đó, đánh giá của tác giả chỉ mang tính chất chung chung, chưa đi vào phân tích thực tiễn của một ngân hàng cụ thể. Trong khi đó, ở mỗi Ngân hàng khác nhau thì công tác kiểm soát nội bộ nói chung cũng như công tác KSNB nói riêng lại có nhiều đặc thù khác nhau. Võ Thị Hoàng Nhi và Lê Thị Thanh Huyền: “Hoàn thiện hệ thống kiểm soát nội bộ của các ngân hàng thương mại Việt Nam theo mô hình COSO” - Tạp chí
  18. 5 công nghệ ngân hàng (số 14) năm 2014, TP. HCM. Công trình nghiên cứu này đã nêu lên được một số vấn đề chung về HTKSNB, thực trạng và giải pháp hoàn thiện hệ thống KSNB theo mô hình COSO cho các NHTM Việt Nam. Công trình này được nghiên cứu cho tất cả các NHTM ở Việt Nam và không đi vào cụ thể một ngân hàng nào cả. Chính vì vậy, đánh giá của tác giả chỉ mang tính chất chung chung, khái quát, chưa đi vào các hoạt động cụ thể mà đặc biệt là hoạt động tín dụng. Nguyễn Minh Phương: “ Một số yếu kém trong quy trình kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng các NHTM và khuyến nghị” - Tạp chí công nghệ ngân hàng tháng 03 năm 2014. Công trình nghiên cứu này đã nêu được một số vấn đề chung về hệ thống KSNB, thực trạng quy trình KSNB hoạt động tín dụng tại các NHTM cũng như ưu, nhược điểm của nó từ đó đưa ra các giải pháp, đề xuất. Tuy nhiên, công trình nghiên cứu trên được thực hiện và đưa ra kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ thống KSNB hoạt động tín dụng cho các NHTM, không đánh giá tính hữu hiệu và đưa ra các giải pháp kiến nghị cụ thể nên khác với luận văn của tác giả. Nhìn chung, các nghiên cứu của một số tác giả trước đây chủ yếu tập trung vào việc đánh giá hệ thống kiểm soát nội bộ của ngân hàng. Các nghiên cứu có đưa ra các ưu, nhược điểm cụ thể của hệ thống kiểm soát nộ bộ nói chung và hoạt động tín dụng nói riêng. Tuy nhiên, các nghiên cứu không đi sâu vào việc đánh giá tính hiệu lực và hiệu quả của hoạt động kiểm soát nội bộ nghiệp vụ tín dụng qua các chỉ số cụ thể. Phương pháp nghiên cứu trước đây được sử dụng chủ yếu là phương pháp nghiên cứu định tính, phỏng vấn, khảo sát để đưa ra kết luận. Tác giả cũng kế thừa những kiến thức trên và có xây dựng thêm bảng câu hỏi gởi đến các đối tượng có liên quan đến hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín. Từ đó, chạy mô hình kiểm định và đưa ra các kiến nghị cụ thể nhằm tăng cường tính hữu hiệu (hiệu lực và hiệu quả) của kiểm soát nội bộ nghiệp vụ tín dụng tại Ngân hàng.
  19. 6 3 Mục tiêu nghiên cứu Mục tiêu nghiên cứu của đề tài là đánh giá tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ (HTKSNB) mà cụ thể tính hiệu lực và hiệu quả trong hoạt động tín dụng tại NH TMCP Sài Gòn Thương Tín. Từ đó, đề xuất các giải pháp góp phần nâng cao tính hữu hiệu của HTKSNB đối với hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín. 4 Câu hỏi nghiên cứu Luận văn thực hiện nhằm trả lời 4 câu hỏi trọng tâm sau:  Kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tín dụng của Ngân hàng như thế nào?  Các nhân tố nào ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín?  Mức độ ảnh hưởng của các nhân tố đến tính hiệu quả và hiệu lực của kiểm soát nội bộ trong hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín?  Giải pháp nào góp phần nâng cao tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ đến hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín? 5 Phạm vi nghiên cứu Hệ thống kiểm soát nội bộ hoạt động tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín từ năm 2013 đến năm 2015. Thực hiện khảo sát các nhân viên tín dụng, cán bộ quản lý mảng tín dụng, nhân viên phòng kiểm toán nội bộ về hoạt động tín dụng bằng bảng câu hỏi khảo sát tại thời điểm 01/03/2016 đến 30/0 /2016. Hoạt động tín dụng được đề cập trong đề tài chỉ giới hạn ở hoạt động cho vay (Không bao gồm các hoạt động bao thanh toán, bảo lãnh, chiết khấu, tái chiết khấu, cho thuê tài chính)
  20. 7 6 Phương pháp nghiên cứu Phương pháp nghiên cứu định tính: Tổng hợp, phân tích cách thức tổ chức và các quy định liên quan đến KSNB hoạt động tín dụng tại ngân hàng. Thống kê, tổng hợp, phân tích và đánh giá ảnh hưởng của KSNB đến hiệu quả hoạt động tín dụng từ các chỉ số về hoạt động tin dụng của ngân hàng. Phương pháp nghiên cứu định lượng: Lập bảng khảo sát dựa trên các nhân tố ảnh hưởng đến kiểm soát nội bộ theo các tiêu chuẩn của Basel II. Sử dụng mô hình phần mềm SPSS trong quá trình phân tích dữ liệu cho kết quả về độ tin cậy của thang đo thông qua hệ số Cronbach's Alpha, phân tích nhân tố khám phá, phân tích hồi quy bội và kiểm định bằng phương pháp phân tích phương sai một yếu tố. 7 Kết cấu của đề tài Nội dung nghiên cứu được chia làm phần Phần mở đầu Chương 1: Cơ sở lý luận về tính hữu hiệu của hệ thống kiểm soát nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại ngân hàng thương mại. Chương 2: Thực trạng về hệ thống kiểm soát nội bộ ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín. Chương 3: Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến tính hữu hiệu của hoạt động kiểm soát nội bộ đối với hoạt động tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín. Chương 4: Kết quả nghiên cứu và giải pháp góp phần nâng cao tính hữu hiệu của kiểm soát nội bộ hoạt động cấp tín dụng tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn Thương Tín. 8 Đóng góp của đề tài Mục đích của việc nghiên cứu kiểm soát nội bộ đối với nghiệp vụ tín dụng tại Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín nhằm đánh giá tính hiệu lực và hiệu quả của hệ thống kiểm soát nội bộ. Thông qua việc phân tích, đánh giá các nguyên nhân
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2