Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh

Chia sẻ: Tomcangnuongphomai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:110

Thêm vào BST

Báo xấu

16
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục đích nghiên cứu của luận văn là nhằm đề xuất giải pháp nâng cao động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN HỒNG QUÂN ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CỦA CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ QUẢNG YÊN, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG HÀ NỘI - NĂM 2020
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ …………/………… ……/…… HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA TRẦN HỒNG QUÂN ĐỘNG LỰC LÀM VIỆC CỦA CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN THỊ XÃ QUẢNG YÊN, TỈNH QUẢNG NINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG Chuyên ngành : Quản lý công Mã số: 8 34 04 03 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. BÙI THỊ NGỌC MAI HÀ NỘI - NĂM 2020
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu khoa học độc lập của tôi dưới sự hướng dẫn của Tiến sĩ Bùi Thị Ngọc Mai. Các thông tin, số liệu được sử dụng trong luận văn là chính xác, trung thực, rõ ràng và chưa được công bố trong bất kỳ luận văn nào trước đây. Tác giả luận văn Trần Hồng Quân
LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên, tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và biết ơn đến Tiến sĩ Bùi Thị Ngọc Mai, người hướng dẫn khoa học, đã trực tiếp tận tình giúp đỡ, giải đáp mọi thắc mắc, động viên hướng dẫn tôi trong suốt quá trình xây dựng và hoàn thiện luận văn. Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Giám đốc học viện, các quý thầy giáo, cô giáo khoa Sau Đại học - Học viện Hành chính Quốc gia, đặc biệt những thầy, cô giáo đã giảng dạy tôi trong quá trình học tập tại trường. Đồng thời, tôi cũng xin gửi lời cảm ơn đến Lãnh đạo UBND thị xã Quảng Yên, các công chức, người lao động làm việc tại UBND thị xã, bạn bè, đồng nghiệp và gia đình đã tạo điều kiện thuận lợi cho tôi thực hiện luận văn này. Trong quá trình nghiên cứu, vì còn hạn chế về nhận thức và chưa có nhiều kinh nghiệm thực tế nên bài luận văn chắc chắn không tránh khỏi những thiếu sót. Kính mong nhận được sự góp ý, nhận xét từ quý thầy, cô giáo cũng như bạn bè đồng nghiệp để bài luận văn của tôi hoàn thiện thêm. Tôi xin chân thành cảm ơn. Hà Nội, ngày tháng năm 2020 Tác giả luận văn Trần Hồng Quân
MỤC LỤC DANH MỤC BẢNG, BIỂU ............................................................................. 6 DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT ............................................................................ 9 LỜI Ở ĐẦU ................................................................................................... 1 1 L do chọn đề tài ........................................................................................... 1 2 Tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài .................................................... 2 3 ục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ................................................................ 5 4 Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu .............................................. 5 5 hương pháp nghiên cứu ............................................................................... 6 6 Đ ng g p của luận văn .................................................................................. 7 7 ết cấu của luận văn ..................................................................................... 8 CH NG 1 C SỞ L LUẬN VỀ Đ NG L C L VI C CỦ C NG CHỨC C C C QU N CHU N N THU C Ủ N NH N N CẤ HU N .................................................................................................... 9 1.1. Một số khái niệm ........................................................................................ 9 1.1.1. Động lực và động lực làm việc ........................................................... 9 1.1.2. Cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện ................ 11 1.1.3. Công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện ........................................................................................................... 12 1.1.4. Động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện ............................................................................. 13 1.2. Vai trò của động lực làm việc .................................................................. 14 1.3. Biểu hiện động lực làm việc của công chức ............................................ 17 1.3.1. Tình hình sử dụng thời gian làm việc ............................................... 18 1.3.2. Mức độ yêu thích công việc............................................................... 18 1.3.3. Mức độ nỗ lực, kiên trì đối với công việc khó................................... 19 1.3.4. Mức độ hoàn thành nhiệm vụ ............................................................ 19 1 4 Các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc .......................................... 20
1.4.1. Các yếu tố thuộc bản thân người lao động ....................................... 20 1.4.2. Các yếu tố thuộc về tổ chức .............................................................. 24 1.4.3. Các yếu tố thuộc về công việc ........................................................... 28 1.5. Một số lý thuyết về động lực làm việc ..................................................... 31 1.5.1. Thuyết nhu cầu .................................................................................. 31 1.5.2. Thuyết Hệ thống hai yếu tố ............................................................... 33 Tiểu kết chương 1............................................................................................ 35 CH NG 2 TH C T ẠNG Đ NG L C L VI C CỦ C NG CHỨC C C C QU N CHU N N THU C Ủ N NH N N TH QUẢNG N, T NH QUẢNG NINH............................................................... 36 2.1. Giới thiệu về công chức và các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy an nhân dân thị xã Quảng ên ...................................................................................... 36 2.1.1. Các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy an nhân ân th uảng ên ...... 36 2.1.2. Đội ng công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy an nhân ân th uảng ên ......................................................................................... 41 2.2. Biểu hiện động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thị xã Quảng Yên ...................................................... 43 2.2.1. ình hình sử ụng thời gian làm việc ............................................... 43 2.2.2. ức độ yêu th ch công việc của công chức ...................................... 47 2.2.3. ức độ nỗ lực làm việc ..................................................................... 49 2.2.4. ức độ hoàn thành công việc ........................................................... 50 2.3. Một số đánh giá về biểu hiện động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Uỷ ban nhân dân thị xã Quảng Yên......................... 53 2.3.1. Về ưu điểm......................................................................................... 53 2.3.2. Về nhược điểm ................................................................................... 54 2.4. Nguyên nhân của thực trạng động lực làm việc....................................... 56 2.4.1. ếu tố ảnh hư ng t ch cực................................................................. 56 2.4.2. ếu tố ảnh hư ng tiêu cực................................................................. 64
Tiểu kết chương 2............................................................................................ 74 CH NG 3 H NG H ỚNG, GIẢI H N NG C Đ NG L C L VI C CỦ C NG CHỨC C C C QU N CHU N N THU C Ủ N NH N N TH QUẢNG N, T NH QUẢNG NINH ..... 75 31 hương hướng tạo động lực làm việc ...................................................... 75 3.1.1. Phù hợp với điều kiện của các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân thị xã ............................................................................................ 75 3.1.2. Phù hợp với nhà quản lý ................................................................... 76 3 1 3 Căn cứ vào nhu cầu của công chức ................................................... 76 3 1 4 Căn cứ vào nguyên nhân ................................................................... 77 3.1.5. Lựa chọn những biện pháp dễ áp dụng nhất, khả thi, hiệu quả .......... 77 3 2 Giải pháp nâng cao động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy an nhân dân thị xã Quảng ên .............................................. 77 3.2.1. iải pháp về hoàn thiện điều kiện làm việc ...................................... 78 3.2.2. Xây dựng và quản lý hệ thống thông tin nguồn nhân lực hai chiều thông suốt .................................................................................................... 79 3.2.3. ố tr , phân công công việc phù hợp với năng lực chuyên môn của công chức .................................................................................................... 80 3.2.4. Đổi mới công tác đánh giá công chức .............................................. 81 3.2.5. Hoàn thiện và sử dụng bản mô tả công việc ..................................... 84 3.2.6. iải pháp về kh n thư ng động viên đối với công chức .................. 85 3.2.7. Giải pháp về chính sách tiền lương đối với công chức .................... 87 Tiểu kết chương 3............................................................................................ 90 ẾT LUẬN ..................................................................................................... 91 DANH MỤC TÀI LI U THAM KHẢO ........................................................ 92 PHỤ LỤC ........................................................................................................ 95 DANH MỤC BẢNG, BIỂU
Hình 2 1 Sơ đồ cơ cấu tổ chức của UBND thị xã Quảng Yên........................ 38 Bảng 2 1 Cơ cấu phân bổ số lượng công chức tại cơ quan chuyên mônthuộc UBND thị xã Quảng Yên ................................................................................ 41 Bảng 2.2. Trình độ đào tạo của công chức cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên............................................................................................. 42 Biểu đồ 2.1. Số giờ làm việc thực tế trong một ngày của công chức ............. 44 Biểu đồ 2.2 Những việc riêng công chức thường làm trong giờ làm việc...... 46 Biểu đồ 2.3. Mức độ yêu thích công việc hiện tại của công chức .................. 47 Biểu đồ 2.4. Mức độ gắn bó với công việc hiện tại của công chức ................ 48 Biểu đồ 2.5. Mức độ nỗ lực trong thực thi nhiệm vụ của công chức.............. 49 Biểu đồ 2.6. Mức độ sẵn sàng khi được giao nhiệm vụ vượt quá khả năng của công chức ........................................................................................................ 50 Biểu đồ 2.7. Công chức tự đánh giá kết quả thực hiện công việc của mình........ 51 Biểu đồ 2.8. Công chức đánh giá kết quả thực hiện công việc của đồng nghiệp tại cơ quan ........................................................................................... 52 Biểu đồ 2 9 Động lực làm việc của công chức theo thang điểm 10 .............. 55 Biểu đồ 2.10. Mức độ hài lòng của công chức về môi trường, điều kiện vật chất của cơ quan .............................................................................................. 56 Biểu đồ 2.11. Mức độ hài lòng của công chức về môi trường tâm lý của cơ quan ................................................................................................................. 58 Biểu đồ 2.12. Mối quan hệ trong cơ quan tại UBND thị xã Quảng Yên ........ 59 Biểu đồ 2.13. Mức độ hài lòng của công chức về phong cách lãnh đạo ........ 61 Biểu đồ 2 14 Đánh giá của công chức về hoạt động đào tạo bồi dưỡng tại địa phương ............................................................................................................. 63 Biểu đồ 2.15. Mức độ hài lòng của công chức về chính sách tiền lương ....... 64 Biểu đồ 2.16. Đánh giá của công chức về công tác khen thưởng, động viên tại cơ quan ............................................................................................................ 66
Biểu đồ 2 17 Đánh giá của công chức về sự sắp xếp, bố trí công việc tại cơ quan ................................................................................................................. 68 Biểu đồ 2 18 Đánh giá sự phù hợp giữa năng lực công chức với công việc được giao ......................................................................................................... 70 Biểu đồ 2 19 Đánh giá của công chức về sự phản hồi về công việc tại cơ quan ................................................................................................................. 71 Biểu đồ 2 20 Đánh giá của công chức về hoạt động đánh giá nhân sự tại cơ quan ................................................................................................................. 72
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT Từ viết tắt Nội dung UBND Ủy ban nhân dân HĐN Hội đồng nhân dân HCNN Hành chính nhà nước
LỜI MỞ ĐẦU 1 ọn ề t Động lực làm việc là một trong những yếu tố quan trọng, quyết định năng suất, hiệu quả hoạt động của một tổ chức. Do đ , tạo động lực làm việc là một trong những nhiệm vụ cần ưu tiên hàng đầu trong công tác quản lý, điều hành tổ chức hiện nay ở cả khu vực công lẫn khu vực tư. Cán bộ, công chức nói chung và công chức chuyên môn cấp huyện nói riêng có vai trò quan trọng, quyết định đến chất lượng, hiệu quả hoạt động của cả hệ thống hành chính. Họ là người hoạch định, thực thi các chính sách, quyết định của nhà nước, là yếu tố quyết định thành bại của các chủ trương, chính sách, kế hoạch công tác. Sinh thời Chủ tịch Hồ Chí inh đã chỉ rõ: “Cán ộ là cái gốc của mọi công việc”; “ uôn việc thành công hay thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém”; “ ất cứ chính sách, công tác gì nếu có cán bộ tốt thì thành công, tức là có lãi. Không có cán bộ tốt thì hỏng việc, tức là lỗ vốn” [27]. Năng lực cán bộ, công chức, tinh thần làm việc của họ ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu quả công tác, hoạt động của các cơ quan, đơn vị. Trong thời gian qua, cơ quan hành chính nhà nước (HCNN) đã và đang phải đối mặt với thực trạng công chức không đáp ứng được yêu cầu đặt ra của nguồn nhân lực chất lượng cao. Công chức dần mất đi động lực làm việc, không say mê, tâm huyết với công việc, chưa hoàn thành công việc được giao, lãng phí thời gian công sở… nghiêm trọng hơn là tình trạng “chảy máu chất xám”, công chức rời nhiệm sở, thay đổi công việc đang diễn ra phổ biến, đang thu hút nhiều sự quan tâm của nhà nước, các tổ chức và cá nhân. Một trong những nguyên nhân để xảy ra hiện tượng như vậy không thể không nhắc đến nguyên nhân thiếu động lực làm việc của công chức. Từ thực trạng đ , tác giả muốn đi sâu nghiên cứu lý thuyết, tìm hiểu nguyên nhân, những yếu tố tác động và ảnh hưởng tới động lực làm việc của công chức để từ đ đưa ra những giải pháp nhằm nâng cao động lực làm việc 1
cho công chức HCNN, trong đ có công chức các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân (UBND) thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. o đ , tác giả đã lựa chọn đề tài “Động lực làm việc của công chứ á ơ quan uyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh” làm luận văn Thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công. 2 Tn n n ên ứu liên quan ến ề t Trong thời kỳ đổi mới, công nghiệp hóa - hiện đại h a đất nước, vấn đề động lực, tạo động lực, khơi dậy tiềm năng, phát huy tích cực của nhân tố con người được Đảng và Nhà nước hết sức quan tâm Đồng thời, đây cũng là chủ đề cho nhiều tác giả lựa chọn để làm đề tài nghiên cứu. Giáo trình Quản trị nhân lực (2007), NXB Đại học Kinh tế Quốc dân do Ths Nguyễn Vân Điềm, PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân chủ biên. Tại phần III chương 7 của cuốn sách đã đưa ra các khái niệm về động lực làm việc, các học thuyết về động lực của người lao động với nhiều hướng tiếp cận khác nhau. Giáo trình Quản trị nhân lực, tập II, 2009, NXB Lao động – Xã hội do TS. Lê Thanh Hà chủ biên. Tại chương 8 của cuốn sách đã đưa ra những khái niệm, các học thuyết về tạo động lực làm việc và các biện pháp tạo động lực làm việc. Giáo trình Động lực làm việc trong tổ chức hành chính nhà nước của Học viện Hành chính Quốc gia (2014), NXB Bách khoa – Hà Nội do PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Hải chủ biên. Đây là cuốn sách tập trung những nội dung cơ ản liên quan đến động lực làm việc của đối tượng người lao động trong các tổ chức công với các nội dung chính: Những vấn đề chung về động lực và tạo động lực làm việc; Các học thuyết về động lực làm việc; Các biện pháp tạo động lực làm việc trong tổ chức; Động lực làm việc và tạo động lực làm việc trong tổ chức hành chính nhà nước. Tác giả Nguyễn Trang Thu với cuốn Tạo động lực làm việc cho người lao động trong tổ chức, Nxb Giáo dục Việt Nam năm 2013 Cuốn sách đã 2
trình bày các vấn đề lý thuyết về động lực làm việc, tạo động lực làm việc; phân tích mối quan hệ giữa động lực làm việc với văn h a tổ chức, vai trò của lãnh đạo trong xây dựng một văn h a tổ chức đề cao động lực, bổ sung những giá trị mới cho văn h a tổ chức để cải thiện động lực làm việc; phân tích các vấn đề khái niệm, đặc điểm, thực trạng động lực làm việc trong khu vực công. Bài nghiên cứu “Tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức nhằm nâng cao hiệu quả hoạt động của Tổ chức hành chính nhà nước” đăng trên Tạp chí Tổ chức nhà nước ngày 22 tháng 05 năm 2013 của PGS.TS Nguyễn Thị Hồng Hải đã trình bày những nội dung chung nhất về động lực làm việc, ảnh hưởng của động lực làm việc của cán bộ cộng chức đối với hiệu quả hoạt động của cơ quan HCNN, tầm quan trọng của việc tạo động lực làm việc cho đội ngũ công chức nhà nước và các giải pháp tạo động lực làm việc cho cán bộ công chức nhà nước. Bài nghiên cứu, trao đổi “Tạo động lực khuyến khích cán bộ, công chức làm việc” của tác giả Ngô Thành Can đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước năm 2007 Nội dung bài viết xoay quanh những nhu cầu, động cơ làm việc của người lao động và một số biện pháp nhằm tạo động lực làm việc mà các nhà quản lý quan tâm. ài “Từ những lý thuyết khoa học quản l nghĩ về tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức hiện nay” của tác giả Phùng Thị hong Lan đăng trên Tạp chí Quản l Nhà nước - Tháng 08/2010. Bài viết xem xét lại một số học thuyết về động lực làm việc của người lao động, qua đ chỉ ra những vấn đề cần quan tâm trong việc tạo động lực làm việc cho cán bộ, công chức. Bài nghiên cứu, trao đổi “Tạo động lực làm việc cho công chức - Nhìn từ g c độ tâm l ” của tác giả Nguyễn Thị Vân Hương đăng trên Tạp chí Quản l Nhà nước - Tháng 02/2011. Bài viết đã nhìn nhận lại một số biện pháp tạo động lực làm việc trong các cơ quan hành chính nhà nước thông qua một số học thuyết tạo động lực và đưa ra một số quan điểm về cách thức tạo động lực làm việc dưới g c độ tâm lý. 3
Luận án Tiến sĩ quản lý hành chính công của tác giả Nguyễn Thị Phương Lan (2015) “Hoàn thiện hệ thống công cụ tạo động lực cho công chức ở các cơ quan hành chính nhà nước”. Tác giả đã đưa ra hệ thống lý luận làm sáng tỏ nhiều điểm khác biệt về động lực và các yếu tố tạo động lực cho công chức HCNN, xây dựng khung lý thuyết hoàn thiện hệ thống công cụ tạo động lực làm việc cho đội ngũ công chức HCNN theo cách tiếp cận hệ thống. Luận văn Thạc sĩ Hành chính công của tác giả Lê Thị Trâm Oanh (2009): “Tạo động lực làm việc cho công chức hành chính nhà nước” đã phân tích động lực làm việc của công chức hành chính Việt Nam, từ đ đã đưa ra những đánh giá và giải pháp tạo động lực làm việc cho công chức hành chính của nước ta dựa trên những đặc thù của công chức HCNN. Luận văn Thạc sĩ Quản lý công của tác giả Nguyễn Thị Ánh Nguyệt (2014): “Tạo động lực làm việc cho công chức Tổng cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn” đã hệ thống hóa cơ bản lý luận về động lực làm việc, yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc và đưa ra các biện pháp tạo động lực làm việc cho công chức Tổng cục Thủy sản - Bộ Nông nghiệp và phát triển Nông thôn qua thực tiễn nghiên cứu. Nhìn chung các công trình, đề tài nghiên cứu của các tác giả trên đã phân tích và làm rõ những vấn đề chung về động lực, động lực làm việc và các yếu tố tác động tới động lực làm việc cho người lao động nói chung, cho công chức HCNN nói riêng. Đồng thời, các tác giả cũng đưa ra những giải pháp nhằm duy trì, nâng cao động lực làm việc cho người lao động trong tổ chức trong phạm vi nghiên cứu của đề tài. Tuy nhiên, hiện nay chưa có đề tài nghiên cứu cụ thể nào về động lực làm việc của công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Vì vậy đề tài nghiên cứu động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên sẽ xây dựng những giải pháp cụ thể, phù hợp với đặc điểm tình hình của UBND thị xã góp phần nâng cao động lực lực việc của đội ngũ công chức chuyên môn trên địa bàn. 4
3 M v n ệ v n ên ứu 3.1. Mục đích nghiên cứu của luận văn là nhằm đề xuất giải pháp nâng cao động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. 3.2. Để đạt được mục đích nghiên cứu, đề tài thực hiện các nhiệm vụ sau: - Hệ thống h a các vấn đề l luận liên quan đến động lực làm việc: khái niệm, vai trò, biểu hiện, các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N cấp huyện. - Trình ày và đánh giá thực trạng động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh phân tích nguyên nhân của thực trạng. - Đề xuất một số giải pháp nâng cao động lực làm việc cho công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh. 4 Đố tƣ n n ên ứu v v n ên ứu Đối tượng nghiên cứu của luận văn là động lực làm việc của công chức làm việc tại cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh. Phạm vi về nội dung: nghiên cứu động lực làm việc của công chức không giữ chức vụ lãnh đạo quản lý làm việc tại cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh. hạm vi về thời gian: Luận văn nghiên cứu động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh trong khoảng thời gian từ tháng 9/2015 đến tháng 4/2020. hạm vi về không gian: Cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh. 5
5 P ƣơn á n ên ứu phân tích Thông qua nghiên cứu các giáo trình về động lực làm việc, các bài nghiên cứu, tạp chí, các luận án, luận văn về động lực làm việc và những tài liệu có liên quan là những cơ sở quan trọng giúp tác giả hoàn thiện cơ sở lý luận về động lực làm việc, có thêm định hướng để đưa ra giải pháp nâng cao động lực làm việc cho công chức. Mục đích của phương pháp này là nhằm tìm kiếm, thu thập thông tin, giải quyết nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài là đánh giá thực trạng động lực, các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. Theo đ , từ khung lý thuyết về động lực làm việc, tác giả đã xây dựng bảng hỏi, tiến hành điều tra thử với 05 công chức, điều chỉnh bảng hỏi cho phù hợp, xây dựng lại bảng hỏi cho hoàn chỉnh trước khi tiến hành điều tra chính thức. Bảng hỏi được thiết kế với 16 câu hỏi, tác giả tiến hành phát ra 53 phiếu câu hỏi và thu về 53 phiếu, phiếu điều tra được gửi tới từng công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh nhằm đánh giá thực trạng động lực làm việc của công chức tại đây thông qua các biểu hiện như: hiệu suất sử dụng thời gian làm việc, sự nỗ lực trong thực hiện công việc, kết quả làm việc, tiến độ triển khai công việc v.v.. và các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc với các nhóm yếu tố thuộc về tổ chức, cá nhân và công việc. Kết thúc điều tra, tác giả xử lý và phân tích số liệu điều tra. Các kết quả định lượng từ cuộc khảo sát, điều tra bằng bảng hỏi được sử dụng làm căn cứ phân tích, đánh giá thực trạng động lực làm việc của công chức cơ quan chuyên môn tại UBND thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh. 6
Bên cạnh điều tra bằng bảng hỏi để có các kết quả định lượng, tác giả còn kết hợp với phỏng vấn sâu để làm sáng tỏ thêm những điều mà trong bảng hỏi chưa thể hiện hoàn toàn, làm căn cứ lý giải, minh chứng cho những số liệu định lượng mà đề tài thu được. Sau khi kết thúc điều tra bằng bảng hỏi, tác giả tiến hành phỏng vấn sâu để tìm kiếm các luận cứ thực tiễn để bổ sung cho quá trình làm rõ thực trạng động lực làm việc của công chức. Quá trình phỏng vấn sâu được tiến hành với 02 loại đối tượng phỏng vấn, là cán bộ, công chức lãnh đạo gồm: 01 Phó Chủ tịch U N , 02 Trưởng phòng và công chức chuyên môn (07 người). Nội dung câu hỏi gồm: Nhóm câu hỏi về thực trạng động lực làm việc; nhóm câu hỏi tìm kiếm thông tin phản ảnh tác động của các yếu tố ảnh hưởng tới động lực làm việc của công chức, nhóm câu hỏi tìm kiếm thông tin phản ánh về giải pháp nâng cao động lực làm việc của công chức. Đồng thời với 2 phương pháp phỏng vấn, điều tra ằng ảng hỏi, tác giả trực tiếp đến trụ sở U N thị xã trong thời gian nghiên cứu, để quan sát biểu hiện của động lực làm việc, tình hình một số yếu tố ảnh hưởng có thể quan sát được để làm căn cứ đánh giá thực trạng động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã 6 Đ n ủa uận văn 6.1. V mặt lý luận Luận văn đã g p phần hệ thống hóa lý luận cơ ản về động lực làm việc của công chức tại cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện cụ thể: hệ thống h a, làm r khái niệm động lực, động lực làm việc, động lực làm việc của công chức cơ quan chuyên môn thuộc U N cấp huyện; vai tr của động lực làm việc; iểu hiện của động lực làm việc công chức và các yếu tố ảnh hưởng đến động lực làm việc của công chức tại các cơ quan chuyên môn thuộc U N cấp huyện. 7
6.2. V mặt thực tiễn Luận văn đã g p phần nhận diện thực trạng động lực làm việc của công chức tại cơ quan chuyên môn thuộc UBND huyện hiện nay thông qua thực tiễn thị xã Quảng Yên, tỉnh Quảng Ninh; Những nguyên nhân ảnh hưởng đến động lực làm việc của họ, khuyến nghị các giải pháp tạo động lực làm việc cho công chức có thể áp dụng trong thực tế nhằm nâng cao động lực cho công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND thị xã Quảng Yên. 7 ết ấu ủa uận văn Luận văn được chia làm 3 chương: Chương 1: Cơ sở l luận về động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp huyện Chương 2: Thực trạng động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh Chương 3: Phương hướng, giải pháp nâng cao động lực làm việc của công chức các cơ quan chuyên môn thuộc U N thị xã Quảng ên, tỉnh Quảng Ninh 8
CHƢƠNG 1 CƠ SỞ U N VỀ ĐỘNG ỰC ÀM VIỆC CỦA CÔNG CHỨC CÁC CƠ QUAN CHUYÊN MÔN THUỘC ỦY BAN NHÂN DÂN CẤP HUYỆN 1.1. Một số khái niệm 1.1.1. ộng lực ộng lực làm vi c Theo các nhà nghiên cứu, có rất nhiều cách tiếp cận và hiểu khác nhau về động lực. Theo Guay F. và các cộng sự thì “động lực là l do để thực hiện hành vi” [19, tr.711-735]. Theo cách hiểu của Broussard và các cộng sự “động lực là cái thúc đẩy con người làm hoặc không làm một điều gì đ ” [20, tr.106- 120]. Một số tác giả khác như Green erg và aron quan niệm động lực là một quá trình phản ứng tâm lý tạo ra sự mong muốn, định hướng và duy trì một hành vi nhằm hướng đến đạt một mục tiêu nào đ Theo cách hiểu này, có ba yếu tố chính trong động lực, bao gồm: thứ nhất là mong muốn, đây là cơ sở để thúc đẩy hành vi; thứ hai là định hướng, tức là loại hành vi nào được lựa chọn và phù hợp với yêu cầu và mục tiêu của tổ chức; thứ ba là duy trì, tức là làm thế nào để hành vi này tiếp tục lặp lại [21]. Trong tác phẩm “Động lực: các lý thuyết mới, nghiên cứu và thực tiễn” viết năm 1982, itchell khẳng định động lực làm việc có thể hiểu là những lực đẩy bên trong và bên ngoài ảnh hưởng đến sự lựa chọn và mong muốn thực hiện một hành vi và một hành động nào đ o đ , nghiên cứu về động lực sẽ giúp chúng ta phân tích, dự đoán và l giải được cái gì thực sự thúc đẩy con người lựa chọn hành vi này, hành động này chứ không phải hành vi khác, hành động khác [22]. Trong các tài liệu được xuất bản tại Việt Nam, động lực cũng được tiếp cận từ nhiều g c độ. Từ g c độ tâm lý học, động lực được hiểu là cái thúc đẩy 9
hành động, gắn liền với việc thỏa mãn các nhu cầu của chủ thể, là toàn bộ những điều kiện bên trong và bên ngoài có khả năng khơi dậy tính tích cực của chủ thể và xác định tính xu hướng của nó [8, tr4]. Theo PGS.TS Bùi Anh Tuấn viết trong cuốn Hành vi tổ chức (2004) “động lực là những nhân tố bên trong kích thích con người nỗ lực làm việc trong điều kiện cho phép tạo ra năng suất, hiệu quả cao”. [18, tr.85] Theo giáo trình Quản trị nhân lực (2007) của Ths Nguyễn Vân Điềm – PGS.TS Nguyễn Ngọc Quân “động lực là sự khao khát và tự nguyện của người lao động để tăng cường nổ lực nhằm hướng tới việc đạt được các mục tiêu của tổ chức” [9, tr.128]. Từ g c độ quản lý nguồn nhân lực, động lực làm việc chính là sự khao khát và tự nguyện của cá nhân nhằm phát huy và hướng các nỗ lực của bản thân để đạt được các mục tiêu cá nhân và mục tiêu của tổ chức [9, tr.134]. Như vậy, mặc dù có nhiều cách tiếp cận và quan niệm về động lực khác nhau nhưng khi nghiên cứu về động lực ta có thể rút ra một số đặc điểm chung như sau: - Động lực không phải là đặc điểm, tính cách cá nhân. Điều đ có nghĩa là không có người có động lực và người không có động lực. - Động lực là một hiện tượng các nhân. Mỗi cá nhân là một cá thể riêng biệt có nhu cầu, mong đợi, giá trị, lịch sử, thái độ, mục tiêu khác nhau. Chính vì vậy nhà quản lý không nên cho rằng cái gì thực sự thúc đẩy mình làm việc thì cũng sẽ thúc đẩy nhân viên của mình làm việc. - Động lực làm việc không phải là hiệu quả công việc. Động lực làm việc chỉ là một yếu tố trong nhiều yếu tố khác quyết định đến hiệu quả công việc. Nói cách khác, hiệu quả công việc không chỉ phụ thuộc vào động lực làm việc, nó còn phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố khác nữa. - Động lực làm việc không đồng nghĩa với sự hài lòng về công việc. Một cá nhân có thể hài lòng với công việc của mình (ví dụ hài lòng về điều kiện làm việc, công việc ổn định) nhưng vẫn có rất ít động lực để làm việc. 10