Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: Mucong999 Mucong999 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:128

Thêm vào BST

Báo xấu

14
lượt xem 7
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Luận văn tập trung nghiên cứu về đề xuất các giải pháp tối ưu nhất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh dựa trên cơ sở xây dựng khung lý thuyết hoàn chỉnh và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với người có công trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2014 đến năm 2018.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Quản lý công: Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............./............ ......./...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ MỸ LỆ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2019
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO BỘ NỘI VỤ ............./............ ......./...... HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ MỸ LỆ QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8340403 NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN HOÀNG ANH TP. HỒ CHÍ MINH – NĂM 2019
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan mọi kết quả của đề tài: “Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi và chưa từng được công bố trong bất cứ công trình khoa học nào khác cho tới thời điểm này. TP Hồ Chí Minh, ngày tháng năm 2019 Tác giả luận văn Nguyễn Thị Mỹ Lệ
LỜI CẢM ƠN Để thực hiện và hoàn thành đề tài Luận văn này, tôi đã nhận được sự hỗ trợ, giúp đỡ của quý thầy giáo, cô giáo và đồng nghiệp. Luận văn cũng được hoàn thành dựa trên sự tham khảo, học tập kinh nghiệm từ các kết quả nghiên cứu liên quan, các tạp chí chuyên ngành của nhiều tác giả. Bản thân học viên trong quá trình nghiên cứu Luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản lý công với đề tài “Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh” đã có những nỗ lực, cố gắng để vừa hoàn thành nhiệm vụ công tác vừa hoàn thành đề tài. Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến TS Nguyễn Hoàng Anh đã trực tiếp hướng dẫn khoa học đã trực tiếp dành nhiều thời gian, công sức hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện nghiên cứu và hoàn thành Luận văn. Xin chân thành cảm ơn Lãnh đạo trường Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện cho tôi hoàn thành tốt công việc nghiên cứu khoa học của mình. Cuối cùng tôi xin chân thành cảm ơn đồng nghiệp, đơn vị công tác, gia đình và bạn bè đã giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và thực hiện Luận văn. TÁC GIẢ Nguyễn Thị Mỹ Lệ
MỤC LỤC LỜI MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1 1. Lý do chọn đề tài ................................................................................................ 1 2. Tình hình nghiên cứu đề tài .............................................................................. 3 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn .................................................................. 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của luận văn ................................................ 7 5. Phương pháp nghiên cứu của luận văn .............................................................. 7 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn .......................................................... 8 7. Kết cấu của luận văn .......................................................................................... 9 Chƣơng 1:CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG ......................................................................... 10 1.1. Một số khái niệm cơ bản .............................................................................. 10 1.1.1. Khái niệm người có công với cách mạng ................................................ 10 1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước .................................................................... 14 1.1.3. Khái niệm quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng ....... 16 1.2. Nội dung quản lý nhà nƣớc đối với ngƣời có công với cách mạng .......... 17 1.2.1. Xây dựng, ban hành chính sách, pháp luật về người có công với cách mạng ................................................................................................................... 17 1.2.2. Tổ chức thực hiện chính sách pháp luật đối với người có công với cách mạng .......................................................................................................... 21 1.2.3. Thanh tra, kiểm tra, giải quyết các khiếu nại, tố cáo việc thực hiện pháp luật về người có công với cách mạng ....................................................... 28 1.2.4. Hợp tác quốc tế về người có công với cách mạng ................................... 30 1.3. Sự cần thiết QLNN đối với ngƣời có công với cách mạng ....................... 32 1.3.1. Tạo hành lang pháp lý .............................................................................. 32
1.3.2. Đảm bảo thực hiện chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về người có công với cách mạng ............................................................................ 35 1.3.3. Phát huy, giữ gìn truyền thống dân tộc .................................................... 38 1.4.1. Tỉnh Quảng Trị ........................................................................................ 39 1.4.2. Tỉnh Kiên Giang ...................................................................................... 40 1.4.3. Tỉnh Bắc Giang ........................................................................................ 41 Tiểu kết Chƣơng 1 ............................................................................................... 44 Chƣơng 2:THỰC TRẠNG QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH.................................................................................................................... 45 2.1. Tổng quan về địa bàn nghiên cứu............................................................... 45 2.2. Phân tích thực trạng quản lý nhà nƣớc đối với ngƣời có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh ........................................... 50 2.2.1. Thực trạng ban hành chính sách, pháp luật về người có công với cách mạng ................................................................................................................... 50 2.2.2. Thực trạng tổ chức thực hiện chính sách, pháp luật đối với người có công với cách mạng ........................................................................................... 52 2.2.3. Thực trạng thanh tra, kiểm tra việc thực hiện chính sách, pháp luật đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh .... 68 2.2.4. Thực trạng hợp tác quốc tế trong quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh ................................ 70 2.3. Đánh giá chung ............................................................................................. 72 2.3.1. Những thành tựu ...................................................................................... 72 2.3.2. Những hạn chế ......................................................................................... 77 2.2.3. Nguyên nhân ............................................................................................ 83 Tiểu kết chƣơng 2 ................................................................................................ 88
Chƣơng 3: ĐỊNH HƢỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH ........................................................ 89 3.1. Định hƣớng ................................................................................................... 89 3.1.1. Định hướng của Trung ương.................................................................... 89 3.1.2. Định hướng của Thành phố Hồ Chí Minh ............................................... 91 3.2. Giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nƣớc đối với ngƣời có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh ............................................ 95 3.2.1. Hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật thuộc thẩm quyền của thành phố Hồ chí Minh ......................................................................................... 95 3.2.2. Hoàn thiện tổ chức bộ máy ..................................................................... 99 3.2.3. Tăng cường công tác quản lý nhà nước kiểm tra, giám sát ngăn ngừa các biểu hiện tiêu cực trong thực hiện chính sách ưu đãi người có công với cách mạng .................................................................................................................. 107 3.3. Kiến nghị ...................................................................................................... 112 3.3.1. Đối với Sở Lao động Thương binh và Xã hội thành phố Hồ Chí Minh. 112 3.3.2. Đối với Ủy ban Nhân dân Thành phố Hồ Chí Minh .............................. 114 3.3.3. Đối với Bộ Lao động Thương binh và Xã hội ........................................ 115 KẾT LUẬN ......................................................................................................... 116 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO .......................................................... 118
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT 1 LĐTBXH Lao động Thương binh và Xã hội 2 HĐND Hội đồng nhân dân 3 UBND Ủy ban nhân dân 4 NCC Người có công với cách mạng 5 PL Pháp lệnh 6 NĐ Nghị định 7 TW Trung ương
LỜI MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Kế thừa truyền thống anh hùng bất khuất của dân tộc Việt Nam trong hai cuộc kháng chiến trường kỳ giải phóng dân tộc, truyền thống đất nước, hàng triệu người con ưu tú đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh. Chiến tranh không những để lại nhiều nỗi đau cho các gia đình liệt sỹ, mà có những người lính đang mang trong mình những vết thương, những căn bệnh hậu quả một phần xương máu của mình vì tự do của Tổ Quốc, vì cuộc sống yên bình của thế hệ hôm nay và mai sau. Ngày nay, đất nước ngày càng phát triển về mọi mặt, cuộc sống của đại đa số người dân đã và đang ấm no hạnh phúc, nhưng cũng không ít những hoàn cảnh gia đình và những người có công cần được giúp đỡ. Cả dân tộc Việt Nam sẽ ghi sáng trong tim, lòng biết ơn những người đã dùng máu đào “Tô thắm lá cờ Tổ Quốc”, sự hy sinh đó đã cho đất nước ta nở hoa độc lập, kết quả tự do, sự hy sinh, cống hiến to lớn của các bậc cách mạng tiền bối, các anh hùng liệt sĩ, thương binh, gia đình liệt sĩ, người có công mãi mãi được khắc ghi trong trái tim mỗi người Việt Nam ta, là nguồn lực tinh thần quý báu, tiếp thêm sức mạnh để toàn Ðảng, toàn dân và toàn quân thực hiện thắng lợi sự nghiệp đổi mới, công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước và hội nhập quốc tế, xây dựng, phát triển, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam muôn vàn yêu quý của chúng ta. Phát huy đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, “Đền ơn đáp nghĩa” trong những năm qua Đảng và Nhà nước đã ban hành nhiều chính sách, chế độ và đặc biệt tổ chức vận động toàn dân, toàn quân chăm lo đời sống vật chất, tinh thần đối với thương binh, bệnh binh, gia đình liệt sỹ, người có công với cách Trang 1
mạng để phần nào chia sẻ những đau thương mất mát, đồng thời giáo dục thế hệ trẻ về đạo lý tốt đẹp của dân tộc ta. Cùng với chính sách ưu đãi của Đảng và Nhà nước, hoạt động đền ơn đáp nghĩa được vận động thành phong trào sâu rộng trong quần chúng nhân dân với lòng biết ơn sâu sắc và trách nhiệm cao cả. Phong trào toàn dân giúp đỡ chăm sóc thương binh bệnh binh, gia đình liệt sỹ và người có công với cách mạng không ngừng phát triển cả về bề rộng lẫn chiều sâu. Thành phố Hồ Chí Minh chú trọng thực hiện chính sách ưu đãi với người có công, cụ thể hóa các chủ trương, chính sách, xây dựng bộ máy tổ chức, bố trí nguồn lực để chăm lo cho đời sóng người có công được nâng lên. Tuy nhiên, khi đưa chủ trương chính sách của Đảng và Nhà nước ta vào cuộc sống đã bộc lộ một số hạn chế nhất định. Chính sách còn nhiều điểm chưa phù hợp, nhiều người có công vẫn chưa được công nhận và hưởng chính sách ưu đãi; còn nhiều quy định chồng chéo, mâu thuẫn, chưa sát với thực tế nên khó tổ chức thực hiện; công tác tổ chức đưa vào thực tế còn gặp nhiều khó khăn, chưa thực sự công bằng với người có công với đất nước; năng lực đội ngũ cán bộ, công chức còn nhiều hạn chế; hiệu lực hiệu quả quản lý chưa cao; bố trí nguồn nhân lực chưa tương xứng với yêu cầu. Tại thành phố Hồ Chí Minh, công tác quản lý nhà nước đối với NCC cũng luôn được quan tâm của Đảng và chính quyền địa phương nhưng vẫn còn nhiều bất cập như: Hồ sơ giải quyết chế độ chính sách ưu đãi đối với người có công còn chậm, hồ sơ tồn đọng lớn, nhiều hài cốt chưa được quy tập và đưa vào nghĩa trang, số mộ liệt sĩ chưa xác định rõ họ tên vẫn còn lớn, phát hiện 25 trường hợp làm giả hồ sơ người có công. Công tác chi trả còn nhiều bất cập, người có công ngày càng lớn tuổi, nhiều trường hợp đã cao tuổi không thể đi lĩnh trợ cấp phải ủy quyền cho người thân đi lĩnh thay nhưng thời gian ủy quyền ngắn (không quá 03 tháng) dẫn đến gia đình người có công vẫn còn chưa thực sự hài lòng. Công tác lưu trữ hồ sơ không Trang 2
liên tục, còn nhiều thiếu sót, bất cập và không có hướng dẫn cách thức lưu trữ dẫn đến thất lạc hồ sơ, khó khăn khi quản lý và tìm kiếm hồ sơ người có công. Từ những lý do trên, tác giả chọn đề tài “ Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh” làm luận văn tốt nghiệp. 2. Tình hình nghiên cứu đề tài Ưu đãi đối với người có công là một trong những nội dung được nhiều người quan tâm. Trong thời gian qua đã có những công trình nghiên cứu, bài viết được công bố; tác giả là những nhà làm công tác quản lý, các nhà nghiên cứu, học viên cao học... Những công trình, bài viết tác giả đã nghiên cứu có thể kể đến như sau: Các bài báo, bài viết Nguyễn Duy Kiên - Phó Cục trưởng Cục Người có Công, Bộ LĐTB&XH, chính sách Người có công là trách nhiệm của toàn dân, Tạp chí Tuyên giáo số 7/2012. Qua bài viết này, tác giả khái quát một số thành tựu của chính sách ưu đãi đối với người có công trong những năm qua, đi sâu vào đánh giá, tìm hiểu nguồn lực thực hiện chính sách ở nước ta. Khẳng định nguồn lực của nhà nước thông qua chế độ trợ cấp ưu đãi thường xuyên ngày càng giữ vai trò chủ đạo trong việc ổn định đời sống đối với người có công với cách mạng. Nguyễn Danh Tiên - Chủ trương của Đảng đối với thương binh, liệt sỹ thời kỳ đổi mới – tạp chí Khoa học quân sự tháng 7 năm 2012, Trung tâm thông tin khoa học quân sự, Bộ Quốc phòng. Tác giả hệ thống một cách khái lược những quan điểm, chủ trương của Đảng đối với công tác thương binh liệt Trang 3
sỹ từ năm 1996 đến năm 2012, đánh giá thực trạng thực hiện chủ trương của Đảng về vấn đề này và đề ra những giải pháp nhằm thực hiện tốt hơn công tác thương binh, liệt sỹ trong thời gian tới. Lê Xuân Cử - Thiết thực tri ân những người có công với cách mạng – tạp chí Cộng sản tháng 7 năm 2017, tri ân người có công với cách mạng là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, của cả xã hội đối với những người đã đóng góp công sức, xương máu cho sự nghiệp cách mạng để chúng ta có được hòa bình, thống nhất, độc lập, tự chủ trong xây dựng và phát triển hôm nay. Bên cạnh việc động viên, tôn vinh về tinh thần, trách nhiệm của cả hệ thống chính trị phấn đấu để người có công với cách mạng có mức sống bằng hoặc cao hơn mức trung bình ở nơi cư trú. Trần Đơn - Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng, bài viết trên báo Tạp chí Cộng sản tháng 7/2018 về “Quan điểm của Đảng và tư tưởng Hồ Chí Minh về chính sách thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng”. bài viết khẳng định chính sách thương binh, liệt sĩ và người có công với cách mạng là một trong những chính sách lớn của Đảng và Nhà nước ta. Đây là một vấn đề chính trị - xã hội của quốc gia, dân tộc. Trong những năm qua, toàn Đảng, toàn dân, toàn quân ta luôn quan tâm và dành những tình cảm, trách nhiệm để chăm sóc thương binh, gia đình liệt sĩ và người có công bằng những chính sách cụ thể, thiết thực và phù hợp với từng giai đoạn của cách mạng. Điều đó thể hiện đạo lý và truyền thống “uống nước, nhớ nguồn”, “đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc Việt Nam. Tài liệu hướng dẫn thực hiện chế độ ưu đãi người có công với cách mạng của Cục Người có công năm 2017: Đã giới thiệu hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến chính sách ưu đãi đối với NCC, giải đáp một số thắc mắc về chính sách NCC thường gặp. Trang 4
Các luận văn, luận án Luận án Tiến sĩ Triết học của Nguyễn Xuân Triều “Chính sách an sinh xã hội và vai trò của Nhà nước trong thực hiện chính sách an sinh xã hội” (Học viện khoa học xã hội – Học viện hàn lâm khoa học xã hội Việt Nam – Hà Nội 2013): Luận án đã nêu lên tính tất yếu phải có các chính sách an sinh xã hội tại Việt Nam trong đó có chính sách ưu đãi đối với NCC, vai trò của Nhà nước trong thực hiện chính sách an sinh xã hội, liên quan đến chính sách ưu đãi đối với NCC luận án cũng đưa ra một số giải pháp về nâng cao hiệu quả hoạt động thực hiện chính sách an sinh xã hội như huy động sự tham gia của nhân dân, cải cách bộ máy hành chính, kết hợp chính sách an sinh xã hội với chính sách phát triển kinh tế. Luận án Tiến sĩ chuyên ngành quản lý hành chính công của Lê Văn Hòa: “Quản lý theo kết quả trong thực thi chính sách công ở Việt Nam” (Học viện hành chính quốc gia – Hà Nội 2015): Luận án đã nghiên cứu thực trạng thực thi chính sách tại Việt Nam từ năm 2006 đến năm 2013 và nêu ra những cơ sở lý luận, sự cần thiết phải áp dụng mô hình quản lý theo kết quả trong thực thi chính sách công tại Việt Nam. Luận án Tiến sĩ chuyên ngành chính trị học của Lê Anh: “Thực thi chính sách an sinh xã hội ở thành phố Đà Nẵng hiện nay thực trạng và giải pháp” (Học viện chính trị quốc gia Hồ Chí Minh – Hà Nội 2017): Luận án đã nghiên cứu cơ sở lý luận, tình hình thực thi chính sách an sinh xã hội tại thành phố Đà Nẵng gồm chính sách đối với người có công với cách mạng, người nghèo, chính sách bảo trợ xã hội từ đó đưa ra những giải pháp để nâng cao chính sách an sinh xã hội tại thành phố Đà Nẵng. Trong đó đối ưu đãi đối với người có công với cách mạng tác giả đưa ra một số giải pháp về hỗ trợ phát triển nhà ở. Trang 5
Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ của Lê Thị Hải Âu năm 2012 “Thực hiện chính sách ưu đãi xã hội đối với người có công ở An Giang". Luận văn làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn của việc tổ chức thực thi chính sách xã hội đối với người có công, đề xuất giải pháp khả thi đối với nhà nước, chính quyền địa phương để hoàn thiện công tác quản lý nói chung và thực hiện chính sách xã hội đối với người có công phù hợp điều kiện thực tế ở An Giang. Luận văn tốt nghiệp thạc sĩ Phan Quốc Trung năm 2017 “Quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn tỉnh Kiên Giang”. Luân văn trên đứng từ góc độ QLNN đề xuất các giải pháp hoàn thiện QLNN đối với người có công. Song các giải pháp chỉ ứng dụng trên địa bàn tỉnh Kiên Giang. Các công trình nghiên cứu trên đứng ở nhiều góc độ khác nhau bàn về chính sách ưu đãi đối với người có công với cách mạng, tuy nhiên chưa có luận văn nào nói về quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn Mục đích: - Luận văn tập trung nghiên cứu về đề xuất các giải pháp tối ưu nhất nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh dựa trên cơ sở xây dựng khung lý thuyết hoàn chỉnh và đánh giá thực trạng quản lý nhà nước đối với người có công trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh từ năm 2014 đến năm 2018. Nhiệm vụ: Trang 6
- Hệ thống hóa lý thuyết của QLNN đối với người có công với cách mạng. - Mô tả, phân tích thực trạng QLNN đối với người có công với cách mạng. - Đánh giá những thành tựu cũng như hạn chế của QLNN đối với người có công với cách mạng trên địa bàn TP. HCM. - Đưa ra các giải pháp hoàn thiện QLNN đối với người có công với cách mạng trên địa bàn TP. HCM. 4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn Đối tượng nghiên cứu: QLNN đối với người có công với cách mạng trên địa bàn TP. HCM. Phạm vi nghiên cứu: + Phạm vi về thời gian: từ năm 2014 đến nay và tầm nhìn đến năm 2025 và những năm tiếp theo. + Phạm vi không gian: Đề tài nghiên cứu trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 5. Phƣơng pháp nghiên cứu của luận văn Tác giả sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu sau đây: + Phương pháp tổng hợp là liên kết từng mặt, từng bộ phận thông tin đã được phân tích hình thành một hệ thống lý thuyết của quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng. Phương pháp tông hợp được sử dụng tập trung ở chương 1 luận văn. Trang 7
+ Phương pháp phân tích để xử lý các dữ liệu nhằm tạo lập hệ thống thông tin phục vụ cho việc nghiên cứu, đánh giá các khía cạnh hay phương diện thực hiện quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng. Phương pháp này chủ yếu được sử dụng ở chương 2 luận văn. + Phương pháp thống kê là nghiên cứu của tập hợp nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm phân tích, giải thích, trình bày và tổ chức dữ liệu. Phương pháp thống kê để thu thập tất cả các dữ liệu liên quan đến quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng như: số lượng đối tượng người có công, số lượng mộ liệt sĩ, số lượng đối tượng chăm sóc tại cơ sở điều dưỡng... + Phương pháp so sánh để làm nổi bật được những kết quả đạt được cũng như những tồn tại hạn chế và nguyên nhân của hạn chế trong công tác QLNN đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. 6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn Ý nghĩa lý luận: - Hệ thống hóa lý thuyết về QLNN đối với người có công với cách mạng. - Tập hợp các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành quy định về QLNN đối với người có công với cách mạng. Ý nghĩa thực tiễn: Từ những nghiên cứu của luận văn đã làm sáng tỏ thực trang QLNN đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Trang 8
Góp phần tích cực phát huy hơn nữa truyền thống “Uống nước nhớ nguồn”, “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” của dân tộc ta. - Những nghiên cứu của luận văn có thể được sử dụng làm tài liệu nghiên cứu, tham khảo cho giảng viên, học viên, các cơ quan quản lý nhà nước trong lĩnh vực này. - Các giải pháp có thể được sử dụng ngay trong cơ quan nơi tác giả làm việc và những cơ quan khác có cùng chức năng, nhiệm vụ. 7. Kết cấu của luận văn Ngoài lời cảm ơn, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo danh mục từ viết tắt, luận văn được kết cấu thành ba chương: Chƣơng 1: Cơ sở lý luận của quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng. Chƣơng 2: Thực trạng quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên đại bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Chƣơng 3: Định hướng và giải pháp hoàn thiện quản lý nhà nước đối với người có công với cách mạng trên địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh. Trang 9
Chƣơng 1 CƠ SỞ LÝ LUẬN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC ĐỐI VỚI NGƢỜI CÓ CÔNG VỚI CÁCH MẠNG 1.1. Một số khái niệm cơ bản 1.1.1. Khái niệm người có công với cách mạng Xác định người có công với cách mạng ở từng thời kỳ có sự thay đổi nhất định và được quy định trong các văn bản của Đảng, Nhà nước. Trước đây thường được hiểu theo nghĩa hẹp mà theo đó người có công với cách mạng chỉ là những người có công đóng góp trong các cuộc kháng chiến, người trực tiếp tham gia các cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước. Trong thời kỳ xây dựng và bảo vệ tổ quốc giai đoạn hiện nay, người có công với cách mạng được mở rộng hơn, họ là những người có thành tích hoặc cống hiến xuất sắc phục vụ cho lợi ích của dân tộc được cơ quan của nhà nước có thẩm quyền công nhận theo quy định của pháp luật. Những đóng góp, cống hiến của họ có thể là trong các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm bảo vệ Tổ quốc và cũng có thể là trong công cuộc xây dựng và phát triển đất nước trên các lĩnh vực khoa học, văn nghệ, văn hóa, an ninh trật tự, chữa cháy, phòng chống thiên tai...Theo cách hiểu này thì người có công với nước là một khái niệm rộng, đồng thời là một phạm trù lịch sử bao gồm không chỉ là những người công tác trong lực lượng vũ trang mà còn có các đối tượng thuộc các lực lượng khác. Tuy nhiên, từ trước đến nay cũng chưa có một khái niệm chính thức nào về NCC. Hầu hết mọi người đều hiểu NCC là những người đã có những đóng Trang 10
góp cho cách mạng Việt Nam qua hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp, đế quốc Mỹ và cuộc chiến tranh bảo vệ tổ quốc. Nhưng hiện nay khi đất nước đang hòa bình vẫn có những người có hành động dũng cảm vì lợi ích của nhân dân mà hy sinh hoặc bị thương đã được công nhận là liệt sĩ, thương binh. Như vậy, căn cứ vào các quy định của Nhà nước, tiêu chuẩn để công nhận “NCC là người Việt Nam không phân biệt tôn giáo, tín ngưỡng, dân tộc, nam, nữ, tuổi tác, đã tự nguyện cống hiến sức lực, tài năng, trí tuệ của mình vì nền độc lập, tự do của dân tộc, vì tài sản của nhà nước, tính mạng của nhân dân. Những người này có thành tích xuất sắc và được cơ quan có thẩm quyền công nhận theo quy định của Pháp luật”. Theo quy định tại PL ưu đãi đối với người có công với cách mạng số 26/2005/PL-UBTVQH11 ngày 29 tháng 6 năm 2005; PL số 04/2012/PL- UBTVQH13 ngày 16 tháng 7 năm 2012 sửa đổi, bổ sung một số điều của PL ưu đãi đối với người có công với cách mạng thì NCC bao gồm: - Người hoạt động cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945 là người được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công nhận đã tham gia tổ chức cách mạng trước ngày 01 tháng 01 năm 1945. - Người hoạt động cách mạng từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945 là người được cơ quan, tổ chức có thẩm quyền công nhận đứng đầu một tổ chức quần chúng cách mạng cấp xã hoặc thoát ly hoạt động cách mạng kể từ ngày 01 tháng 01 năm 1945 đến ngày khởi nghĩa tháng Tám năm 1945. Trang 11
- Liệt sĩ là người đã hy sinh vì sự nghiệp cách mạng giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc và làm nghĩa vụ quốc tế hoặc vì lợi ích của Nhà nước, của nhân dân được Nhà nước truy tặng Bằng "Tổ quốc ghi công". - Bà mẹ Việt Nam anh hùng là những bà mẹ thuộc một trong các trường hợp sau đây được tặng hoặc truy tặng danh hiệu “Bà mẹ Việt Nam anh hùng”: Có 2 con trở lên là liệt sĩ; chỉ có 2 con mà 1 con là liệt sĩ và 1 con là thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên; chỉ có 1 con mà người con đó là liệt sĩ; có 1 con là liệt sĩ và có chồng hoặc bản thân là liệt sĩ; có 1 con là liệt sĩ và bản thân là thương binh suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên”. - Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân là những người có hành động anh hùng, trung thành với Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa, có thành tích đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu, phục vụ chiến đấu, giữ gìn an ninh, trật tự, an toàn xã hội; có phẩm chất đạo đức cách mạng, là tấm gương mẫu mực về mọi mặt được nhà nước tặng hoặc truy tặng danh hiệu “Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân”. - Anh hùng lao động trong thời kỳ kháng chiến là những người trung thành với Tổ quốc, với chủ nghĩa xã hội, có đạo đức cách mạng, có tinh thần đoàn kết, lao động dũng cảm và sáng tạo, lập được thành tích đặc biệt xuất sắc trong sản xuất và công tác phục vụ kháng chiến được nhà nước tặng danh hiệu “Anh hùng Lao động”. - Thương binh, người hưởng chính sách như thương binh: Thương binh là quân nhân, công an nhân dân bị thương làm suy giảm khả năng lao động từ 21% trở lên, được cơ quan, đơn vị có thẩm quyền cấp “Giấy chứng nhận thương binh” và “Huy hiệu thương binh”. Người hưởng chính sách như thương binh là người không phải là quân nhân, công an nhân dân, bị thương Trang 12