Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài kinh nghiệm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống<br />
cho học sinh lớp 2,3 trường Tiểu học Hà Huy Tập<br />
<br />
I. Phần mở đầu<br />
I.1. Lý do chọn đề tài<br />
Bác Hồ đã từng nói: “Khi ngủ ai cũng như lương, thiện<br />
Tỉnh dậy phân ra kẻ dữ, hiền<br />
Hiền, dữ phải đâu là tính sẵn<br />
Phần nhiều do giáo dục mà nên”<br />
Trong sự nghiệp xây dựng và phát triển đất nước theo hướng “Công<br />
nghiệp hóa – hiện đại hóa” nhân tố con người là quan trọng nhất. Chính vì lẽ đó<br />
mà giáo dục luôn được coi là quốc sách hàng đầu. Mục tiêu giáo dục là đào tạo<br />
các em học sinh trở thành những con người phát triển toàn diện; có đạo đức, tri<br />
thức, sức khỏe và thẩm mỹ nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển của đất nước.<br />
Để thực hiện được mục tiêu giáo dục thì trách nhiệm của người giáo viên<br />
phải nâng cao và được đặt lên hàng đầu trong việc “trồng người”. Đặc biệt năm<br />
học 2014 – 2015 là năm học đầu tiên thực hiện thông tư 30/2014/TT – BGDĐT<br />
ngày 28 tháng 8 năm 2014 của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo quy định về<br />
cách đánh giá học sinh tiểu học. Thời gian thực hiện từ 15/10/2014.<br />
Như chúng ta đã biết “Nề nếp là mẹ đẻ của chất lượng”. Người thầy trong<br />
giai đoạn giáo dục hiện nay, không còn giữ vai trò trang bị kiến thức cho học<br />
sinh mà phải biết định hướng đúng đắn, giúp học sinh phát triển toàn diện về<br />
năng lực và phẩm chất đạo đức. Đánh giá được sự tiến bộ của học sinh theo giai<br />
đoạn về các mặt cụ thể: kiến thức, kĩ năng; năng lực; phẩm chất của từng em.<br />
Cho nên trong quá trình dạy học, giáo viên chủ nhiệm có vai trò vô cùng quan<br />
trọng trong việc quản lí và giáo dục học sinh phát triển một cách toàn diện. Để<br />
góp một phần công sức nhỏ bé của bản thân vào công việc giáo dục học sinh trở<br />
thành con ngoan, trò giỏi. Qua nhiều năm thực dạy và làm công tác chủ nhiệm<br />
lớp. Trong quá trình quản lí các em và dạy các môn học ở Tiểu học, tôi mạnh<br />
dạn xin trao đổi cùng các anh, chị em đồng nghiệp “Một vài kinh nghiệm làm<br />
tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống cho học sinh lớp 2,3<br />
trường Tiểu học Hà Huy Tập”.<br />
1<br />
<br />
Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài kinh nghiệm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống<br />
cho học sinh lớp 2,3 trường Tiểu học Hà Huy Tập<br />
<br />
I.2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br />
Đề tài chỉ rõ vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp phải làm gì, làm như thế<br />
nào, trách nhiệm đặt ở vị trí nào, để giáo dục học sinh trở thành con người<br />
không những có kiến thức tốt mà các em còn có phẩm chất đạo đức tốt, có được<br />
kĩ năng sống tốt để làm vốn sống.<br />
I.3. Đối tượng nghiên cứu<br />
Nghiên cứu kĩ năng sống, kĩ năng giao tiếp… của học sinh lớp 2,3 trường<br />
Tiểu học Hà Huy Tập huyện Krông Ana tỉnh Đắk Lắk, các năm học: 2011 –<br />
2012, 2012 – 2013, 2013 – 2014 và học kì I năm học 2014 – 2015.<br />
I.4. Giới hạn phạm vi nghiên cứu<br />
Học sinh trường Tiểu học Hà Huy Tập, các năm học: 2011 – 2012, 2012 –<br />
2013, 2013 – 2014 và học kì I năm học 2014 – 2015.<br />
I.5. Phương pháp nghiên cứu<br />
a. Phương pháp tích hợp<br />
b. Phương pháp quan sát<br />
c. Phương pháp đàm thoại<br />
d. Phương pháp phỏng vấn<br />
e. Phương pháp kiểm tra, đánh giá.<br />
II. Phần nội dung<br />
II.1.Cơ sở lí luận<br />
Để góp một phần nhỏ của bản thân vào việc xây dựng nền giáo dục hướng<br />
tới hiện đại, đào tạo ra con người lao động có đủ năng lực cả về kiến thức lẫn kỹ<br />
năng sống. Để làm tốt nhiệm vụ cao cả đó trước hết người giáo viên phải luôn<br />
luôn rèn luyện mình mới có được phẩm chất đạo đức tốt, thật sự xứng đáng là<br />
tấm gương sáng cho học sinh noi theo. Là điểm sáng, là thần tượng, là người<br />
bạn đồng hành cùng các em trong suốt quá trình học. Đặc biệt, ở cấp Tiểu học<br />
tâm sinh lí lứa tuổi của các em còn non nớt nên cần sự định hướng của thầy<br />
nhiều hơn. Cách hướng dẫn của thầy cũng phải cụ thể hơn. Làm thì dễ nhưng để<br />
làm đúng, làm tốt thì không phải chỉ bằng suy nghĩ mà làm được. Người thầy<br />
<br />
2<br />
<br />
Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài kinh nghiệm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống<br />
cho học sinh lớp 2,3 trường Tiểu học Hà Huy Tập<br />
<br />
phải có được thái độ, trách nhiệm, hành động thiết thực mới làm cho các em dễ<br />
tin, dễ nghe lời dạy của thầy cô góp phần hình thành và phát triển nhân cách của<br />
các em một cách có hiệu quả.<br />
Giáo dục được học sinh có đủ năng lực và phẩm chất đạo đức là đã đào<br />
tạo cho xã hội những chủ nhân tương lai. Đối với gia đình có được con ngoan.<br />
Đối với nhà trường có được trò giỏi, đây là một niềm vui đối với người làm<br />
công tác giáo dục.<br />
II.2. Thực trạng<br />
a. Thuận lợi và khó khăn<br />
- Thuận lợi<br />
Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo sâu sát, luôn quan tâm và tạo điều kiện<br />
đến việc dạy và học của giáo viên - học sinh. Chính vì lẽ đó bản thân của mỗi<br />
giáo viên càng ý thức sâu sắc hơn tầm quan trọng của công tác chủ nhiệm và<br />
trách nhiệm của giáo viên chủ nhiệm. Mấy năm gần đây chất lượng giáo dục<br />
cũng như chất lượng tham gia các phong trào của học sinh đã có những bước đột<br />
phá đáng ghi nhận.<br />
Nhu cầu học, nâng cao kiến thức của học sinh nhận được sự quan tâm và<br />
ủng hộ nhiệt tình của các bậc phụ huynh ngày càng tăng. Hầu hết gia đình các<br />
em đều có điện thoại tiện cho việc liên hệ giữa nhà trường và gia đình khi có vấn<br />
đề cần trao đổi liên quan đến học sinh hoặc cần sự hỗ trợ của phụ huynh.<br />
Nhà trường được đầu tư về cơ sở vật chất và mọi điều kiện xây dựng<br />
trường chuẩn quốc gia mức độ một và cũng là trường may mắn được nằm trong<br />
danh sách thực hiện mô hình trường học mới VNEN nhân rộng của phòng<br />
GD&ĐT Krông Ana.<br />
Học sinh hầu hết là dân tộc Kinh.<br />
Các em còn nhỏ nên dễ vâng lời thầy cô.<br />
Giáo viên chủ nhiệm cũng chính là giáo viên dạy các môn học nên việc<br />
tiếp xúc, trao đổi với phụ huynh rất thuận lợi.<br />
Giáo viên giảng dạy nhiệt tình, có uy tín, có trách nhiệm cao.<br />
3<br />
<br />
Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài kinh nghiệm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống<br />
cho học sinh lớp 2,3 trường Tiểu học Hà Huy Tập<br />
<br />
- Khó khăn<br />
Đa số phụ huynh đều là dân kinh tế mới ruộng nương ít, phải đi làm thuê<br />
nên việc quan tâm đến con của một số gia đình còn có phần hạn chế.<br />
Một phần ba học sinh của lớp có hoàn cảnh khó khăn có em một mình mẹ<br />
nuôi, em thì ông bà nuôi vì cả bố và mẹ đều có cuộc sống riêng. Đặc biệt có một<br />
em bố mất mẹ đi lấy chồng phải ở với nhà chùa.<br />
Các em còn nhỏ nên phải giám sát cụ thể hơn, mất nhiều công sức hơn so<br />
với bậc trung học cơ sở.<br />
b. Thành công, hạn chế<br />
- Thành công<br />
Học sinh đã làm chủ được mình trong các hoạt động, nề nếp tự quản rất<br />
tốt, hội đồng tự quản của lớp đã điều khiển được lớp sinh hoạt đầu giờ đi vào nề<br />
nếp và thực hiện các hoạt động học tập có hiệu quả.<br />
Xây dựng được mối quan hệ giữa giáo viên và học sinh trở thành người<br />
cùng đồng hành trong việc thực hiện mọi hoạt động giáo dục.<br />
Hầu hết các em biết trình bày ý kiến của mình trước lớp một cách tự tin.<br />
Kết quả học tập của từng em được nâng cao rõ rệt. Đặc biệt các em đều<br />
biết mình phải làm gì khi đến lớp; luôn gần gũi, hòa nhã, thân thiện với bạn bè,<br />
lễ phép với thầy cô và người lớn tuổi.<br />
- Hạn chế<br />
Mặc dù đã có được những thành công trong công tác chủ nhiệm lớp song<br />
trong quá trình thực hiện do điều kiện hoàn cảnh gia đình khó khăn của một số<br />
em và sự quan tâm của một số gia đình còn hạn chế nên tôi còn phải vất vả<br />
nhiều trong việc giáo dục các em.<br />
c. Mặt mạnh, mặt yếu<br />
- Mặt mạnh<br />
Ban giám hiệu luôn có kế hoạch chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác chủ<br />
nhiệm vì giáo viên chính là “Hiệu trưởng nhỏ” quản lí một lớp học do mình phụ<br />
trách”.<br />
4<br />
<br />
Sáng kiến kinh nghiệm: Một vài kinh nghiệm làm tốt công tác chủ nhiệm lớp nhằm giáo dục kĩ năng sống<br />
cho học sinh lớp 2,3 trường Tiểu học Hà Huy Tập<br />
<br />
Hàng tháng có sự đánh giá, xếp loại trong tổ khối. Cuối học kì, cuối năm<br />
học được nhà trường xếp loại thi đua các lớp có khen thưởng, động viên khích lệ<br />
kịp thời.<br />
Nhiều năm liền lớp tôi chủ nhiệm đều được xếp loại xuất sắc. Được phụ<br />
huynh tin yêu khi dạy con em họ.<br />
- Mặt yếu<br />
+ Trong lớp, điều kiện sống của các em không đồng đều. Cha mẹ các em<br />
từ các vùng quê khác nhau đến sinh sống cùng địa bàn nên phong tục tập quán<br />
của mỗi gia đình khác nhau. Việc tạo điều kiện cho các em thực hiện hoạt động<br />
ở nhà của một số gia đình chưa thực sự tốt.<br />
+ Một số phụ huynh khả năng hướng dẫn con thực hiện hoạt động ứng<br />
dụng ở nhà còn gặp khó khăn.<br />
+ Học sinh còn nhỏ, sống ở vùng nông thôn nên chưa mạnh dạn, tự tin<br />
trong giao tiếp. Kĩ năng sống của các em còn hạn chế. Hầu hết các em chưa chủ<br />
động trong quá trình thực hiện các hoạt động ở trường.<br />
+ Một phần ba học sinh của lớp có hoàn cảnh khó khăn có em một mình<br />
mẹ nuôi, em thì ông bà nuôi vì cả bố và mẹ đều có cuộc sống riêng. Đặc biệt có<br />
một em bố mất mẹ đi làm xa không đủ điều kiện nuôi con nên em phải ở với nhà<br />
chùa để nương tựa.<br />
+ Qua thực tế và kết quả khảo sát đầu năm học cho thấy nề nếp tự quản, kĩ<br />
năng giao tiếp, kĩ năng sống và chất lượng học tập của học sinh chưa cao.<br />
d. Các nguyên nhân, các yếu tố tác động.<br />
Trong công tác chủ nhiệm, được sự giúp đỡ ủng hộ nhiệt tình của hội cha<br />
mẹ học sinh của lớp. Một số phụ huynh chăm sóc, tạo điều kiện để con em mình<br />
học tốt.<br />
Nhà trường cùng với giáo viên tháo gỡ những thắc mắc, phản hồi từ phía<br />
học sinh và phụ huynh nếu có.<br />
Đối tượng học sinh còn nhỏ nên thời gian đầu năm học giáo viên rất<br />
vất vả.<br />
5<br />
<br />