SKKN: Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu số

Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> Tiếng việt là môn học có nhiều phân môn và chiếm nhiều thời gian học  <br /> ở  bậc học nói chung và lớp 5 nói riêng. Cùng các môn học khác, môn Tiếng <br /> Việt góp phần quan trọng trong việc rèn luyện tư duy, phát triển ngôn ngữ và <br /> hình thành nhân cách cho học sinh.<br /> <br /> Thực tế cho thấy, ở các vùng khó khăn có nhiều học sinh dân tộc thiểu  <br /> số  nói chung và trường Tiểu học Y Ngông nói riêng, cha mẹ  học sinh phần <br /> lớn nằm trong diện lao động nghèo lại đông con, điều kiện kinh tế  gia đình  <br /> còn khó khăn, nên chưa quan tâm đúng mức đến việc học của con em mình ở <br /> trường cũng như   ở  nhà. Bên cạnh đó, các em ít nhận được tác động từ  môi <br /> trường gia đình, cộng đồng trong việc học tiếng việt. Hơn nữa, tiếng mẹ đẻ <br /> còn có thể  là rào cản đối với việc học tiếng việt nên  đa số  học sinh còn rất <br /> hạn chế về  kĩ năng sử dụng tiếng việt như: kĩ năng nghe ­ hiểu, kĩ năng đọc, <br /> kĩ năng viết,.. Hầu hết giáo viên không biết nói tiếng dân tộc tại chỗ nên công <br /> tác phối hợp với cha học sinh để  nâng cao chất lượng dạy học nói chung và <br /> môn Tiếng Việt nói riêng còn gặp nhiều khó khăn. <br /> <br /> Trong những năm học vừa qua, công tác dạy tiếng việt cho học sinh dân <br /> tộc thiểu số luôn được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của Phòng Giáo dục, ban <br /> giám hiệu nhà trường, tổ  chuyên môn vì vậy chất lượng học tập tiếng việt <br /> của học sinh đã có nhiều chuyển biến tích cực. Tuy nhiên, do sự chi phối của <br /> nhiều yếu tố khác nhau trong quá trình dạy học nên chất lượng học tập môn <br /> Tiếng Việt của học sinh vẫn còn thấp so với mặt bằng chung.<br /> <br /> Làm thế  nào để  học sinh dân tộc thiểu số  lớp 5 khắc phục được rào <br /> cản ngôn ngữ, học tốt các môn học trong chương trình tiểu học nói chung và  <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 1 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> môn Tiếng Việt nói riêng là vấn đề  tôi luôn băn khoăn, trăn trở  để  tìm giải  <br /> pháp hữu hiệu nhất. Đó cũng chính là lý do tôi chọn đề tài “Một số biện pháp  <br /> nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu số”.<br /> <br />          2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài<br /> <br /> Nghiên cứu và lựa chọn một số  giải pháp phù hợp với đối tượng học  <br /> sinh nhằm nâng cao kĩ năng sử dụng tiếng việt cho học sinh dân tộc thiểu số <br /> lớp 5.<br /> <br /> Thông qua việc nghiên cứu, khảo sát, lựa chọn và thực hiện các giải <br /> pháp nâng cao chất lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu <br /> số lớp 5, từ đó nâng cao chất lượng học tập các môn học khác trong chương  <br /> trình.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Nghiên cứu các giải  pháp nâng cao các kĩ  năng nghe, nói, đọc, viết <br /> nhằm nâng cao chất lượng học môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số <br /> nói chung và học sinh lớp 5 nói riêng qua các năm học và đề xuất một số giải  <br /> pháp nhằm nâng cao chất lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh lớp 5  <br /> tại trường Tiểu học Y Ngông. <br /> <br /> 4. Giới hạn của đề tài<br /> <br /> Giáo viên, học sinh khối 5 trường Tiểu học Y Ngông, xã Dur Kmăl, <br /> huyện Krông Ana năm học 2016 ­ 2017 và một số  tài liệu, văn bản hướng  <br /> dẫn có liên quan đến công tác tăng cường tiếng việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số trong trường tiểu học.<br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> ­ Phương pháp khảo nghiệm.<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 2 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> ­ Phương pháp phân tích, tổng hợp tài liệu.<br /> <br /> ­ Phương pháp điều tra nghiên cứu các sản phẩm hoạt động.<br /> <br /> ­ Phương pháp thống kê toán học<br /> <br />          II. PHẦN NỘI DUNG<br /> <br />          1. Cơ sở lí luận<br /> <br /> Tiếng việt là ngôn ngữ  chính thức của Quốc gia, được sử  dụng trong  <br /> nhà<br /> <br /> trường. Đối với học sinh dân tộc thiểu số, tiếng việt có vai trò đặc biệt quan <br /> trọng. Việc không thông thạo tiếng việt sẽ là rào cản rất lớn trong quá trình <br /> nắm bắt tri thức của học sinh. <br /> <br /> Nâng cao chất lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số  lớp 5 là một trong những yêu cầu hết sức quan trọng. Bởi học tốt  <br /> môn Tiếng Việt sẽ giúp các em học tốt các môn học khác; tạo tiền đề cơ bản  <br /> để các em học tập, lĩnh hội tri thức của các cấp học tiếp theo; góp phần nâng <br /> cao chất lượng giáo dục học sinh dân tộc thiểu số trong nhà trường.<br /> <br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br /> <br /> Trường Tiểu học Y Ngông đóng trên địa bàn đặc biệt khó khăn của xã <br /> Dur Kmăl. Trong năm học 2016­2017, tỉ lệ học sinh dân tộc thiểu số khối lớp  <br /> 5 chiếm gần 99% tổng số học sinh toàn khối. Hầu hết các em là con em đồng <br /> bào dân tộc Ê đê thuộc diện gia đình có hoàn cảnh khó khăn, trình độ  dân trí <br /> thấp, nhận thức về giáo dục và chăm lo việc học hành của cha mẹ  học sinh  <br /> đối với con em còn nhiều hạn chế. Vì vậy việc phối hợp với cha mẹ học sinh  <br /> để nâng cao chất lượng học tập cho các em gặp không ít khó khăn.<br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 3 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> Trong những năm học vừa qua, công tác nâng cao chất lượng dạy học <br /> cho học sinh dân tộc thiểu số luôn được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của ban  <br /> giám hiệu nhà trường, tổ  chuyên môn, ban đại diện cha mẹ  học sinh. Giáo <br /> viên trong khối luôn xác định đúng tầm quan trọng của việc nâng cao chất <br /> lượng dạy học cho học sinh dân tộc thiểu số, vì vậy luôn trăn trở tìm các giải <br /> pháp để  tăng cường tiếng việt cho học sinh. Đa số  giáo viên nhiệt tình, có <br /> trách nhiệm trong công tác, có ý thức tự học, tự rèn, khắc phục hạn chế, hoàn <br /> thành tốt nhiệm vụ được giao. <br /> <br /> Tuy nhiên, do ít được sự  quan tâm của gia đình, môi trường giao tiếp <br /> tiếng việt của các em còn nhiều hạn chế, bên cạnh đó, các em ít nhận được <br /> tác động từ  môi trường gia đình, cộng đồng trong việc học tiếng việt. Hơn <br /> nữa, tiếng mẹ đẻ còn có thể là rào cản đối với việc học tiếng việt nên đa số <br /> học sinh còn rất hạn chế về kĩ năng sử dụng tiếng việt. <br /> <br /> Thông qua việc khảo sát thực trạng, đa số học sinh khối 5 còn hạn chế <br /> về  một số  kĩ năng khi học môn Tiếng Việt như: kĩ năng đọc;  kĩ năng viết <br /> đúng chính tả; kĩ năng dùng từ đặt câu… nên ảnh hưởng không nhỏ đến việc <br /> nâng cao chất lượng học tiếng  việt. 100% giáo viên trong khối là người dân <br /> tộc kinh từ  vùng thuận lợi chuyển vào công tác tại đơn vị, không biết nói <br /> tiếng dân tộc cũng như  không hiểu biết nhiều về  phong tục tập quán của  <br /> đồng bào nên công tác phối hợp với cha mẹ học sinh để nâng cao chất lượng <br /> giáo dục còn gặp những khó khăn nhất định.<br /> <br /> Từ  thực trạng trên, để  tiếp tục phát huy những điểm mạnh đồng thời  <br /> khắc phục những hạn chế, cần phải đưa ra một số giải pháp thiết thực hơn, <br /> phù hợp đối tượng học sinh, nhằm thực hiện hiệu quả  việc nâng cao chất <br /> lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số  lớp 5 và từng <br /> bước nâng cao chất lượng giáo dục học sinh dân tộc thiểu số trong toàn khối.<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 4 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp<br /> <br /> a. Mục tiêu của giải pháp<br /> <br /> Giúp giáo viên thực hiện hiệu quả  một số  giải pháp nâng cao chất <br /> lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 5. <br /> <br /> Từng bước giúp học sinh có kĩ năng cơ  bản trong việc sử  dụng tiếng <br /> việt để hoàn thành chương trình lớp học; tạo tiền đề  để  học tập, lĩnh hội tri <br /> thức của cấp học tiếp theo.<br /> <br /> b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp<br /> <br /> b.1. Rèn kỹ năng đọc cho học sinh thông qua phân môn Tập đọc<br /> <br /> Nghe, nói, đọc, viết là 4 kĩ năng cơ  bản mà học sinh cần phải lĩnh hội <br /> được trong chương trình môn Tiếng Việt bậc Tiểu học nói chung và lớp 5 nói <br /> riêng. Đối với lớp 5, bốn kĩ năng cơ  bản trên trên được hình thành cho học  <br /> sinh thông qua các phân môn của môn Tếng Việt lớp 5, bao gồm: phân môn <br /> Tập đọc, phân môn Chính tả, phân môn Luyện từ và câu, phân môn Tập làm <br /> văn.<br /> <br />  Phân môn Tập đọc rèn cho học sinh các kĩ năng đọc, nghe và nói. Cũng <br /> như các lớp dưới, phân môn Tập đọc lớp 5 cung cấp cho học sinh những hiểu <br /> biết về thiên nhiên, xã hội, con người, cung cấp vốn từ, tăng cường khả năng <br /> diễn đạt,…và góp phần rèn luyện nhân cách cho học sinh. Tuy vậy, các bài <br /> tập đọc  ở  lớp 5 có lượng từ  nhiều hơn, việc luyện đọc chú ý đến yêu cầu <br /> biểu cảm nhiều hơn, câu hỏi tìm hiểu bài chú trọng khai thác hàm ý và nghệ <br /> thuật biểu hiện nhiều hơn. Vì vậy, cũng yêu cầu học sinh phát triển kĩ năng  <br /> đọc ­ hiểu, kĩ năng nghe và nói lên mức cao hơn so với lớp dưới.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 5 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> Đối với học sinh dân tộc thiểu số  lớp 5, kĩ  năng đọc ­ hiểu, nghe, nói, <br /> của các em cơ bản đã đáp ứng yêu cầu học tập, tuy nhiên vẫn còn những hạn <br /> chế cần khắc phục. Khi đọc hoặc khi nói các em thường phát âm thiếu hoặc <br /> thừa dấu thanh, đọc sai dẫn đến hiểu chưa đúng nội dung văn bản đó cũng là <br /> nguyên nhân dẫn đến kĩ năng đọc­ hiểu, đọc diễn cảm của học sinh còn <br /> nhiều hạn chế. <br /> <br /> Để giúp các em khắc phục những tồn tại này, trước hết, giáo viên phải  <br /> rèn giọng đọc chuẩn tiếng  việt, đọc chậm, rõ ràng, diễn cảm và phải đảm <br /> bảo yêu cầu là giọng đọc mẫu cho học sinh. Giáo viên phải tạo điều kiện cho <br /> học sinh được luyện đọc nhiều trong giờ  tập đọc thông qua các hoạt động  <br /> học tập như:  đọc bài; luyện đọc từ  khó, câu khó; luyện đọc trong nhóm;  <br /> luyện đọc diễn cảm,… Trước hết, giáo viên cần chú trọng rèn cho học sinh  <br /> đọc đúng. Trước khi lên lớp, giáo viên cần dự  tính từ  luyện đọc đúng trong <br /> bài tập đọc để  ngăn ngừa các lỗi khi đọc, phải đối chiếu hệ  thống ngữ  âm  <br /> tiếng mẹ đẻ của các em với tiếng việt để giúp các em đọc đúng. Tăng cường <br /> rèn kĩ năng nghe cho học sinh thông qua việc nghe giáo viên đọc mẫu, nghe và <br /> nhận xét bạn đọc, nghe để  hiểu câu hỏi và tìm câu trả  lời,…Bên cạnh đó, <br /> giáo viên cần chú trọng rèn kĩ năng diễn đạt bằng lời ­ kĩ năng nói cho học <br /> sinh thông qua hoạt động tìm hiểu bài, nhận xét và đánh giá bạn,…<br /> <br /> Thực hiện tốt phân hóa đối tượng học sinh trong hoạt động đọc, đảm <br /> bảo mỗi học sinh đều được luyện đọc và thể  hiện giọng đọc theo khả  năng  <br /> của mình. Giáo viên cần giúp học sinh thấy rõ những hạn chế của bản thân và <br /> có biện pháp giúp các em khắc phục kịp thời. Cần động viên, khích lệ kịp thới  <br /> để các em tự tin tham gia tích cực vào các hoạt động học tập. Tăng cường sử <br /> dụng đồ  dùng học tập để  giúp học sinh hiểu nghĩa từ  mới, đọc đúng và đó  <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 6 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> cũng là một trong những yêu cầu cần thiết để giúp các em hiểu đúng nội dung <br /> văn bản và đọc diễn cảm.<br /> <br /> b.2. Rèn kĩ năng viết đúng chính tả thông qua việc hướng dẫn sửa <br /> lỗi cho học sinh khi dạy phân môn Chính tả<br /> <br /> Trong chương trình môn Tiếng Việt lớp 5, phân môn Chính tả không chỉ <br /> giúp học sinh rèn luyện kĩ năng viết và kĩ năng nghe mà còn kết hợp rèn luyện <br /> một số kĩ năng sử dụng tiếng việt, phát triển tư duy góp phần hình thành nhân <br /> cách cho học sinh. Vì vậy, viết đúng chính tả là một trong những kĩ năng cần <br /> thiết giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt.<br /> <br />           Có nhiều loại lỗi về  chính tả, có loại lỗi có tính chất phổ  biến  ở  địa  <br /> phương, có loại lỗi chỉ  một số  học sinh mắc phải.  Với đối tượng học sinh <br /> dân tộc thiểu số, các em thường mắc lỗi chính tả  do khó nhận biết kí hiệu <br /> chữ  viết dành cho các cặp phụ  âm, nguyên âm, dấu thanh, vần có âm sắc  <br /> giống nhau (gi/d, ngã­hỏi, au­âu,….). Bên cạnh đó, do hệ thống quy tắc chính <br /> tả tiếng việt phức tạp, hệ thống ngữ âm tiếng việt và tiếng mẹ  đẻ  của học <br /> sinh có sự khác biệt. Học sinh dân tộc Ê đê thường sử dụng cách phát âm của <br /> tiếng mẹ đẻ để phát âm và tiếp nhận âm tiếng việt trong khi thực hành viết  <br /> chính tả. Vì tiếng dân tộc Ê đê không có thanh điệu nên học sinh thường viết  <br /> sai dấu thanh hoặc không viết dấu thanh khi viết tiếng việt dẫn đến sai nghĩa <br /> từ. <br /> <br /> Ví dụ: Từ mạnh khoẻ học sinh thường viết là manh khoe. <br /> <br /> Vì vậy, khi hướng dẫn học sinh chưa các l<br /> ̃ ỗi về chính tả, giáo viên cần  <br /> tập trung chữa các lỗi có tính chất phổ biến ở địa phương trường đóng, đồng <br /> thời chữa các lỗi chỉ ít học sinh mắc nhưng có tính chất trầm trọng.<br /> <br />           Ví dụ: <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 7 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> ­ Từ khuôn mặt học sinh thường viết sai chính tả là khuôn măt.<br /> <br />           +  Về thanh điệu: Tiếng  măt viết thiếu dấu thanh – thiếu thanh nặng  <br /> đặt dưới âm chính “ă” . Vì vậy, cách viết đúng  phải là mặt.<br /> <br /> + Về  nghĩa:  Tiếng mặt   trong từ  khuôn mặt là danh từ  chỉ  sự  vật. Vì <br /> vậy, nếu viết sai tiếng  mặt  thành thành tiếng  măt   thì sẽ  không đúng nghĩa <br /> của từ.<br /> <br /> Chữa lỗi chính tả cho học sinh cần chú ý sửa lỗi cả về cách phát âm và <br /> <br /> nghĩa của từ (ngữ âm, ngữ nghĩa). <br /> <br />            Hướng dẫn học sinh sửa lỗi: <br /> <br />           + Kẻ bảng thành 2 cột (một bên ghi lỗi chính tả, một bên ghi cách viết  <br /> chính tả  đúng).<br /> <br />           + Ghi lỗi chính tả lên bảng, hướng dẫn học sinh nhận biết lỗi và tìm  <br /> cách sửa lỗi. So sánh từ viết đúng với từ viết sai ( về cách phát âm, về nghĩa  <br /> từ).<br /> <br />           Để tạo hứng thú cho học sinh trong học tập, giáo viên có thể chuẩn bị <br /> một số thẻ từ chứa âm, vần, dấu thanh các em thường viết sai chính tả (giáo <br /> viên đã phát hiện, ghi vào sổ  tay trong quá trình chấm bài) và một số  thẻ  từ <br /> ghi từ viết đúng chính tả tương ứng để tổ chức trò chơi học tập “Ai nhanh, ai  <br /> đúng”. Ví dụ:   <br /> <br /> + Từ viết sai chính tả: manh khoé, lau nha, viêt văn,…<br /> <br />           + Từ viết đúng chính tả tương ứng: mạnh khoẻ, lau nhà, viết văn,…<br /> <br />           Giáo viên tổ chức cho học sinh chọn và gắn thẻ có từ viết đúng, viết sai  <br /> chính tả vào cột tương ứng. <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 8 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> Bên cạnh đó, để  khắc phục được lỗi chính tả  cho học sinh, giáo viên <br /> nên khuyến khích các em tăng cường sử  dụng tiếng việt để  giao tiếp khi  ở <br /> trường. Tạo cơ  hội cho các em được giao tiếp nhiều bằng tiếng việt thông <br /> qua các hoạt động học tập, vui chơi,  nhằm giảm bớt  ảnh hưởng của tiếng  <br /> mẹ đẻ  trong quá trình học tiếng việt.<br /> <br /> b.3. Rèn luyện kĩ năng  diễn đạt bằng lời  cho học sinh thông qua <br /> dạy Kể chuyện<br /> <br /> Phân môn Kể chuyện phát triển kĩ năng nói cho học sinh, góp phần phát  <br /> triển tư  duy, đặc biệt là tư  duy hình tượng và cảm xúc thẩm mĩ ở  học sinh, <br /> phân môn Kể  chuyện còn góp phần tích lũy vốn sống, vốn văn học cho học  <br /> sinh.<br /> <br /> Để học sinh hứng thú, yêu thích, tập trung vào môn học thì giáo viên cần  <br /> giúp học sinh nắm vững, hiểu và có cảm xúc đối với câu chuyện sắp kể. Nhờ <br /> vậy các em sẽ tự tin, mạnh dạn và chủ  động. Đây là một nhân tố  quan trọng <br /> quyết định sự  thành công của học sinh khi tham gia kể chuyện. Tạo cho học <br /> sinh tâm thế  muốn  được kể  chuyện cho cô, cho bạn nghe, không ngượng <br /> ngùng, rụt rè. Điều này càng có ý nghĩa quan trọng đối với học sinh dân tộc <br /> thiểu số, vì các em thường rụt rè thiếu tự  tin khi giao tiếp trước đám đông. <br /> Lời động viên của cô giáo, không khí thi đua giữa các tổ, nhóm, sự  trang trí  <br /> hoặc bố  trí lớp học gợi không khí câu chuyện ... là những cách thức có hiệu <br /> quả tạo tâm thế mong muốn được tham gia kể chuyện trong tiết học.<br /> <br /> Học sinh Tiểu học còn nhỏ  tuổi, khả  năng ghi nhớ, khả  năng chú ý có  <br /> những hạn chế. Vì thế lúc đầu nên để  các em tập kể  từng phần câu chuyện.  <br /> Tập kể một số chi tiết, tình tiết quan trọng và kể từng đoạn trong câu chuyện. <br /> Khi tập kể từng đoạn, do dung lượng ngắn nên học sinh có điều kiện tập vận <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 9 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> dụng các kĩ năng thích hợp với nội dung đoạn truyện. Giáo viên cần hướng  <br /> dẫn các em luyện cách mở đầu câu chuyện, cách ngừng nghỉ để gây hứng thú  <br /> (hồi hộp, mong chờ...) cho người nghe và luyện cách sử  dụng các hình  ảnh <br /> minh họa, các đồ dùng dạy học.<br /> <br /> Khi dạy học sinh tập kể  từng đoạn, giáo viên không gò ép các em rập <br /> khuôn theo cách kể của mình, nên để các em tự kể theo giọng điệu riêng, theo <br /> cách thể hiện riêng, xuất phát từ cách cảm nhận, cách hiểu của mình. Chỉ khi  <br /> nào các em quên hoặc không kể được, giáo viên hãy gợi ý và hướng dẫn thêm.<br /> <br /> Khi các em đã kể được từng đoạn, giáo viên hướng dẫn học sinh tập kể <br /> toàn bộ  câu chuyện. Đây là bước luyện tập  ở  mức độ  cao. So với cách kể <br /> từng đoạn, cách kể toàn truyện đòi hỏi người kể phải có trí nhớ tốt, chủ động <br /> trong cách kể. Song nó cũng cho phép người kể sáng tạo và thể hiện khả năng  <br /> của mình. <br /> <br />           b.4. Rèn kĩ năng dùng từ đặt câu thông qua việc hướng dẫn sửa lỗi  <br /> cho học sinh khi dạy tiết trả bài của phân môn Tập làm văn<br /> <br /> Cùng với các môn học khác trong chương trình lớp 5, phân môn Tập <br /> làm văn góp phần trang bị  kiến thức, rèn luyện kĩ năng, mở  rộng vốn sống,  <br /> khả  năng tư  duy lô­ gic, tư  duy hình tượng, bồi dưỡng tâm hồn, cảm xúc <br /> thẩm mĩ và hình thành nhân cách cho học sinh. Tiết trả  bài viết nhằm thông  <br /> báo trở  lại cho học sinh kết quả  học tập, đánh giá công việc lao động, học <br /> tập về các mặt tư tưởng, kiến thức, kĩ năng viết văn của các em. Thông qua <br /> tiết học này, giúp học sinh có kĩ năng phát hiện lỗi, sửa lỗi trong bài viết của  <br /> mình, từ  đó rút kinh nghiệm và định hướng cho những bài viết sau đạt kết  <br /> quả tốt hơn. <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 10 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> Khi viết văn, học sinh thường mắc các lỗi về cách dùng từ  như: Dùng  <br /> từ  ngữ  không hợp với phong cách văn bản, dùng từ  sai nghĩa, dùng từ  thừa, <br /> dùng từ không đúng với sắc thái ý nghĩa của câu diễn đạt,...<br /> <br /> Đối với học sinh dân tộc thiểu số, lỗi dùng từ sai nghĩa, dùng từ không  <br /> đúng với sắc thái ý nghĩa của câu diễn đạt thường rất phổ biến trong bài làm  <br /> của các em. Bởi hệ  thống tiếng việt rất phong phú, đa dạng, mỗi từ  thường <br /> có nhiều nghĩa vì vậy rất khó để  các em lựa chọn từ  phù hợp, chính xác với <br /> sắc thái, ngữ cảnh cụ thể. Phương thức tạo từ của tiếng việt và tiếng dân tộc <br /> có nhiều sự khác biệt, trật tự từ của tiếng việt và tiếng dân tộc cũng có nhiều  <br /> trường hợp khác nhau, đó cũng là một trong những nguyên nhân dẫn đến học  <br /> sinh mắc lỗi về cách dùng từ.<br /> <br /> Để  giúp học sinh khắc phục được lỗi về  cách dùng từ, khi chấm bài <br /> làm văn viết của học sinh, giáo viên cần thống kê các kiểu dùng từ  sai rồi  <br /> chọn những kiểu sai tiêu biểu để  hướng dẫn học sinh chữa lỗi trong tiết trả <br /> bài viết.<br /> <br /> Ví dụ:<br /> <br /> + Dùng từ ngữ không hợp với phong cách văn bản.<br /> <br /> Trong bài văn “Tả  cánh đồng quê em”, có học sinh viết “Những ngày <br /> được cùng mẹ đi thăm cánh đồng lúa, em thấy lòng mình vui sướng quá luôn. <br /> “Quá luôn” là từ thường dùng trong khẩu ngữ sinh hoạt hằng ngày, không hợp  <br /> với phong cách của câu văn nên có thể thay thế bằng từ “hân hoan”.<br /> <br />           + Dùng từ sai nghĩa.<br /> <br />           Qua đề  bài “Tả một cảnh đẹp quê em”, có học sinh viết “Em  ước gì  <br /> sáng nào cũng được cùng mẹ  ra thăm cánh đồng để  hít thở  không khí trong <br /> veo”. Trong câu văn trên, từ “trong veo” dùng chưa chính xác. Vì “trong veo” là <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 11 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> tính từ  chỉ  tính chất rất trong, không một chút vẩn đục, với nghĩa này không <br /> thể  kết hợp được với từ  không khí để  hít thở  nên thay thế  bằng từ  “trong  <br /> lành” mới phù hợp.<br /> <br />           + Dùng từ thừa.<br /> <br />        Qua đề  bài “Tả  một đồ  vật mà em yêu thích nhất”, có học sinh viết  <br /> “Trong các đồ  vật, em thích nhất hơn cả  là chiếc bút mực của em”.  Ở  câu  <br /> trên, học sinh đã mắc lỗi dùng từ  thừa “nhất hơn cả” làm cho câu văn rườm  <br /> rà, vì thế nên bỏ từ “nhất” hoặc từ “hơn cả”.<br /> <br />          + Dùng từ không đúng với sắc thái ý nghĩa của câu diễn đạt.<br /> <br /> Với đề  bài “Tả  cô giáo (hoặc thầy giáo) đã từng dạy dỗ  em và để  laị  <br /> cho em nhiều  ấn tượng và tình cảm tốt đẹp”, có học sinh viết “ Tuy không <br /> được học với cô nữa nhưng em vẫn thường gửi cho cô những bức thư để hỏi  <br /> thăm sức khỏe”.Từ  “cho” trong câu trên có ý nghĩa suồng sã, thân mật chỉ <br /> dùng giữa bạn bè ngang hàng, không dùng đến khi nói với người bậc trên như <br /> cô giáo, cha mẹ,…mà phải thay bằng từ “đến”.<br /> <br /> + Dùng từ gần nghĩa không phù hợp.<br /> <br /> Qua bài văn “ Tả một cảnh đẹp quê em”, có học sinh viết “ Ngắm nhìn  <br /> cánh đồng lúa đang thì con gái, em cảm thấy quê mình hoà bình quá !”.  Ở <br /> trong câu trên, ý của người viết muốn diễn đạt vẻ đẹp yên ả của quê hương.  <br /> Mà “hoà bình” là tình trạng không có chiến tranh nên dùng từ “hoà bình” trong <br /> câu là chưa phù hợp. Từ gần nghĩa có thể thay thế cho từ “hoà bình” trong câu  <br /> là: thanh bình, yên ả, bình yên,…<br /> <br /> + Dùng sai quan hệ từ.<br /> <br /> Trong bài văn “Tả một người thân của em”, có học sinh viết “ Ông nội <br /> em đã già nhưng mắt ông không còn sáng.”. Trong câu văn,  học sinh đã dùng  <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 12 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> sai quan hệ  từ  “nhưng”. Quan hệ  từ  “nhưng” thường biểu hiện quan hệ   ý <br /> nghĩa giữa hai vế  câu trái ngược nhau, tương phản nhau. Trong câu trên, hai  <br /> vế  có quan hệ  ý nghĩa không đối lập nên dùng quan hệ  từ  “nhưng” là chưa  <br /> chính xác. Vì vậy, giáo viên hướng dẫn học sinh có thể  thay thế  quan hệ  từ <br /> “nhưng” bằng quan hệ từ “nên”.<br /> <br /> Hướng dẫn học sinh sửa lỗi<br /> <br />          + Ghi toàn bộ câu văn có từ dùng sai lên bảng (có thể ghi trước ở bảng  <br /> phụ), yêu cầu học sinh đọc câu văn.<br /> <br /> + Dùng câu hỏi gợi mở để giúp học sinh tự phát hiện và nhận diện lỗi  <br /> về từ (giáo viên gạch chân dưới từ dùng sai đã được phát hiện).<br /> <br />           + Hướng dẫn học sinh phân tích lỗi của việc dùng từ và tìm từ đúng để <br /> thay thế cho phù hợp (cần chú ý đến văn cảnh của câu văn).<br /> <br />          Ví dụ: Hướng dẫn học sinh sửa lỗi trên bảng.<br /> <br /> Từ dùng sai trong câu Lỗi dùng từ Từ thay thế phù hợp<br /> <br /> <br /> Em   ước   gì   sáng   nào   Từ  trong   veo    dùng  Em   ước   gì   sáng   nào  <br /> cũng   được   cùng   mẹ   ra   trong   câu   chưa   phù   cũng   được   cùng   mẹ   ra  <br /> thăm   cánh   đồng   để   hít   hợp   –   dùng   từ     sai   thăm   cánh   đồng   để   hít  <br /> thở không khí trong veo. nghĩa. thở   không   khí  trong  <br /> lành.<br /> <br /> …………………………. …………………… …………………………<br /> <br />        Khi hướng dẫn học sinh sửa lỗi về cách dùng từ, giáo viên cần tránh vội <br /> vã chỉ  ra hoặc khẳng định từ  dùng chưa chính xác mà nên dùng câu hỏi gợi  <br /> mở để hướng dẫn học sinh phát hiện (lưu ý học sinh khó khăn về học).<br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 13 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> b.5.  Thực hiện tốt tăng cường tiếng việt trong các môn học và <br /> hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp<br /> <br /> Tăng   cường   tiếng   việt   cho   học   sinh   dân   tộc   thiểu   số   là   một   trong  <br /> những giải pháp quan trọng giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt nói chung <br /> và các môn học khác trong chương trình. Vì vậy, trong quá trình dạy học, giáo  <br /> viên cần chú trọng tăng cường tiếng việt cho học sinh trong các môn học và  <br /> hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp. <br /> <br /> Để  thực hiện tốt giải pháp tăng cường tiếng việt, giáo viên cần chủ <br /> động điều chỉnh nội dung, thời lượng dạy học các môn học khác để tập trung  <br /> vào dạy môn Tiếng Việt, Toán. Thực hiện dạy học phân hóa đối tượng học  <br /> sinh. Sử  dụng linh hoạt các phương pháp, hình thức tổ  chức dạy học; tăng <br /> cường tổ  chức dạy học theo nhóm, trò chơi học tập; sử  dụng đồ  dùng dạy  <br /> học thường xuyên, có hiệu quả; khuyến khích sử dụng các trò chơi học tập để <br /> tăng cường tiếng việt và yêu thích tiếng việt cho học sinh. <br /> <br /> Giáo viên chủ  nhiệm phối hợp chặt chẽ với giáo viên bộ  môn để  tăng <br /> cường tiếng việt cho học sinh trong tất cả các môn học (giáo viên chủ nhiệm <br /> lập danh sách những học sinh cần tăng cường tiếng việt cho giáo viên bộ môn, <br /> giáo viên bộ môn dành thời gian trong mỗi tiết học để  tăng cường tiếng việt  <br /> cho học sinh). Phối hợp tốt với các đoàn thể trong nhà trường để tổ chức hiệu  <br /> quả  các hoạt động ngoài giờ  lên lớp như: Tham gia hội diễn văn nghệ, giao  <br /> lưu tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số,….để tạo sân chơi bổ ích và tăng <br /> cường tiếng việt cho học sinh.<br /> <br /> c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> <br /> Các giải pháp, biện pháp trong đề tài có mối quan hệ chặt chẽ, lôgic với  <br /> nhau. Thực hiện tốt giải pháp rèn kĩ năng đọc cho học sinh sẽ  giúp học sinh  <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 14 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> đọc đúng, hiểu đúng nội dung văn bản và viết đúng chính tả. Đọc đúng, viết <br /> đúng, có kĩ năng diễn đạt bằng lời tốt sẽ  hỗ  trợ  học sinh rất nhiều khi viết  <br /> văn. Giáo viên cần linh hoạt khi thực hiện các giải pháp, biện pháp trên để <br /> đạt được hiệu quả cao nhất.<br /> <br /> d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề  nghiên cứu,  <br /> phạm vi và hiệu quả ứng dụng<br /> <br /> Đề tài thực hiện đã góp phần nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt nói  <br /> riêng và các môn học khác trong chương trình nói chung cho học sinh lớp 5 tại  <br /> trường Tiểu học Y Ngông.<br /> <br />  Kỹ năng sử dụng tiếng việt của học sinh được nâng lên. Các em mạnh  <br /> dạn, tự tin hơn trong giao tiếp; tích cực, chủ động hơn trong học tập. Kết quả <br /> khảo nghiệm về chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 trong năm học 2016 ­ 2017  <br /> cụ thể như sau:<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Tổng  Trước khi thực hiện đề tài  Sau khi thực hiện đề tài <br /> số  (đầu năm học) (cuối năm học)<br /> học  Có các kĩ năng  Kĩ năng sử  Có các kĩ năng  Kĩ năng sử <br /> sinh  cơ bản trong  dụng tiếng  cơ bản trong  dụng tiếng Việt <br /> dân  việc sử dụng  Việt còn hạn  việc sử dụng  còn hạn chế, <br /> tộc  tiếng Việt,  chế, chưa đáp  tiếng Việt,  chưa đáp ứng <br /> thiểu  đáp ứng được  ứng được yêu  đáp ứng được  được yêu cầu <br /> số yêu cầu học  cầu học tập  yêu cầu học  học tập môn <br /> tập môn Tiếng  môn Tiếng  tập môn Tiếng  Tiếng Việt.<br /> Việt. Việt. Việt.<br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 15 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> <br /> TS % TS % TS % TS %<br /> <br /> 54 36 66,6 18 33,4 54 100 0 0<br /> <br /> Năm học 2016­2017, 100% học sinh khối 5 hoàn thành chương trình <br /> Tiểu học. Các giải pháp trên tiếp tục được áp dụng cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số lớp 5 trường Tiểu học Y Ngông trong năm học 2017 – 2018.<br /> <br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> 1. Kết luận  <br /> <br /> Nâng cao chất lượng học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số  là việc làm thường xuyên và hết sức cần thiết nhăm nâng cao ch<br /> ̀ ất  <br /> lượng giáo dục toàn diện cho học sinh. Bởi môn Tiếng Việt là môn học công  <br /> cụ giúp các em học tốt các môn học khác. Để thực hiện tốt các giải pháp trên  <br /> giáo viên cần thực hiện tốt các nội dung sau:<br /> <br /> Người giáo viên phải không ngừng học tập, rèn luyện để nâng cao trình <br /> độ  chuyên môn nghiệp vụ. Thực hiện tốt đổi mới phương pháp, hình thức tổ <br /> chức dạy học phù hợp với đối tượng học sinh nhằm phát huy được tính tích <br /> cực, chủ động của học sinh trong học tập. <br /> <br /> Thực hiện tốt các giải pháp tăng cường tiếng việt cho học sinh dân tộc <br /> thiểu số.  Kết hợp chặt chẽ  giữa  gia đình học sinh,  các đoàn thể  trong nhà <br /> trường, chính quyền địa phương, tạo môi trường giáo dục tốt nhất cho các em.<br /> <br /> Tóm lại, nếu giáo viên chủ nhiệm tạo được sự mật thiết giữa thầy với  <br /> trò, giữa học sinh với học sinh, thầy trò tạo được sự  vui vẻ, thoải mái và nhẹ <br /> nhàng trong học tập thì chắc chắn rằng các em là học sinh yếu sẽ mạnh dạn  <br /> và tự tin hơn rất nhiều để phát huy khả năng tự học của mình. Cùng với lòng  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 16 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> nhiệt thành của người giáo viên và sự cố gắng, nỗ lực của chính bản thân các <br /> em thì chúng ta tin tưởng vào kết quả học tập tốt nhất sẽ đến với các em. <br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> <br /> Đối với giáo viên:  Cần học  tiếng đồng bào dân tộc tại chỗ, tìm hiểu <br /> thêm về phong tục tập quán của địa phương để làm tốt hơn công tác phối hợp <br /> giữa gia đình, nhà trường và xã hội trong giáo dục học sinh.<br /> <br /> Đối với các cấp lãnh đạo: Quan tâm nhiều hơn nữa đến công tác giáo <br /> dục  ở  những vùng khó khăn; tạo điều kiện về  cơ  sở  vật chất, trang thiết bị <br /> dạy học.   <br /> <br /> Trên đây là một số  kinh nghiệm của bản thân về  nâng cao chất lượng <br /> học tập môn Tiếng Việt cho học sinh dân tộc thiểu số lớp 5 tại trường Tiểu  <br /> học Y Ngông. Rất mong nhận được sự đóng góp ý kiến của đồng nghiệp để <br /> những kinh nghiệm trên được đầy đủ và hoàn thiện hơn. <br /> <br />                       Dur Kmăl, ngày 02 tháng 4  năm 2018<br />                                                                              Người viết<br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                    Nguyễn Thị Hồng Hạnh <br /> <br /> <br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 17 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> .................................................................................................................................<br /> <br /> CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> Hiệu trưởng<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Vũ Văn Tuyển<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 18 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> <br /> MỤC LỤC<br /> <br /> NỘI DUNG TRANG<br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU 1<br /> 1. Lí do chọn đề tài 1<br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài 2<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu 2<br /> 4. Giới hạn của đề tài 2<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu 2<br /> II. PHẦN NỘI DUNG 2<br /> 1. Cơ sở lí luận 3<br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu 3<br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp 4<br />     a) Mục tiêu của giải pháp 4<br />     b) Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp 4<br />     c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp 13<br />      d) Kết quả  khảo nghiệm, giá trị  khoa học của vấn đề  nghiên <br /> 13<br /> cứu, phạm vi và hiệu quả áp dụng<br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 14<br /> 1. Kết luận 14<br /> 2. Kiến nghị 15<br /> 3. Tài liệu tham khảo 18<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> TÁC GIẢ/NHÀ XUẤT  GHI <br /> TT TÊN TÀI LIỆU<br /> BẢN CHÚ<br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 19 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />  Một số biện pháp nâng cao chất lượng môn Tiếng Việt lớp 5 cho học sinh dân tộc thiểu  <br /> số.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Người thực hiện: Nguyễn Thị Hồng Hạnh        ­ 20 ­     Đơn vị: Trường Tiểu học Y Ngông  <br />