SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục ý thức tự giác cho học sinh lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp

SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> <br /> I. Phần mở đầu<br /> 1.  Lý do chọn đề tài<br /> Đất nước ta đang tiến tới công nghiệp hóa, hiện đại hóa. Đây là định <br /> hướng đúng đắn phù hợp với yêu cầu thời đại – thời đại của những con người <br /> bản lĩnh, năng động, tự chủ, sáng tạo, tự lập. Tuy nhiên, chúng ta đều nhận thấy  <br /> rằng, một số không nhỏ các trẻ em, thậm chí là cả người lớn thời nay đã không <br /> có khả năng tự chủ trong cuộc sống, thường chỉ có thể làm tốt nếu được “ cầm  <br /> tay chỉ việc”, thậm chí là chỉ rồi mà vẫn làm sai vì không có sự tự tin, không xác  <br /> định được mình phải làm gì, cần làm gì trong môi trường sống, môi trường làm <br /> việc của mình và phải có sự kiểm soát liên tục mới có thể hoàn thành công việc.  <br /> Điều này là do thiếu một chữ  “tự” trong quá trình thành nhân. Ngay từ  bé nếu  <br /> các em không được tập tính tự giác thì sẽ dẫn đến thiếu tự tin và không thể có <br /> khả năng tự chủ trong công việc, từ chuyện học cho đến chuyện làm. Và vì thế <br /> khi các em lớn lên sẽ  thiếu tính tự  lập, tính thụ  động từ  đó cũng được sinh ra, <br /> gây khó khăn trong quá trình thích nghi với cuộc sống của các em.<br /> “Gieo một thói quen – Gặt một tính cách – Gieo một tính cách – Gặt một  <br /> số phận” để thấy được số phận của một con người gắn liền với một tính cách <br /> và vì thế cần thiết phải tạo ra cho trẻ những tính cách tốt. Nhưng tính cách của  <br /> một con người không phải tự nhiên mà có, nó phải được hoàn thiện dần qua quá <br /> trình giáo dục. Việc tập cho trẻ  những hành động tự  giác ngay từ  nhỏ  chính là <br /> biện pháp tốt nhất để gieo vào tâm hồn các em ý thức tự chủ trong mọi hành vi <br /> ứng xử sau này.<br /> Tuy nhiên, không phải người giáo viên nào cũng có được phương pháp <br /> giáo dục học sinh phù hợp. Điều này có thể thấy rõ trong quá trình giáo dục, có  <br /> những lớp, học sinh có ý thức tự giác cao nhưng ngược lại, một số lớp khác học <br /> sinh chấp hành rất kém các nội quy, quy định của nhà trường.<br /> Song một thực tế mà chúng ta đều biết là hiện nay trong các cấp học mà  <br /> đặc biệt là bậc Tiểu học nói chung và trường tiểu học Dray Sáp nói riêng   ở <br /> những lớp nào giáo viên biết phát huy tính tự giác của học sinh thì nề  nếp cũng <br /> như  chất lượng của lớp đó được cải thiện rõ rệt. Điều đó chứng tỏ  rằng giáo  <br /> dục ý thức tự  giác là một trong những biện pháp để  nâng cao chất lượng giáo <br /> dục học sinh về mọi mặt.<br /> Qua thực tế làm công tác chủ nhiệm lớp nhiều năm, mà đặc biệt là lớp 4A <br /> năm học 2014­2015 tôi được phân công chủ  nhiệm. Ngay từ  những tuần đầu <br /> tiên nhận lớp tôi nhận thấy các em hầu như  chưa tích cực, tự  giác trong mọi <br /> hoạt động: Lao động vệ  sinh khu vực tự  quản chậm nên một số  buổi bị  Tổng  <br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 1<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> phụ   trách   Đội  phê  bình,  nhắc  nhở.   Một  số  em   đi  học  muộn,  nhiều  em  nói  <br /> chuyện riêng trong giờ học, chưa tích cực xây dựng bài, chưa tự giác trong sinh <br /> hoạt 15 phút đầu giờ, vẫn còn học sinh chưa chuẩn bị tốt sách vở  đồ  dùng học  <br /> tập khi đến lớp... Đứng trước thực tế  đó, tôi rất băn khoăn và trăn trở  làm thế <br /> nào để nâng cao ý thức tự giác của các em trong mọi hoạt động để  giúp cho nề <br /> nếp lớp, phong trào học tập đi lên ? <br /> Trả lời câu hỏi này, ngay từ khi nhận nhiệm vụ chủ nhiệm lớp 4A trường  <br /> tiểu học Đray Sáp năm học 2014 ­ 2015. Tôi đã cố  gắng dùng mọi khả năng và  <br /> kinh nghiệm của mình để  khơi dậy tinh thần “Tự  giác” trong mỗi học sinh  <br /> nhằm từng bước  tạo ra một môi trường giáo dục mang tính tự  giác. Học sinh <br /> được khuyến khích và tạo điều kiện để chủ động, tích cực trong mọi hoạt động  <br /> nhằm xây dựng nề nếp lớp học tốt, chất lượng giáo dục cao.  Trong khuôn khổ <br /> bài viết này, tôi mạnh dạn trình bày “Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo <br /> dục ý thức tự giác cho học sinh lớp 4 trường Tiểu học Dray Sáp”.<br /> 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề tài<br /> a. Mục tiêu<br /> ­ Hiểu rõ hơn về ý thức tự giác của học sinh.<br /> ­ Phục vụ cho quá trình giảng dạy: Giáo dục ý thức tự giác cho học sinh<br /> b. Nhiệm vụ<br /> ­ Khảo sát thực trạng về ý thức tự giác của học sinh<br /> ­ Đề  xuất một số biện pháp nhằm nâng cao hiệu quả  giáo dục ý thức tự <br /> giác cho học sinh tiểu học<br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> ­ Ý thức tự giác của học sinh tiểu học<br /> 4. Giới hạn của đề tài<br /> ­ HS lớp 4 năm học 2014 – 2015 của Trường Tiểu học Dray Sáp – Xã <br /> Dray Sáp – Huyện Krông ANa­ Tỉnh Đăk Lăk.<br /> ­ Thời gian nghiên cứu: Năm học 2014– 2015.<br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> + Thu thập và tổng hợp tài liệu, xử lý tài liệu liên quan đến đề tài.<br /> + Khảo sát: Khảo sát thực trạng ý thức tự giác của học sinh<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 2<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> + Phân tích: Phân tích nguyên nhân dẫn đến thực trạng<br /> + Tổng hợp: Trên cơ sở phân tích nguyên nhân đưa ra các biện pháp nâng <br /> cao hiệu quả giáo dục ý thức tự giác cho học sinh.<br /> II. Phần nội dung<br /> 1. Cơ sở lí luận<br /> a. Khái niệm về ý thức tự giác<br /> Theo từ điển tiếng việt thì “Tự giác là tự mình hiểu và làm, không cần ai  <br /> nhắc nhở.”<br /> Theo từ  điển bách khoa: Ý thức tự  giác là sự  nhận thức của cá nhân về <br /> trách nhiệm của mình đối với một việc nào đó và bản thân mình biết rõ là phải <br /> làm gì và làm như thế nào.<br /> Từ  đó có thể  hiểu, ý thức tự  giác là việc bản thân mỗi người phải tự <br /> hiểu, tự  nhận thức được việc nào đó là quan trọng và có ý thực hiện nó mà  <br /> không phải bắt buộc hay gò ép vì một lí do nào đó.<br /> Giáo dục ý thức tự giác là một quá trình uốn nắn, sửa chữa những người  <br /> từ  không có ý thức, trách nhiệm trong công việc hay có ý thức một phần trở <br /> thành người có trách nhiệm trong các hoạt động.<br /> b.Vai trò của tự giác<br /> Có lẽ ai trong bất cứ chúng ta cũng đã từng vài lần bị mắc kẹt giữa những  <br /> đám hỗn độn như  tranh nhau mua vé xe về  tết hay đám đông vì kẹt xe giữa  <br /> đường phố, chen lấn ngay cả   ở  chốn linh thiêng...Để  dẫn đến tình trạng đó <br /> ngoài những lí do khách quan thì còn một lí do khác đó là ý thức tự giác của con <br /> người. Thay vì họ  xếp hàng chờ  nhau mua vé thì họ  lại chen lấn, xô đẩy nhau, <br /> thay vì di chuyển từ từ từng người một họ lại lấn chiếm, tranh giành nhau dẫn  <br /> đến tình trạng không ai muốn mà rút cuộc họ vẫn là nạn nhân của những cuộc  <br /> tranh chấp đó. Như vậy, trong cuộc sống, ý thức tự giác có thể giải quyết được  <br /> các tình trạng gây bức xúc cho xã hội và nhức nhối cho các ngành chức năng.<br /> Ngoài ra, chúng ta có thể  thấy trong bất cứ  công việc nào, nếu chúng ta  <br /> cảm thấy hứng thú, tự  nhận thức được sự  cần thiết của nó và thực hiện một  <br /> cách tự  giác thì chúng ta sẽ  cảm thấy thoải mái và làm việc rất hiệu quả.Còn <br /> ngược lại, nếu chúng ta làm việc một cách miễn cưỡng, cảm giác bị  gò ép thì  <br /> hiệu quả công việc sẽ không cao.<br /> Trong công việc, những người có ý thức tự giác luôn là những người chủ <br /> động. Họ  luôn biết mình nên làm gì và cần làm gì nên bao giờ  họ  cũng luôn là <br /> người đi đầu, là tấm gương cho đồng nghiệp và là nơi gửi gắm niềm tin cho  <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 3<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> những người lãnh đạo. Và vì thế, trong tập thể, trong cộng đồng họ  luôn là  <br /> người nổi trội và được mọi người tín nhiệm.<br /> Trong môi trường giáo dục vai trò của tự  giác lại càng được thể  hiện rõ <br /> rệt. Nếu học sinh nào có ý thức tự  giác thì các em sẽ  thấy việc học thật nhẹ <br /> nhàng. Các em luôn hoàn thành những việc mà giáo viên giao vì thế  các em lúc  <br /> nào cũng tự tin, sống thoải mái và luôn được bạn bè nể phục, thầy cô yêu mến. <br /> Nói tóm lại, tự giác cần cho mọi hoạt động của cuộc sống. Nó giúp cho <br /> hiệu quả công việc đạt đến đỉnh cao, góp phần làm cho cuộc sống tốt đẹp hơn.<br /> c. Một số biểu hiện của ý thức tự giác <br /> Muốn giáo dục một người có ý thức tự giác chúng ta cần thiết phải xem  <br /> xét ý thức tự  giác của họ   ở  mức độ  nào.Và với học sinh cũng vậy, muốn có  <br /> những sự tác động đúng đắn, chúng ta cũng cần phải biết đâu là biểu hiện của ý  <br /> thức tự giác, đâu không phải từ đó có những biện pháp phù hợp nhằm giáo dục,  <br /> rèn luyện học sinh.<br /> Để  nhận biết một học sinh có ý thức tự  giác hay không ta phải dựa vào  <br /> hành vi của em học sinh đó trong tất cả các hoạt động.<br /> Một học sinh được gọi là có ý thức tự giác, nếu:<br /> Thứ  nhất, trong các hoạt động của lớp, em đó luôn biết mình cần làm gì <br /> và làm với ý thức trách nhiệm cao khi có giáo viên hay không có giáo viên ở đó. <br /> Trên thực tế, có nhiều học sinh tỏ  ra rất nhiệt tình trong công việc nhưng với <br /> điều kiện là có mặt giáo viên giám sát việc làm đó. Những học sinh đó cũng <br /> chưa được gọi là có ý thức tự giác. Ngược lại, có một số học sinh, khi giáo viên  <br /> giao việc gì cũng hoàn thành nhưng để các em tự nhận biết mình cần làm gì thì  <br /> các em lại không xác định được bởi các em có tính rụt rè, nhút nhát. Những học  <br /> sinh này là những học sinh có ý thức nhưng chưa mạnh dạn trong hoạt động cần  <br /> được rèn luyện.<br /> Thứ  hai, những học sinh có ý thức tự  giác là những học sinh luôn chấp <br /> hành tốt các nội quy, quy định của lớp, của trường. Như  việc có ý thức mặc  <br /> đồng phục khi đến trường, không ăn quà vặt hay xếp hàng ra vào lớp…<br /> Thứ  ba, trong học tập, các em có ý thức ngồi học nghiêm túc, không nói <br /> chuyện riêng, luôn làm bài tập đầy đủ và học bài trước khi đến lớp.<br /> Trên đây là một số biểu hiện về ý thức tự giác của học sinh mà chúng ta  <br /> có thể nhận thấy. Tuy nhiên, tùy vào từng tình huống cụ thể mà chúng ta có thể <br /> xem xét mức độ  tự  giác của các em như  thế  nào chứ  không nhất thiết tạo nên  <br /> quy chuẩn để đo lường một cách cứng nhắc.<br /> <br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 4<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br /> a. Thuận lợi <br /> Được sự  quan tâm, chỉ  đạo sát sao của Ban giám hiệu nhà trường. Nhà  <br /> trường đã đề ra kế hoạch cụ thể hàng tháng, kì học, năm học, theo dõi, kiểm tra, <br /> đôn đốc thường xuyên. Sự  kết hợp, hỗ  trợ  kịp thời của đội, của ban thi đua  <br /> trong nhà trường. Sự quan tâm từ phía địa phương và chính quyền. Một số  học  <br /> sinh có ý thức tự  giác cao, luôn đi đầu trong các phong trào của lớp mà không  <br /> cần giáo viên phải nhắc nhở, hối thúc. Ngoài ra các em còn nhỏ nên dễ dàng uốn  <br /> nắn. Một số bậc phụ huynh cũng đã dần quan tâm hơn tới việc giáo dục ý thức <br /> tự giác cho con em mình.<br /> b. Khó khăn <br />             Như chúng ta đã biết các em học sinh ở vùng nông thôn cuộc sống đã gặp  <br /> nhiều khó khăn, mặt khác điều kiện giao tiếp với môi trường bên ngoài còn rất <br /> ít mà đặc thù trường tiểu học Dray Sáp là trường có hơn 50% học sinh là học  <br /> sinh dân tộc thiểu số  Ê­đê, Mnông. Kinh tế  gia đình các em gặp rất nhiều khó <br /> khăn, thiếu  thốn, chính vì thế đa số phụ huynh quanh năm suốt tháng  lo chuyện  <br /> làm ăn mà không có thời gian quan tâm đến việc giáo dục đạo đức, học hành, kỹ <br /> năng sống cho con em. Bên cạnh đó ý thức tự  giác của bộ  phận lớn người dân  <br /> vẫn còn rất kém mà hậu quả của nó đã được dự báo trước. Có thể nói ý thức tự <br /> giác kém của người dân cũng đang từng ngày  ảnh hưởng sâu sắc đến con cái <br /> của họ. Một số  học sinh có ý thức tự  giác kém, chưa tự  mình thực hiện các  <br /> nhiệm vụ phải luôn cần có giáo viên nhắc nhở, hối thúc. <br /> Bên cạnh những sự  phát triển về  lối sống hiện đại con người lại đang  <br /> phải đối mặt với rất nhiều nguy cơ. Sự thay đổi thất thường của khí hậu đang  <br /> là một vấn đề  hết sức nhức nhối mà nguyên nhân của nó bắt nguồn từ  ý thức  <br /> của con người trong cách đối xử  với môi trường để  bây giờ  chính con người  <br /> đang phải tự  dằn vặt mình với bao sự  “giá như”. Chúng ta thấy rằng, trên rất <br /> nhiều con đường, từ  những ngõ ngách trong xóm làng đến những con đường  <br /> rộng lớn trên phố, hồ  ao, sông suối hiện nay đang tràn ngập bao nhiêu rác thải. <br /> Hằng năm có biết bao nhà máy phải ngừng hoạt động vì “không thân thiện” với  <br /> môi trường... <br /> Ngoài ra, có một số  người khi tham gia giao thông nếu có cảnh sát giao  <br /> thông thì đi chậm và chấp hành đội mũ bảo hiểm, còn nếu không có thì phóng <br /> nhanh, vượt đèn đỏ, uống rượu lái xe, không đội mũ bảo hiểm... Dẫn đến hàng <br /> năm có đến hàng nghìn người chết vì tai nạn giao thông.<br /> Tất cả những việc đó, để thấy rằng ý thức tự giác của người dân rất kém <br /> mà hậu quả của nó thì ai cũng rõ.<br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 5<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> Trong nhà trường tiểu học, ý thức tự  giác của mỗi học sinh là rất cần  <br /> thiết. Tuy nhiên không phải học sinh nào cũng đều có ý thức tự  giác trong các <br /> hoạt động. Qua quá trình quan sát, theo dõi tôi nhận thấy có những mức độ  tự <br /> giác như sau:<br /> Mức độ 1: Những học sinh có ý thức tự giác cao.<br /> ­ Đây là những học sinh luôn đi đầu trong các hoạt động của lớp. Ví dụ <br /> một số em luôn đi học chuyên cần dù trời mưa nắng hoặc đau ốm nhẹ, tự giác  <br /> ôn bài vào mỗi đầu giờ học, các em luôn hoàn thành các bài tập mà giáo viên đưa <br /> ra. Rất ít khi các em vi phạm các nội  quy, quy định của lớp cũng như  của nhà <br /> trường. Kể  cả  việc vệ  sinh lớp học các em cũng rất tự  giác. Tuy nhiên, số <br /> lượng học sinh có ý thức tự giác cao ở mỗi lớp không nhiều. Như lớp 4A (năm <br /> học 2014 – 2015) mà tôi chủ nhiệm, thống kê đầu năm chủ yếu tập trung ở đội <br /> ngũ ban cán sự lớp: lớp trưởng, lớp phó và các tổ trưởng... . <br /> Mức độ 2: Những học sinh có ý thức tự giác ở mức trung bình.<br /> ­ Những học sinh này là những em vẫn làm những công việc mà giáo viên <br /> giao cho nhưng với điều kiện là giáo viên phải theo sát hoạt động của các em. <br /> Ví dụ, muốn những học sinh này ôn bài vào đầu giờ học, giáo viên phải theo sát <br /> và nhắc nhở thường xuyên, liên tục mới có thể hoàn thành được công việc. Theo <br /> tôi nhận thấy, tất cả giáo viên khối 4 trường tôi ngày nào cũng phải đến trường  <br /> sớm để  kèm cặp học sinh ôn lại bài cũ nếu không các em sẽ  không thực hiện.  <br /> Hoặc các em học sinh này vẫn sẽ  giữ  trật tự  nếu giáo viên  ở  trong lớp nhưng <br /> chỉ cần giáo viên ra khỏi lớp một lúc thì ngay lập tức “vắng chủ nhà gà vọc niêu <br /> tôm”. Trong việc vệ sinh lớp học mặc dù giáo viên đã phân công công việc đến <br /> đích danh nhưng cũng chỉ đến khi cô giáo đến lớp các em mới bắt đầu đi làm vệ <br /> sinh.  Ở  mức độ  này số  lượng học sinh lại chiếm đa số. Vì thế  trong khoảng  <br /> thời gian đầu năm học bao giờ  giáo viên cũng phải bám sát các hoạt động của <br /> lớp để đôn đốc nhưng nhiều lúc vẫn không hoàn thành khối lượng công việc. Vì <br /> khối lượng công việc nhiều mà học sinh lại không có ý thức cao nên rất khó <br /> quản lí.<br /> Mức độ 3: Những học sinh có ý thức tự giác kém. <br /> ­ Đây là những học sinh rất ít khi hoặc không bao giờ tham gia hoạt động <br /> nào của lớp. Theo dõi học sinh chúng ta có thể thấy, khi cả  lớp đang tập trung  <br /> ôn bài vào đầu giờ  học thì các em lại không tập trung. Giao trực nhật lớp các <br /> thậm chí có khi không thực hiện. Tuy nhiên, số lượng học sinh này cũng không <br /> nhiều. Như lớp tôi năm học 2014  ­ 2015 có 7 em đầu năm các em rất ít khi tập  <br /> trung ôn bài vào đầu giờ học và khi cô và các bạn nhắc nhở các em thường ậm  <br /> ừ cho qua và hôm sau lại vẫn cứ như thế. Ở nhà ít khi ôn bài cũ đầy đủ mặc dù  <br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 6<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> năng lực học của những em này không yếu thậm chí còn là học sinh có tố chất. <br /> Giao làm vệ sinh lớp học thì đến khi cô giáo đến các em mới bắt tay vào làm.<br /> Qua quá trình nghiên cứu mức độ ý thức tự giác đầu năm học 2014 – 2015 <br /> của học sinh lớp 4A, trường tiểu học Dray Sáp tôi thu được kết quả như sau:<br /> <br /> Mức độ tự giác<br /> TSHS Mức độ 1 Mức độ 2 Mức độ 3<br /> <br /> Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ<br /> <br /> 31       8 25,8%       16 51,7%       7 22,5%<br /> <br /> <br /> Qua sự  thống kê trên, chúng ta cũng có thể  thấy học sinh đa phần có ý <br /> thức tự  giác, nhưng  ở  mức độ  chưa cao còn đang  ở  dạng “tiềm năng”, chưa  <br /> được khơi dậy và phát huy.  <br /> c. Các nguyên nhân<br /> Thứ  nhất, do bản thân mỗi học sinh chưa nhận ra được trách nhiệm của  <br /> mình đối với việc học cho chính bản thân mình cũng như  trách nhiệm đối với <br /> tập thể nên trong các hoạt động các em tỏ  ra hời hợt, không quan tâm dẫn đến <br /> tình trạng công việc bị bỏ dở.<br /> Thứ  hai, học sinh chưa tự  biết được phần công việc của mình trong khi  <br /> đó giáo viên thường hay cào bằng, không giao việc đến nơi đến chốn nên học  <br /> sinh không biết mình làm chỗ nào dẫn đến tình trạng những bạn nhiệt tình làm <br /> không hết việc còn những bạn khác thì lại không có việc hay không biết việc để <br /> làm. Việc học  ở nhà thì không có ai quan tâm nhắc nhở  nên các em không thấy  <br /> được tầm quan trọng của việc học từ đó không coi trọng việc học nên không tự <br /> giác học<br /> Thứ ba, một số giáo viên chỉ  biết rằng lớp mình đã hoàn thành công việc <br /> mà không đánh giá xem những ai làm tốt, ai làm chưa tốt nên những học sinh  <br /> nhiệt tình không cảm thấy vui, hứng thú nữa còn những học sinh không làm thì <br /> vẫn không việc gì cho nên những học sinh có ý thức dần dần cũng ít đi, học sinh  <br /> thiếu ý thức ngày một nhiều hơn. Đối với việc học ở nhà nhiều giáo viên không <br /> coi trọng việc kiểm tra và tuyên dương những em làm tốt nên dần dần các em  <br /> cũng lơ là việc tự giác học ở nhà.<br /> Thứ tư, khi giáo viên giao việc không chú ý đến năng lực của học sinh nên  <br /> học sinh thường không hoàn thành vì không thể làm được chứ không phải không <br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 7<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> làm, dần dần các em cũng đánh mất tính tự giác của mình vì các em thiếu tự tin  <br /> khi thực hiện nhiệm vụ của mình.<br /> 3.  Nội dung và hình thức của giải pháp<br /> a. Mục tiêu của giải pháp, biện pháp<br /> Các giải pháp, biện pháp mà đề tài đưa ra ra nhằm giúp cho giáo viên chủ <br /> nhiệm lớp rèn luyện tính tự giác của học sinh, giúp cho học sinh trở thành những <br /> học sinh có tính tự  giác cao khi còn ngồi trên ghế  nhà trường và khi trở  thành <br /> những người trưởng thành thì sẽ là những công dân tích cực của xã hội<br /> b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp, biện pháp<br /> *Biện pháp 1: Xây dựng đội ngũ cán sự lớp<br /> Đội ngũ cán sự lớp là nòng cốt của lớp, là cánh tay đắc lực của giáo viên <br /> chủ  nhiệm. Nếu người giáo viên biết phát huy thế  mạnh của đội ngũ này thì  <br /> công việc của người giáo viên chủ  nhiệm sẽ  nhẹ  đi rất nhiều. Tuy nhiên, học <br /> sinh nào cũng có thể làm cán sự lớp nhưng không phải ai cũng có thể làm tốt. Và  <br /> việc chọn lựa dưới hình thức nào để những học sinh còn lại trong lớp cảm thấy  <br /> nể phục đó mới là điều quan trọng.<br /> Việc chọn lựa ban cán sự  lớp phải phát huy tinh thần dân chủ  và ý thức <br /> tập thể nên để học sinh tự bầu ra ban cán sự lớp bởi một khi ban cán sự  lớp do <br /> chính các em bầu ra các em sẽ không còn phàn nàn gì về năng lực hoạt động của <br /> đội ngũ ban cán sự đó, ngược lại các em còn thấy đó là người các em tin tưởng  <br /> và rất dễ nghe theo sự chỉ đạo, phân công của các bạn đó. Đó cũng là một trong <br /> những nguyên nhân tạo nên sự  khác biệt về  ý thức giữa lớp này và lớp khác. <br /> Hơn nữa, những bạn được bầu cũng cảm thấy tự hào từ đó các bạn sẽ thể hiện  <br /> hết khả năng của mình và có ý thức cao đối với tập thể.<br /> Tuy nhiên, đối với học sinh mặc dù các em đã biết so sánh bạn này hơn  <br /> bạn kia nhưng các em vẫn còn những suy nghĩ non nớt và không kém phần cảm <br /> tính. Vì thế để các em có thể lựa chọn đúng đối tượng không bầu chọn tràn lan, <br /> người giáo viên cần phải định hướng tốt cho các em. Và để  làm tốt điều này, <br /> trước khi cho học sinh bầu cần định hướng cho các em chọn những bạn có <br /> những năng lực sau vào ban cán sự lớp: <br /> ­ Là học sinh có kết quả học tập đạt từ loại khá trở lên.<br /> ­ Năng nổ, nhiệt tình, mạnh dạn, có ý thức cao trong mọi hoạt động của  <br /> lớp.<br /> Sau khi xây dựng xong “đề  án nhân sự”, để  việc bầu cử  vừa nhẹ  nhàng <br /> vừa có hiệu quả, chúng ta cần đi theo các bước:<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 8<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> Bước 1: Hướng dẫn học sinh bầu đủ  số  lượng. Ví dụ, ban cán sự  lớp <br /> gồm 3 bạn thì chỉ cần đưa lên 4 hoặc 5 bạn để bầu chọn 3.<br /> Bước 2: Cho học sinh ứng cử và đề cử.<br /> Bước 3: Biểu quyết<br /> Sau khi có kết quả bầu cử, giáo viên nên nhìn nhận theo năng lực của học <br /> sinh và phân công bạn nào là lớp trưởng, bạn nào là lớp phó cho phù hợp.<br /> Bên cạnh việc chọn ra được ban cán sự lớp là lớp trưởng, lớp phó thì việc <br /> chọn ra tổ  trưởng, tổ  phó cũng không kém phần quan trọng. Bởi  đây là lực  <br /> lượng giúp đỡ  trực tiếp cho đội ngũ ban cán sự  lớp, theo dõi trực tiếp đến các  <br /> hoạt động của các thành viên trong tổ. Trách nhiệm của tổ trưởng, tổ phó cũng <br /> nặng nề  không kém một lớp trưởng, lớp phó học tập. Tuy nhiên, để  chọn tổ <br /> trưởng, tổ phó nên cho học sinh tổ đó đề xuất một vài em sau đó lấy ý kiến biểu  <br /> quyết của các bạn trong tổ. Bạn nào tán thành nhiều thì làm tổ trưởng, bạn nào  <br /> tán thành ít hơn thì làm tổ phó.<br /> Khi các em được thực hiện quyền dân chủ  của mình, bạn nào cũng cảm  <br /> thấy hào hứng và vui mừng, còn những bạn được bầu chọn cũng cảm thấy vinh  <br /> dự và đầy quyết tâm cao.<br /> *Biện pháp 2: Giao việc cho học sinh<br /> Nếu giáo viên nào không phân công cụ thể từng em một thì chắc chắn lớp  <br /> đó sẽ không hoàn thành công việc hoặc nếu muốn hoàn thành thì ngày nào giáo <br /> viên cũng phải đứng bên cạnh và thúc giục công việc. Chính vì thế  muốn học <br /> sinh tự giác làm thì chúng ta cần phải biết phần công việc không hoàn thành là <br /> của ai và trách nhiệm này thuộc về bạn nào hay ai làm tốt những việc này, bạn <br /> nào xứng đáng được khen ngợi. Từ đó thúc đẩy hiệu quả công việc đi lên mà ý  <br /> thức tự giác của học sinh cũng dần được hình thành.<br /> Để làm được điều này cần phải phân công công việc ngay từ đội ngũ ban  <br /> cán sự  lớp, cần phải chỉ  cho học sinh biết nhiệm vụ  của mình là gì. Tránh <br /> trường hợp bầu ban cán sự  lớp nhưng chỉ  có lớp trưởng hoạt động còn những  <br /> bạn khác không có việc gì làm. Đối với ban cán sự  lớp cần phân công cụ  thể <br /> như sau:<br /> * Nhiệm vụ của lớp trưởng:<br /> ­ Theo dõi, kiểm tra mọi hoạt động của lớp.<br /> ­ Báo cáo sĩ số ngay sau khi xếp hàng vào lớp.<br /> ­ Điều khiển các bạn xếp hàng vào lớp, xếp hàng chào cờ đầu tuần, xếp  <br /> hàng tập thể dục.<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 9<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> ­ Giữ trật tự lớp khi giáo viên chữa bài, khi giáo viên có việc phải ra khỏi  <br /> lớp và khi lớp dự lễ chào cờ đầu tuần, tham gia hoạt động ngoài giờ lên lớp<br /> ­ Tổng hợp báo cáo của các tổ  trưởng, báo cáo trong tiết sinh hoạt lớp  <br /> cuối tuần.<br /> ­ Đề nghị giáo viên tuyên dương, phê bình cá nhân hoặc tập thể.<br /> * Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách học tập:<br /> ­ Tổ chức lớp truy bài 15 phút đầu giờ; giúp đỡ các bạn học yếu học bài, <br /> làm bài.<br /> ­ Theo dõi hoạt động của các nhóm “Đôi bạn cùng tiến” và báo cáo cho <br /> giáo viên.<br /> ­ Làm mọi việc của lớp trưởng khi lớp trưởng vắng mặt hoặc nghỉ học.<br /> * Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách văn nghệ:<br /> ­ Cất hát đầu giờ, cuối giờ.<br /> ­ Quản lý đội văn nghệ của lớp khi tập luyện.<br /> * Nhiệm vụ của lớp phó phụ trách lao động:<br /> ­ Phân công, theo dõi và kiểm tra các tổ trực nhật và chịu trách nhiệm tắt  <br /> đèn, quạt khi ra về.<br /> ­ Phối hợp với lớp trưởng, lớp phó học tập giữ trật tự lớp. <br /> Nhiệm vụ của mỗi em được hướng dẫn cụ thể cách thực hiện nhiệm vụ <br /> của mình một cách khoa học, rõ ràng. Mỗi em sẽ  làm đúng các nhiệm vụ  của <br /> mình.<br /> Ngoài ra, cùng phối hợp với các em còn có các tổ  trưởng, tổ  phó. Nhiệm <br /> vụ của các tổ trưởng tổ phó là cụ thể hóa nhiệm vụ của từng bạn trong tổ. Tổ <br /> trưởng phải theo dõi nề nếp thực hiện của các bạn đồng thời phân công các bạn  <br /> làm công tác vệ  sinh trực nhật. Ngay từ đầu năm học tôi cung cấp cho các em <br /> mẫu theo dõi sau đó các em sẽ tổng hợp các kết quả lại cho lớp trưởng, lớp phó.  <br /> Bảng theo dõi như sau:<br /> Bảng 1:                     THEO DÕI NỀ NẾP TUẦN...<br /> HỌ  Không <br /> làm bài <br /> Nói <br /> chuyện<br /> Xếp hàng <br /> không <br /> Quên <br /> sách, vở<br /> Không <br /> học bài <br /> Đi <br /> học <br /> Nghỉ <br /> học <br /> Ăn <br /> quà <br /> Ko <br /> làm <br /> Tổng  Xế<br /> điểm p <br /> TÊN tập nghiêm túc cũ muộn ko lí  vặt,  vệ  thứ<br /> do vứt  sinh<br /> rác <br /> bừa <br /> bãi<br /> <br /> PHÂN CÔNG TRỰC NHẬT TUẦN.......<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 10<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> Thứ  Tên người trực Kết quả<br /> ngày<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> THEO DÕI NHÓM ĐÔI BẠN CÙNG TIẾN TUẦN.......<br /> <br /> <br /> <br /> Thứ  Tên nhóm Kết quả<br /> ngày<br /> 2<br /> 3<br /> 4<br /> 5<br /> 6<br /> Qua bảng phân công và theo dõi trên, giáo viên dễ dàng biết được bạn nào  <br /> làm tốt, bạn nào không tốt. Nếu ngày nào lớp bị  nhắc nhở  thì biết ngay trách <br /> nhiệm đó thuộc về  bạn nào, tổ  nào. Qua đó tránh được tình trạng đánh giá <br /> “không đúng người, đúng tội” như  cách làm cào bằng không có sự  phân chia.  <br /> Còn học sinh sẽ  tự  giác thực hiện mà không hề  phàn nàn hay tị  nạnh nhau bởi  <br /> các em cảm thấy sự công bằng trong công việc. Và giáo viên đỡ vất vả hơn khi  <br /> ngày nào cũng phải nhắc nhở  học sinh. Nề  nếp lớp sẽ  nhanh chóng được cải  <br /> thiện.<br /> *Biện pháp 3: Thường xuyên đánh giá kết quả của học sinh<br /> Khi chúng ta làm bất cứ  việc gì, chúng ta cũng cần biết hiệu quả  công <br /> việc ra sao, người khác nhìn nhận đánh giá như thế  nào về  việc làm của mình. <br /> Học sinh cũng vậy, khi các em làm xong công việc các em cần được biết hôm  <br /> nay mình làm như thế nào, đã tốt chưa? Chính vì vậy, nhận xét việc làm của các <br /> em cũng được coi là một cách để hình thành và phát huy tính tự giác của các em.<br /> Hằng ngày, khi đến trường mặc dù chúng ta đã có sự phân công công việc <br /> một cách cụ thể nhưng để đánh giá một cách chính xác chúng ta cũng cần có sự <br /> theo dõi từ  xa. Sau đó chúng ta sẽ  đánh giá, nhận xét xem trong buổi hôm nay  <br /> bạn nào thực sự làm tốt, bạn nào còn lười. Nhưng nên đánh giá vào thời gian nào <br /> cho hợp lí?<br /> Để  đánh giá kịp thời, cần đánh giá ngay trong buổi học hôm đó. Nhiều <br /> giáo viên cho rằng, 15 phút sinh hoạt đầu giờ  không quan trọng nhưng với tôi  <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 11<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> thời gian đó là khoảng thời gian đáng quý nhất của một buổi học vì đây chính là  <br /> lúc chúng ta  ổn định nề nếp của cả những tiết học sau và chính trong thời gian <br /> này, chúng ta có thể đưa ra một số đánh giá như chúng ta đã quan sát được. Điều  <br /> này tác động rất lớn đến tâm lí của các em. Những bạn được tuyên dương sẽ <br /> cảm thấy vui sướng và sẽ làm cho những bạn khác chưa thực hiện sẽ cố gắng  <br /> làm thật tốt phần công việc của mình. Ngoài ra, chúng ta cũng cần chú ý đến  <br /> những đối tượng cá biệt, nếu các em chỉ  cần có biểu hiện tốt hơn mọi ngày  <br /> chúng ta phải tuyên dương ngay vì đó là liều thuốc tinh thần để  các em phấn  <br /> đấu. Học sinh tiểu học dù có là cá biệt đến đâu thì các em cũng rất thích được  <br /> khen. Chúng ta cũng cần lưu ý, việc đánh giá cần phải thường xuyên, liên tục để <br /> các em biết được sự  tiến bộ  của mình và tránh tình trạng các em có cảm giác <br /> mình bị lãng quên trong các lần nhận xét của giáo viên khiến các em cảm thấy <br /> nản lòng. Đừng vì một lí do nào đó mà một buổi học không nhận xét, điều đó <br /> khiến cho các em cảm thấy không vui vì bạn nào cũng mong đợi đến lúc mình <br /> được khen.<br /> Ngoài ra, vào giờ sinh hoạt lớp cũng cần tạo điều kiện cho các em được <br /> nhận xét, bày tỏ  ý kiến của mình. Qua các ý kiến của các em chúng ta sẽ  nhìn <br /> nhận đầy đủ  hơn các vấn đề  trong lớp mà không phải lúc nào mình cũng theo <br /> dõi được để từ đó có cách đánh giá phù hợp. Trên cơ sở  đánh giá từng cá nhân,  <br /> chúng ta cần tổng hợp lại xem tổ  nào làm tốt để  tuyên dương cả  tổ  và nhận <br /> định tổ trưởng nào hoạt động tốt làm cho các bạn khác cũng noi theo.<br /> Như  vậy, chúng ta có thể  thấy rằng, việc đánh giá kết quả  công việc  <br /> thường xuyên của học sinh là một trong những biện pháp tạo ra động lực thúc  <br /> đẩy học sinh tự giác hơn trong công việc.<br /> *Biện pháp 4: Tạo ra các phong trào thi đua trong lớp<br /> Bác Hồ của chúng ta từng nói: “Thi đua là yêu nước, yêu nước thì phải thi  <br /> đua”. Để  nói rằng một đất nước muốn có sự  phát triển thì những con người  <br /> trong đất nước đó phải có sự  thi đua nhau. Hay ta có thể  hiểu thi đua chính là  <br /> động lực tạo nên sự  phát triển, là nguồn gốc của sự  phát triển. Chỉ  những ai <br /> thực sự muốn thi đua thì ở họ mới có tính cầu tiến và công việc của học bao giờ <br /> cũng đạt đến thành tích cao nhất. Còn những người không có tính thi đua thì họ <br /> chỉ  làm một cách hời hợt cho qua chuyện và chắc chắn hiệu quả  công việc sẽ <br /> không cao.<br /> Đối với học sinh, thi đua mang lại cho các em sự  vui thích, thú vị, hào <br /> hứng đôi khi chỉ  vì mong được cô thầy khen. Chính vì thế  muốn các em thực  <br /> hiện mọi hoạt động một cách tốt nhất thì phải đưa các em vào các phong trào thi <br /> đua. Thực tế, ta cũng nhận thấy rằng khi tạo ra được những phong trào trong  <br /> lớp đôi khi các em chỉ muốn chứng tỏ bản thân mình với bạn bè mà các em nổ <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 12<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> lực hết mình làm việc, làm một cách tự giác. Chính vì thế có thể nói, các phong <br /> trào trong lớp học tạo nên tinh thần tự giác cao cho học sinh.<br /> Trong lớp chúng ta có thể tạo ra các phong trào:<br /> Phong trào “ Tổ nề nếp”<br /> Phong trào này xây dựng nhằm mục đích giữ  cho nề  nếp luôn thực hiện <br /> tốt như việc thường xuyên mặc đồng phục, xếp hàng ra vào lớp, hay trực nhật  <br /> vệ sinh tốt, đi học đều, đúng giờ... Tất cả những vấn đề  đó khi đưa vào thi đua <br /> sẽ khiến các em thực hiện một cách nghiêm túc hoặc những bạn nào không thực <br /> hiện nghiêm túc sẽ  khiến các bạn khác không hài lòng và thường xuyên nhắc  <br /> nhở nên tạo ra cho các em được các thói quen tốt.<br /> Đánh giá kết quả của phong trào này chúng ta dựa vào kết quả mà các tổ <br /> trưởng đã theo dõi nề  nếp như bảng phân công theo dõi  ở  bảng 1. Để  kết quả <br /> theo dõi mang tính khách quan thì chúng ta nên để  cho học sinh kiểm tra chéo, <br /> tức là tổ  này để  tổ  kia theo dõi. Làm như  thế  sẽ  khiến tính thi đua càng thêm <br /> nghiêm túc và học sinh càng cố  gắng thực hiện vì tổ nào cũng muốn tổ  mình là <br /> tổ  nề  nếp nhất. Đánh giá kết quả  thi đua chúng ta nên đánh giá theo từng tuần,  <br /> nhưng tổng kết thi đua chúng ta nên tổng kết theo từng tháng. Vì làm như  thế <br /> từng tuần các em sẽ  biết được tổ  mình đã tốt  ở  chỗ  nào còn thiếu sót ở  điểm  <br /> nào để từ đó các em cố gắng thực hiện ở tuần sau và như thế trong tháng thi đua <br /> các em có thể phát huy những mặt mạnh và khắc phục những mặt chưa tốt.<br /> Phong trào học tập <br /> Phong trào này nhằm tạo ra phong trào học tập sôi nổi trong học tập. <br /> Khắc phục một số vấn đề  thường gặp  ở  học sinh: học sinh không ôn bài cũ ở <br /> nhà, học sinh không có ý thức làm bài tập trên lớp thường xuyên giáo viên phải  <br /> nhắc nhở, phát biểu xây dựng bài... Thực hiện tốt phong trào này, ý thức học tập <br /> của học sinh được nâng lên. <br /> Đối với phong trào này chúng ta nên cụ  thể hóa thành phong trào của các <br /> tháng. Hầu hết mỗi tháng sẽ có một ngày kỉ niệm vì thế các phong trào nên gắn <br /> liền với ngày kỉ niệm đó. Làm như  thế  sẽ  tăng thêm ý nghĩa của phong trào thi  <br /> đua. Ví dụ: tháng 10, xây dựng phong trào “Hoa thơm tặng mẹ”, tháng 11, phong <br /> trào “Học tốt”, tháng 12, phong trào “Tiếp bước anh bộ đội Cụ Hồ”...<br /> Nội dung của phong trào này như sau: Mỗi tổ sẽ có một bảng thi đua hàng <br /> tháng, nếu bạn nào đạt nhận xét tốt trong vở sẽ được dán một bông hoa vào sổ <br /> thi đua. Nhưng bạn nào được đạt nhận xét tốt mà vi phạm những lỗi sau thì <br /> không được dán: không học bài cũ, bị  cô nhắc nhở  nhiều trong buổi học. Cuối <br /> tháng tổng kết tổng số bông hoa sẽ biết bạn nào xuất sắc nhất lớp.<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 13<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> Bảng 2:                                  THÁNG ………..<br /> Năm học: 2014­ 2015<br /> PHONG TRÀO…………………………………………………………<br /> <br /> <br /> HỌ TÊN SỐ NHẬN XÉT TỐT TỔNG<br /> <br /> <br /> Tuy nhiên, muốn phong trào thật sự có hiệu quả và thu hút được học sinh <br /> người giáo viên cần lưu ý: Khi chấm bài phải nghiêm túc và không được chấm <br /> quá “rẻ” để  học sinh cố  gắng. Ví dụ, hai bạn làm bài đúng giống nhau nhưng  <br /> một bạn trình bày sạch sẽ và đẹp, còn bạn kia trình bày chưa đẹp thì không nên  <br /> cho nhận xét như nhau và cần phải nêu lí do vì sao lại như thế để học sinh khắc <br /> phục hạn chế  của mình. Nếu học sinh yếu làm tốt hơn mọi ngày cần phải  <br /> chấm “thoáng” hơn để  khích lệ sự  cố gắng của các em. Khi đánh giá tổng kết,  <br /> những học sinh yếu cần đánh giá trên sự  tiến bộ  của các em chứ  không nhất  <br /> thiết phải phải giống các bạn khác. Các em chỉ  cần tiến bộ hơn tháng trước là  <br /> có thể được khen thậm chí tặng quà.<br /> Phong trào trang trí lớp học thân thiện<br /> ­ Thi trồng cây, hoa phù hợp, sử dụng sản phẩm mỹ thuật, kỹ thuật, sản  <br /> phẩm các cuộc thi chữ viết đẹp, lồng đèn..trang trí lớp học theo tổ. Tạo không  <br /> khí thi đua giữa các tổ với nhau nhằm đạt mục tiêu lớp học xanh, sạch, đẹp.<br /> Phong trào khác<br /> ­ Đối với các phong trào do nhà trường, liên đội phát động giáo viên chủ <br /> nhiệm cần làm tốt công tác tuyên truyền giáo dục, khuyến khích, lên kế hoạch, <br /> mục tiêu để học sinh có ý thức tự giác, tích cực tham gia có hiệu quả.<br /> Biện pháp 5: Hình thức khen thưởng<br /> ­ Giáo viên chủ  nhiêm cần đưa ra hình thức khen thưởng cụ  thể  dự  trên <br /> những tiêu chí của từng phong trào để tạo động lực cho học sinh như:<br /> ­ Khen tập thể: Tặng cờ  thi đua theo tổ  hàng tháng (có thể  quy định cờ <br /> nhất tháng màu đỏ)<br /> ­ Khen cá nhân: Tuyên dương, động viên khích lệ  đối với những em, đôi <br /> bạn cùng tiến có tiến bộ hàng tuần, hàng tháng. Bình bầu gương mặt xuất sắc, <br /> có những tiến bộ vượt bậc của tháng, kỳ, năm học để tặng quà khen thưởng kịp  <br /> thời.<br /> <br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 14<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> c. Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> Các giải pháp, biện pháp mà tôi đưa ra luôn có mối quan hệ mật thiết với  <br /> nhau, tương hỗ  lẫn nhau .Vì vậy hiệu quả  của các giải pháp, biện pháp này  <br /> càng được nâng cao.<br /> d. Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu<br /> Ý thức tự giác được gọi là kĩ năng mềm, nó cần thiết cho mọi hoạt động  <br /> của con người và nhất là với học sinh tiểu học. Sự  hình thành sớm ý thức tự <br /> giác khiến cho cuộc sống của các em trở nên nhẹ nhàng, vui tươi. Và khi lớn lên  <br /> các em dễ dàng thích ứng với bất kì hoàn cảnh hay môi trường sống mà các em  <br /> gặp phải. <br /> Qua áp dụng đề tài vào lớp chủ nhiệm tôi thu được kết quả sau:<br /> Cuối năm học 2014 ­ 2015<br /> <br /> Mức độ tự giác<br /> TSHS Mức độ 1 Mức độ 2 Mức độ 3<br /> <br /> Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ Số lượng Tỉ lệ<br /> <br /> 31 18 58,2% 11 35,4% 2 6,4%<br /> <br /> Qua bảng thống kê ta thấy được rõ ràng sau khi áp dụng các biện pháp  <br /> trên sự tự giác của học sinh được cải thiện rõ rệt. <br /> Do có sự thay đổi về ý thức tự giác như thế nên nề  nếp cũng như  phong  <br /> trào học của lớp đã có những bước chuyển biến tích cực:<br /> Thứ nhất, tình trạng học sinh không làm vệ sinh không còn vì thế vệ sinh  <br /> ở  lớp học, khu vực vệ  sinh tự  quản luôn luôn được các em hoàn thành sớm.  <br /> Chấm dứt việc luôn luôn bị đội nhắc nhở và trừ điểm thi đua như đầu năm. Mặt  <br /> khác, vào những buổi giáo viên chủ  nhiệm không có giờ  học sinh vẫn tự  giác <br /> hoạt động hoàn thành tốt mọi công việc. Và sau khoảng hơn một tháng áp dụng <br /> hầu như giáo viên không phải đốc thúc các công việc vệ sinh của lớp.<br /> Thứ  hai, nề  nếp tự  quản của học sinh được nâng lên. Ban cán sự  lớp tổ <br /> chức sinh hoạt 15 phút đều đặn, trật tự  và có hiệu quả. Tình trạng nói chuyện  <br /> riêng trong lớp giảm, học sinh có khả  năng tự  quản cao ngay cả  khi vắng mặt  <br /> giáo viên. <br /> Thứ ba, phong trào học của lớp đi lên. Nhiều học sinh thường xuyên quên <br /> sách vở nay đã có ý thức sắp sách vở đầy đủ trước khi đến lớp, hầu hất các em <br /> tích cực phát biểu xây dựng bài. Những vấn đề  nào không biết các em mạnh <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 15<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> dạn đề xuất với giáo viên để được giải đáp. Chữ viết và cách trình bày của các  <br /> em cũng tiến bộ nhiều.<br /> Thứ  tư  các phong trào mũi nhọn, hoạt động ngoài giời lên lớp của lớp <br /> cũng đạt được những kết quả đáng khen ngợi.<br /> Từ tất cả những sự thay đổi trên, nên năm học 2014 ­ 2015, lớp 4A được <br /> Đội đánh giá cao về  nề  nếp, lớp tôi luôn luôn được tổng phụ  trách Đội và nhà <br /> trường tuyên dương.<br /> Kết quả thực hiện công tác chủ nhiệm lớp<br /> ­ Năm học 2014 ­ 2015 tập thể lớp 4A đạt danh hiệu: Xuất sắc. Chi đội:  <br /> Vững mạnh. Được Liên đội tặng giấy khen.<br /> ­ Lớp tổng số: 31 học sinh. Lên lớp 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Năng lực đạt: 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Phẩm chất đạt: 31 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Không có học sinh phải ôn tập, rèn luyện lại trong hè.<br /> ­ Thi lồng đèn trung thu đạt: 1 giải nhất, 1 giải khuyến khích. Thi văn  <br /> nghệ chào mừng 20/11 đạt: 1 giải nhì, 1 giải khuyến khích.<br /> ­ Phong trào thu gom giấy vụn đạt: 63,5kg, vượt chỉ  tiêu 1,5kg theo chỉ <br /> tiêu Liên đội đề ra 2kg/1em. Thu nộp: 620 lon bia đạt chỉ tiêu đề ra của Liên đội  <br /> 20 lon/ 1em. Mua lịch tết ủng hộ bạn nghèo ăn tết: 12 quyển<br /> ­ Thi vở sạch chữ đẹp cấp trường đạt: 4 em, cấp huyện đạt: 2 em<br /> ­ Giao lưu phát hiện học sinh năng khiếu lớp 4 môn toán cấp trường đạt: <br /> 4 em. Cấp huyện đạt: 1 công nhận, 1 giải khuyến khích. Môn Tiếng Việt lớp 4 <br /> cấp trường đạt: 4 em. Cấp huyện đạt: 1 giải nhất, 1 giải 3, 1 công nhận. Môn <br /> Tiếng Anh lớp 4 cấp trường đạt: 3 em. Cấp huyện đạt: 2 em công nhận.<br />    + Thi giải toán qua mạng cấp trường đạt: 8 em. Cấp huyện đạt: 5 em  <br /> công nhận. <br />   + Thi Tiếng Anh qua mạng cấp trường đạt: 5 em. Cấp huyện đạt: 2 em <br /> công nhận.<br />   ­ Giáo viên đạt danh hiệu: Giáo viên dạy giỏi cấp trường năm học 2014­<br /> 2015. Giáo viên chủ nhiệm giỏi cấp trường năm học 2014 ­ 2015. Được Ủy ban  <br /> nhân dân huyện tặng giấy khen.<br /> ­ Cũng áp dụng các biện pháp như đã nêu trong đề  tài này năm học 2015­<br /> 2016 lớp 4A do tôi chủ nhiệm cũng gặt hái được kết quả đáng khích lệ:<br /> <br /> <br /> Đỗ Thị Thảo – Trường TH Dray Sáp Trang 16<br />  SKKN: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả gíáo dục ý thức tự giác cho học  <br /> sinh lớp 4 trường tiểu học Dray Sáp<br /> <br /> <br /> + Năm học 2015 ­ 2016 tập thể lớp 4A đạt danh hiệu: Xuất sắc. Chi đội:  <br /> Vững mạnh. Được Liên đội tặng giấy khen.<br /> ­ Lớp tổng số: 20 học sinh. Lên lớp 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Năng lực đạt: 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Phẩm chất đạt: 20 học sinh. Đạt tỉ lệ : 100%<br /> ­ Không có học sinh phải ôn tập, rèn luyện lại trong hè.<br /> ­ Tập thể lớp luôn tích cực tham gia các phong trào của đội cũng như các <br /> phong trào mũi nhọn của nhà trường.<br /> III. Phần kết luận, kiến nghị<br /> 1. Kết luận<br /> Vai trò của giáo viên chủ  nhiệm rất quan trọng trong việc quản lý học  <br /> sinh trên mọi phương diện và cũng là trung tâm thu hút học sinh đến trường đến <br /> lớp. Lớp học là một tổ  chức nhỏ  trong nhà trường, có nhiều học sinh tự  giác,  <br /> nhiều lớp tốt sẽ  đưa phong trào nhà trường đi lên và đây cũng là một mục tiêu  <br /> quan trọng trong giáo dục, tạo nên môi trường thân thiện, hình thành nên sự tích  <br /> cực tự  giác trong học sinh. Người giáo viên phải vừa như  người mẹ  dịu dàng, <br /> người thầy nghiêm khắc, người bạn gần gũi, trọng tài phân minh. Để các em trở <br /> thành những công dân tự giác cao của xã hội trong tương lai người giáo viên cần <br /> phải thực hiện được những nguyên tắc sau:<br />   Thầy cô là điểm sáng, là “ Người dẫn đường tin cậy” để  các em tin <br /> tưởng, nghe theo lời dạy bảo của thầy cô.<br /> Nắm chắc được những thuận lợi, khó khăn, hiểu rõ thực tế  trường lớp  <br /> mình, khéo léo tìm cách bỏ đi mọi rào cản trong mối quan hệ với phụ huynh, đề <br /> ra những biện pháp hữu hiệu, tiếp cận gần với các em nhất, trở  thành những  <br /> người bạn của trẻ  để  từ  đó có thể  dễ  dàng khuyên bảo trẻ  tự  giác trong mọi <br /> việc.<br /> Luôn gần gũi, bên cạnh, quan tâm tới hoàn cảnh sống của học sinh (nhất <br /> là học sinh có hoàn cảnh đặc biệt).   Bên cạnh đó, liên hệ  chặt chẽ  với phụ <br /> huynh, ban phụ  huynh của trường, của lớp, vận động cha mẹ  có những hành <br /> động thiết thực hỗ trợ việc giáo dục tính tự giác cho học sinh sẽ  giúp cho hoạt <br /> động của lớp có hiệu quả hơn.<br /> Phải xây dựng được một đội ngũ cán bộ  lớp làm nòng cốt, là “cánh tay <br /> phải” của mình. Muốn vậy cần phải có một sự  chọn lựa dựa tr