Đề án tốt nghiệp: Bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST

Báo xấu

1
lượt xem 0
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề án "Bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030" nhằm nghiên cứu lý luận về bồi dưỡng viên chức và thực tiễn bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, từ đó đề xuất giải pháp nhằm tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường trong thời gian tới.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp: Bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ NGUYÊN BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT, ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2024-2030 ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG TP. Hồ Chí Minh, năm 2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN THỊ NGUYÊN BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT, ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2024-2030 ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH: QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 83404503 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. TRẦN THỊ VÀNH KHUYÊN TP. Hồ Chí Minh, năm 2024
LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan Đề án “Bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030” là công trình nghiên cứu độc lập của tôi. Đề án tiếp thu một số công trình nghiên cứu của các nhà khoa học trước, có sự bổ sung tư liệu mới tại đơn vị nghiên cứu và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình nghiên cứu khoa học nào. Kết quả nghiên cứu và các số liệu trong đề án là trung thực và có nguồn gốc trích dẫn rõ ràng. Tôi xin chịu trách nhiệm về lời cam đoan này. Thành phố Hồ Chí Minh, ngày … tháng … năm 2024 TÁC GIẢ Nguyễn Thị Nguyên
LỜI CẢM ƠN Đề án tốt nghiệp thạc sĩ định hướng ứng dụng “Bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030” đã được hoàn thành dưới sự hướng dẫn tận tình của các thầy giáo, cô giáo và kiến thức ứng dụng sau một thời gian học tập, nghiên cứu tại Học viện Hành chính Quốc gia. Với lòng biết ơn sâu sắc, tác giả xin gửi lời cảm ơn chân thành đến quý thầy giáo, cô giáo tại Học viện Hành chính Quốc gia, đặc biệt là TS. Trần Thị Vành Khuyên đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tác giả trong suốt thời gian học tập và thực hiện đề án. Xin trân trọng cảm ơn Quý thầy cô là cán bộ, viên chức của Trường Đại học Kinh tế - Luật đã tạo mọi điều kiện giúp đỡ cho tác giả thu thập tài liệu, nghiên cứu nghiệp vụ và hoàn thành đề án tốt nghiệp của mình. Mặc dù có nhiều cố gắng song đề án không tránh khỏi hạn chế, thiếu sót. Kính mong Quý thầy, cô giáo trong hội đồng đánh giá luận văn chỉ bảo, các bạn đồng nghiệp góp ý giúp tác giả tiếp tục bổ sung hoàn thiện đề án.
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Nghĩa của từ viết tắt Trường Đại học Kinh tế - Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc 1 Luật gia Thành phố Hồ Chí Minh 2 ĐHQG-HCM Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh
DANH MỤC BẢNG, SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ STT Danh mục Trang DANH MỤC BẢNG 1 Bảng 2.1: Cơ cấu viên chức dựa trên trình độ 29 2 Bảng 2.2: Cơ cấu viên chức dựa trên độ tuổi 30 3 Bảng 2.3: Cơ cấu viên chức dựa trên chức danh nghề nghiệp 32 Bảng 2.4: Thực trạng nhu cầu bồi dưỡng của viên chức đối với 4 các khóa bồi dưỡng cơ bản 33 Bảng 2.5: Thực trạng về việc xây dựng kế hoạch bồi dưỡng viên 5 chức 35 6 Bảng 2.6: Thực trạng tổ chức thực hiện bồi dưỡng viên chức 36 7 Bảng 3.1: Các khóa học thiết yếu trong quá trình công tác 50 8 Bảng 3.2: Các khóa học theo nhu cầu của viên chức 51 9 Bảng 3.3: Lộ trình bồi dưỡng viên chức giai đoạn 2024-2030 52 DANH MỤC BIỂU ĐỒ Biểu đồ 2.1: Phân hóa về giới tính viên chức Trường Đại học 1 31 Kinh tế - Luật Biểu đồ 2.2: Mức độ phù hợp của các khóa bồi dưỡng của viên 2 38 chức với vị trí công tác Biểu đồ 2.3: Mức độ vận dụng kiến thức, kỹ năng các khóa bồi 3 38 dưỡng viên chức vào vị trí việc làm tại đơn vị
MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ........................................................................................................1 1. Lý do xây dựng đề án ..........................................................................................1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu .........................................................................2 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án.......................................................5 3.1. Đối tượng .....................................................................................................5 3.2. Phạm vi.........................................................................................................5 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án .............................................................6 4.1. Mục tiêu .......................................................................................................6 4.2. Nhiệm vụ ......................................................................................................6 5. Phương pháp nghiên cứu .....................................................................................6 6. Lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn ........................................................7 7. Kết cấu của đề án ................................................................................................8 CHƯƠNG 1 – CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP ..........................................................................9 1.1. Khái quát về bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập .......................9 1.1.1. Một số khái niệm liên quan .......................................................................9 1.1.2. Đặc điểm của bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập ............12 1.1.3. Vai trò của bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập .................13 1.1.4. Nội dung của bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập .............14 1.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến bồi dưỡng viên chức ............................................20 1.2.1. Quan điểm, chính sách ............................................................................20 1.2.2. Yếu tố con người .....................................................................................20 1.2.3. Cơ sở vật chất, nguồn kinh phí của tổ chức ............................................21
2 1.2.4. Chương trình và nội dung bồi dưỡng ......................................................21 1.3. Kinh nghiệm bồi dưỡng viên chức của một số trường đại học công lập và các giá trị tham khảo ....................................................................................................22 1.3.1. Trường Đại học Ngoại thương ................................................................22 1.3.2. Trường Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội ..............................23 1.3.3. Bài học áp dụng cho bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật ...................................................................................................................23 CHƯƠNG 2 – THỰC TRẠNG BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT, ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH........................................................................................................................26 2.1. Tổng quan về Trường Đại học Kinh tế - Luật ...............................................26 2.1.1. Giới thiệu chung về Trường Đại học Kinh tế - Luật ...............................26 2.1.2. Tổ chức bộ máy quản lý ..........................................................................28 2.2. Phân tích thực trạng bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật ...............................................................................................................................33 2.2.1. Xác định nhu cầu .....................................................................................33 2.2.2. Xây dựng kế hoạch..................................................................................35 2.2.3. Tổ chức thực hiện ....................................................................................36 2.2.4. Kiểm tra, đánh giá kết quả ......................................................................38 2.3. Đánh giá chung bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật .....39 2.3.1. Ưu điểm ...................................................................................................39 2.3.2. Hạn chế và nguyên nhân .........................................................................40 CHƯƠNG 3 – GIẢI PHÁP VÀ LỘ TRÌNH TĂNG CƯỜNG BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT, ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH GIAI ĐOẠN 2024-2030 ............................43
3 3.1. Định hướng phát triển và bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật giai đoạn 2024-2030 .....................................................................................44 3.2. Giải pháp tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật giai đoạn 2024-2030 ..............................................................................................45 3.2.1. Nâng cao nhận thức về vai trò của bồi dưỡng trong phát triển đội ngũ viên chức ...........................................................................................................45 3.2.2. Tăng cường sự lãnh đạo của các cấp quản lý đối với bồi dưỡng viên chức ...................................................................................................................46 3.2.3. Tiếp tục hoàn thiện thể chế, chính sách về bồi dưỡng viên chức ...........46 3.2.4. Đổi mới cách thức tổ chức hoạt động bồi dưỡng ....................................47 3.2.5. Phát triển đội ngũ giảng viên tham gia bồi dưỡng viên chức .................48 3.2.6. Tăng cường đầu tư nguồn lực tài chính, hiện đại hóa cơ sở vật chất, trang thiết bị bồi dưỡng ..............................................................................................48 3.2.7. Thực hiện luân chuyển viên chức giữa các đơn vị để tăng cường bồi dưỡng trong môi trường công tác thực tế ..........................................................49 3.3. Lộ trình tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật giai đoạn 2024-2030 ..............................................................................................50 KẾT LUẬN ..............................................................................................................62
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Quá trình toàn cầu hóa và hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng cần có nguồn nhân lực chất lượng cao, đặt ra yêu cầu giáo dục đại học tại Việt Nam, đặc biệt là trong việc đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao để phục vụ sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Trong bối cảnh này, Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (sau đây viết tắt là Trường Đại học Kinh tế - Luật) không chỉ thích ứng với xu hướng đổi mới mà còn phải đối mặt với những thách thức và yêu cầu đặt phải nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng viên chức. Nghị quyết số 29/NQ-TW ngày 04/11/2013 của Ban Chấp hành Trung ương đã đề ra nhiệm vụ quan trọng là đổi mới căn bản và toàn diện trong giáo dục đào tạo, đáp ứng yêu cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế để thúc đẩy phát triển bền vững của đất nước [6]. Trong bối cảnh này, Trường Đại học Kinh tế - Luật đã tích cực, chủ động thực hiện những bước phát triển mới về quy mô, xã hội hóa và đổi mới mục tiêu, nội dung, chương trình đào tạo. Tuy nhiên, vẫn còn những hạn chế và thách thức về chất lượng của đội ngũ viên chức vẫn cần được tiếp tục cải thiện. Vì vậy, Trường Đại học Kinh tế - Luật nhận thức rõ rằng để đối mặt với cạnh tranh giữa các trường đại học và cơ sở đào tạo, Trường cần tập trung vào nghiên cứu và tìm kiếm giải pháp để nâng cao chất lượng viên chức, trong đó, công tác bồi dưỡng viên chức là cốt lõi. Với thế mạnh là một trường đại học đào tạo đa ngành: luật, kinh doanh – kinh tế, quản lý, Trường Đại học Kinh tế - Luật có một đội ngũ giảng viên đủ kiến thức, kỹ năng và kinh nghiệm trên nhiều lĩnh vực. Đây là lực lượng quan trọng trong việc hình thành đội ngũ giảng viên đào tạo nội bộ, bồi dưỡng nâng cao kiến thức, kỹ năng nghiệp vụ cho viên chức của Trường. Hoạt động bồi dưỡng còn mang tính tập trung, chủ yếu các khóa bồi dưỡng được phổ biến từ các cấp trên, nhất là Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh (sau đây viết tắt là ĐHQG-HCM). Điều này khiến cho Trường Đại học Kinh tế - Luật còn
2 bị động trong việc cử viên chức tham gia các khóa bồi dưỡng do cấp trên tổ chức và hạn chế trong việc tự tổ chức lớp tại Trường. Ngày 25/8/2022, Trường Đại học Kinh tế - Luật tái cơ cấu các đơn vị thuộc, trực thuộc Trường. Sau khi thành lập, Phòng Nhân sự được giao đảm nhiệm chức năng làm đầu mối phát triển công tác đào tạo, bồi dưỡng viên chức thuộc Trường cụ thể là triển khai công tác đào tạo nội bộ. Đây là lần đầu tiên từ lúc hình thành và phát triển, Trường Đại học Kinh tế - Luật chủ trương thí điểm và phát triển hệ thống đào tạo nội bộ vào đơn vị sự nghiệp công lập, được kỳ vọng là bước đột phá trong việc phát triển trường đại học theo hướng đổi mới, sáng tạo và hiện đại. Giai đoạn chuyển đổi số (digital transformation) tác động mạnh mẽ đến công tác bồi dưỡng viên chức, đặc biệt trong bối cảnh giáo dục ngày càng phát triển và yêu cầu công tác bồi dưỡng phải đổi mới toàn diện, từ phương thức đào tạo, nâng cao kỹ năng công nghệ, đến phát triển tư duy sáng tạo và khả năng tự học. Ví dụ như sự phát triển nhanh chóng về công nghệ dẫn đến việc thay đổi về hình thức, phương pháp giảng dạy trực tuyến thông qua các bài học Massive Open Online Course (MOOCs), giúp giảng viên thích nghi và phát triển trong môi trường giáo dục hiện đại. Sự phát triển của xã hội ứng dụng và chuyển đổi công nghệ thông tin đặt ra bài toán chuyển đổi số toàn diện trong tất cả hoạt động của tổ chức. Làm thế nào để nâng cao chất lượng đội ngũ thông qua hoạt động bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng viên chức trong thời kỳ đổi mới là vô cùng cần thiết. Điều này không chỉ là yêu cầu cấp bách mà còn là chìa khóa quan trọng để đảm bảo rằng Trường Đại học Kinh tế - Luật tiếp tục đóng góp tích cực vào sự phát triển bền vững và hiệu quả của nguồn nhân lực đối với Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng và đất nước Việt Nam nói chung. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Tại Việt Nam cũng như một số quốc gia khác trên thế giới đã có nhiều nghiên cứu liên quan đến vấn đề đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức nói chung và bồi dưỡng viên chức nói riêng. Có thể kể tên một số nghiên cứu như sau: - Các nghiên cứu ở nước ngoài:
3 + George Brown & Madeleine Atkins (2006), Academic staff training in British universities: Results of a national survey (tạm dịch: Bồi dưỡng đội ngũ giảng viên tại các trường đại học ở Anh: Kết quả của một cuộc khảo sát quốc gia), Tạp chí Studies in Higher Education, tập 11, số 1. Bài viết nêu khảo sát về bồi dưỡng đội ngũ giảng viên tại 42 trường đại học và 25 trường cao đẳng ở Anh. Kết quả chỉ ra rằng hầu hết bồi dưỡng tập trung vào kỹ năng giảng dạy nhưng cũng không thể loại bỏ tầm quan trọng của việc bồi dưỡng về nghiên cứu và năng lực quản lý của giảng viên. Nghiên cứu chỉ ra rằng có đủ chuyên môn và nguồn lực để cung cấp các hoạt động bồi dưỡng, tuy nhiên cũng còn nhiều hạn chế , vì vậy, những người được phỏng vấn đã đưa ra một loạt các đề xuất để tăng cường bồi dưỡng. Đặc biệt là đòi hỏi sự công nhận của tổ chức và đảm bảo cung cấp các khóa học phù hợp và thiết thực [4, tr.29- 42]; + Babagana, S. A. (2014), Influence of Training and Development on Lecturers’ Performance in Nigerian Polytechnics: A Case of Federal Polytechnic, Bauchi (tạm dịch: Ảnh hưởng của bồi dưỡng và phát triển đến thành tích của giảng viên ở các trường bách khoa Nigeria: Một trường hợp của Đại học Bách khoa Liên bang Bauchi), Tạp chí International Journal of Finance and Management in Pratice, tập 2, số 1. Bài viết trả lời cho câu hỏi “Bồi dưỡng và phát triển có tác động đến giảng viên của các cơ sở giáo dục đại học như thế nào, đặc biệt là các trường bách khoa ở Nigeria?”. Từ việc thực hiện và phân tích các cuộc phỏng vấn theo phương pháp nghiên cứu định tính, nghiên cứu đã chỉ ra được thực tiễn bồi dưỡng và phát triển có tác động đến kiến thức và kỹ năng của giảng viên, giúp họ đáp ứng những thách thức hiện nay. Đồng thời, kiến nghị quản lý các trường bách khoa xem xét, triển khai toàn diện các phương pháp bồi dưỡng để phát triển giảng viên. [2, tr.11-20]; + Brightness Sithembile Makhathini (2017), Investigating the extent to which training and development enhances lecturer performance at Rosebank College (tạm dịch:Điều tra mức độ bồi dưỡng và phát triển nâng cao hiệu suất giảng viên tại Trường Cao đẳng Rosebank), Luận văn Thạc sĩ Quản trị kinh doanh, Đại học Kwazalu Natal. Mục đích của bài viết là tìm hiểu mức độ bồi dưỡng và phát triển
4 nâng cao hiệu suất của giảng viên tại Trường Cao đẳng Rosebank bằng hình thức sử dụng mô hình bốn giai đoạn được thiết kế để hỗ trợ Trường nâng cao hiệu suất bài giảng của giảng viên, bốn giai đoạn đó là: (1) nghiên cứu nhu cầu đào tạo; (2) lập kế hoạch đào tạo; (3) tiến hành chương trình đào tạo và phát triển; (4) đánh giá chương trình đào tạo. Thông qua đó, đánh giá công tác bồi dưỡng và phát triển giảng viên có giúp trường đạt được mục tiêu hay không? [3]; + Ajayi, M. O. & Okhankhuele, O. T. (2020), Effect of Training on the Performance of University Administrative staff in Nigeria (tạm dịch: Hiệu quả của bồi dưỡng đến hiệu quả hoạt động của viên chức hành chính ở trường đại học ở Nigeria), International Journal of Technology and Management Research, tập 4, số 1. Bài viết xác định các loại hình bồi dưỡng được ứng dụng vào bồi dưỡng viên chức hành chính và đánh giá tác động của bồi dưỡng đến hiệu quả hoạt động của viên chức. Trên cơ sở khảo sát bằng bảng hỏi trên đối tượng là các viên chức hành chính của Đại học Công nghệ Liên bang Akure, nghiên cứu cho thấy rằng bồi dưỡng có ảnh hưởng đáng kể đến hiệu suất của viên chức hành chính, tuy nhiên, lãnh đạo đã không cung cấp đủ kinh phí để bồi dưỡng cho đội ngũ viên chức. Từ đó, khuyến nghị đầu tư nhiều hơn vào việc bồi dưỡng viên chức hành chính về kỹ năng và phương pháp hiện đại nhằm bắt kịp với sự phát triển của xã hội [1, tr.1-22]. - Các nghiên cứu ở Việt Nam: + Nguyễn Thị Phương Nhung (2017), Phát triển đội ngũ giảng viên bậc đại học trên địa bàn tỉnh Phú Yên, Luận văn Thạc sĩ Quản lý công, Học viện Hành chính Quốc gia. Bài viết tiếp cận công tác phát triển đội ngũ giảng viên dưới góc độ quản lý nhà nước. Phân tích thực trạng của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Phú Yên, Trường Đại học Xây dựng miền Trung và Phân viện Học viện Ngân hàng tại Phú Yên, đánh giá những mặt đạt được và hạn chế, từ đó nêu ra phương hướng và giải pháp nhằm phát triển đội ngũ giảng viên bậc đại học trên địa bàn tỉnh Phú Yên [14]; + Thiều Minh Tú (2021), Thực trạng hoạt động đào tạo, bồi dưỡng nâng cao trình độ của đội ngũ giảng viên Trường Đại học Hồng Đức hiện nay, Tạp chí khoa học Trường Đại học Hồng Đức, số 57.2021. Bài viết phân tích thực trạng làm cơ sở
5 khoa học, định hướng để đề xuất những biện pháp nâng cao hiệu quả hoạt động đào tạo, bồi dưỡng của Trường Đại học Hồng Đức [16]; + Ho Huynh Anh Chieu (2023), Management of training activities for teaching staff at Can Tho College, Vietnam (tạm dịch: Quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Cần Thơ, Việt Nam), Tạp chí European Journal of Alternative Education Studies, tập 8, số 3. Bài viết hệ thống cơ sở lý luận về quản lý hoạt động bồi dưỡng, khảo sát thực trạng bồi dưỡng đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Cần Thơ. Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và khảo sát thực tiễn, tác giả đã đề xuất sáu giải pháp nhằm quản lý hoạt động bồi dưỡng đội ngũ giảng viên Trường Cao đẳng Cần Thơ. Các biện pháp sẽ tác động đến các bước của quá trình quản lý, đồng thời, chúng tương quan và bổ sung cho nhau. Vì vậy, cần triển khai đồng bộ, thống nhất, linh hoạt các giải pháp để đạt được kết quả cao và đáp ứng yêu cầu nâng cao trình độ, chất lượng dạy học trong nhà trường [5]. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án 3.1. Đối tượng Đối tượng nghiên cứu đề án là bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. 3.2. Phạm vi - Về thời gian: Phân tích, đánh giá thực trạng bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật giai đoạn 2022-2024, định hướng các giải pháp và lộ trình đến năm 2030. - Về không gian: Trường Đại học Kinh tế - Luật. - Về nội dung: Đề án tập trung nghiên cứu các bước bồi dưỡng viên chức, cụ thể: (1) Xác định nhu cầu bồi dưỡng viên chức; (2) Xây dựng kế hoạch bồi dưỡng viên chức; (3) Tổ chức thực hiện hoạt động bồi dưỡng; (4) Kiểm tra, đánh giá kết quả bồi dưỡng.
6 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án 4.1. Mục tiêu Trên cơ sở nghiên cứu lý luận về bồi dưỡng viên chức và thực tiễn bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, từ đó đề xuất giải pháp nhằm tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường trong thời gian tới. 4.2. Nhiệm vụ Để đạt mục tiêu nghiên cứu, đề án tập trung thực hiện những nhiệm vụ nghiên cứu sau: - Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về bồi dưỡng viên chức. - Nghiên cứu thực trạng bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, nêu những kết quả đạt được, những hạn chế cần khắc phục và nguyên nhân dẫn đến hạn chế đó. - Đề xuất giải pháp và lộ trình tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024-2030. 5. Phương pháp nghiên cứu - Phương pháp thu thập dữ liệu: Dữ liệu thứ cấp là dữ liệu có sẵn, đã công bố nên ít tốn thời gian, tiền bạc trong quá trình thu thập, là loại tài liệu quan trọng trong một số ngành khoa học xã hội. Trong đề án của mình, tác giả đã tìm kiếm, thu thập, tổng hợp và sử dụng các dữ liệu thứ cấp thông qua các nguồn tạp chí khoa học, sách, báo, nghiên cứu khoa học và các trang thông tin điện tử của Đảng, Nhà nước. - Phương pháp điều tra: Dữ liệu sơ cấp là những dữ liệu chưa có sẵn, được người nghiên cứu tiến hành thu thập lần đầu để phục vụ mục đích nghiên cứu. Dữ liệu sơ cấp được thu thập trong trường hợp không tìm được dữ liệu thứ cấp phù hợp hoặc không đáp ứng yêu cầu nghiên cứu. Để có những định hướng đúng đắn khi xây dựng lộ trình tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật phù hợp với nhu cầu của đội ngũ viên chức, tác giả đã thực hiện khảo sát bằng cách sử dụng 02 bảng hỏi thông qua nền tảng
7 Google forms trên 03 nhóm đối tượng chính là đội ngũ viên chức bao gồm: giảng viên, chuyên viên, nghiên cứu viên đang làm việc tại Trường và nhóm đối tượng viên chức quản lý nhằm đánh giá mức độ cần thiết của việc tham gia các khóa học dành cho đối tượng này theo quy định1. + Khảo sát thứ nhất được thu thập từ ngày 23/02/2024 đến ngày 22/3/2024 gồm tổng cộng 08 câu hỏi. Nội dung là khảo sát nhu cầu tham gia các khóa bồi dưỡng của viên chức Trường, cụ thể về tên khóa học, đối tượng học, nội dung, thời gian tổ chức và báo cáo viên (Theo Bảng hỏi 1 tại Phụ lục đính kèm). Kết quả thu được 134 câu trả lời từ đối tượng khảo sát và xử lý bằng Excel. + Khảo sát thứ hai được thu thập từ ngày 01/4/2024 đến ngày 15/4/2024, gồm tổng cộng 08 câu hỏi. Nội dung là khảo sát thực trạng bồi dưỡng viên chức của Trường dựa trên việc thực hiện các nội dung bồi dưỡng viên chức, cụ thể về công tác xác định nhu cầu, lập kế hoạch, tổ chức thực hiện và đánh giá hoạt động bồi dưỡng viên chức (Theo Bảng hỏi 2 tại Phụ lục đính kèm). Kết quả thu được 106 câu trả lời từ đối tượng khảo sát và xử lý bằng Excel. - Phương pháp phân tích và tổng hợp: Trên cơ sở nghiên cứu tài liệu thứ cấp và xử lý dữ liệu thông qua khảo sát, tác giả tiến hành mô tả, thống kê, phân tích, so sánh để tìm ra những vấn đề mới và cuối cùng tổng hợp các vấn đề đó thành những nội dung hoàn chỉnh. 6. Lợi ích của đề án ứng dụng trong thực tiễn Đề án sẽ đề xuất các giải pháp nâng cao công tác bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, góp phần cải thiện về mặt chuyên môn, nghiệp vụ của viên chức đang làm việc tại Trường Đại học Kinh tế - Luật. Mặc dù chỉ nghiên cứu trong phạm vi Trường Đại học Kinh tế - Luật, tuy nhiên, ở các trường đại học thành viên ĐHQG-HCM hoặc các trường đại học trên 1 Nghị định số 89/2021/NĐ-CP ngày 18/10/2021 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức.
8 toàn quốc có thể áp dụng giải pháp mà đề án đề xuất để mang lại hiệu quả tại cơ quan, tổ chức. Đề án cũng có thể là nguồn tư tiệu cung cấp cho việc tham khảo, nghiên cứu bồi dưỡng viên chức trong thời gian tới. 7. Kết cấu của đề án Ngoài phần mở đầu, kết luận, đề án được trình bày theo 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận về bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập. Chương 2: Thực trạng bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh. Chương 3: Giải pháp và lộ trình tăng cường bồi dưỡng viên chức tại Trường Đại học Kinh tế - Luật, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn 2024- 2030.
9 CHƯƠNG 1 – CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ BỒI DƯỠNG VIÊN CHỨC TẠI TRƯỜNG ĐẠI HỌC CÔNG LẬP 1.1. Khái quát về bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập 1.1.1. Một số khái niệm liên quan 1.1.1.1. Viên chức tại trường đại học công lập “Viên chức là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại đơn vị sự nghiệp công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của đơn vị sự nghiệp công lập theo quy định của pháp luật” – Theo Điều 2, Luật Viên chức 2010. Từ định nghĩa trên, có thể hiểu viên chức tại trường đại học công lập như sau: “Viên chức tại trường đại học công lập là công dân Việt Nam được tuyển dụng theo vị trí việc làm, làm việc tại trường đại học công lập theo chế độ hợp đồng làm việc, hưởng lương từ quỹ lương của trường đại học công lập đó theo quy định của pháp luật”. Có thể nêu những đặc điểm của viên chức tại trường đại học công lập từ định nghĩa trên: Thứ nhất, là công dân Việt Nam. Thứ hai, về chế độ tuyển dụng: Căn cứ đầu tiên để tuyển dụng là vị trí việc làm. Theo Khoản 1, Điều 7 Luật Viên chức 2010: Vị trí việc làm được hiểu là “công việc hoặc nhiệm vụ gắn với chức danh nghề nghiệp hoặc chức vụ quản lý tương ứng, là căn cứ xác định số lượng người làm việc, cơ cấu viên chức để thực hiện việc tuyển dụng, sử dụng và quản lý viên chức trong đơn vị sự nghiệp công lập”. Vị trí việc làm bao gồm một hoặc nhiều công việc, có tính thường xuyên, liên tục chứ không bao gồm những công việc thời vụ, tạm thời. Để được tuyển dụng vào vị trí việc làm thì phải thông qua một trong hai phương thức tuyển dụng viên chức: thi tuyển hoặc xét tuyển – Theo Điều 23, Luật Viên chức 2010. Thứ ba, về nơi làm việc: Phạm vi về nơi làm việc của viên chức tại trường đại học công lập được xác định cụ thể hơn đối với viên chức, đó là làm việc tại các trường đại học công lập.
10 Thứ tư, về thời gian làm việc: Thời gian làm việc của viên chức tại trường đại học công lập được tính kể từ khi được tuyển dụng, hợp đồng làm việc có hiệu lực cho đến khi chấm dứt hợp đồng làm việc hoặc đủ tuổi nghỉ hưu theo quy định của Bộ luật Lao động. Thứ năm, về chế độ lao động: Viên chức tại trường đại học công lập làm việc theo chế độ hợp đồng làm việc và hưởng lương từ quỹ lương của trường đại học công lập chủ quản theo quy định của pháp luật. Viên chức tại các trường đại học công lập ở Việt Nam thường được phân loại dựa trên chức danh nghề nghiệp, trình độ đào tạo, vị trí công tác và thâm niên công tác. Phân loại viên chức về tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp là cách phân loại phổ biến và được áp dụng thường xuyên tại các trường đại học công lập, theo đó viên chức bao gồm viên chức giảng dạy, nghiên cứu khoa học, và các công tác quản lý, hành chính. - Viên chức giảng dạy tại trường đại học công lập được phân loại theo các tiêu chí như trình độ học vấn, chức danh nghề nghiệp, và thâm niên công tác. Các chức danh giảng viên được phân loại các bậc: giảng viên, giảng viên chính, giảng viên cao cấp. Đặc điểm của nhóm viên chức giảng dạy là những người có trình độ học vấn cao, trực tiếp truyền đạt kiến thức cho sinh viên, phù hợp với những chương trình bồi dưỡng về mô hình và phương pháp giảng dạy từ những chuyên gia có học hàm, học vị cao. - Viên chức nghiên cứu khoa học là nhóm viên chức nghiên cứu khoa học có thể không tham gia giảng dạy trực tiếp nhưng chuyên sâu vào các hoạt động nghiên cứu, sáng chế, phát triển và ứng dụng khoa học công nghệ. Các chức danh phổ biến trong lĩnh vực này bao gồm: nghiên cứu viên và chuyên gia nghiên cứu. Nhóm viên chức này có khả năng phân tích và nghiên cứu độc lập về một số lĩnh vực, cần tạo điều kiện để nâng cao về phương pháp nghiên cứu và liêm chính học thuật. - Viên chức quản lý và hành chính là nhóm viên chức làm việc trong các phòng ban hỗ trợ, quản lý và điều hành các hoạt động trong trường đại học. Các chức danh thường gặp gồm: Trưởng phòng, Phó trưởng phòng, Giám đốc, Phó giám đốc các
11 trung tâm nghiên cứu, trung tâm học liệu, trung tâm hỗ trợ sinh viên, nhân viên hành chính… Cần xây dựng lộ trình bồi dưỡng phù hợp với từng vị trí việc làm của nhóm viên chức này trong việc nâng cao kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ. 1.1.1.2. Bồi dưỡng viên chức tại trường đại học công lập Bồi dưỡng là một thuật ngữ được sử dụng rộng rãi trong nhiều lĩnh vực khác nhau. Bồi dưỡng là quá trình giáo dục, đào tạo cho những người đang giữ chức vụ, đang thực thi công vụ của một ngạch, bậc nhất định làm tăng thêm những kiến thức mới. Thuật ngữ “bồi dưỡng” theo Đại từ điển Tiếng Việt còn có nghĩa là “làm cho tốt hơn, giỏi hơn” [17, tr.191]. “Bồi dưỡng là quá trình cập nhật kiến thức và kỹ năng còn thiếu hoặc đã lạc hậu trong một cấp học, bậc học và thường được xác nhận bằng một chứng chỉ” [8, tr.13]. Nhiều học giả quan niệm bồi dưỡng là nâng cao trình độ, kỹ năng nghề nghiệp. Quá trình này diễn ra khi tổ chức hoặc cá nhân trong tổ chức có nhu cầu nâng cao kiến thức hoặc kỹ năng chuyên môn, nghiệp vụ nhằm đáp ứng yêu cầu công việc. Theo nghĩa rộng, bồi dưỡng là quá trình đào tạo nhằm hình thành năng lực và phẩm chất nhân cách theo mục tiêu xác định. Như vậy, bồi dưỡng bao hàm cả quá trình giáo dục nhằm trang bị tri thức, năng lực, chuyên môn nghiệp vụ và những phẩm chất nhân cách. Theo nghĩa rộng, quá trình bồi dưỡng diễn ra cả trong nhà trường và đời sống xã hội, có nhiệm vụ không chỉ trang bị những kiến thức, năng lực chuyên môn cho người học trong nhà trường mà còn bổ sung, hoàn thiện phẩm chất và năng lực cho họ sau khi đã kết thúc quá trình học tập. Theo nghĩa hẹp, bồi dưỡng là quá trình bổ sung, phát triển, hoàn thiện nâng cao kiến thức, năng lực chuyên môn và những phẩm chất, nhân cách. Hoạt động này diễn ra sau quá trình người học kết thúc chương trình đào tạo ở nhà trường. Như vậy, theo nghĩa hẹp, bồi dưỡng là một bộ phận của quá trình giáo dục, là khâu tiếp nối đào tạo khi con người đã có những tri thức, năng lực chuyên môn và phẩm chất nhân cách nhất định được hình thành trong quá trình đào tạo ở nhà trường.