Đề án Tốt nghiệp: Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:80

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" được hoàn thành với mục tiêu nhằm đề xuất giải pháp, lộ trình thực hiện dựa trên phân tích nhu cầu và thách thức, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, đồng thời xây dựng lộ trình thực hiện chi tiết với các mốc thời gian, kết quả mong đợi và phân công trách nhiệm rõ ràng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp: Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MAI HUYỀN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN, BỘ NỘI VỤ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CHUYỂN ĐỔI SỐ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Hà Nội, tháng 09 năm 2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN MAI HUYỀN NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN, BỘ NỘI VỤ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CHUYỂN ĐỔI SỐ ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8340403 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. PHẠM QUANG QUYỀN Hà Nội, tháng 09 năm 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam kết rằng đây là công trình nghiên cứu khoa học của cá nhân tôi dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Quang Quyền. Nội dung nghiên cứu, số liệu và kết quả nghiên cứu tôi trình bày trong đề án này là trung thực. Các số liệu trong bảng biểu phục vụ cho việc phân tích, đánh giá, nhận xét đều được tác giả tự thu thập từ nhiều nguồn thông tin khác nhau và đã ghi rõ trong phần tài liệu tham khảo. Tôi xin chịu trách nhiệm về đề tài nghiên cứu của mình. Học viên Nguyễn Mai Huyền
ii LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề án này, trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các quý thầy cô trường Học viện Hành chính Quốc gia, những người đã nhiệt tình giảng dạy và hướng dẫn tôi trong suốt thời gian tôi học tập và nghiên cứu tại trường. Đặc biệt, tôi xin gửi lời cảm ơn chân thành đến người hướng dẫn đề án - TS. Phạm Quang Quyền, người đã hướng dẫn, định hướng về mặt nội dung và tạo điều kiện thuận lợi trong quá trình thực hiện và hoàn thành đề án. Tôi cũng xin bày tỏ lòng biết ơn đến người thân, bạn bè và đồng nghiệp đã động viên, khích lệ và chia sẻ với tôi trong suốt quá trình nghiên cứu học tập và thực hiện đề án. Mặc dù có nhiều cố gắng, nhưng chắc chắn đề án vẫn sẽ còn nhiều thiếu sót và hạn chế. Vì vậy, tôi rất mong nhận được các ý kiến đóng góp của các quý thầy cô và độc giả để đề án được hoàn thiện hơn và áp dụng có hiệu quả vào thực tiễn. Trân trọng cảm ơn! Học viên Nguyễn Mai Huyền
iii MỤC LỤC MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1 Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN, BỘ NỘI VỤ TRONG BỐI CẢNH CHUYỂN ĐỔI SỐ . 8 1.1 Các khái niệm liên quan đến chuyển đổi số ................................................ 8 1.1.1 Khái niệm thông tin số và quản trị thông tin số ....................................... 8 1.1.2. Khái niệm tổ chức thông tin số ............................................................... 8 1.1.3. Khái niệm hệ thống thông tin .................................................................. 9 1.1.4. Khái niệm chuyển đổi số và chuyển đổi số hoạt động thông tin ............ 9 1.1.5. Khái niệm chuyển đổi số trong quản lý hành chính nhà nước.............. 10 1.2. Những vấn đề cơ bản của chuyển đổi số trong hoạt động thông tin.............. 10 1.2.1. Căn cứ pháp lý về chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin ..................................................................................................................... 10 1.2.2. Nguyên tắc và yêu cầu trong quá trình chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin ....................................................................................... 12 1.2.2.1. Nguyên tắc ................................................................................ 12 1.2.2.2. Yêu cầu trong quá trình chuyển đổi số ..................................... 13 1.2.3. Những nội dung trong chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin ......................................................................................................... 14 1.2.3.1. Cải tiến và hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin............... 14 1.2.3.2. Xây dựng và quản lý dữ liệu số ................................................ 16 1.2.3.3. Tối ưu hóa quy trình quản lý và vận hành ................................ 17 1.2.3.4. Nâng cao năng lực nguồn nhân lực .......................................... 17 1.2.3.5. Đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin ..................................... 18 1.2.3.6. Nâng cao hiệu quả truyền thông về chuyển đổi số ................... 18 1.2.4. Quy trình chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin .......... 18 1.2.4.1. Đánh giá hiện trạng và xác định nhu cầu chuyển đổi số .......... 18 1.2.4.2. Xây dựng kế hoạch và lộ trình chuyển đổi số .......................... 19 1.2.4.3. Đầu tư hạ tầng và giải pháp công nghệ .................................... 19
iv 1.2.4.4. Đào tạo và phát triển nhân lực số ............................................. 19 1.2.4.5. Triển khai các giải pháp chuyển đổi số .................................... 19 1.2.4.6. Giám sát và đánh giá kết quả chuyển đổi số ............................ 20 1.2.4.7. Đảm bảo an toàn và bảo mật thông tin ..................................... 20 1.2.4.8. Nâng cao và duy trì hoạt động chuyển đổi số .......................... 20 1.2.5. Xây dựng dự án chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin ......................................................................................................................... 21 1.2.5.1. Mục tiêu của đề án .................................................................... 21 1.2.5.2. Phạm vi và nội dung của Đề án ................................................ 21 1.2.5.3. Yêu cầu về nguồn lực ............................................................... 22 1.2.5.4. Quy trình thực hiện Đề án ........................................................ 22 1.2.5.5. Đảm bảo an toàn thông tin........................................................ 23 1.2.5.6. Kết luận và đề xuất .................................................................. 23 Chương 2: THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN BỘ NỘI VỤ .................................................................................................... 24 2.1. Quá trình hình thành và phát triển của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ 24 2.2. Nhiệm vụ chuyển đổi số của Trung tâm thông tin Bộ Nội vụ ................. 25 2.2.1. Xây dựng, quản lý và vận hành hạ tầng CNTT đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. .............................................................................................................. 25 2.2.2. Phát triển và triển khai ứng dụng, phần mềm, hệ thống thông tin ........ 26 2.2.3. Đảm bảo an toàn thông tin mạng trong quá trình chuyển đổi số .......... 26 2.2.4. Tư vấn, hỗ trợ chuyển đổi số cho các đơn vị thuộc Bộ Nội vụ và địa phương ............................................................................................................. 26 2.2.5. Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới trong chuyển đổi số ................. 27 2.2.6. Xây dựng và quản lý dữ liệu số ............................................................ 27 2.3. Đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ chuyển đổi số ............................... 27 2.3.1. Kết quả đạt được ................................................................................... 27 2.3.2. Hạn chế, tồn tại và nguyên nhân ........................................................... 28 2.3.2.1. Hạn chế về cơ cấu tổ chức ........................................................ 31 2.3.2.2. Hạn chế về hạ tầng công nghệ .................................................. 32
v 2.3.2.3. Hạn chế về nguồn nhân lực ...................................................... 35 2.3.2.4. Hạn chế về hệ thống thông tin số ............................................. 36 2.3.2.5. Nguyên nhân ............................................................................. 38 2.4. Nhu cầu chuyển đổi số và thách thức đặt ra ............................................ 39 Chương 3: GIẢI PHÁP VÀ LỘ TRÌNH NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN, BỘ NỘI VỤ ĐÁP ỨNG YÊU CẦU CHUYỂN ĐỔI SỐ .......................................................................................... 40 3.1. Giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức và quản lý ...................................... 40 3.1.1. Tái cấu trúc tổ chức và mô hình hoạt động theo hướng thích ứng với chuyển đổi số ................................................................................................... 40 3.1.2. Nâng cao năng lực quản lý và điều hành phù hợp với yêu cầu mới ........... 41 3.1.3. Cải thiện mối quan hệ phối hợp giữa Trung tâm Thông tin và các đơn vị trong Bộ Nội vụ ............................................................................................... 43 3.2. Giải pháp phát triển hạ tầng công nghệ.................................................... 44 3.2.1. Nâng cấp hệ thống mạng và thiết bị phần cứng hiện đại, phù hợp với yêu cầu chuyển đổi số ............................................................................................ 44 3.2.2. Đầu tư phát triển phần mềm và ứng dụng công nghệ tiên tiến ............. 45 3.2.3. Tăng cường khả năng kết nối và chia sẻ dữ liệu với các hệ thống thông tin khác ............................................................................................................ 47 3.3. Giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực ....................................... 48 3.3.1. Đào tạo và phát triển năng lực chuyên môn và kỹ năng số cho viên chức ................................................................................................................. 48 3.3.2. Xây dựng văn hóa tổ chức đổi mới sáng tạo trong môi trường số ........... 49 3.3.3. Tăng cường khả năng thích ứng và đổi mới của nhân sự với các yêu cầu mới................................................................................................................... 50 3.4. Giải pháp nâng cao hệ thống quản lý dữ liệu và an toàn thông tin................ 51 3.4.1. Tăng cường quản lý và khai thác dữ liệu hiệu quả ............................... 51 3.4.2. Nâng cao bảo mật hệ thống và an toàn thông tin .................................. 52 3.4.3. Nâng cao khả năng bảo vệ dữ liệu và ứng phó sự cố.................................... 53 3.5. Đề xuất chiến lược phát triển dài hạn ...................................................... 55
vi 3.5.1. Xây dựng lộ trình phát triển hạ tầng công nghệ và nhân lực số ........... 55 3.5.2. Đề xuất các chiến lược bảo mật và quản lý dữ liệu hiệu quả trong bối cảnh chuyển đổi số .......................................................................................... 56 3.6. Kết luận và kiến nghị ............................................................................... 58 3.6.1. Kết luận ................................................................................................. 58 3.6.2. Kiến nghị các biện pháp hỗ trợ từ các cấp quản lý ............................... 58 PHỤ LỤC………….. ...................................................................................... 60 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................... 70
1 MỞ ĐẦU 1. Lý do xây dựng đề án Bối cảnh thực hiện đề án Chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ trên toàn cầu, tác động sâu sắc đến mọi mặt của đời sống kinh tế - xã hội. Đối với các cơ quan nhà nước, chuyển đổi số là xu hướng tất yếu, là chìa khóa để nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý, điều hành, cải cách hành chính, và nâng cao chất lượng dịch vụ công. Bộ Nội vụ, với vai trò là cơ quan quản lý nhà nước về các lĩnh vực quan trọng như tổ chức bộ máy hành chính, cán bộ, công chức, viên chức, chính quyền địa phương, cải cách hành chính..., đóng vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. Trung tâm Thông tin, với vai trò là đơn vị chuyên trách về công nghệ thông tin và chuyển đổi số của Bộ Nội vụ, đóng vai trò then chốt trong việc hỗ trợ Bộ thực hiện chuyển đổi số. Trung tâm có trách nhiệm xây dựng, quản lý, vận hành hạ tầng CNTT; phát triển, triển khai các ứng dụng, phần mềm, hệ thống thông tin; đảm bảo an toàn thông tin mạng; tư vấn, hỗ trợ chuyển đổi số cho các đơn vị trong và ngoài Bộ; nghiên cứu, ứng dụng công nghệ mới... Tuy nhiên, trong bối cảnh bùng nổ thông tin và phát triển nhanh chóng của công nghệ, Trung tâm Thông tin cũng đối mặt với nhiều thách thức. Hạ tầng CNTT hiện tại đã bộc lộ những hạn chế về băng thông, tốc độ, dung lượng lưu trữ, an toàn bảo mật... Năng lực chuyên môn, kỹ năng số của một bộ phận viên chức còn chưa đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của chuyển đổi số. Cơ cấu tổ chức, quy trình quản lý, vận hành cũng cần được cải tiến để nâng cao hiệu quả hoạt động. Xuất phát từ những lý do trên, đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" được xây dựng nhằm mục tiêu đánh giá toàn diện thực trạng hoạt động của Trung tâm, phân tích những hạn chế, tồn tại, nguyên nhân, và từ đó đề xuất các giải pháp, lộ trình thực hiện cụ thể để nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Đề án tập trung vào các khía cạnh then chốt như: hiện đại hóa hạ tầng công nghệ, phát triển nguồn nhân lực, tối ưu hóa quy trình quản lý và đảm bảo an toàn thông tin. Đề án này không chỉ có ý nghĩa đối với Trung tâm Thông tin mà còn góp phần hỗ trợ Bộ Nội vụ thực hiện thành công chuyển đổi số, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước, và góp phần thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia.
2 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Chuyển đổi số và nâng cao chất lượng hoạt động của các trung tâm thông tin đã và đang là chủ đề được nhiều nghiên cứu quan tâm. Nhiều công trình khoa học, báo cáo, đề án đã được thực hiện, đề cập đến các khía cạnh khác nhau của vấn đề này. Một số nghiên cứu tập trung vào việc phân tích vai trò của trung tâm thông tin trong chuyển đổi số, đề xuất mô hình tổ chức và hoạt động phù hợp với yêu cầu mới. Một số khác tập trung vào việc đánh giá thực trạng hạ tầng CNTT, nguồn nhân lực, ứng dụng CNTT tại các đơn vị công nghệ thông tin, từ đó đề xuất giải pháp nâng cấp, hiện đại hóa. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra những thách thức, khó khăn mà các đơn vị công nghệ thông tin đối mặt trong quá trình chuyển đổi số, như hạn chế về nguồn lực, nhận thức, văn hóa, công nghệ... Tuy nhiên, hầu hết các nghiên cứu hiện có mới dừng lại ở mức độ tổng quan, chưa đi sâu vào phân tích thực trạng và đề xuất giải pháp cụ thể cho từng đơn vị công nghệ thông tin. Đề án này sẽ tập trung vào Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ, phân tích kỹ lưỡng thực trạng hoạt động, nhu cầu và thách thức trong chuyển đổi số, và đề xuất các giải pháp đồng bộ, toàn diện, khả thi để nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số của Bộ và của quốc gia. Đề án sẽ kết hợp phương pháp nghiên cứu định tính và định lượng, thu thập dữ liệu từ nhiều nguồn khác nhau, bao gồm các báo cáo, tài liệu, khảo sát, phỏng vấn... để đảm bảo tính khách quan, chính xác và thuyết phục. Điểm mới của đề án là việc xây dựng lộ trình thực hiện chuyển đổi số cụ thể, chi tiết cho Trung tâm Thông tin, với các mốc thời gian, kết quả mong đợi và phân công trách nhiệm rõ ràng. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề án 3.1. Phạm vi của đề án Đề án “Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số” được triển khai trên các khía cạnh chính: - Phạm vi tổ chức: Tập trung vào việc cải thiện và hiện đại hóa toàn bộ hoạt động của Trung tâm Thông tin, bao gồm cơ cấu tổ chức, quy trình vận hành, và các hệ thống công nghệ thông tin trực thuộc. - Phạm vi công nghệ: Nâng cấp hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm hệ thống mạng, máy chủ, cơ sở dữ liệu, phần mềm, và các ứng dụng quản lý thông
3 tin. Triển khai các biện pháp bảo mật và quản lý dữ liệu tiên tiến để đáp ứng yêu cầu an toàn thông tin trong chuyển đổi số. - Phạm vi nhân sự: Nâng cao năng lực chuyên môn và kỹ năng số cho toàn bộ cán bộ, viên chức và nhân sự liên quan tại Trung tâm Thông tin. - Phạm vi thời gian: Đề án được triển khai trong giai đoạn từ năm 2025 đến năm 2030, với các mốc quan trọng được chia theo từng giai đoạn cụ thể để đảm bảo tiến độ và hiệu quả. 3.2. Đối tượng của đề án - Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ: Là đơn vị chịu trách nhiệm trực tiếp triển khai và thực hiện các nội dung của đề án. Các phòng chức năng và đội ngũ nhân sự tại Trung tâm là đối tượng chính của các giải pháp nâng cao chất lượng và năng lực. - Các đơn vị trực thuộc Bộ Nội vụ: Là đối tác quan trọng trong việc phối hợp triển khai các giải pháp chuyển đổi số, đặc biệt trong việc tích hợp, chia sẻ dữ liệu và ứng dụng công nghệ thông tin. - Hệ thống thông tin và cơ sở dữ liệu quốc gia: Các hệ thống do Trung tâm quản lý sẽ được nâng cấp và bảo mật để phục vụ tốt hơn cho công tác quản lý nhà nước. - Đội ngũ cán bộ, viên chức và chuyên viên: Bao gồm tất cả nhân sự tại Trung tâm Thông tin, những người tham gia trực tiếp hoặc gián tiếp vào quá trình quản lý, vận hành và sử dụng các hệ thống thông tin được cải tiến từ đề án. 4. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu đề án Đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" được xây dựng với mục tiêu tổng quát là nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số của Bộ và quốc gia. Để đạt được mục tiêu này, đề án đặt ra các mục tiêu cụ thể: hiện đại hóa hạ tầng công nghệ thông tin, bao gồm nâng cấp hệ thống mạng, máy chủ, thiết bị lưu trữ, phần mềm và ứng dụng để đáp ứng nhu cầu xử lý dữ liệu lớn, triển khai ứng dụng công nghệ mới và đảm bảo an toàn thông tin; phát triển nguồn nhân lực số, nâng cao năng lực chuyên môn, kỹ năng số và tư duy chuyển đổi số cho viên chức, người lao động; tối ưu hóa quy trình quản lý, vận hành, cải
4 tiến quy trình làm việc, ứng dụng CNTT vào quản lý, điều hành; đảm bảo an toàn, an ninh thông tin mạng, xây dựng hệ thống an toàn thông tin vững chắc, nâng cao khả năng phòng chống, ứng phó với tấn công mạng; và cuối cùng là tăng cường phối hợp với các đơn vị trong và ngoài Bộ, thiết lập cơ chế phối hợp hiệu quả, chia sẻ thông tin, dữ liệu, hỗ trợ lẫn nhau trong chuyển đổi số. Đề án tập trung vào ba nhiệm vụ nghiên cứu chính: Thứ nhất, đánh giá thực trạng hoạt động của Trung tâm Thông tin bằng cách thu thập dữ liệu về cơ cấu tổ chức, hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực, hệ thống thông tin, ứng dụng CNTT và an toàn thông tin, sau đó phân tích, đánh giá điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức bằng phương pháp phân tích SWOT. Thứ hai, phân tích nhu cầu và thách thức của chuyển đổi số dựa trên kết quả đánh giá thực trạng và xu hướng phát triển công nghệ, từ đó xác định nhu cầu chuyển đổi số của Trung tâm và những thách thức cần vượt qua. Thứ ba, đề xuất giải pháp, lộ trình thực hiện dựa trên phân tích nhu cầu và thách thức, đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để nâng cao chất lượng hoạt động, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số, đồng thời xây dựng lộ trình thực hiện chi tiết với các mốc thời gian, kết quả mong đợi và phân công trách nhiệm rõ ràng. Việc thực hiện đầy đủ các nhiệm vụ này sẽ góp phần quan trọng vào nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, hỗ trợ Bộ Nội vụ thực hiện thành công chuyển đổi số và thúc đẩy chuyển đổi số quốc gia. 5. Phương pháp nghiên cứu Để thực hiện đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" một cách khoa học và hiệu quả, sẽ sử dụng kết hợp các phương pháp nghiên cứu sau: 1. Phương pháp thu thập dữ liệu:  Dữ liệu thứ cấp: Thu thập dữ liệu từ các báo cáo, tài liệu, nghiên cứu, đề án, chiến lược đã có sẵn liên quan đến chuyển đổi số, hoạt động của Trung tâm Thông tin và các trung tâm thông tin khác, an toàn thông tin mạng. Cụ thể, sẽ thu thập dữ liệu từ báo cáo tổng kết 20 năm hoạt động của Trung tâm, báo cáo công tác các năm, kế hoạch chuyển đổi số của Bộ Nội vụ, Chương trình chuyển đổi số quốc gia, các nghiên cứu về mô hình trung tâm thông tin tiên tiến…
5  Dữ liệu sơ cấp: Tiến hành khảo sát ý kiến viên chức của Trung tâm Thông tin thông qua phiếu khảo sát được thiết kế cụ thể. Phiếu khảo sát sẽ bao gồm các câu hỏi về đánh giá thực trạng hoạt động của Trung tâm, nhu cầu chuyển đổi số, ý kiến đóng góp cho việc nâng cao chất lượng hoạt động. Số liệu khảo sát sẽ được phân tích định lượng và định tính để làm cơ sở cho việc đánh giá và đề xuất giải pháp. Ngoài khảo sát, có thể tiến hành phỏng vấn sâu với lãnh đạo và viên chức của Trung tâm để thu thập thêm thông tin. 2. Phương pháp phân tích dữ liệu:  Phân tích thống kê: Sử dụng các phương pháp thống kê mô tả và suy luận để phân tích số liệu thu thập được từ khảo sát và các nguồn dữ liệu thứ cấp. Phân tích tần suất, tỷ lệ, trung bình, độ lệch chuẩn... để mô tả thực trạng. Sử dụng các phép kiểm định thống kê để kiểm tra các giả thuyết nghiên cứu.  Phân tích SWOT: Phân tích điểm mạnh, điểm yếu, cơ hội và thách thức của Trung tâm Thông tin trong bối cảnh chuyển đổi số. Phương pháp này giúp xác định các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động của Trung tâm và đề xuất chiến lược phát triển phù hợp.  Phân tích nhân quả: Phân tích mối quan hệ nhân quả giữa các yếu tố, ví dụ như mối quan hệ giữa năng lực nhân sự và hiệu quả ứng dụng CNTT, giữa đầu tư cho hạ tầng và mức độ an toàn thông tin...  So sánh, đối chiếu: So sánh hoạt động của Trung tâm Thông tin với các trung tâm thông tin khác trong và ngoài nước, các tổ chức có mô hình hoạt động tương tự. Từ đó, rút ra bài học kinh nghiệm, mô hình tiên tiến để áp dụng vào thực tiễn.  Phương pháp dự báo: Sử dụng các mô hình dự báo để dự đoán xu hướng phát triển công nghệ, nhu cầu chuyển đổi số, nhu cầu về nguồn nhân lực trong tương lai. Kết quả dự báo sẽ là căn cứ cho việc xây dựng chiến lược và lộ trình thực hiện chuyển đổi số dài hạn của Trung tâm. Việc kết hợp các phương pháp nghiên cứu này sẽ đảm bảo tính khoa học, khách quan, toàn diện và sâu sắc của đề án, cung cấp cơ sở lý luận và thực tiễn vững chắc cho việc đề xuất các giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin. 6. Ứng dụng/Lợi ích của đề án trong thực tiễn 6.1. Đối với Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ
6 Đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" mang lại nhiều lợi ích thiết thực, trực tiếp nâng cao hiệu quả hoạt động và vị thế của Trung tâm. Cụ thể, đề án giúp Trung tâm xây dựng cơ cấu tổ chức tinh gọn, quy trình làm việc khoa học, bài bản, ứng dụng công nghệ thông tin hiện đại, qua đó nâng cao năng suất lao động, tiết kiệm thời gian và chi phí. Đề án cũng là cơ sở để Trung tâm đáp ứng các yêu cầu về hạ tầng, công nghệ, nguồn nhân lực, và an toàn thông tin trong chuyển đổi số, thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ được giao. Thành công của quá trình chuyển đổi số sẽ nâng cao vị thế, uy tín của Trung tâm trong Bộ Nội vụ và cộng đồng CNTT. Hơn nữa, đề án còn định hướng cho sự phát triển bền vững của Trung tâm, đề xuất giải pháp và lộ trình chuyển đổi số dài hạn, đảm bảo sự phát triển trong tương lai. 6.2. Đối với Bộ Nội vụ Đề án đóng góp tích cực vào quá trình chuyển đổi số của Bộ Nội vụ, hiện đại hóa nền hành chính nhà nước. Việc Trung tâm Thông tin nâng cao chất lượng hoạt động, ứng dụng CNTT hiệu quả sẽ hỗ trợ Bộ Nội vụ nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Điều này thể hiện ở việc tối ưu hóa quy trình, tự động hóa công việc, tiết kiệm chi phí, nguồn lực và nâng cao chất lượng dịch vụ công, đáp ứng tốt hơn nhu cầu của người dân và doanh nghiệp. Đề án cũng góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, hướng tới Chính phủ số, hiện đại, minh bạch và hiệu quả. 6.3. Đối với chuyển đổi số quốc gia Đề án này là một ví dụ điển hình về triển khai chuyển đổi số trong cơ quan nhà nước, góp phần thực hiện thành công Chiến lược chuyển đổi số quốc gia. Kinh nghiệm chuyển đổi số của Trung tâm Thông tin có thể được chia sẻ, nhân rộng cho các cơ quan, đơn vị khác, thúc đẩy quá trình chuyển đổi số trên phạm vi cả nước. Đồng thời, đề án góp phần đào tạo nguồn nhân lực CNTT chất lượng cao, đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng của thị trường lao động trong kỷ nguyên số. Mô hình và giải pháp của đề án cũng có thể được tham khảo, ứng dụng cho các trung tâm thông tin khác và các tổ chức, doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực CNTT. 7. Kết cấu đề án Đề án "Nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số" được cấu trúc một cách logic, khoa học, gồm các phần chính sau:
7 Mở đầu: Phần mở đầu giới thiệu bối cảnh, lý do chọn đề tài, tổng quan tình hình nghiên cứu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu, phương pháp nghiên cứu, ứng dụng/lợi ích của đề án, và kết cấu của đề án. Chương 1: Chuyển đổi số trong hoạt động thông tin: Cơ sở lý luận và thực tiễn. Chương này trình bày cơ sở lý luận về chuyển đổi số và hoạt động thông tin. Đầu tiên, chương sẽ giới thiệu tổng quan về chuyển đổi số, bao gồm khái niệm, tầm quan trọng, các mô hình, công nghệ, xu hướng... Sau đó, chương sẽ đi sâu vào phân tích chuyển đổi số trong hoạt động thông tin, đặc biệt là trong cơ quan nhà nước và tại Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ. Chương này sẽ đề cập đến căn cứ pháp lý, nguyên tắc, yêu cầu, nội dung, quy trình chuyển đổi số, cũng như cách xây dựng dự án chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm. Chương 2: Đánh giá hiện trạng và kết quả hoạt động chuyển đổi số của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ. Chương này đánh giá thực trạng hoạt động của Trung tâm Thông tin, Bộ Nội vụ, trên cơ sở phân tích kết quả đạt được, những hạn chế, tồn tại và nguyên nhân của chúng. Chương sẽ đề cập đến thực trạng về cơ cấu tổ chức và quản lý, hạ tầng công nghệ, nguồn nhân lực, hệ thống thông tin và ứng dụng CNTT, an toàn thông tin... tại Trung tâm. Kết quả khảo sát ý kiến viên chức sẽ được sử dụng để minh chứng cho những đánh giá này. Cuối cùng, chương sẽ tổng hợp nhu cầu chuyển đổi số và những thách thức mà Trung tâm đang đối mặt. Chương 3: Giải pháp và lộ trình nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Dựa trên những phân tích và đánh giá ở hai chương trước, chương này sẽ đề xuất các giải pháp cụ thể, khả thi để nâng cao chất lượng hoạt động của Trung tâm Thông tin, đáp ứng yêu cầu chuyển đổi số. Các giải pháp sẽ được phân chia theo từng lĩnh vực: giải pháp hoàn thiện cơ cấu tổ chức và quản lý; giải pháp phát triển hạ tầng công nghệ; giải pháp nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; và giải pháp đảm bảo an toàn thông tin mạng. Đối với mỗi giải pháp, đề án sẽ phân tích chi tiết nội dung, phương pháp thực hiện, kinh phí và nguồn lực cần thiết, lộ trình triển khai và phân công trách nhiệm. Chương này cũng sẽ xây dựng lộ trình thực hiện chuyển đổi số cho Trung tâm Thông tin, với các mốc thời gian, kết quả mong đợi, cũng như đề xuất các giải pháp đảm bảo tính bền vững của quá trình chuyển đổi số. Kết luận: Phần kết luận tóm tắt những nội dung, kết quả nghiên cứu chính của đề án, nhấn mạnh ý nghĩa và tầm quan trọng của việc nâng cao chất lượng
8 hoạt động của Trung tâm Thông tin trong bối cảnh chuyển đổi số. Đồng thời, đề xuất một số kiến nghị đối với Lãnh đạo Bộ Nội vụ và Trung tâm Thông tin để đề án được triển khai thành công và đạt hiệu quả cao. Ngoài ra, đề án còn có các phụ lục bao gồm:  Phụ lục 1: Phiếu khảo sát ý kiến viên chức.  Phụ lục 2: Bảng lộ trình thực hiện đề án.  Phụ lục 3: Bảng dự trù kinh phí.  Tài liệu tham khảo. Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN HOẠT ĐỘNG CỦA TRUNG TÂM THÔNG TIN, BỘ NỘI VỤ TRONG BỐI CẢNH CHUYỂN ĐỔI SỐ 1.1 Các khái niệm liên quan đến chuyển đổi số 1.1.1 Khái niệm thông tin số và quản trị thông tin số Trong bối cảnh chuyển đổi số, thông tin số được hiểu là tất cả các dữ liệu, tài liệu, và nội dung tồn tại dưới dạng kỹ thuật số, được lưu trữ, xử lý và truyền tải qua các hệ thống công nghệ thông tin. Thông tin số bao gồm nhiều dạng thức như văn bản, hình ảnh, âm thanh, video và các dữ liệu cấu trúc. Khả năng thu thập, xử lý, lưu trữ và khai thác thông tin số một cách hiệu quả đang trở thành yếu tố cốt lõi cho hoạt động quản lý, điều hành tại các tổ chức, đặc biệt trong lĩnh vực quản lý hành chính nhà nước. Quản trị thông tin số là quá trình quản lý toàn bộ vòng đời của thông tin số từ khâu tạo lập, lưu trữ, sử dụng, chia sẻ đến việc bảo mật và hủy thông tin khi không còn cần thiết. Quản trị thông tin số không chỉ đảm bảo việc thông tin được quản lý đúng cách mà còn giúp tổ chức tối ưu hóa quá trình ra quyết định, nâng cao năng suất và đảm bảo tính minh bạch, bảo mật trong hoạt động của tổ chức. 1.1.2. Khái niệm tổ chức thông tin số
9 Tổ chức thông tin số là quá trình quản lý và sắp xếp dữ liệu số một cách có hệ thống nhằm đảm bảo hiệu quả trong việc lưu trữ, truy xuất và sử dụng thông tin. Các yếu tố quan trọng bao gồm: - Phân loại và cấu trúc thông tin: Sắp xếp dữ liệu theo cấu trúc hợp lý như phân cấp, giúp dễ dàng tìm kiếm và quản lý thông tin; - Quản lý vòng đời thông tin: Quản lý quá trình từ tạo lập, sử dụng, bảo quản đến hủy thông tin khi không còn cần thiết, đảm bảo tính hiệu quả và an toàn cho dữ liệu. Tổ chức tốt thông tin số giúp tối ưu hóa quản lý và hỗ trợ ra quyết định trong bối cảnh chuyển đổi số. 1.1.3. Khái niệm hệ thống thông tin Hệ thống thông tin là tập hợp các thành phần kỹ thuật và con người nhằm thu thập, xử lý, lưu trữ và truyền tải thông tin hỗ trợ quản lý và ra quyết định. Hệ thống này bao gồm: - Phần cứng: Các thiết bị vật lý như máy tính, máy chủ, và thiết bị mạng, cung cấp nền tảng cho hoạt động của hệ thống thông tin; - Phần mềm: Các chương trình và ứng dụng điều khiển phần cứng, giúp xử lý thông tin và thực hiện các chức năng quản lý dữ liệu. Hệ thống thông tin đóng vai trò quan trọng trong việc hiện đại hóa và tối ưu hóa hoạt động của tổ chức trong bối cảnh chuyển đổi số. 1.1.4. Khái niệm chuyển đổi số và chuyển đổi số hoạt động thông tin Chuyển đổi số hoạt động thông tin là quá trình áp dụng các công nghệ số hiện đại như trí tuệ nhân tạo, dữ liệu lớn, và điện toán đám mây vào việc quản lý thông tin. Mục tiêu của quá trình này là tối ưu hóa thu thập, xử lý, lưu trữ và phân tích thông tin, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý, cải thiện chất lượng ra quyết định và thúc đẩy sự minh bạch, hiện đại hóa trong các hoạt động hành chính. Việc chuyển đổi số đóng vai trò quan trọng trong việc cải tiến quy trình
10 quản lý, giúp hệ thống thông tin trở nên linh hoạt và hiệu quả hơn. 1.1.5. Khái niệm chuyển đổi số trong quản lý hành chính nhà nước Chuyển đổi số trong quản lý hành chính nhà nước là quá trình sử dụng công nghệ số nhằm hiện đại hóa và cải tiến hệ thống quản lý công, từ việc cung cấp dịch vụ công trực tuyến đến tối ưu hóa quy trình quản lý nội bộ. Mục tiêu chính của chuyển đổi số trong hành chính nhà nước là tạo ra một hệ thống quản trị hiệu quả, minh bạch, giảm thiểu thủ tục hành chính phức tạp, đồng thời tăng cường sự tương tác giữa nhà nước và người dân. Các yếu tố chính trong chuyển đổi số quản lý hành chính nhà nước bao gồm: - Xây dựng nền tảng công nghệ số: Triển khai các hệ thống thông tin, dữ liệu quốc gia, cổng dịch vụ công trực tuyến và các ứng dụng di động giúp tiếp cận thông tin và dịch vụ dễ dàng; - Cải cách quy trình làm việc: Ứng dụng công nghệ vào quy trình làm việc, giúp giảm thiểu thời gian xử lý, tăng tính chính xác và hiệu quả; - Minh bạch và bảo mật thông tin: Đảm bảo an toàn, bảo mật dữ liệu và minh bạch trong hoạt động hành chính, đồng thời tăng cường quản lý dữ liệu công; - Nâng cao năng lực nguồn nhân lực: Đào tạo viên chức, người lao động, công chức về kỹ năng số, tư duy sáng tạo và quản lý dữ liệu số; - Tăng cường sự tham gia của người dân và doanh nghiệp: Phát triển các kênh tương tác trực tuyến, khuyến khích sự tham gia của người dân và doanh nghiệp vào quy trình ra quyết định của nhà nước. Chuyển đổi số trong hành chính nhà nước không chỉ là việc thay đổi công nghệ mà còn là sự thay đổi về văn hóa quản trị và cách thức cung cấp dịch vụ công, hướng tới xây dựng một chính quyền điện tử hiện đại, hiệu quả, và phục vụ tốt hơn cho xã hội. 1.2. Những vấn đề cơ bản của chuyển đổi số trong hoạt động thông tin 1.2.1. Căn cứ pháp lý về chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin
11 Việc triển khai chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin Bộ Nội vụ được thực hiện dựa trên các căn cứ pháp lý quan trọng, bao gồm: - Luật Công nghệ thông tin năm 2006: Đây là văn bản pháp lý cơ bản quy định về việc phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin trong các lĩnh vực, bao gồm quản lý nhà nước, góp phần tạo tiền đề cho việc thúc đẩy chuyển đổi số; - Luật An toàn thông tin mạng năm 2015: Quy định về bảo vệ thông tin và dữ liệu trong môi trường mạng, là nền tảng pháp lý quan trọng để đảm bảo an toàn, bảo mật trong quá trình chuyển đổi số của Trung tâm Thông tin; - Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về một số chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư: Đặt ra các định hướng chiến lược cho việc phát triển kinh tế số và chính phủ số, thúc đẩy chuyển đổi số trong các cơ quan nhà nước; - Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chương trình chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030: Đây là văn bản quan trọng định hướng lộ trình chuyển đổi số toàn diện trong các cơ quan nhà nước, trong đó có Bộ Nội vụ và các đơn vị trực thuộc như Trung tâm Thông tin; - Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ về phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030: Đây là một trong những văn bản quan trọng, quy định các mục tiêu và nhiệm vụ cụ thể về chuyển đổi số cho các cơ quan hành chính nhà nước, bao gồm việc triển khai các hệ thống thông tin, dịch vụ công trực tuyến, và đảm bảo an toàn thông tin; - Các văn bản quy định của Bộ Nội vụ: Bao gồm các quyết định, chỉ thị và thông tư liên quan đến việc phát triển và ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong hoạt động của Bộ và các đơn vị trực thuộc, trong đó có
12 Trung tâm Thông tin. Những căn cứ pháp lý này là nền tảng để Trung tâm Thông tin triển khai các hoạt động chuyển đổi số, đảm bảo phù hợp với quy định của pháp luật và định hướng chiến lược của Chính phủ trong việc xây dựng chính phủ số và chính quyền điện tử. 1.2.2. Nguyên tắc và yêu cầu trong quá trình chuyển đổi số trong hoạt động của Trung tâm Thông tin Trong quá trình chuyển đổi số tại Trung tâm Thông tin, các nguyên tắc cơ bản và yêu cầu dưới đây cần được tuân thủ nhằm đảm bảo quá trình này diễn ra hiệu quả, đồng bộ và bền vững: 1.2.2.1. Nguyên tắc Trong quá trình chuyển đổi số tại Trung tâm Thông tin, cần tuân thủ các nguyên tắc cơ bản sau để đảm bảo quá trình này diễn ra hiệu quả, đồng bộ và bền vững: - Tính toàn diện và liên kết: Chuyển đổi số phải bao quát trên mọi lĩnh vực, bao gồm hạ tầng kỹ thuật, quy trình nghiệp vụ, dữ liệu và nguồn nhân lực. Các thành phần này phải được kết nối chặt chẽ, đảm bảo tính tương thích và hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình triển khai. Việc liên kết đồng bộ giữa các bộ phận trong Trung tâm và giữa Trung tâm với các đơn vị bên ngoài là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả quản lý; - Bảo mật và an toàn thông tin: Tăng cường bảo mật trong toàn bộ quá trình chuyển đổi số. Các biện pháp an ninh như xác thực đa yếu tố (MFA), quản lý tài khoản đặc quyền (PIM/PAM), và mã hóa dữ liệu cần được triển khai để bảo vệ hệ thống trước các nguy cơ tấn công mạng. Đồng thời, cần thiết lập hệ thống giám sát an toàn thông tin mạng (SOC) để kịp thời phát hiện và xử lý các mối đe dọa ngay từ giai đoạn xâm nhập, gián điệp, đến giai đoạn phá hoại hệ thống;