Đề án tốt nghiệp Tài chính Ngân hàng: Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:70

Thêm vào BST

Báo xấu

5
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề án "Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7" nhằm phân tích và đánh giá hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 giai đoạn 5 năm từ năm 2019 đến năm 2023. Đề xuất giải pháp giúp Sacombank chi nhánh quận 7 hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng cá nhân trong tương lai.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án tốt nghiệp Tài chính Ngân hàng: Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH PHẠM THỊ THU HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN CHI NHÁNH QUẬN 7 ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Tài Chính- Ngân Hàng Mã số chuyên ngành: 8340201 Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGÂN HÀNG NHÀ NƯỚC VIỆT NAM TRƯỜNG ĐẠI HỌC NGÂN HÀNG TP. HỒ CHÍ MINH PHẠM THỊ THU HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI CỔ PHẦN SÀI GÒN THƯƠNG TÍN CHI NHÁNH QUẬN 7 ĐỀ ÁN TỐT NGHIỆP Chuyên ngành: Tài Chính- Ngân Hàng Mã số chuyên ngành: 8340201 NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. HỒ THỊ NGỌC TUYỀN Thành phố Hồ Chí Minh – Năm 2024
i LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các thông tin, số liệu bài viết, kỹ thuật xử lý mô hình trình bày trong nghiên cứu này là chân thực và chưa được nộp cho bất cứ công trình khoa học nào. Ngày 01 tháng 06 năm 2024 Tác giả Phạm Thị Thu
ii LỜI CẢM ƠN Lời đầu tiên tôi xin chân thành cảm ơn TS. Hồ Thị Ngọc Tuyền, người đã hướng dẫn tôi hoàn thành đề án này. Với những chỉ dẫn, những tài liệu, sự tận tình hướng dẫn và những lời động viên của Cô đã giúp tôi vượt qua nhiều khó khăn trong quá trình thực hiện đề án này. Bên cạnh đó, tôi cũng xin cảm ơn đến các Quý thầy, cô thuộc Khoa sau đại học Trường Đại Học Ngân Hàng TP. Hồ Chí Minh, đã tạo điều kiện thuận lợi trong suốt quá trình tôi tham gia khóa học. Cuối cùng, tôi cũng xin cảm ơn đến gia đình, các đồng nghiệp đã cho tôi những ý kiến quý báu để hoàn thiện đề án được tốt hơn. Tôi xin chân thành cám ơn! Ngày 01 tháng 06 năm 2024 Tác giả Phạm Thị Thu
iii TÓM TẮT ĐỀ ÁN Từ khóa: Tín dụng, cá nhân, phát triển, cho vay. Từ xưa đến nay, hoạt động cho vay cá nhân đã góp phần tạo nên sự phát triển bền vững của Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín (Sacombank) nói chung và Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – chi nhánh quận 7 (Sacombank chi nhánh quận 7) nói riêng. Hoạt động cho vay đối với các cá nhân hiện nay tại Sacombank chi nhánh quận 7 đã đạt được nhiều kết quả nhất định, nhưng vẫn còn nhiều hạn chế, chưa xứng với tiềm năng cũng như chưa thực sự đảm bảo tính hiệu quả trong hoạt động cho vay của ngân hàng. Trên cơ sở vận dụng các phương pháp về lý luận và thực tiễn, trong đề án này, tác giả đã hệ thống hoá những lý luận cơ bản về cho vay, phát triển hoạt động cho vay cá nhân. Kết quả nghiên cứu cho thấy vấn đề phát triển cho vay khách hàng cá nhân đã trở thành một yêu cầu tất yếu khách quan và xu thế phát triển của các ngân hàng. Để đạt được mục tiêu nghiên cứu, đề án đã sử dụng các phương pháp định tính thông qua thu thập dữ liệu tại Sacombank chi nhánh quận 7, tiến hành thống kê dữ liệu, mô tả, so sánh, phân tích, tổng hợp để giải quyết những vấn đề phát sinh trong công tác phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7. Đề án trình bày được dựa trên cơ sở khoa học của các vấn đề nghiên cứu, đánh giá thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7, từ đó rút ra được các ưu điểm và nhược điểm đang tồn tại và còn hạn chế, nhằm đề ra các giải pháp phát triển hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7.
iv DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT STT Từ viết tắt Cụm từ 1 BĐS Bất động sản 2 CAR Tỷ lệ đảm bảo an toàn vốn 3 CIR Tỷ lệ chi phí trên thu nhập hoạt động 4 ĐCTC Định chế tài chính 5 HĐCV Hoạt động cho vay 6 KHCN Khách hàng cá nhân 7 KHDN Khách hàng doanh nghiệp 8 NHBL Ngân hàng bán lẻ 9 NHNN Ngân hàng Nhà nước 10 NHTM Ngân hàng thương mại 11 ROA Tỷ suất sinh lợi trên tổng tài sản 12 ROE Tỷ suất sinh lợi trên vốn chủ sở hữu 13 RRTD Rủi ro tín dụng 14 TMCP Thương mại cổ phần 15 TSBĐ Tài sản bảo đảm 16 Sacombank Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín Sacombank chi 17 nhánh quận 7 Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7
v MỤC LỤC LỜI CAM ĐOAN .......................................................................................................... i LỜI CẢM ƠN ............................................................................................................... ii TÓM TẮT ĐỀ ÁN ....................................................................................................... iii DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ......................................................................... iv MỤC LỤC ......................................................................................................................v DANH MỤC CÁC BẢNG........................................................................................... ix DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ .........................................................................x PHẦN MỞ ĐẦU ............................................................................................................1 1. Lý do chọn đề tài ........................................................................................................1 2. Mục tiêu nghiên cứu ..................................................................................................3 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................3 4. Phương pháp nghiên cứu ..........................................................................................3 5. Ý nghĩa đề án .............................................................................................................3 6. Kết cấu của đề án .......................................................................................................3 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ...................................................................................................................4 1.1. Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại ................4 1.1.1. Khái niệm hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại ...................................................................................................................................4 1.1.2. Đặc điểm hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại ...................................................................................................................................5 1.2. Hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại 6 1.2.1. Khái niệm hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân........................6 1.2.2. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân ............7 1.2.2.1. Tổng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân ..................................................7 1.2.2.2. Tăng trưởng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân .......................................8 1.2.2.3. Tỷ suất sinh lời từ cho vay KHCN ............................................................8 1.2.2.4. Tỷ trọng thu nhập từ cho vay khách hàng cá nhân ....................................9 1.2.2.5. Tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu cho vay khách hàng cá nhân .............................9 1.3. Một số quy định chung về hoạt động cho vay khách hàng cá nhân ................10
vi 1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng thương mại ................................................................................................10 1.4.1. Các yếu tố khách quan ...................................................................................10 1.4.1.1. Yếu tố thuộc về khách hàng .....................................................................10 1.4.1.2. Các yếu tố khách quan khác .................................................................... 11 1.4.2. Các yếu tố thuộc về phía ngân hàng .............................................................12 1.4.2.1. Nguồn vốn của ngân hàng .......................................................................12 1.4.2.2. Chính sách cho vay ..................................................................................13 1.4.2.3. Quy trình cho vay ....................................................................................13 1.4.2.4. Chất lượng nhân sự ..................................................................................13 1.4.2.5. Các yếu tố khác thuộc về ngân hàng .......................................................13 1.5. Tổng quan các nghiên cứu liên quan ..................................................................14 1.5.1. Các nghiên cứu trong nước ...........................................................................14 1.5.2. Các nghiên cứu nước ngoài ..........................................................................15 1.5.3. Các vấn đề cần nghiên cứu............................................................................17 CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG HIỆU QUẢ HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN CHI NHÁNH QUẬN 7 ........................................................................................................19 2.1. Tổng quan về Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín Chi nhánh quận 7.....19 2.1.1. Quá trình hình thành - phát triển của Sacombank ......................................19 2.1.2. Quá trình hình thành, phát triển của Sacombank chi nhánh quận 7 .........19 2.1.3. Cơ cấu tổ chức và hoạt động của Sacombank chi nhánh quận 7 ...............20 2.2. Các sản phẩm cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 ....................................................................................21 2.2.1. Cho vay kinh doanh .......................................................................................21 2.2.2. Cho vay tiêu dùng phục vụ đời sống .............................................................22 2.2.3. Cho vay mua bất động sản .............................................................................22 2.2.4. Cho vay mua xe ô tô .......................................................................................22 2.3. Quy trình cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 ..................................................................................................23 2.4. Tổng quan về tình hình hoạt động kinh doanh của ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019 - 2023 ...............................................24
vii 2.5. Thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019-2023 ........................................26 2.5.1. Tình hình hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 ............................................................................................................................26 2.5.1.1. Tăng trưởng và tỷ trọng dư nợ cho vay cá nhân ......................................26 2.5.1.2. Cơ cấu cho vay cá nhân theo mục đích sử dụng ......................................28 2.5.1.3. Cơ cấu cho vay cá nhân theo thời hạn .....................................................30 2.5.2. Phân tích tình hình nợ xấu khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 ............................................................................................................................31 2.5.3. Phân tích hiệu quả cho vay cá nhân Sacombank chi nhánh quận 7 ..........34 2.6. Đánh giá chung về hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019-2023 ..................................37 2.6.1. Những thành tựu đạt được ............................................................................37 2.6.2. Những mặt hạn chế........................................................................................40 2.6.3. Nguyên nhân của những hạn chế .................................................................42 2.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019-2023 ............43 2.7.1. Nguồn vốn của ngân hàng ............................................................................43 2.7.2. Chính sách cho vay ........................................................................................43 2.7.3. Quy trình cho vay ...........................................................................................44 2.7.4. Chính sách quản trị rủi ro tín dụng ..............................................................45 2.7.5. Trình độ cán bộ nhân viên cho vay ...............................................................45 2.7.6. Áp dụng công nghệ số hoá hiện đại ..............................................................46 CHƯƠNG 3: CÁC GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN TẠI NGÂN HÀNG TMCP SÀI GÒN THƯƠNG TÍN CHI NHÁNH QUẬN 7 ................................................................................................48 3.1. Định hướng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 ...........................................................................48 3.2. Giải pháp hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 ........................................................49 3.2.1. Đẩy mạnh tăng trưởng quy mô dư nợ cho vay cá nhân ...............................49 3.2.2. Đa dạng hoá các sản phẩm cho vay cá nhân ................................................50 3.2.3. Cải tiến quy trình và chinh sách cho vay cá nhân .......................................51
viii 3.2.4. Nâng cao nghiệp vụ chuyên môn cán bộ cho vay cá nhân ..........................51 3.2.5. Kiểm soát công tác quản trị rủi ro trong cho vay cá nhân ...........................52 3.2.6. Kiến nghị hỗ trợ từ trụ sở chính của ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín .................................................................................................................................53 3.3. Hạn chế của đề án và hướng nghiên cứu tiếp theo ............................................54 PHẦN KẾT LUẬN ......................................................................................................56 TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. i
ix DANH MỤC CÁC BẢNG Tên Nội dung Trang Bảng 2.1 Kết quả kinh doanh của Sacombank chi nhánh quận 7 (2019-2023) 24 Tăng trưởng và tỷ trọng dư nợ cho vay cá nhân của Sacombank chi Bảng 2.2 28 nhánh quận 7 (2019-2023) Cơ cấu cho vay cá nhân theo mục đích sử dụng của Sacombank chi Bảng 2.3 29 nhánh quận 7 (2019-2023) Cơ cấu cho vay cá nhân theo thời hạn của Sacombank chi nhánh Bảng 2.4 31 quận 7 (2019-2023) Tình hình nhóm nợ cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 Bảng 2.5 32 (2019-2023) Tỷ lệ nợ quá hạn, nợ xấu của cho vay cá nhân tại Sacombank chi Bảng 2.6 33 nhánh quận 7 (2019-2023) Hiệu quả cho vay cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 (2019- Bảng 2.7 34 2023) Cơ cấu nguồn vốn và dư nợ tại Sacombank chi nhánh quận 7 Bảng 2.8 43 (2019-2023)
x DANH MỤC CÁC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ Tên Nội dung Trang Sơ đồ 2.1 Cơ cấu tổ chức của Sacombank chi nhánh quận 7 23 Quy mô và tỷ trọng dư nợ cho vay KHCN của Sacombank chi Biểu đồ 2.1 27 nhánh quận 7 (2019-2023) Tỷ trọng thu nhập từ cho vay cá nhân của Sacombank chi nhánh Biểu đồ 2.2 35 quận 7 (2019-2023) Thu nhập lãi thuần và tỷ suất sinh lời từ cho vay cá nhân của Biểu đồ 2.3 36 Sacombank chi nhánh quận 7 (2019-2023)
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do chọn đề tài Nền kinh tế ngày càng tăng trưởng và phát triển, đặt ra nhu cầu phải có nguồn vốn để thực hiện các công tác đầu tư, xây dựng, cải tiến cơ sở vật chất,… trong thời kì công nghệ số hoá đang bùng nổ cũng như tiến trình xu hướng hội nhập kinh tế toàn cầu của Việt Nam. Ngoài ra, việc tạo cơ hội tiếp cận các nguồn vốn của cá nhân cũng như các tổ chức kinh tế sẽ giúp các tổ chức này có thể gia tăng mở rộng sản xuất kinh doanh, đồng thời hỗ trợ các cá nhân có cơ hội cải thiện đời sống của mình. Và để đáp ứng những yêu cầu trên dễ dàng nhất là thông qua sự hỗ trợ từ tín dụng, cụ thể là nghiệp vụ cho vay của các ngân hàng thương mại (NHTM). Nguồn vốn tín dụng này không những giúp các hộ gia đình nâng cao đời sống mà còn góp phần củng cố đất nước giàu mạnh, xây dựng xã hội công bằng và dân chủ. Các NHTM ngày này đã và đang triển khai nhiều chiến lược nhằm thúc đẩy tín dụng, bởi lẽ mảng cho vay của các NHTM đóng vai trò quan trọng đối với việc hỗ trợ gia tăng tài sản trong xã hội và góp phần vào đẩy mạnh tăng trưởng đối với nền kinh tế. Sau thời gian bùng nổ tín dụng từ năm 2007 đến năm 2010, nợ xấu tăng cao cùng xu hướng sáp nhập các tổ chức tín dụng (TCTD) khiến ngành ngân hàng nước ta gần đây gặp không ít khó khăn trong công tác nâng cao hiệu quả cho vay tại các NHTM. Bên cạnh đó, Chính Phủ và Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Việt Nam cũng ngày càng chú trọng đặc biệt hơn đến công tác xử lý các khoản nợ xấu nhằm bảo đảm sự an toàn của hệ thống tài chính Việt Nam. Trước tình hình chung đó, lợi nhuận từ cho vay khách hàng cá nhân (KHCN) của các NHTM Việt Nam cũng bị ảnh hưởng đáng kể, chủ yếu do nợ xấu tiềm ẩn cao và áp lực chi phí dự phòng. Do đó, đòi hỏi từng NHTM chú trọng hơn trong việc nâng cao hiệu quả cho vay đối với KHCN. Hơn nữa, tăng doanh số thu nợ và giảm nợ xấu sẽ góp phần hạn chế rủi ro của nghiệp vụ cho vay. Những hoạt động trên của các NHTM, ngoài mục tiêu nhằm đáp ứng đẩy đủ nhất nhu cầu của người nhận vốn vay còn giúp tăng khả năng cạnh tranh của mỗi ngân hàng trên thị trường. Giai đoạn trước, các ngân hàng thường tập trung vào việc cấp tín dụng đối với khách hàng doanh nghiệp (KHDN), tuy nhiên do hoạt động này ngày càng kém hiệu quả, gia tăng rủi ro mất vốn nhiều cho các định chế tài chính (ĐCTC). Nguyên nhân chủ yếu là do đa phần các khoản vay của các KHDN không có đầy đủ tài sản thế chấp, hoặc diễn
2 biến bất lợi từ thị trường làm ảnh hưởng đến kết quả kinh doanh và làm giảm khả năng thanh toán gốc và lãi của họ. Điều này đã dẫn dến xu hướng đẩy mạnh các mảng cho vay khách hàng cá nhân tại các NHTM ngày nay (Lê Hoàng Trường Hải, 2021). Sacombank nói chung và Sacombank chi nhánh quận 7 nói riêng cũng không ngoại lệ, cho vay khách hàng cá nhân trong thời gian trở lại đây tại ĐCTC này luôn tăng trưởng vô cùng mạnh mẽ với 87% tỷ trọng danh mục các khoản tín dụng là sản phẩm cho vay bản lẻ cốt lõi mà Sacombank nhiều năm liền nắm giữ thị phần vượt trội như cho vay mua nhà, mua ô tô mới với mục đích tiêu dùng hoặc kinh doanh,… Sacombank đã có những bước tiến đột phá sau 32 năm phát triển, tuân thủ các tiêu chuẩn quốc tế (Basel) và dẫn đầu về quy mô cũng như chất lượng trong cho vay khách hàng cá nhân. Với vốn điều lệ chỉ khoảng 3 tỷ đồng vốn điều lệ ban đầu, Sacombank là một trong những NHTM cổ phần đầu tiên được thành lập tại Thành phố Hồ Chí Minh bắt đầu hoạt động từ ngày 21 tháng 12 năm 1991. Tính đến ngày 31 tháng 12 năm 2023, Sacombank đã gia tăng vốn điều lệ lên đến 18.852 tỷ đồng; sở hữu tổng tài sản trên 674.390 tỷ đồng và vốn chủ sở hữu là 45.734 tỷ đồng. Đến nay, Sacombank có hơn 18.000 nhân viên đang công tác tại 552 điểm giao dịch, trong đó có 109 chi nhánh và 443 phòng giao dịch hoạt động tại các tỉnh và thành phố trên cả nước. Năm 2023, Sacombank tiếp tục dẫn dầu về quy mô cho vay khách hàng cá nhân với tỷ trọng hơn 90% trong tổng dư nợ và hoạt động này tăng trưởng với tốc độ đạt 25% trong 5 năm liên tục. Bên cạnh đó, cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank nói chung và Sacombank chi nhánh quận 7 nói riêng, vẫn còn tồn tại một số hạn chế cần phải khắc phục về thủ tục, quy trình,…. Tuy vậy, cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 năm 2023 đã đạt thành tựu ấn tượng với hơn 7.120 tỷ đồng tăng gần 24% so với năm 2022 (5.760 tỷ đồng). Nợ xấu của cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 năm 2023 cũng được kiểm soát tốt hơn (duy trì dưới mức 3%). Do đó, tác giả lựa chọn nghiên cứu đề tài “Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Ngân Hàng Thương Mại Cổ Phần Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7” nhằm phân tích rõ hơn về thực trạng cho vay khách hàng cá nhân cũng như đưa ra các giải pháp hoàn thiện hoạt động này hơn nữa trong tương lai.
3 2. Mục tiêu nghiên cứu Tổng quan thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của Sacombank chi nhánh quận 7 giai đoạn 5 năm từ năm 2019 đến năm 2023. Phân tích và đánh giá hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 giai đoạn 5 năm từ năm 2019 đến năm 2023. Đề xuất giải pháp giúp Sacombank chi nhánh quận 7 hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng cá nhân trong tương lai. 3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề tài là cho vay cá nhân hay cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 trong giai đoạn 2019-2023. Phạm vi không gian: Ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín – Chi nhánh quận 7. Phạm vi thời gian: giai đoạn 5 năm, cụ thể là từ năm 2019 đến năm 2023. 4. Phương pháp nghiên cứu Đề tài chủ yếu sử dụng phương pháp thống kê, mô tả, phân tích và so sánh thông qua các bảng dữ liệu, đồ thị nhằm đánh giá hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7. 5. Ý nghĩa đề án Về mặt khoa học: đề án góp phần làm rõ các cơ sở lý thuyết về cho vay cá nhân của NHTM. Về mặt thực tiễn: Đề án góp phần đánh giá thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại Sacombank chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019 – 2023. Từ đó, tác giả đưa ra một số giải pháp góp phần hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại đơn vị này. 6. Kết cấu của đề án Đề án ngoài phần mở đầu và kết luận thì đề án được chia làm 3 chương như sau: ▪ Chương 1: Cơ sở lý thuyết về hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại và tổng quan các nghiên cứu liên quan. ▪ Chương 2: Thực trạng hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7 giai đoạn 2019 – 2023. ▪ Chương 3: Các giải pháp hoàn thiện hoạt động cho vay khách hàng cá nhân tại ngân hàng TMCP Sài Gòn Thương Tín chi nhánh quận 7.
4 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ THUYẾT VỀ HOẠT ĐỘNG CHO VAY KHÁCH HÀNG CÁ NHÂN CỦA NGÂN HÀNG THƯƠNG MẠI VÀ TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN 1.1. Hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại 1.1.1. Khái niệm hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại Theo Nguyễn Đăng Dờn (2014), cho vay là quan hệ tín dụng giữa các cá nhân, tổ chức kinh tế với các ngân hàng, được thực hiện thông qua việc ngân hàng làm trung gian huy động vốn bằng tiền và cho vay đối với các chủ thể nói trên.Trong đó, người cho vay chuyển giao một lượng giá trị nhất định cho người đi vay. Người đi vay chỉ được sử dụng tạm thời lượng giá trị chuyển giao đó trong một thời gian nhất định và có nghĩa vụ hoàn trả lại cho người cho vay một lượng lớn hơn giá trị ban đầu sau khi hết thời gian thoả thuận. Theo Dương Thị Hoàn (2019), với tư cách là người đi vay, ngân hàng thực hiện nhận tiền gửi của các doanh nghiệp, cá nhân hoặc phát hành chứng chỉ tiền gửi, trái phiếu để huy động vốn trong xã hội; còn với tư cách là người cho vay, ngân hàng thực hiện cung cấp tín dụng cho các cá nhân và doanh nghiệp. Các khoản vay được cấp theo những thời hạn khác nhau, tuỳ theo các sản phẩm tín dụng đối với khách hàng thông qua hợp đồng pháp lý. Cho vay cá nhân là hình thức của hoạt động cho vay đối với KHCN, hộ kinh doanh của các TCTD, trong đó ngân hàng giao hoặc cam kết cho cá nhân, hộ kinh doanh một khoản tiền để sử dụng vào mục đích xác định trong một thời gian nhất định theo thoả thuận với nguyên tắc hoàn trả cả gốc và lãi (Thông tư 39/2016/TT-NHNN). Theo Phan Thị Thu Hà (2013): “Cho vay là nghiệp vụ ngân hàng cung cấp một khoản tiền cho khách hàng, theo đó khách hàng cam kết hoàn trả tiền gốc và lãi cho ngân hàng trong một khoảng thời gian xác định” Như vậy, cho vay cá nhân hay cho vay khách hàng cá nhân là hình thức ngân hàng cho vay mà quyền sở hữu vốn được chuyển giao cho cá nhân hoặc hộ kinh doanh với
5 mục đích tiêu dùng, sản xuất kinh doanh,… với các điều kiện nhất định được thỏa thuận trong hợp đồng. 1.1.2. Đặc điểm hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại ❖ Một số quy định chung về nghiệp vụ cho vay Theo Luật số 47/2010/QH12 của Quốc Hội quy định rằng: cấp tín dụng là việc thỏa thuận để tổ chức, cá nhân sử dụng một khoản tiền hoặc cam kết cho phép sử dụng một khoản tiền theo nguyên tắc có hoàn trả bằng nghiệp vụ cho vay, chiết khấu, cho thuê tài chính, thanh toán, bảo lãnh Ngân hàng và các nghiệp vụ cấp tín dụng khác. Qua đó, nguyên tắc có hoàn trả mà khách hàng vay phải thực hiện đầy đủ được nhấn mạnh. Theo Thông tư số 39/2016/TT-NHNN của NHNN quy định một số nội dung chính về đặc điểm nghiệp vụ cho vay như: - Về loại cho vay: các TCTD xem xét cho vay khách hàng vay theo các loại thời hạn của các khoản vay như sau: (1) cho vay ngắn hạn là các khoản vay có thời hạn tối đa 1 năm; (2) cho vay trung hạn có thời hạn cho vay trong khoảng từ 1 đến 5 năm và (3) cho vay dài hạn có thời hạn cho vay trên 5 năm. - Về mức cho vay: căn cứ vào khả năng tài chính, kế hoạch sử dụng vốn và giới hạn được cấp tín dụng của khách hàng cũng như khả năng nguồn vốn của TCTD để thoả thuận với khách hàng về mức cho vay. - Về lãi suất cho vay: được TCTD và khách hàng thoả thuận theo cung cầu vốn thị trường, nhu cầu vay vốn và mức độ tín nhiệm của khách hàng, đảm bảo mức lãi suất cho vay không vượt quá mức lãi suất cho vay tối đa do Thống đốc NHNN Việt Nam quy định theo từng thời kỳ. Lãi suất trong hợp đồng vay được thực hiện theo quy định tại Thông tư số 43/2016/TT-NHNN. Lãi suất cho vay theo thoả thuận và mức lãi suất cho vay quy đổi theo tỷ lệ %/năm (với một năm là 365 ngày) tính theo dư nợ cho vay thực tế và thời gian duy trì số dư nợ cho vay thực tế đó; nguyên tắc và các yếu tố xác định lãi suất, thời điểm xác định lãi suất cho vay đối với trường hợp áp dụng lãi suất cho vay có điều chỉnh; lãi suất áp dụng đối với dư nợ gốc bị quá hạn; lãi suất áp dụng đối với lãi chậm trả; phương pháp tính lãi tiền vay; loại phí và mức phí áp dụng đối với các khoản vay.
6 Lãi suất cho vay được phân loại như sau: lãi suất cố định, lãi suất thả nổi và lãi suất hỗn hợp. ❖ Các khoản vay của cá nhân thường có một số đặc điểm như: - Đối tượng đi vay: cá nhân hoặc hộ kinh doanh (gia đình) có nhu cầu vay vốn phục vụ nhu cầu tiêu dùng hoặc kinh doanh. - Thời hạn vay: tuỳ thuộc vào các mục đích sử dụng vốn khác nhau mà các khoản vay đối với cá nhân có thời hạn là ngắn hạn, trung hạn hoặc dài hạn. - Rủi ro các khoản vay: ngân hàng có thể phân tán rủi ro cho vay khi số lượng cá nhân có nhu cầu vay vốn khá cao. Tuy nhiên, do các khoản vay của cá nhân một phần được đảm bảo bằng thu nhập của chính cá nhân đó, mà các khoản thu nhập này có thể bị ảnh hưởng trực tiếp khi khách hàng gặp khó khăn trong công việc kinh doanh của mình. Do đó, rủi ro của các khoản vay cá nhân cũng cần được các NHTM đặc biệt chú trọng. - Chi phí cho vay: vì nhằm hạn chế rủi ro trong cho vay khách hàng cá nhân , các NHTM thường đầu tư nhiều vào hoạt động thẩm định và giám sát khoản vay nhằm bảo đảm an toàn cho vay một cách nghiêm ngặt. Thêm vào đó, việc thu nhập thông tin cá nhân là rất khó khăn, dẫn đến các NHTM thường phải chấp nhận một khoản chi phí cho vay khá cao. - Lãi suất cho vay cá nhân thường cao hơn so với của các khoản vay khác: do chi phí cho vay cá nhân cao hơn. 1.2. Hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng thương mại 1.2.1. Khái niệm hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân Theo Phan Thị Cúc (2008), “Hiệu quả cho vay được hiểu là một chỉ tiêu tổng hợp phản ánh mối quan hệ tỷ lệ giữa kết quả thu được và chi phí đã bỏ ra đối với nghiệp vụ cho vay của các NHTM, hỗ trợ đáp ứng được nhu cầu vay hợp lý của khách hàng, đảm bảo sự tồn tại - phát triển trong mảng cho vay của ngân hàng, đồng thời thúc đẩy tăng trưởng kinh tế xã hội”. Qua đó, có thể nhận định về hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân của NHTM trên 2 khía cạnh chính sau: - Xét về khía cạnh đối với NHTM, hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân của NHTM chính là lợi ích thu được của NHTM từ cho vay đối với cá nhân. Theo đó, hiệu quả này
7 càng cao có nghĩa là lợi ích thu được từ hoạt động này càng lớn so với chi phí đầu vào đã bỏ ra. Thêm vào đó, hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân của NHTM còn được thể hiện thông qua việc giảm thiểu rủi ro cho vay, đảm bảo thanh khoản và sự an toàn trong hoạt động kinh doanh của các NHTM. - Xét về khía cạnh đối với khách hàng, hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân chính là việc các cá nhân được các NHTM đáp ứng kịp thời, đầy đủ nhu cầu về vốn, phù hợp với các chính sách phát triển kinh tế của địa phương, giúp các cá nhân sản xuất kinh doanh một cách có hiệu quả nhất, tạo ra được lượng tiền lớn hơn để chi trả đủ chi phí, có lợi nhuận và hoàn trả nợ đầy đủ cho ngân hàng cả gốc và lãi đúng hạn. Trong phạm vi nghiên cứu của đề án tác giả chỉ xem xét hoạt động cho vay khách hàng cá nhân dưới góc độ hiệu quả đối với NHTM. Do đó, hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân sẽ được tác giả xem xét qua các yếu tố sau: - Về quy mô cho vay cá nhân: các NHTM không ngừng nỗ lực đẩy mạnh về doanh số - dư nợ cho vay, nâng cao hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân góp phần giúp các NHTM nâng cao khả năng cạnh tranh. - Về chất lượng cho vay cá nhân: bên cạnh việc gia tăng quy mô cho vay, các ngân hàng cũng đặc biệt quan tâm kiểm soát rủi ro trong mảng cho vay thông qua việc hạn chế nợ quá hạn, giảm thiểu tỷ lệ nợ xấu nhằm cải thiện hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân. Như vậy, hiệu quả cho vay khách hàng cá nhân của NHTM là tổng hợp các lợi ích do nghiệp vụ cho vay mang lại cho các NHTM, được xác định trong mối tương quan giữa thu nhập đạt được và chi phí đã bỏ ra để thực hiện nghiệp vụ này. 1.2.2. Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả hoạt động cho vay khách hàng cá nhân 1.2.2.1. Tổng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân Chỉ tiêu tổng dư nợ cho vay cá nhân thể hiện quy mô và khả năng mở rộng cho vay đối với KHCN. Chỉ tiêu này phản ánh số dư tuyệt đối của cho vay khách hàng cá nhân tại một thời điểm là bao nhiêu. Tỷ trọng dư nợ cho vay cá nhân trên tổng dư nợ của ngân hàng càng cao, càng chứng tỏ vị thế của cho vay khách hàng cá nhân trong kinh doanh của ngân hàng. Bên cạnh đó, chỉ tiêu tổng dư nợ cá nhân ngoài thể hiện xu hướng cho vay khách hàng cá nhân là tăng hay giảm thì còn thể hiện uy tín của ngân hàng khi so sánh tổng dư nợ và thị phần tín dụng của các ngân hàng với nhau.
8 Khi dư nợ cho vay cá nhân tăng về quy mô càng lớn, sẽ góp tăng thu nhập lãi thuần, gia tăng lợi nhuận và cả thị phần cho vay của NHTM. 1.2.2.2. Tăng trưởng dư nợ cho vay khách hàng cá nhân Tăng trưởng dư nợ cho vay cá nhân là một trong chỉ tiêu đo lường chất lượng tín dụng của NHTM. Chỉ tiêu này thể hiện mức độ gia tăng tương đối trong dư nợ cho vay cá nhân của các NHTM, hỗ trợ các NHTM đánh giá được khả năng tìm kiếm khách hàng, khả năng cho vay và tiến độ thực hiện kế hoạch cấp tín dụng của họ. Chỉ tiêu này càng cao thể hiện cho vay khách hàng cá nhân của ngân hàng càng phát triển ổn định và hiệu quả, tuy nhiên chỉ tiêu này phải đúng theo phạm vi được cho phép của NHNN để duy trì sự an toàn vốn cho các NHTM. Chỉ tiêu tăng trưởng dư nợ cho vay thường được đo lường bằng số tương đối và xác định bằng công thức: Dư nợ năm t - Dư nợ năm (t-1) Tỷ lệ tăng trưởng dư nợ (%) = x 100% Dư nợ năm (t-1) 1.2.2.3. Tỷ suất sinh lời từ cho vay KHCN Theo Phan Thị Thu Hà (2013), tỷ suất sinh lời từ cho vay khách hàng cá nhân được xác định bằng công thức sau: TNLT từ cho vay cá nhân Tỷ suất sinh lời từ cho vay cá nhân (%) = x 100% Dư nợ cho vay cá nhân Trong đó, thu nhập lãi thuần (TNLT) từ cho vay khách hàng cá nhân được xác định là thu nhập từ lãi cho vay cá nhân sau khi đã loại bỏ các chi phí huy động nguồn vốn cho vay khách hàng cá nhân (và các chi phí hoạt động liên quan khác). Vì thu nhập của NHTM chủ yếu đến từ thu lãi của mảng cho vay; do đó thu nhập lãi thuần được tạo ra từ các khoản cho vay nói chung hay các khoản vay cá nhân nói riêng, là một khoản lợi nhuận đáng kể của các NHTM. Chỉ tiêu tỷ suất sinh lời từ cho vay khách hàng cá nhân phản ánh kết quả của hoạt động này, thể hiện khoản thu nhập lãi thuần mà các NHTM thu về được từ một đồng dư