ĐỀ THI HỌC KỲ 1 NĂM 2012<br />
<br />
ĐỀ<br />
<br />
MÔN: NGỮ VĂN – LỚP 12<br />
Thời gian:….<br />
<br />
Câu 1. (2 điểm)<br />
Trong phần mở đầu bản “Tuyên ngôn độc lập”, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã trích dẫn<br />
những bản tuyên ngôn nào? Việc trích dẫn đó có ý nghĩa gì?<br />
Câu 2. (3 điểm)<br />
Từ những câu thơ của nhà thơ Tố Hữu:<br />
Nếu là con chim, chiếc lá<br />
Thì con chim phải hót, chiếc lá phải xanh<br />
Lẽ nào vay mà không có trả?<br />
Sống là cho, đâu chỉ nhận riêng mình<br />
Anh (chị) hãy viết một bài văn nghị luận ngắn (khoảng 400 từ) bàn về sự sẻ chia trong<br />
cuộc sống.<br />
Câu 3. (5 điểm)<br />
Cảm nhận của anh (chị) về đoạn thơ sau:<br />
Con sóng dưới lòng sâu<br />
Con sóng trên mặt nước<br />
Ôi con sóng nhớ bờ<br />
Ngày đêm không ngủ được<br />
Lòng em nhớ đến anh<br />
Cả trong mơ còn thức<br />
Dẫu xuôi về phương bắc<br />
Dẫu ngược về phương nam<br />
Nơi nào em cũng nghĩ<br />
Hướng về anh – một phương<br />
(“Sóng” – Xuân Quỳnh, SGK Ngữ văn 12, tập 1, NXB GD – 2007, tr 155-156)<br />
<br />
..…….…….Hết……….……<br />
(Thí sinh không được sử dụng tài liệu. Giám thị không giải thích gì thêm)<br />
Họ và tên thí sinh: …………………………… Số báo danh: ……………………………..<br />
Chữ kí của giám thị 1: ………………………. Chữ kí của giám thị 2: ……………………<br />
<br />
HƯỚNG DẪN CHẤM THI<br />
(Bản hướng dẫn này gồm 04 trang)<br />
I- HƯỚNG DẪN CHUNG:<br />
- Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận, bố cục rõ ràng, mạch lạc, diễn đạt trôi<br />
chảy, có cảm xúc, lập luận chặt chẽ, có sức thuyết phục, sắp xếp các luận điểm, luận cứ,<br />
luận chứng một cách phù hợp, lô gic.<br />
- Giáo viên cần hết sức chủ động, linh hoạt khi chấm và cho điểm, luôn xem xét trên<br />
phương diện tổng thể của cả bài văn, cần lưu ý đến kĩ năng làm văn nghị luận của học<br />
sinh, đặc biệt là kĩ năng hành văn, diễn đạt, tránh hiện tượng đếm ý cho điểm.<br />
- Đối với mỗi bài làm, học sinh có thể có nhiều cách diễn đạt, lập luận, làm bài khác<br />
nhau. Giáo viên khi khi chấm bài cần linh hoạt, đặc biệt khuyến khích những bài làm có<br />
cảm xúc và sáng tạo, có quan điểm riêng trong cách trình bày, lập luận miễn là cách thức<br />
diễn đạt ấy phù hợp và có tính thuyết phục đối với người đọc.<br />
- Giáo viên cho điểm cụ thể từng câu, tùy vào yêu cầu cụ thể, giáo viên có thể<br />
chiết điểm đến 0.25. Điểm toàn bài: 0.25 làm tròn thành 0.5; 0.75 làm tròn thành<br />
1.0.<br />
II- YÊU CẦU CỤ THỂ:<br />
Câu 1. (2 điểm)<br />
1) Các bản tuyên ngôn đã được trích dẫn:<br />
- “Tuyên ngôn Độc lập” năm 1776 của nước Mĩ<br />
- “Tuyên ngôn Nhân quyền và Dân quyền” của Cách mạng Pháp năm 1791<br />
=> Cho 1,0 điểm<br />
2) Ý nghĩa của việc trích dẫn:<br />
- Khẳng định quyền hưởng tự do, độc lập, bình đẳng là chân lí hiển nhiên mà mọi dân<br />
tộc trên thế giới (trong đó có Việt Nam) đều được hưởng; tạo vị thế bình đẳng giữa Việt<br />
Nam và các nước khác trên thế giới.<br />
- Khẳng định lập trường chính nghĩa của dân tộc Việt Nam, tạo cơ sở cho cả hệ thống<br />
lập luận của bản tuyên ngôn.<br />
=> Cho 1,0 điểm<br />
<br />
Câu 2. (3 điểm)<br />
a) Về kĩ năng:<br />
- Học sinh biết cách làm một bài văn nghị luận xã hội với bố cục ba phần rõ ràng,<br />
hành văn trong sáng, diễn đạt trôi chảy, lập luận chặt chẽ, dẫn chứng tiêu biểu, có tính<br />
thuyết phục.<br />
- Đối với những bài văn, học sinh chỉ gạch đầu dòng, cho dù đủ ý, giáo viên cũng<br />
không cho quá 1.0 điểm.<br />
b) Về kiến thức:<br />
Học sinh có thể diễn đạt theo nhiều cách khác nhau song cần đáp ứng các ý cơ bản<br />
sau:<br />
A) Mở bài:<br />
Giới thiệu vấn để cần nghị luận: Vai trò quan trọng của sự sẻ chia trong cuộc sống,<br />
trích dẫn đoạn thơ của nhà thơ Tố Hữu.<br />
B) Thân bài:<br />
1) Thế nào là sự sẻ chia trong cuộc sống?<br />
- Sẻ chia là sự yêu thương, cảm thông, đồng cảm, tương trợ, giúp đỡ … lẫn nhau giữa<br />
người với người, không phân biệt màu da, dân tộc, tôn giáo, đảng phái …<br />
2) Vì sao trong cuộc sống cần phải có sự sẻ chia?<br />
- Giúp chúng ta xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn dựa trên cơ sở tình thương và những<br />
mối quan hệ đạo đức tốt đẹp giữa con người với con người.<br />
- Mỗi con người khi có sự sẻ chia với người khác sẽ làm cho cuộc sống bớt đi những<br />
hận thù, đau khổ; xã hội bớt đi những cảnh đời bất hạnh và những bất công, éo le, ngang<br />
trái …<br />
- Cuộc sống vốn không bằng phẳng. Sẻ chia cho người khác bởi có thể có những lúc<br />
chúng ta cần sự tương trợ, giúp đỡ, cảm thông từ chính những người xung quanh.<br />
3) Biểu hiện của sự sẻ chia trong cuộc sống:<br />
- Thương yêu, đồng cảm, giúp đỡ những hoàn cảnh bất hạnh xung quanh mình.<br />
- Sống có tinh thần trách nhiệm, không hời hợt, vô cảm.<br />
- Tham gia các hoạt động vì lợi ích chung của cộng đồng ...<br />
<br />
- Phê phán những con người sống lạnh lùng, ích kỉ, thực dụng, vô cảm với nỗi đau của<br />
đồng loại …<br />
- Dẫn chứng từ thực tế.<br />
4) Liên hệ và rút ra bài học cho bản thân.<br />
C) Kết bài:<br />
Khẳng định lại suy nghĩ của bản thân và nâng lên tầm khái quát về vai trò quan trọng<br />
của sự sẻ chia trong cuộc sống.<br />
c) Cách cho điểm:<br />
*Cho 3 điểm khi: Bài làm đảm bảo được các ý cơ bản, bố cục rõ ràng, mạch lạc, có<br />
tính liên kết, hành văn trôi chảy, linh hoạt, dẫn chứng tiêu biểu, có tính thuyết phục, mắc<br />
lỗi ít về chính tả, dùng từ, diễn đạt, đặt câu.<br />
*Cho 2 điểm khi: Bài làm đảm bảo được một nửa số ý cơ bản, bố cục rõ ràng, hành<br />
văn trôi chảy, có tính liên kết, biết cách lấy dẫn chứng, có thể mắc một số lỗi về diễn đạt,<br />
chính tả, dùng từ, đặt câu.<br />
*Cho 1 điểm khi: Bài làm sơ sài, cẩu thả, hành văn rối rắm, sai nhiều về chính tả, dùng<br />
từ, đặt câu.<br />
*Cho 0 điểm khi: Bài làm hoàn toàn lạc đề hoặc không làm câu 2.<br />
Câu 3. (5 điểm)<br />
a) Về kĩ năng:<br />
Học sinh biết cách làm bài văn nghị luận (cảm nhận về một đoạn thơ trong một bài thơ<br />
hiện đại của giai đoạn văn học 1945 - 1975) với bố cục rõ ràng, hành văn trôi chảy, có<br />
cảm xúc, hệ thống luận điểm, luận cứ, luận chứng được tổ chức một cách rõ ràng, mạch<br />
lạc.<br />
b) Về kiến thức:<br />
Học sinh có thể có nhiều cách diễn đạt khác nhau, song cần đáp ứng được những yêu<br />
cầu sau:<br />
1) Giới thiệu khái quát về nữ sĩ Xuân Quỳnh và bài thơ “Sóng”, trích dẫn đoạn thơ<br />
2) Cảm nhận về đoạn thơ:<br />
- Đoạn thơ thể hiện nỗi nhớ tha thiết của nhân vật trữ tình gửi vào hình tượng “sóng”<br />
(chú ý các biện pháp nghệ thuật: đối, điệp, nhân hóa).<br />
<br />