Luận án Tiến sĩ Khoa học Giáo dục: Phát triển năng lực tư duy logic cho học sinh bằng bài tập toán trong dạy học phần di truyền học sinh 12 trung học phổ thông

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO<br /> TRƢỜNG ĐẠI HỌC SƢ PHẠM HÀ NỘI<br /> <br /> NGUYỄN THỊ HẰNG NGA<br /> <br /> PH¸T TRIÓN N¡NG LùC T¦ DUY LOGIC CHO HäC SINH<br /> B»NG BµI TËP TO¸N TRONG D¹Y HäC PHÇN DI TRUYÒN HäC<br /> SINH HäC 12 TRUNG HäC PHæ THåNG<br /> Chuyên ngành: Lý luận và phƣơng pháp dạy học bộ môn Sinh học<br /> Mã số<br /> : 62 14 01 11<br /> <br /> LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC<br /> <br /> Ngƣời hƣỡng dẫn khoa học:<br /> 1. PGS.TS. LÊ ĐÌNH TRUNG<br /> 2. PGS.TS. TRỊNH NGUYÊN GIAO<br /> <br /> HÀ NỘI – 2016<br /> <br /> LỜI CAM ĐOAN<br /> Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số<br /> liệu, các kết quả trong luận án này là trung thực và chưa từng công bố trong<br /> bất kỳ một công trình nào khác.<br /> Hà Nội, ngày<br /> <br /> tháng<br /> <br /> năm 2016<br /> <br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Nguyễn Thị Hằng Nga<br /> <br /> LỜI CẢM ƠN<br /> Trong quá trình hoàn thành luận án này, tôi đã nhận được những giúp đỡ vô<br /> cùng quý báu của các tập thể và cá nhân.<br /> Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thầy hướng dẫn khoa học: PGS.<br /> TS. Lê Đình Trung và PGS.TS. Trịnh Nguyên Giao những người đã tận tâm giúp<br /> đỡ, hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện đề tài.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn tập thể bộ môn Phương pháp dạy học, Khoa<br /> Sinh học, Phòng Sau đại học, Ban Giám hiệu Trường Đại học Sư phạm Hà Nội đã<br /> tạo mọi điều kiện cho tôi được học tập, nghiên cứu và hoàn thành luận án.<br /> Tôi xin chân thành các ơn các trường THPT và các giáo viên, học sinh<br /> tham gia thực nghiệm sư phạm đã tham gia nghiên cứu để hoàn thành luận án.<br /> Tôi xin chân thành cảm ơn các đồng nghiệp, gia đình và bạn bè đã luôn<br /> động viên khích lệ, giúp đỡ tôi trong suốt quá trình học tập và nghiên cứu.<br /> Hà Nội, ngày<br /> <br /> tháng<br /> <br /> năm 2016<br /> <br /> Tác giả luận án<br /> <br /> Nguyễn Thị Hằng Nga<br /> <br /> DANH MỤC NHỮNG CỤM TỪ VIẾT TẮT<br /> <br /> TT<br /> <br /> Chữ viết tắt<br /> <br /> Chữ viết đầy đủ<br /> <br /> 1.<br /> <br /> BT<br /> <br /> Bài tập<br /> <br /> 2.<br /> <br /> BTT<br /> <br /> Bài tập toán<br /> <br /> 3.<br /> <br /> BTTSH<br /> <br /> Bài tập toán sinh học<br /> <br /> 4.<br /> <br /> ĐC<br /> <br /> Đối chứng<br /> <br /> 5.<br /> <br /> DH<br /> <br /> Dạy học<br /> <br /> 6.<br /> <br /> DTH<br /> <br /> Di truyền học<br /> <br /> 7.<br /> <br /> ĐTB<br /> <br /> Điểm trung bình<br /> <br /> 8.<br /> <br /> GV<br /> <br /> Giáo viên<br /> <br /> 9.<br /> <br /> HS<br /> <br /> Học sinh<br /> <br /> 10.<br /> <br /> KN<br /> <br /> Kĩ năng<br /> <br /> 11.<br /> <br /> KNTD<br /> <br /> Kĩ năng tư duy<br /> <br /> 12.<br /> <br /> NL<br /> <br /> Năng lực<br /> <br /> 13.<br /> <br /> NLTD<br /> <br /> Năng lực tư duy<br /> <br /> 14.<br /> <br /> PPDH<br /> <br /> Phương pháp dạy học<br /> <br /> 15.<br /> <br /> SGK<br /> <br /> Sách giáo khoa<br /> <br /> 16.<br /> <br /> SH<br /> <br /> Sinh học<br /> <br /> 17.<br /> <br /> TN<br /> <br /> Thực nghiệm<br /> <br /> 18.<br /> <br /> TNSP<br /> <br /> Thực nghiệm sư phạm<br /> <br /> 19.<br /> <br /> TBC<br /> <br /> Trung bình cộng<br /> <br /> 20.<br /> <br /> THPT<br /> <br /> Trung học phổ thông<br /> <br /> 21.<br /> <br /> TD<br /> <br /> Tư duy<br /> <br /> 22.<br /> <br /> TDLG<br /> <br /> Tư duy logic<br /> <br /> MỤC LỤC<br /> Trang<br /> MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1<br /> 1. Tính cấp thiết của đề tài ..........................................................................................1<br /> 2. Mục đích nghiên cứu ...............................................................................................3<br /> 3. Đối tượng và khách thể nghiên cứu ........................................................................3<br /> 4. Giới hạn nghiên cứu ................................................................................................3<br /> 5. Giả thuyết khoa học ................................................................................................3<br /> 6. Nhiệm vụ nghiên cứu ..............................................................................................3<br /> 7. Phương pháp nghiên cứu .........................................................................................4<br /> 8. Những đóng góp mới của đề tài ..............................................................................6<br /> 9. Cấu trúc của luận án ................................................................................................6<br /> Chƣơng 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CỦA ĐỀ TÀI ...........................7<br /> 1.1. Tổng quan các vấn đề nghiên cứu liên quan đến đề tài ..................................7<br /> 1 1 1 T ng qu n các nghi n c u v t<br /> <br /> uy và t<br /> <br /> uy logic ...................................7<br /> <br /> 1.1.2. T ng qu n các nghi n c u v s<br /> <br /> ng ài tập toán trong<br /> <br /> y h c sinh h c ....15<br /> <br /> 1.2. Cơ sở lý luận .....................................................................................................18<br /> 1 2 1 Lý thuyết v năng lực t<br /> 122<br /> <br /> uy logic ..............................................................18<br /> <br /> ài tập toán sinh h c - c ng c phát tri n NLT logic trong<br /> <br /> 1 2 3 V i trò củ<br /> <br /> TTSH trong<br /> <br /> y h c ......35<br /> <br /> y h c phát tri n NLT logic cho HS .............45<br /> <br /> 1.3. Cơ sở thực tiễn ..................................................................................................47<br /> 1 3 1 Thực tr ng nhận th c củ GV giảng<br /> <br /> y m n SH ở nhà tr ờng THPT<br /> <br /> v NLT và TTSH phát tri n NLT logic cho HS .............................................47<br /> 1 3 2 Thực tr ng đi u tr hình th c và chất l ợng h c ch ơng “Tính quy<br /> luật củ hiện t ợng i truy n” củ HS ................................................................51<br /> KẾT LUẬN CHƢƠNG 1 ........................................................................................54<br /> Chƣơng 2: PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC TƢ DUY LOGIC CHO HỌC<br /> SINH BẰNG BÀI TẬP TOÁN TRONG DẠY HỌC PHẦN DI TRUYỂN<br /> HỌC SINH HỌC 12 TRUNG HỌC PHỔ THÔNG.............................................56<br /> 2.1. Phân tích cấu trúc nội dung chƣơng trình sinh học 12 và di truyền học ....56<br /> <br />