intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Tổ chức công tác kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ & vừa ở Việt Nam

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:102

19
lượt xem
6
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề tài nghiên cứu nhằm 3 chương trình bày tổng quan về kế toán và tổ chức công tác kế toán ở các DNNVV; thực trạng công tác kế toán ở DNNVV ở Việt Nam; xác lập mô hình tổ chức công tác kế toán cho các DNNVV ở Việt Nam. Mời các bạn cùng tham khảo nội dung chi tiết.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Luận văn Thạc sĩ Kinh tế: Tổ chức công tác kế toán tại các doanh nghiệp nhỏ & vừa ở Việt Nam

  1. Boä Giaùo Duïc Vaø Ñaøo Taïo Tröôøng ÑH Kinh Teá TP.HCM --------------------------------------------- LYÙ MINH NGUYEÄT TOÅ CHÖÙC COÂNG TAÙC KEÁ TOAÙN TAÏI CAÙC DOANH NGHIEÄP NHOÛ & VÖØA ÔÛ VIEÄT NAM Chuyeân ngaønh : Keá Toaùn Maõ Soá : 60.34.30 LUAÄN VAÊN THAÏC SÓ KINH TEÁ NGÖÔØI HÖÔÙNG DAÃN KHOA HOÏC PGS.TS.VOÕ VAÊN NHÒ TP.HOÀ CHÍ MINH – NAÊM 2007
  2. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á ¶ Muïc Luïc · ™ \ Lôøi môû ñaàu [ ™ \ Lôøi caûm ôn [ Chöông 1 : Toång Quan Veà Keá Toaùn & Toå Chöùc Coâng Taùc Keá Toaùn ÔÛ Doanh Nghieäp Nhoû & Vöøa HI 1.1. Toång quan veà keá toaùn ......................................................................... Trang 01 1.1.1. Baûn chaát cuûa keá toaùn ....................................................................... Trang 01 • Keá toaùn laø moät ngoân ngöõ........................................................... Trang 01 • Keá toaùn laø moät hoà sô lòch söû ...................................................... Trang 01 • Keá toaùn laø moät heä thoáng thoâng tin............................................. Trang 02 • Keá toaùn laø moät haøng hoùa ........................................................... Trang 02ù 1.1.2. Vai troø cuûa keá toaùn.......................................................................... Trang 02 ¾ Caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp ....................................................... Trang 03 ¾ Chuû sôû höõu ...................................................................................... Trang 03 ¾ Caùc nhaø cho vay vaø cung caáp haøng hoaù dòch vuï............................. Trang 04 ¾ Caùc nhaø ñaàu tö ................................................................................ Trang 04 ¾ Caùc cô quan thueá ............................................................................. Trang 04 ¾ Caùc cô quan Nhaø nöôùc .................................................................... Trang 04 1.1.3. Phaân bieät keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò.............................. Trang 04 .Keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò ............................................. Trang 04 Söï khaùc nhau vaø gioáng nhau giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò ...... ......................................................................................................... Trang 05 • Söï gioáng nhau....................................................................... Trang 05 • Söï khaùc nhau ........................................................................ Trang 05 • Keá toaùn taøi chính, keá toaùn toång hôïp vaø keá toaùn chi tieát....... Trang 08 1.2. Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp nhoû & vöøa .............. ................................................................................................................... Trang 08 1.2.1. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán toå chöùc coâng taùc keá toaùn .................... Trang 08 AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng kinh doanh ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn ......................................................................................................... Trang 09 AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng phaùp lyù ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn ........ ......................................................................................................... Trang 09 1.2.2. Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn ................................................. Trang 09 1.2.2.1. Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn cung caáp ................................... Trang 09 U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 1
  3. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn taøi chính cung caáp ......................... Trang 09 Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn quaûn trò cung caáp........................... Trang 11 1.2.2.2. Toå chöùc vaän duïng caùc boä phaän caáu thaønh heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp ........................................................................................ Trang 13 Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn .................................... Trang 13 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn ............................... Trang 13 Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä soå keá toaùn .............................................. Trang 13 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng baùo caùo taøi chính................................ Trang 14 1.2.2.3. Toå chöùc boä maùy keá toaùn ............................................................ Trang 15 Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn taäp trung ................................. Trang 15 Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaân taùn ................................. Trang 16 Hình thöùc toå chöùc coâng taùc keá toaùn vöøa taäp trung, vöøa phaân taùn ... Trang 17 1.2.2.4. Toå chöùc heä thoáng thoâng tin keá toaùn ........................................... Trang 18 1.2.2.5. Toå chöùc phaân tích hoaït ñoäng kinh doanh trong doanh nghieäp... Trang 19 1.2.2.6. Kieåm tra keá toaùn vaø kieåm toaùn noäi boä ...................................... Trang 19 1.2.2.7. Toå chöùc trang bò cô sôû vaät chaát – kyû thuaät phuïc vuï cho coâng taùc keá toaùn ................................................................................................... Trang 20 Chöông 2 : Thöïc Traïng Coâng Taùc Keá Toaùn ÔÛ Doanh Nghieäp Nhoû & Vöøa ÔÛ Vieät Nam HI 2.1. Tình hình chung veà doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam............ Trang 21 2.1.1. Tieâu chuaån xaùc ñònh........................................................................ Trang 21 2.1.2. Vai troø cuûa doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam......................... Trang 21 2.1.3. Tình hình hoaït ñoäng vaø quaûn lyù ôû caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam................................................................................................. Trang 23 2.2. Tình hình thöïc hieän coâng taùc keá toaùn ôû caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam......................................................................................... Trang 25 2.2.1. Cheá ñoä keá toaùn aùp duïng.................................................................. Trang 25 A. Cheá ñoä keá toaùn ban haønh theo Quyeát ñònh 48/2006/QÑ-BTC .. Trang 25 B. Cheá ñoä keá toaùn ban haønh theo Quyeát ñònh 15/QÑ-BTC ........... Trang 27 2.2.2. Tình hình vaän duïng caùc boä phaän caáu thaønh heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp ......................................................................................................... Trang 29 Tổ chức vận dụng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn.................................... Trang 29 Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn ............................................ Trang 34 Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä soå keá toaùn .............................................. Trang 38 Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä baùo caùo taøi chính ................................... Trang 39 2.2.3. Toå chöùc boä maùy keá toaùn ................................................................. Trang 40 U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 2
  4. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á 2.2.4. Toå chöùc heä thoáng thoâng tin keá toaùn – thöïc traïng öùng duïng coâng ngheä thoâng tin .................................................................................................... Trang 42 2.2.5. Caùc nhöôïc ñieåm vaø nhöõng vaán ñeà caàn löu yù .................................. Trang 44 Chöông 3 : Xaùc Laäp Moâ Hình Toå Chöùc Coâng Taùc Keá Toaùn Cho Doanh Nghieäp Nhoû Vaø Vöøa ÔÛ Vieät Nam HI 3.1. Quan ñieåm xaùc laäp moâ hình............................................................ Trang 48 3.1.1. Keát hôïp chaët cheõ giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò ......... Trang 48 3.1.2. Vaän duïng coù choïn loïc Cheá ñoä keá toaùn hieän haønh .......................... Trang 49 3.1.3. ÖÙng duïng coù hieäu quaû coâng ngheä thoâng tin.................................... Trang 50 3.2. Moâ hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa ôû Vieät Nam................................................................................................. Trang 52 3.2.1. Xaùc laäp heä thoáng thoâng tin keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò .. Trang 52 3.2.2. Heä thoáng thu thaäp xöû lyù vaø toång hôïp thoâng tin ............................... Trang 53 3.2.3. Thieát keá heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ................................................ Trang 55 ™ Söï caàn thieát vaø lôïi ích cuûa heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ................... Trang 55 ™ Caùc caáu phaàn cuûa moät heä thoáng kieåm soaùt noäi boä theo COSO ...... Trang 55 ™ Ñeå heä thoáng kieåm soaùt noäi boä hoaït ñoäng coù hieäu quaû ................... Trang 56 3.2.4. Toå chöùc boä maùy keá toaùn ................................................................. Trang 60 3.3. Lôïi ích chuû yeáu cuûa moät heä thoáng keá toaùn vöõng maïnh .................. Trang 61 3.3.1. Phoøng keá toaùn hoaït ñoäng hieäu quaû vaø ñaùng tin caäy ....................... Trang 61 Giaûm sai soùt nhôø quy trình keá toaùn roõ raøng .................................... Trang 61 Soá lieäu ñaùng tin caäy hôn nhôø chính saùch keá toaùn roõ raøng............... Trang 61 Giaûi phoùng thôøi gian cho caáp laõnh ñaïo keá toaùn .............................. Trang 61 3.3.2. Kieåm soaùt noäi boä ............................................................................. Trang 62 Phaùt hieän gian laän vaø troäm caép ....................................................... Trang 62 Taùch bieät nhieäm vuï ......................................................................... Trang 62 3.3.3. Heä thoáng chi phí.............................................................................. Trang 62 Tìm ra nguyeân nhaân laõi loã............................................................... Trang 62 Ñònh giaù hieäu quaû............................................................................ Trang 62 Tìm ra lónh vöïc giaûm chi phí ........................................................... Trang 63 3.3.4. Thoâng tin quaûn trò............................................................................ Trang 63 Cung caáp thoâng tin quaûn trò höõu ích vaø mang tính caäp nhaät cho ban laõnh ñaïo doanh nghieäp ............................................................................ Trang 63 Cung caáp thoâng tin ñaùnh giaù keát quaû coâng vieäc ............................. Trang 63 Döï toaùn vaø laäp keá hoaïch taøi chính .................................................. Trang 64 3.3.5. Thueá ................................................................................................ Trang 64 3.3.6. Huy ñoäng voán .................................................................................. Trang 64 U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 3
  5. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Giaù trò phuï troäi................................................................................. Trang 64 Vay voán ngaân haøng deã hôn ............................................................. Trang 64 3.4. Moät soá kieán nghò ............................................................................. Trang 65 3.4.1. Moät soá kieán nghò ñoái vôùi Nhaø nöôùc ................................................ Trang 65 Höôùng daãn vaø khuyeán khích vieäc thöïc hieän coâng taùc keá toaùn quaûn trò trong caùc doanh nghieäp .................................................................................. Trang 65 Caàn coù chính saùch hoã trôï cho doanh nghieäp vaän duïng tin hoïc ....... Trang 66 Thoáng nhaát cheá ñoä keá toaùn aùp duïng cho doanh nghieäp .................. Trang 67 Heä thoáng hoùa vaø ñôn giaûn chuaån möïc keá toaùn ñoái vôùi caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa.........................................................................................Trang 68 Hoaøn thieän cheá ñoä keá toaùn cho caùc lónh vöïc ñaëc thuø ...................... Trang 68 3.4.2. Moät soá kieán nghò ñoái vôùi Doanh Nghieäp ........................................ Trang 69 Chuù troïng heä thoáng kieåm soaùt noäi boä ............................................. Trang 69 Chuù troïng heä thoáng thoâng tin keá toaùn quaûn trò................................ Trang 70 Chuù troïng ñaàu tö cho öùng duïng tin hoïc vaøo quaûn lyù keá toaùn .......... Trang 71 Keát Luaän Taøi Lieäu Tham Khaûo U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 4
  6. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Phuï Luïc Phuï luïc 01 : Danh muïc heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Phuï luïc 02 : Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc keá toaùn Nhaät Kyù – Soå Caùi Phuï luïc 03 : Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc toaùn Nhaät kyù Chung Phuï luïc 04 : Trình töï ghi soå keá toaùn theo hình thöùc keá toaùn Chöùng töø ghi soå Phuï luïc 05 : Trình töï ghi soå keá toaùn theo Hình thöùc keá toaùn treân maùy vi tính Phuï luïc 06 : Baûng Caân Ñoái Keá Toaùn (theo Quyeát Ñònh 48/QÑ-BTC) Phuï luïc 07 : Baùo Caùo Keát Quaû HÑKD (theo Quyeát Ñònh 48/QÑ-BTC) Phuï luïc 08 : Thuyeát Minh BCTC (theo Quyeát Ñònh 48/QÑ-BTC) Phuï luïc 09 : Baûng Caân Ñoái Taøi Khoaûn (theo Quyeát Ñònh 48/QÑ-BTC) Phuï luïc 10 : Baùo Caùo Löu Chuyeån Tieàn Teä (theo Quyeát Ñònh 48/QÑ-BTC) U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 5
  7. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Lôø i Môû Ñaà u Neàn kinh teá thò tröôøng Vieät Nam ñang ôû giai ñoaïn ñaàu phaùt trieån vôùi tính ña daïng veà loaïi hình hoaït ñoäng, veà moâ hình toå chöùc, veà sôû höõu voán vaø phong phuù veà caùc daïng hoaït ñoäng. Beân caïnh ñoù Vieät Nam ñang hoäi nhaäp kinh teá quoác teá vaø khu vöïc ngaøy caøng saâu roäng vôùi vieäc ñaõ vaø ñang laø thaønh vieân cuûa toå chöùc kinh teá – thöông maïi theá giôùi (WTO). Trong ñoù chuùng ta khoâng theå khoâng keå ñeán söï ñoùng goùp tích cöïc cuûa caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa hieän nay trong vieäc huy ñoäng nguoàn voán ñaàu tö trong daân chuùng, nhanh choùng ñaùp öùng ñöôïc caùc thay ñoåi cuûa neàn kinh teá, goùp phaàn giöõ gìn vaø phaùt trieån caùc ngaønh ngheà truyeàn thoáng, ñoàng thôøi cuõng raát naêng ñoäng trong vai troø phaùt trieån caùc ngaønh coâng nghieäp phuï trôï. Ñeå ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu quaûn lyù môùi cuûa neàn kinh teá thì heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp Vieät Nam vaø ñaëc bieät laø caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa, caàn ñöôïc ñoåi môùi caên baûn, toaøn dieän vaø trieät ñeå. Trong naêm 2006 vöøa qua, Boä Taøi Chính ñaõ ban haønh Cheá ñoä keá toaùn doanh nghieäp theo Quyeát ñònh 15/QÑ-BTC vaø Cheá ñoä keá toaùn cho caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa theo Quyeát ñònh 48/QÑ-BTC treân cô sôû 26 Chuaån möïc keá toaùn ñaõ ñöôïc ban haønh. Cheá ñoä keá toaùn môùi ra ñôøi laø moät böôùc ñoåi môùi, thoûa maõn nhu caàu cuûa neàn kinh teá thò tröôøng vaø yeâu caàu quaûn lyù cuûa caùc doanh nghieäp. Tuy nhieân trong quaù trình hoaït ñoäng, vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa vôùi nhieàu lyù do khaùc nhau töø vieäc baûn thaân Cheá ñoä keá toaùn aùp duïng cho caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa chöa phuø hôïp, chöa ñaùp öùng ñöôïc yeâu caàu quaûn lyù ngaøy caøng phaùt trieån cuûa caùc doanh nghieäp, cho ñeán nguyeân nhaân chuû quan veà phía caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa do thieáu yù thöùc chaáp haønh Cheá ñoä quaûn lyù kinh teá cuûa Nhaø nöôùc, hoaëc do haïn cheá veà trình ñoä toå chöùc, nghieäp vuï cuûa boä maùy keá toaùn, daãn ñeán tình traïng coøn nhieàu vaán ñeà veà maët toå chöùc coâng taùc keá toaùn phaûi tieáp tuïc söûa ñoåi ñeå hoaøn thieän hôn nöõa trong caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa. Xuaát phaùt töø nhöõng nhaän ñònh veà thöïc traïng cuûa vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn taïi caùc doanh nghieäp nhoû vaø vöøa, toâi muoán trình baøy moät soá yù kieán, bieän phaùp ñeå Cheá ñoä keá toaùn ñöôïc vaän duïng toát ñoái vôùi caùc doanh nghieäp naøy. Luaän vaên ñöôïc thöïc hieän goàm 71 trang chính, vôùi boá cuïc goàm 3 chöông : Chöông 1 : Toång quan veà keá toaùn vaø toå chöùc coâng taùc keá toaùn ôû caùc DNNVV Chöông 2 : Thöïc traïng coâng taùc keá toaùn ôû DNNVV ôû Vieät Nam Chöông 3 : Xaùc laäp moâ hình toå chöùc coâng taùc keá toaùn cho caùc DNNVV ôû Vieät Nam ^] U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 6
  8. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Chöông 1 : Toång Quan Veà Keá Toaùn & Toå Chöùc Coâng Taùc Keá Toaùn ÔÛ Doanh Nghieäp Nhoû & Vöøa HI 1.1. Toång quan veà keá toaùn 1.1.1. Baûn chaát cuûa keá toaùn Keá toaùn ñöôïc xem nhö laø hoaït ñoäng dòch vuï. Chöùc naêng cuûa keá toaùn laø cung caáp thoâng tin ñònh löôïng, chuû yeáu coù baûn chaát taøi chính veà caùc toå chöùc kinh teá maø laø ñoái töôïng cuûa caùc quyeát ñònh kinh teá ñeå coù söï löïa choïn hôïp lyù giöõa caùc phöông aùn haønh ñoäng khaùc nhau. • Keá toaùn laø moät ngoân ngöõ Keá toaùn ñöôïc nhaän thöùc laø moät ngoân ngöõ kinh doanh. Ñoù laø moät phöông tieän truyeàn ñaït thoâng tin veà doanh nghieäp. Nhaän thöùc keá toaùn laø moät ngoân ngöõ kinh doanh vì keá toaùn coù raát nhieàu thöù phuø hôïp vôùi ngoân ngöõ. Caùc hoaït ñoäng kinh doanh khaùc nhau cuûa moät doanh nghieäp ñöôïc baùo caùo treân caùc baùo caùo keá toaùn baèng ngoân ngöõ keá toaùn, cuõng gioáng nhö tin töùc ñöôïc ñoïc baùo caùo treân caùc tôø baùo chí vaø caùc phöông tieän truyeàn tin khaùc. Nhaän thöùc keá toaùn laø moät ngoân ngöõ ñaõ ñöôïc Hoäi ngheà nghieäp veà keá toaùn cuûa nhieàu nöôùc thöøa nhaän. Bôûi vì giöõa ngoân ngöõ vaø keá toaùn coù nhieàu ñieåm töông ñoàng tieàm aån. Ngoân ngöõ cuûa keá toaùn ñöôïc chuyeån theå töø ngoân ngöõ chung thaønh nhöõng kyù hieäu cuûa keá toaùn, saép xeáp theo moät heä thoáng coù caên cöù vaø moâ phoûng theo moät soá nguyeân taéc nhaát ñònh. Söï saép xeáp naøy cuûa caùc kyù hieäu ñöôïc goïi laø ngoân ngöõ, vaø caùc nguyeân taéc taùc ñoäng ñeán caùc kieåu maãu vaø coâng duïng caùc kyù hieäu ñoù hình thaønh vaên phaïm cuûa ngoân ngöõ ñoù. • Keá toaùn laø moät hoà sô lòch söû Nhìn chung keá toaùn ñöôïc xem laø phöông tieän cung caáp thoâng tin lòch söû cuûa moät toå chöùc vaø caùc giao dòch cuûa noù vôùi caùc moâi tröôøng xung quanh noù. Ñoái vôùi ngöôøi sôû höõu hay ñoái vôùi caùc coå ñoâng cuûa moät doanh nghieäp, caùc hoà sô keá toaùn cung caáp lòch söû veà traùch nhieäm quaûn lyù caùc nguoàn löïc cuûa chuû sôû höõu. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 7
  9. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á • Keá toaùn laø moät heä thoáng thoâng tin Keá toaùn luoân luoân ñöôïc xem laø moät heä thoáng thoâng tin. Noù ñöôïc cho laø moät quaù trình noái keát moät nguoàn thoâng tin, moät keânh thoâng tin (thöôøng do keá toaùn vieân thöïc hieän) vôùi taäp hôïp nhöõng nguoàn nhaän thoâng tin (nhöõng ngöôøi söû duïng). Theo quan ñieåm keá toaùn laø moät heä thoáng thoâng tin, keá toaùn coù theå hieåu laø “quaù trình maõ hoaù caùc quan saùt theo ngoân ngöõ cuûa keá toaùn thaønh caùc kyù hieäu qua caùc baùo caùo cuûa heä thoáng ñoù vaø giaûi maõ chuùng ñeå truyeàn ñaït caùc keát quaû ñoù”. Quan ñieåm naøy nhaán maïnh ñeán vieäc nhaän thöùc vaø truyeàn ñaït thoâng tin keá toaùn. Tröôùc heát, giaû thuyeát keá toaùn laø heä thoáng ño löôøng chính thöùc duy nhaát trong moät toå chöùc. Sau ñoù, noù naâng cao khaû naêng thieát keá moät heä thoáng keá toaùn tuyø yù, ñuû khaû naêng ñeå cung caáp caùc thoâng tin höõ ích cho nguoàn caàn söû duïng thoâng tin. • Keá toaùn laø moät haøng hoaù Keá toaùn cuõng ñöôïc xem laø moät loaïi haøng hoaù sinh ra töø moät hoaït ñoäng kinh teá. “Bôûi vì keá toaùn cung caáp nhöõng thoâng tin höõu ích cho caùc ñoái töôïng caàn söû duïng thoâng tin khaùc nhau. Ngöôøi nhaän thoâng tin coù theå ra quyeát ñònh saùng suoát vaø hieäu quaû hôn, thay vì neáu khoâng coù thoâng tin, muoán coù ñöôïc caùc thoâng tin caàn coù chi phí boû ra, ngöôøi söû duïng thoâng tin naøy phaûi nhaän dieän ñöôïc keát quaû cuûa thoâng tin laøm thay ñoåi caùc quyeát ñònh so vôùi chi phí ñeå coù ñöôïc thoâng tin. Toùm laïi muoán söû duïng ñöôïc thoâng tin cuûa keá toaùn, phaûi hieåu ñöôïc baûn chaát, thoâng leä cuûa vieäc ñònh löôïng thoâng tin vaø caùc thuoäc tính cuûa thoâng tin kinh teá maø keá toaùn cung caáp lyù thuyeát vaø thöïc haønh cuûa quaù trình ra quyeát ñònh, vaø caàn nhaän dieän ñöôïc caùc ñoái töôïng khaùc nhau coù nhu caàu söû duïng thoâng tin keá toaùn khaùc nhau. 1.1.2. Vai troø cuûa keá toaùn Vai troø cuûa keá toaùn laø taïo ra thoâng tin veà söï kieän kinh teá phaùt sinh töø caùc hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp trong moâi tröôøng cuûa noù. Keát quaû cuûa keá toaùn ñöôïc trình baøy toát nhaát bôûi moâ hình thoâng tin, vaø ñöôïc saép xeáp treân caùc baùo caùo taøi chính, vôùi nhöõng ghi chuù giaûi trình cuûa quaù trình laäp baùo caùo taøi chính vaø nhöõng thoâng tin khaùc cuûa doanh nghieäp ñaõ ñöôïc kieåm toaùn theo nghóa kieåm toaùn vieân ñaõ phaùn xeùt ñoäc laäp ñeå chöùng nhaän söï vieäc nhöõng baùo caùo naøy trình baøy trung thöïc vôùi tình hình vaø keát quaû cuûa doanh nghieäp vaø phuø hôïp vôùi nguyeân taéc keá toaùn ñöôïc thöøa nhaän chung. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 8
  10. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Caùc thoâng tin cuûa keá toaùn ñöôïc taïo ra nhaèm giuùp cho nhöõng ngöôøi coù nhu caàu söû duïng thoâng tin khaùc nhau. Khaùi quaùt nhu caàu thoâng tin keá toaùn cuûa töøng nhoùm ñoái vôùi töøng quyeát ñònh qua baûng sau : Nhoùm söû duïng Quyeát ñònh coù nhu caàu thoâng tin Nhaø quaûn trò Xaùc ñònh trình ñoä vaø hieäu quaû ñeå ñieàu haønh HÑKD Coå ñoâng Mua, baùn hoaëc naém göûi coå phieáu Chuû nôï Taêng, giaûm hoaëc giöõ nguyeân tín duïng Nhaân vieân Ñeä trình yeâu caàu taêng löông, thay ñoåi vieäc laøm Chính quyeàn Tính thueá, ñaùnh giaù aûnh höôûng cuûa DN ñeán moâi tröôøng KD Khaùch haøng Mua saûn phaåm cuûa doanh nghieäp vaø cung caáp dòch vuï… ¾ Caùc nhaø quaûn trò doanh nghieäp Bao goàm caùc caáp ñoä quaûn trò khaùc nhau trong doanh nghieäp, laø nhöõng ngöôøi tröïc tieáp ñieàu haønh hoaït ñoäng kinh doanh. Hoï söû duïng thoâng tin veà keá toaùn ñeá xaùc ñònh muïc tieâu kinh doanh, ñeà ra caùc quyeát ñònh ñeå thöïc hieän, ñaùnh giaù thöïc hieän muïc tieâu vaø ñieàu chænh neáu thaáy caàn thieát ñeå hoaït ñoäng kinh doanh cuûa hoï ñaït hieäu quaû cao hôn. Vai troø cuûa keá toaùn trong vieäc cung caáp thoâng tin cho caùc nhaø quaûn trò laø nhaèm lieân keát caùc quaù trình quaûn lyù vôùi nhau vaø lieân keát doanh nghieäp vôùi moâi tröôøng beân ngoaøi. ¾ Chuû sôû höõu Laø nhöõng ngöôøi coù quyeàn sôû höõu vôùi voán hoaït ñoäng kinh doanh cuûa doanh nghieäp (nhö coå ñoâng, ngöôøi goùp voán lieân doanh, Nhaø nöôùc trong caùc doanh nghieäp quoác doanh vaø coâng ty coå phaàn…), hoï quan taâm ñeán lôïi töùc sinh ra töø voán kinh doanh, vì nay laø caên cöù ñeå hoï ñöa ra caùc quyeát ñònh caàn thieát, bao goàm caû quyeát ñònh phaân chia lôïi töùc cho hoï. Ñoàng thôøi qua vieäc xem xeùt thoâng tin treân baùo caùo keá toaùn, hoï coù theå ñaùnh giaù naêng löïc traùch nhieäm cuûa caùc boä phaän quaûn lyù ôû doanh nghieäp laø toát hay xaáu. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 9
  11. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á ¾ Caùc nhaø cho vay vaø cung caáp haøng hoaù dòch vuï Caùc ngaân haøng, caùc toå chöùc taøi chính cuõng nhö caùc nhaø cung caáp haøng hoaù dòch vuï tröôùc khi cho vay hoaëc cung caáp ñeàu coù nhu caàu thoâng tin veà khaû naêng thanh toaùn cuûa doanh nghieäp nhö theá naøo. Nghóa laø doanh nghieäp ñaõ coù ñuû khaû naêng chi traû hay khoâng. Ñeå coù ñöôïc thoâng tin naøy, hoï phaûi söû duïng thoâng tin cuûa keá toaùn. ¾ Caùc nhaø ñaàu tö Caùc nhaø ñaàu tö laø ngöôøi cung caáp voán cho toå chöùc hoaït ñoäng kinh doanh vôùi hy voïng thu ñöôïc lôïi töùc treân voán ñaàu tö. Hoï luoân luoân muoán ñaàu tö vaøo nôi naøo coù tyû leä hoaøn voán cao nhaát vaø thôøi gian ngaén nhaát. Do vaäy, tröôùc khi ñaàu tö hoï caàn thoâng tin veà tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp ñeå qua ñoù nghieân cöùu, phaân tích, ñaùnh giaù roài ñi ñeán quyeát ñònh. ¾ Caùc cô quan thueá Caùc cô quan thueá ñòa phöông vaø trung öông döïa vaøo taøi lieäu cuûa keá toaùn ñeå tính thueá, ñaëc bieät laø thueá thu nhaäp. Caùc cô quan thueá thöôøng laáy soá lieäu lôïi töùc ñöôïc theå hieän treân baùo caùo keá toaùn tröø ñi caùc khoaûn mieãn giaûm thueá theo luaät ñònh ñeå xaùc ñònh lôïi töùc chòu thueá. ¾ Caùc cô quan Nhaø nöôùc Caùc cô quan Nhaø nöôùc caàn soá lieäu keá toaùn cuûa doanh nghieäp ñeå toång hôïp cho ngaønh, ñòa phöông vaø treân cô sôû ñoù phaân tích ñaùnh giaù nhaèm ñònh ra caùc chính saùch kinh teá thích hôïp ñeå thuùc ñaåy saûn xuaát kinh doanh vaø ñieàu haønh kinh teá vó moâ. 1.1.3. Phaân bieät keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò Keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò Keá toaùn quaûn trò laø boä phaän keá toaùn chæ cung caáp soá lieäu ñeå söû duïng trong phaïm vi noäi boä doanh nghieäp vôùi muïc ñích kieåm tra vaø ñieàu haønh hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 10
  12. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Coøn Keá toaùn taøi chính laø boä phaän keá toaùn chuû yeáu cung caáp thoâng tin cho caùc ñoái töôïng ôû beân ngoaøi doanh nghieäp vôùi muïc ñích kieåm soaùt hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp. Söï khaùc nhau vaø gioáng nhau giöõa keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn quaûn trò • Söï gioáng nhau - Keá toaùn quaûn trò vaø Keá toaùn taøi chính ñeàu ñeà caäp ñeán caùc nghieäp vuï kinh teá phaùt sinh hoaëc caùc söï kieän kinh teá cuûa doanh nghieäp, caû hai ñeàu coù yeâu caàu ñònh löôïng caùc keát quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh vaø ñeàu nhaèm thoaû maõn hai muïc tieâu cô baûn cuûa doanh nghieäp ñoù laø lôïi nhuaän vaø khaû naêng traû nôï. Vì vaäy caû hai ñeàu quan taâm ñeán thu nhaäp, chi phí, taøi saûn, nguoàn voán vaø quaù trình löu chuyeån tieàn cuûa doanh nghieäp. - Keá toaùn quaûn trò vaø Keá toaùn taøi chính ñeàu ñöôïc ghi cheùp döïa treân cô sôû heä thoáng ghi cheùp ban ñaàu cuûa keá toaùn, vaø ñeàu caàn caùc thoâng taùc nghieäp chuaån xaùc. Heä thoáng naøy laø cô sôû ñeå Keá toaùn taøi chính soaïn thaûo caùc Baùo caùo taøi chính cung caáp cho nhaø quaûn trò vaø caùc thaønh phaàn beân ngoaøi doanh nghieäp. Ñoái vôùi Keá toaùn quaûn trò, heä thoáng ñoù cuõng laø cô sôû ñeå vaän duïng, xöû lyù nhaèm taïo ra thoâng tin thích hôïp cung caáp cho nhaø quaûn trò caùc caáp trong doanh nghieäp. Neáu laøm khaùc ñi, töùc laø doanh nghieäp phaûi yeâu caàu hai heä thoáng thu thaäp soá lieäu, vaø nhö vaäy vieäc keát luaän heä thoáng naøo ñuùng seõ laø moät coâng vieäc nan giaûi, phi khoa hoïc maø laïi hao toán thôøi gian, coâng söùc, - Keá toaùn quaûn trò vaø Keá toaùn taøi chính ñeàu coù moái lieân heä traùch nhieäm cuûa caùc nhaø quaûn lyù. Keá toaùn quaûn trò bieåu hieän traùch nhieäm cuûa caùc nhaø quaûn lyù caùc caáp beân trong doanh nghieäp. Keá toaùn taøi chính bieåu hieän traùch nhieäm cuûa nhaø quaûn trò caáp cao nhaát. • Söï khaùc nhau - Veà muïc ñích : ƒ Keá toaùn quaûn trò coù muïc ñích cung caáp thoâng tin keá toaùn höõu ích cho nhöõng nhaø quaûn lyù trong noäi boä doanh nghieäp theo caùc caáp ñoä quaûn lyù. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 11
  13. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á ƒ Keá toaùn taøi chính coù muïc ñích laø cung caáp thoâng tin keá toaùn höõu ích cho caùc chuû theå beân ngoaøi doanh nghieäp. - Veà ñoái töôïng phuïc vuï : ƒ Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin veà keá toaùn quaûn trò laø caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp (Hoäi ñoàng quaûn trò, Ban giaùm ñoác). ƒ Ñoái töôïng söû duïng thoâng tin veà keá toaùn taøi chính laø caùc nhaø quaûn lyù doanh nghieäp vaø caùc ñoái töôïng beân ngoaøi doanh nghieäp (Nhaø ñaàu tö, ngaân haøng, cô quan thueá, cô quan taøi chính, cô quan thoáng keâ, nhaø cung caáp vaät tö, ngöôøi lao ñoäng). - Veà ñaëc ñieåm cuûa thoâng tin : ƒ Keá toaùn quaûn trò nhaán maïnh ñeán söï thích hôïp vaø tính linh hoaït cuûa soá lieäu, thoâng tin ñöôïc toång hôïp phaân tích theo nhieàu goùc ñoä khaùc nhau. Thoâng tin ít chuù troïng ñeán söï chính xaùc maø mang tính chaát phaûn aùnh xu höôùng bieán ñoäng, coù tính döï baùo vì vaäy thoâng tin keá toaùn quaûn trò phuïc vuï cho vieäc xaây döïng caùc keá hoaïch kinh doanh, thoâng tin ñöôïc theo doõi döôùi hình thaùi giaù trò vaø hình thaùi hieän vaät. Ví duï : keá toaùn vaät tö ngoaøi vieäc theo doõi giaù trò cuûa vaät tö coøn phaûi theo doõi soá löôïng vaät tö. ƒ Keá toaùn taøi chính phaûn aùnh thoâng tin xaûy ra trong quaù khöù ñoøi hoûi coù tính khaùch quan vaø coù theå kieåm tra ñöôïc. Thoâng tin chæ ñöôïc theo doõi döôùi hình thaùi giaù trò. - Veà nguyeân taéc cung caáp thoâng tin : ƒ Keá toaùn quaûn trò khoâng coù tính baét buoäc, caùc nhaø quaûn lyù ñöôïc toaøn quyeàn quyeát ñònh vaø ñieàu chænh phuø hôïp vôùi nhu caàu vaø khaû naêng quaûn lyù cuûa doanh nghieäp. ƒ Keá toaùn taøi chính phaûi toân troïng caùc nguyeân taéc keá toaùn ñöôïc thöøa nhaän vaø ñöôïc söû duïng phoå bieán, noùi caùch khaùc keá toaùn taøi chính phaûi ñaûm baûo tính thoáng nhaát theo caùc nguyeân taéc vaø chuaån möïc keá toaùn nhaát ñònh ñeå moïi ngöôøi coù caùch hieåu gioáng nhau veà thoâng tin keá toaùn, ñaëc bieät laø baùo caùo taøi chính U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 12
  14. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á vaø keá toaùn taøi chính phaûi tuaân thuû caùc quy ñònh cuûa phaùp luaät hieän haønh, ñaëc bieät laø nhöõng yeâu caàu veà quaûn lyù taøi chính vaø caùc yeâu caàu cuûa xaõ hoäi thoâng qua vieäc coâng boá nhöõng soá lieäu mang tính baét buoäc. - Veà phaïm vi cuûa thoâng tin : ƒ Phaïm vi thoâng tin cuûa keá toaùn quaûn trò lieân quan ñeán vieäc quaûn lyù treân töøng boä phaän (phaân xöôûng, phoøng ban) cho ñeán töøng caù nhaân coù lieân quan. ƒ Phaïm vi thoâng tin cuûa keá toaùn taøi chính lieân quan ñeán vieäc quaûn lyù taøi chính treân quy moâ toaøn doanh nghieäp. - Veà kyø baùo caùo : ƒ Keá toaùn quaûn trò coù kyø laäp baùo caùo nhieàu hôn : coù theå laø quyù, naêm, thaùng, tuaàn, ngaøy. ƒ Keá toaùn taøi chính coù kyø laäp baùo caùo laø quyù, naêm. - Veà moái quan heä vôùi caùc moân khoa hoïc khaùc : ƒ Keá toaùn taøi chính ít coù moái quan heä vôùi caùc moân khoa hoïc khaùc. ƒ Do thoâng tin keá toaùn quaûn trò ñöôïc cung caáp ñeå phuïc vuï cho chöùc naêng quaûn lyù, neân ngoaøi vieäc döïa vaøo heä thoáng ghi cheùp ban ñaàu cuûa keá toaùn taøi chính thì keá toaùn quaûn trò coøn phaûi keát hôïp vaø söû duïng noäi dung cuûa nhieàu moân khoa hoïc khaùc nhö : Kinh teá hoïc, Thoáng keâ kinh teá, Toå chöùc quaûn lyù doanh nghieäp, Quaûn trò ñaàu tö… ñeå toång hôïp vaø xöù lyù thoâng tin. - Veà tính baét buoäc theo luaät ñònh : ƒ Keá toaùn quaûn trò khoâng coù tính baét buoäc ƒ Keá toaùn taøi chính coù tính baét buoäc theo luaät ñònh. Nghóa laø soå saùch baùo caùo cuûa keá toaùn taøi chính ôû moïi doanh nghieäp ñeàu phaûi baét buoäc thoáng nhaát, neáu khoâng ñuùng hoaëc khoâng haïch toaùn ñuùng cheá ñoä thì baùo caùo ñoù seõ khoâng ñöôïc chaáp nhaän. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 13
  15. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á - Caùc baùo caùo keá toaùn chuû yeáu : ƒ Caùc baùo caùo chuû yeáu cuûa keá toaùn taøi chính bao goàm : Baûng caân ñoái keá toaùn, Baùo caùo keát quaû kinh doanh, Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä, Thuyeát minh baùo caùo taøi chính. ƒ Caùc baùo caùo chuû yeáu cuûa keá toaùn quaûn trò bao goàm : Caùc baùo caùo cung caáp, döï tröõ vaät tö, haøng hoùa…, Caùc baùo caùo veà quaù trình saûn xuaát (tieán ñoä, chi phí, keát quaû), Caùc baùo caùo veà baùn haøng (chi phí giaù voán, doanh thu)… • Keá toaùn taøi chính, keá toaùn toång hôïp vaø keá toaùn chi tieát - Keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn toång hôïp : keá toaùn toång hôïp laø moät boä phaän cuûa keá toaùn taøi chính, nhaèm trình baøy caùc soá lieäu baùo caùo mang tính toång hôïp veà tình hình taøi saûn, doanh thu, chi phí vaø keát quaû saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp trong moät kyø keá toaùn vaøo moät thôøi ñieåm nhaát ñònh. Noùi caùch khaùc keá toaùn toång hôïp chæ lieân quan ñeán taøi khoaûn cuûa soå caùi toång hôïp vaø baùo caùo taøi chính. - Keá toaùn taøi chính vaø keá toaùn chi tieát : keá toaùn chi tieát laø moät boä phaän cuûa keá toaùn taøi chính, nhaèm chöùng minh caùc soá lieäu ghi trong taøi khoaûn toång hôïp laø ñuùng trong quaù trình ghi cheùp vaø laäp baùo caùo keá toaùn, nay cuõng laø coâng vieäc phaûi laøm tröôùc khi khoaù soå keá toaùn ñeå quyeát toaùn. Thuaät ngöõ thoâng thöôøng goïi laø ñoái chieáu giöõa toång hôïp vaø chi tieát. Ví duï nhö vieäc thöïc hieän ñoái chieáu giöõa taøi khoaûn phaûi thu vôùi soå coâng nôï chi tieát cuûa töøng khaùch haøng, ñoái chieáu taøi khoaûn phaûi traû vôùi soå chi tieát coâng nôï cuûa töøng nhaø cung caáp hay vieäc ñoái chieáu taûi khoaûn nguyeân vaät lieäu vôùi soå chi tieát vaät tö, ñoái chieáu taøi khoaûn chi phí saûn xuaát kinh doanh dôû dang vôùi theû chi tieát tính giaù thaønh saûn phaåm. 1.2. Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp nhoû & vöøa 1.2.1. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán toå chöùc coâng taùc keá toaùn Toå chöùc coâng taùc keá toaùn laø moät trong nhöõng noäi dung quan troïng trong toå chöùc quaûn lyù ôû doanh nghieäp. Toå chöùc coâng taùc keá toaùn phuø hôïp vôùi quy moâ vaø ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp khoâng chæ tieát kieäm ñöôïc chi phí maø coøn U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 14
  16. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á baûo ñaûm cung caáp thoâng tin nhanh choùng, ñaày ñuû, coù chaát löôïng phuø hôïp vôùi caùc yeâu caàu söû duïng thoâng tin cho quaûn lyù kinh doanh khaùc nhau. Caùc nhaân toá aûnh höôûng ñeán toå chöùc coâng taùc keá toaùn trong doanh nghieäp chuû yeáu laø : AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng kinh doanh ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn Moâi tröôøng kinh doanh bao goàm ñaëc ñieåm vaø lónh vöïc hoaït ñoäng, quy moâ vaø ñaëc ñieåm toå chöùc coâng taùc quaûn lyù, khaû naêng phaùt trieån vaø hoäi nhaäp cuûa doanh nghieäp taùc ñoäng tröïc tieáp ñeán toå chöùc coâng taùc keá toaùn, nhaèm thoûa maõn nhu caàu thoâng tin cho caùc ñoái töôïng söû duïng khaùc nhau coù tính ña daïng vaø môû roäng, gaén lieàn vôùi phaïm vi toaøn caàu. AÛnh höôûng cuûa moâi tröôøng phaùp lyù ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn Moâi tröôøng phaùp lyù bao goàm söï tuaân thuû luaät keá toaùn, chuaån möïc keá toaùn, cheá ñoä keá toaùn, söï tuaân thuû caùc luaät khaùc lieân quan ñeán hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp cuõng nhö söï tuaân thuû noäi quy, quy cheá cuûa cô quan chuû quaûn vaø cuûa baûn thaân doanh nghieäp, chi phoái tröïc tieáp ñeán vieäc toå chöùc coâng taùc keá toaùn, nhaèm baûo veä quyeàn lôïi chính ñaùng cho caùc ñoái töôïng söû duïng thoâng tin ña daïng ôû beân ngoaøi doanh nghieäp, trong ñoù coù caùc cô quan chöùc naêng cuûa Nhaø nöôùc. 1.2.2. Noäi dung toå chöùc coâng taùc keá toaùn 1.2.2.1. Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn cung caáp Ñaàu ra cuûa chu kyø keá toaùn laø baùo caùo taøi chính, noù laø saûn phaåm quan troïng nhaát cuûa tieán trình keá toaùn nhaèm cung caáp thoâng tin veà nhöõng thöïc theå cuï theå cho nhöõng ngöôøi söû duïng… Coù ít nhaát laø boán loaïi baùo caùo taøi chính, trong ñoù coù ba loaïi baùo caùo do keá toaùn taøi chính cung caáp vaø moät loaïi do keá toaùn quaûn trò cung caáp. Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn taøi chính cung caáp Caùc baùo caùo taøi chính laø nhöõng saûn phaåm quan troïng nhaát cuûa keá toaùn taøi chính. Noù ñöôïc trình baøy moät caùch chính xaùc vaø voâ tö nhaát veà tình hình taøi chính cuûa doanh nghieäp vaø tieán ñoä höôùng tôùi caùc muïc tieâu ñoù. Coù ít nhaát ba loaïi baùo caùo taøi chính : U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 15
  17. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á • Loaïi thöù nhaát laø baùo caùo cung caáp thoâng tin veà tình hình taøi chính vaø keát quaû hoaït ñoäng cuûa coâng ty cho nhöõng ngöôøi söû duïng beân ngoaøi chuû yeáu laø nhöõng ngöôøi ñaàu tö vaø cho vay ñeå giuùp hoï coù caâu traû lôøi cho nhöõng caâu hoûi nhö : coù neân cho coâng ty vay tieàn hay khoâng vaø soá tieàn cho vay seõ laø bao nhieâu? Coù neân giöõ laïi coå phieáu cuûa coâng ty hay neân baùn? • Loaïi thöù hai laø caùc baùo caùo veà thueá göûi cho cô quan thueá vaø chính quyeàn. • Loaïi thöù ba laø caùc baùo caùo ñaëc bieät göûi cho caùc cô quan quaûn lyù theo yeâu caàu cuûa cô quan quaûn lyù. Ba loaïi baùo caùo taøi chính naøy nhaèm ñaùp öùng cho nhu caàu giaûi quyeát caùc quan heä phaùp lyù, cung caáp thoâng tin taøi chính cuûa nhöõng ngöôøi beân ngoaøi doanh nghieäp. Caùc baùo caùo taøi chính ñöôïc laäp vaø trình baøy ít nhaát moãi naêm moät laàn vaø ñaõ ñöôïc ñònh höôùng theo yeâu caàu veà thoâng tin cuûa ngöôøi söû duïng beân ngoaøi. Baùo caùo taøi chính hình thaønh neân moät boä phaän cuûa quaù trình baùo caùo taøi chính. Moät boä baùo caùo taøi chính hoaøn chænh bao goàm : Baûng caân ñoái keá toaùn, Baùo caùo keát quaû kinh doanh, Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä vaø Baûng thuyeát minh baùo caùo. Trong ñoù : • Baûng caân ñoái keá toaùn laø baùo caùo taøi chính quan troïng nhaát trong heä thoáng baùo caùo taøi chính cuûa ñôn vò keá toaùn. Baûng caân ñoái keá toaùn laø nguoàn thoâng tin taøi chính quan troïng phuïc vuï vieäc phaân tích, ñaùnh giaù tình hình phaân boå taøi saûn, nguoàn voán, moái quan heä giöõa taøi saûn vaø nguoàn voán, phaân tích khaû naêng thanh toaùn, phaân tích caùc heä soá taøi chính : heä soá nôï, heä soá voán chuû sôû höõu. Baûng caân ñoái keá toaùn coù caùc ñaëc ñieåm : ♦ Phaûn aùnh toång quaùt tình hình taøi saûn vaø nguoàn voán theo heä thoáng caùc chæ tieâu ñöôïc quy ñònh ♦ Döôùi hình thöùc tieàn teä ♦ Taïi moät thôøi ñieåm nhaát ñònh – cuoái kyø keá toaùn • Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh laø baùo caùo toång hôïp veà doanh thu, chi phí vaø keát quaû laõi loã trong phaïm vi toaøn doanh nghieäp U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 16
  18. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á trong moät thôøi kyø nhaát ñònh nhöng coù phaân tích theo caùc hoaït ñoäng : hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, hoaït ñoäng taøi chính vaø hoaït ñoäng baát thöôøng. Ngoaøi ra coøn cung caáp moät soá thoâng tin khaùc lieân quan ñeán vieäc thöïc hieän nghóa vuï cho Nhaø nöôùc. Baùo caùo keát quaû hoaït ñoäng kinh doanh cuõng laø nguoàn thoâng tin chính cuûa quaù trình phuïc vuï cho vieäc phaân tích, ñaùnh giaù hieäu quaû hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh cuûa doanh nghieäp thoâng qua caùc chæ tieâu lieân quan ñeán tyû suaát sinh lôøi nhö ñoøn baåy kinh doanh, ñoøn baåy taøi chính, thu nhaäp moãi coå phieáu treân thò tröôøng. Ngoaøi ra caàn keát hôïp vôùi Baûng caân ñoái keá toaùn ñeå phaân tích moät soá chæ tieâu khaùc nhö hieäu suaát söû duïng voán… • Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä phaûn aùnh söï vaän ñoäng cuûa ñoàng tieàn vaøo – ra lieân quan ñeán caùc hoaït ñoäng khaùc nhau cuûa ñôn vò vaø phaân tích rieâng cho ba loaïi hoaït ñoäng : hoaït ñoäng saûn xuaát kinh doanh, hoaït ñoäng ñaàu tö vaø hoaït ñoäng taøi chính (thöïc chaát laø caùc nghieäp vuï taøi chính lieân quan ñeán tieàn). Baùo caùo löu chuyeån tieàn teä cuõng laø nguoàn thoâng tin quan troïng phuïc vuï cho vieäc ñaùnh giaù, phaân tích khaû naêng taïo ra tieàn, khaû naêng thanh toaùn, khaû naêng ñaàu tö cuûa ñôn vò qua caùc baùo caùo löu chuyeån tieàn teä lieân tuïc cuûa nhieàu kyø vaø keát hôïp baùo caùo löu chuyeån tieàn teä vôùi caùc baùo caùo taøi chính. • Ngoaøi caùc baùo caùo taøi chính neâu treân, trong heä thoáng baùo caùo taøi chính coøn coù Baûng thuyeát minh baùo caùo – laø baùo caùo ñöôïc söû duïng ñeå boå sung moät soá thoâng tin caàn thieát nhöng chöa theå hieän ñöôïc trong caùc baùo caùo taøi chính ñaõ neâu – nhöõng thoâng tin naøy giuùp cho vieäc phaân tích, ñaùnh giaù hoaït ñoäng cuûa ñôn vò töø caùc baùo caùo taøi chính ñaõ coù ñöôïc moät caùch deã daøng, ñuùng ñaén döïa treân nhöõng cô sôû thöïc tieãn ñöôïc giaûi trình cuõng nhö nhöõng kieán nghò xuaát phaùt töø naêng löïc thöïc teá vaø muïc tieâu höôùng ñeán cuûa ñôn vò. Noäi dung thoâng tin maø keá toaùn quaûn trò cung caáp Loaïi baùo caùo thöù tö bao goàm caùc baùo caùo veà quaûn trò cho nhöõng ngöôøi haèng ngaøy tröïc tieáp quaûn lyù vaø ra quyeát ñònh trong doanh nghieäp. Loaïi baùo caùo naøy thuoäc lónh vöïc cuûa keá toaùn quaûn trò soaïn thaûo nhöõng thoâng tin nhaèm giuùp nhaø quaûn trò ñöa ra quyeát ñònh neân saûn xuaát saûn phaåm naøo, caàn baùn saûn phaåm ñoù vôùi giaù bao nhieâu? U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 17
  19. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á Thoâng tin keá toaùn quaûn trò laø caùc soá lieäu taøi chính vaø soá lieäu vaät chaát veà caùc maët hoaït ñoäng, caùc quaù trình, caùc ñôn vò kinh doanh, caùc loaïi saûn phaåm, dòch vuï, khaùch haøng… cuûa moät toå chöùc. Tuyø theo chöùc naêng, nhieäm vuï cuûa töøng thaønh vieân trong toå chöùc maø keá toaùn quaûn trò seõ thieát keá vaø cung caáp thoâng tin phuø hôïp. Ví duï : • Ñoái vôùi coâng nhaân tröïc tieáp saûn xuaát hay nhaø quaûn trò caáp cô sôû nhö toå tröôûng saûn xuaát hay quaûn ñoác phaân xöôûng thì thoâng tin maø keá toaùn quaûn trò cung caáp seõ chuû yeáu laø thoâng tin soá löôïng veà caùc yeáu toá ñaàu vaøo maø hoï ñaõ söû duïng nhö soá löôïng nguyeân lieäu, vaät lieäu, thôøi gian lao ñoäng hao phí…, vaø veà keát quaû ñaït ñöôïc nhö soá löôïng saûn phaåm hoaøn thaønh, soá löôïng saûn phaåm coù khieám khuyeát phaûi laøm laïi…Thoâng tin ñöôïc cung caáp haøng ngaøy hay ngay sau moãi coâng vieäc hoaøn thaønh ñeå ngöôøi coâng nhaân töï ñaùnh giaù ñöôïc ngay nhöõng cheânh leäch giöõa thöïc hieän so vôùi ñònh möùc hoaëc vôùi thöïc hieän tröôùc ñaây. • Ñoái vôùi caáp quaûn lyù trung gian nhö giaùm ñoác caùc ñôn vò tröïc thuoäc, giaùm ñoác boä phaän… keá toaùn quaûn trò cung caáp caû thoâng tin soá löôïng laãn thoâng tin chi phí veà caùc nguoàn löïc ñaõ söû duïng vaø keát quaû ñaït ñöôïc ñeå giuùp hoï ñaùnh giaù tính hieäu quaû cuûa vieäc söû duïng caùc nguoàn löïc vaø nhaän bieát neân phaân boå caùc nguoàn löïc nhö theá naøo ñeå ñaït keát quaû cao nhaát. • Ñoái vôùi caáp quaûn lyù cao nhaát nhö Toång giaùm ñoác, UÛy vieân HÑQT… keá toaùn quaûn trò cung caáp thoâng tin phaûn aùnh khaû naêng sinh lôøi chung cuûa toaøn boä toå chöùc nhö thoâng tin veà cô hoäi thò tröôøng vaø caùc nguy cô bò caïnh tranh, thoâng tin veà söï haøi loøng cuûa khaùch haøng ñoái vôùi saûn phaåm cuõng nhö ñoái vôùi thaùi ñoä phuïc vuï haäu maõi cuûa toå chöùc vaø caùc tieán boä veà coâng ngheä coù lieân quan… Noùi caùch khaùc ôû caáp quaûn trò cao nhaát naøy, thoâng tin do keá toaùn quaûn trò cung caáp chuû yeáu laø thoâng tin coù tính chieán löôïc nhaèm ñònh höôùng caùc quyeát ñònh phaùt trieån laâu daøi cuûa toå chöùc. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 18
  20. U GVHD : PGS.TS Voõ Vaên Nhò Luaän Vaên Thaïc Só Kinh Te á 1.2.2.2. Toå chöùc vaän duïng caùc boä phaän caáu thaønh heä thoáng keá toaùn doanh nghieäp Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä chöùng töø keá toaùn Cheá ñoä chöùng töø keá toaùn ñöôïc Nhaø nöôùc quy ñònh coù tính chaát chung, lieân quan ñeán nhieàu lónh vöïc hoaït ñoäng cuõng nhö caùc thaønh phaàn kinh teá khaùc nhau. Do vaäy, caàn caên cöù vaøo quy ñònh cuûa cheá ñoä chöùng töø keá toaùn vaø ñaëc ñieåm hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp ñeå choïn löïa, xaùc ñònh caùc loaïi chöùng töø caàn phaûi söû duïng trong coâng taùc keá toaùn. Caàn löu yù beân caïnh nhöõng chöùng töø ñöôïc quy ñònh trong cheá ñoä, coøn coù nhöõng chöùng töø hoaøn toaøn mang tính chaát noäi boä, lieân quan ñeán kyû thuaät vaø phöông phaùp haïch toaùn maø doanh nghieäp caàn phaûi thieát laäp moät caùch thích öùng vôùi yeâu caàu cung caáp vaø xöû lyù thoâng tin. Toå chöùc vaän duïng heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn thoáng nhaát aùp duïng trong doanh nghieäp laø moät moâ hình phaân loaïi ñoái töôïng keá toaùn ñöôïc Nhaø nöôùc quy ñònh ñeå thöïc hieän vieäc xöû lyù thoâng tin gaén lieàn vôùi töøng ñoái töôïng keá toaùn nhaèm phuïc vuï cho vieäc toång hôïp vaø kieåm tra, kieåm soaùt. Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn ñöôïc quy ñònh chung cho nhieàu loaïi hình doanh nghieäp khaùc nhau neân doanh nghieäp caàn phaûi caên cöù vaøo ñaëc ñieåm hoaït ñoäng, yeâu caàu vaø khaû naêng quaûn lyù ñeå löïa choïn caùc taøi khoaûn phuø hôïp vaø söû duïng chuùng ñuùng theo caùc quy ñònh veà ghi cheùp trong töøng taøi khoaûn. (Heä thoáng taøi khoaûn keá toaùn ban haønh theo QÑ soá 48/QÑ-BTC – Phuï luïc 1) Toå chöùc vaän duïng cheá ñoä soå keá toaùn Toå chöùc heä thoáng soå keá toaùn toång hôïp vaø chi tieát ñeå xöû lyù thoâng tin töø caùc chöùng töø keá toaùn nhaèm phuïc vuï cho vieäc laäp baùo caùo taøi chính vaø quaûn trò cuõng nhö phuïc vuï cho kieåm tra, kieåm soaùt töøng loaïi taøi saûn, töøng loaïi nguoàn voán cuõng nhö töøng quaù trình hoaït ñoäng cuûa doanh nghieäp, coù yù nghóa raát quan troïng trong vieäc thöïc hieän caùc chöùc naêng cuûa keá toaùn. U SVTH : Lyù Minh Nguyeät ª Trang 19
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2