SKKN: Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả

Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> <br /> I. PHẦN MỞ ĐẦU<br /> <br /> 1. Lý do chọn đề tài<br /> <br /> Mỗi chúng ta đã biết chính tả là phân môn đảm nhiệm việc hình thành và phát <br /> triển cho học sinh kỹ  năng rèn chữ  viết, một kỹ  năng quan trọng hàng đầu của <br /> học sinh  ở  cấp tiểu học, cấp học đầu tiên trong trường phổ  thông. Vì học sinh <br /> phải dùng chữ  viết để  học tập và giao tiếp. Đây cũng là một công cụ  giúp học  <br /> sinh học tốt các môn học. Qua chữ viết đúng, đẹp giáo viên bồi dưỡng tình yêu <br /> tiếng Việt, hình thành thói quen giữ  gìn sự  trong sáng, giàu đẹp của tiếng Việt <br /> cho học sinh.  Ngoài ra, còn bồi dưỡng cho học sinh  một số đức tính và thái độ <br /> cần thiết trong công việc như: tính cẩn thận, chính xác; có óc thẩm mĩ, lòng tự <br /> trọng và tinh thần trách nhiệm.    <br /> <br /> Qua nhiều năm giảng dạy tôi nhận thấy chữ viết của học sinh Tiểu học nói <br /> chung đặc biệt là học sinh trường Tiểu học Tây Phong nói riêng, đã có sự đầu tư <br /> nên nhiều em viết chữ không chỉ đúng mà còn rất đẹp; trình bày bài viết sạch sẽ,  <br /> khoa học, sáng tạo. Song bên cạnh đó vẫn còn một số em viết chưa đẹp, bài viết  <br /> còn mắc nhiều lỗi chính tả, trình bày bài thiếu cẩn thận. Cụ thể hơn đối với lớp  <br /> Ba tôi chủ  nhiệm kĩ năng viết của các em chưa cao. Đa số  học sinh hoàn thành <br /> bài viết nhưng tốc  độ  chưa đồng đều. Số  em viết  đúng,  đẹp văn bản chưa <br /> nhiều. Cách trình bày bài, viết chữ  sáng tạo trong một bài văn, bài thơ  còn hạn  <br /> chế. Một số em tốc độ viết còn chậm, trình bày bài bẩn, bài viết mắc nhiều lỗi. <br /> Viết sai nhiều ở những tiếng có âm ch/tr; n/l; x/s; d/gi thanh hỏi/ thanh ngã. Đối <br /> với giáo viên chưa thực sự mạnh dạn đổi mới phương pháp dạy học; hình thức <br /> tổ  chức chưa được linh hoạt; sử dụng đồ  dùng dạy học hiệu quả chưa cao; đôi <br /> lúc còn rập khuôn, máy móc theo sách giáo khoa, theo sách tham khảo. Đây cũng <br /> là một trong những nguyên nhân làm cho học sinh chưa chủ động, tích cực trong <br /> học tập, nên chưa nâng cao được chất lượng môn Tiếng Việt nói chung và kỹ <br /> năng viết nói riêng. <br /> <br /> Là một giáo viên tôi nhận thấy mình cần phải làm như thế nào để nâng cao kĩ <br /> năng viết chính tả cho học sinh, giúp các em thuận lợi hơn trong quá trình học <br /> 1<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> tập các môn học. Nên tôi chọn đề  tài: “Một số  biện pháp giúp học sinh lớp Ba  <br /> viết đúng chính tả”.<br /> <br /> 2. Mục tiêu, nhiệm vụ của đề tài <br /> <br /> a) Mục tiêu<br /> Sử  dụng một số  biện pháp rèn kỹ  năng viết qua dạy phân môn Chính tả  để <br /> giúp học sinh viết đúng chính tả, viết đúng tốc độ, viết đẹp.<br /> <br /> b) Nhiệm vụ<br /> Nghiên cứu cơ sở lý luận của đề tài<br /> Tìm hiểu thực trạng và nguyên nhân dẫn đến tình trạng học sinh còn gặp khó <br /> khăn khi viết hoặc kỹ  năng viết chưa tốt ; đề  xuất một số  biện pháp, phương <br /> pháp giảng dạy để nâng cao kỹ năng viết, sự  ham thích học phân môn Chính tả <br /> cho học sinh trong lớp cũng như trong khối, trong trường học nói chung.<br /> <br /> 3. Đối tượng nghiên cứu<br /> <br /> Các biện pháp, phương pháp dạy học, kỹ  năg sư  phạm nhằm rèn kỹ  năng <br /> viết đúng chính tả cho học sinh.<br /> <br /> 4. Giới hạn của đề tài<br /> <br /> Các biện pháp, phương pháp nâng cao kỹ năng viết cho học sinh lớp 3, trường <br /> TH Tây Phong từ năm học 2015 – 2016 đến nay <br /> <br /> 5. Phương pháp nghiên cứu<br /> <br /> ­ Phương pháp phân tích ­ tổng hợp tài liệu<br /> ­ Phương pháp điều tra<br /> <br /> ­ Phương pháp thống kê<br /> ­ Phương pháp đàm thoại<br /> <br /> ­ Phương pháp làm mẫu<br /> ­ Phương pháp thực hành, luyện tập<br /> <br /> 2<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> ­ Phương pháp tổng kết kinh nghiệm giáo dục<br /> <br /> II. PHẦN NỘI DUNG<br /> <br /> 1. Cơ sở lý luận <br /> <br /> Người ta thường nói: Một trong những hạnh phúc lớn nhất của trẻ  là được  <br /> đến trường, được học đọc, học viết. Bởi vậy vấn đề rèn luyện chữ viết cho học <br /> sinh Tiểu học là vô cùng quan trọng và cấp thiết. Ngày nay khi công nghệ thông <br /> tin ngày càng phát triển thì việc viết chữ dần dần trở thành thứ  yếu. Tuy nhiên, <br /> đối với giáo viên, học sinh tiểu học thì việc rèn ch ữ viết vẫn chiếm một vai trò <br /> rất quan trọng, bởi lẽ  tiểu học đặt nền móng cơ  bản cho toàn bộ  quá trình học <br /> tập, rèn luyện cho học sinh những phẩm chất đạo đức tốt. Cố  vấn Phạm Văn  <br /> Đồng đã nói: “ Nét chữ  biểu hiện nết người. Dạy cho học sinh viết đúng, viết  <br /> cẩn thận, viết đẹp là góp phần rèn luyện cho các em tính cẩn thận, lòng tự trọng <br /> đối với mình cũng như với thầy và bạn đọc bài vở của mình...”<br /> Theo Sách giáo viên Tiếng Việt 3, mục tiêu của môn Tiếng Việt ở bậc Tiểu  <br /> học nói chung và mục tiêu của phân môn Chính tả nói riêng là: hình thành và phát <br /> triển  ở  học sinh các kỹ năng dùng tiếng Việt ( nghe, nói, đọc, viết) để  học tập  <br /> và giao tiếp trong các môi trường hoạt động của lứa tuổi.  Thông qua việc dạy và <br /> học tiếng Việt, góp phần rèn luyện cho học sinh các thao tác của tư  duy. Cung <br /> cấp cho học sinh những kiến thức sơ giản về xã hội, tự nhiên và con người, về <br /> văn hóa, văn học của Việt Nam và nước ngoài. Bồi dưỡng tình yêu tiếng Việt và <br /> hình thành thói quen giữ  gìn sự  trong sáng, giàu đẹp của tiếng Việt, góp phần  <br /> hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa. <br /> <br /> Phân môn Chính tả  có nhiệm vụ  cơ  bản là giúp học sinh nắm vững quy tắc  <br /> chính tả, rèn luyện kỹ  năng viết chính tả  và kỹ  năng nghe. Ngoài ra, còn bồi  <br /> dưỡng cho học sinh một số  đức tính và thái độ  cần thiết trong công việc như: <br /> tính cẩn thận, chính xác; có óc thẩm mĩ, lòng tự  trọng và tinh thần trách nhiệm. <br /> Phân môn Chính tả có một vị trí rất quan trọng  ở bậc Tiểu học bởi vì bậc Tiểu <br /> học là giai đoạn then chốt trong quá trình hình thành kĩ năng chính tả  cho học  <br /> sinh. Chính tả  được bố  trí thành một phân môn độc lập, có tiết dạy riêng trong <br /> 3<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> khi bậc trung học cơ  sở  không có. Phân môn Chính tả   ở  chương trình tiểu học  <br /> nói chung và lớp 3 nói riêng có nội dung dạy học và các hình thức luyện tập cụ <br /> thể. Hình thức luyện tập có hai kiểu bài là Chính tả  đoạn bài gồm Tập chép; <br /> Nghe ­viết; Nhớ ­ viết (kiểu bài này có độ dài trên dưới 60 chữ) và Chính tả âm <br /> vần. Nội dung các bài chính tả  âm vần là luyện viết đúng chữ  ghi tiếng có âm,  <br /> vần dễ viết sai chính tả do không nắm vững quy tắc của chữ quốc ngữ hoặc do  <br /> ảnh hưởng cách phát âm phương ngữ. Người giáo viên muốn học sinh có kĩ năng <br /> viết đúng chính tả, năng lực học tập tốt thì mỗi thầy, cô giáo cần phải nhiệt tình <br /> trong công tác giảng dạy, sử dụng phương pháp dạy học phù hợp nhằm thu hút  <br /> sự  ham học của các em. Để  từ  đó các em có thói quen ham thích học phân môn  <br /> chính tả cũng  như các môn học khác.<br /> <br /> 2. Thực trạng vấn đề nghiên cứu<br /> <br /> Trường Tiểu học Tây phong thuộc địa bàn vùng sâu, vùng xa, có 3 phân hiệu  <br /> nằm cách xa nhau. Khối Ba có 4 lớp rải đều ở  các phân hiệu, tổng số  học sinh  <br /> trên 90 em,  tỉ lệ học sinh dân tộc thiểu số chiếm trên 30% học sinh của khối. Cơ <br /> sở vật chất phục vụ việc dạy và học tương đối đầy đủ, khang trang.<br /> <br /> Trong những năm qua việc rèn chữ  viết cho học sinh toàn trường cũng như <br /> học sinh lớp Ba  ở trường Tiểu học Tây Phong rất được quan tâm. Việc rèn chữ <br /> viết được thực hiện ngay từ đầu năm học. Ngoài việc kiểm tra, giúp đỡ của giáo  <br /> viên còn có sự hỗ trợ nhiệt tình từ Ban giám hiệu nhà trường nên nhiều năm qua <br /> số  lượng học sinh tham gia dự thi chữ viết đẹp cấp trường được nâng lên, cấp <br /> huyện dự thi đủ số lượng và đạt giải cao. Để việc rèn chữ viết cho học sinh đạt <br /> hiệu quả  cao hơn nữa chuyên môn nhà trường cũng như  tổ  chuyên môn đã tổ <br /> chức các chuyên đề  nhằm nâng cao kĩ năng viết đúng, viết đẹp cho học sinh.  <br /> Bản thân giáo viên có trách nhiệm cao trong công tác giảng dạy, chịu khó tìm tòi, <br /> học hỏi kinh nghiệm từ đồng nghiệp, tài liệu, sách báo,… để nâng cao năng lực  <br /> chuyên môn; có kế  hoạch dạy học cụ  thể, sử  dụng đồ  dùng dạy học thường <br /> xuyên có hiệu quả; kiên trì, nhiệt tình dẫn dắt, hướng dẫn học sinh đến nơi đến <br /> chốn qua các tiết học nói chung và tiết Chính tả  nói riêng. Nhiều năm làm công <br /> <br /> 4<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> tác chủ nhiệm nên bản  thân nắm được tâm lý, khả năng nhận thức của học sinh  <br /> từ  đó thiết kế bài giảng, sử  dụng phương pháp dạy học phù hợp với đối tượng <br /> học sinh hơn. Học sinh tin tưởng, yêu quý giáo viên. Nhìn chung các em ngoan có  <br /> ý thức học tập, chữ  viết tương đối rõ ràng. Một số  em có chữ  viết đẹp, đúng <br /> chính tả. Đa số  các gia đình quan tâm đến việc học tập của con em, mua sắm  <br /> đầy đủ đồ dùng học tập. Giáo viên dạy thay, giáo viên bộ môn giảng dạy nhiệt <br /> tình, có trách nhiệm rèn chữ viết cho học sinh qua các tiết học. <br /> Song bên cạnh đó trong quá trình dạy học nói chung, dạy phân môn Chính tả <br /> nói riêng vẫn còn gặp những khó khăn, tồn tại: về  phía giáo viên chuẩn bị  bài  <br /> vẫn còn phụ  thuộc vào sách giáo viên, sách thiết kế  nên bài dạy còn đơn điệu. <br /> Việc chọn từ khó luyện viết trước khi cho học sinh viết chính tả chưa được da <br /> dạng. Chưa linh động, sáng tạo nhiều trong phương pháp giảng dạy và thiết kế <br /> bài dạy, chưa khai thác hết ý đồ  của sách giáo khoa trong một số  bài luyện tập  <br /> chính tả. Đối với học sinh kỹ năng viết chưa được đồng đều. Các em chưa nắm <br /> vững âm, vần, chưa phân biệt được cách phát âm của giáo viên, chưa hiểu rõ  <br /> nghĩa của từ, chưa chú ý khi viết chính tả. Các em đến từ nhiều vùng miền khác <br /> nhau, một số em thì Tiếng Việt là ngôn ngữ thứ hai nên cách phát âm cũng có sự <br /> khác nhau. Mỗi phương ngữ, thổ  ngữ  có sự  sai dịch nhất định so với chính âm.  <br /> Do vậy mà trong quá trình viết chính tả các em còn mắc nhiều lỗi. Có thể kể tới <br /> một số loại lỗi chủ yếu sau:<br /> <br /> + Lỗi chính tả do học sinh không nắm vững cấu trúc của âm tiết tiếng Việt.<br /> Ví dụ: quét → quyét; khuếch → khuyếch; huênh → huyênh…<br /> <br /> + Lỗi chính tả do học sinh không nắm vững quy tắc chính tả tiếng Việt.<br /> Ví dụ: quanh → qoanh / quoanh; ghế → gế; nghĩ → ngĩ...<br /> <br /> + Lỗi chính tả  do  ảnh hưởng cách phát âm của phương ngữ  hoặc do không <br /> nắm vững chính âm.<br /> <br /> ­ Đối với phương ngữ Bắc Bộ, trọng điểm chính tả  là phân biệt các chữ  âm <br /> đầu: ch / tr; s / x; l / n, r / gi / d; các chữ ghi âm vần iu / ưu.<br /> <br /> 5<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> Ví dụ: long lanh → nong nanh;  sửa xe  → xửa se; lá trầu → lá chầu,….<br /> ­ Đối với phương ngữ Bắc Trung Bộ, trọng âm chính tả là phân biệt các dấu  <br /> thanh hỏi / ngã …<br /> Ví dụ: que củi → que cũi, cây gỗ  → cây gổ, kỉ niệm → kĩ niệm, <br /> <br /> ­ Đối với phương ngữ Nam Bộ, trọng âm chính tả là phân biệt các chữ ghi âm <br /> đầu v / d, các chữ ghi âm cuối n / ng; t / c, các chữ ghi vần iêu / iu, ươu / ưu …<br /> <br /> Ví dụ: máy bay → mái bai,…. <br /> + Lỗi chính tả  do học sinh không hiểu mối quan hệ  giữa chữ  và nghĩa:  Tổ <br /> quốc → Tổ cuốc, để dành → để giành…<br /> <br /> Ngoài ra  ở  một số  bài viết, học sinh còn mắc các lỗi khác như: Trình bày <br /> chưa sạch, chữ viết còn thiếu nét, thừa nét, lỗi viết hoa. Về  phía cha mẹ học <br /> sinh, nhiều gia đình từ  các nơi khác đến lập nghiệp, cuộc sống còn gặp nhiều <br /> khó khăn, trong đó không ít là người dân tộc thiểu số, nên trình độ  còn thấp, ít  <br /> quan tâm đến việc học của các em. Có thói quen giao tiếp với con em bằng <br /> phương ngữ. Bên cạnh đó, một số  cha mẹ  có tư  tưởng khoán trắng cho nhà  <br /> trường và giáo viên nên việc kết hợp giữa gia đình với giáo viên trong việc giáo <br /> dục học sinh còn nhiều hạn chế.<br /> <br /> Thực trạng trên đây là rất đáng lo ngại đòi hỏi mỗi chúng ta cần phải nghiên  <br /> cứu và tìm ra nhiều biện pháp giúp đỡ các em khắc phục khó khăn để viết đúng <br /> chính tả.<br /> <br /> 3. Nội dung và hình thức của giải pháp<br /> <br /> a. Mục tiêu của giải pháp<br /> <br /> Các giải pháp đưa ra giúp giáo viên nắm được các hình thức, phương pháp rèn  <br /> kỹ năng viết đúng cho học sinh, giảm tỉ lệ học sinh chưa hoàn thành môn Tiếng <br /> Việt ở  mức thấp nhất. Từ  đó nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho học <br /> sinh. <br /> <br /> 6<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br />  b. Nội dung và cách thức thực hiện giải pháp<br /> <br /> Qua thực trạng và những nguyên nhân dẫn đến kỹ năng viết của học sinh lớp <br /> 3 còn hạn chế, bài viết còn sai nhiều lỗi chính tả. Để  giúp các em học tốt môn <br /> Tiếng Việt nói chung và phân môn Chính tả tôi xin đưa ra một số giải pháp khắc <br /> phục cụ thể như sau:<br /> <br /> b.1. Phân loại đối tượng học sinh<br /> <br /> Muốn thành công trong việc rèn kỹ năng viết đúng chính tả  cho  học sinh lớp <br /> mình, đòi hỏi giáo viên phải nắm được kỹ năng viết của từng học sinh trong lớp.  <br /> Chính vì vậy tôi đã tiến hành khảo sát tình hình thực tế  việc viết chính tả  của  <br /> học sinh ngay từ đầu năm học để nắm lỗi chính tả phổ biến của các nhóm học  <br /> sinh. Khi xác định được trọng điểm chính tả  cần dạy cho học sinh  ở  từng khu  <br /> vực, từng địa phương, từ  đó lựa chọn nội dung, phương pháp dạy học phù hợp  <br /> (đặc biệt ở phần luyện viết đúng trước khi viết chính tả đoạn ­ bài, và phần bài <br /> tập lựa chọn trong các bài tập chính tả âm ­ vần). Dạy học chính tả theo khu vực <br /> thực chất cũng là chú ý tới đặc điểm ngôn ngữ  của học sinh. Phải xuất phát từ <br /> tình hình thực tế  mắc lỗi chính tả, từ  sự   ảnh hưởng tiêu cực của cách phát âm <br /> đến chữ viết của học sinh từng vùng, miền để lựa chọn nội dung rèn luyện phù  <br /> hợp. Như vậy mới nâng cao được kĩ năng viết đúng chính tả cho các em. <br /> <br /> b.2. Luyện phát âm<br /> <br /> Muốn học sinh viết đúng chính tả, trước hết giáo viên phải giúp học sinh  <br /> luyện phát âm đúng. Vì giữa cách đọc và cách viết thống nhất với nhau. Nếu  <br /> giáo viên và học sinh chưa phát âm chuẩn, phát âm sai do  ảnh hưởng cách phát  <br /> âm  ở  địa phương dẫn đến hiện tượng viết sai chính tả. Để  giúp học sinh phát <br /> âm đúng cần hướng dẫn theo một số hình thức sau:<br /> <br /> ­ Luyện đọc từng tiếng, từng từ, từng câu, từng đoạn, cả  bài nhiều lần để <br /> các em quen với mặt chữ.<br /> <br /> <br /> <br /> 7<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> ­ Hướng dẫn cá nhân luyện đọc tiếng khó, từ  khó nhiều lần. Thường xuyên <br /> nhắc nhở, theo dõi để uốn nắn kịp thời khi các em phát âm chưa chuẩn. Nếu đọc <br /> sai chỗ nào thì yêu cầu đọc lại đúng thì mới đọc tiếp. Nếu 3 lần đều sai thì giáo <br /> viên đọc mẫu lại. Xếp học sinh ngồi đầu bàn để tiện việc giúp đỡ. Cho học sinh  <br /> có kỹ năng phát âm tốt kèm thêm những em phát âm chưa đúng trong những giờ <br /> luyện thêm. Vận dụng phương pháp luyện đọc theo mẫu, yêu cầu học sinh nghe <br /> và nhìn giáo viên (học sinh đọc tốt) đọc mẫu thật chuẩn, học sinh chú ý nghe và  <br /> nhìn miệng để  đọc theo. Giáo viên cần giảng, phân tích một cách đơn giản khi  <br /> học sinh phát âm để  phát âm đúng: s/x; r/d/gi; ch/tr; l/n… Việc luyện phát âm <br /> được thực hiện thường xuyên trong các tiết Tập đọc và một số  môn học khác, <br /> nhưng nó cũng là việc làm rất cần thiết trong tiết chính tả. Để học sinh dễ nhận <br /> diện nhằm khắc sâu cách phát âm đúng ta có thể hướng dẫn: <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Ví dụ: “con sâu”, “xâu kim”<br /> <br />                                                     <br /> s<br /> âu             <br /> x<br /> <br />  + Rèn cho học sinh phát âm theo đúng chữ viết.<br /> <br /> Ví dụ: phát âm “cây tre” chứ không phải “cây che” <br /> <br />                       “lo lắng” chứ không phải “no nắng” <br /> <br /> + Hướng dẫn cho học sinh phát âm đúng thanh hỏi, thanh ngã<br /> <br /> Ví dụ: “nỗi buồn” chứ không phải “nổi buồn”<br /> <br />            “một nửa”  chứ không phải “một nữa”<br /> <br /> Khi đọc cho học sinh viết chính tả giáo viên phải phát âm chuẩn, rõ ràng, tốc <br /> độ đọc vừa phải mới có thể giúp học sinh viết đúng chính tả.<br /> 8<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> b.3. Phân tích so sánh<br /> <br /> Song song với việc luyện phát âm cho học sinh, khâu phân tích so sánh tiếng, <br /> từ cũng rất quan trọng trong giờ học chính tả. Vì qua việc so sánh tiếng, từ giúp <br /> các em dễ dàng nhận diện các âm, vần dễ viết sai. Việc phân tích so sánh tiếng, <br /> từ thường được thực hiện trong môn tiếng Việt, nhưng nhiều nhất là trong kiểu <br /> bài Chính tả  âm. Trong quá trình dạy với những tiếng khó, giáo viên áp dụng <br /> biện pháp phân tích cấu tạo tiếng, so sánh. Với những tiếng dễ  lẫn lộn, giáo <br /> viên cần nhấn mạnh những điểm khác nhau để học sinh ghi nhớ.<br /> <br /> Ví dụ :<br /> ­ Dạy bài Chính tả (Tập chép): Cậu bé thông minh – Tập 1, tr.4<br /> <br /> Cho học sinh nhìn bảng viết đoạn 3: từ “Hôm sau …đến xẻ thịt chim”. Trước  <br /> khi viết bài, giáo viên phân tích cho học sinh hiểu nghĩa một số tiếng dễ lẫn lộn  <br /> như: <br /> + xẻ (thịt chim) ≠ sẻ: xẻ là mổ xẻ, bổ ra còn sẻ là chim sẻ, san sẻ.<br /> <br /> ­ Dạy bài Chính tả (Nghe – viết): Ông ngoại ­ Tập 1, tr.34 – Chép đoạn 3<br /> Trong đoạn viết có câu: “Trong cái vắng lặng của ngôi trường cuối hè, …<br /> trong đời đi học của tôi sau này”.<br /> Khi viết tiếng “lặng” học sinh dễ lẫn lộn với tiếng “nặng”, giáo viên yêu cầu <br /> học sinh phân tích cấu tạo hai tiếng này:<br /> ­ lặng = l + ăng + thanh nặng  (im lặng, lặng lẽ,…)<br /> <br /> ­ nặng = n+ ăng + thanh nặng (vác nặng, nặng nhọc,…) <br /> So sánh để  học sinh thấy sự  khác nhau, tiếng “lặng” có âm đầu là “l ” còn <br /> tiếng “nặng” có âm đầu là “n”. Từ đó học sinh ghi nhớ cách phát âm đúng và sẽ <br /> viết đúng.<br /> <br /> b.4. Giải nghĩa từ<br /> <br /> Do phương ngữ  của từng vùng miền khác nhau, cách phát âm đôi khi chưa <br /> thống nhất với chữ viết nên học sinh cần nắm rõ nghĩa của từ để viết cho đúng. <br /> 9<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> Việc giải nghĩa từ thường được thực hiện trong tiết Tập đọc, Luyện từ và câu, <br /> Tập làm văn, nhưng nó là việc làm không thể  thiếu trong tiết chính tả  khi mà <br /> học sinh không thể  phân biệt từ  khó dựa vào phát âm hay phân tích cấu tạo <br /> tiếng. Có nhiều cách để giải nghĩa từ cho học sinh. Giáo viên giải nghĩa từ mới <br /> ở phân môn Tập đọc kết hợp đặt câu. Nếu học sinh đặt câu đúng tức là học sinh  <br /> đã hiểu nghĩa từ; tìm từ  cùng nghĩa, trái nghĩa, miêu tả  đặc điểm hoặc sử  dụng <br /> vật thật, mô hình, tranh  ảnh,… Với những từ nhiều nghĩa giáo viên phải đặt từ <br /> đó trong văn cảnh cụ thể để giải nghĩa từ.<br /> <br /> Ví dụ:<br /> ­ Dạy Chính tả (Nghe – viết): Người mẹ  – Tập 1, tr.30<br /> Nội dung viết: Nhờ  Thần Đêm Tối chỉ  đường, bà vượt qua bao nhiêu khó  <br /> khăn, hi sinh cả đôi mắt của mình để giành lại đứa con đã mất.<br /> <br />   Học sinh đọc và viết “giành” thành “dành”. Giáo viên giúp học sinh hiểu <br /> nghĩa: giành là tranh giành, giành phần hơn về mình được viết là (gi) còn dành là <br /> để dành, dành dụm, dỗ dành được viết là (d)<br /> <br /> b.5. Giúp học sinh viết đúng chính tả qua các bài tập<br /> <br /> Các dạng bài tập chính tả  thường gặp  ở  lớp Ba trong HKI là các dạng bài: <br /> Bài tập điền vào chỗ  trống (Bài tập điền khuyết); Bài tập tìm từ; Bài tập tìm  <br /> tiếng; Bài tập giải câu đố; Bài tập lựa chọn. Sang HKII có thêm dạng Bài tập  <br /> đặt câu (Bài tập phân biệt hai từ  trong từng cặp từ). Muốn các em làm tốt các  <br /> dạng bài tập thì giáo viên phải hướng cho học sinh biết xây dựng cái đúng, loại  <br /> bỏ  cái sai. Bên cạnh việc cung cấp cho học sinh những qui tắc chính tả, hướng <br /> dẫn học sinh thực hành, luyện tập nhằm hình thành kĩ năng, kĩ xảo chính tả, cần <br /> đưa ra những trường hợp viết sai để hướng dẫn học sinh phát hiện sửa chữa rồi  <br /> từ đó hướng học sinh đi đến cái đúng. Khi thực hành làm các bài tập sau chúng ta <br /> nên tổ chức dưới nhiều hình thức khác nhau. Có thể  cho cá nhân tự làm bài vào <br /> vở, cũng có thể  cho hoạt động theo nhóm để  tạo không khí thi đua sôi nổi và <br /> kích thích hứng thú học tập cho học sinh. Giáo viên cần luyện cho các em viết  <br /> đúng chính tả qua các dạng bài tập cụ thể như sau: <br /> 10<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> a) Bài tập điền vào chỗ  trống: Với dạng bài tập này thường giúp học sinh  <br /> điền đúng âm đầu, vần vào chỗ chấm. <br /> <br />  Ví dụ: Bài tập 2 a) – TV3, Tập 1, tr. 22<br /> <br /> Điền vào chỗ trống tr hay ch?<br /> <br />  Cuộn …òn, …ân thật, chậm …ễ<br /> b) Bài tập tìm từ <br /> <br /> Hướng dẫn học sinh tìm từ ngữ chứa âm, vần dễ lẫn qua gợi ý nghĩa của từ,  <br /> qua gợi ý từ cùng nghĩa, trái nghĩa<br /> <br />  Bài tập 3a) ­ TV3, Tập 1, tr. 52<br /> <br /> Tìm các từ chứa tiếng bắt đầu bằng s hoặc x  có nghĩa như sau:<br /> <br /> + Cùng nghĩa với chăm chỉ : …..<br /> + Trái nghĩa với gần : …..<br /> <br /> + (Nước) chảy rất mạnh và nhanh : …..<br /> c) Bài tập tìm tiếng <br /> <br />  Bài tập 2b)  ­ TV3,Tập 1, tr. 18<br /> Tìm những tiếng có thể ghép với mỗi tiếng sau:<br /> <br /> ­ gắn, gắng<br /> ­ nặn, nặng<br /> <br /> Giúp học sinh ghép từ đúng, khi từ đó phải có nghĩa:<br /> Ví dụ: <br /> <br /> ­ gắn: gắn bó, hàn gắn, gắn kết,…<br /> ­ gắng: cố gắng, gắng sức, gắng lên,…<br /> <br /> d) Bài tập giải câu đố<br />  Bài tập 2b)  ­ TV3, Tập 1, tr. 22<br /> <br /> 11<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> Đặt trên chữ in đậm dấu hỏi hay dấu ngã ? Giải câu đố sau:<br />               Vừa dài mà lại vừa vuông<br /> <br />          Giúp nhau ke chỉ, vạch đường thăng băng<br /> <br />                                                                (Là cái gì?)<br /> <br /> e) Bài tập lựa chọn<br />  Bài tập 3b)  ­ TV3, Tập 1, tr. 132<br /> <br /> Chọn từ thích hợp trong ngoặc đơn điền vào chỗ trống trong các câu sau:<br /> ­ (bão, bảo) : Mọi người ….. nhau dọn dẹp đường làng sau cơn …..<br /> <br /> ­ (vẽ, vẻ) : Em ….. mấy bạn …..mặt tươi vui đang trò chuyện.<br /> g) Bài tập đặt câu (Bài tập phân biệt)<br /> <br /> Với dạng bài tập này sang HKII, học sinh làm quen với bài tập: tập đặt câu <br /> để phân biệt hai từ trong từng cặp từ để hiểu nghĩa của từng cặp từ.<br /> <br />  Bài tập 3b)  ­ TV3, Tập 2, trang 48  (Tuần 23).<br /> Đặt câu phân biệt hai từ trong từng cặp từ sau:<br /> <br /> + trút – trúc; lụt – lục<br /> <br />          Ví dụ: + trút: Trời mưa như trút nước.<br /> <br />                     + trúc: Bố em có cây sáo trúc.         <br /> <br /> Sau khi học sinh điền xong yếu tố cần thiết hoặc tìm và sửa lỗi sai, giáo viên <br /> có thể yêu cầu học sinh giải thích vì sao? Cũng có thể  khi học sinh điền  xong, <br /> giáo viên hỏi thêm: Tại sao không ghép gắn  với sức? ghép gắng với bó?... hoặc <br /> có thể  yêu cầu học sinh đặt câu với từ  vừa ghép được. Như  vậy học sinh sẽ <br /> nắm được dấu hiệu chính tả  trên cơ  sở  nắm nghĩa của từ. Nhờ  vậy mà kiến  <br /> thức được lưu giữ  một cách bền vững hơn. Sau khi học sinh hoàn thành xong  <br /> cần tổ chức cho các em luyện đọc. Như  vậy là vừa giúp học sinh nhận diện ra  <br /> được chữ viết sai cả trên cơ sở ngữ âm lẫn cơ sở chính tả. Nhờ vậy mà học sinh  <br /> ghi nhớ  được cách viết đúng. Luyện tập một nội dung nhưng được xây dựng  <br /> 12<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> bằng nhiều hình thức khác nhau, nên tránh được sự  trùng lặp, nhàm chán. Qua <br /> mỗi bài tập, giáo viên tổng kết ý kiến và chốt lại nội dung kiến thức cần ghi <br /> nhớ  và kỹ  năng cần rèn luyện. Tuyên dương, khen thưởng, động viên kịp thời  <br /> tạo hứng thú cho các em trong mỗi giờ học chính tả. <br /> <br /> b.6. Giúp học sinh ghi nhớ mẹo luật chính tả<br /> <br /> Ngay từ lớp Một, các em đã được làm quen với luật chính tả đơn giản như:<br /> <br /> ­ Các âm đầu: k, gh, ngh đứng trước các nguyên âm i, e, ê, iê<br /> ­ Các âm đầu: c, g, ng đứng trước các nguyên âm o, ô, ơ, a, ă, â, u, ư.<br /> <br /> Giáo viên còn có thể cung cấp thêm cho học sinh một số mẹo luật khác như <br /> sau:<br /> <br /> a) Phân biệt âm đầu  s/x  : các từ  chỉ  tên cây và tên con vật thường bắt đầu <br /> bằng s.<br />  Ví  dụ:  sắn, sung, súng, sầu riêng, sả, sim, sậy,…; sáo, sâu, sứa, sóc, sói, sư <br /> tử,…<br /> b) Phân biệt âm đầu tr/ch: các từ  chỉ đồ  vật trong nhà và tên con vật thường <br /> bắt đầu bằng ch.<br /> Ví dụ: chổi, chum, chén, chảo, chai, chày, chăn, chiếu,…; chó, chuột, châu <br /> chấu, chuồn chuồn, chào mào, chiền chiện,…<br /> <br /> b.7. Giúp học sinh viết dúng chính tả qua các môn học khác<br /> <br /> Không những giúp học sinh viết đúng chính tả   ở  các giờ  học chính tả  mà  <br /> chúng ta còn giúp học sinh viết đúng chính tả trong các môn học khác như: Tập  <br /> làm văn, Luyện từ và câu, Đạo đức, Tự nhiên và xã hội, Toán, Thủ công,… Đối <br /> với các môn học ghi bài vào vở, học sinh thường ghi đề  sai, giáo viên thường  <br /> xuyên theo dõi vở ghi hằng ngày để phát hiện lỗi sai và sửa chữa kịp thời.<br />       Ví dụ: + Đạo đức: Tự làm lấy việc của mình <br /> <br />        Học sinh lại viết: Tự nàm lấy việc của mình<br /> <br /> 13<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br />       + Tự nhiên và xã hội: Hoạt động nông nghiệp<br /> <br />       Có học sinh viết: Hoạt động nông ngiệp<br /> <br /> Giáo viên còn sửa chữa lỗi sai trong vở  bài tập Luyện từ  và câu và nhất là  <br /> phân môn Tập làm văn, giáo viên cần chú ý hơn vì nếu các em viết văn sai âm, <br /> vần, thanh thì nghĩa sẽ  khác đi, bài văn đó sẽ  khó đạt yêu cầu và người đọc sẽ <br /> không hiểu ý bài văn viết gì. Kịp thời động viên, khuyến khích học sinh nếu <br /> trong vở ghi bài hàng ngày không sai lỗi, trình bày bài sạch sẽ. Với những em vở <br /> được xếp loại A cuối mỗi tháng, giáo viên tuyên dương trước lớp để cả lớp nêu <br /> gương.<br /> <br /> b.8. Hướng dẫn viết và chữa bài<br /> <br /> ­ Chuẩn bị và nghe viết chính tả<br /> + Cho học sinh đọc bài chính tả  sẽ  viết (SGK), nắm nội dung chính của bài  <br /> viết.<br /> + Hướng dẫn học sinh nhận xét những hiện tượng chính tả trong bài.<br /> <br /> + Luyện viết những chữ  ghi tiếng khó hoặc dễ  lẫn (tiếng mang vần khó, <br /> tiếng có âm, vần dễ viết sai do ảnh hưởng của phương ngữ hay thói quen).<br /> <br /> + Khi đọc cho học sinh viết bài, giáo viên cần phát âm rõ ràng, tốc độ  vừa  <br /> phải, tạo điều kiện cho học sinh chú ý đến những hiện tượng chính tả cần viết  <br /> đúng.<br /> ­ Chữa bài<br /> <br /> + Cho học sinh tự chữa lỗi của mình qua bài mẫu trên bảng cụ thể, chu đáo,  <br /> không sửa qua loa, lấy lệ và hướng dẫn kĩ để học sinh dễ nhớ.<br /> <br /> + Sửa lỗi chính tả  theo nhóm, phân những học sinh thường cùng mắc một <br /> loại lỗi chính tả  thành một nhóm. Mỗi nhóm do một em học tốt trong lớp phụ <br /> trách dưới sự  gợi ý của giáo viên, nhóm trưởng hướng dẫn các bạn trong nhóm <br /> phát hiện ra lỗi chính tả trong các bài viết của các bạn cùng nhóm, cùng bàn bạc <br /> thống nhất cách sửa lỗi đó.<br /> <br /> 14<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> ­ Đối với những học sinh mắc nhiều lỗi do  ảnh hưởng của tiếng địa phương <br /> hoặc thói quen, giáo viên cần chữa bài cho các em đó, chỉ  ra từng lỗi sai và cho  <br /> các em viết lại các từ đã sửa dưới bài viết. Nếu các em sai trên 5 lỗi thì cho chép  <br /> lại toàn bài.<br /> <br /> c) Mối quan hệ giữa các giải pháp, biện pháp<br /> <br /> Các biện pháp trên có quan hệ mật thiết với nhau, hỗ trợ cho nhau. Nếu học  <br /> sinh nắm chắc kiến thức của từng dạng bài luyện tập chính tả, quy tắc viết  <br /> từng dạng bài luyện tập một cách chính xác, phát âm chuẩn, có trí tưởng tượng <br /> phong phú, suy luận logic kết hợp với sự định hướng, giúp đỡ của giáo viên, của <br /> bạn bè trong qua trình thảo luận nhóm các em sẽ viết đúng chính tả. Thực hiện <br /> đồng bộ  các giải pháp trên thì chất lượng môn Tiếng Việt nói chung và phân  <br /> môn Chính tả sẽ được nâng lên.<br /> <br /> d) Kết quả khảo nghiệm, giá trị khoa học của vấn đề nghiên cứu, phạm <br /> vi và hiệu quả ứng dụng<br /> <br /> Trong quá trình giảng dạy, tôi đã áp dụng các biện pháp trên và nhận thấy <br /> học sinh đã có sự tiến bộ rõ rệt. Các em có hứng thú trong giờ học chính tả. Số <br /> lỗi của từng bài viết giảm dần, tỉ lệ học sinh viết sai chính tả không còn nhiều.  <br /> Kết quả số lỗi trong bài kiểm tra thuộc phân môn chính tả  cụ  thể  qua từng đợt <br /> trong 2 năm như sau:<br /> <br /> Đầu năm Cuối năm<br /> Trên 5  Trên 5 <br /> Tổng  0 lỗi 1­2 lỗi 3­4 lỗi 0 lỗi 1­2 lỗi 3­4 lỗi<br /> Năm  lỗi lỗi<br /> số<br /> học<br /> SL % SL % SL % SL % SL % SL % SL % SL %<br /> <br /> 2015 ­  35 2 5.7 4 11.4 15 42.9 14 40.0 7 20.0 14 40.0 10 28.9 4 11.4<br /> 2016<br /> <br /> 2016  27 1 3.7 3 11.1 14 51.9 9 33.3 5 18.6 11 40.7 8 29.6 3 11.1<br /> ­2017<br /> <br /> III. PHẦN KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ<br /> <br /> 15<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> 1. Kết luận<br /> <br />  Việc phát hiện lỗi chính tả, thống kê, tìm nguyên nhân mắc lỗi, từ đó đưa ra  <br /> các biện pháp khắc phục là rất cần thiết không thể thiếu trong quá trình dạy học  <br /> Tiếng Việt. Để việc dạy học chính tả đạt hiệu quả ngay từ khi các em mới bắt  <br /> đầu làm quen với tiếng Việt, giáo viên cần:<br /> ­ Hướng dẫn các em thật tỉ mỉ về các qui tắc chính tả, qui tắc kết hợp từ, qui  <br /> tắc ghi âm chữ quốc ngữ và cung cấp cho các em một số mẹo luật chính tả,… <br /> <br /> ­ Không ngừng học hỏi, tự  tìm hiểu, nghiên cứu tham khảo  ở  sách, báo và <br /> kinh nghiệm của đồng nghiệp để  nâng cao trình độ  chuyên môn, cần phải có <br /> kiến thức về  ngữ  âm học, từ  vựng học, ngữ  nghĩa học, tra “từ  điển” các từ  có <br /> liên quan đến chính tả; <br /> ­ Nắm vững phương pháp đặc trưng của phân môn Chính tả, kết hợp linh  <br /> hoạt các phương pháp giảng dạy sao cho phù hợp với từng đối tượng học sinh  <br /> của lớp mình; <br /> <br /> ­ Dùng nhiều hình thức rèn luyện, khen thưởng và động viên học sinh kịp <br /> thời; hạn chế trách phạt, chê các em trước lớp. Bên cạnh đó giáo viên còn phải  <br /> khích lệ, động viên học sinh kiên trì, chăm chỉ  rèn luyện mới đạt được kết quả <br /> tốt. <br /> <br /> 2. Kiến nghị<br /> <br /> a) Đối với học sinh<br /> ­ Có một cuốn sổ tay chính tả (dùng viết những từ khó có trong bài Tập đọc  <br /> và bài Chính tả).<br /> <br /> ­ Có đầy đủ dụng cụ học chính tả như: bút chì, bảng con, phấn, giẻ lau bảng <br /> ­ Đọc trước các bài Tập đọc và luyện viết các từ  khó có trong bài Tập đọc  <br /> hoặc trong bài Chính tả.<br /> ­ Tạo thói quen giao tiếp bằng tiếng phổ thông ở mọi lúc, mọi nơi. <br /> <br /> b) Đối với nhà trường<br /> 16<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> ­ Ban giám hiệu chỉ  đạo cho cán bộ  thư  viện mua sắm đầy đủ  sách tham <br /> khảo, tài liệu, từ điển tiếng Việt để giáo viên mượn và sử dụng trong giảng dạy  <br /> môn Tiếng Việt nói chung và phân môn Chính tả nói riêng.     <br /> ­ Mở  chuyên đề  phân môn Chính tả  tại trường để  giáo viên giảng dạy, học  <br /> tập rút kinh nghiệm.<br /> Trên đây là một số kinh nghiệm mà bản thân tôi đã tiến hành rèn kỹ năng viết  <br /> đúng cho học lớp 3. Những ý kiến đó có thể  còn thiếu sót, cách giải quyết vẫn  <br /> còn hạn chế, kính mong Ban giám khảo cùng đồng nghiệp đóng góp ý kiến để <br /> chúng tôi dạy được tốt hơn nữa trong thời gian tới.<br /> <br />                                              <br /> <br />                                                     Băng Adrênh, ngày 8  tháng 03 năm 2018<br /> <br />                                                                                  Người viết <br /> <br /> <br /> <br /> <br />                                                                                 Nguyễn Thị Thảo  <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 17<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> <br /> <br /> NHẬN XÉT CỦA HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br /> …………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> ………………………………………………………………………………………<br /> …………………………………………………………….….................................<br /> <br />                                                    CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG SÁNG KIẾN<br /> <br />                                                                          HIỆU TRƯỞNG<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 18<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />  Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> TÀI LIỆU THAM KHẢO<br /> <br /> <br /> <br /> 1. Sách giáo viên Tiếng Việt 3 – Tập 1 và 2<br /> <br /> 2. Một số phương pháp dạy Tiếng Việt ­ trong tập (Đổi mới phương pháp <br /> dạy học ở Tiểu học) – Tài liệu Bồi dưỡng giáo viên<br /> <br /> 3. Từ  điển chính tả  Tiếng Việt – Hoàng Phê chủ  biên (NXB Giáo dục, HN  <br /> 1988)<br /> <br /> 4. Từ điển Tiếng Việt (NXB Giáo dục)<br /> 5. Mẹo luật chính tả (Lê Trung Hoa) ­ Sở Văn hóa­Thông tin Long An, <br /> XB:1984<br /> 6. Chữa lỗi chính tả cho học sinh của Phan Ngọc (NXB Giáo dục Hà Nội, <br /> 1982)                                    <br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 19<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br /> Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 20<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br /> Một số biện pháp giúp học sinh lớp Ba viết đúng chính tả<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> 21<br /> Giáo viên Nguyễn Thị Thảo – Trường Tiểu học Tây Phong<br />