Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 22

Chia sẻ: Sinh Sinh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:31

Thêm vào BST

Báo xấu

37
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Chuyên đề 22 - Kỹ năng xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội. Nội dung chính trong chuyên đề gồm: Kỹ năng xây dựng kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, kỹ năng tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội, trách nhiệm của UBND xã trong xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế xã hội. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu bồi dưỡng chủ tịch, phó chủ tịch hội đồng nhân dân, chủ tịch, phó chủ tịch ủy ban nhân dân xã (Tài liệu áp dụng đối với xã Miền núi, trung du và Dân tộc) – Chuyên đề 22

Ch uyen d~ 22: KY NANG xl\. Y DVNG vA TO CHUC THVC HIl]:N KE HO~CH PHAT TRIEN KINH TE - XA HQI I. Ky nang xay dl}'ng k~ ho~ch phat tri~n kinh t~ - xii hQi 1. Xtic ilinh m{lc tieu, nhi?m V{l cila ki hO{lch phtit triin kinh ti- xii hpi Ho~t d
- Phan lo~i theo ph~m vi: Theo cach phan lo~i mly, ke ho~ch du
+ KS ho~ch trung h~: duQ'c xay d\ffig dS ph\lc V\l cho vi~c thvc hi~n cac m\lc tieu cua cac kS ho~ch dai h~. KS ho~ch trung h~n thuang co thai gian thvc hi~n tiI 1 nam dSn du6i 5 nam. + KS ho~ch ng~n h~n: 1(\ OOfrng chuang trinh haOO dQng C\l thS, thuang la kS ho~ch thang, quy, ho~c 6 thang (duai 1 nam). KS ho~ch ng~ h~n co kS ho~ch t6ng hqp ho~c kS ho~ch d~c thu. Sv phan lo~i kS ho~ch dai h~, trung h~n ho~c ng~ h~n thuang g~ v6i vi~c xac dinh quy mo cua cac m\lc tieu cAn d~t duQ'c. KS ho~ch cang dai h~ thi vi~c xay d\ffig cang phuc t~p, doi hoi sv nghien CUu va phan tich ky han cac kS ho~ch ng~ h~. - Phan lo~i thea tiOO C\l thS: B~ng trvc giac, chUng ta khong thS khfulg diOO kS ho~ch nao la C\l thS, hay noi cach khac mQi kS ho~ch dSu la kS ho~ch diOO huang. Tuy nhien, khi chung ta di sau nghien CUu cac kS ho~ch thea tiOO C\l thS, co thS phan cac kS ho~ch thaOO kS ho~ch dinh huang va kS ho~ch C\l thS. + KS ho~ch C\l thS: co cac m\lc tieu va bi~n phap xac diOO ro rang rna nguai thvc hi~n khong cAn gicii thich them, khong co sv rna h6, khong co S\I hiSu ooam. KS ho~ch C\l thS doi hoi phcii ra rang va thuang khong cAn phan tich them cua nguai thvc hi~n. + KS ho~ch dinh huang: la OOfrng lo~i kS ho~ch chi dua ra OOfrng huang gicii quySt v~n dS chung, khi l~p ra cho phep nguai thvc hi~n co sv linh ho~t OO~t diOO trong qua triOO triSn khai. Day la lo~i kS ho~ch co dQ ch~c chk khong cao vS cac cach thvc hi~n dS d~t duQ'c m\lc tieu, nguai thvc hi~n doi khi se phcii tv dua ra nhfrng quySt diOO phu hqp vai OOfrng thay d6i khong luang truac. TiOO linh ho~t v6n co trong cac kS ho~ch diOO huang doi khi la IQ'i thS cho vi~c dua ra cac cach gicii quySt v~n dS mQt cach sang t~o cua OOfrng nguai thvc thi. - Phan lo~i thea d6i tUQ'llg: Day la cach phan lo~i kS ho~ch dva van v~n dS ho~c d6i tUQ'llg rna ho~t dQng I~p kS ho~ch huang tai. Theo cach phan lo~i nay, trong thvc tiSn co cac lo~i kS ho~ch chu )'Su sau day: 374
+ KS ho~ch nhan S\l: 1a kS ho~ch xac dinh nhu c~u nhan S\l tuang 1ai cho mQt co quan, t6 chuc vS s8 1uQllg, ch~t 1uQllg (kiSn thuc, ky nang va thai dQ d8i vOi cong vi~c) va thai diem cung c~p ngu6n nhan l\lc cho vi~c th\lc hi~n cac chuang trinh h:lnh dQng C\l the. KS ho~ch nhan S\l cung xac dinh nhUng bi~n phap c~ thiSt de dap ung nhu c~u nhan S\l nh&m dam bao cho co quan, t6 chuc hoan thanh nhUng chuc nang, nhi~m V\l cua minh. + KS ho~ch tai chinh (ngan sach): 1a kS ho~ch xac dinh kha nang thu va nhu c~u chi ngan sach, bao g6m t6ng thu, t6ng chi va cac khoan m\lc thu, chi trong ky ngan sach. D6ng thai, xac dinh cac bi~n phap de tiSp 9~n duQ'C cac ngu6n thu phu hQ'P, t~n thu va su d\lng cac khoan chi ngan sach mQt cach co hi~u qua theo trinh t\l thai gian thich hQ'P. + KS ho~ch tac nghi~p: 1a kS ho~ch xac dinh cac ho~t dQng nghi~p Y\l c~ phai tiSn h:lnh, cac ngu6n l\lC va lich trinh th\lc hi~n nh&m hoan thanh t8t mQt cong vi~c C\l the. + KS ho~ch d\l an: 1a kS. ho~ch de l~p va th\lc hi~n mQt d\l an phat trien, bao g6m vi~c xac dinh m\lc tieu, cac cong vi~c va ho~t dQng c~n phai tiSn hanh, cach thuc th\lc hi~n, quan 1y cong vi~.c va ngu6n l\lc c~n thiSt cho cac ho~t dQng do nh&m hoan thanh m\lc tieu d\l an. b) Xac atnh mljc tieu cua ki hog,ch phat triin kinh ti - xii h(Ji Cac m\lc tieu xac dinh nhUng kSt qua tuang 1ai rna nha hanh chinh mong , mu8n (ky vQng) d~t duQ'c. Cac m\lc tieu nay co the duQ'C thiSt l~p tren co sa cac kSt qua dii d~t duQ'c trong qua khu, co the 1a nhUng mong mu8n'cua ilha hanh . chinh; cung co the 1a nhiing suc ep tir phia xii hQi ho~c nhiing biSn dQng cua moi truang d~t ra nhUng thach thuc d8i v6i nha quan 1y hanh chinh. - M\lc tieu kinh tS - xii hQi: 1a nhUng m8c dich co ban c~ d~t duQ'c tren cac 1inh V\lC kinh tS - xii hQi trong thai gian t6i. No mang tinh ch~t dinh tinh chu chua duQ'c dinh 1uQllg C\l the nhu cac chi tieu kinh tS - xii hQi. Vi d\l: Kim hiim bOt S\l gia tang dan s6; Giam thieu t5' 1~ th~t nghi~p; Thanh toan b~nh ~i; D&y lui t~ n~ xii hQi; KhuySn khich m~ me cae ngu6n l\lc,... 375
- Yeu cftu d&i vui vi~c xac diOO mvc tieu ca bim cua kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xff hQi: Trong l~p kS ho~ch, vi~c xac dinh mvc tieu la mQt nQi dung hSt suc quan trQng vi chi khi nao xac dinh mvc tieu dUng d~n thi mui co thS th\lc hi~n th~ng lQ'i cac mvc tieu do. Vi~c xac diOO mvc tieu cua mQt kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xff hQi cftn phai dam bao cac yeu cftu ca ban, do la: tinh cv thS, tinh do luang duQ'c, tiOO kha thi, tiOO th\lc tS va khung thai gian dS hoan thanh mvc tieu. + TiOO cv thS: Mvc tieu cftn phai duQ'C xay d\lllg mQt cach ro rang OO&m t~o ra cO' hQi hoan thanh cho qua triOO th\lC hi~n. Nhu v~y, tinh cv thS cua mvc tieu duQ'c hiSu nhu la S\l mo ta ky luang viSn canh trong tuang lai cua kS ho~ch. US thiSt l~p mvc tieu cv thS, chung ta phai tra lai 6 cau hoi sau day: • Ai: Nhiing ai se tham gia vao cac qua trinh cua kS ho~ch (xay d\lllg, phe duy~t, t6 chuc th\lc hi~n, giam sat, diSu chinh, daOO gia, ...)? • Cai gi: KS ho~ch cftn phai d~t dUQc diSu gi? Chung ta mu6n hofm thanh cai gi? • (j dan: Xac diOO ro rang vi tri t6 chuc th\lc hi~n kS ho~ch? • Khi nilO: ThiSt l~p khuon kh6 thai gian? • Cai nao: Xac dinh nhiing yeu cftu va nhiing h~n chS? • T~i sao: Nhiing ly do cv thS, mvc dich ho~c lQ'i ich cua vi~c hoan thaOO mvc tieu? + TiOO do luang duQ'c: ThiSt l~p h~ th6ng tieu chi chinh xac dS do luang S\l tiSn triSn huang tui d~t duQ'c tUng mvc tieu cv thS dff dinh. Khi do luang S\l tiSn triSn, cftn duy tri dUng huang, d~t tui mvc tieu hang ngay, va cftn co nhiing khen thuOng cho nhiing thanh tich dff d~t duQ'c nh&m khich l~ chung ta tiSp tvc nhiing nc3 l~c cftn thiSt nh&m d~t mvc tieu. US xac dinh mvc tieu co thS do luang duqc, cftn d~t ra nhiing cau hoi: • Bao nhieu? 376
• Lam the nao dS biet khi nao m\lC tieu hoan thanh? + Tinh khit thi: Vi~c xac dinh m\lC tieu Ia diSu quan trQng nhAt, va cong vi~c tiep thea Ia tinh toan cach thuc co thS co dS d~t dugc m\lC tieu. DS d~t m\lC tieu, chung ta c~n phat triSn cac thai dQ, kha nang, ky nang, ngufm Igc tai chinh va cfin nh~ ra tru6c nhfrng co hQi bi bo qua. Chung ta co thS d~t dugc hfiu het cac m\lC tieu da: dinh neu chung ta I~p dugc ke ho~ch cho nhfrng bu6c di mQt cach ra rang va thiet I~p mQt khuon kh6 thai gian cfin thiet dS thgc hi~n nhfrng bu6c cong vi~c do. Cac m\lC tieu tuang chimg rAt xa vai va vugt ra ngoai tfim v6i dfin ddn se tien gfin han va tra nen co thS d~t dugc, khong phai do nhfrng m\lc tieu nay bi co I~i rna vi chung ta co thS keo dai thai gian dS d~t dugc chung. + Tinh thgc te: DS co tinh thgc te, mQt m\lc tieu phai thS hi~n dugc tinh khach quan huang den cai rna chung ta se va co kha nang thgc hi~n. MQt m\lC ,tieu co thS vila cao vila thgc te; chung ta cfin xac dinh m\lc tieu nen cao den muc dQ nao. Nhung phai dam bao r~ng mQi m\lC tieu thS hi~n dugc sg tien triSn ch~c ch~. MQt m\lC tieu cao thuang dS d~t dugc han mQt m\lc tieu thAp boi vi m\lc tieu thAp dua ra n6 Igc thAp han, con m\lC tieu cao dua ra n6 Igc cao han. Trong nhiSu truang hgp, chung ta hoan thanh dugc nhUng cong vi~c kho khan bai vi chung ta lam no xuAt phat til niSm say me chu khong vi Igi IQc. M\lc tieu chi co kha nang hi~n thgc neu chung ta thgc sg tin tU&ng r~ng no co thS dugc hoan thanh. MQt phuang phap mla dS nh~n biet neu mQt m\lc tieu dugc xac dinh Ia hi~n thgc neu chung ta da: hoan thanh no trong qua khu ho~c tg d~t ra nhUng diSu ki~n cfin thiet dS hoan thanh m\lC tieu do. + Khung thai gian: M6i mQt m\lC tieu dugc xac dinh trong mQt giai do~n thai gian ra rang dS hoan thanh. Thong thuang, giai do~n thai gian Ia 1 tufin, 1 thang, 3 thang, 6 thang ho~c 1 nam. 377
Cac khung thai gian nay cling chinh Ia cac mdc thai gian dS chUng ta xac dinh cac hanh dQng danh gia muc dQ hoan thanh m\lC tieu, cling nhu dua ra nhiing bi~n phap diSu chinh kip thai nh~m tdi thi~u hoa nhiing sai I~ch. Vi d\l: MQt m\lC tieu chung Ia: "I>~t san IUQ1lg nong nghi~p quy thoc Ia 1 tri~u tAn/nam". Trong diSu ki~n nganh nong nghi~p chi co hai nganh tr6ng trQt va chan nuoi thi nhiing m\lC tieu C\l thS se Ia: "san IUQ1lg tr6ng trQt Ia 700.000 tAn/nam va san IUQ1lg chan nuoi quy thoc Ia 300.000 tAn/nam". Va cac m\lc tieu C\l thS han mia se Ia: VS tr6ng trQt: Di~n tich tr6ng lila Ia bao nhieu? Nang suAt binh quan Ia bao nhieu? I>S d~t nang suAt theo d\l tinh thi gidng va phan bon, thuy IQ'i phai d~t nhiing chi tieu gi? VS chan nuoi: Co cAu nhu thS nao? Bao nhieu gia suc, bao nhieu gia c~m, ... ? e) Cae nhi?m v~ eua ki hOfJ,eh phat tridn kinh ti - XQ hr)i Sau khi dfi xac dinh duQ'c m\lC tieu cho tUng m~t, linh V\lC, cac nha I~p kS ho~ch xac dinh cac ho~t dQng c~n tiSn hanh dS d~t cac m\lc tieu do - tuc Ia xac djnh cac nhi~m V\l chu ySu. Nhi~m V\l la, mQt t~p hQ'P cac ho~t dQng c~n duQ'c tiSn hanh dS d~t duQ'c m\lC tieu dS ra. Nhi~m V\l C\l thS cua kS ho~ch phat triSn kinh tS - xfi hQi cua xfi co thS bao g6m nhiing nhi~m V\l sau: - Nhi~m V\l phat triSn kinh tS: Nguai th\lc hi~n kS ho~ch c~n ho~ch dinh va dS ra cac giai phap C\l thS dS co thS phat triSn kinh tS tren mQt sd m~t nhu: + VS san xuAt nong nghi~p. + VS tiSu thu cong nghi~p, thuang m~i, djch V\l. + VS thu, chi ngan sach. + VS chuySn djch co d.u kinh tS dia phuong... - Nhi~m V\l quan Iy nha nu6c: duQ'c xac dinh Ia cong vi~c trung tam cua Chu tjch xfi. Trong qua trinh xay d\lllg kS ho~ch, chung ta c~n chu trQng t6i vi~c: + Quan Iy cac d\l an d~u tu. + Cong tac quan Iy dAt dai, xay d\lllg, phM triSn co So' h~ t~ng. + Cong tac hanh chinh tiSp dan, giai quySt don thu... - Nhi~m V\l vS van hoa - xfi hQi: 378
+ V~ van hml thong tin. + V~ y tS. + V~ giao d\lc. + V~ chinh sach xii hQi. + V~ bllO v~ moi truOng... - Nhi~m V\l v~ an ninh qu6c phong: + V~ cong tac an ninh, tr~t t\l an toim xii hQi. + V~ cong mc quan s\l dia phuong. Can cu V::l0 di~u ki~n cua dia phuong rna vi~c xac dinh cac nhi~m V\l C\l thS duQ'c dua vao kS ho~ch phat triSn kinh tS - xa hQi mQt cach hQ'P ly, d\la tren cac m\lC tieu dii d~ ra. Vi~c xac dinh cac nhi~m V\l tren cac mlmg ho~t dQng la vAn d~ then ch6t cua qua trinh l~p kS ho~ch. Cac nhi~m V\l duQ'c trinh bay mQt cach khoa hQc, co tinh h~ th6ng, lien kSt vai nhau va sat vai tinh hinh dia phuong se lam cho bim kS ho~ch co y nghiad6i v6i nhUng ben lien quan trong qua trinh triSn khai th\lC hi~n. Vi d\l: Xii Thanh Ha (tinh Ha Nam) dua ra m\lc tieu nam 2006 la: PhAn dAu t6c dQ phat triSn kinh tS binh quan tang til 9 - 10% so vai nam 2005. Tuong irng vai m\lc tieu nhu v~y, can cu vao kSt qua thlJC hi~n kS ho~ch cua nam 2005, kS ho~ch phat triSn kinh tS - xii hQi nam 2006 cua xii phai xac dinh cac nhi~m V\l v~ phat triSn kinh tS, C\l thS nhu sau: STT Cac nhi~m Vl} phat tri~n kinh t~ Nam 2005 Nam 2006 Muc chenh tech . Tong thu nh~p san pham trong xii (dong) 63,03ty 69,20 ty Tang 9,8% Trongd6: 1 Thu trong trQt 11,6 ty 13 ty Tang 12% 2 ThuVAC 5,5 ty 7 ty Tang 27,2% Thu nganh nghe tieu thu cong 3 40 ty 43 ty Tang 7,5% nghi~p va dich V\l khac 4 Thu ngan sach 0,95 ty 1,2 ty Tang 20% 5 Thu Bao hiem xii hQi 5 ty 5 ty 0% 379
2. Xae dinh din eu- Vii tinh khti thi eila viie xtiy d,!ng ki hOl}eh phtit triin kinh Ii - xii h{ji a) Can cu cua vi?c xdy d¥ng ki hogch phat tridn kinh ti - xa h6i Nhu tren da d~ c~p, xay d1Jl1g k~ ho?ch phat triSn kiOO t~ - xa hQi d.n xac diOO m\lc tieu toan di~n va cach thuc dS d?t cac m\lc tieu do, vi v~y, vi~c xay d\Il1g k~ ho?ch phai dga vao OOfrng din cu nh~t diOO, C\l thS, do la: - Can cu vao chuc nang, OOiem V\l, quy~n h?ll cua chiOO quy~n dia phuong: M6i mQt c~p chiOO quy~n duqc thanh I~p nh~m thgc hi~n m(>t m\lc dich OO~t ~ diOO hay co su m~OO nh~t dinh. ChiOO m\lc dich hay su m~nh nay quy dinh mQi ho?t d(>ng cua chiOO quy~n do trong su6t qua trinh t6n t?i cua no. M\lc dich hay su m~nh nay duqc C\l thS thanh cac chuc nang, OOi~m V\l va quy~n h?ll. ChiOO nhfrng di~u do quy diOO ph?m vi ho?t d(>ng cua chinh quy~n dia phuong va tra thanh OOfrng can cu trgc ti~p khi xay d\Il1g k~ ho?ch. D6i v6i chiOO quy~n xa, khi xay d\lllg k~ ho?ch phat triSn kiOO t~ - xa hQi c~n can cu vao Lu~t T6 chuc HQi d6ng OOan dan va Uy ban OOan dan. - Can cu vao tinh hinh thgc t~: Xay d1Jl1g k~ ho?ch la xac diOO m\lc tieu cho tuang lai va xac diOO cac phuang thuc thich hqp dS d?t m\lc tieu do. TiOO kha thi cua cac k~ ho~ch ph\l thu(>c vao tinh thgc tiSn cua vi~c xay d\ffig kS ho?ch, cac k~ ho?ch duqc dua ra co sat thgc hay khong. Do do, khi xay d\ffig kS ho?ch c~n phai can cu vao tiOO hiOO thgc t~ cua chiOO quy~n va dia phuang, d~c bi~t din cu vao k~t qua thgc hi~n k~ ho?ch ,cua cac thai ky tru6c do. Trong truang hqp cac ky k~ ho?ch vila qua thgc hi~n khong d?t m\lc tieu kS ho?ch d~t ra thi co thS cho th~y vi~c xac diOO m\lc tieu cua ky k~ ho?ch do qua cao, xa v6i kha nang, ho~c trong truang hqp ky k~ ho?ch tru6c thgc hi~n vuqt muc r~t cao, thi cling co nghla la khi xay d\lllg k~ ho?ch cho ky do chung ta xac diOO m\lc tieu qua th~p, du6i kha nang qua xa. Trong truang hqp OOu v~y, thi k~t qua thgc hi~n thgc t~ cua ky k~ ho?ch tru6cl?i la din cu quan trQng dS xay d\ffig k~ ho?ch cho ky ti~p theo. - Can cu vao k~t qua dg bao v~ kinh t~ - xa hQi: theo t~m dg bao da xac diOO. Gifra xay dl!J1g k~ ho?ch va dg bao co m6i quan h~ ti~n d~, dg bao cung 380
c~p thong tin vB d6i tugng dS cac OOa xay d\ffig k~ ho~ch xay d\ffig m\lc tieu, phan tich OOUng diSm m~nh va y~u vB ngu6n lvc, OOUng cO' h9i va thach thuc trong giai do~n ho~ch diOO. Dg bao cang chinh xac va cang dfiy du thi ch~t lugng cua cac k~ ho~ch cang cao va vi~c khai thac cac ngu6n 19c vi sg phat triSn cang hi~u qua. M~t khac, chiOO cac k~ ho~ch va vi~c thgc hi~n k~ ho~ch dlng cung c~p cac thong tin dS daOO gia chAt lugng eua cong tac dg bao, la dfiu vao cho cac Ifill dg bao ti~p theo. K~ ho~ch phat triSn kiOO t~ - xa h9i cua xa la k~ = ho~ch hang nam, do do tfim dg bao cua no cling efin phai tu 1 nam tro len. - Can cu vao kha nang ngu6n 19c cua chinh quyBn va dia ph~O'llg: Cac k~ ho~ch chi tra thaOO hi~n thgc - tuc cac mvc tieu cua no se d~t duqc b~ng nhfrng k~t qua thgc hi~n khi chinh quyBn va dia phuO'llg co cac ngu6n 19c dS th\lc hi~n cac ho~t d9ng huang t6i d~t mvc tieu da dB ra. Do do, tru6c khi xay d\lllg k~ ho~ch, cac OOa xay d\ffig k~ ho~ch cfin danh gia chiOO xac cac ngu6n 19c thgc t~ va ngu6n 19c tiSm nang (g6m ngu6n 19c v~t chAt va con nguai) va lAy do lam can cu quan tn;mg dS can d6i mvc tieu v6i khanang vS ngu6n l\lc. Va cling cfin dua ra cac cam k~t ngu6n 19c trong qua triOO xay d\ffig OO~m dam bao sg ch~c ch~n vS ngu6n 19c dS thgc hi~n k~ ho~ch. Khi xay dlJIlg k~ ho~ch cfin can cu vao kha nang ngu6n 19c dS phat triSn san xu~t nhu: d~t dai (d~t tg nhien, dfit da sir d\lllg vao mvc dich tr6ng trQt, nuoi tr6ng thuy san, d~t chua sir d\lllg, d~t chuyen dung); ngu6n OOan 19c (s6 va ch~t lugng lao d9ng, kha nang khai thac vao sir d\lllg); nang lvc san xu~t hi~n co, tiOO tr~ng sir d\lng va huy dQng cong su~t cua cac cO' sa san xu~t, kha nang nang cao h~ s6 sir dVng cong su~t; -cac ngu6n 19c tai chiOO (kha ·nang thu chi ngan sach, kha nang huy dQng v6n tir nhan dan cho dfiu tu phat triSn, ... ). - Can cu vao k~ ho~ch cua cfip tren: Trong thgc t~, co nhiSu cO' quan, t6 chuc, c~p chiOO quySn bi l~ thuQc vao nhiSu c~p tren, d~c bi~t trong hanh chiOO nha nu6c co muc dQ phan c~p khong tri~t dS, cac cfip du6i duQ'c coi III m9t c~p dS triSn khai thgc hi~n cac k~ ho~ch cua c~p tren. DS thgc hi~n k~ ho~ch cua c~p tren triSn khai xU6ng, thi c~p du6i can cu vllo nQi dung cua cac k~ ho~ch do xay d\ffig cac k~ ho~ch.dS triSn khai. Trong OOUng truimg hQ'P OOu v~y, cac k~ ho~ch 381
triSn khai nay la cae kS ho~eh ho~t dQng. Nhfrng nguai xay d\fI1g kS ho~eh thuang khong cAn phai xae dinh l~i m\le tieu rna din eu VaG m\le tieu dfi ghi trong kS ho~eh eua e~p tren, e\l thS hoa no va dua ra cae bi~n phap hanh dQng e\l thS dS hi~n thge hoa cae m\le tieu do. - Can eu VaG cae ehu truang eua Dang va ehinh saeh ph:it triSn kinh tS xa hQi eua Nha nuae va dinh huang kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi 5 nam eua Dang bQ: Khi xay d\fI1g kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi hang narn, ben e~nh vi~e can eu VaG dinh huang kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi eua e~p huy~n, e&n dga VaG cae ehu truang va ehinh saeh phat tri~n kinh tS - xa hQi eua Nha nuae, d~e bi~t la Nghi quySt vS phat triSn kinh tS - xa hQi 5 nam do f)~i hQi Dang bQ nhi~m ky va giua nhi~m ky thong qua. b) Tinh khd thi cua xdy dvng ki hog.ch phat tridn kinh ti - xii h9i NhUng kiSn thue va kinh nghi~m e&n co dS bao dam xay dgng rnQt kS ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi la: - KiSn thue kinh tS. NhUng nguai tham gia xay d\fI1g kS ho~eh ph:it triSn kinh tS - xa hQi axa e&n co nhUng hiSu biSt nh~t dinh vS kinh tS. MQt s6 kiSn thue kinh tS co ban rna can bQ axa e~n phai biSt do la: + KiSn thue vS kinh tS thi truang: cae quy lu~t, cae d~e trung, uu thS va khuySt t~t eua kinh tS thi truang, ... + KiSn thue vS quan ly kinh tS: cae nguyen t~e, phuang phap, eong e\l quan ly, ... trong quan ly nha nuae vS kinh tS. + KiSn thue vS qulin ly ngan saeh. + KiSn thue vS quan ly dg an. + KiSn thue vS quan ly doanh nghi~p, kinh tS hQ, kinh tS trang twi, .... - KiSn thue xa hQi. + C~n co nhling hiSu bi~t co ban vS van hoa, phong t\le, t~p quan dia phuang co anh huang trge tiSp dSn qua trinh tham gia xay dgng va triSn khai k~ ho~eh phat triSn kinh tS - xa hQi axa. 382
Cac xa miSn nlii: Trinh dQ dan tri th§p, nhiSu phong Wc, t~p quan c6 hu, I?c h~u, dS bj thS Ivc thil djch kich dQng; Phuong thuc san xu§t, t~p quan caOO tac I?c h~u, nang su§t Ilia th§p; ThiSu d§t caOO tac, du caOO, du cu, di dan tv do, mang n~ng tiOO tv c§.p, tv tlic, dva OOiSu vao thien nhien; Dja ban rQng lOn, hiSm tra, chia c~t phuc t?P, thuOng xuyen chju anh huang thien tai, Iii h,1t, di I?i kho khan, thong tin h?n chS, rAt kho khan cho sv phat triSn kiOO tS. + Ben C?oo do, cAn phai hiSu duQ'c cac d~c tiOO OOan khfru hQc cua dan cu '= dia phuong nhu: ty I~ nam - nil, cO' c§u dQ tu6i, cO' c§u phan khuc theo trinh dQ hQc vAn. + MQt vAn dS quan trQng t?i cac dja phuang Vi~t Nam rna cac nha quan Iy cAn biSt do Ia OOom nguai aOO huang (vi dl,1: nhfrng nguai cao tu6i, truang hQ, truang tQc, ... Ia nhfrng nguai co anh huang Ian dSn vi~c tuan thu cac nghj quySt do Dang bQ va chiOO quySn dia phuong dua ra trong qua triOO triSn khai kS ho?ch phat triSn kiOO tS - xa hQi axa). - KiSn thuc phap Iu~t. Nhfrng Iu~t m6i do Qu6c hQi ban hanh co tac dQng tf\lc tiSp dSn cac quySt diOO cua cac cAp chinh quySn. Ngoai ra, cac van ban du6i Iu~t OOu QuySt dinh cua Thu tuang ChiOO phu, Thong tu cua cac bQ, ngaOO cling aM huang dSn qua trinh xay d\lllg kS ho?ch phat triSn kiOO tS - xa hQi t?i dia phuong. Nhfrng nguai tham gia xay d\lllg kS ho?ch phai Iuon c~p nh~t cac van ban quy ph?m phap Iu~t do Nha nu6c ban haOO tren cO' sa co sv hiSu biSt cO' ,ban vS HiSn phap va cac bQ Iu~t oou: BQ Iu~t Dan sv, BQ Iu~t HiOO sv, Lu~t KiOO tS, Lu~t Thudng M?i .... - Cac ky nang quan IY. + Ky nang dv bao: CAn co kha nang tu duy h~ th6ng, biSt thu th~p thong tin va xu Iy thong tin tu nhiSu ngu6n dS co thS dV bao khai quat vS ml,1C tieu rna kS ho?ch phat triSn kinh tS - xa hQi cAn d?t duQ'c b~ng nhfrng ngu6n Ivc t?i dja phuong. + Ky nang giao tiSp hi~u qua va ky nang thuySt triOO: Cac thong tin cAn phai duQ'c truySn tai dSn cac ben b~ng cac hinh thuc, moi truang giao tiSp phil hQP. CAn co ky nang giao tiSp hi~u qua dS khuy@n khich cac ben lien quan cung 383
cfip dAy du thong tin, d6ng thai dua ra phan h6i phu hQ'P. Thong thuang qua trinh xay d\ll1g kS ho~ch doi hoi nguai xay dt;mg kS ho~ch phai trinh bay cac quan diSm, quySt dinh cua minh tru6'c nhiSu nhom Iqi ich, nhiSu ben lien quan khac nhau. Chinh vi v~y, ky nang thuySt trinh se giup truySn tai duqc 9 kiSn ca nhan mQt cach khach quan nhfit. + Ky nang Hinh d~o: Lfulh d~o la qua trlnh gay anh huang. Nguai lanh d~o gioi la nguai gay duqc cam hUng cho nguai khac, khuySn khich nguai khac tham gia vao qua trinh ra quySt dinh va chiu tnich nhi~m vS vi~c th\Ic thi quySt dinh do. Ky nang Hinh d~o se giup qua trinh xay d\fllg va triSn khai kS ho~ch phat triSn kinh tS - xii hQi d~t hi~u qua rna nha quan 19 mong mu6n. Ngoai nhUng ky nang cO' ban tren thi nhUng nguai co trach nhi~m xay d\fllg va th\Ic hi~n kS ho~ch phai duqc trang bi cac kY nang nhu kY nang quan 19 thai gian va ngan sach, kY nang giai quySt khling hoang, kY nang lam vi~c ~p thS (lam vi~c nhom), ... 3. Xay d'.l'ng ki hO(lch phtit triin kinh ti - xii hpi a) Djnh nghia xdy dl;ffZg kd hogch phdt tri~n kinh td - xii h9i - Xay d\ll1g kS ho~ch: la mQt qua trinh nh~m xac dinh m\lc tieu tuong lai, cac phuong thuc thich hQ'P dS d~t m\lC tieu do. + S\I cAn thiSt phai xay dlJIlg kS ho~ch: • Do S\I bfit dinh cua tUO'llg lai. Tuong lai cang xa thi vi~c ra cac quySt dinh cfmg kern ch~c ch~n. • Ngay ca khi tuong lai co dQ ch~c ch~n cao thi vi~c I~p kS ho~ch vfu1 la cAn thiSt, bOi nha quan Iy dn phai tim cach t6t nhfit dS d?t m\lc tieu. • Nha quan 19 cfin phai dua ra cac kS ho~ch dS mQi bQ ph~n, cac thanh vien cO' quan, t6 chuc biSt dS tiSn hanh cong vi~c. + Vai tro cua vi~c xay d\fllg kS ho~ch: • Cac kS ho~ch giup cac nha qUID 19 Ung pho v6'i nhfrng thay d6i trong tuong lai. • Cac kS ho~ch huang cac n61\Ic vaG vi~c hoan thanh cac m\lc tieu. • Cac k~ ho~ch t~o ra kha nang tiSt ki~m cac ngu6n l~c. 384
• cac kS ho~ch 1
Qua trinh xay d\ffig mQt kS ho~ch duQ'c tiSn hfmh theo OOling buac cong vi~c vai mQt trinh tv nhfit dinh. Nhling cong vi~c duQ'c tiSn harth nhu thS duQ'c gQi la quy trinh. Quy trinh xay d\ffig kS ho~ch la cac buac cong vi~c duQ'c tiSn harth theo mQt triOO tv nhfit diOO nh~m hinh thanh mQt bim kS ho~ch. M6i mQt lo~i kS ho~ch co mQt quy triOO rieng. Day la quy triOO xay d\ffig kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi hang nam cua chiOO quySn xa, quy triOO nay gAm cac buac cong viec C\l thS OOu sau: - Buac 1: DaOO gia, phan tich tinh hiOO thvc hi~n kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi nam hi~n t~i. DS xay d\ffig kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi cho nam tiSp theo, truac hSt OOling nguai xay d\ffig kS ho~ch daOO gia vi~c thvc hi~n kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi cua nam truac do. B&i vi tinh hiOO thvc hi~n cac m\lc tieu rna kS ho~ch phat triSn kiOO tS - xa hQi nam truac cho cac nha xay d\ffig kS ho~ch biSt kha nang thvc hi~n thvc tS cua dia phuong va phim aOO muc dQ sat thvc cua vi~c xay d\ffig cac chi tieu kiOO tS - xa hQi da dS ra. Trong truang hQ'P, nam tru6c dja phuong thvc hi~n vuQ't muc kS ho~ch co thS phan anh mQt dfiu hi~u t6t cho nam kS ho~ch tiSp theo. Trong truang hQ'P, khong d~t co thS phiin anh mQt dfiu hi~u kho khan trong nam tiSp theo. Tfit nhien, nhling nguai xay d\ffig kS ho~ch phiii kiSm tra l~i xem cac chi tieu kS ho~ch dS ra narn truac co qua thfip ho~c qua cao hay khong. C\l thS: + Danh gia tiOO hiOO thvc hi~n kS ho~ch 6 thang dfiu nam. Khi daOO gia cfin bam sat cac chi tieu chu ySu da ghi trong kS ho~ch nhu: • Tbng gia trj sim xufit trong toan dja phuong. • Cac ngaOO san xufit nhu: Nong - lam - ngu nghi~p; cong nghi~p tiSu thu cong nghi~p; thuong m~i - dich V\l; giao thong, thuy lQ'i. • Thu va chi ngan sach. • Co cfiu kiOO tS. • Thu OO~p binh quan dfiu nguai. • Ty l~ tang dan s6. 386
• Th\fc hi~n cac mvc tieu vS xii hQi OOu ghii quySt chS dQ chinh sach, y tS, giao dvc, xoa d6i giam ngheo, tr~t t\f an toan xii hQi... + Danh gia tioo hinh th\fc hi~n kS ho~ch ca nam. • Danh gia tiOO hiOO th\fc hi~n kS ho~ch cua t~t ca cac nganh, lInh v\fc. U6c tiOO th\fc hi~n cac chi tieu chu ySu ca nam. • DS u6c tiOO th\fc hi~n kS ho~ch phai can cu VaG tiOO hinh th\fC hi~n kS ho~ch 6 thang d~u nam; cac d\f bao thu~n 19i, kh6 khan vS san xu~t, thi truang tieu thv, xu thS cua 6 thang cu6i nam. • Vi~c u6c tinh th\Ic hi~n kS ho~ch r~t quan trQng, nSud\f bao khong chiOO xac se anh huang dSn vi~c xac dinh cac chi tieu tang truang cua kS ho~ch nam sau. Khi d\f bao c~n d\f bao ca dinh tinh va dinh lugng. Ben c~ vi~c danh gia muc dQ hoan thanh cac chi tieu kS ho~ch dii dS ra, cAn di sau daOO gia co chS va cong tac chi d~o t6 chuc th\fc hi~n. Bai vi th\fc tiSn dii chUng minh, co chS quan ly khong chi h6 trg rna c6 thS can tra vi~c th\fc hi~n thanh cong kS ho~ch. Cong tac chi d~o thvc hi~n kS ho~ch khong dung thi cac kS ho~ch dS ra cho dli co t6t nhu thS nao di chang nua thi chung cling bi th~t b~i. D~c bi~t trong truang hgp co nhiSu S\I thay d6i cua moi truOng, co chS qu{m ly kho~g liOO ho~t va cong tac chi d~o diSu hanh khong sang t~o. M~t khac, cAn daOO gia vi~c sir dVng cac ngu6n l\fC dS d~t cac mvc tieu dii dS ra nh~m xac dinh rn6i quan h~ giua kSt qua va ngu6n l\fc, daOO gia ch~t lugng cua vi~c sir dVng ngu6n l\fc. KSt qua danh gia nay se lam co sa cho vi~c xac diOO rnvc tieu va can d6i ngu6n l\fc aphia sau. Khi t6ng kSt, daOO gia tiOO hiOO phai dam bao yeu cAu khach quan, trung th\fC, danh gia dung th\fc tS. T~p trung phan tich, danh gia sau vS ch~t lugng tang truang cua timg m~t; vi~c khai thac sir dVng ngu6n l\fc; ch~t lugng ngu6n lao dQng va sir dVng lao dQng; khai thac va sir d\lng cac co sa v~t ch~t - ky thu~t; ling dVng thaOO t\fU khoa hQC va d6i m6i cong ngh~; vi~c huy dQng va sir dvng cac ngu6n v6n, bao g6m: ngu6n ngan sach, ngu6n tin dVng dAu tu cua OOa nu6c va tin dVng cua h~ th6ng ngan hang thuang m~i, ngu6n v6n tiI khu V\fC dan cu, ngu6n tM chiOO doaOO nghi~p ... 387
Khi phall dch cac vftn d€ tren, c~n lam ro nhling k~t qua d~t dugc trong nam k~ ho~ch, di sau vao nhling t6n t~i, y~u kern, kho khan; xac dinh nguyen nhan chu quan va khach quan d6i v6i ca nhling m~t da lam dugc va chua lam dugc; chi ro trach nhi~m cua timg ca nhan, t6 chuc de til do rut ra nhling bai hQc cho vi~c xac dinh m\lc tieu va bi~n phap C\l the cua ky k~ ho~ch t6i. - Bu6c 2: Xay d\ffig k~ ho~ch phat trien kinh t~ - xa hQi. + Dg bao b6i canh trong nam k~ ho~ch. Vi~c danh gia tinh hinh thgc hi~n k~ ho~ch trong nam tru6c cho chung ta nhling nh~n thuc, bai hQc quy gia - lam ti€n d€ de xay d\ffig k~ ho~ch cho nam ti~p theo. Tuy nhien, cac k~t qua danh gia do chua the noi len tftt ca, nSu b6i canh trong nam k~ ho~ch t6i co sg thay d6i Ian han so vai b6i canh cua nam k~ ho~ch tru6c. Do v~y, trong bu6c nay nhling nguai l~p k~ ho~ch c~n ti~n hanh dg bao b6i canh trong nam k~ ho~ch t6i. Trong bu6c nay, nhling nguai l~p k~ ho~ch c~n v~ d\lng cac phuang phap dg bao ho~c k~t qua dg bao da dugc cong b6 va sir d\lng ky thu~t phan tich ben trong va moi truang ben ngoai de xac dinh nhling m~t m~nh, m~t y~u, co hQi va thach thuc. Til do xac dinh nhling thu~n 19i va kho khan trong nam k~ ho~ch t6L Thong thuang thu~n 19i dugc hieu la nhling m~t m~nh rna chinh quy€n dia phuang co the ti~p t\lC phat huy va nhfrng co hQi co the t~n d\lng trong thai gian t6i. Con kho khan dugc hiSu la nhfrng m~t y~u rna chinh quy€n can ph:ii kh~c ph\lc va nhling thach thuc se ph:ii d6i phO. Ngoai fa, nguai xay d\ffig k~ ho~ch c~n SIT d\lng cong C\l phan tieh nguyen nhan nh&m xac djnh cac nhan t6 anh huemg d~n timg linh vgc xay d\ffig k~ ho~ch, de lam co sa cho vi~c xay d\ffig cac giai phap. Khi phan tich moi truang can di sau phan tich moi truang chung va moi truang C\l the. Moi truang C\l the bao g6m: cftp tren, khach hang, nhan dan, nhfrng nguai h6 trg tai chinh.... Khi ph~n tich moi truang ben ngoai tuc ia nhfrng y~u t6 ben ngoai co anh huemg d~n cac y~u t6 ben trong ho~c m6i lien h~ gifra cac y~u t6 ben trong nhu: moi truang sinh tbai, chinh tri, kinh t~, van hoa xa hQi, khoa hQc va cong ngh~. 388
Khi tiSn hanh phan tich moi truOng ben ngoai, cAn kSt hgp vOi nhiing m~t m~nh, m~t ySu dS xac dinh nhiing anh huang thu~n Igi va nhiing anh huang bfit lqi d6i vai dia phuong trong nam kS ho~ch tai. + Xac dinh cac m\lc tieu phat triSn trong nam kS ho~ch. Tren co so kSt qua phan tich va danh gia vi~c th\lc hi~n cac m\lc tieu nam kS ho~ch truac va kSt qua d\l bao b6i canh kinh tS - xa hQi, nhiing thu~n lqi va kho khan trong nam kS ho~ch tai da d~t dUQ"c atren; tiSp theo, nhiing nguai xay = d\lfig kS ho~ch xac dinh cac m\lc tieu kS ho~ch cho nam kS ho~ch tai. M\lc tieu la cac kSt qua cAn d~t dUQ"c trong tuong lai, no thS hi~n nhu c§u, ky v
• Ty l~ tre em du6i 5 tu6i suy dinh duOng. • Ty l~ hc sinh di hc trong dQ tu6i. • Ty l~ hc sinh trung hc co sa trong dQ tu6i. • Ty l~ nguai dan dugc ti~p c~n cac dinh V\l van hoci (xem phim va cac lo~i hinh ngh~ thu~t, dc bao, t~p chi, di~n tho~i, bUll chinh; ty l~ hQ gia dinh co ti vi). v'S cac chi tieu v'S moi truang, c&n chu y t6i: ty l~ hQ dugc su d\lng nu6c ~ s~ch; gia dinh co h6 xi v~ sinh, muc dQ gay 0 nhiSm do ho~t dQng cua con nguai gay ra... v'S phat triSn va hoan thi~n tUng bu6c k~t d.u h~ t&ng kinh t~ - xff hQi: tY l~ duang giao thong dugc be tong hoa, nh\1a hoci; ty l~ hQ gia dinh van hoa; ty l~ lang van hoa ho~c khu ph6 van hoa. v'S 6n dinh chinh tri va tr~t t\1 an toan xff hQi: Ty l~ tQi ph~m giam; khong co b~o dQng va gay r6i tr~t t\1 tri an tren dia ban. Khi xay d\Illg k~ ho~ch, c&n xac dinh cae phuong an tang. truangkinh t~ va cac chi tieu k~ ho~ch. Thuang xay d\Illg tu 2 d~n 3 phuong an, g6m: phuong an co ban, phuong an cao, phuong an th~p. Co phuong an phat triSn dva vao kha nang vugt nhiing kho khan, t6n t~i va duy tri, phat triSn nhiing y~u t6 thu~ Jgi. D6ng thai ciing xay d\Illg nhiing phuong an v6i nhiing dv bao co nhi'Su kho khan, dS chu dQng trong vi~c di'Su hanh k~ ho~ch trong su6t thai gian thvc hi~n. Ti~p theo l\1a chn phuong an phat triSn, phan tich tUng phuong an d\1a tren cac dv bao cac tinh hu6ng phat triSn. Khi xac dinh tUng m\lC tieu cho tUng m~t, tUng linh V\1C ho~t dQng c&n dam bao cac tieu chi nhu: Tinh C\l thS, tinh co thS do luang dugc, co thS d~t dugc, hi~n th\1c va trong mQt khuon kh6 thai gian nh~t dinh. MQt diSm nfra c&n lUll y la: Khi xac dinh m\lC tieu c&n d~t no trong m6i quan h~ v6i ngu6n l\1c va ch~t lugng su d\lng cac ngu6n l\1c rna chung ta dff xac dinh a ph&n danh gia tinh hinh thvc hi~n k~ ho~ch phat triSn kinh t~ - xff hQi nam tru6c. - Bu6c 3: X-ac dinh cac nhi~m Vl;l va cac giai phap dS th\1c hi~n k~ ho~ch. 390
+ xac diOO cac nhi~m V\l. Sau khi dff xac dinh dugc m\lc tieu cho tUng m~t, liOO V\IC, trong bu6'c miy nguai xay d\Illg kS ho~ch xac diOO cac ho~t dQng c§n tiSn haOO dS d~t cac m\lc tieu do - tuc la xac diOO cac OOi~m V\l chu ySu. Nhi~m V\l la mQt t~p hgp cac ho~t dQng c§n thiSt dugc tiSn hanh dS d~t dugc ffi\lC tieu d~ ra. D6i v6'i mc3i m\lC tieu, c§n xac diOO mQt ho~c nhi~u nhi~m V\l dS hoan thanh no. Cac nhi~m V\l nay d.n dugc phan thanh cac OOom ho~t dQng tuong d6ng hay ho~t dQng chuc nang dS phan cong cho cac ca nhan, bQ ph~n co kha nang dam OO~n. Chi khi phan cong dung thi nang suftt th\Ic hi~n d~t dugc se cao va ngugc 1~i. + TiSp thea c§n xac diOO cac giai phap v~ co chS, xac diOO cac giai phap v~ ngu6n l\Ic. DS th\Ic hi~n cac OOi~m V\l dugc giao, cac ca OOan, bQ ph~ d.n dugc cung cAp cac ngu6n l\IC can thiSt. Vi v~y, trong buac nay can xac dinh cac ngu6n l\Ic can thiSt dS th\Ic hi~n OOi~m V\l, g6m: ngu6n l\Ic v~t chftt, ngu6n OOan l\Ic, tai chiOO, dftt dai. Khi xac diOO cac giai phap can co cac .gild phap lau dai OOfun van m\lc tieu tAng quat, cac giai phap tiOO thS dS thao gO' kho khan truac m~t nhfun d~t dugc mQt s6 m\lc tieu C\l thS. * Tom l~i, xay d\Illg kS ho~ch la phai tra lai t6t 4 cau hoi: +,Phan dch hi~n t~i chung ta dang adau ? + Chung ta se tiSn dSn dau ? + Lam cach nao va b~ng cach nao dS d~t m\lc tieu ? + Lam thS nao dS biSt chung ta dang di dung huang? 4. Tham djnh va phe duy~t ki hOl}ch phdt triin kinh ti - xii hpi a) Th6m atnh k€ hOr;lch phdt tridn kinh t€ - XQ h(Ji 6' XQ - M\lc dich cua vi~c th~m diOO: + Nh~m lam cho kS ho?ch co tiOO kha thi trong di~u ki~n ngu6n l~c cO thS co. + Nh~m lam cho kS ho~ch phil hgp v&i dinh huang phat triSn chung cua dia phuong. • 391