Đề án Tốt nghiệp: Bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:62

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Đề án "Bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030" được hoàn thành với mục tiêu nhằm phân tích, đánh giá thực trạng, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế của bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ; Đề xuất giải pháp và lộ trình hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp: Bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030

BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN QUANG HIẾU BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC TẠI VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ GIAI ĐOẠN 2024 - 2030 ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG Hà Nội, 2024
BỘ NỘI VỤ HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA NGUYỄN QUANG HIẾU BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC TẠI VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ GIAI ĐOẠN 2024 - 2030 ĐỊNH HƯỚNG ỨNG DỤNG NGÀNH QUẢN LÝ CÔNG MÃ SỐ: 8340403 NGƯỜI HƯỚNG DẪN: TS. TỐNG ĐĂNG HƯNG Hà Nội, 2024
LỜI CAM ĐOAN Đề án “Bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030”, do cá nhân tôi trực tiếp thực hiện, theo sự hướng dẫn của TS. Tống Đăng Hưng. Các số liệu, báo cáo và kết luận được trình bày trong đề án này là chính xác, trung thực. Tôi xin cam đoan về tính trung thực cũng như kết quả nghiên cứu của đề án. Hà Nội, ngày 15 tháng 8 năm 2024 Người cam đoan Nguyễn Quang Hiếu
LỜI CẢM ƠN Tôi xin được gửi lời cảm ơn chân thành đến Lãnh đạo Học viện, Lãnh đạo Khoa Hành chính học, quý thầy cô của Học viện Hành chính Quốc gia đã tạo điều kiện và hỗ trợ tôi trong quá trình thực hiện Đề án thạc sĩ của mình. Đây là một cột mốc quan trọng trong sự nghiệp học tập và nghiên cứu của tôi, cột mốc đó không thể thiếu sự đóng góp và hỗ trợ của người hướng dẫn đề án là TS. Tống Đăng Hưng. Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến cô đã chấp nhận và hướng dẫn tôi trong quá trình thực hiện Đề án. Sự tận tâm, nhiệt tình cùng kiến thức, kinh nghiệm của cô đã giúp tôi hiểu rõ hơn về chủ đề nghiên cứu của mình, giúp tôi vượt qua khó khăn và hoàn thành Đề án một cách trọn vẹn, hoàn chỉnh nhất. Tôi muốn gửi lời cảm ơn chân thành đến những đồng nghiệp, bạn bè của tôi. Nhờ sự hợp tác, giao lưu trong môi trường học tập, làm việc và nghiên cứu, tôi đã có cơ hội trao đổi kinh nghiệm, mở rộng kiến thức của mình. Sự chia sẻ đó đã giúp tôi có thêm nhiều ý tưởng để Đề án của tôi có những nội dung phong phú và thực tiễn, đáng giá hơn./. Tác giả Nguyễn Quang Hiếu
MỤC LỤC Trang MỞ ĐẦU 1 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu 1 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu 2 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề án 6 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 6 5. Phương pháp nghiên cứu 7 6. Hiệu quả của đề án có thể ứng dụng trong thực tiễn 7 7. Bố cục của đề án 8 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN, CHÍNH TRỊ-PHÁP LÝ VỀ BỒI 9 DƯỠNG CÔNG CHỨC 1.1. Khái niệm về công chức và bồi dưỡng công chức 9 1.1.1. Khái niệm công chức ở Việt Nam 9 1.1.2. Khái niệm về bồi dưỡng công chức 9 1.1.3. Nội dung, hình thức, phương pháp, loại hình và yêu cầu bồi dưỡng 10 công chức 1.2. Vai trò của bồi dưỡng công chức và các yếu tố ảnh hưởng đến bồi 12 dưỡng công chức 1.2.1. Vai trò của bồi dưỡng công chức 12 1.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến bồi dưỡng công chức 14 1.3. Căn cứ chính trị-pháp lý về đổi mới công tác bồi dưỡng cán bộ, công 16 chức đáp ứng yêu cầu của tình hình mới CHƯƠNG 2: THỰC TRẠNG BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CỦA VĂN 20 PHÒNG CHÍNH PHỦ 2.1. Khái quát về Văn phòng Chính phủ 20 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển 20 2.1.2. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của Văn phòng Chính 21 phủ 2.1.3. Cơ cấu tổ chức của Văn phòng Chính phủ 21 2.1.4. Thực trạng về đội ngũ công chức của Văn phòng Chính phủ 22 2.2. Thực hiện bồi dưỡng công chức của Văn phòng Chính phủ giai đoạn 25 2018-2023 2.2.1. Nội dung, hình thức, phương pháp bồi dưỡng công chức của Văn 25 phòng Chính phủ 2.2.2. Kết quả thực hiện bồi dưỡng công chức Văn phòng Chính phủ giai 27 đoạn 2018-2023 2.3. Đánh giá về công tác bồi dưỡng công chức của Văn phòng Chính 31 phủ giai đoạn 2018-2023 2.3.1. Ưu điểm và hạn chế của công tác bồi dưỡng 31 2.3.1.1. Ưu điểm 31 2.3.1.2. Hạn chế 31
2 2.3.2. Nguyên nhân của ưu điểm và hạn chế 32 2.3.2.1. Nguyên nhân của ưu điểm 32 2.3.2.2. Nguyên nhân của hạn chế 33 2.3.3. Bài học kinh nghiệm cho công tác bồi dưỡng công chức của Văn 34 phòng Chính phủ CHƯƠNG 3: GIẢI PHÁP VÀ LỘ TRÌNH HOÀN THIỆN CÔNG TÁC 36 BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC CỦA VĂN PHÒNG CHÍNH PHỦ GIAI ĐOẠN 2024-2030 3.1. Giải pháp hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức của Văn phòng 36 Chính phủ giai đoạn 2024-2030 3.1.1. Nâng cao nhận thức về bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng cho đội ngũ 36 công chức của Văn phòng Chính phủ 3.1.2. Xây dựng quy chế về công tác bồi dưỡng công chức 37 3.1.3. Xây dựng chương trình bồi dưỡng đáp ứng yêu cầu của tình hình 38 mới 3.1.3.1. Chương trình bồi dưỡng dự kiến trong giai đoạn 2024-2030 41 3.1.3.2. Bồi dưỡng kiến thức chung của Văn phòng Chính phủ 46 3.1.4. Tăng cường cơ sở vật chất, nguồn lực cho bồi dưỡng công chức 47 của Văn phòng Chính phủ 3.1.5. Tăng cường phối hợp trong triển khai bồi dưỡng công chức 48 3.1.5.1. Phối hợp với các Bộ, ngành, cơ quan, tổ chức 48 3.1.5.2. Phối hợp với các tổ chức quốc tế 49 3.1.6. Gắn chuyển đổi số với hình thức bồi đưỡng từ xa 50 3.2. Lộ trình thực hiện 50 3.2.1. Giai đoạn 2024-2025 50 3.2.2. Giai đoạn 2025-2027 50 3.2.3. Giai đoạn 2027-2030 50 3.3. Kiến nghị với Chính phủ, các Bộ 51 KẾT LUẬN 52 DANH MỤC TÀI LIỆU 53
1 MỞ ĐẦU 1. Tính cấp thiết của đề tài nghiên cứu Bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức là nội dung quan trọng luôn được Đảng, Nhà nước ta quan tâm, điều này do vị thế đặc biệt của đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức. Đội ngũ này vừa là người trực tiếp dự thảo, xây dựng, đề xuất chính sách, quy định pháp luật cho lãnh đạo các cấp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đồng thời cũng là người tổ chức và trực tiếp tham gia triển khai thực hiện các chính sách và quy định pháp luật trong ngành, lĩnh vực và địa phương. Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII đã nhấn mạnh: “xây dựng đội ngũ cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, nhất là cán bộ cấp chiến lược có đủ phẩm chất, năng lực và uy tín, ngang tầm nhiệm vụ”. Cụ thể hóa quan điểm trên trong Chiến lược Phát triển kinh tế - xã hội 10 năm 2021 – 2030 đã nêu phương hướng: “Xây dựng nhanh nền hành chính hiện đại, dựa trên đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức có tính chuyên nghiệp cao, có năng lực sáng tạo, phẩm chất đạo đức tốt, bản lĩnh chính trị, phục vụ người dân, doanh nghiệp” là trách nhiệm của Đảng, Nhà nước, hệ thống chính trị và xã hội [10]. Văn phòng Chính phủ là cơ quan tham mưu tổng hợp giúp việc trực tiếp cho Chính phủ, Lãnh đạo Chính phủ. Đội ngũ công chức, viên chức của Văn phòng Chính phủ để đáp ứng các yêu cầu cao trong công tác cần phải có bản lĩnh chính trị vững vàng, có trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, năng động và sáng tạo trong công việc, luôn quyết tâm hoàn thành tốt mọi nhiệm vụ được giao; nghiêm túc, tích cực thực hiện đường lối, chủ trương, chính sách, của Đảng và pháp luật của Nhà nước. Muốn vậy, công tác bồi dưỡng công chức, viên chức thuộc Văn phòng Chính phủ cần được quan tâm và chú trọng thực hiện trong suốt quá trình tổ chức thực hiện nhiệm vụ được giao cho Văn phòng Chính phủ. Hoạt động bồi dưỡng công chức, viên chức cho Văn phòng Chính phủ trong
2 thời gian qua đã góp phần nâng cao trình độ, kiến thức và năng lực xử lý công việc của công chức, viên chức Văn phòng Chính phủ, đáp ứng yêu cầu công tác tham mưu tổng hợp, phục vụ cho sự chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Tuy nhiên, bồi dưỡng công chức Văn phòng Chính phủ vẫn còn bộc lộ nhiều hạn chế như chưa bồi dưỡng được nhiều theo vị trí việc làm, nội dung bồi dưỡng chưa thực sự bám sát yêu cầu với công tác tham mưu, công tác tổng hợp, hình thức bồi dưỡng cũng chưa được đa dạng tạo điều kiện cho công chức chủ động tham gia các chương trình bồi dưỡng, Nguồn kinh phí cũng chủ yếu từ ngân sách cấp mà chưa có nhiều nguồn khác. Công tác bồi dưỡng cũng chưa thực sự gắn với quy hoạch, bổ nhiệm vào chức vụ, vào ngạch công chức. Yêu cầu đánh giá sau bồi dưỡng cũng chưa được quan tâm tiến hành thường xuyên mà mới chủ yếu dựa vào báo cáo của người được cử đi học. Từ thực tế đó, đòi hỏi công chức Văn phòng Chính phủ đáp ứng được yêu cầu ngày càng cao của công tác tham mưu, tổng hợp, phục vụ và quản lý phải được đổi mới, thay đổi, nâng cao ngày càng mang tính cấp thiết trong tình hình hiện nay. Xuất phát từ yêu cầu đòi hỏi phải không ngừng nâng cao năng lực cho đội ngũ công chức và nhu cầu thực tế tại cơ quan nơi đang công tác, tôi chọn Đề tài “Bồi dưỡng công chức Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030” làm đề án Thạc sỹ quản lý công theo định hướng ứng dụng của Học viện Hành chính Quốc gia. 2. Tổng quan tình hình nghiên cứu Công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức là nội dung quan trọng trong hoạt động quản lý hành chính nhà nước bởi đây là một trong những nhiệm vụ quan trọng của mọi cơ quan, tổ chức. Đã có nhiều công trình nghiên cứu nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ, công chức tại các cơ quan hành chính. Bồi dưỡng cho đội ngũ công chức những kiến thức về lý luận chính trị, về lãnh đạo, quản lý và nhất là về quản lý nhà nước từ trước đến nay đã có nhiều nhà nghiên
3 cứu, nhà khoa học và hoạch định chính sách quan tâm và có nhiều công trình nghiên cứu khoa học, bài báo liên quan đến đề tài tiêu biểu như: - Bài viết “Vận dụng quan điểm của Chủ tịch Hồ Chí Minh về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức trong giai đoạn hiện nay” của PGS. TS. Nguyễn Quốc Sửu – Phó Giám đốc Học viện Hành chính Quốc gia, đăng trên Tạp chí Tuyên giáo điện tử ngày 16/7/2024 đã nêu bật quan điểm quan trọng của Chủ tịch Hồ Chí Minh về huấn luyện, đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức. Tác giả cũng nhấn mạnh việc vận dụng các quan điểm đó vào nhóm đối tượng: cán bộ hành chính và công chức hành chính và nêu rõ các điểm cơ bản trong đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức: Thứ nhất, phải xác định cụ thể, rõ ràng mục đích đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ cán bộ, công chức hành chính; thứ hai, phải nâng cao năng lực đào tạo, bồi dưỡng của các chủ thể tham gia đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ, công chức hành chính; thứ ba, đối với đội ngũ cán bộ, công chức hành chính, cần chuẩn bị năng lực nhận thức, các điều kiện vật chất, tinh thần khác để sẵn sàng lĩnh hội kiến thức chuyên môn, kỹ năng nghiệp vụ, tri thức pháp luật cần thiết cho hoạt động chuyên môn, đáp ứng yêu cầu công vụ; thứ tư, tiếp tục đổi mới nội dung đào tạo, bồi dưỡng toàn diện cho đội ngũ cán bộ, công chức hành chính; thứ năm, đổi mới phương pháp đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức hành chính và khẳng định chỉ có như vậy mới thực hiện các mục tiêu được Đại hội Đảng lần thứ XIII đề ra. - TS. Bùi Huy Tùng cùng đồng tác giả ThS. Nguyễn Đức Nghĩa có bài viết “Đổi mới mô hình bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức đáp ứng yêu cầu cải cách hành chính”, đăng trên Tạp chí Quản lý Nhà nước điện tử, ngày 14/11/2023 đã nêu lên thực trạng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức, từ đó đề xuất một số giải pháp nhằm đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức nước ta hiện nay.
4 - ThS. Vũ Cẩm Lệ, Nghiên cứu sinh của Học viện Khoa học xã hội, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam có bài viết: “Nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ quản lý trong thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức”, đăng trên Tạp chí Quản lý nhà nước điện tử, ngày 25/01/2024. Bài viết đã nêu ra thực trạng của đội ngũ cán bộ quản lý và có đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao trình độ, năng lực của cán bộ quản lý trong thực hiện chính sách đào tạo, bồi dưỡng công chức Việt Nam. - GS. TS Nguyễn Hữu Khiển - Nguyên Phó Giám đốc, Học viện Hành chính Quốc gia trong bài viết “Những vấn đề đặt ra trong công tác đào tạo, bồi dưỡng công chức hiện nay” đăng trên Tạp chí Tổ chức nhà nước điện tử ngày 07/6/2019 đã nêu rõ học tập là hoạt động gắn với công vụ của người công chức và đã chỉ rõ sự khác biệt giữa đào tạo với bồi dưỡng thông qua sáu đặc điểm của đào tạo và ba đặc điểm của bồi dưỡng. Giáo sư cũng chỉ rõ những bất cập của đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức hiện nay và chỉ ra cách tiếp cận mới đối với bồi dưỡng cán bộ, công chức. Thông qua bài viêt Giáo sư cũng đề xuất các giải pháp để có phương thức bồi dưỡng phù hợp và đóng góp thực chất cho nền hành chính nhà nước với những giải pháp: mở rộng quyền tự đào tạo của công chức; cần có sự thống nhất chung của các cơ sở đào tạo trong hoạt động bồi dưỡng; công chức chỉ bổ sung nội dung thiếu về chuẩn kiến thức theo quy định và từ nhu cầu công vụ; cần đổi mới mạnh mẽ hơn nữa về phương pháp tổ chức bồi dưỡng công chức. - NGƯT. TS. Vũ Thanh Xuân, Hiệu trưởng Trường Đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức-Bộ Nội vụ có bài viết: “Cải cách quy trình đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức nhằm nâng cao năng lực thực thi công vụ” đăng trên Tạp chí điện tử Tổ chức Nhà nước, ngày 02/01/2016. Bài viết đã tập trung làm rõ được khái niệm về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, quy trình đào tạo,
5 bồi dưỡng và nêu ra hướng cải cách trong quy trình thực hiện công tác này, nhằm nâng cao chất lượng đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức. - Bài báo “Nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ nhằm đáp ứng yêu cầu tình hình mới” của nhóm tác giả TS. Lê Việt Trung, TS. Nguyễn Thị Thanh Mai, TS. Nguyễn Văn Tuân, CN. Ngô Xuân Thủy, đăng trên Tạp chí điện tử Xây dựng Đảng, ngày 21/10/2021. Bài báo trình bày các mục tiêu, yêu cầu tất yếu của việc nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong tình hình mới; các kết quả đạt được trong công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong thời gian qua và các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác đào tạo, bồi dưỡng cán bộ đáp ứng yêu cầu trong tình hình mới. Các công trình nghiên cứu dưới đây cũng đưa ra các hướng nghiên cứu về đào tạo, bồi dưỡng cho đội ngũ công chức của chuyên ngành từ thực tiễn của Việt Nam: - Tác giả Bùi Đức Thịnh trong nghiên cứu của Luận án tiến sỹ “Đào tạo bồi dưỡng cho cán bộ, công chức của Bộ Lao động – Thương binh và xã hội”, bảo vệ năm 2019 tại Học viện Nông nghiệp Việt Nam đã hệ thống hóa cơ sở lý luận về đào tạo, bồi dưỡng công chức và nêu rõ đào tạo, bồi dưỡng công chức của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội được thực hiện ra sao và rút ra bài học thực tiễn, đóng góp quan trọng cho phát triển đội ngũ cán bộ, công chức của cơ quan Bộ. - Đề tài nghiên cứu khoa học cấp cơ sở năm 2021 “Xây dựng quy trình tổ chức bồi dưỡng công chức, viên chức giai đoạn 2021 - 2030 của Học viện Hành chính quốc gia” của tác giả Tống Đăng Hưng làm chủ nhiệm tại Học viện Hành chính Quốc gia đã nêu lên quy trình bồi dưỡng công chức, viên chức đảm bảo chất lượng, hiệu quả, đáp ứng yêu cầu chuyên nghiệp, tinh thông, linh hoạt trong tình hình mới của Học viện Hành chính Quốc gia.
6 Các công trình nghiên cứu khoa học nói trên đều có những đóng góp nhất định về mặt lý luận và thực tiễn cho công tác bồi dưỡng công chức, viên chức nói chung và của một số lĩnh vực cụ thể nói riêng, nhưng đến nay chưa có công trình nghiên cứu khoa học về mặt lý luận và thực tiễn nào đi sâu nghiên cứu về đề tài bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ. Chính vì vậy, đề án: “Bồi dưỡng công chức Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024-2030” là đề tài nghiên cứu ứng dụng có tính chuyên biệt cho Văn phòng Chính phủ - cơ quan có vai trò tổng hợp tham mưu quan trọng trong hệ thống các cơ quan hoạch định chính sách cho Đảng và Nhà nước ta. 3. Mục đích và nhiệm vụ của đề án 3.1. Mục đích Đề án thông qua nghiên cứu lý luận, cơ sở pháp lý và phân tích thực trạng bồi dưỡng công chức để góp phần hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức Văn phòng Chính phủ trong giai đoạn 2024 – 2030. 3.2. Nhiệm vụ - Nghiên cứu hệ thống hóa cơ sở lý luận, pháp lý về bồi dưỡng công chức. - Phân tích, đánh giá thực trạng, chỉ ra những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế của bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ. - Đề xuất giải pháp và lộ trình hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 - 2030. 4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu 4.1. Đối tượng nghiên cứu Hoạt động bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ 4.2. Phạm vi nghiên cứu - Về không gian: Văn phòng chính phủ - Về thời gian: Giai đoạn 2018-2023 và Giai đoạn 2024-2030
7 - Về nội dung: Đề án tập trung nghiên cứu lý luận về bồi dưỡng công chức, phân tích thực trạng bồi dưỡng công chức thuộc Văn phòng Chính phủ và giải pháp hoàn thiện hoạt động bồi dưỡng công chức thuộc Văn phòng Chính phủ. - Về phạm vi đối tượng: Đề án tập trung công tác bồi dưỡng công chức thuộc Văn phòng Chính phủ không bao gồm hoạt động bồi dưỡng cho viên chức và người lao động thuộc Văn phòng Chính phủ. 5. Phương pháp nghiên cứu Đề án sử dụng một số phương pháp nghiên cứu sau: - Phương pháp thu thập tài liệu: Thu thập dữ liệu từ công trình khoa học, các báo cáo tổng kết và báo cáo công tác bồi dưỡng cán bộ, công chức của Văn phòng Chính phủ trong những năm qua. - Phương pháp so sánh: Từ những số liệu thu thập được, so sánh kết quả qua từng năm của đối tượng nghiên cứu, giữa đối tượng nghiên cứu và các đối tượng khác. - Phương pháp phân tích, tổng hợp: Từ những kết quả đã thu thập được, phân tích số liệu trên cơ sở tình hình thực tiễn để đưa ra giải pháp hoàn thiện cho công tác bồi dưỡng của Văn phòng Chính phủ. 6. Hiệu quả của đề án có thể ứng dụng trong thực tiễn Đề án cung cấp cơ sở lý luận về công tác bồi dưỡng công chức, đưa ra bức tranh về thực trạng bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ và đề xuất một số giải pháp có tính khả thi cao góp phần hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ. Qua đó, giúp cho Vụ Tổ chức cán bộ của Văn phòng Chính phủ có thể xây dựng kế hoạch bồi dưỡng công chức sát thực hiệu quả.
8 Cung cấp thông tin cho các nghiên cứu có liên quan của các cá nhân, tổ chức khác có nhu cầu trong công tác và học tập. 7. Bố cục đề án Ngoài mở đầu, kết luận và các phụ lục, đề án được kết cấu thành 3 chương: Chương 1: Cơ sở lý luận, chính trị - pháp lý về bồi dưỡng công chức. Chương 2: Thực trạng công tác bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ. Chương 3: Giải pháp và lộ trình hoàn thiện công tác bồi dưỡng công chức tại Văn phòng Chính phủ giai đoạn 2024 – 2030.
9 CHƯƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN, CHÍNH TRỊ - PHÁP LÝ VỀ BỒI DƯỠNG CÔNG CHỨC 1.1. Khái niệm về công chức và bồi dưỡng công chức 1.1.1. Khái niệm công chức ở Việt Nam Tại Điều 1, Luật Cán bộ, công chức và viên chức sửa đổi năm 2019 đã nêu: Công chức Việt Nam là công dân Việt Nam, được tuyển dụng và bổ nhiệm vào ngạch, chức vụ, chức danh tương ứng với vị trí việc làm nhất định trong các cơ quan của Đảng Cộng sản Việt Nam, Nhà nước, các tổ chức chính trị - xã hội ở cấp trung ương, cấp tỉnh, cấp huyện; trong các cơ quan, đơn vị thuộc Quân đội nhân dân mà không phải là sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân quốc phòng; trong các cơ quan, đơn vị thuộc Công an nhân dân mà không phải là sĩ quan, hạ sĩ quan phục vụ theo chế độ chuyên nghiệp, công nhân công an, trong biên chế và được hưởng lương từ ngân sách nhà nước. 1.1.2. Khái niệm về bồi dưỡng công chức Bồi dưỡng là việc học tập ngắn hạn có mục đích hoặc là mở rộng kiến thức đã được đào tạo hoặc là tiếp thu những vấn đề mới đối với kiến thức đã được đào tạo chính quy. Bồi dưỡng là hoạt động nhằm trang bị, bổ sung, cập nhật, nâng cao kiến thức, kỹ năng chuyên môn mới cho công chức đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm của nền công vụ. Công chức khi được tuyển dụng vào vị trí việc làm đã hội đủ chuẩn kiến thức chuyên môn qua đào tạo. Bồi dưỡng công chức là quá trình truyền đạt thêm kiến thức, kỹ năng cho đối tượng học tập cụ thể, trong đó không nhất thiết phải làm rõ về quá trình và phương pháp cơ bản, cũng không nhất thiết phải thay đổi cơ bản chất lượng năng lực và kiến thức của người học, mà chỉ cần cung cấp thêm kiến thức và kỹ năng cho họ. Mục tiêu của bồi dưỡng công chức là trang bị kiến thức, kỹ năng, phương pháp thực hiện nhiệm vụ trong hoạt động công vụ, từ đó xây dựng đội ngũ công
10 chức chuyên nghiệp, có phẩm chất đạo đức tốt, có bản lĩnh chính trị và năng lực, đáp ứng yêu cầu phục vụ nhân dân, phụng sự Tổ Quốc. Bồi dưỡng công chức là một nội dung quan trọng trong quản lý công chức và là một trong những biện pháp nhằm nâng cao năng lực của đội ngũ công chức được tiếp cận ở nhiều góc độ khác nhau, nhưng cơ bản nhất khi nói đến bồi dưỡng công chức là đề cập đến nội dung bồi dưỡng, hình thức bồi dưỡng, chủ thể bồi dưỡng và phương pháp bồi dưỡng. 1.1.3. Nội dung, hình thức, phương pháp, loại hình và yêu cầu bồi dưỡng công chức - Nội dung bồi dưỡng công chức theo Nghị định 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức quy định tập trung các nội dung: + Lý luận chính trị; + Kiến thức quốc phòng và an ninh; + Kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước; + Kiến thức quản lý chuyên ngành, chuyên môn, nghiệp vụ; đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp; kiến thức hội nhập quốc tế; + Tiếng dân tộc, tin học, ngoại ngữ. Ngày 18/10/2021 Chính phủ ban hành Nghị định số 89/2021/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức. Theo đó, nội dung bồi dưỡng đã được sửa đổi theo hướng, giữ nguyên nội dung bồi dưỡng về Lý luận chính trị, Kiến thức quốc phòng và an ninh., Kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước; bỏ nội dung bồi dưỡng Kiến thức quản lý chuyên ngành, chuyên môn, nghiệp vụ; đạo đức công vụ, đạo đức nghề nghiệp; kiến thức hội nhập quốc tế; Tiếng dân tộc, tin học, ngoại ngữ, bổ sung nội dung bồi dưỡng Kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm.
11 Từ các nội dung bồi dưỡng cơ bản đó các cơ quan, đơn vị chủ động xây dựng kế hoạch bồi dưỡng cho cán bộ, công chức, viên chức nói chung và bồi dưỡng công chức nói riêng phù hợp với yêu cầu của đối tượng bồi dưỡng, vị trí việc làm và nguồn kinh phí. - Hình thức bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức được quy định Theo Nghị định số 89/2021/NĐ-CP ngày 18/10/2021 của Chính phủ sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định số 101/2017/NĐ-CP ngày 01/9/2017 của Chính phủ về đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức, viên chức có nêu các hình thức: + Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn ngạch công chức, tiêu chuẩn chức danh nghề nghiệp viên chức; + Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh lãnh đạo, quản lý; + Bồi dưỡng theo tiêu chuẩn chức vụ, chức danh cán bộ, công chức cấp xã; + Bồi dưỡng theo yêu cầu vị trí việc làm. - Phương pháp bồi dưỡng: Theo Điều 28, Nghị định 101/2017/NĐ – CP ngày 01/9/2017 thì bồi dưỡng bằng phương pháp tích cực, phát huy tính tự giác, chủ động và tư duy sáng tạo của người học, tăng cường trao đổi thông tin, kiến thức và kinh nghiệm giữa giảng viên với học viên và giữa các học viên. Đây cũng là phương pháp phù hợp với người đã có vốn kiến thức nền tảng và có ít nhiều kinh nghiệm trong công việc. - Loại hình bồi dưỡng có các loại hình tập trung, bán tập trung, từ xa. Tập trung tức là người học tập trung tham gia khoá học bồi dưỡng trong khoảng thời gian nào đó và hoàn toàn tách biệt với công việc hoặc vị trí làm việc đang đảm nhận. Bán tập trung là loại hình khoá học không học thường xuyên liên tục mà kết hợp thời gian học và thời gian công tác, làm việc của người đăng ký khoá học. Từ xa là loại hình bồi dưỡng trực tuyến (bao gồm online và offline) - Yêu cầu đối với công chức tham gia chương trình bồi dưỡng:
12 + Công chức tham gia học các chương trình bồi dưỡng lý luận chính trị, chương trình bồi dưỡng kiến thức quốc phòng và an ninh theo hướng dẫn của cơ quan có thẩm quyền; + Công chức phải hoàn thành chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng quản lý nhà nước theo tiêu chuẩn ngạch công chức trước khi bổ nhiệm ngạch. + Công chức tham gia học các chương trình bồi dưỡng kiến thức, kỹ năng theo yêu cầu vị trí việc làm theo quy định của cơ quan có thẩm quyền quản lý công chức và theo nhu cầu bản thân, thời gian thực hiện tối thiếu 01 tuần (40 tiết)/năm, tối đa 04 tuần (160 tiết/năm). 1.2. Vai trò của bồi dưỡng công chức và các yếu tố ảnh hưởng đến bồi dưỡng công chức 1.2.1. Vai trò của bồi dưỡng công chức Mục tiêu hoạt động của cơ quan quản lý nhà nước là đáp ứng một cách tốt nhất những yêu cầu của nhân dân. Để làm được điều này, các cơ quan nhà nước phải xây dựng được một hệ thống chính sách hợp lý, khoa học và mang tính thực tiễn. Bên cạnh đó, quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam ngày càng sâu và rộng, đa dạng dưới nhiều hình thức. Việc xây dựng chính sách, pháp luật phải phù hợp với thể chế chính trị trong nước nhưng cũng phải có sự giao thoa, hòa hợp với các luật pháp, công ước quốc tế. Công chức chính là người xây dựng hoạch định đường lối, chính sách cho cơ quan, tổ chức hoạt động và đồng thời tổ chức thực thi các chính sách, kế hoạch của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, đóng vai trò quyết định đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước. Để thực hiện những nhiệm vụ nêu trên, công chức phải có năng lực và phẩm chất đạo đức tốt, am hiểu kiến thức chuyên môn, có nhạy cảm về chính trị-xã hội, nắm bắt được xu hướng phát triển của thế giới. Bồi dưỡng công chức có vai trò hết sức quan trọng:
13 Thứ nhất, trang bị, bổ sung kiến thức, kỹ năng, phương pháp để thực hiện nhiệm vụ của công chức. Xác định rõ chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và nghĩa vụ của từng vị trí công việc của từng công chức; từ đó làm cơ sở cho việc xác định những kỹ năng, kiến thức chuyên môn còn thiếu trong quá trình thực thi công vụ và có chương trình bồi dưỡng hợp lý, đáp ứng mục tiêu đã đề ra. Thứ hai, để nâng cao chất lượng đội ngũ công chức có hai con đường là: đảm bảo chất lượng đầu vào trong tuyển dụng và thực hiện bồi dưỡng công chức. Tuy nhiên, đối với một cơ quan, đơn vị hành chính thì việc tuyển dụng không phải là phương pháp tối ưu do hạn hẹp về chỉ tiêu tuyển dụng, bên cạnh đó còn chịu áp lực về tinh gọn bộ máy, tinh giản biên chế. Do đó, bồi dưỡng công chức trở thành phương pháp chính giúp cơ quan, đơn vị hành chính nâng cao chất lượng đội ngũ công chức trong đơn vị mình. Bồi dưỡng công chức giúp sử dụng tối đa nguồn nhân lực đang có và nâng cao tính hiệu quả của đơn vị thông qua việc giúp công chức hiểu rõ, nắm vững hơn về công việc, thực hiện chức năng, nhiệm vụ của mình một cách tự giác với thái độ tốt hơn, góp phần xây dựng đội ngũ công chức chuyên nghiệp có đủ năng lực để xây dựng nền hành chính tiên tiến, hiện đại. Thứ ba, công tác bồi dưỡng công chức trong các cơ quan hành chính nhà nước là một công cụ của phát triển chức nghiệp có vai trò chủ yếu sau: - Hoàn thiện chất lượng dịch vụ cung cấp cho công dân; - Tăng số lượng dịch vụ được cung cấp; - Giảm chi phí hoạt động; - Giảm những sai phạm không đáng có; - Tăng sự hài lòng của công dân với tổ chức, cơ quan Nhà nước; - Cập nhật kiến thức cho công chức: bồi dưỡng để công chức có năng lực thực thi tốt các văn bản quy phạm pháp luật mới; cung cấp những kiến thức về công nghệ mới (công nghệ thông tin, công nghệ trí thông minh nhân tạo…);
14 học thêm tiếng nước ngoài (tiếng Anh, Pháp, Nhật… ); tạo ra đội ngũ công chức có kiến thức chuyên môn, kỹ năng thành thạo để thực thi nhiệm vụ tốt hơn, mục đích để có thể cải cách nền hành chính nhà nước; phát triển khả năng để hoạch định cũng như thực thi chính sách công; trung thành với nhà nước trong việc thực thi chính sách; áp dụng những kỹ năng quản lý mới; hoàn thiện đạo đức công vụ để phòng, chống tham nhũng. - Tạo cơ hội cơ cấu lại tổ chức bộ máy Nhà nước nói chung và nền hành chính nói riêng. Thứ tư, đánh giá năng lực công chức sau khi được bồi dưỡng, tiếp thu kiến thức, biết vận dụng kỹ năng được học vào công việc, làm cho chất lượng công việc được nâng lên, mang lại hiệu quả chung cho tổ chức và cá nhân. Thông qua bồi dưỡng đội ngũ công chức, lãnh đạo và cơ quan chủ quản có thể đánh giá được sự tiến bộ, thái độ và hành vi của công chức đối với cơ quan, tổ chức. 1.2.2. Các yếu tố ảnh hưởng đến bồi dưỡng công chức - Chính sách bồi dưỡng: Đây là một trong những yếu tố quan trọng, tạo nền móng, định hướng chung cho việc xây dựng kế hoạch và triển khai bồi dưỡng cho đội ngũ công chức của mọi cơ quan, tổ chức. - Nguồn và chất lượng đầu vào của đội ngũ công chức: Một trong những yếu tố quan trọng khác đó là, nguồn tuyển dụng đầu vào. Yếu tố này ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng của đội ngũ công chức thực thi công vụ. Nếu đội ngũ công chức được tuyển dụng hoặc được luân chuyển không sát với yêu cầu công việc sẽ phải mất nhiều thời gian bồi dưỡng kiến thức, chuyên môn, đôi khi phải tiến hành đào tạo, đào tạo lại mới có thể sử dụng được. Từ đó, ảnh hưởng đến kế hoạch, nội dung chương trình bồi dưỡng; thời gian cần để bồi dưỡng; số lượng công chức cần phải bồi dưỡng cũng như kinh phí cho hoạt động này.