Giáo án Sinh học 7 bài 15: Giun đất

TG

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

8’

5’

12

7

5

HS. Nghiên cứu thông tin

?. Ngành giun đốt là gì?

?  Qua thực tiễn, nhận xét gì về nơi sống của giun đất?

? Thường thấy chúng sống trên mặt đất vào những lúc nào?

- Y/cầu HS N/cứu ð kết hợp quan sát hình vẽ 15.1,2 SGK(2’)trả lời câu hỏi:

? Giun đất có hình dạng, cấu tạo ngoài ntn?

? Phần đầu, đuôi có điểm gì ?

? Đặc điểm nào giúp giun đất chui rúc trong đất dễ dàng?

• Y/cầu HS xác định trên mẫu về hình dạng ngoài của giun đất?
•  

? So sánh hình dạng cấu tạo của giun đất với giun tròn, giun dẹp có gì khác?

* Y/ cầu HS bằng sự chuẩn bị ở nhà và hình SGK. Thảo luận nhóm thực Ñ SGK(2’)

-Nhận xét - chốt đáp án.

- 2-1-4-3

? Giun đất di chuyển ntn? Mô tả trên hình vẽ?

- Cơ thể giun đất chun dãn được là nhờ sự điều chỉnh sức ép của dịch trong khoang ở từng phần khác nhau trên cơ thể.

- Treo tranh vẽ H15.4,5.Y/cầu HS quan sát thảo luận nhóm nhỏ (2’).

? Tìm ra hệ cơ quan mới xuất hiện của giun đất?

?  Tìm đặc điểm cấu tạo hệ tiêu hóa, tuần hoàn?

? Tìm đặc điểm khác với giun tròn? Ý nghĩa?

? Nêu đặc điểm cấu tạo của HTK?

- Dây TK từ hạch→ các cơ quan trong cơ thể, da.

? Các cơ quan này nằm ở đâu trong cơ thể?

? Giun đất hô hấp ntn?

-  Qua N/cứu SGK + Tìm hiểu thực tiễn:

? Thức ăn của giun đất là gì?

? Quá trình dinh dưỡng diễn ra ntn?

? So sánh dinh dưỡng của giun đất và giun tròn? Giải thích?

? Mưa nhiều giun chui lên mặt đất.

? Chất lỏng màu đỏ chảy ra.Đó là chất gì tại sao có màu đỏ.

? Giun đất có cơ thể đơn hay lưỡng tính?

Y/cầu HS đọc +   và quan sát hình SGK (2’)

? Nêu đặc điểm sinh sản của giun đất?

? Vì sao giun đất cơ thể lưỡng tính lại sinh sản ghép đôi?

? Trình bày hình thức ghép  đôi trên tranh vẽ?

- Trong kén trứng được thụ tinh, bảo vệ. Sau vài tuần trứng nở thành giun con.

? Giun đất có vai trò gì đối với đất trồng

? Chúng ta phải làm gì để bảo vệ  các loài giun đất

- Khái niệm: Ngành giun đốt là những cơ thể phân đốt có khoang cơ thể chính thức

- Sống trong đất ẩm ở trong rừng, vườn.

-  Chui lên mặt đất vào ban đêm hoặc sau trận mưa lớn, kéo dài…

I. Hình dạng, cấu tạo:

* N/cứu ð kết hợp quan sát hình vẽ 15.1,2 SGK trả lời câu hỏi.

* Cơ thể dài,đối xứng hai bên, phân đốt thuôn 2 đầu, mỗi đốt co 1 vành tơ( chi bên).

* Phần đầu có lỗ miệng, đai sinh dục phát triển chiếm 3 đốt

* Phần đuôi có hậu môn.

* Thành cơ thể phát triển, cơ thể tiết chất nhầy →da trơn, ẩm.

Xác định trên mẫu. 

- Cơ thể phân đốt…

II. Di chuyển:

-Thảo luận nhóm thực Ñ SGK.

 -Đại diện 1 nhóm báo cáo. Các nhóm khác nhận xét - bổ sung.

-Đọc nội dung đúng.

* Bằng cách phình duỗi cơ thể xen kẽ, vòng tơ làm điểm tựa để kéo cơ thể về 1 phía

III. Cấu tạo trong:

- Hệ tuần hoàn, hệ thần kinh

* Hệ tiêu hoá: Phân hoá rõ từng phần: Miệng→hầu→thực quản→

diều→dạ dầy cơ→ruột→hậu môn.

* Hệ tuần hoàn:

+ Tim đơn giản, mạch máu.

+ Tuần hoàn kín.

+ Máu màu đỏ.

- Diều→chứa TA, dạ dày→nghiền TA

* Hệ thần kinh: Gồm hạch vòng hầu, hạch não, dây TK, chuỗi hạch TK bụng.

* Khoang cơ thể chính thức chứa dịch→ Cơ thể luôn căng.

* Hô hấp qua da.

.IV. Dinh dưỡng:

* Thức ăn: Vụn TV, mùn đất.

* Quá trình dinh dưỡng:.

+ TA→Miệng→hầu→thực quản→

diều (chứa TA)→dạ dầy cơ (Nghiền nhỏ TA)→ruột (Enzim biến đổi TA  → dinh dưỡng nuôi cơ thể)→hậu môn (thải chất cặn bã).

- Do đời sống tự do kiếm ăn ngoài môi trường

- Hoạt động nhóm thực hiện lệnh sgk

- Nước ngập giun không hô hấp được.

- Chất lỏng màu đỏ là máu do có huyết sắc tố khi kết hợp với  o xi

V. Sinh sản:

- Giun đất lưỡng tính.

- Sinh sản ghép đôi, thụ tinh ngoài, trứng được bảo vệ trong kén.

- Tăng sức sống...

- Trao đổi tinh dịch tại đai sinh dục

 →đai sinh dục bong ra tuột về phía trước nhận trứng và tinh dich, tạo thành kén chứa trứng.

- Làm cho đất tơi xốp

- Phòng chống ô nhiễm MT đất, giữ ẩm tạo mùn cho đất.