Giáo án Sinh học 7 bài 16: Thực hành mổ và quan sát giun đất

TG

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

14’

17’

6

* Tìm hiểu cấu tạo ngoài Þ

-  Nêu mục đích TH, phát đồ dùng đến các nhóm.

-  Trước khi mổ cần xử lý mẫu ntn?Þ

- Y/cầu HS đọc ð SGK và thực hiện theo nhóm.

? Đại diện 1 nhóm trình bày thao tác xử lý mẫu?

- Quan sát cấu tạo ngoài trên mẫu. Þ

- Tổ chức HS hoạt động nhóm nhỏ.(4’)

Đọc ð SGK, quan sát mẫu để xác định:

?  Mặt lưng, mặt bụng phân biệt ở đặc điểm nào?

?  Đặc điểm đốt, vị trí đai sinh dục,

 đầu

-  Gọi đại diện 1 nhóm báo cáo, nhóm khác nhận xét bổ sung.

? Muốn xác định vành tơ làm thế nào?

? Đặc điểm lưng-bụng có ý nghĩa sinh học ntn?

* Ghi chú hình  Þ.

- Y/cầu HS hoạt động cá nhân. Tự ghi chú thích hình 16.1(3’).

- Gọi HS 1,2 em chữa, lớp nhận xét.

? Nêu ý nghĩa sinh học của đặc điểm: Đốt phần đầu lớn hơn phần đuôi.

* Xác định cấu tạo trong Þ

-  Hướng dẫn HS quan sát H16.2 đọc thông tin sgk.

GV: Hướng dẫn cách mổ.

-Bước 1:Đặt giun nằm sấp giữa khai mổ , cố định đầu và đuôi.

-Bước 2:Dùng kẹp kéo da, dùng kéo cắt một đường dọc chính giữa lưng về phía đuôi

-Bước 3:Đổ nước ngập cơ thể giun dùng kẹp phanh thành cơ thể, tách ruột khỏi thành cơ thể.

- Bước 4: Phanh thành cơ thể đến đâu cắm khim đến đó.

- Y/cầu các nhóm tiến hành mổ.

- Bao quát, hướng dẫn nhóm yếu…Chọn nhóm có mẫu mổ đẹp để cả lớp quan sát.

? Khi mổ thành cơ thể có nhận xét gì? Vai trò của chất dịch đó?

-  Đó là dịch thể xoang. Đặc điểm tiến hoá…

? Dùng kéo tách nhẹ nội quan tìm hệ tiêu hoá, thần kinh trên mẫu mổ.

? Quan sát đối chiếu H16.3? Ghi chú hình?

? Quan sát trình bày cấu tạo ngoài của giun đất.

? Hoàn thành các chú thích hình vẽ cấu tạo ngoài

1. Quan sát cấu tạo ngoài:

a. Xử lí mẫu:

- Đọc ð SGK và thực hiện theo nhóm.

-Rửa sạch đất trên cơ thể.

- Làm giun chết trong hơi ete(cồn loãng).

b. Quan sát cấu tạo ngoài

- Hoạt động nhóm nhỏ.Đọc ð SGK, quan sát mẫu . Thực hiện theo yêu cầu.

- Lưng sẫm hơn, bụng hơi trắng hồng.

- Đầu gần đai sinh dục.

- Đai SD: 3 đốt(14;15;16)màu nhạt hơn các đốt khác và hơi thắt lại.

-  Cầm phần đầu kéo lên trên tờ giấy thấy lạo xạo

- Xác định vị trí các bộ phận…

c. Ghi chú hình:

- Hoạt động cá nhân. Tự ghi chú thích hình 16.1

- Đại diện chữa, lớp nhận xét.

- H 16.1A: 1-Lỗ miệng; 2-Đai SD; 3- Lỗ hậu môn

 - H 16.1B: 1-Miệng; 2-Thành cơ 3-Lỗ cái; 4-Đai SD; 5- Lỗ đực   

- H 16.1C: 1 và 2- Chi bên (vàng tơ)

- Thành cơ phát triển→khoan đất. 

2. Mổ và quan sát cấu tạo trong:

- Quan sát H16.2 + đọc ð

a. Cách mổ:  

- Mổ ở mặt lưng (tránh dập nát chuỗi TK bụng)  

- Mổ nhẹ tay, đường kéo ngắn. Tách nội quan từ→ngâm vào nước.

-  Các nhóm tiến hành mổ.

b. Quan sát

- Thể xoang chứa dịch→ di chuyển

- Thực hành theo nhóm

-  Ghi chú H 13.3:

B. 1- Miệng; 2- Hầu; 3- TQ; 4- Diều

    5- Dạ dày; 6- Ruột; 7- Ruột tịt.

C. 8- Hạch não; 9- Vòng hầu;

   10- Hạch TK bụng

3.Thu hoạch

- Lưng sẫm hơn, bụng hơi trắng hồng.

- Đầu gần đai sinh dục.

- Đai SD: 3 đốt (14;15;16)màu nhạt hơn các đốt khác và hơi thắt lại.

- H 16.1A: 1-Lỗ miệng; 2-Đai SD; 3- Lỗ hậu môn

  - H 16.1B: 1-Miệng; 2-Thành cơ      3-Lỗ cái; 4-Đai SD; 5- Lỗ đực   

- H 16.1C: 1 và 2- Chi bên (vàng tơ)