Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Khảo sát từ địa phương Nam bộ trong tác phẩm Hòn đất của Anh Đức

Chia sẻ: Tiêu Sở Hà | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:129

Thêm vào BST

Báo xấu

22
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Khảo sát từ địa phương Nam bộ trong tác phẩm Hòn đất của Anh Đức được thực hiện với mục tiêu nhằm tìm hiểu, phân tích những yếu tố làm nên giá trị “màu sắc Nam Bộ” trong tiểu thuyết Hòn Đất của Anh Đức, chỉ ra những thành công trong việc khai thác, sử dụng các phương tiện ngôn ngữ của tác giả. Bằng việc khảo sát các từ địa phương trong tác phẩm, người viết sẽ tìm hiểu sâu hơn đời sống vật chất, tinh thần của người dân Nam Bộ và đặc trưng phương ngữ nơi đây một cách cụ thể hơn. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Khảo sát từ địa phương Nam bộ trong tác phẩm Hòn đất của Anh Đức

TRlTdNG DAI HQC VO TRUING TOAN KHOA KHOA HQC CO BAN KHOA LUAN TOT NGHIEP CHUYEN NGANH VAN HOC KHAO SAT TlT DIA PHlTONG NAM BO TRONG TAC PHAM HON DAT CUA ANH DU*C Giang vien hirfrng din: Sinb vien thyc hifn: PGS.TS NGUYEN VAN NO TRAN THI THUY VAN THI/VIEN H$u Giang, thdng 06 nam 2012
LQl CAM TA Nghien cuu ve tu dia phuong la mot de tai ly thu va vo cung quan trong, gop phan tim hieu them tieng noi dan toe. Thirc hien de tai nay, toi chi mong gop them mot thu nghiem trong viec tim hieu dac diem ngon ngu vung dat phuong Nam cua To quoc. Tuy nhien, de tai con kha mod me, tai lieu it 6i, nang lire va thoi gian co han, luan van chi the hien duoc mot phan nhat dinh. Mac du rat co gang nhung chac chan nguoi nghien cuu khong tranh khoi nhung sai sot. Kinh mong duoc su gop y quy bau cua cac Thay, Co. Toi xin bay to long biet on sau sac den PGS.TS Nguyen Van No - Nguoi Thay da danh nhieu thoi gian, cong sue huong dan tan tinh de toi hoan thanh luan van. Toi cung xin chan thanh cam on den Ban giam hieu, quy Thay, Co bo mon khoa Khoa hoc Co ban Truong Dai hoc Vo Truong Toan da tao dieu kien, giup do toi co duoc nhung tri thuc can thiet trong thoi gian hoc tap de hoan thanh luan van nay. Sinh vien thirc hien Tran Thi Thuy Van
LOI CAM DOAN Toi xin cam doan rang de tai nay la do chinh toi thirc hien, cac so lieu thu thap va ket qua phan tich trong de tai la trung thirc, de tai khong trung voi bat cu de tai nghien cuu khoa hoc nao. Sinh vien thirc hien Tran Thj Thuy Van
PHIEU DANH GIA LUAN VAN TOT NGHIEP {Giang vien hw&ng dan) 1. GlANG VIEN HlTdNG DAN: 2. SINH VIEN THlTC HIEN: MSSV: KHOA: 3. TEN DE TAI: NHAN XET CUA GIANG VIEN HlTdNG DAN 1. Danh gia chung qua trinh lam luan van tot nghiep: 1.1. Chuyen can: 1.2. Thai do: 1.3. Khac: 2. Danh gia luan van: 2.1. Dat van de (theo 5 budc): 2.2. Noi dung chinh:
2.3. Chu thich, thu muc: 2.4. Hinh thuc trinh bay: .... 2.4.1. Dung lugng (trang): 2.4.2. Khuon kh6: 2.4.3. In an: 2.4.4. Trinh bay: 2.4.5. Chinh ta, ngu phap: 3. Danh gia, xep loai: Danh gia: Xep loai: ., ngay thdng nam 2012 Giang vien huong dan (Ki va ghi ro ho ten)
TOM TAT NOI DUNG CHINH CUA KHOA LUAN • • Luan van dai 77 trang duoc chia lam ba phan chinh: phan mo dau, phan noi dung va ket luan. Phan Md* dau gom 5 muc: Ly do chon de tai; Ljch su van de; Muc dich nghien cuu; Pham vi nghien cuu; Phuong phap nghien cuu. Phan Noi dung duoc chia lam ba chuong dua tren noi dung nghien cuu: - Chuong 1. Vai net ve tu dia phuong va tac pham Hon Dat cua Anh Due. - Chuong 2. Dac diem cua mot so lop tir dia phuong tieu bieu trong tac pham Hon Dat cua Anh Due. - Chuong 3. Gia tri bieu dat tu dia phuong trong tac pham Hon Dat cua Anh Due. Luan van nay so d! co cau true ba chuong nhu tren boi muc dich cua chung toi la nham giai quyet van de tim hieu nhung dac diem nghe thuat ngon tu trong tieu thuyet Hon Dat cua Anh Due mot each toan dien va sau sac. Nhiem vu cua chuong mot la cung cap mot cai nhin tong quat ve tir dia phuong ve gia tri su dung tir dia phuong Nam Bo. Dong thoi tim hieu ve nha van Anh Due va gioi thieu tac pham Hon Dat cua ong de lam co so ly luan cho viec nghien cuu. Chuong hai va ba la phan trong tarn cua van de duoc nghien cuu. d chuong hai, chung toi tap trung khao sat lop tir dja phuong Nam Bo duoc su dung trong tac pham Hon Dat va tren co so do tien hanh phan loai, doi chieu, giai thich, lam ro y nghia cua tung lop tu dia phuong dugc khao sat trong tac pham. Chuong ba la chuong chi ra gia tri bieu dat cua tu dia phuong da dugc khao sat. Dong thoi lam ro each van dung tu dia phuong Nam Bo cua Anh Due khi khac hoa dac diem thien nhien, cuoc song lao dong, chien dau cua con nguoi Nam Bo va trong each xay dung hinh tugng nhan vat, tu do thay dugc cai hay cua Anh Due trong each van dung nghe thuat ngon tu. Phan ket luan, chung toi due ket lai van de sau qua trinh nghien cuu. Dua ra nhung nhan xet, danh gia ve nhung mat thanh cong (han che neu co) trong each van dung nghe thuat ngon tir cua Anh Due vao tac pham. Khang dinh nhung gia trj van hoc mien Nam ma Anh Due mang lai cho nen van hoc Viet Nam hien dai 1954 -1975.
MUC LUC • • Trang phu bia Loi cam on Tom tat noi dung chinh khoa luan Trang MdDAU 1 1. Ly do chon de tai 1 2. Lich su van de 3 3. Muc dich nghien cuu 6 4. Pham vi nghien cuu 6 5. Phuong phap nghien cuu 6 NOIDUNG Chircmg 1 - VAI NET VE TlT DIA PHlTONG VA TAC PHAM HONDAtCVA ANH DlTC 8 1.1. Vai net ve tir dia phuong 8 1.1.1. Khai quat tir dia phuong 8 1.1.2. Dac diem tu dia phuong 8 1.1.3. Gia tri su dung tir dia phuong 12 1.2. Vai net ve nha van Anh Due va tac pham Hdn Dat 14 1.2.1. Ve nha van Anh Due 14 1.2.2. Ve tac pham Hdn Dat 18 Chinmg 2 - DAC DIEM CUA MOT SO LOP TlT DIA PHlTONG TIEU BIEU TRONG TAC PHAM HON DAT CUA ANH DlTC 24 2.1. Lop tu xung ho 24 2.1.1. Khai quat tu xung ho 24 2.1.2. Phan loai lop tir xung ho 25 2.1.3. Dac diem lop tu xung ho 28 2.2. Lop tu dinh danh 30 2.2.1. Lop tu chi mot so dong vat, thuc vat o Nam Bo 30 2.2.2. Lop tu chi dac diem dia hinh, hien tugng tu nhien 32 2.2.3. Lop tir chi vat the nhan tao 34 2.2.4. Lop tu chi nghe nghiep va cong viec, sinh hoat cua nguoi dan Hon Dat 37 2.2.5. Lop tu chi khong gian, thoi gian 39 2.3. Lop tir bieu thi sir vat, tinh chat 40 2.4. Lop ngu khi tu 43
2.5. Lop tir Kho me 44 Chirong 3 - GIA TRI BIEU DAT CUA TlT DIA PHlTONG TRONG TAC PHAM HON DAT CUA ANH DlTC 47 3.1. Khae hoa dac diem thien nhien, cupc song lao dong, chien dau va sinh hoat cua nguoi Nam Bo 47 3.1.1. Khae hoa dac diem thien nhien 47 3.1.2. Tai hien cuoc song lao dong, chien dau vasinh hoat cua nguoi Nam Bo 51 3.2. Xay dung hinh tugng nhan vat 56 3.2.1. Mieu ta ngoai hinh nhan vat 56 3.2.2. Mieu ta hanh dong nhan vat 61 3.2.3. Mieu ta noi tarn nhan vat 64 3.2.4. Mieu ta ngon ngu nhan vat 69 KET LUAN 75 TAI LIEU THAM KHAO PHU LUC
DANH MUC BIEU BANG Bang 1.1.So sanh tu dia phuong Nam Bo voi tu toan dan 10 Bang 2.1. Tom tat lop tu xung ho trong tac pham Hon Dat 25 Bang 2.2. Tom tat lop tir dinh danh trong tac pham Hdn Dat 30
Khao sat tu diaphuong Nam Bo trongtacpham Hdn Dat cua Anh Due mcjdAu rrr;——=— _ l.Ly do chon de tai J J Li 1t \fiCkl I Do qua trinh hinh thanh va phat trien dan nrS'lu rfiru Iricn thifn rmirnMin^jy va phuong thuc san xuat, do truyen thong tin nguong va tap tuc lau dai tren dat nuoc da hinh thanh nhung vung van hoa khae nhau. Do la dang van hoa mang dam ban sac dan toe, the hien trong sinh hoat, trong ngon ngu, trong su cam thu va thuong thuc nghe thuat, ca trong each ung xu, quan he giua con nguoi voi con nguoi, giua con nguoi voi nhung gi rang buoc chung quanh ho. Va mau s^c dia phuong da tro nen ben vung trong nhan dan. No la mot khia canh ve mat ngon ngu trong quan he tac dong qua lai giua cac yeu to cau thanh nen nen van hoa chung cua dan toe. Ngon ngu khong chi don thuan la lai an ti6ng noi cua con nguoi ma thong qua viec nghien cuu ngon ngu chung ta co the hieu dugc phan nao ve tinh each cua con nguoi. Phuong ngu Nam Bo noi chung, tu dia phuong Nam Bo noi rieng khong nhung mang net rieng cua vung dat Nam Bo ma no con mang nhung net van hoa dac trung cua con nguoi noi day. Va la nguon de tai hap din cho cac nha nghien cuu, nha ngon ngu hoc, van hoa hoc,.. Boi nghien cuu tir dja phuong trong ngon ngu chinh la nghien cuu moi quan he giua van hoa va ngon ngu cua tung dia phuong. Nam Bo la mot vung dat moi cua nguoi Viet a phuong Nam, vung dat giau tiem nang va lgi the de phat trien kinh te. Tinh each, tarn hon, nep sinh hoat cua con nguoi a day cung co nhung net rat rieng so voi coi nguon. Do la nhung con nguoi boc true, thang than, yeu ghet het minh mavan giu dugc due can cu, chiu kho, long yeu nuoc, thuong noi von co cua dan toe. Mot mien dat giau co, tru phu voi menh mang song nuoc va nhung con nguoi nhan hau la sue loi cudn nhung ai yeu quy va quan tarn den cuoc song con nguoi noi day. Canh vat thien nhien va con nguoi Nam Bo tir lau da gay dugc sir chu y cua nhieu nguoi cam but va khong it nguoi trong so do gat hai dugc nhieu thanh cong nhu la nha van Ho Bieu Chanh, Son Nam hay Nguyln Ngoc Tu. Ho la nhung nguoi con cua vung dat Nam Bo. Trong so do co nha van Anh Due, dugc menh danh la nha van tieu bieu cua "van hoc Dong bang song Cuu Long". Mot trong nhung y
Khao sat tu diaphuong Nam Bo trong tdcphdm Hdn DdtcuaAnh Due cung lam dugc. Phan Ion nhung sang tac cua Anh Due dam da sac thai dia phuong hay giau chat Nam Bo. Tuy nhien viec nghien cuu tu dia phuong mot each co he thong trong tac pham cua Anh Due thi van chua dugc chu y dung muc. Nhu vay, yeu cau co tinh khach quan la can khao sat mot each day du va toan dien nhung yeu to vat chat lam nen gia trj mau s4c dia phuong trong ngon ban nghe thuat cua tac gia. Trong do, cong viec quan trong la xem xet tu dia phuong a binh dien tu vung, dk soi roi chung tren ca sa dac trung ngon ngu van chuong, duoi goc do phong each hoc, ngu nghia hoc. La nguoi con cua dat Trung Bo, nhung phan Ion cuoc doi toi lai gan bo sau nang voi manh dat Nam Bo, cu the hon la manh dat Kien Giang "rung vang bien bac". Ve dep ciia "nang choi chang, vang tuoi lua hat" va nhung con nguoi chan chat that tha voi nhung cau ho dieu ly dan ca, hoa cung cai trong treo, mat lanh cua nhung dong song do nang phu sa,... Tinh dat, tinh nguoi, huong rung, huong bien noi day da tao nen mot huong vi rat rieng, vua gan gui, than quen, song cung vua doc dao moi me den vo chung, khien cho toi them gan bo sau nang voi vung dat noi day. Kien Giang - que huong thu hai, toi yeu quy, tran trong biet nhuong nao cong on cua nhung nguoi di truoc - Nhung nguoi da chang ti£c mau xuong bao ve tung tac dat, manh vuon dk horn nay chinh manh dat ay da nuoi Ion toi. Vi thS toi cang tran trong hon gia tri tinh than ma Anh Due da mang lai cho manh dat Kien Giang nay. Mat khae, sau dip vieng tham Hon Dat - que huong cua nu anh hung Vo Thj Sau, va doc lai nhung trang van cua Anh Due viet \k manh dk anh hung mot thoi chong My nay, toi mu6n di sau de kham pha nhung gia trj tiem an cua vung dat san sinh ra nhung anh hung mot thoi chong My cuu nuoc. Dong thoi khang dinh sir dong gop cua Anh Due doi voi nen van hoc nuoc nha. Nhu vay, voi ly do chu quan nay, xet tai thoi diem nay, viec lam sang ro dac diem mau sac Nam Bo trong ngon ngu nghe thuat cua Anh Due thong qua tac pham tieu bieu Hdn Ddt, duoi cai nhin ngon ngu hoc la mot viec lam thiet thuc va co y nghia. Chinh nhung li do do, toi quyet dinh chon de tai "Khao sat tir dia phuang Nam Bo trong tac pham Hon Dat cua Anh Due" dk lam chuyen luan nghien cuu. Viec khao sat nay se la co hoi giup toi kham pha dugc nhung didu moi la tu manh dat Nam Bo noi chung va manh dat Kien Giang xa xoi - Noi tan cung cua To quoc noi rieng. Noi nhung con nguoi Nam Bp mot thoi Dong Khai anh dung, kien cuong GVHD: Nguyen Van No 2 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tie diaphuong Nam Bo trongtac pham Hon Dat ciia Anh Dice ma giau long thuy chung son sat. Dong thai nghien cuu viec su dung tir dia phuang trong tieu thuyet Hon Dat cua Anh Due se gop phan hieu ro \k quan dikm nghe thuat va phong each sang tac cua nha van. Qua do thay dugc cai hay, cai dep trong viec dung tir dia phuong, mot chat lieu cau thanh nen mot tac pham nghe thuat, giup ta thay dugc quy luat tuong tac giua tir dia phuong va tu toan dan, cung nhu gia tri ciia tu dia phuang doi vai viec the hien tu tuong tinh cam cua nha van. 2. Lich sir van de Tu dia phuong hay phuong ngu Nam Bo la dk tai kha hap dan. Nghien cuu ve van chuong Nam Bo tren binh dien ngon ngu da co khong it nha nghien cuu, nha phe binh, trong do co cac cong trinh nghien cuu ve cac tac gia tieu bieu cua vung dat Nam Bo nhu: Mau sac Nam Bo trong truyen ky San Nam cua Nguyen Hoang Mi (Luan van Thac si Truong Dai hoc Su pham TP. H6 Chi Minh, 2009); Phuang ngu Nam Bo trong truyen ngdn ciia Son Nam cua Nguyen Thi TuyeT Hoa (Luan van thac si Truong Dai hgc Can Tho, 2011),... Cac bai viet nay da di vao khao sat, thong ke va lam ro dugc each van dung phuong ngu, dac biet la each van dung tir dia phuong Nam Bo cua nha van vao trong tac pham cua minh. Co the noi rang, viec nghien cuu phuang ngu Nam Bo noi chung hay tir dja phuong noi rieng la van de hap dan va kha moi me cho nguoi nghien cuu. Anh Due la mot nha van Nam Bo kha quen thuoc, tieu bieu vai nhieu trang viet rat hay ve Nam Bo. Tuy nhien, nghien cuu ve Anh Due chi dung lai a nhung bai viet tan man cung nhu chua co cong trinh nao di sau den van de nghien cuu ngon ngu (dac biet la tu dja phuong) trong sang tac cua ong. Cu the hon, chua co mot cong trinh khoa hgc nao di sau nghien cuu \k Hdn Dat cua Anh Due ngoai nhung bai giai thieu sa net, nhung baiphan tich tac pham, phan tich nhan vat, hoac nhung bai tieu luan nho dang tren bao. * Ve sach Bui Viet Thang - Nguyen Thi Nam Hoang (tuyen chgn va giai thieu) trong cuon Anh Due ve tac gia tac pham da tuyen tap nhung bai viet ngan, tan man ve Anh Due va nhung bai viet phe binh, tieu luan ve nhung tac pMm cua ong. Trong do co bai viet: "Hon Dat, hon nggc" cua Hoai Thanh (trich trong cuon Van hoc mien Nam trong long mien Bac), Hoai Thanh da danh gia rat cao \k tac pham Hon Dat. Ong xem do la mot tac pham noi len mot each day du, co sue thuyet phuc. Dieu thu vi la khi doc Hdn Dat, Anh Due da cho thay khong khi Nam Bo tran day trong cuon tieu thuyet: "Motphdn la baiHdn Dat viet vi mien Nam ma xua nay chua co mot chien truang nao doi dao y nghia ve mat nay nhu chien GVHD: Nguyen Van No 3 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tu diaphuongNam Bo trong tac pham Hon Dat cua Anh Due truang mien Nam. Motphan cung boi day la Idn dau tien cudn tieu thuyet viet ve cuoc chien tranh chong My a mien Nam: The tieu thuyet vdn co kha nang rieng ve chieu rong ciing nhu ve chieu sau trong vdn de phan anh" [12, tr.118] Cung trong tap do, Do Quang Liru voi bai viet: "Hon Dat - Ban hung ca \k cuoc chien tranh nhan dan", Do Quang Luu da di sau lam ro nhung nhung con nguoi trong Hon Ddt, nhung con nguoi nho be yeu nuoc thuong noi da tao thanh sue manh tap the nhan dan mien Nam anh hung: "Duang nhu day la ban hung ca dau tien it nhieu mang tinh tong hap ve cuoc chien tranh nhan dan vo cung anh dung, vo cungphongphu cua nhan dan ta d mien Nam. Cuoc chien tranh vua quan su, vua chinh tri, nham pha dp chien luge va be gay nhung cuoc hanh quan can quet ciia giac, danh bai cuoc chien tranh dac biet cua My xdm luac a mien Nam VietNam" [12, tr.153] Phan Cu De co bai viet: "Hinh tugng nguoi phu nu mien Nam trong tidu thuyet Hon Dat" (trich trong Van hoc Viet Nam the ky XX, Truyen ngdn 1945-1975, Quyln hai, tap VI, do Nxb Van hoc tai ban nam 2004), Phan Cu De cho ring ti§u thuyet Hon Ddt la cuon tieu thuyet lang man each mang. Hon DaT viet \k nhung nguoi phu nu anh hung trong cuoc dau tranh cua vung Hon Dat. Dac biet la chi Su, chi la nhan vat trung tarn tap trung tat ca nhung hinh tuong cua nguoi phu nu Nam Bo: anh hung, sac son, chung thuy. Phan Cu De nhan xet: "Cac nhan vatphu nit trong Hdn Ddt khong chi la nhung ba me hien hdu, nhung nguai va dam dang, nhung nguaiyeu chung thuy, ma con la nhung nguai chien si anh hung". [4, tr.254] Tran Van Giau trong cuon 10 nam van hoc chong My, (Nxb Giai phong, 1972) da giai thieu rang: "Hdn Ddt la mot buac tien cua van hoc each mang miin Nam". Boi day la tac pham khong nhung thanh cong ve nghe thuat vua mieu ta canh sac, thien nhien vung dat mot thai, vua phan anh mot each hien thuc cuoc chien tranh cua nhan dan xu Hon. Dong thoi, gia tri tu tuong cua Hon Dat lam n6i bat len chu nghia anh hung each mang. Tac gia da nhan dinh: "% viec chi xdy ra trong mot thai gian it ngdy thoi, a mot dia diem nho, nhung phan anh kha sinh dong, kha trung thanh mot hien thuc vidai, do la tinh than cua nhan dan miin Nam lien sau dong khai, va gdp phan minh hoa mot chan ly Ian ciia thai dai. Do la kha nang cua luc luang nhan dan danh bai ke thu dong han minh hang may chuc Idn va cd vu khi manh han minh hang may tram Idn. Vdn de trung tdm cua Hdn Dat neu len la vdn de ndng hoi nhdtciia thai daF [8, tr.235]. * Ve bai dang bao, tieu luan GVHD: Nguyen Van No 4 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tu dia phuong Nam Bo trong tacpham Hon Ddt cua Anh Due La nha van gan nhu suot dai danh cho de tai Nam Bo, vai mot loi van phong gian di, gan gui voi nguai lao dong, vi the Anh Due chi&n dugc tinh cam cua dong dao quan chung doc gia. Day cung chinh la ly do khien a mang bao chi, ong dugc nhieu nguoi quan tarn, chu y. Tren Tap chi Van hgc, so 3, 1967, Phan Nhan co bai vieT: "Hon D&t - Mot buc tranh chan thuc ve giai doan dau chong My cuu nuoc a miin Nam". Phan Nhan nhan dinh rang: "Qua tac pham ciia Anh Due cai thdn nho be nam canh ba biin nay hien len dual mat ta, cung nhu tram ngan thdn dp khdc a ddng bangNam Bo, mot manh ddt ndng thdn that ddng yeu khong nhung chi vi ddt nuac que huang Nam Bo giau va dep, ma chu yiu vi a do cd ca mot tap the nhung con nguai anh dung tuyit vai" [22, tr.5]. Tren Tap chi Van hoc, s6 1, 1968, Thanh Duy co bai vi£t: "Cach the hien nhan vat trong Hon Dat". Trong bai vi§t, tac gia di sau vao tim hieu nghe thuat xay dung tinh each nhan vat. Dac biet la nhan vat phu nu. Bai viet xoay quanh hai nhan vat, cu the do la nhan vat chi Su va ba Ca Xgi. Tac gia nhan xet: "Mot hinh tuang vdn hoc cd sue song manh Hit, mot su tich ma qua day nguai ta cd thi nhan xet duacphdm chat muai bdn triiu nguai miin Nam" [20, tr.30]. Ngoai ra con co cong trinh nghien cuu a cac truong dai hoc duai dang luan van "Thanh ngu trong tac pham cua Anh Due " cua Phan Thi Ha Tien (Khoa Ngu van - Truong Dai hgc Cuu Long). Luan van di vao khao sat va thong ke nhung thanh ngu trong hau het nhung sang tac cua Anh Due. Luan van da phan nao chung minh dugc cai hay, cai rieng trong each van dung thanh ngu trong sang tac cua Anh Due. Nhu the co the thay, tiep can duoi goc do tu dia phuang trong tac pham Anh Due hau nhu chua co chuyen luan nao. Tiep thu tu nhung thanh qua da liet ke, tren ca so do toi nhan thay cho tai thai diem nay van de tir dia phuang trong tac pham Hon Ddt cua Anh Due chua co mot cay but nao khao sat, nghien cuu ve no. D£ tai "Khao sat tu dia phuang Nam Bo trong tacpham Hon Ddt ciia Anh Due", nguai nghien cuu se tim hieu, khao sat tir dia phuang trong tac pham Hdn Ddt mot each co he thong, toan dien nham di sau, doi chieu, danh gia nhung yk\x to lam nen chinh dac trung trong loi viet cua tac gia, chung minh mau sac Nam Bo thong qua he thong ngon ngu ngon tir trong tac pham. GVHD: Nguyen Van No 5 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tu diaphuong Nam Bo trongtdcphdm Hon Dat cua Anh Dice 3. Muc dich nghien ciru Voi de tai "Khao sat tir dia phuang trong tiiu thuyit Hon Dat cua Anh Due ", luan van huong vao muc dich chinh cua de tai la tim hieu, phan tich nhung yiu to lam nen gia tri "mau sac Nam Bo" trong tieu thuyet Hdn Dat cua Anh Due, chi ra nhung thanh cong trong viec khai thac, su dung cac phuang tien ngon ngu cua tac gia. Bang viec khao sat cac tu dja phuong trong tac pham, nguai viet se tim hieu sau hon doi song vat chat, tinh than cua nguai dan Nam Bo va dac trung phuang ngu nai day mot each cu the hon. Nguai viet thong ke phan loai va nhan xet each dung tir dia phuong cua tac gia, de hieu ro hon ve tinh each tarn ly cua mot bo phan nguai dan a vung dki Nam Bo nay. Dong thai nguai viet tim hieu quan diem nghe thuat cua Anh Due trong viec su dung ngon ngu noi chung va viec sirdung tu dia phuong cu the noi rieng. Ngoai ra, tren ca sa ngu lieu dugc thu thap, thong qua kit qua nghien cuu, de tai con gop phan tim hieu tinh da dang va thong nhat ngon ngu. Nhung kha nang va dong gop cua phuang ngu Nam Bo doi vai ngon ngu toan dan. 4. Pham vi nghien ciru Doi tuong ma luan van nghien cuu la viec tim tu dia phuong trong tieu thuyet Hdn Ddt ciia Anh Due, qua tu lieu nghien cuu thong ke va lam ro quan dilm nghe thuat trong trang viet ciia Anh Due Pham vi nghien cuu ciia de tai chi giai han trong tir dia phuang Nam Bo xet tren binh dien tir vung. Nguoi nghien cuu chi tap trung di sau vao khao sat mot so lop tu vung tieu bieu ciia tir dja phuong Nam Bo dugc van dung trong Hdn Ddt nhu: lop tir xung ho, lop tir dinh danh, lop tu bieu thi sir vat, tinh chat, lop tu chi mot so dong thuc vat, lop ngu khi tu, lop tu Kha me,... dugc sii dung ph6 bien trong each noi nang ciia nguoi Nam Bo. 5. Phirong phap nghien ciru Thuc hien luan van nay nguoi viet su dung cac phuong phap nghien cuu: - Phuang phap thong ke: Dua vao tac pham, khao sat va phan loai cac tir ngu dia phuong sau do thong ke cac lop tir dia phuong dugc sii dung theo mot so tieu chi can thiet de lam tu lieu cho qua trinh phan tich, chung minh sau nay. - Phuang phap tong hap: Tu thong ke, phan loai ciia cac tu dia phuong tao co so tien hanh phan tich mot each de dang va tong hop lai van dk, diic ketnoi dung de tai. GVHD: Nguyen Van No 6 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tu diaphuong Nam Bo trong tacpham Hon Ddt cua Anh Due - Phuang phap so sanh, doi chieu, phan tich: D6i chieu tir dia phuong vai tu toan dan, de thay dugc hieu qua cua viec su dung tir dia phuang trong tieu thuylt Hdn Ddt. So sanh each dung tir dia phuang so vai tu toan dan dk riit ra gia tri bieu dat, riit ra nhung nhan dinh, danh gia ve phong each su dung ngon ngu ciia Anh Due. - Phuang phap mieu ta: Mieu ta dua vao sir tuong tac ciia ngu canh. Mieu ta y nghia ciia tir, vi tri ciia tu dia phuang doi vai nhu cau phan anh hien thuc. GVHD: Nguyen Van No SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tir diaphuong Nam Bo trong tdc pham Hon Dat cua Anh Due CHITOOVG 1 VAI NET VE TlT DIA PHUtfNG VA TAC PHAM HON DAT CUA ANH DUt 1.1. VAI NET VE TIT DIA PHlTONG 1.1.1. Khai niem tir dja phirong Co the khang dinh rang, van hoc la mot phuong thirc de tai hien cuoc song. Chinh van hgc da dua tren nhung dac diem thuc te cuoc s6ng de khai quat va phan anh cuoc song duoi con mat nghe thuat ciia nha van, lam cho cuoc sdng tro nen sinh dong va gan gui hon tren cac trang sach. De co dugc gia tri do, viec sii dung tir dia phuong co mot vai tro khong nho. No la nguon b6 sung quan trgng va lam phong phu them von tir vung cua ngon ngu toan dan. Truac het, chiing ta can lam ro khai niem ca ban tu dia phuang. Ve dinh nghia tir dia phuong, chiing ta co thi tham khao a nhilu sach va, bai bao, tu diln khae nhau nhung nhin chung deu co mot khai niem nhu nhau. Nguyen Thien Giap trong cuon Tir vung hoc tiing Viet da quan niem rang: "Tir dia phuang la nhung tir duoc dung han chi a mot hoac vai dia phuang. Ndi chung, tu diaphuang la nhung tir thuoc mot phuang ngu (tiing diaphuang) nao do ciia ngon ngu ddn tdc va chi phd biin trong pham vi Idnh thd dia phuang do. Ndi chung, tir dia phuang la bo phan tir vung ciia ngon ngu ndi hang ngdy ciia mot bophan nao do cua ddn tdc, chu khong phdi la tir vung ciia ngon ngu van hoc" [6, tr.257] va Dinh Trgng Lac trong cuon "Phong each hoc Tiing Viet" da ly giai rang: "Tir dia phuang la lap tie ngir chuyin dung a mot diaphuang, khong dung a diaphuang khdc " [9, tr.181]. Day la dinh nghia tuy chua noi ro dugc tinh chat bien thi ciia von tir vung dia phuong, nhung phan nao neu dugc sac thai sii dung trongphong each ciia chiing. That vay, xet ve mat noi dung, sii dung tu dia phuong d! ggi ten dac san, dac diem sinh hoat van hoa, xa hoi ciia mot dja phuong, doi khi chiing phan anh each nhan thuc rieng biet ve sir vat, hien tugng ciia dja phuong. Xet vl mat hinh thuc ngu am, chiing phan anh loi phat am dac thu ciia tung diaphuong, do la cai rieng, cai bilu trung ve van hoa. Xet ve mat chuc nang, tir dia phuang co thi noi la mot bophan ciia ngon ngu dan toe thong nhat co tac dung lam giau cho ngon ngu toan dan va lam phong phii, giau mau sac hon cho kho tu vung Tieng viet. 1.1.2. Dac diem tor dia phirong Nhu vay, qua khai niem tu dia phuang truac het nham vao nhung khae biet ve mat tir vung chu khong phai la nhung tu khae biet vl mat ngu am. Sir khae biet GVHD: Nguyen Van No 8 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sattudia phuong Nam Bo trong tdc pham Hon Ddt ciia Anh Due chang han nhu: lac leo/lat leo, gap ghinh/gdp ghinh,... khong phai la muc tieu chii y ciia tu dia phuang. Co the thay mot so kieu tu dia phuong nhu sau: Tu diaphuang khong co sir doi lap voi tu vung toan dan. Do la nhung tir bilu thi nhung sir vat, hien tuong, nhung hoat dong, each song dac biet chi co a mot dia phuang nao do chu khong pho bien doi voi toan dan, do do khong co tu song song trong ngon ngu van hgc toan dan. Cac nha ngon ngu hgc ggi loai nay la "tu dia phuong dan toe hgc". Chang han nhu cac tir: "chdm chdm", "mang cut", "sau rieng", "chao", "tau ki",... la cac tu dia phuang dan toe hgc bieu thi nhung san vat chi co 6* mien Nam Viet Nam. Loai nay trong tu vung chung ciia toan dan toe khong co tu tuong ling vai chiing. Tu dia phuang co sir doi lap voi tir vung toan dan. Can cu vao ngu am, ngu nghia ciia chiing ma loai tir nay co the chia lam hai dang. Do la tu dia phuong doi lap ve mat y nghia va tu dia phuang doi lap ve mat ngu am. Nguyen nhan, do cung mot sir vat nhung moi dia phuong trong qua trinh phat trien da dinh danh mot each khae nhau. Dan dan mot ten ggi (mot each dinh danh) ciia mot dia phuong tra nen pho bien rong rai, khien cho ten ggi ciia dia phuong kia khong the pho bien dugc nua. No chi con hoat dong ton tai trong pham vi dia phuong va tra thanh tu dia phuang. Mat khae, ca hai tu von da cung la tu ciia tir vung chung, nhung sau do, vi xung dot dong nghia, mot tir phai riit lui va dugc bao toan trong pham vi dia phuong roi tra thanh tu dia phuong. Tir dia phuang doi lap ve mat y nghia. Nhung tu nay ve ngu am giong vai tir tuang ling trong ngon ngu van hgc toan dan, nhung y nghia khae nhau. Chang han: o Nam Bo, "ndn " co nghia la "cai mu", "chin " co nghia la "cai bat", "dii" co nghia la "cai 6". O Trung Bo, "hdm" co nghia la "cai quan tai",... tat ca deu chi sii dung tai chinh dia phuong, tro thanh thu* ngon ngu rieng, dac trung de nhan biet ciia tung vung mien. Tu dia phuong doi lap ve mat ngu am la nhung tu khae nhau hoan toan ve mat ngu am. Chang han nhu cac tu: "cai vim ", "cai ca rang"... a Nam Bo (tuong ung vai cac tir "cai liin", "cai bip kieng"... trong ngon ngu toan dan) va cac tu: "mo", "rao", "cho", "ngdi"... b Trung Bo (tuong ling vai cac tu: "dau", "song", "thay", "xa"... trong ngon ngu toan dan). Day la nhung lop tir khae nhau hoan toan ve ngu am. Mot so vung, tu dia phuong con co sir khae nhau a bo phan, nhu a Nghe Tinh tir: "con cay", "ndc", "mu", "tru"... (tuong ling vai cac tu: "con gdi", "nuac", "ma", "trdu "... trong ngon ngu toan dan). GVHD: Nguyen Van No 9 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tir dia phuong Nam Bo trong tdc pham Hdn Dat cua Anh Due Tu dia phuang co sir dong am voi tu vung toan dan. Co hai kha nang dan din tinh hinh nay: Mot la chiing quan he dong am thuan tiiy, ngau nhien. Hai la do truac day, chiing von chi la mot tir, nhung mot dia phuong nao do da chuyln doi dli tuong ggi ten ciia tu di theo nhung chieu huong khae nhau; hoac ngugc lai, tir trong tir vung chung da chuyen doi di nhu the. Chiing ta co thi so sanh nhung tu trong bang thong ke sau: Bang 1.1.2: So sanh tir dia phirong Nam Bo voi tu* toan dan. Tu Nghia chung Nghia phuong ngu Nam Bo 6m cobenh gay horn vat hinh hop de dung do sang, quan tai than Ian than Ian thach sung kieng bep kieng re (Nguon: Nguyin Thien Gidp (2010). Ddn luan ngon ngu hoc. Nxb Gido due) Nhieu tir von la dang co ciia tir tuong ling trong tu vung chung hien nay. Dang co do dugc bao toan trong mot dia phuong, con dang moi - dang hau ki ciia chiing thi di vao tu vung chung. Nghia la, vai thai gian nhung tu dia phuang phan anh qua khu xa xua ciia ngon ngu dan toe chi con giu lai a mot vung nao do va tra thanh cac tu dia phuong. Chang han, da mot thai tu troc (dau), cau (gao), cay (gai) la cac tu toan dan. Truong hop tu "troc" lui dan va tra thanh tiing dia phuang bit dau tir khi tu "dau " vay muon ciia tieng Han dugc sii* dung rong rai thanh tir toan dan. Con cac tu "cau", "cay",... tro thanh cac tir dia phuong la do qua trinh biin doi va phat trien khong dong deu ciia he thong ngu am tiing Viet gay nen. Cac bien dang dia phuong ciia ngon ngu ve mat nay hay mat khae, hien dang ton tai nhu mot tat yeu. Dieu do, mot mat noi len rang ngon ngu thong nhat ciia dan toe van ton tai va the hien trong tinh da dang ciia no. Mat khae, lai noi len ring sir ton tai ciia cac tieng dia phuong la ket qua ciia nhung dien bien lich su xa hoi rat khae nhau. Chinh vi the, tir vung dia phuang dugc xem nhu nai bao ton dugc nhung chiing tich xa xua ciia ngon ngu dan toe. Dong thai cho ta thay, giua tu vung toan dan va tir dia phuong co quan he qua lai vai nhau. Ranh giai giua hai lap tu nay sinh dong, thay doi phu thugc vao van de sii dung cua chiing. Tu vung dia phuong la nguon bo sung cho ngon ngu van hgc ngay cang giau co, phong phii. Trong nhieu khia canh khao sat, xii li doi voi tu dia phuang, viec tim toi nhung tan du co con sot lai trong do, la dieu rat co gia tri va dang chii y. Vung dat Nam Bo la vung dat cong cu ciia nhieu dan toe tu cac vung mien khae nhau. Trong qua trinh giao tiep, chinh su giao luu van hoa giira cac dan toe da GVHD: Nguyen Van No 10 SVTH: Tran Thi Thuy Van
Khao sat tir dia phuong Nam Bo trong tdc pham Hon Dat ciia Anh Dice lam phong phu them cho von tu vung trong phuong ngu Nam Bo. Ben canh nhung lop tu co con dugc luu giu nhu: man, ngd, coi,... la sir xuat hien ciia mot lop tir moi vo cung da dang phan anh tu duy ciia con nguai dong bang hoac dac dilm dia hinh vung dat Nam Bo. Truac het, mot he thong tir dia phuang la lap tu xung ho trong giao tilp rat dac trung ciia nguai Nam Bo. Day la lop tu chi each ggi ten nguai theo kilu ggi ten theo thu tu sinh ra trong gia dinh nhu: "Anh Hai", "Anh Nam", "Ong Tu", "Thim Sau",... Hoac khong thi ggi kem ten that voi thu* tu sinh nhu: "Hai Nha", "Tu Bung", 'TuDan", "Chin Vu", "Ut Vu", "Ut Thd",... Trong xung ho vai nguai trong gia dinh thuong hay sii dung lop tir: "tia", "md", "sap nho", "ba", "chi", "anh",... Khi xung ho vai nhung nguai ngoai xa hoi, co cac lop tu nhu: "thdng cha", "con me", "tui bay", "bon may",... it nhieu the hien dugc net cai ma, phong khoang va khong khach khi ciia nguoi Nam Bo trong giao tiep du la vai nguai quen hay la. Lap tu vung phan anh dac diem dia hinh song nuac Nam Bo rat da dang nhu: "rach", "bau", "bung", "xeo", "kinh", "muang", "dia",... cung vai he thong tir chi dia hinh do la lop tu chi phuang tien tren song nuac nhu: "ghe bau", "ghe ng°"> "gne luan"> "xudng tarn ban", "vo lai", "tac rang",... Ngay ca lop tu chi sir van dong cua dong nuac nhu: "nude Ian", "nuac rdng", "nuac uang", "nuac dung",., dugc phan dinh trong sir nhan thuc tinh vi, it khi nham Ian. Ben canh do con co he thong tu chi dong vat, thuc vat, gop vao kho tang ngon ngu chung mot khoi lugng tu ngu tieng Viet cho ngon ngu dan toe. Lop tu chi thuc vat nhu: "tram", "duac", "mdm", "ban", "mil u", "binh bat",... Lop tir chi san vat dja phuang nhu: "cd chem ", "edehot", "tombac", "tdm su", "tdm ddt", "tdm chi", "cd khoai", "cd keo",... Su da dang ve lop tu dung de dinh danh sir vat phan anh tu duy phong phii, kha nang quan sat tinh te ciia con nguoi Nam Bo trong qua trinh cai tao d! thich nghi vai dac diem thien nhien a nai day nhu: lop tu chi cong cu, vat the nhan tao, vat the chien dau, lop tu nghe nghiep, ... Hay lop tu chi tinh chit, hanh dong, cam xiic, mang an tuong sang tao rieng ciia dan vung song nuac la loi dien dat mang dam mau sac van hoa Nam Bo. Ngu khi tu dugc xem la mot bieu hien quan trgng ciia tu dia phuang Nam Bo. Mot s6 ngu khi tu nhu: "hdn", "hen", "nghen", "ha", "ha", "ha", "a", "ca", ... xuat hien kha nhieu trong giao tiep hang ngay. Nguai Nam Bo thuong su dung ngu GVHD: Nguyen Van No 11 SVTH: Tran Thi Thuy Van