Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:71

Thêm vào BST

Báo xấu

2
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Mục tiêu nghiên cứu của đề tài "Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN" nhằm hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về quản lý tài chính tại doanh nghiệp, nghiên cứu đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN, từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Đề án Tốt nghiệp Thạc sĩ: Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI LÃ THỊ NGUYỆT QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY THUỶ ĐIỆN HUỘI QUẢNG – BẢN CHÁT, EVN Đề án tốt nghiệp thạc sĩ Hà Nội, 2024
BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO TRƯỜNG ĐẠI HỌC THƯƠNG MẠI LÃ THỊ NGUYỆT QUẢN LÝ TÀI CHÍNH TẠI CÔNG TY THUỶ ĐIỆN HUỘI QUẢNG – BẢN CHÁT, EVN Ngành: Quản lý kinh tế Mã số: 8310110 Đề đề án tốt nghiệp thạc sĩ Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Đỗ Minh Thành Hà Nội, 2024
i MỤC LỤC PHẦN MỞ ĐẦU ..................................................................................................... 1 1. Lý do lựa chọn đề tài ........................................................................................ 1 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án ....................................................................... 2 3. Đối tượng và phạm vi của đề án ....................................................................... 2 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án ....................................................... 3 5. Kết cấu đề án.................................................................................................... 5 PHẦN 1: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN ................................................................... 5 1.1. Tổng quan về tài chính trong các doanh nghiệp ............................................. 5 1.1.1. Khái niệm, bản chất và vai trò của tài chính doanh nghiệp ...................... 5 1.1.2. Quản lý tài chính trong các doanh nghiệp ................................................ 7 1.1.3. Các chỉ tiêu đánh giá quản lý tài chính trong các doanh nghiệp ............. 11 1.1.4. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý tài chính trong các doanh nghiệp ..... 14 1.2. Kinh nghiệm quản lý tài chính tại các doanh nghiệp và bài học kinh nghiệm ........................................................................................................................... 15 1.2.1. Kinh nghiệm quản lý tài chính tại một số doanh nghiệp ........................ 16 1.2.2. Bài học kinh nghiệm cho công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN ............................................................................................................... 17 1.3. Cơ sở pháp lý về quản lý tài chính tại doanh nghiệp .................................... 18 1.3.1. Các văn bản pháp quy về quản lý tài chính tại doanh nghiệp ................. 18 1.3.2. Các quy định về quản lý tài chính của doanh nghiệp ............................. 18 PHẦN 2: NỘI DUNG ĐỀ ÁN ............................................................................... 20 2.1. Tổng quan về Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN.................. 20 2.1.1. Quá trình hình thành và phát triển ......................................................... 20 2.1.2. Chức năng, nhiệm vụ ............................................................................ 20 2.1.3. Tổ chức quản lý tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát............. 21 2.1.4. Kết quả hoạt động giai đoạn 2021-2023 ................................................ 24 2.2. Thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN ................................................................................................................... 30 2.2.1. Hoạch định và xây dựng kế hoạch tài chính........................................... 30 2.2.2. Thực hiện kế hoạch tài chính ................................................................. 33 2.2.3. Kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính .................................................. 41 2.2.4. Phân tích đánh giá tài chính của công ty ................................................ 43 2.3. Đánh giá chung về quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN ......................................................................................................... 44 2.3.1. Những kết quả đạt được ........................................................................ 44
ii 2.3.2. Những hạn chế và nguyên nhân ............................................................. 45 2.4. Giải pháp hoàn thiện quản lý tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát đến năm 2030 ................................................................................................ 46 2.4.1. Nâng cao chất lượng công tác hoạch định kế hoạch quản lý tài chính .... 46 2.4.2. Hoàn thiện thực hiện kế hoạch tài chính ................................................ 47 2.4.3. Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính ................................ 49 2.4.4. Hoàn thiện phân tích đánh giá tài chính ................................................. 49 PHẦN 3: CÁC ĐỀ XUẤT, KIẾN NGHỊ ............................................................... 51 3.1. Đề xuất tổ chức thực hiện quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đến năm 2030......................................................................... 51 3.1.1. Bối cảnh thực hiện đề án ....................................................................... 51 3.1.2. Phân công trách nhiệm thực hiện ........................................................... 52 3.1.2. Phân công trách nhiệm thực hiện ........................................................... 52 3.2. Các kiến nghị .............................................................................................. 54 3.2.1. Đối với Chính phủ ................................................................................. 54 3.2.2. Đối với Tập đoàn Điện lực Việt Nam .................................................... 54 KẾT LUẬN ........................................................................................................... 56 DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
iii LỜI CAM ĐOAN Tôi xin cam đoan, bài đề án tốt nghiệp với đề tài: “Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN” là công trình nghiên cứu của bản thân. Các số liệu, trích dẫn, kết quả trình bày trong bài là trung thực, xuất phát từ tình hình thực tế của đơn vị, được phép sử dụng và chưa từng được ai công bố trong bất kỳ bài đề án nào trước đây. Tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm về kết quả nghiên cứu trong bài đề án thạc sỹ của mình. Tác giả Lã Thị Nguyệt
iv LỜI CẢM ƠN Để hoàn thành đề tài đề án này, tôi đã nhận được sự quan tâm, giúp đỡ của các cá nhân, tập thể trong và ngoài trường. Tôi xin chân thành cảm ơn các giảng viên Trường Đại học Thương mại đã nhiệt tình giảng dạy và truyền đạt kiến thức các môn học cho tôi trong thời gian tôi học tập và nghiên cứu để hoàn thành chương trình đào tạo Thạc sĩ Quản lý kinh tế. Đồng thời, tôi xin được bày tỏ lòng biết ơn tới Phó Giáo sư, Tiến sĩ Đỗ Minh Thành đã tận tình chỉ bảo, hướng dẫn để tôi hoàn thành đề tài nghiên cứu của mình. Tôi xin được cảm ơn các cô, các chú, các anh, các chị cán bộ đang công tác tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đã hướng dẫn và tạo điều kiện cho tôi trong suốt thời gian nghiên cứu, giúp tôi tiếp nhận được thông tin cũng như thu được những số liệu thực tế về các vấn đề liên quan để hoàn thành đề án thạc sỹ này. Trong quá trình thực hiện đề tài, còn có những hạn chế chủ quan và khách quan, do đó không tránh khỏi những thiếu sót, tôi rất mong nhận được sự nhận xét và đóng góp ý kiến của các thầy, cô giáo và độc giả để đề tài được hoàn thiện và có tính khả thi hơn nữa. Xin chân thành cảm ơn! Tác giả Lã Thị Nguyệt
v DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT TT Từ viết tắt Từ viết đầy đủ 1 CP Chính phủ 2 QĐ Quyết định 3 QH Quốc hội 4 NWC Nguồn tài chính thường xuyên 5 TB Trung bình 6 TNHH Trách nhiệm hữu hạn
vi DANH MỤC BẢNG, HÌNH VẼ Danh mục bảng: Bảng 1. Đối tượng và quy mô điều tra ..................................................................... 3 Bảng 2.1. Cơ cấu nhân lực của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát theo chức năng nhiệm vụ công tác giai đoạn 2021-2023 ........................................................ 23 Bảng 2.2. Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 ................................................................................... 25 Bảng 2.3. Cơ cấu tài sản của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát............... 27 Bảng 2.4. Cơ cấu nguồn vốn của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 .................................................................................................. 29 Bảng 2.5. Công tác chỉ đạo việc hoạch định kế hoạch quản lý tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023 ........................................ 31 Bảng 2.6. Hoạch định kế hoạch quản lý tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023............................................................................ 32 Bảng 2.7. Kết quả khảo sát cán bộ, nhân viên về hoạch định và xây dựng kế hoạch tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023........ 32 Bảng 2.8. Thực hiện kế hoạch quản lý tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023 .............................................................................. 34 Bảng 2.9. Nhu cầu tài chính thường xuyên của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 ............................................................................ 36 Bảng 2.10. Mức dự trữ vốn bằng tiền của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 ................................................................................... 37 Bảng 2.11. Khả năng thanh toán của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 .................................................................................................. 37 Bảng 2.12. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả tài chính của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 .............................................................. 39 Bảng 2.13. Kết quả khảo sát cán bộ, nhân viên về thực hiện kế hoạch tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023 ........................... 41 Bảng 2.14. Kết quả thanh, kiểm tra đối với hoạt động tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023........................................................ 42 Bảng 2.15. Kết quả khảo sát cán bộ, nhân viên về kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính tại Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023 ............ 43 Bảng 2.16. So sánh thực tế tài chính với kế hoạch tài chính của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023........................................................ 43
vii Danh mục hình, sơ đồ Hình 2.1. Sơ đồ tổ chức bộ máy của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát ... 22 Biểu đồ 2.1. Số lượng nhân lực của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021-2023 ..................................................................................................... 22 Biểu đồ 2.2. Cơ cấu khoản phải thu ngắn hạn của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát giai đoạn 2021 – 2023 ............................................................................ 38
viii TÓM TẮT NỘI DUNG ĐỀ ÁN Đề tài “Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN” được thực hiện là có ý nghĩa lý luận và thực tiễn cao. Thứ nhất, đề án đã hệ thống hóa, làm rõ cơ sở lý luận về quản lý tài chính tại doanh nghiệp, cơ sở thực tiễn về quản lý tài chính tại doanh nghiệp và cơ sở pháp lý về quản lý tài chính tại doanh nghiệp. Thứ hai, đề án đã khái quát về công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Từ đó, đề án phân tích thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN giai đoạn 2021-2023. Qua đó, đánh giá những thành tựu đạt được và những hạn chế còn tồn tại trong công tác quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Xuất phát từ những hạn chế, tác giả đưa ra 04 giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đến năm 2030. Thứ ba, tác giả đề xuất kiến nghị với các cơ quan có thẩm quyền một số nội dung để giúp cho công tác quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đạt được kết quả tốt hơn nữa.
1 PHẦN MỞ ĐẦU 1. Lý do lựa chọn đề tài Trong sự phát triển của doanh nghiệp, tài chính đóng vai trò quan trọng trong hoạt động của doanh nghiệp, đảm bảo nguồn lực cần thiết để thực hiện các kế hoạch kinh doanh và đầu tư phát triển. Quản lý tài chính hiệu quả giúp doanh nghiệp duy trì thanh khoản, tối ưu hóa chi phí và tăng cường khả năng sinh lời. Ngoài ra, tài chính còn giúp doanh nghiệp kiểm soát rủi ro, duy trì ổn định hoạt động và tạo điều kiện thuận lợi cho sự tăng trưởng bền vững. Quản lý tài chính đòi hỏi sự kiểm soát chặt chẽ các nguồn thu, chi và việc sử dụng vốn để tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro. Đồng thời, nó cũng yêu cầu doanh nghiệp phải có hệ thống báo cáo tài chính minh bạch và chính xác để duy trì lòng tin của các nhà đầu tư và các bên liên quan. Việc quản lý tài chính hiệu quả giúp doanh nghiệp nắm bắt cơ hội kinh doanh kịp thời và đối phó tốt hơn với các biến động thị trường. Trong thời gian qua, chính sách quản lý tài chính của doanh nghiệp luôn được Chính phủ, các Bộ, ngành và chính quyền các địa phương quan tâm và chú trọng. Các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý tài chính của doanh nghiệp đã được triển khai, tổ chức thực hiện như: Luật Doanh nghiệp 2020, Luật Kế toán 2015, Luật Quản lý thuế 2019,… Các chính sách của nhà nước về quản lý tài chính của doanh nghiệp đóng vai trò quan trọng trong việc tạo ra môi trường kinh doanh ổn định và minh bạch, giúp doanh nghiệp tuân thủ các quy định pháp luật, giảm thiểu rủi ro tài chính, và đảm bảo sử dụng hiệu quả các nguồn lực. Đồng thời, các chính sách này thúc đẩy sự phát triển bền vững và công bằng trong cộng đồng doanh nghiệp. Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN là đơn vị trực thuộc của Tập đoàn Điện lực Việt Nam, chịu sự quản lý tài chính trực tiếp từ Tập đoàn Điện lực Việt Nam. Công ty có trụ sở đặt tại xã Mường Cang, huyện Than Uyên, tỉnh Lai Châu, với nhiệm vụ chính là quản lý vận hành 02 nhà máy thủy điện bậc thang trên sông Nậm Mu (nhánh cấp 1 Sông Đà) là thủy điện Bản Chát và thủy điện Huội Quảng có tổng công suất lắp máy 740MW, sản lượng điện trung bình hàng năm khoảng 2,6 tỷ KWh. Trong thời gian qua, thực hiện các quy định của nhà nước về quản lý tài chính, Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đã có nhiều thay đổi tích cực theo hướng tăng cường phân cấp, tạo điều kiện cho đơn vị chủ động nhiều hơn trong việc sử dụng và quản lý các nguồn lực tài chính phục vụ công tác chuyên môn, nghiệp vụ. Bên cạnh những kết quả đã đạt được thực trạng công tác
2 quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN hiện nay vẫn còn lúng túng, hạn chế, yếu kém như sau: công tác hoạch định và xây dựng kế hoạch tài chính còn mang tính lý thuyết, không sát với thực tiễn; công tác kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính còn lỏng lẻo, chưa có chế tài xử phạt tạo sức răn đe,… Xuất phát từ cơ sở lý luận và tình hình thực tế như phân tích trên, việc nghiên cứu và lựa chọn đề tài “Quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN” mong muốn tìm hiểu thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN và đưa ra một số giải pháp nhằm tăng cường công tác quản lý tài chính tại đơn vị. 2. Mục tiêu và nhiệm vụ của đề án Mục tiêu của đề án Trên cơ sở hệ thống hóa cơ sở lý thuyết về quản lý tài chính tại doanh nghiệp, nghiên cứu đánh giá thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN, từ đó đề xuất giải pháp nhằm hoàn thiện quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Nhiệm vụ của đề án Một là, hệ thống hóa, phân tích làm sáng tỏ những vấn đề lý luận chung về quản lý tài chính tại các doanh nghiệp. Hai là, phân tích và đánh giá đúng thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN trong giai đoạn 2021-2023, từ đó chỉ rõ kết quả đạt được, những hạn chế và nguyên nhân của hạn chế . Ba là, đề xuất giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN đến năm 2030. 3. Đối tượng và phạm vi của đề án Đối tượng nghiên cứu Đối tượng nghiên cứu của đề án là những lý luận liên quan đến quản lý tài chính trong DN và thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Phạm vi của đề án Phạm vi về nội dung: Đề án nghiên cứu thực trạng quản lý tài chính tại doanh nghiệp với các nội dung: Hoạch định và xây dựng kế hoạch tài chính; thực hiện kế hoạch tài chính; kiểm tra, giám sát hoạt động tài chính, phân tích đánh giá tình hình thực hiện ra quyết định quản lý.
3 Phạm vi về không gian: Đề án được thực hiện tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Phạm vi về thời gian: Đề án tập trung nghiên cứu số liệu thứ cấp giai đoạn 2021-2023, số liệu sơ cấp điều tra năm 2024, giải pháp đến năm 2030. 4. Quy trình và phương pháp thực hiện đề án 4.1 Quy trình thực hiện đề án Quy trình thực hiện đề án gồm 04 bước như sau: - Bước 1: Tổng quan tài liệu nghiên cứu và tìm hiểu thực tế tại địa bàn nghiên cứu để xác định tính cấp thiết, mục tiêu, đối tượng, phạm vi của đề án. - Bước 2: Xây dựng đề cương chi tiết của đề án và thông qua đề cương với giảng viên hướng dẫn. - Bước 3: Thu thập dữ liệu bổ sung, tổng hợp, phân tích dữ liệu và viết từng phần của đề án theo đề cương đã được duyệt. - Bước 4: Hoàn thiện đề án. 4.2. Phương pháp thực hiện đề án Phương pháp nghiên cứu sử dụng trong đề án bao gồm: - Thu thập số liệu thứ cấp: quan sát nghiên cứu trực tiếp các nguồn tài liệu: + Các số liệu thống kê có sẵn của các bộ phận có liên quan liên quan tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN; số liệu trong các báo cáo hoạt động của Công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN qua các năm nghiên cứu. + Các công trình nghiên cứu có liên quan đến quản lý tài chính tại doanh nghiệp. + Các thông tin, tài liệu, số liệu trên thế giới và trong nước được thu thập từ Internet, qua sách báo, tạp chí,… có liên quan đến quản lý tài chính tại doanh nghiệp. - Thu thập số liệu sơ cấp: được thu thập trực tiếp từ việc điều tra khảo sát thông qua phỏng vấn trực tiếp, phỏng vấn bằng bảng câu hỏi điều tra. Đối tượng khảo sát của đề án là cán bộ, nhân viên thực hiện công tác quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Bảng 1. Đối tượng và quy mô điều tra TT Đối tượng điều tra Số Phương pháp điều lượng tra 1 Giám đốc 01 Phương pháp điều tra qua bảng hỏi
4 2 Phó Giám đốc 02 Phương pháp điều tra qua bảng hỏi 3 Kế toán trưởng 01 Phương pháp điều tra qua bảng hỏi 4 Kế toán viên 07 Phương pháp điều tra qua bảng hỏi 5 Thủ quỹ 01 Phương pháp điều tra qua bảng hỏi Tổng 12 Nội dung điều tra: công tác quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. Thời gian điều tra: tháng 7 năm 2024. Phương pháp tổng hợp, xử lý số liệu - Đối với thông tin thứ cấp Sau khi thu thập được thông tin thứ cấp, tác giả tiến hành phân loại, sắp xếp theo thứ tự ưu tiên về độ quan trọng của thông tin, thông tin số liệu thì lập thành bảng biểu. - Đối với thông tin sơ cấp Tác giả tổng hợp tất cả các số liệu về quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN qua các năm sau đó tác giả sẽ xử lý các thông tin trên bằng máy tính, từ đó tính toán, đánh giá kết quả điều tra. Các thông tin liên quan đến thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN được tổng hợp và sắp xếp vào các bảng thống kê số liệu. Phương pháp phân tích số liệu Trong quá trình nghiên cứu tác giả sử dụng một số phương pháp phân tích số liệu sau: - Phương pháp thống kê mô tả Phương pháp này được dùng để thống kê số tuyệt đối, số tương đối, số bình quân các chỉ tiêu thống kê sẽ được tính toán để mô tả thực trạng quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN, và những thuận lợi, khó khăn trong quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN. - Phương pháp so sánh
5 Đề tài sử dụng phương pháp so sánh để chỉ ra xu hướng và mức độ biến động của các hệ thống chỉ tiêu. Trong phạm vi đề án, phương pháp này được dùng để so sánh các chỉ tiêu liên quan đến công tác quản lý tài chính tại công ty thuỷ điện Huội Quảng – Bản Chát, EVN qua các năm để có những đánh giá phù hợp. 5. Kết cấu đề án Ngoài phần mục lục, danh mục các hình, các bảng, phần mở đầu, kết luận, danh mục tài liệu tham khảo, phụ lục, đề án gồm 3 phần chính như sau: Phần 1: Cơ sở xây dựng đề án Phần 2: Nội dung đề án Phần 3: Các đề xuất, kiến nghị PHẦN 1: CƠ SỞ XÂY DỰNG ĐỀ ÁN 1.1. Tổng quan về tài chính trong các doanh nghiệp 1.1.1. Khái niệm, bản chất và vai trò của tài chính doanh nghiệp 1.1.1.1. Khái niệm tài chính doanh nghiệp Khái niệm “Tài chính doanh nghiệp” đề cập đến các mối quan hệ kinh tế diễn ra dưới hình thức giá trị trong suốt quá trình hình thành, quản lý và sử dụng các quỹ tiền tệ của doanh nghiệp. Đây là các hoạt động tài chính nhằm bảo đảm sự vận hành liên tục và hiệu quả của quá trình sản xuất, kinh doanh trong doanh nghiệp. Quá trình này không chỉ bao gồm việc tạo ra nguồn vốn mà còn tập trung vào việc sử dụng nguồn lực tài chính một cách tối ưu, qua đó giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và mở rộng quy mô. Ngoài ra, tài chính doanh nghiệp còn đóng vai trò quan trọng trong việc tích luỹ vốn cho nhà nước thông qua các nghĩa vụ thuế và các khoản đóng góp khác. Sự quản lý tài chính hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp duy trì khả năng cạnh tranh mà còn góp phần vào sự phát triển kinh tế quốc gia. Chính vì vậy, tài chính doanh nghiệp là cầu nối giữa hoạt động sản xuất, kinh doanh với việc tích luỹ và phân phối nguồn lực kinh tế trong xã hội. Theo Giáo trình Tài chính doanh nghiệp: “Tài chính doanh nghiệp là những quan hệ kinh tế biểu hiện dưới hình thức giá trị phát sinh trong quá trình hình thành và sử dụng các quỹ tiền tệ nhằm phục vụ cho quá trình tái sản xuất trong mỗi doanh nghiệp và góp phần tích luỹ vốn cho nhà nước” (Bùi Văn Vần, Vũ Văn Ninh, 2013). Như vậy có thể hiểu, tài chính doanh nghiệp là một bộ phận của hệ thống tài chính. Tài chính doanh nghiệp là một hệ thống các quan hệ kinh tế dưới hình thái giá trị phát sinh trong quá trình tạo lập và phân phối nguồn tài chính và quỹ tiền tệ,
6 quá trình tạo lập và chu chuyển nguồn vốn của doanh nghiệp nhằm phục vụ mục đích sản xuất để đạt được mục tiêu chung của doanh nghiệp. 1.1.1.2. Bản chất của tài chính doanh nghiệp Bản chất của tài chính doanh nghiệp thể hiện ở các mối quan hệ kinh tế được biểu hiện dưới hình thức giá trị, diễn ra trong quá trình doanh nghiệp huy động, quản lý và sử dụng các quỹ tiền tệ. Những quỹ này bao gồm vốn chủ sở hữu, vốn vay, lợi nhuận và các khoản thu từ hoạt động kinh doanh. Tài chính doanh nghiệp không chỉ đảm bảo cung ứng đầy đủ nguồn lực tài chính phục vụ cho quá trình tái sản xuất, mà còn giúp tối ưu hóa việc phân bổ các nguồn lực để đạt hiệu quả kinh doanh cao nhất. Ngoài ra, bản chất của tài chính doanh nghiệp còn liên quan chặt chẽ đến trách nhiệm đóng góp vào ngân sách nhà nước thông qua thuế và các nghĩa vụ tài chính khác. Điều này thể hiện rõ vai trò của tài chính doanh nghiệp trong việc cân bằng giữa lợi ích của doanh nghiệp và lợi ích của nền kinh tế quốc gia. Tóm lại, tài chính doanh nghiệp là một hệ thống các mối quan hệ tài chính phức tạp, vừa phục vụ mục tiêu kinh doanh, vừa đóng góp vào sự phát triển của xã hội. 1.1.1.3. Vai trò của tài chính trong các doanh nghiệp Tài chính đóng vai trò vô cùng quan trọng trong các doanh nghiệp, không chỉ là yếu tố quyết định sự tồn tại mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến sự phát triển và thành công của doanh nghiệp. Vai trò của tài chính thể hiện ở việc quản lý các nguồn lực tài chính một cách hiệu quả nhằm đảm bảo sự ổn định và phát triển bền vững của doanh nghiệp. Cụ thể, tài chính giúp doanh nghiệp lập kế hoạch và kiểm soát các hoạt động chi tiêu, từ đó tối ưu hóa việc sử dụng nguồn vốn. Một vai trò quan trọng khác của tài chính là việc huy động vốn từ các nguồn khác nhau, bao gồm vốn tự có, vốn vay, và vốn từ các nhà đầu tư. Doanh nghiệp cần phải xác định cơ cấu vốn tối ưu để giảm thiểu chi phí tài chính và rủi ro, đồng thời tối đa hóa lợi nhuận. Bên cạnh đó, tài chính còn giúp doanh nghiệp đánh giá và ra quyết định về các dự án đầu tư, bằng cách phân tích và so sánh các phương án tài chính khác nhau để lựa chọn dự án có khả năng sinh lời cao nhất. Hơn nữa, tài chính còn đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý rủi ro, đảm bảo rằng doanh nghiệp có đủ khả năng ứng phó với các biến động của thị trường và các rủi ro tài chính khác. Điều này bao gồm việc xây dựng các chiến lược phòng ngừa rủi ro và duy trì một mức độ thanh khoản hợp lý để đáp ứng các nghĩa vụ tài chính ngắn hạn. Cuối cùng, tài chính là công cụ để doanh nghiệp duy trì và phát
7 triển mối quan hệ với các nhà đầu tư, cổ đông và các bên liên quan khác, từ đó tạo niềm tin và sự ủng hộ cho các hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. 1.1.2. Nội dung tài chính trong các doanh nghiệp Nội dung tài chính của doanh nghiệp bao gồm các khoản doanh thu và các khoản chi phí, là những yếu tố cốt lõi quyết định sự tồn tại và phát triển của doanh nghiệp. Các khoản doanh thu của doanh nghiệp chủ yếu bao gồm: doanh thu từ hoạt động kinh doanh chính (bán hàng, cung cấp dịch vụ), doanh thu tài chính (lãi suất tiền gửi, lãi từ đầu tư tài chính), và các khoản thu nhập khác (thu từ việc bán tài sản, thanh lý tài sản cố định, hoặc thu nhập bất thường). Doanh thu từ hoạt động kinh doanh chính thường chiếm tỷ trọng lớn nhất, thể hiện hiệu quả của việc cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ mà doanh nghiệp kinh doanh. Doanh thu tài chính là kết quả của các hoạt động đầu tư, kinh doanh tài sản tài chính, mang lại lợi nhuận từ lãi suất hoặc cổ tức. Các khoản thu nhập khác cũng góp phần tạo thêm dòng tiền cho doanh nghiệp, nhưng thường không mang tính ổn định như các nguồn doanh thu chính. Các khoản chi phí của doanh nghiệp được chia thành chi phí hoạt động và chi phí tài chính. Chi phí hoạt động bao gồm: chi phí sản xuất, chi phí nguyên vật liệu, tiền lương cho nhân viên, chi phí quảng cáo, marketing, quản lý, và các chi phí liên quan đến duy trì hoạt động của doanh nghiệp. Đây là những khoản chi phí trực tiếp liên quan đến quá trình tạo ra sản phẩm, dịch vụ và quản lý doanh nghiệp. Chi phí tài chính bao gồm lãi vay ngân hàng, chi phí đầu tư và các chi phí khác liên quan đến việc huy động và sử dụng vốn. Bên cạnh đó, doanh nghiệp còn có thể phát sinh các chi phí bất thường như chi phí xử lý rủi ro, bồi thường thiệt hại, hoặc các chi phí phát sinh ngoài dự kiến khác. 1.1.2. Quản lý tài chính trong các doanh nghiệp 1.1.2.1. Khái niệm, vai trò quản lý tài chính trong các doanh nghiệp a. Khái niệm Có nhiều quan điểm về quản lý tài chính doanh nghiệp như sau: “Quản lý tài chính doanh nghiệp là việc lựa chọn, đưa ra quyết định và tổ chức thực hiện các quyết định tài chính nhằm đạt được các mục tiêu hoạt động của doanh nghiệp. Do các quyết định tài chính của doanh nghiệp đều gắn với việc tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ tiền tệ trong quá trình hoạt động của doanh nghiệp vì vậy quản lý tài chính doanh nghiệp còn được nhìn nhận là quá trình hoạch định, tổ chức thực hiện, điều chỉnh và kiểm soát quá trình tạo lập, phân phối và sử dụng các quỹ
8 tiền tệ đáp ứng nhu cầu hoạt động của doanh nghiệp.” (Bùi Văn Vần, Vũ Văn Ninh, 2013) “Quản lý tài chính là một trong những chức năng quản lý cơ bản và quan trọng nhất, có vai trò quyết định hiệu quả hoạt động và sự phát triển của một doanh nghiệp. Quản trị tài chính bao gồm những vấn đề về quản lý tài sản của doanh nghiệp, huy động và thu hút các nguồn vốn, phân bổ vốn và các quyết định về đầu tư và sử dụng thông tin tài chính trong quá trình ra quyết định.” (Phạm Quang Trung, 2012) Như vậy, đúc kết lại, quản lý tài chính là các hoạt động nhằm chi phối dòng tiền, bao gồm chi phí, đầu tư, tài trợ, quản trị tài sản và cả các hoạt động phân tích, đánh giá, thực thi chiến lược phát triển của doanh nghiệp nhằm đảm bảo sự phát triển và gia tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp. b. Vai trò Quản lý tài chính trong các doanh nghiệp là một trong những yếu tố then chốt đối với sự thành công và ổn định của bất kỳ tổ chức nào. Các quản lý tài chính có trách nhiệm thiết lập và thực hiện các chiến lược và chính sách tài chính, đồng thời giám sát và điều phối các hoạt động tài chính nhằm đảm bảo rằng doanh nghiệp đạt được mục tiêu kinh doanh của mình trong khi duy trì sự cân bằng tài chính lành mạnh. Một vai trò quan trọng của quản lý tài chính là xác định nguồn vốn cần thiết cho các hoạt động và dự án của doanh nghiệp. Điều này bao gồm việc lựa chọn giữa việc sử dụng vốn chủ sở hữu và vốn vay, và quyết định cách thức huy động vốn một cách hiệu quả, sao cho chi phí tài chính là thấp nhất và phù hợp với mức độ rủi ro mà doanh nghiệp chấp nhận. Thông qua việc phân tích tài chính, các nhà quản lý tài chính đánh giá được hiệu quả của các khoản đầu tư và dự án, giúp họ lựa chọn những lựa chọn tối ưu nhất cho doanh nghiệp. Ngoài ra, quản lý tài chính cũng có nhiệm vụ kiểm soát chi tiêu và quản lý ngân sách của doanh nghiệp. Họ phải đảm bảo rằng mọi chi tiêu đều được lên kế hoạch một cách cẩn thận và phù hợp với các mục tiêu tài chính đã đặt ra. Điều này bao gồm việc theo dõi chi phí, đánh giá tính hiệu quả của chi tiêu, và điều chỉnh ngân sách khi cần thiết để phản ứng với các thay đổi trong môi trường kinh doanh. Quản lý tài chính cũng có nhiệm vụ quan trọng trong việc bảo vệ tài sản của doanh nghiệp và quản lý rủi ro tài chính. Họ phải xác định các rủi ro tài chính mà
9 doanh nghiệp gặp phải và triển khai các chiến lược phòng ngừa hiệu quả như bảo hiểm, đầu tư phòng ngừa và đa dạng hóa danh mục đầu tư. Cuối cùng, quản lý tài chính không chỉ giúp đảm bảo sự ổn định và bền vững tài chính của doanh nghiệp mà còn góp phần nâng cao uy tín và khả năng thu hút đầu tư từ các nhà đầu tư, cổ đông và các tổ chức tài chính. Điều này là vô cùng quan trọng để doanh nghiệp tiếp tục phát triển và mở rộng hoạt động trong tương lai. 1.1.2.2. Nguyên tắc quản lý tài chính trong các doanh nghiệp Một trong những nguyên tắc cơ bản là nguyên tắc hiệu quả, đòi hỏi doanh nghiệp phải sử dụng nguồn lực tài chính một cách tối ưu, giảm thiểu lãng phí và tối đa hóa lợi nhuận. Điều này bao gồm việc lên kế hoạch chi tiêu hợp lý, lựa chọn các dự án đầu tư có tỷ suất sinh lời cao và kiểm soát chi phí chặt chẽ. Nguyên tắc an toàn cũng là một yếu tố quan trọng trong quản lý tài chính. Doanh nghiệp phải duy trì một mức độ thanh khoản đủ để đáp ứng các nghĩa vụ tài chính ngắn hạn, đồng thời xây dựng các biện pháp bảo vệ trước những rủi ro tài chính tiềm ẩn như biến động lãi suất, tỷ giá hoặc sự thay đổi của thị trường. Điều này giúp đảm bảo rằng doanh nghiệp không chỉ tồn tại trong môi trường kinh doanh đầy thách thức mà còn có khả năng phục hồi nhanh chóng khi gặp khó khăn. Nguyên tắc minh bạch và trung thực yêu cầu doanh nghiệp phải thực hiện các hoạt động tài chính một cách minh bạch, công khai và trung thực. Điều này bao gồm việc lập báo cáo tài chính chính xác, tuân thủ các quy định pháp lý và đảm bảo rằng các thông tin tài chính được công bố đầy đủ và kịp thời cho các bên liên quan như cổ đông, nhà đầu tư và các cơ quan quản lý. Cuối cùng, nguyên tắc phù hợp đề cập đến việc quản lý tài chính phải phù hợp với chiến lược kinh doanh tổng thể của doanh nghiệp. Các quyết định tài chính không chỉ nên dựa trên lợi ích ngắn hạn mà cần phải xem xét đến mục tiêu dài hạn của tổ chức, bao gồm tăng trưởng bền vững, mở rộng thị phần, và tạo ra giá trị lâu dài cho cổ đông. Việc tuân thủ các nguyên tắc quản lý tài chính này giúp doanh nghiệp duy trì sự ổn định, phát triển bền vững và nâng cao năng lực cạnh tranh trong môi trường kinh doanh ngày càng phức tạp. 1.1.2.3. Nội dung quản lý tài chính trong các doanh nghiệp Trong đề án này, tác giả sử dụng nội dung quản lý tài chính theo chức năng quy trình quản lý, bao gồm: a. Hoạch định và xây dựng kế hoạch tài chính
10 Để xây dựng một kế hoạch tài chính hiệu quả trong doanh nghiệp, điều đầu tiên cần làm là xác định cơ sở của quá trình hoạch định. Cơ sở này bao gồm việc phân tích các yếu tố nội bộ và bên ngoài tác động đến hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp. Về nội bộ, các yếu tố như tình hình tài chính hiện tại, nguồn lực con người và cơ sở vật chất đóng vai trò quan trọng. Từ bên ngoài, môi trường kinh tế, các chính sách pháp lý, và xu hướng thị trường là những yếu tố cần được xem xét kỹ lưỡng. Sau khi đã xác định cơ sở, nội dung của kế hoạch tài chính cần tập trung vào việc huy động và phân bổ vốn. Huy động vốn có thể đến từ nhiều nguồn khác nhau như vay ngân hàng, phát hành cổ phiếu, hoặc vốn tự có của doanh nghiệp. Phân bổ vốn cần đảm bảo tính hợp lý, ưu tiên cho các dự án có tiềm năng sinh lời cao, đồng thời phải duy trì nguồn vốn lưu động để đáp ứng các nhu cầu ngắn hạn. Bên cạnh đó, kế hoạch doanh thu cũng là một phần không thể thiếu. Doanh nghiệp cần dự báo doanh thu dựa trên nghiên cứu thị trường và nhu cầu khách hàng, từ đó xác định các mục tiêu doanh thu phù hợp. Đồng thời, doanh nghiệp cần lập kế hoạch chi phí chi tiết, bao gồm chi phí cố định và chi phí biến đổi, để đảm bảo cân đối tài chính và tối ưu hóa lợi nhuận. Cuối cùng, kế hoạch tài chính cần phải dự tính lợi nhuận, từ đó đánh giá hiệu quả kinh doanh và quyết định các chiến lược tái đầu tư hay phân phối lợi nhuận. Một kế hoạch tài chính hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp kiểm soát tốt nguồn lực mà còn nâng cao khả năng cạnh tranh trên thị trường. b. Thực hiện kế hoạch tài chính Phương thức thực hiện thường bao gồm việc xác định rõ các mục tiêu tài chính ngắn hạn và dài hạn của doanh nghiệp, từ đó phân chia nguồn lực hợp lý để đạt được các mục tiêu đó. Doanh nghiệp cần phân tích các yếu tố kinh tế vĩ mô, vi mô, tình hình thị trường và nhu cầu của khách hàng để đưa ra các dự báo chính xác về doanh thu và chi phí. Biện pháp thực hiện kế hoạch tài chính bao gồm việc kiểm soát chi phí một cách hiệu quả, đồng thời tối ưu hóa nguồn lực tài chính. Các biện pháp cụ thể có thể là quản lý dòng tiền, lập các dự án đầu tư có hiệu quả, và theo dõi sát sao tình hình thực hiện ngân sách để điều chỉnh khi cần thiết. Ngoài ra, việc đánh giá định kỳ kết quả thực hiện kế hoạch tài chính và so sánh với các mục tiêu ban đầu sẽ giúp doanh nghiệp phát hiện sớm các sai lệch và điều chỉnh kịp thời. Nhờ đó, doanh nghiệp có thể đảm bảo sự bền vững và phát triển trong hoạt động tài chính.