Giáo án Sinh học 7 bài 11: Sán lá gan

TG

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

12

- Hướng dẫn nghiên cứu thông tin

?. Ngành giun dẹp là gì?

? Cho biết nơi sống của sán lá gan và sán lông.

? Cho biết hình thức di chuyển của sán lông và sán lá gai.

- Hướng dẫn HS độc lập N/cứu ð + Hình vẽ SGK- Tr.40;41(3’).

-  Tổ chức HS thảo luận nhóm hoàn thành bảng SGK- Tr.42(4’).

- Y/cầu HS báo cáo - Nhận xét, bổ sung.

* Khái niệm: Ngành giun dẹp là cơ thể có đối xứng hai bên dẹp theo chiều lưng bụng.

I. Nơi sống đặc điểm cấu tạo và di chuyển sán lá gan và sán lông:

-Sán lông: sống tự do ở ven biển

Sán lá gan: kí sinh ở gan và mật trâu, bò

- Thảo luận nhóm nhỏ hoàn thành bảng SGK- Tr.42.

 - Báo cáo - Nhận xét, bổ sung.

* Đặc điểm cấu tạo sán lông, sán lá gan:(Học theo bảng)

STT

     Đại diện

Đặc điểm

Sán lông

Sán lá gan

1

Mắt

Phát triển (2 mắt ở đầu)

Tiêu giảm

2

Lông bơi

Phát triển xung quanh cơ thể

Tiêu giảm. Thành cơ thể có khả năng chun giãn

3

Giác bám

Không có

Phát triển

4

Cơ quan tiêu hoá

Bình thường (nhánh ruột, chưa có hậu môn)

Nhánh ruột phát triển, chưa có lỗ hậu môn.

5

- Cơ quan sinh dục.

- Đặc điểm sinh sản

Bình thường. Cơ thể lưỡng tính.

Đẻ kén chứa trứng

Phát triển. Cơ thể lưỡng tính.

Đẻ nhiều trứng (luật số nhiều)

6

Ý nghĩa thích nghi

Lối sống bơi lội tự do trong nước.

Lối sống kí sinh, bám chặt vào gan, mật. Luồn lách trong môi trường kí sinh.

TG

Hoạt động của thầy

Hoạt động của trò

5

8

- Y/cầu HS phân tích chỉ đặc điểm  cơ thể của các đại diện trên tranh vẽ.

? Đặc điểm của sán lá gan thích nghi đời sống kí sinh trong gan, mật ntn?

? Sán lông thích nghi với đời sống  bơi lội trong nước ntn?

? Tại sao sán lá gan có thể luồn lách trong môi trường kí sinh.

- Yêu cầu học sinh nghiên cứu thông tin sách giáo khoa.

? Sán lá gan dinh dưỡng bằng cách nào.

? Cơ quan sinh dục của sán lá gan gồm những bộ phận nào.

-  Y/cầu HS hoạt động cá nhân quan sát hình 11.2 kết hợp  đọc ð SGK ghi nhớ kiến thức vòng đời sán lá gan.

- Gọi 1,2 HS lên bảng trình bày vòng đời của sán lá gan trên tranh vẽ.

-Tổ chức HS thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi Ñ1 phần 2 SGK.(3’)

- Y/cầu HS báo cáo - Nhận xét, bổ sung.

-  Nhận xét - Chốt đáp án.Y/cầu trả lời được →

? Sán lá gan thích nghi với sự phát tán ntn?

? Muốn tiêu diệt sán lá gan ta làm ntn?

? Vì sao trâu bò ở nước ta thường mắc sán lá gan với tỉ lệ cao?

? Để phòng bệnh giun sán cho trâu  bò chúng ta phải làm gì.

- Chỉ tranh về đặc điểm cơ thể các đại diện.

*Đặc điển cấu tạo của sán lá gan

-Sán lá gan có cơ thể dẹp, đối xứng hai bên ruột phân nhánh, mắt và lông bơi tiêu giảm: giác bám  và cơ quan sinh sản phát triển

-Sán lông: Mắt ,lông bơi phát triển…

II.Dinh dưỡng

- Học sinh nghiên cứu thông tin sách giáo khoa.

- Dùng hai giác bám bám vào nôi tạng vật chủ miệng hút chất dinh dưỡng

III.Sinh sản

1.Cơ quan sinh dục.

Gồm cơ quan sinh dục đực, cáivà tuyến noãn hoàng.

2.Vòng đời sán lá gan:

-  Lên bảng trình bày vòng đời của sán lá gan trên tranh vẽ.

* Vòng  đời của sán lá gan:

 Sán trưởng thành (trâu, bò)→ Trứng → Ấu trùng có lông bơi (chui vào kí sinh trong ốc ruộng)→ Ấu trùng có đuôi (cỏ, bèo)→ Kén sán→Cơ thể trâu bò→…

- Thảo luận theo nhóm trả lời câu hỏi Ñ1 phần 2 SGK.

* Đáp án

- Trứng không nở được thành ấu trùng.

- Ấu trùng chết.

- Ấu trùng không phát triển.

 Kén hỏng, không nở thành sán được.

- Trứng phát triển ngoài môi trường, qua vật chủ trung gian.

- Diệt sán: Diệt ốc, xử lý phân - diệt trứng, xử lí rau - diệt kén.

- Vệ sinh kém, xử lí chưa tốt…

- Giữ gìn vệ sinh môi trường phòng chống giun sán kí sinh cho vật nuôi.