Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ láy trong thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám

Chia sẻ: Tiêu Sở Hà | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:87

Thêm vào BST

Báo xấu

12
lượt xem 9
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ láy trong thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám được thực hiện với mục tiêu nhằm củng cố được kiến thức đã học và biết cách vận dụng nó; đi sâu vào tìm hiểu từ láy trong thơ Xuân Diệu, ta sẽ nhận thấy được sự đa dạng phong phú của lớp từ láy này và ta thấy được sự độc đáo, hấp dẫn trong cách dùng chúng trong sáng tác thơ của ông. Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Khóa luận tốt nghiệp Văn học: Từ láy trong thơ Xuân Diệu trước Cách mạng tháng Tám

iilllllllllllllll^^ TRCTGfNG Dfi\ HOC VO TRU0NG TO0N KHOA KHOA HOC CO BAN KHOA LUAN TOT NGHIEP CHUYEN NGANH VAN HQC TIT LAY TRONG THO XUAN DIEU TRlTCfC CACH MANG THANG TAM Giang vien hirong dan: Sinh vien thyc hien: Th.S BUI THI TAM DINH THI TRUC LIEN MSSV: 0856010022 Hau Giang, thdng 06 nam 2012 mmmmmimimmmmmmimmm
Ldl CAM TA Tham thoat bon nam hoc a dai hoc da troi qua. Vay la nguai viSt sap phai noi lai chia tay vai ngoi truang than yeu, thay co va ban be. Nhin lai bon nam hoc nguai viet khong khoi b6i h6i xuc dong, nhung nguai viet cang xuc dong va tham thia han moi dieu khi nguai viet bat tay vao lam va hoan thanh luan van tot nghiep de chuan bi ra truang. De hoan thanh dugc luan van nguai viet da nhan dugc su giup do cua r4t nhi^u nguai, vi thl nguai viet xin chan thanh cam an den: - Ban Giam Hieu truang Dai Hoc V6 Truang Toan va quy thay co khoa ngu van da tan tinh giup da, tao dieu kien cho nguai vilt hoc tap nghien cuu de nang cao kien thuc cua minh - Gia dinh va ban be da dong vien nguai vi
L0I CAM DOAN Toi xin cam doan rang de tai nay la do chinh toi thuc hien, eac so lieu thu thap va kit qua phan tich trong de tai la trung thuc, dk tai khong trung vai bat cu de tai nghien cuu khoa hoc nao. Sinh vien thyc hien (Ki va ghi ro ho ten)
PHIEU DANH GIA LUAN VAN TOT NGHIEP (Gidng vien hir&ng dan) 1. GlANG VIEN HLT6NG DAN: 2. SINH VIEN THITC HIEN: MSSV: KHOA: 3. TEN DE TAl: NHAN XET CUA GIANG VIEN HlTCfNG DAN 1. Danh gia chung qua trinh lam luan van tot nghiep: 1.1. Chuyen can: 1.2. Thai do: 1.3. Khac: 2. Danh gia luan van: 2.1. Dat van db (theo 5 buac): 2.2. Noi dung chinh:
2.3. Chu thich, thu muc: 2.4. Hinh thuc trinh bay: 2.4.1. Dung lugng (trang): 2.4.2. Khuon kho: 2.4.3. In an: 2.4.4. Trinh bay: 2.4.5. Chinh ta, ngu phap: 3. Danh gia, xep loai: Danh gia: Xep loai: ., ngay thdng nam 2012 Giang vien huong dan (Ki va ghi ro ho ten)
TOM TAT 1. Ly do chon de tai Xuan Dieu la nha tha mai nhat trong eac nha tha mai. Tha ong chua dung nhieti cai mai. Truac each mang thang tarn ong dugc menh danh la ong hoang cua tha tinh vai hai tap tha: Tha tha va Gui huang cho gio. Di sau vao tim hieu tu lay trong tha Xuan Dieu, ta se nhan thay dugc su da dang phong phu cua lop tu lay nay va ta thay dugc su doc dao, hap dan trong each dung chung trong sang tac tha cua ong. 2. Muc dich nghien cihi - Cung c6 dugc kiln thuc da hoc va biet each van dung no - Ren luyen ky nang viet - Thay dugc sir doc dao trong viec su dung tu lay trong tha Xuan Dieu 3. Lich su* van de nghien cihi Tu lay va tha cua Xuan Dieu co nhiSu cong trinh nghien cuu, vai muc do nghien cuu khac nhau. Chung ta co the diem qua mot so cong trinh sau: Mot so cong trinh ve ngir: Trong cudn Tu lay trong Tieng Viet, Hoang Van Hanh da di vao phan tich kha sau ve mat hinh thuc ngu am Ian mat y nghia cua tu lay. Theo ong "Lay la su hda phoi ngu dm giua nhung yeu to tuang ung cua ede dm tiet; do la mot su hoa phoi ngu dm co tac dung bieu trung hoa " [7; Tr.25] Trong cuon Bai gidng mon tu vung hoc Tieng Viet, Nguyen Thi Thu Thuy da tien hanh tong ket nhung thanh qua nghien cuu ve tu lay trong Tieng Viet tu truac din nay. Tu do tac gia cung dua ra nhung mat ton tai va nhung mat co the ke thua, phat huy va b6 sung, tilp tuc tim hieu nghien cuu nhung van de chua dugc nhac din chung quanh hien tugng tu lay trong Tieng Viet, tac gia cho rang: "Tit lay la nhung tu gdm nhieu tieng, ede tieng duac ghep lai dua tren quan he ngu dm co tac dung tao nghia". [15; Tr.20] Mac du eac nha nghien cuu co nhung nhan xet khac nhau ve tu lay, co su goi ten khong gi6ng nhau ve tu lay, nhung eac tac gia deu giai thich van de ve tu lay nham dua nguai doc hieu nghia han van de nay. Mot so y kien ve tho* va nghe thuat cua Xuan Dieu Hoai Thanh, trong cu6n Thi nhan Viet Nam, da danh gia ve Xuan Dieu rat trang trong: "Tha Xuan Dieu con la mot nguon song dao dat chua timg thay a chon lang le nuac non nay. Xuan Dieu say dam tinh yeu, say dam cdnh trai, song voi vang, song cudng quyt, muon tan huang cuoc dai ngdn ngiii cua minh. Khi vui cung nhu khi buon, nguai deu nong nan, tha thiet". [14; Tr.108]
Vai bai viet Mot hon tha bat ngdt, Vu Nggc Phan da ghi nhan nhung dong gop cua Xuan Dieu nhu sau: "Xuan Dieu la nguai da dem den cho thi ca Viet Nam nhieu cdi mai nhdt" chang nhung the ong con cho rang: "Tha Xuan Dieu dam thdm, nong nan nhdt trong tdt ca cdc tha mai". [10; Tr. 17.18] Tom lai mot so cong trinh nghien cuu tren da gop phan rat Ian cho kho tang nghien cuu van hoc. Tuy nhien van chua co cong trinh nghien cuu nao di sau vao lop tu lay trong tha Xuan Dieu, co chang thi cung mai de cap mot each so luge va trong nhung van de chung 4. Pham vi van de nghien cu*u Van de Tie lay trong tha Xuan Dieu trw&c each mang thdng Tarn vai hai tap tha: Tha tha va Gui huang cho gio. 5. Phirong phap nghien cihi - Phuang phap he thong. - Phuang phap thong ke phan loai. - Phuang phap so sanh doi chieu. Chu*o*ng 1 M0T SO VAN DE VE TlT LAY 1.1 CAC QUAN NIEM VE TU* LAY VA PHAN LOAI Tl/ LAY 1.1.1 Cac quan niem ve tu* lay Theo Hoang Van Hanh - Tir lay trong Tieng Viet, thi cho rang: "Tir lay, noi chung, la tir duac cdu tao bang each nhan doi tieng goc theo nhung nguyen tac nhdt dinh, sao cho quan he giica cdc tieng trong tir vira diep, vira doi, hai hoa vai nhau ve dm va ve nghia, co gia tri bieu trung hoa ". [7; Tr.30.31] Theo Nguyen Thien Giap - Tir vung hoc Tieng Viet, goi tu lay la ngu lay am. Theo tac gia thi: "Ngir lay dm la nhung dan vi duac hinh thanh do su lap lai hoan todn hay lap lai co kem theo su bien doi ngir dm nao do cua tir da co. Chung vira co su hai hoa ve ngu dm, vira co gia tri gai cam, gai ta ". [5; Tr.86] Theo Do Hii*u Chau - Tir vung ngu nghia Tieng Viet, thi cho rang: "Tir lay la nhung tir duac cdu tao theo phuang thuc lay, do la phuang thuc lap lai todn bo hay bo phan hinh thuc dm tiet (vai thanh dieu giit nguyen hay bien doi theo quy tac bien thanh tuc la quy tac thanh dieu bien doi theo hai nhom: Thanh hoi, thanh sac, thanh ngang va nhom thap: Thanh huyen, thanh nga, thanh nang - cua mot hinh vi hay dan vi co nghia). [1; Tr.34] Theo Nguyen Thi Thu Thuy trong Bai gidng mon tic vung hoc. "Tir lay la nhung ticgom nhieu tieng, cdc tieng duac ghep lai dua tren quan he ngu dm co tdc dung tao nghia". [15; Tr.20]
Tu eac khai niem tren cua eac nha nghien cuu, ta co the khai niem chung nhat \k tu lay nhu sau: Tu lay la nhung tu g6m hai tieng tra len, eac tieng dugc ghep lai dua tren quan he ngu am co tac dung tao nghia. 1.1.2 Phan loai tu* lay * Theo Hoang Van Hanh: Tu lay dugc chia lam hai loai: tu lay bac mot va tu lay bac hai. - Tu lay bac mot chinh la tu lay doii. Tu lay doi co hai loai: tu lay hoan toan va tu lay van. + Lay hoan toan chia lam hai loai: tu lay hoan toan, diep van va tu lay hoan toan, doi van. + Lay bg phan chia lam hai loai: tu lay bg phan, diep van va tu lay bg phan, doi van - Tu lay bac hai gom tu lay ba va tu lay tu. * Theo Nguyen Thien Giap: Tu lay dugc chia thanh hai loai: ngu lay dan nhat va ngir lay mo hinh * Theo Do Hihi Chau: Tu lay dugc chia lam bon loai: lay doi (lay hai am tiet), lay ba am tilt, lay b6n am tilt chan chinh, lay tu. - Tu lay doi chia lam hai loai: lay toan bg va lay bg phan + Lay bg phan tac gia chia ra lay am va lay van. * Theo Nguyen Thi Thu Thiiy: Tu lay dugc chia lam ba loai: lay doi, lay ba va lay tu. - Tu lay doi chia lam hai loai: tu lay bg phan va tu lay hoan toan. Tom lai: Tu lay la tu dugc tao ra bang phuang thuc lay am va no co tac dung tao nghia. Dua vao bac lay, s6 lugng am tilt trong tu lay ma ta co the phan tu lay ra thanh: Tu lay doi, tu lay ba, tu lay tu va dua vao so bac trong qua trinh cau tao thi ta co tu lay bac mot va tu lay bac hai. 1.2 TAC DUNG CUA TIT LAY - Tu lay co tac dung ggi hinh, ggi cam + Tu lay co tac dung ggi hinh: La tu lay khong chua bo phan con du ro nghia tu vung, hoac vain co the chung minh nghia cua mot bo phan nao do nhung no khong con tac dung lam ca sa nghia cua toan tu nua + Tu lay co tac dung ggi cam: La nhung tu ma trong do co mot yeu to doc lap va mot hoac han mot yeu t6 khong doc lap. Yeu t6 doc lap chi phoi nghia cua toan bo tu lay, ylu t6 con lai co tac dung bo sung mot sac thai nghia nao do khien cho tu lay khac vai tilng doc lap khi no dung mot minh va khac vai tu lay khac co cung yeu to doc lap ay. - Tu lay co tac dung mieu ta am thanh
Chircng 2 VAN DE StT DUNG TlT LAY TRONG THO XUAN DIEU TRtTdC cAch mang thAng tAm 2.1 gi6i thieu khAi quAt ve tAc giA vA tAc phAm 2.1.1 Ve tac gia - Xuan Dieu ten that la Ngo Xuan Dieu, but danh la Trao Nha. Sinh ngay 02-02-1917 tai Binh Dinh, mat ngay 18-12-1985 tai Ha Noi. - Tham gia each mang truac 1945 va sau each mang trai qua rat nhieu cong viec. Nhung cong viec chinh ma Xuan Dieu co cong hien Ian lao dan toe van la su nghiep van hoc - Ba yeu to anh huang den hon tha Xuan Dieu la: + Lon len a mot vung que bien co nhieu canh sac thien nhien tuyet dep, dac biet la nggn gio nom Nam da ggi nhieu cam xuc sang tac. + Thuang huang va hoc dugc nhung due tinh can cu, nhan nai va cham chi cua cha la ong do xu nghe + La con vg le sam phai song xa me thuang bi hat hui, nen luon khao khat tinh thuang va su cam thong. 2.1.2 Ve tac pham Tha tha (1938), Gui huang cho gio (1945), phan thong vang (1939), ba thi hao dan toe (1959), Viet Nam nghin dam (1946) ... 2.2 TIT LAY TRONG THO THOVA Glfl HlfONG CHO GIO 2.2.1 Tu* lay doi trong Tha tha va Gin huang cho gio Tu lay doi su dung trong tha Xuan Dieu da dang va mang nhieu y nghia khac nhau. Ta co the thay sir van dung cu the nhu sau -*- The hien su phong phii da dang va mai la khi mieu ta canh vat con nguai: luc chieu ve. Chieu mong hoa tha tren nhdnh duyen Cay me riu rit cap chim chuyen Do trai xanh ngoc qua muon la Thu den nai nai dong tieng huyen" (Tha Duyen) -fc The hien noi buon cua Xuan Dieu "Trang sang, trang xa, trang rong qua Hai nguai nhung chang bat baya" (Trang) ♦ The hien dugc ngon ngu tha mai nhung van gay dugc an tugng bieu cam cao.
"Han mot loai hoa da rung canh Trong vuan sac do riia mau xanh Nhung luong run ray rung rinh la... Doi nhanh kho gay xuang mons manh" (Day mua thu tai) - Cach su dung tu lay cua Xuan Dieu rat doc dao, doi khi ong khong su dung tu lay theo dang nguyen mau ma ong su dung theo dang tach ra va chen vao do nhung thanh to khac. "Em em chieu ngdn nga chieu Long khong sao ca, hiu hiu khe buon... " Tom lai: qua viec su dung tu ngu, dac biet la su dung tu lay mot each tai tinh trong sang tac cua minh, Xuan Dieu da gop phan dang ke trong su nghiep doi mai cho van hgc nuac nha, mat khac khang dinh tai nang va phong each rieng ciia chinh nha tha. 2.2.2 Tu* lay ba va tu* lay tu* trong Tha tha va Gui huang cho gio Tu lay ba va tu lay tu ma Xuan Dieu su dung trong hai tap tha: "Tha tha" va "Gui huang cho gio" cung hau nhu khong co. Tuy nhien, nguai dgc van cam phuc truac su sang tao trong viec ket hop tu lay ciia tac gia. Chinmg 3 MUC DICH SIT DUNG TlT LAY TRONG THO THOVA Glfl HlfONG CHO GIO 3. i tit lAy dltoc sir dung de the hien tinh yeu 3.1.1 Tu* lay du*o*c su* dung de the hien tinh yeu doi lira Doi vai Xuan Dieu cho du la tinh yeu khong iron ven thi ong cung rat quy trgng tinh cam ay. Vi ong cho rang: "Yeu, la chet a trong long mot it Vi may khi yeu ma chdc duac yeu? " (yeu) Xuan Dieu the hien tinh yeu doi lua vua co cai khao khat cua tarn hon, vua co cai cuang trang cua nhuc the: Hay khang khit nhung cap moi gdn chat Cho anh nghe doi ham ngoc cua rang; (Xa each) Co the noi, tu lay Xuan Dieu su dung trong linh vuc tinh yeu la kha nhieu. Nha tha khao khat yeu va cung mong cha dugc yeu. Chinh vi vay, cau tha cua Xuan Dieu nhu co hon, nhu tha thiet, de nguai doc dgc roi nha mai khong quen.
3.1.2 Tu* lay dirge sir dung de the hien tinh yeu cuoc doi Xuan Dieu tha thiet, rao rue bai niem say me yeu dai, yeu cuoc song den manh liet: "Ta 6m bo canh tay ta lam ran, ... Chan hoa re de hut miia duai ddt" (Thanh nien) Xuan Dieu khong nhung don nhan cuoc song ma con muon hoa tan vao no theo hai tha cua minh r "Ta muon dm Ca su song mai bat ddu man man ... Hai xuan hong, ta muon can vao nguai" (Voi vang) Nguai viet lai cam nhan dugc khat khao yeu dai, yeu cuoc song cua Xuan Dieu qua lop tu lay ma ong dung trong tha. Nhung tu lay nhu: "qudn quyt", "huy hoang", "reo rat", "le loi", "no ne", "chech chodng", "man man"... tuang nhu cu quan quyt trong tam hon nguai doc. Chinh dieu nay khang dinh mot tam hon tha tai hoa cua thi ca Viet Nam. 3.2 TIT LAY DLT0C SlT DUNG BE THE HIEN TINH YEU DOI V6l THIEN NHIEN 3..2.1 Tu* lay diro*c su* dung de the hien tinh yeu thien nhien mua xuan Trong bai tha "Nu cuai xuan" Xuan Dieu van dung tu lay rat kheo leo lam cho bai tha them sinh dong han "Cay vang rung nang, la xon xao; Gio thamphaphdt bay vo y, Dem dung canh mai sat nhanh dao " 3.2.2 Tu* lay du*o*c su* dung de the hien tinh yeu thien nhien mua thu Tu lay dugc Xuan Dieu dung de mieu ta mua thu chu yeu la tu lay ggi hinh "Rang lieu dlu hiu dung chiu tang, Toe buon buongxuong le ngan hang" (Day mua thu tai) Nghe tilng dan duai anh trang thu lanh leo, chi Xuan Dieu mai nhin thay su "rung rinh" cua anh trang: "Linh lung bong sang bong rung minh, VI nghe nuang tu trong cdu hat Da chit dem ram theo nuac xanh " (Nguyet cam)
Tom lai ta thay mua thu doi vai nha tha co the la mua de on lai nhung kl niem va mua thu ciing cho ta thay do la mua cua su thay doi luon luan chuyen trong cuoc song xung quanh chung ta. KET LUAN Xuan Dieu dugc xem la nguai ma dau cho phong trao tha mai. Tha ong hay, hap dan, loi cuon nguai dgc a nhieu phuang dien. Nhung hay nhat van la viec ong su dung tu lay. Nghe thuat su dung tu lay cua Xuan Dieu mang tam trang buon man mac, tam trang co dan cua nguai thi si, hay mot niem tin manh liet vao tuang lai. Tam trang nay cua Xuan Dieu dugc the hien ro trong hai tap tha: "Tha tha va Gui huang cho gio". Vai bai viet nay, nguai viet chi nghien cuu van de Tit lay trong tha Xuan Dieu tru&c cdch mang thdng tarn, nham trang bi kien thuc ve tu lay cung nhu la each van dung tu lay trong tha cua Xuan Dieu. Tu de tai nghien cuu Tu* lay trong tho* Xuan Dieu tru*6*c each mang thang Tam ta co the ma rgng huang nghien cuu sang lop tu lay trong tha Xuan Dieu sau each mang thang Tam, hoac nghien cuu ve cau true ngu phap hay nghien cuu ve nhung bien phap tu tu trong tha ong de ta co the thay het dugc tai nang cua nha tha mai bac thay nay.
MUC LUC • • MCfDAU 1 1. Ly do chon de tai 1 2. Muc dich nghien cu*u 2 3. Lich su* van de 2 4. Pham vi nghien cihi 9 5. Phirong phap nghien cmi 9 Chinmg 1: MOT SO VAN DE VE TlTLAY 11 1.1 CAC QUAN NIEM VE TlT LAY VA PHAN LOAI TlT LAY 11 1.1.1 Cac quan niem ve tir lay 11 1.1.2 Phan loai tir lay 12 1.2 TAC DUNG CUA TlT LAY 27 1.2.1 Tir lay goi hinh, goi cam 27 1.2.2 Tu* lay mieu ta am thanh 29 Chircmg 2: VAN DE StT DUNG TlT LAY TRONG THO XUAN DIEU TRlTCfC CACH MANG THANG TAM 31 2.1 gi6i thieu khAi quAt ve tAc giA vA tAc phAm 31 2.1.1 Ve tac gia 31 2.1.2 Ve tac pham 33 2.2 TlT LAY TRONG THO THOVk Glfl HlfONG CHO GIO 34 2.2.1 Tu* lay doi trong Thatha\k Gui huang cho gio 36 2.2.2 Tu* lay ba trong Thatha\k Gui huang cho gio 45 2.2.3 Tu* lay tu* trong Tha tha\k Gui huang cho gio 46 Chinmg 3: MUC DICH StT DUNG TlT LAY TRONG THO THO VA Glfl HlfONG CHO GIO 48 3.1 TIT LAY Dl/OC SIT DUNG DE THE HIEN TINH YEU 48 3.1.1 Tu* lay dirge sir dung de the hien tinh yeu doi lira 48 3.1.2 Tu* lay diro*c sir dung de the hien tinh yeu cuoc doi 52 3.2 TIT lAy DlTOC sir DUNG de the hien tinh yeu DOI V(5l THIEN NHIEN 55
3.2.1 Tu* lay diro*c sir dung de the hien tinh yeu thien nhien mua xuan 55 3.2.2 Tu* lay dircrc su* dung de the hien tinh yeu thien nhien mua thu 59 KET LUAN 62
DANH MUC CAC BIEU BANG 1. Bang 2.2: thong ke eac kiSu lay qua hon 90 bai tho. 2. Bang 2.2.1: th6ng ke eac kieu tir lay doi.
Tir lay trong thaXuan Dieu truac cdch mang thdng Tam MdDAU 1. Ly do chon de tai Xuan dieu la mot trong nhung nha tha Ian cua nen van hoc Viet Nam hien dai. Ong da dong gop to Ian d6i vai nSn van hoc dan toe, gop phan dang ke trong su nghiep doi mai tha ca Viet Nam. Ong la nha tha mai nhat trong eac nha tha mai. Tha Xuan Dieu luon chua dung nhieu cai mai: cam hung mai, de tai mai, noi dung mai va each thi hien mai. Truac nam 1945 tha ong boc 16 hai tam trang nhu trai ngugc nhau: yeu dai tha thieT vai cuoc song, nhung van hoai nghi chan nan co dan. Nhung sau nam 1945 ong da hoa minh vai cuoc song mai, nhiet thanh dem nghe thuat phuc vu each mang. Vai sir nghiep sang tac phong phu: tha, van xuoi, phe binh, ti£u luan, noi chuyen tha vai cong chung Xuan Dieu khang dinh dugc vi tri cua minh tren thi dan cua dan toe. Vai hoat dong sang tao nghe nghe thuat ben bi, Xuan Dieu da de lai cho dai mot kh6i lugng tac pham do so khoang 40 tap bao gom tha, truyen ngan, but ki, nghien cuu phe binh van hoc va ban dich tha nuac ngoai. d linh vuc nao ong cung co dugc nhung thanh tuu dang ke. Tuy nhien, tha van la bo phan sang tac co gia tri nhat cua ong doi vai lich su phat trien cua van hoc dan toe. Truac each mang thang Tam, Xuan Dieu dugc ton vinh la "ong hoang tha tinh" vai hai tap tha: Tha tha va Gui huang cho gio. Hai tap tha nay cung chung mach cam xiic la say dam tinh yeu va khao khat hanh phuc cuong nhiet. Tha Xuan Dieu giup doc gia kham pha nhung gia tri quy bau, nen tha cua ong dugc cong chung yeu thich va thuoc nhieu. Bai le tha ong luon chua dung nhieu net mai la va doc dao tu noi dung den nghe thuat. Canh vat, con nguai ... trong tha Xuan Dieu tra nen mai la han bai dugc mieu ta qua rat nhieu tu lay. Trong he thdng tu loai Tieng Viet thi tu lay chiem mot s6 lugng kha nhi£u. Di sau vao tim hieu tir lay trong tha Xuan Dieu, ta se nhan thay dugc sir da dang phong phu cua lop tu lay nay va ta thay dugc su dgc dao, hap dan trong each dung chung trong sang tac tha cua ong. Nguai viSt la mot sinh vien hoc nganh ngu van nen ban than nguai viet da dugc hgc vh nhi6u nha van, nha tha Ian va nguai viet yeu thich nhat la Xuan Dieu. Dae biet la tha cua Xuan Dieu da co rat nhieu nguai danh gia ve cai hay va sir hap dan cua tha ong. Nguai viSt la sinh vien nganh ngu van nen cung muon gop mot phan nho danh gia vh tai nang cua nha tha nay. Chinh vi nhung li do tren, nguai vi§t manh dan nghien cuu Tu lay trong tha Xuan Dieu tru&c cdch mang thdng GVHD: Bui Thi Tam 1 SVTH: Dinh Thi True Lien
Tir lay trong thaXuan Dieu tru&c cdch mang thdng Tam Tam. Vai phan nghien cuu cua minh, nguai viet cung co dugc kien thuc da hoc va bilt each van dung chung. Mat khac nguai vieT co thi nhin thay va nhan ro them ve sir da dang va phong phu cua ngon tir Tieng Viet. Dong thai qua de tai nay, nguai vilt se co kiln thuc sau va rgng hon de phuc vu cho cong viec sau nay. 2. Muc dich nghien cii u Qua viec nghien cuu Tu lay trong tha Xuan Dieu tru&c cdch mang thdng Tdm nguai vilt cung c6 dugc kiln thuc da hoc va biet each van dung no, qua do nguai vilt thay dugc sir dgc dao trong su dung tir lay trong tha cua ong. Nguai viet yeu thich nha tha Xuan Dieu, nhung nguai viet chua hieu het ve tha ong, day la dip de nguai viet tim hieu va gop tieng noi chung danh gia ve each dung tir lay trong tha cua ong. Qua nghien cuu viec su dung lap tir lay nay, nguai viet thay dugc gia tri ve nhung tac pham ma Xuan Dieu da de lai trong kho tang van hgc dan tgc. Cung tir viec nghien cuu, nguai viet buac dau tap lam quen vai cong viec nghien cuu khoa hgc va nguai viet se co them nhieu kien thuc sau rgng va ren luyen ky nang viet cua minh de phuc vu cho cong viec sau nay. 3. Lien sir van de nghien cihi Viec nghien cuu lop tir lay trong ngon tir Tieng Viet la mot cong viec rat thu vi va huu ich, nen no thu hut sir quan tam cua eac nha nghien cuu. Do do ta thay dugc mot he th6ng eac y kien cua eac nha nghien cuu ve ngu vai muc do nghien cuu khac nhau. Chung ta co the diem qua mot so cong trinh sau day: Trong cu6n Tic lay trong Tiing Viet, Hoang Van Hanh da di vao phan tich kha sau vl mat hinh thuc ngu am Ian mat y nghia cua tir lay. Theo ong "Ldy la sir hoaphoi ngu dm giica nhung yeu to tuang icng cua cdc dm tiet; do la mot su hoa phoi ngu dm co tdc dung bieu trung hoa " [7; Tr.25] Trong cuon Tic vung ngu nghia Tiing Viet, Do Huu Chau da di sau vao phan tich mat ngu nghia cua tu lay. Ong cho rang "Tic lay la nhung tir duac cdu tao theo phuang thuc lay, do la phuang thuc lap lai toan bo hay bophan hinh thuc dm tiet (vai thanh dieu giic nguyen hay bien doi theo quy tac bien thanh tuc la quy tac thanh dieu biin doi theo hai nhom: nhom cao: thanh hoi, thanh sac, thanh ngang va nhom thdp: thanh huyen, thanh ngd, thanh nang - cua mot hinh vi hay dan vi co nghia". [1; Tr.34] Trong cudn Tir vung hoc Tieng Viet, Nguyen Thien Giap ggi tir lay la nhung ngu lay am. Ong nhan thay "Ngu lay dm la nhung dan vi duac hinh thanh do su lap hoan toan hay lap lai co kem theo su bien doi ngir dm nao do cua tir da co. Chung vira co su hai hoa ve ngu vua co gia tri gai cam, gai ta " [5; Tr.86] GVHD: Bui Thi Tam 2 SVTH: Dinh Thi True Lien
Tir lay trong thaXuan Dieu truac cdch mangthdng Tam Nguyln Thien Giap chi ra rang y nghia cua tu lay hinh thanh tir y nghia cua hinh vi ca sa. Trong cu6n Cacdu ngir phap Tieng Viet, V. S. PANFILOV cho rang "Tir lay la nhung kieu tic dep de duac cdu tao tu hinh vi goc dep va bien the cua no ve mat ngir dm khong co nghia de" [11; Tr.64] Tac gia ggi nhung tir dugc cau tao nhu tren la yeu to lap va yeu to dugc lap. Trong cuon Bai gidng mon tir vung hoc Tieng Viet, Nguyen Thi Thu Thuy da tien hanh tong ket nhung thanh qua nghien cuu ve tu lay trong Tieng Viet tir truac den nay. Tir do tac gia cung dua ra nhung mat ton tai va nhung mat co the ke thua, phat huy va bo sung, tiep tuc tim hieu nghien cuu nhung van de chua dugc nhae den chung quanh hien tugng tu lay trong Tieng Viet, tac gia cho rang: "Tir lay la nhung tir gom nhieu tieng, cdc tieng duac ghep lai dua tren quan he ngu dm co tdc dung tao nghia". [15; Tr.20] Tac gia da trinh bay mot each co he thong ve phan loai va y nghia cua tu lay. Ve mat y nghia cua tir lay, tac gia da phan tich kha ky ca che hinh thanh va gia tri bieu dat cua ba nhom tir lay: Nhom tir lay phong thanh, nhom tir lay sac thai hoa va nhom tu lay am each dieu. Mac du eac nha nghien cuu co nhung nhan xet khac nhau ve tir lay, co su goi ten khong giong nhau ve tir lay, nhung eac tac gia deu giai thich van de ve tir lay nham dua nguai doc hieu nghia han van de nay. Xuan Dieu la mot nha tha dugc nghien cuu tir rat sam, bai trong sir phat trien cua nen van hgc Viet Nam, Xuan Dieu la mot nha tha Ian. Tac pham cua ong rat phong phu va da dang: Van xuoi, tha ca, nghien cuu phe binh van hoc,... Trong su nghiep van hgc cua Xuan Dieu, tha ca chiem mot vi tri quan trong, sir xuat hien cua ong da gop phan thay doi dien mao cua phong trao tha mai. Chung ta co the diem qua mot so y kien ve tac pham va tac gia viet ve tha Xuan Dieu: Hoai Thanh, trong cuon Thi nhan Viet Nam, da danh gia ve Xuan Dieu rat trang trong: "Tha Xuan Dieu con la mot nguon song dao dat chua tieng thay a chon lang le nuac non nay. Xuan Dieu say dam tinh yeu, say dam canh trai, song voi vang, song cuong quyt, muon tan huang cuoc dai ngdn ngui cua minh. Khi vui cung nhu khi buon, nguai deu nong nan, tha thiet". [14; Tr.108] Vai bai viet Mot hon tha bat ngdt, Vu Nggc Phan da ghi nhan nhung dong gop cua Xuan Dieu nhu sau: "Xuan Dieu la nguai da dem den cho thi ca Viet Nam nhieu cai mai nhdt" chang nhung the ong con cho rang: "ThaXuan Dieu dam tham, nong nan nhdt trong tdt cd car tha mai" -\J\^sfr^\J\X?A GVHD: Bui Thi Tam JSVTH: Dinh Thi True Lien
Tic lay trong thaXudn Dieu truac cdch mang thdng Tam Vai bai viet Tha tha va Gui huang cho gio nhung mua hoa huang sac mot thai trong tha, Ha Minh Due da nhan dinh: "Vai Tha tha va Gui huang cho gio, Xudn Dieu da thuc su dua tha mai len ngoi tren thi dan vai khuon mat tre trung, tuai thdm va hap dan chua tieng co. Tha tha va Gui huang cho gio - hai thipham mang ddu an cua mot tai nang sang tao tha nhung cung lai chua dung nhieu pham chat rieng. Tha tha la niem vui, anh sang va nu cuai cua tuoi treyeu dai khat khao hanh phuc. Va Gui huang cho gio vai giong dieu tram sau han va da thdm huang vi dai xot xa, cay dang trong nhung nam thdng dat nuac con nhieu chuyen dong de thay doi. Butphap nghe thuat deu mai me, sang tao, hap dan". [10; Tr.59] Vai bai vihXudn Dieu: ndng si, tuai tre, Nguyen Dang Diep cho rang: "Doc tha Xudn Dieu, cai nong nan hien ro tren cdc dong tha, hien thanh nhung thuc menh lenh, tu vao nhung tua de . Trong hai tap tha ddu tay, Xudn Dieu da su dung tai 28 cdu menh lenh thuc nham tao cdm gidc giuc gia, yeu duang, 6 Ian noi den chic si, tinh si, long si. Tat ca deu xudtphat tic quan niem my hoc tao bao cua ong va tu no, hinh thanh mot phuang trinh tha doc dao: XUAN DIEU = NGLfOI SI= Toi co sdn mot mat trai giua nguc. NONG SI, theo y toi do la diem cot yeu trong giong dieu thaXudn Dieu. No the hien mot cdch ro nhdt cai cuang do cdm xuc luon soi reo trong hon ong. Si den dien cuong, do chinh la ban lai dien muc ma Xudn Dieu trong dai cung nhu tha. Su nong nan si me trong giong dieu tha Xudn Dieu cung chinh la thai do khang dinh cai toi cuang trang va manh me cua ong. Do khong phai la su nong nan kieu thuyet ly, ma la su nong nan duac tua tren cdm gidc va duac kiem tra bang cdm gidc". [10; Tr. 109.110] Trong bai Xudn Dieu noi ve tap Tha tha va Gui huang cho gio, Ha Minh Due da trich nhan xet cua Huy Can ve hai tap tha nhu sau: "Hai tdc pham bo sung cho nhau di tao nen hon tha Xudn Dieu. Noi Tha tha han Gui huang cho gio la khong dung vl nghe thuat cua Gui Huang cho gio chin han. Nguac lai cung khong the noi Gui huang cho gio hay han Tha tha. Tha tha co nhieu chat non ta, rao rue, thiet tha va hon tha trong treo. Gui huang cho gio dam thdm nhu than hong phu mot lap tro mongva cung co xen vi dang cay trong tinh dai va tinh yeu". [10; Tr.60] Qua bai The giai khong gian nghe thuat cua Xudn Dieu qua Tha tha va Gui huang cho gio, Ly Hoai Thu da khang dinh: "Sinh thai Xudn Dieu la mot nha tha rdt tam ddc va nhay cdm vaipham tru "khong gian - thai gian "ma onggoi chung la kich thuac cua todn vii tru". Ngoai ra tac gia con cho rang: "Di vao the gia nghe thuat cua tha Xudn Dieu la buac vao mot vuang quoc nghe thuat rieng vai nhieu tang, mang, hinh khoi khong gian khac nhau. Cao va thap, rgng va hep, hiru hinh va vo hinh...Tat ca nhungyeu to thuoc duang net, hinh thu khong gian do da chi phoi GVHD: Bui Thi Tam 4 SVTH: Dinh Thi True Lien
Tir lay trong thaXudn Dieu truac cdch mangthdng Tam true tiep den but phap tao hinh va he thong hinh anh cua cd hai tap Tha tha va Gui huang cho gio ". [10; T r.76.85] Trong cu6n Ba dinh cao tha mai: Xudn Dieu, Nguyen Binh, Han Mac Tu co bai Xudn Dieu tit nhdn cua chic tinh, Chu Van San da khang dinh: "Sinh ra la de danh cho tha tinh, tir Idu, Xudn Dieu da duac nguai ta phong tang nhung danh hieu xicng ddng: hoang tu cua tinh yeu, ong vua tha tinh, de nhdt tinh nhdn,...! Nhung danh hieu duac tan phong kia khong chi do cao hung, trai lai, hoan todn co can cu a sd luang va chat luang, a tinh chat va tinh chat, a nong do va cuang do cua tieng tha Xudn Dieu viit ve tinh yeu", (...) "Chu tinh nay da sang tao nen Xudn Dieu. No vua nan ni kheu gai vira ngodnh mat phu bac. No bien Xudn Dieu thanh vi hoang tu cua vuang quoc di tinh, cung khien ong luon bi vay khon va luu day trong vong di an. No bien ong thanh tinh nhdn ma cung thanh nan nhdn, dong thai thanh triet nhdn cua tinh yeu". [12; Tri5.16] Trong cuon Net doc dao trong tha Xudn Dieu co bai Xudn Dieu Hoang tie cua thi ca hien dai, Doan Thi Dang Huang da manh dan khang dinh: "Noi den tha Xudn Dieu ma khong noi den tha tinh yeu cua ong thi co le la mot cdi gl chua day du, mot mat mat Ian tren bo mat thi ca ong. Mac dit tha cua ong co mot cdi gl rdt rieng tu, ngay cd khi ong viet ve de tai Ian, van la nhung cdu tha tinh rieng co cua chang Xudn Dieu hao hoa ngay xua ay". [9; Tr.156] Vai bai Xudn Dieu va niem khat khao giao cdm vai dai, Nguyen Dang Manh da nhan xet rang: "Con nguai ay sinh ra de mayeu nen suot dai khao khat tinh yeu" va tac gia con noi them "Nguai ta phat hien trong linh vuc tha tinh cua ta, Xudn Dieu la mot trong nhung nguai ddu tien da thuc su hoa nhip linh hon vai sat thit". [9;Tr.l58] Trong cudn Net doc dao trong tha Xudn Dieu, co bai Nguai thi si mai: Xudn Dieu, The Lu da nhan dinh: "Cdnh sac cua su vat, noi dm thdm cua tinh di, ddng tuai cuai cua mua xudn, noi tiec thuang lanh leo cua mua thu, lai van xin, khuyen nhu cua tam long yeu thdm thia nhung rut re; tdt cd nhung tinh cam ay deu ta trong tha Xudn Dieu mot cdch mai la, y nhi, vira dan gian, vira day du, gai cho ta thay nhung hinh anh, nhung tu tuang bat ngdt va tuai dep khong nga. Tha cua ong khong phai la "van chuang" nica; do la lai noi, la tieng reo vui hay tieng nan ni, la su chan thanh cdm xuc, hoac la nhung tinh y rao rue bien Ian trong nhung thanh dm...". [9;Tr.l27] Khi dk tua cho tap Tha tha, The Lu cung co nhan xet ve Xuan Dieu nhu sau: "Lau tha cua ong xdy dung tren dat cua mot tam long trdn gian, ong da khong tron tranh ma con quyen luyen cdi dai, va lai nguyen uac cua ong co bao nhieu sice GVHD: Bui Thi Tam 5 SVTH: Dinh Thi True Lien